มีนาคม 2563

รทู้ นั Digital แนวโนม้ การพฒั นาเทคโนโลยรี องรบั 5G e magazine by สานกั เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอื่ สาร มีนาคม 2563

“ อ ย่ า ห ยุ ด พัฒ น า ก า ร ใ ช้เ ท ค โ น โ ล ยี เพราะส่ิงท่ีจะไดก้ ลบั มา คื อ ป ร ะ สิ ท ธิ ภ า พ ที่ เ พิ่ ม ข้ึ น ”

สารบญั 01 5G คืออะไร? เทคโนโลยสี อ่ื สารไรส้ าย 11 นอ้ งใหม่ ใกลต้ วั กว่าที่คดิ 19 องคก์ รยุคดิจทิ ลั กบั การใชอ้ ปุ กรณไ์ อทีสว่ นตวั 05 (Bring Your Own Device: BYOD) กระบวนการทางานแบบอตั โนมตั กิ บั การ นามาใชใ้ นองคก์ รยุคดจิ ทิ ลั (RPA) การเรยี นการสอนในระบบเปิ ดบนยุคดจิ ทิ ลั 15 (Massive Open Online Course: MOOC) นโยบายในการรกั ษาความมน่ั คงปลอดภยั ดา้ นสารสนเทศของรฐั สภา เทคโนโลยี Cloud Computing 25 29 App ใหม่ วนั น้ี @senate 33App DD

1 5G คอื อะไร? เทคโนโลยสี อ่ื สารไรส้ ายนอ้ งใหม่ ใกลต้ วั กว่าที่คดิ ชว่ งน้ีใครหลายๆคนอาจไดย้ ิน คาวา่ 5G กนั มาบา้ ง แลว้ 5G คือ อะไร? วนั น้ีเราจะมาหาคาตอบกัน 5G คื อ Generation ใ ห ม่ ข อ ง เทคโนโลยีเครือข่ายไรส้ ายท่ีจะมา แทนทร่ี ะบบ 4G ทเ่ี รากาลงั ใชอ้ ยใ่ น ปัจจุบนั ซึง่ มนั จะไม่จากดั แค่มือถือเท่านนั้ แตร่ วมถึงอุปกรณท์ ุกชนิดท่ีเช่ือม อนิ เตอรเ์ น็ตได้ (Internet of Things หรอื IoT)

15G คืออะไร? เทคโนโลยีสื่อสารไร้สายน้องใหม่ ใกล้ตวั กว่าทค่ี ิด เทคโนโลยเี ครอื ข่ายไรส้ ายในแต่ละยุค > ก่อนจะไปถงึ 5G ลองมาไล่เลยี งเทคโนโลยเี ครอื ข่าย ไรส้ ายในแต่ละยุคกนั < เริม่ จากในยุคแรก 1G เราพด่ คยุ กนั ดว้ ยเสยี งผา่ นมอื ถือระบบ อนาล็อก ตอ่ มาเราเร่มิ สง่ ขอ้ ความ MMS หากนั ในยุค 2G จนกระทง่ั ถึงจดุ เปลีย่ นทสี่ าคญั คอื เมอื่ เขา้ ส่ยุค 3G เราสามารถเชอื่ มตอ่ และเลน่ อนิ เตอรเ์ น็ต ผา่ นมือถือไดด้ ว้ ยความเร็วทส่ี ่งข้ึน (อยร่ ะหวา่ ง 220 Kbps ถึง 42.2 Mbps) จนเขา้ มาถึงยุค 4G เราสามารถด่ภาพ และเสยี งหรอื หนงั ออนไลนไ์ ด้ เน่ืองจากมคี วามเร็วหลากหลายระดบั ใหเ้ ลอื กใช้ ไมว่ า่ จะเป็ น 4G LTE (100 Mbps), LTE Advanced (1 Gbps) ตอนน้ีคณุ พรอ้ มหรอื ยงั ? ทจี่ ะกา้ วเขา้ ส่ ยุค 5G รทู้ นั Digital 2

5G เหนอื กว่า 4G อยา่ งไร ? • ตอบสนองไวข้นึ สามารถสงั่ งาน และควบคมุ สงิ่ ตา่ งๆ ไดอ้ ยา่ งรวดเร็ว หรือเรียกวา่ แทบจะทนั ที เน่ืองจากมีความหนว่ งทตี่ า่ ตอบสนองไดไ้ วถึง 1 สว่ นพนั วนิ าที • รองรบั การ รบั -สง่ ขอ้ ม่ลไดม้ ากกวา่ ถา้ เป็ น 4G จะสามารถ รบั -สง่ ขอ้ มล่ ไดร้ าว 7.2 Exabytes ตอ่ เดอื น แตส่ าหรบั 5G จะเพิ่มข้ึนราว 7 เทา่ หรือ 50 Exabytes ตอ่ เดอื น • เร็วแรงกวา่ เดมิ 5G มคี วามเร็วมากกวา่ 4G ถึง 20 เทา่ ซงึ่ เร็วมาก พอทจ่ี ะด่วดิ โี อ 8K ออนไลนแ์ บบ 3 มิติ หรือดาวนโ์ หลดภาพยนตร์ 3 มิติ ไดใ้ นภาย 6 วนิ าที • ความถี่ใหเ้ ลอื กใชม้ ากกวา่ 5G จะสามารถใชง้ านคลน่ื ความถ่ีไดจ้ นถึง 30GHz ซงึ่ เป็ นความถ่ียา่ นใหมท่ ไี่ มเ่ คยมกี ารใชง้ านมากอ่ น • รองรบั การใชง้ านทมี่ ากกวา่ รองรบั จานวนผใ่้ ชง้ านเพ่ิมข้ึน 10 เทา่ จากที่ สามารถรบั คนไดร้ าว 1 แสนคนตอ่ พ้ืนท่ี 1 ตร.กม. กลายเป็ น 1 ลา้ น ตอ่ พ้ืนท่ี 1 ตร.กม. 3 รทู้ นั Digital

