เล่ม 5

หนงั สอื อ่านเพมิ่ เตมิ ชุด “เศรษฐศาสตรน์ ่ารู้ สชู่ ีวิตพอเพยี ง” กลุ่มสาระการเรยี นรสู้ งั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชัน้ ประถมศึกษาปีท่ี 4 เรอ่ื ง : นางสายชล มนั่ คงดี เลม่ ท่ี 5 ภาพ : นางสาวณภทั ร์ ชีกรรแสง

หนังสอื อา่ นเพิ่มเตมิ ชดุ “เศรษฐศาสตร์น่ารู้ สู่ชีวิตพอเพียง” เป็นหนังสือท่ีจัดทาขึ้นเพ่ือใช้ แก้ปัญหาที่พบในการจัดกจิ กรรมการเรียนการสอน กลมุ่ สาระการเรยี นรสู้ งั คมศกึ ษา ศาสนา และ วัฒนธรรม (สาระที่ 3 เศรษฐศาสตร์) ซ่ึงนักเรียนมีผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน อยู่ในระดับต่า เนื่องจากขาดสื่อการสอนที่เป็นรูปธรรมที่นักเรียนสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง ตอบสนองต่อ ความสนใจและวัยของนักเรียน ทาให้นักเรียนเรียนรู้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ ซึ่งผู้จัดทาได้นา เนื้อหาสาระ เศรษฐศาสตร์ ได้แก่ การเลือกซื้อสินค้าและบริการ เศรษฐกิจพอเพียง หน้าท่ี เบ้ืองต้นของเงิน ทาเป็นหนังสืออ่านเพิ่มเติมและวาดภาพประกอบซ่ึงจะทาให้นักเรียนมีความ สนใจในการเรียนมากยิ่งขึ้น หนังสืออ่านเพิ่มเติมชุด “เศรษฐศาสตร์น่ารู้ สู่ชีวิตพอเพียง” มจี านวน 6 เลม่ ดังน้ี เล่มท่ี 1 เรือ่ ง สนิ ค้าของต้นขา้ ว เล่มท่ี 2 เรื่อง ขา้ วป้ันไปตลาด เลม่ ที่ 3 เร่ือง ของขวญั จากยา่ เลม่ ท่ี 4 เรื่อง สวนตาเปย๊ี ก เลม่ ที่ 5 เรอ่ื ง อนั ดาชา่ งสงสยั เล่มท่ี 6 เร่ือง เงนิ ตราของมะลิ หนังสืออา่ นเพิ่มเติมเล่มนี้ เป็นเล่มที่ 5 เรื่อง อันดาช่างสงสัย โดยเน้ือหาของเน้ือเร่ืองเน้น ให้ความรู้เกี่ยวกับสิทธิพ้ืนฐานของผู้บริโภค และปฏิบัติตนอย่างถูกต้องในการเลือกซ้ือสินค้าและ บรกิ าร หวังเปน็ อยา่ งย่ิงวา่ หนังสอื อ่านเพ่ิมเตมิ ชุด “เศรษฐศาสตรน์ ่ารู้ สู่ชีวิตพอเพียง” นี้จะเป็น ประโยชน์ต่อการเรียนการสอนกลุ่มสาระการเรียนรู้สังคมศึกษา ศาสนา และวัฒนธรรม ชน้ั ประถมศึกษาปีที่ 4 และผสู้ นใจไมม่ ากก็น้อย สายชล ม่นั คงดี

มาตรฐาน / ตัวช้ีวัด และจุดประสงคก์ ารเรียนรู้ หนา้ คาช้ีแจงการใช้หนงั สืออา่ นเพมิ่ เติม แบบทดสอบก่อนเรยี น ก เนอื้ เร่อื ง อนั ดาชา่ งสงสัย ข ใบกจิ กรรมท่ี 1 1 แบบทดสอบหลงั เรียน 3 เฉลยแบบทดสอบก่อนเรยี น 14 เฉลยแบบทดสอบหลังเรยี น 15 บรรณานุกรม 17 ผจู้ ดั ทา 18 19

มาตรฐานการเรยี นรู้ / ตัวช้วี ดั มาตรฐานการเรยี นรู้ ส 3.2 เข้าใจระบบและสถาบันทางเศรษฐกิจต่าง ๆ ความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจและความ จาเป็นของการร่วมมอื กันทางเศรษฐกจิ ในสังคมโลก ตวั ชวี้ ดั ส 3.2 ป.4/1อธบิ ายความสมั พันธ์ทางเศรษฐกจิ ของคนในชุมชน จดุ ประสงค์การเรียนรู้ 1. อธบิ ายอาชีพ สินค้าและบริการที่ผลิตในชมุ ชน (K) 2. วิเคราะห์อาชพี สินคา้ และบรกิ ารทีผ่ ลิตในชุมชน (P) 3. สนใจศกึ ษาเรียนรอู้ าชีพ สนิ คา้ และบริการที่ผลติ ในชมุ ชนของตนเอง (A)

คาชี้แจงการใช้หนังสืออ่านเพ่ิมเติม หนังสืออ่านเพ่ิมเติมชุด “เศรษฐศาสตร์น่ารู้ สู่ชีวิตพอเพียง” เล่มที่ 5 เร่ือง อันดาช่างสงสัย เล่มน้ี นกั เรียนสามารถเรียนรู้ได้ด้วยตนเอง เพื่อให้บรรลุตามจุดประสงค์การเรียนรู้ นักเรียนควร ปฏบิ ัติตนดังนี้ 1. ศกึ ษามาตรฐานการเรยี นรู้ / ตวั ช้วี ดั และจุดประสงค์การเรยี นรู้ 2. ทาแบบทดสอบก่อนเรยี น จานวน 10 ข้อ 3. นักเรยี นศกึ ษาเนอื้ เรื่อง อันดาชา่ งสงสยั 4. ทาใบกิจกรรมท่ี 1 5. ทาใบกจิ กรรมที่ 2 6. ทาแบบทดสอบหลงั เรียนจานวน 10 ข้อ

แบบทดสอบกอ่ นเรียน คาชแ้ี จง ใหน้ ักเรียนทาเคร่อื งหมาย (X) ลงในตวั เลือกท่ถี ูกตอ้ งท่สี ดุ ลงในกระดาษคาตอบ 1. การใช้สง่ิ ของที่ผลิตในชมุ ชนมีประโยชน์อยา่ งไร ก .ทาให้คนในชุมชนมรี ายได้ ข. ทาให้คนในชุมชนมอี าชพี เพียงอาชพี เดียว ค. ส่งเสริมการพึง่ พาชมุ ชนใกลเ้ คยี งมากข้ึน ง. วางรูปแบบการดาเนนิ ชวี ิตทฟ่ี ุ่มเฟือยใหก้ บั คนในชมุ ชน 2. ข้อใด ไมใ่ ช่ ประโยชนท์ เี่ กิดจากการพ่งึ พาอาศัยกนั ทางเศรษฐกิจ ก. เปน็ หนน้ี อกระบบ ข. คนในชุมชนมรี ายได้ ค. เศรษฐกจิ ในชมุ ชนมกี ารขยายตวั ง. มกี ารสร้างอาชีพให้แกค่ นในชมุ ชน 3. การพง่ึ พาอาศัยกันทางเศรษฐกจิ ตรงกับข้อใด ก. คนงานทาเงนิ หล่นหาย ข. แมใ่ หเ้ งนิ ลกู ไปโรงเรยี น ค. แม่คา้ รับซือ้ ผักจากชาวสวน ง. ชาวสวนนาเงินไปเลน่ การพนัน 4. อาชีพใดก่อให้เกดิ ความสะดวกสบายในชุมชน ก. ค้าขาย ข. ประมง ค. เกษตรกร ง. ขับรถโดยสารประจาทาง 5. ขอ้ ใด ไม่ใช่ การพึ่งพาอาศยั กนั ทางเศรษฐกิจ ก. การซื้อ ข. การขาย ค. การกยู้ มื ง.การขโมย 1