15G คอื อะไร? เทคโนโลยสี ือ่ สารไร้สายนอ้ งใหม่ ใกล้ตัวกวา่ ทีค่ ดิ > ประโยชนข์ อง 5G < สาหรบั คณุ สมบตั หิ ลกั เดน่ ชดั ของ 5G ทเ่ี หน็ ไดช้ ดั เลยคงเป็ นเรอื่ งของคณุ ภาพ การรบั ชมวดี โี อ หรอื การเลน่ เกมสอ์ อนไลน์ ทชี่ ว่ ยใหผ้ ใ่้ ชบ้ รกิ ารไดส้ มั ผสั กบั คณุ ภาพความ คมชดั และความรวดเร็วเทยี บเทา่ กบั การใชง้ านผา่ นโครงขา่ ยใยแกว้ นาแสง (Fiber Optic) หรือการทส่ี ามารถทางานและเขา้ ถึงขอ้ มล่ ทุกอยา่ งทอ่ี ย่บน Cloud ไมว่ า่ จะ ร่ปแบบภาพ หรือวดิ โี อ ไดแ้ บบทนั ทที ต่ี อ้ งการ รวมถึงการพฒั นาเทคโนโลยีใหม้ ีความเร็ว ในการดาวนโ์ หลดและอพั โหลดทส่ี ่งกวา่ เทคโนโลยี 4G อกี ดว้ ย นอกจากน้ี เทคโนโลยี 5G ยงั ถก่ ออกแบบมาเพ่ือรองรบั การเชอ่ื มตอ่ จานวนมากๆ ผา่ นอนิ เตอรเ์ น็ต หรอื ทเี่ รียกกนั วา่ IoT อาทิ รถยนตไ์ รค้ นขบั การผา่ ตดั ไดจ้ ากระยะไกล หุน่ ยนตใ์ นโรงงาน สง่ิ เหลา่ น้ีแสดงใหเ้ หน็ ถึงการเพ่ิมประสทิ ธิภาพในการทางานซงึ่ ถือวา่ มี ความเร็วมากกวา่ เทคโนโลยี 4G เกิน 10 เทา่ รวมถึงชว่ ยใหเ้ กดิ การใชง้ าน AR และ VR ในกิจกรรมตา่ งๆ อาทิ การสารวจภาคสนาม การสาธารณสุขทางไกล ความบนั เทงิ และ ทอ่ สง่ ขอ้ ม่ลขนาดใหญเ่ พ่ือใชใ้ นการเขา้ ถึงการใชง้ าน Cloud Computing ซงึ่ 5G ชว่ ย พฒั นาศกั ยภาพของระบบคา้ ปลีก การซ้อื ของออนไลน์ รวมถึงการใชง้ านตา่ งๆ ของ ออฟฟิ ศอจั ฉรยิ ะ (Smart Office) และนาไปสร่ ะบบเมืองอจั ฉริยะ (Smart Cities) ใน อนาคต > ทมี่ า : ศน่ ยเ์ ทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร สานกั งานปลดั กระทรวง การอุดมศึกษา วทิ ยาศาสตร์ วจิ ยั และนวตั กรรม https://www.ops.go.th/main/index.php/knowledge-base/article-pr/701-5g.html บรษิ ทั ยไ่ นเตด็ อนิ ฟอรเ์ มชนั่ ไฮเวย์ จากดั https://www.uih.co.th/th/knowledge/5g นางสาวกลั ยา แพงสาย กลุม่ งานวทิ ยาการคอมพิวเตอร์ สานกั เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร รทู้ นั Digital 4