6. การแขง่ ขนั ทางเศรษฐกจิ ภายในชุมชน มีผลดอี ย่างไร ก. สนิ ค้ามรี าคาท่แี พงข้ึน ข. มีการพฒั นาคณุ ภาพสนิ ค้าให้ดีขน้ึ ค. ช่วยใหผ้ ลผลิตทางการเกษตรดีขึ้น ง. มีการบริการทางดา้ นสนิ ค้าทไี่ ม่ได้ประสิทธิภาพ 7. ถา้ เราต้องการเดนิ ทางไปยังสถานที่ต่าง ๆ เราต้องใชบ้ รกิ ารผทู้ ่ปี ระกอบอาชีพใด ก. ครู ข. หมอ ค. ตารวจ ง. คนขับรถประจาทาง 8. ขอ้ ใดตอ่ ไปนค้ี อื ชุมชนท่เี ขม้ แข็ง ก. ชมุ ชนทผ่ี ลิตสนิ ค้าราคาถกู ข. ชมุ ชนทผ่ี ลติ สนิ คา้ ทม่ี ีคุณภาพ ค. ชุมชนทผี่ ลิตสินคา้ ที่ขายไดก้ าไรมาก ง. ชุมชนทร่ี จู้ ักนาทรัพยากรท่มี อี ยู่มาใช้ให้เกิดประโยชนส์ งู สุด 9. ธนาคารนาเงินทนุ จากที่ไหนมาให้หนว่ ยเศรษฐกิจกูย้ ืม ก. เงนิ ลงทุนของรัฐบาล ข. เงนิ กขู้ องหนว่ ยธรุ กจิ ค. เงนิ ฝากของประชาชน ง. เงินยมื ของหน่วยครวั เรอื น 10. ถ้าในชุมชนมีความสมั พนั ธ์ทางเศรษฐกจิ ท่ีดีจะก่อใหเ้ กดิ ผลอย่างไร ก. ผคู้ นในชมุ ชนไม่ขดั แยง้ กนั ข. ผู้คนในชุมชนรู้จกั กันมากขน้ึ ค. เศรษฐกจิ ในชมุ ชนจะไมค่ ่อยดี ง. เศรษฐกจิ ในชมุ ชนมีความเข้มแข็ง 2

วันน้ีอันดากลับจากโรงเรียนเร็วกว่าทุกวัน อันดากาลังเรียนอยู่ ช้ันประถมศึกษาปีที่ 4 ที่โรงเรียนแหง่ หนึ่งในกรงุ เทพฯ อนั ดา : คณุ แม่กาลังทาอะไรอยหู่ รือคะ คุณแม่ : กาลงั ทาอาหารเยน็ จะ้ อันดา : กล่ินหอมมากค่ะ หนูชักจะหิวแล้วสคิ ะ คณุ แม่ : ไปทาการบ้านรอเลยจะ้ เดี๋ยวแม่ทากบั ข้าวเสรจ็ จะได้รบั ประทานอาหารเย็นพรอ้ มกนั พอ่ กับพ่เี ดชากลบั มาแตว่ ันแลว้ จะ้ อนั ดา : ค่ะคณุ แม่ อนั ดาตอบแล้วเดนิ เขา้ ไปหาพ่อกับพเ่ี ดช 3

พ่อของอนั ดากาลังนงั่ คุยกบั เดชาในหอ้ งนงั่ เล่น พอ่ : เรียนจบแลว้ ลกู อยากจะทางานอะไรละ่ เดชา : ผมอยากเปิดร้านขายของครับจะได้ไม่ต้องเดินทางไปทางานไกลๆ และมีเวลา ดูแลคณุ พอ่ กบั คณุ แมด่ ้วยครับ พ่อ : ลกู คิดจะเปิดร้านท่ไี หน และขายอะไรดีล่ะ เดชา : เปิดท่ีชุมชนบ้านลาต้นกล้วยของเรานี้แหละครับ ส่วนสินค้าผมต้ังใจจะผลิต กล้วยน้าว้าแปรรูป เพราะว่าในชุมชนของเรา มีกล้วยน้าว้าเยอะ ถ้าหากผมเปิด ร้านผลิตกล้วยน้าว้าแปรรูป ก็จะได้ช่วยคนในชุมชนให้มีรายได้ และมีงานทาด้วยครับ เวลามีคนมาเที่ยวท่ีชุมชนของเรา ก็จะมีสินค้า เป็นกล้วยน้าว้าแปรรูป เป็นของฝากครบั 4

ท่มี าของภาพ : https://www.google.com/search พ่อ : ดีเหมือนกันนะ แต่การท่ีเราจะผลิตสินค้าอะไรก็ตาม ต้องคานึงถึงความต้องการ ของผบู้ รโิ ภคด้วยนะลกู เดชา : ผมคิดว่ากล้วยแปรรูปน่าจะเป็นที่ต้องการของผู้บริโภคนะครับ เพราะว่าคนใน ชุมชนของเรามีคนเยอะ ทุกคนมีอาชีพหลากหลายไม่ว่าจะเป็น อาชีพพนักงาน บริษัทช่างตัดผม ทานา ทาสวน เล้ียงสัตว์ พ่อค้า แม่ค้า เป็นต้น ซ่ึงอาชีพต่างๆ เหล่าน้ีทาให้เกิดความสัมพนั ธ์ทางเศรษฐกิจในชมุ ชน อนั ดา : ความสมั พนั ธท์ างเศรษฐกจิ ในชมุ ชนคอื อะไรเหรอคะพี่เดชา อนั ดานงั่ ทาการบา้ นอยใู่ กล้ๆได้ยินพ่อกับเดชาพูดจงึ ถามขึน้ 5

เดชา : ความสมั พนั ธ์ทางเศรษฐกิจในชมุ ชน คอื การประกอบอาชพี ของคนในชมุ ชน ที่มีความแตกต่างกันออกไป ข้ึนอยู่กับความสามารถของแต่ละบุคคล อาชีพ ของคนในชุมชนจะทาให้เกิดสินค้าและบริการต่างๆ เช่น อาชีพพ่อครัว สินค้า ทีไ่ ด้จากการทาครัว ก็คือ อาหาร อาชีพทานา สินค้าท่ีไดจ้ ากการทาก็ คอื ข้าวเปลือก อาชีพคนขับรถโดยสารคือบริการท่ีเกิดขึ้นในชุมชน จะมีรถ ประจาทางนั่งไปทางาน น่ังไปสถานที่ต่างๆ ท่ีเราอยากจะไปในชุมชนของเรา อาชีพช่างตัดผมคือการบริการตัดผมที่เกิดขึ้นในชุมชน อาชีพของคนในชุมชน ทาให้เกิดสินค้าและบริการท่ีช่วยอานวยความสะดวกให้กับคนในชุมชน เมื่อมี อาชพี และสนิ คา้ ในชมุ ชนมาก เศรษฐกิจในชุมชนกจ็ ะดขี ้นึ จ้า 6