2 องคก์ รยุคดจิ ทิ ลั กบั การใชอ้ ปุ กรณไ์ อทีส่วนตวั

องคก์ รยคุ ดิจิทัลกบั การใชอ้ ุปกรณไ์ อทีสว่ นตวั (Bring Your Own Device: BYOD) 2 องคก์ รยุคดจิ ทิ ลั กบั การใชอ้ ุปกรณไ์ อทสี ว่ นตวั (Bring Your Own Device: BYOD) อ ง ค์ก ร ยุ ค ดิ จิ ท ัล ก ับ ก า ร ใ ช ้ อุปกรณไ์ อทีสว่ นตวั (BYOD) จาเป็ นตอ้ งสรา้ งระบบความ ปลอดภยั ไอทขี ององคก์ ร ทง้ั น้ี ข้าราชการ สมาชิกวุฒิสภา บุ ค ล า ก ร ใ น ว ง ง า น วุ ฒิ ส ภ า มากกว่าคร่ึงหน่ึงใชอ้ ุปกรณ์ ของตนเองในทที่ างานหรือเพื่อ การทางาน นามาซ่ึงประเด็น ทา้ ทายของระบบไอทีองค์กร โดยที่บุคลากรใหค้ วามสาคญั ดา้ นความปลอดภยั ของขอ้ ม่ล องคก์ รตา่ แต่ยงั คาดหวงั ที่จะ ใชอ้ ุปกรณม์ ือถือของตวั เองใน การทางานตอ่ ไป รทู้ นั Digital 6

และพบว่าบุคลากรบางส่วนมีความร่ส้ ึกขดั ขืนกบั นโยบายการรกั ษาความ ปลอดภยั ขององคก์ ร ท่ีหา้ มใชอ้ ุปกรณส์ ่วนบุคคลของตนในท่ีทางาน หรือเพ่ือการ ทางาน จึงมีความจาเป็ นเร่งด่วนที่องค์กรควรจะพฒั นากลยุทธ์การรกั ษาความ ปลอดภยั เพ่ือรองรบั การใชอ้ ุปกรณ์ของตนเองในท่ีทางาน หรือเพื่อการทางานของ บุคลากร และผลกระทบต่อสภาพแวดลอ้ มการทางานของพวกเขาและวิธีการรกั ษา ความปลอดภยั ดา้ นไอทีส่วนบุคคลของตวั เอง รวมทง้ั ทศั นคติดา้ นไอทีขององคก์ ร การยืนยนั ในสิทธิสว่ นบุคคล จึงยงั ตอ้ งมี BYOD อย่ในกลุ่มสมาชิกวุฒิสภาที่ได้ สารวจแสดงใหเ้ หน็ วา่ BYOD จะเป็ นทนี่ ิยมตอ่ ไป จากมุมมองของผ่ใ้ ชง้ าน พบวา่ BYOD เป็ นท่ีนิยมเนื่องจากผ่ใ้ ชง้ าน สามารถเขา้ ถึงโปรแกรมท่ีตนเองเขา้ ถึงและชอบได้ โดยเฉพาะอย่างย่ิง Social media ต่าง ๆ การส่ือสารเฉพาะกลุ่ม (Personal communications) ทงั้ น้ี เครือข่ายสงั คมและการส่ือสารส่วนบุคคลมีอิทธิพลเป็ นอย่างมาก จะเห็นวา่ ทง้ั ขา้ ราชการ สมาชกิ ฯ จะใหค้ วามสาคญั กบั อุปกรณม์ อื ถืออยา่ งมีนยั สาคญั ส่ง 7 รทู้ นั Digital

องค์กรยุคดิจิทลั กับการใช้อปุ กรณไ์ อทสี ่วนตัว (Bring Your Own Device: BYOD) 2 ขา้ ราชการ สมาชกิ ฯ จะใหค้ วามสาคญั กบั อุปกรณม์ ือถืออยา่ งมีนยั สาคญั ส่ง และใหค้ วามสาคญั กบั เครือข่ายทางสงั คม ความเขา้ ใจท่ีคลาดเคล่ือนและ ความหละหลวมดา้ นความเสี่ยงขององคก์ รอาจเกิดการต่อตา้ นตอ่ นโยบายของ องคก์ รได้ ซึง่ กลุม่ ผใ่้ ชง้ าน BYOD รุน่ แรกๆ ท่ีเขา้ ใจวา่ การนาอุปกรณส์ ว่ นตวั ของเขามาใชเ้ พื่อทางานอาจจะนาพาซง่ึ ความเสยี่ งใหก้ บั องคก์ ร สามารถกอ่ ใหเ้ กิด ปัญหาขอ้ ม่ลส่ญหายและความเส่ียงต่อภัยคุกคามดา้ นไอทีที่เป็ นอนั ตราย ถึงแมว้ า่ จะมองเห็นความเสย่ี งและนโยบายขององคก์ รดา้ นไอทกี ็ไม่สามารถหยุด การนาอุปกรณ์ไอทีส่วนตวั มาใชไ้ ด้ ยิ่งไปกวา่ นน้ั สมาชิกวุฒิสภาส่วนใหญ่อาจ ไม่ใหค้ วามร่วมมือต่อนโยบายขององคก์ รท่ีหา้ มการใชอ้ ุปกรณ์ส่วนตวั เพื่อการ ทางานดว้ ย รทู้ นั Digital 8