เดชา : อันดารู้ไหมว่าความสัมพันธ์ทางเศรษฐกิจในชุมชนนอกจากอาชีพท่ีก่อให้เกิด สนิ คา้ และบริการแล้วยังมีการพึง่ พาอาศัยกันทางเศรษฐกิจด้วยนะ อันดา : การพึง่ พาอาศยั กันทางเศรษฐกจิ ของคนในชมุ ชนเปน็ แบบไหนหรือคะพ่ีเดชา อันดาถามอยา่ งสนใจ เดชา : การพึ่งพาอาศัยกัน คือการช่วยเหลือซึ่งกันและกัน เพื่อให้คนในชุมชนมีรายได้ เชน่ แม่ค้าขายผลไม้ ก็จะซอ้ื ผลไมจ้ ากชาวสวนและนามาขายใหแ้ ก่คนใน ชุมชนชาวสวนก็จะนาเงินที่ได้จากการขายผลไม้ไปใช้จ่ายในครอบครัว และ จ่ายเป็นค่าแรงให้กับคนงานในสวน จึงทาให้เกิดการพ่ึงพากันและการซ้ือขาย เกิดขึน้ ไงละ 7

การซื้อขาย คือ การซื้อขายสินค้าและบริการโดยใช้เงินเป็นส่ือกลางในการแลกเปล่ียนซ่ึงกันและ กัน ผู้ซ้ือก็จะได้สินค้าและบริการ ผู้ขายก็จะได้รับเงินเป็นการตอบแทน จึงทาให้คนในชุมชนเกิด รายได้ เกดิ อาชพี นอกจากการซื้อขายแลว้ ก็ยงั มกี ารใหก้ ยู้ มื เงนิ เพอ่ื นาไปลงทุนด้วยนะ อันดา : พ่เี ดชาคะ แล้วการกูย้ มื เงนิ คือ อะไรคะ่ 8

เดชา : การกู้ยืมเงิน คือ การกู้ยืมเงินจากบุคคลหรือสถาบันการเงินเช่นธนาคาร เพ่ือนาไปลงทุน ทากิจกรรมต่างๆ โดยผู้กู้เงินจะต้องเสียดอกเบี้ยพร้อมทั้งชาระเงินคืนตามระยะเวลาท่ี กาหนด เช่น ชาวไร่ข้าวโพดกู้ยืมเงินจากธนาคาร เพ่ือนาไปซ้ือเมล็ดข้าวโพดและซ้ือปุ๋ย ในการปลูกข้าวโพด เม่ือจาหน่ายข้าวโพดได้แล้วจะนาเงินพร้อมดอกเบี้ยไปคืนให้กับ ธนาคาร 9

เดชา : เบอ่ื ทีจ่ ะฟังหรือยงั จ้ะน้องสาวคนดีของพ่ี อนั ดา : ยงั คะ่ พีเ่ ดชาอธิบายตอ่ อีกสิค่ะ เดชา : การพึ่งพาอาศัยกันทางเศรษฐกิจในชุมชน จะทาให้เศรษฐกิจในชุมชนมีการ พัฒนา และเป็นการชว่ ยเหลือกนั เพ่ือให้คนในชุมชนมีรายได้ และยังสร้างความ เข็มแข็งให้ชุมชนด้วย การใช้สินค้าและบริการที่ผลิตในชุมชน เป็นการส่งเสริม การประกอบอาชพี และสรา้ งรายไดใ้ ห้แกค่ นในชมุ ชน ทาใหค้ นในชมุ ชนมี คุณภาพชวี ิตทด่ี ีข้ึน ไมย่ า้ ยถิน่ ฐานไปทางานทช่ี มุ ชนอืน่ ชมุ ชนจึงเกดิ การพัฒนา มีความเจริญก้าวหนา้ 10