องคก์ รจึงมีความเสี่ยงส่งจากการที่บุคลากรใชอ้ ุปกรณ์ที่ไม่ไดร้ บั การ อนุญาต ประกอบกบั สมาชิกส่วนใหญ่มีความสนใจใน BYOA หรือ Bring Your Own Application ซึง่ การสรา้ งแอปพลิเคชนั่ ข้ึน องคก์ รอาจเผชญิ การ ตอ่ ตา้ นหากดาเนินการรกั ษาความปลอดภยั บนอุปกรณข์ องบุคลากร ทมี่ องเห็น วา่ ตนเองจะเป็ นผร่้ บั ผิดชอบในการรกั ษาความปลอดภยั ของอุปกรณส์ ่วนบุคคล ท่ีผ่ใ้ ชอ้ ุปกรณเ์ พ่ือการทางาน แมใ้ นที่สุดแลว้ ความรบั ผดิ ชอบก็ยงั อย่ท่ีองคก์ ร อยด่ ี ในขณะทผี่ ใ่้ ชอ้ ุปกรณย์ งั ตอ้ งการและคาดวา่ จะใชอ้ ุปกรณข์ องตวั เองสาหรบั การทางานตอ่ ไป สว่ นใหญเ่ พื่อความสะดวกสว่ นบุคคล แตไ่ มต่ อ้ งการใหอ้ งคก์ ร มากา้ วก่าย ละเมิดสิทธิ และรบั ผิดชอบในการรกั ษาความปลอดภยั บนอุปกรณ์ ของตวั เอง ทาใหใ้ นสถานการณน์ ้ี องคก์ รจะตอ้ งเร่งปรบั กระบวนการควบคุม โครงสรา้ งพ้ืนฐานดา้ นไอที โดยตอ้ งสรา้ งเกราะป้ องกนั การรกั ษาความปลอดภยั ท่ีแข็งแกร่งสาหรบั การเขา้ ถึงของผ่ใ้ ชง้ านทงั้ ขาเขา้ และขาออกทเ่ี ครือข่ายของ องคก์ ร ไม่ใช่เพียงแค่องคก์ รจะจดั การระบบความปลอดภยั สาหรบั อุปกรณ์ เคล่ือนท่หี รือ “Mobile device management — MDM” เทา่ นน้ั นอกจากน้ี องคก์ รไมส่ ามารถพ่ึงพาเทคโนโลยีเดียวในการรบั มือกบั ความทา้ ทายดา้ นความ ปลอดภยั ของ BYOD เครือขา่ ย 9 รทู้ นั Digital

องคก์ รยุคดิจิทลั กบั การใชอ้ ปุ กรณ์ไอทสี ว่ นตวั (Bring Your Own Device: BYOD) 2 การปรบั ปรุงโครงสรา้ งพ้ืนฐานดา้ น ICT จงึ ควรมีการกาหนดนโยบายที่ จะปกป้ องเครือข่ายจากภัยคุกคาม ต่าง ๆ ดว้ ยการป้ องกนั แบบรวมท่ีมี ประสทิ ธิภาพส่ง ในขณะท่ีชว่ ยปรบั โครงสรา้ งดา้ นความปลอดภยั ไอทใี หก้ ลบั ง่าย ข้นึ กลุม่ ผใ่้ ชร้ ะบบ ไดแ้ ก่ สมาชกิ วุฒสิ ภา คณะกรรมาธิการและบุคลากรในวงงาน วุฒิสภา ทุกคนจะตอ้ งช่วยกนั รกั ษาความปลอดภยั ขององคก์ ร ตง้ั แต่อุปกรณ์ ปลายทาง สว่ นผด่้ ่แลระบบจะตอ้ งปกป้ องรกั ษาดาตาเบส (data base) และแอป พลเิ คชนั ขององคก์ รใหม้ ีความมน่ั คงปลอดภยั ทุกภาคสว่ นตอ้ งตระหนกั วา่ การใช้ กลยุทธด์ า้ นรกั ษาความปลอดภยั เครือข่ายท่ีมีประสทิ ธิภาพมากท่ีสุด คือ การท่ี สามารถควบคุมดา้ นผ่ใ้ ชง้ านและแอปพลิเคชนั มีใช่แค่ตวั อุปกรณ์” ปัจจุบนั สานกั งานเลขาธิการวุฒิสภามีนโยบายในการรกั ษาความมน่ั คงปลอดภยั ดา้ น สารสนเทศของรฐั สภา และคม่ ือปฏิบตั เิ บ้ืองตน้ ในการรกั ษาความมน่ั คงปลอดภยั ดา้ นสารสนเทศของรฐั สภาสาหรบั ผใ่้ ชง้ าน รวมทงั้ แนวทางแผนการบริหารความ เสี่ยงดา้ นระบบเทคโนโลยีดิจทิ ลั พ.ศ. 2562 – 2565 เพื่อใหก้ ารดาเนินการให้ สอดรบั กบั การเป็ นองคก์ รยุคดจิ ทิ ลั ตอ่ ไป นายประจกั ษ์ สมลา กลุม่ งานวทิ ยาการคอมพวิ เตอร์ สานกั เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอื่ สาร รทู้ นั Digital 10