อนั ดา : แล้วมีชมุ ชนไหนบ้างคะ่ ท่ีมีความเขม็ แข็ง ท่สี ามารถพง่ึ พาตนเองได้ เดชา : ชุมชนที่สามารถพง่ึ พาตนเองได้ก็ชุมชนแผ่นดินทองคอยรุดดีนบ้านลาต้นกล้วย ของเราน่ไี งละ เปน็ ชมุ ชนเน้นการพงึ่ พาตนเอง ส่งเสริมใหค้ นในชมุ ชน รับประทานผักพ้นื บ้าน และมีโครงการต่างๆ ดงั น้ี - กลุม่ ผู้สงู อายแุ ผน่ ดนิ ทองคอยรดุ ดีนบา้ นลาต้นกลว้ ย : ผลติ ขา้ วซ้อมมือ บรรจถุ ุงจาหนา่ ยให้คนในชุมชน สาหรับเศษแกลบและราจะนาไปทาปยุ้ ชีวภาพ - กล่มุ ธนาคารขยะ : รับซอ้ื ขยะและมีการคัดแยกขยะ เพ่ือนาไปขาย นอกจากน้ี ชุมชนแผ่นดินทองคอยรดุ ดีนบา้ นลาตน้ กล้วย ยงั เปิดตลาดนา้ พรประภาให้ ผู้สนใจเข้ามาสัมผัสในวิถีชีวิตการพึ่งพาตนเอง โดยมีบริการน่ังเรือชมริมคลอง ซงึ่ นารายไดม้ าเปน็ กองทุนพฒั นาหมบู่ า้ น 11

อันดา : อ๋อ เป็นอย่างนี้นี่เองหนูเริ่มเข้าใจเศรษฐกิจในชุมชนของเราแล้วค่ะถ้าชุมชน เขม็ แขง็ ก็สามารถพึง่ พาตนเองไดใ้ ชไ่ หมคะ เดชา : ใชแ่ ลว้ จะ้ เดชาจบั ศีรษะอันดาโยกเบา ๆ อย่างเอน็ ดู แม่ : ทุกคนมารับประทานอาหารเย็นกนั ได้แล้ว อนั ดา : การบ้านหนูเสรจ็ พอดี เราไปทานขา้ วกันเถอะคะ่ หนูหวิ แล้ว อันดาพูดแล้วเดนิ จูงมอื พ่อและเดชาไปทานอาหารเย็น 12

13

เร่อื ง อาชพี สินคา้ และบรกิ ารที่มอี ยู่ในชมุ ชนบา้ นลาตน้ กล้วย คาชีแ้ จง ใหน้ ักเรยี นยกตวั อย่างอาชพี ท่ีอยู่ในชุมชน มา 1 อาชีพพรอ้ มอธิบายความสาคญั และประโยชน์ท่ี เกิดขน้ึ ต่อคนในชมุ ชน อาชพี .......................................................... ความสาคัญ ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ประโยชนท์ ี่เกดิ ข้นึ ต่อคนในชุมชน ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. ................................................................................................................................................. 14

คาช้แี จง ให้นักเรียนทาเครือ่ งหมาย (X) ลงในตัวเลอื กทีถ่ ูกตอ้ งทส่ี ดุ ลงในกระดาษคาตอบ 1. ขอ้ ใด ไมใ่ ช่ การพ่ึงพาอาศยั กันทางเศรษฐกิจ ก. การซ้อื ข. การขาย ค. การก้ยู มื ง.การขโมย 2. ข้อใด ไมใ่ ช่ ประโยชน์ทเ่ี กดิ จากการพงึ่ พาอาศยั กันทางเศรษฐกจิ ก. เป็นหน้ีนอกระบบ ข. คนในชุมชนมีรายได้ ค. เศรษฐกจิ ในชมุ ชนมกี ารขยายตวั ง. มีการสร้างอาชพี ใหแ้ ก่คนในชุมชน 3. อาชพี ใดกอ่ ใหเ้ กดิ ความสะดวกสบายในชุมชน ก. ค้าขาย ข. ประมง ค. เกษตรกร ง. ขับรถโดยสารประจาทาง 4. การใชส้ ิง่ ของทีผ่ ลติ ในชมุ ชนมปี ระโยชน์อยา่ งไร ก .ทาให้คนในชุมชนมรี ายได้ ข. ทาใหค้ นในชมุ ชนมีอาชพี เพียงอาชีพเดยี ว ค. ส่งเสรมิ การพึ่งพาชุมชนใกลเ้ คยี งมากขึ้น ง. วางรปู แบบการดาเนนิ ชวี ติ ท่ฟี ุ่มเฟอื ยใหก้ บั คนในชมุ ชน 5. การพึ่งพาอาศยั กันทางเศรษฐกิจตรงกับขอ้ ใด ก. คนงานทาเงินหล่นหาย ข. แม่ใหเ้ งนิ ลกู ไปโรงเรียน ค. แม่ค้ารบั ซื้อผกั จากชาวสวน ง. ชาวสวนนาเงนิ ไปเล่นการพนัน 15

6. ถา้ ในชุมชนมีความสัมพนั ธ์ทางเศรษฐกจิ ทดี่ จี ะก่อให้เกิดผลอย่างไร ก. ผู้คนในชมุ ชนไมข่ ัดแยง้ กนั ข. ผู้คนในชุมชนรู้จกั กันมากข้ึน ค. เศรษฐกิจในชมุ ชนจะไม่ค่อยดี ง. เศรษฐกจิ ในชุมชนมีความเข้มแข็ง 7. การแข่งขนั ทางเศรษฐกิจภายในชุมชน มีผลดอี ยา่ งไร ก. สินค้ามีราคาทแี่ พงขน้ึ ข. มกี ารพัฒนาคณุ ภาพสนิ ค้าให้ดขี นึ้ ค. ชว่ ยใหผ้ ลผลิตทางการเกษตรดีขึน้ ง มีการบริการทางดา้ นสนิ คา้ ท่ไี มไ่ ดป้ ระสทิ ธภิ าพ 8. ขอ้ ใดต่อไปนีค้ อื ชุมชนที่เข้มแขง็ ก. ชุมชนท่ีผลิตสินคา้ ราคาถูก ข. ชุมชนทผ่ี ลิตสินค้าท่มี คี ุณภาพ ค. ชุมชนท่ผี ลิตสนิ คา้ ทขี่ ายได้กาไรมาก ง. ชุมชนทรี่ จู้ กั นาทรพั ยากรท่มี อี ยู่มาใชใ้ ห้เกดิ ประโยชน์สงู สุด 9. ธนาคารนาเงินทนุ จากท่ีไหนมาใหห้ นว่ ยเศรษฐกิจกยู้ ืม ก. เงนิ ลงทุนของรฐั บาล ข. เงินกู้ของหน่วยธุรกจิ ค. เงินฝากของประชาชน ง. เงินยมื ของหนว่ ยครัวเรอื น 10. ถ้าเราตอ้ งการเดนิ ทางไปยังสถานทีต่ า่ งๆ เราต้องใช้บริการผู้ทปี่ ระกอบอาชีพใด ก. ครู ข. หมอ ค. ตารวจ ง. คนขับรถประจาทาง 16

เรอื่ ง อันดาช่างสงสัย (เศรษฐกิจพอเพยี งและความสมั พนั ธท์ างเศรษฐกจิ ) 1. ก 6. ข 2. ก 7. ง 3. ค 8. ง 4. ง 9. ค 5. ง 10. ง 17

เรอื่ ง อันดาช่างสงสัย (เศรษฐกิจพอเพยี งและความสมั พนั ธท์ างเศรษฐกจิ ) 1. ง 6. ง 2. ก 7. ข 3. ง 8. ง 4. ก 9. ค 5. ค 10. ง 18