3 กระบวนการทางานแบบอตั โนมตั ิ กบั การนามาใชใ้ นองคก์ รยุคดจิ ทิ ลั

กระบวนการทางานแบบอัตโนมัติ กบั การนามาใช้ในองคก์ รยุคดจิ ิทลั (RPA) 3 รทู้ นั Digital 12

> กระบวนการทางานแบบอตั โนมตั ิ (Robotic Process Automation หรอื RPA) คอื อะไร กระบวนการทางานแบบอตั โนมตั ิ (Robotic Process Automation หรือ RPA) คอื ระบบซอฟตแ์ วร์ อตั โนมตั ิท่ีมีความสามารถในการจดั การขอ้ ม่ลจานวน มากและงานประเภทท่ีตอ้ งทาซา้ ๆ เดิม ๆ แทนมนุษย์ สามารถลดความผดิ พลาดของแรงงานและลดทรพั ยากร มนุษย์ RPA สามารถสรา้ งหุน่ ยนตห์ รือ Bot ข้ึนมา ทางานตา่ งๆ ตาม Pattern ทกี่ าหนดเอาไวไ้ ด้ โดย Bot แต่ละตวั ที่สรา้ งข้ึนมานั้นก็จะทางานไดต้ าม Pattern ทถ่ี ่กกาหนดเอาไวแ้ ตกตา่ งกนั เพ่ือนาไปใชใ้ นการทางาน ซา้ ๆ ในร่ปแบบที่แตกต่างกนั ทาใหแ้ ทนท่ีพนกั งาน จะตอ้ งทางานนั้นๆ ดว้ ยตนเอง ก็เรียกใชง้ าน Bot ใหท้ างานนนั้ ๆ แทนตนเองได้ > การนา RPA มาประยุกตใ์ ชใ้ นองคก์ ร การนามาใชใ้ นองคก์ รสามารถนามาประยุกตใ์ ชก้ บั ระบบงานในแตล่ ะส่วนได้ มากมาย เชน่ ในเรื่องการขอโอที ตอ้ งกรอกเขา้ ระบบเป็ นประจา สามารถทา RPA มาชว่ ยในการนาขอ้ ม่ลเขา้ ระบบ เมื่อผ่ด้ ่แลพิจารณาอนุมตั ิผา่ น BOT จะทาการอา่ น ขอ้ ม่ลจากใบโอทีที่ส่งมายงั ส่วนผ่ด้ ่แลและนาขอ้ ม่ลนนั้ มาคีย์เขา้ ระบบเพื่อบริหาร จดั การขอ้ มล่ 13 รทู้ นั Digital

กระบวนการทางานแบบอัตโนมตั ิ กบั การนามาใช้ในองคก์ รยุคดจิ ทิ ลั (RPA) 3 > การนา RPA มาประยกุ ตใ์ ชใ้ นองคก์ ร นอกจากน้ี การจดั การเอกสารรายงาน ตา่ งๆ ตามขอ้ กาหนดทางกฎหมายก็นา RPA มาใชเ้ พ่ือรวบรวมข้อม่ลเหล่าน้ีสร้างเป็ น เอกสารให้พร้อมสาหรับการทา Audit ไดอ้ ย่างต่อเน่ืองนั้นก็เป็ นอีกกระบวนการท่ี ช่วยลดตน้ ทุนในกระบวนการการทางานได้ เป็ นอยา่ งดี และยงั ชว่ ยใหก้ าร Audit เป็ นไป ไดอ้ ยา่ งรวดเร็วยง่ิ ข้นึ นอกจากการปรบั ใชก้ ระบวนการทางานแบบอตั โนมตั แิ ลว้ ผบ่้ รหิ ารองคก์ รสามารถ วเิ คราะห์ ออกแบบและวางแผนลว่ งหนา้ เพ่ือชว่ ยจดั การนาซอฟตแ์ วรด์ งั กลา่ วมาประยุกตใ์ ช้ กบั งานไดอ้ ยา่ งเหมาะสม เพิ่มประสทิ ธิภาพงานทม่ี อี ย่ ในขณะเดยี วกนั ก็แบ่งเบาภาระงานที่ เคยใชแ้ รงงานพนกั งานในการปฏิบตั กิ ารเป็ นหลกั เพื่อใหพ้ นกั งานทางานทสี่ าคญั กวา่ เดมิ องคก์ รทค่ี วรนาระบบอตั โนมตั ิ RPA เขา้ มาประยุกตใ์ ชภ้ ายในองคก์ ร คอื องคก์ รทกี่ าลงั เผชญิ กบั ปัญหาของระบบงานทม่ี ีปริมาณธุรกรรมมากมายมหาศาลในร่ปแบบเดมิ ๆ ทุกๆ เดอื น มีตน้ ทนุ จากการจา้ งแรงงานจากภายนอกอกี หลายรอ้ ยคน ปัญหาเหลา่ น้ีจะถ่กลดลง เมอื่ นาเอากระบวนการดงั กลา่ วมาประยุกตใ์ ช้ Credit: www.clariontech.com นางสาวกนกกร โพธสิ์ ุนทร กลุม่ งานวทิ ยาการคอมพิวเตอร์ สานกั เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอื่ สาร รทู้ นั Digital 14