กระทรวงศกึ ษาธกิ าร. (2551). หลักสูตรแกนกลางการศึกษาขนั้ พืน้ ฐาน พุทธศักราช 2551. กรงุ เทพฯ : โรงพมิ พช์ ุมนมุ สหกรณ์การเกษตร แห่งประเทศไทย จากัด. สถาบันพัฒนาคุณภาพวิทยาการ (พว.) (2560) คมู่ ือครหู นังสือเรียนรายวชิ าพนื้ ฐาน สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม ชนั้ ประถมศึกษาปที ่ี 4. กรุงเทพฯ : บริษัทพฒั นาคณุ ภาพวิชาการ (พว.) จากดั สานักวชิ าการมาตรฐานการศกึ ษา. (2551). ตัวชี้วดั และสาระการเรียนรแู้ กนกลาง กลมุ่ สาระการเรียนรสู้ งั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ตามหลกั สูตรแกนกลางการศึกษาขน้ั พื้นฐาน พุทธศกั ราช 2551. กรุงเทพฯ : โรงพมิ พช์ ุมนุมสหกรณ์การเกษตรแหง่ ประเทศไทย จากัด เอกรนิ ทร์ สม่ี หาศาล. (ม.ป.ป.). สื่อการเรยี นรู้รายวชิ าพน้ื ฐาน ชดุ แม่บทมาตรฐาน สงั คมศกึ ษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชั้นประถมศกึ ษาปที ่ี 4. พมิ พ์ครง้ั ที่ 3. กรงุ เทพฯ : อักษรเจรญิ ทัศน์ จนิ ตนา ใบกาซยู ี. (2542ก). การเขยี นส่อื การเรียนการสอน. กรุงเทพฯ : สวุ ิริยาสาสน์ . (2542ข). เทคนิคการเขยี นหนงั สอื สาหรับเด็ก. กรงุ เทพฯ : โรงพมิ ครุ สุ ภาลาดพรา้ ว. . (2547). หลกั เกณฑ์ในการจัดทาหนังสอื อา่ นเพมิ่ เตมิ ในเอกสารประกอบการ ประชมุ การจดั ทาหนงั สอื อ่านเพิม่ เติม. กรุงเทพฯ : เลิฟแอนด์ ลฟิ เพรส. ประภาพร แสงทอง. (2550). เศรษฐศาสตร์ทัว่ ไป. สงขลา : คณะวทิ ยาการจดั การ มหาวทิ ยาลัยราชภฏั สงขลา. รตั นา สายคณติ และชลลดา จามรกุล. (2549). เศรษฐศาสตรเ์ บื้องต้น. กรงุ เทพฯ : คณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณม์ หาวิทยาลัย. ลกั ษมี เสือวงษ์. (2555). ขยันกอ่ นสอบสังคมศกึ ษา ป.4. กรงุ เทพฯ : บริษทั ทเี อส อินเตอร์พรนิ ท์ จากัด. 19

เขียนเร่อื ง : นางสายชล มัน่ คงดี การศึกษา : พ.ศ. 2543 การศกึ ษาระดับปริญญาตรี มหาวิทยาลยั ราชภัฏกาญจนบุรี พ.ศ. 2558 การศึกษาระดับปริญญาโท มหาวทิ ยาลยั กรงุ เทพธนบุรี ตาแหน่ง : ครู วทิ ยฐานะครชู านาญการ สถานทีท่ างาน : โรงเรยี นบา้ นลาตน้ กล้วย สานกั งานเขตหนองจอก กรงุ เทพมหานคร วาดภาพ : นางสาวณภทั ร ชกี รรแสง การศกึ ษา : ชัน้ มัธยมศึกษาปีที่ 5 แผนการเรียน วทิ ย์ - คณติ โรงเรียนมัธยมวดั หนองจอก กราฟฟิก : นายอิทธพิ งษ์ บษุ ดี การศึกษา : คณะวทิ ยาศาสตรแ์ ละเทคโนโลยี สาขาคณิตศาสตรป์ ระยกุ ต์ มหาวิทยาลยั ราชภฏั สวนสนุ ันทา

หนงั สอื อ่านเพิ่มเติม ชุด “เศรษฐศาสตรน์ า่ รู้ ส่ชู ีวิตพอเพยี ง” กลุ่มสาระการเรียนรสู้ งั คมศึกษา ศาสนา และวฒั นธรรม ชนั้ ประถมศกึ ษาปที ี่ 4