4 การเรยี นการสอนในระบบเปิ ด บนยุคดจิ ทิ ลั

4การเรียนการสอนในระบบเปิดบนยคุ ดจิ ทิ ัล (MOOC) การเรียนการสอนในระบบเปิ ด (MOOC) เป็ นการเรียนการสอนแบบ ออนไลน์ผ่านช่องทางเว็บไซต์ท่ีมีกิจกรรมการเรียนร่ต้ ่าง ๆ เช่น การด่วีดิโอ/ ถ่ายทอดสด การอา่ น Text/Infographic การทาแบบทดสอบ การฝึ กปฏิบตั ิ และ การแลกเปลี่ยนความร่ร้ ะหว่างผ่เ้ รียน โดยสามารถรองรบั ผ่เ้ รียนในชว่ งเวลา เดียวกนั ไดเ้ ป็ นจานวนมาก ซ่ึง MOOC ถือกาเนิดมาจากการรวมตัวกนั ของ มหาวทิ ยาลยั สแตนฟอรด์ ฮารว์ ารด์ และMIT ในปี ค.ศ. 2012 โดยเปิ ดใหบ้ ริการ แกน่ กั ศึกษาภายในมหาวทิ ยาลยั ใหเ้ ขา้ เรยี นหลกั ส่ตรตา่ ง ๆ ไดฟ้ รี และในเวลาตอ่ มา มหาวทิ ยาลยั ทว่ั โลกนา MOOC มาใชเ้ พ่ือเพ่ิมประสิทธิภาพในการเรียนการสอน อยา่ งแพรห่ ลายโดยเปิดใหบ้ ุคคลทว่ั ไป ไมจ่ ากดั เพศ อายุ และการศึกษาสามารถเขา้ มาลงทะเบียนเรียนตามหลกั ส่ตรทีเ่ ปิ ดไวไ้ ดแ้ บบไม่คิดคา่ ใชจ้ ่าย จากสถิติในปี ค.ศ 2019 [1] มีผล่้ งทะเบียนเรียนบน MOOC ไม่ตา่ กวา่ 110 ลา้ นคน เป็ น MOOC ท่ีเปิ ดใหบ้ ริการจากมหาวิทยาลยั ทว่ั โลกกว่า 900 แห่ง และมีหลกั ส่ตรมากถึง 13,500 หลกั ส่ตร ภาพแสดงจานวนหลกั ส่ตรทเี่ ปิดสอนบน MOOC ของมหาวทิ ลยั ตา่ ง ๆ ทว่ั โลก ทม่ี า https://www.classcentral.com/report/mooc-stats-2019/ รทู้ นั Digital 16

การเรียนการสอนในระบบเปิดมีความแตกตา่ งจากอีเลิรน์ นิ่ง (E-Learning) ที่เป็ นระบบปิ ดซ่ึงจะเป็ นการเรียนการสอนแบบเฉพาะกลุ่ม เรียนในสถาบนั การศึกษา หรือหน่วยงานนนั้ ๆ บางหลกั ส่ตรอาจเปิ ดใหบ้ ุคคลทวั่ ไปเขา้ มาเรียนไดโ้ ดยมีการเรียก เก็บเงินค่าเรียน ซึ่งแตกต่างจากระบบเปิ ด ท่ีเปิ ดกวา้ งไม่ใช่แค่ในระดบั มหาวทิ ยาลยั อาจเป็ นระดบั ประเทศหรือระดบั โลก ทส่ี ามารถเขา้ มาเรียนไดแ้ บบไมม่ ีคา่ ใชจ้ า่ ย และยงั มกี ารปฏิสมั พนั ธร์ ะหวา่ งผเ่้ รียนและผส่้ อนหรือผเ่้ รียนกบั ผเ่้ รียน โดยผเ่้ รียนนน้ั จะไมไ่ ด้ นง่ั ฟังเพียงอย่างเดียว แต่จะมีคาถามแทรกอย่ในระหวา่ งการเรียนตลอดเวลา ทาให้ ผเ่้ รียนตอ้ งตงั้ ใจเรียนตลอดเวลา นอกจากน้ีผเ่้ รียนยงั สามารถตง้ั คาถามเพื่อใหผ้ เ่้ รียน อน่ื ๆ สามารถเขา้ มาตอบคาถามไดด้ ว้ ย การจดั การเรียนการสอนในระบบเปิ ด ในประเทศไทยในปัจจุบนั ไดม้ ีการผลกั ดนั จาก สานักงานคณะกรรมการอุดมศึกษาร่วมกับ สานกั งานปลดั กระทรวงเทคโนโลยีสารสนเทศ และการส่ือสาร (กระทรวงดิจิทัลในปัจจุบัน) ภายใตช้ ื่อโครงการ พฒั นามหาวทิ ยาลยั ไซเบอร์ ไทยเพ่ือการจดั การเรียนการสอนในระบบเปิ ด (Thai-MOOC) เพ่ือใหเ้ กดิ การแบ่งปันทรพั ยากร สอื่ การเรยี นร่ร้ ะหวา่ งสถาบนั อุดมศึกษาที่มีความ เช่ียวชาญหลากหลายสาขาวชิ าเกิดความรวม่ มือ ก ัน ใ น ก า ร พัฒ น า แ ล ะ จ ัด ก า ร เ รี ย น ก า ร ส อ น ออนไลนใ์ นระบบเปิ ดสาหรบั มหาชนแห่งชาติ ซ่ึง เป็ นสถาปัตยกรรมเทคโนโลยีสารสนเทศกลาง เพื่อรองรบั การศึกษาระบบเปิ ดเพื่อการเรียนร่้ ตลอดชวี ติ (Lifelong Learning Space) 17 รทู้ นั Digital

4การเรยี นการสอนในระบบเปิดบนยคุ ดิจทิ ัล (MOOC) ภาพแสดงเวบ็ ไซตก์ ารจดั การเรยี นการสอนในระบบเปิดของประเทศไทย (Thai-MOOC) ทม่ี า http://mooc.thaicyberu.go.th/ การเรียนการสอนออนไลน์ของสานกั งานเลขาธิการสมาชิกวุฒิสภาใน ปัจจุบนั ยงั ใชเ้ ป็ นระบบอีเลิรน์ นิ่ง (E-Learning) ที่เป็ นระบบปิ ดใชส้ าหรบั บุคลลากร ภายในหน่วยงานเทา่ นน้ั โดยเปิ ดใหบ้ ริการตง้ั แตป่ ี พ.ศ. 2553 ซึ่งคาดวา่ ในอนาคต อาจมีการนาระบบการเรียนการสอนในระบบเปิ ด (MOOC) เขา้ มาใชท้ ดแทนอีเลิร์ นน่ิงระบบเดิมเพ่ือความทนั สมยั เพ่ิมชอ่ งทางในการประชาสมั พนั ธข์ อ้ ม่ลหน่วยงาน โดยสรา้ งบทเรียนท่ีเป็ นประโยชน์แก่บุคลากรในหน่วยงาน และประชาชนทวั่ ไปท่ีมี ความสนใจในเรอ่ื งของวุฒสิ ภามากข้นึ นายสริ วิ ทิ ย์ เสมสวสั ด์ิ กลุ่มงานวทิ ยาการคอมพวิ เตอร์ สานกั เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร รทู้ นั Digital 18

5 นโยบายในการรกั ษาความมน่ั คง ปลอดภยั ดา้ นสารสนเทศของรฐั สภา รฐั สภา ไดป้ ระกาศใชแ้ ผนการรกั ษาความมนั่ คงปลอดภยั ดา้ นเทคโนโลยี สารสนเทศและการสื่อสาร ของรัฐสภา ระยะ 4 ปี (พ.ศ. 2562–2565) เป็ นกรอบกาหนดทิศทางการดาเนินงานดา้ นการรกั ษาความปลอดภยั ใหเ้ ป็ นไป ตามสากล และมีการติดตามประเมินผลการดาเนินงาน อีกทง้ั เพ่ือใหเ้ ป็ นตาม ความ ในมาตรา 5 มาตรา 6 และมาตรา 7 แห่งพระราชกฤษฎีกากาหนด หลกั เกณฑแ์ ละวิธีการในการทาธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกสภ์ าครฐั พ.ศ. 2546 และประกาศคณะกรรมการธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ เร่ืองแนวนโยบายและ แนวปฏิบตั ใิ นการรกั ษาความมน่ั คงปลอดภยั ดา้ นสารสนเทศของหน่วยงานภาครฐั พ.ศ. 2553

5นโยบายในการรักษาความม่ันคงปลอดภัยดา้ นสารสนเทศของรฐั สภา ดงั นน้ั จงึ เห็นสมควรกาหนดนโยบายความมน่ั คงปลอดภยั ของสารสนเทศ ข้ึน เพื่อใหร้ ะบบเทคโนโลยีสารสนเทศและการสื่อสารของรฐั สภา มีการด่แลการ บริหารจดั การอย่างมีประสิทธิภาพตามหลกั มาตรฐานสากล โดยใหค้ รอบคลุม ดา้ นการรกั ษาความลบั ความถก่ ตอ้ ง และสภาพพรอ้ มใชข้ องสารสนเทศ นโยบายน้ีจดั ทาข้ึนโดยอาศยั กรอบตามมาตรฐานสากลดา้ นความมนั่ คง ปลอดภยั ของสารสนเทศISO/IEC 27000:2013 รวมทง้ั ขอ้ กาหนดตาม กฎหมายและระเบียบปฏิบตั ทิ เ่ี กี่ยวขอ้ งกบั ความมน่ั คงปลอดภยั ของสารสนเทศ เพ่ือใชเ้ ป็ นกรอบและแนวปฏิบัติในการป้ องกันและรักษาสินทรัพย์ดา้ น สารสนเทศของรฐั สภา จากภาวะคุกคามทุกประเภทที่อาจจะเกิดข้ึนจาก ภายในและภายนอกรัฐสภา โดยเจตนาหรือร่้เท่าไม่ถึงการณ์ ซ่ึงเป็ น แนวนโยบายในภาพรวมเพ่ือการจดั การดา้ นการบริหารความมน่ั คงปลอดภยั ของสารสนเทศ โดยจดั แบง่ สาระสาคญั ออกเป็ น 14 หมวด ดงั น้ี รทู้ นั Digital 20

สาระสาคญั ของความปลอดภยั ดา้ นเทคโนโลยสี ารสนเทศ หมวดท่ี 1 นโยบายความมนั่ คงปลอดภยั สารสนเทศ (Information Security Policy) การกาหนดกรอบทิศทางและใหก้ ารสนบั สนุนการดาเนินการดา้ นความ มน่ั คงปลอดภยั สาหรบั สารสนเทศของรฐั สภา หมวดท่ี 2 โครงสรา้ งความมนั่ คงปลอดภยั สารสนเทศ (Organization of Information Security) การบริหารและการรกั ษาความมนั่ คงปลอดภยั ทเ่ี กีย่ วกบั สารสนเทศของ รฐั สภาดาเนินการไดอ้ ยา่ งชดั เจน หมวดที่ 3 ความมนั่ คงปลอดภยั ที่เกี่ยวขอ้ งกบั บุคลากร (Human Resource Security) บุคลากรของรฐั สภา และบุคลากรของผ่ร้ บั สญั ญาวา่ จา้ งจากรฐั สภา ได้ เขา้ ใจ บทบาทและหนา้ ทคี่ วามรบั ผดิ ชอบของตน หมวดที่ 4 การจดั หมวดหมู่และการควบคุมสนิ ทรพั ยข์ ององคก์ ร (Asset Management) การป้ องกนั สินทรพั ย์สารสนเทศของรฐั สภา และกาหนดระดบั ของการ ป้ องกนั สารสนเทศอยา่ งเหมาะสม หมวดท่ี 5 การควบคมุ การเขา้ ถงึ (Access Control) ควบคุมการเขา้ ถึงระบบสารสนเทศเฉพาะผ่ท้ ่ีไดร้ บั อนุญาต ป้ องกนั การ การเปิ ดเผยหรือขโมยสารสนเทศ และสรา้ งความม่ันคงปลอดภัยสาหรับ อุปกรณส์ อื่ สารประเภทพกพาและการปฏิบตั งิ านจากภายนอก หมวดท่ี 6 การเขา้ รหสั ขอ้ มูล(Cryptography) การใชก้ ารเข้ารหัสข้อม่ลอย่างเหมาะสมและได้ผลป้ องกันความลับ การปลอมแปลงหรอื ความถ่กตอ้ งของสารสนเทศ หมวดที่ 7 ความมนั่ คงปลอดภยั ทางดา้ นกายภาพและสงิ่ แวดลอ้ ม (Physical and Environmental Security) ควบคุมและป้ องกนั การเขา้ ถึงทางกายภาพโดยมิไดร้ บั อนุญาต ป้ องกนั ความเสยี หายและการคกุ คามสนิ ทรพั ย์ 21 รทู้ นั Digital

5นโยบายในการรกั ษาความมน่ั คงปลอดภัยด้านสารสนเทศของรฐั สภา หมวดที่ 8 ความมน่ั คงปลอดภยั สาหรบั การดาเนนิ งาน (Operations Security) ก า ร ด า เ นิ น ก า ร ท่ี เ ก่ี ย ว ข ้อ ง ก ับ โ ค ร ง ส ร ้า ง พ้ ื น ฐ า น ด ้า น ส า ร ส น เ ท ศ และอุปกรณป์ ระมวลผลมีความถก่ ตอ้ ง เหมาะสม และปลอดภยั หมวดท่ี 9 ความมนั่ คงปลอดภยั ในการสอ่ื สารขอ้ มูล (Communications Security) ป้ องกนั ขอ้ ม่ลบนเครือข่ายและอุปกรณป์ ระมวลผลสารสนเทศ โดยมีการ กาหนดการบรหิ ารจดั การความมน่ั คงปลอดภยั ของเครือขา่ ย หมวดที่ 10 การจดั หา พฒั นา และการบารงุ รกั ษาระบบ (Systems Acquisition, Development And Maintenance) การจดั หา พฒั นาระบบสารสนเทศและการบารุงรกั ษาระบบสารสนเทศ ไดพ้ ิจารณาถึงประเด็นทางดา้ นความมนั่ คงปลอดภยั หมวดที่ 11 ความสมั พนั ธ์กบั ผูใ้ หบ้ ริการภายนอก (Supplier Relationships) ป้ องกันสินทรัพย์องค์กรที่สามารถเข้าถึงโดยผ่้ให้บริการภายนอก มีขอ้ ตกลงเป็ นลายลกั ษณอ์ กั ษรกบั ผใ่้ หบ้ รกิ ารภายนอก หมวดที่ 12 การบริหารจดั การเหตุการณ์ด้านความม่ันคงปลอดภยั สารสนเทศ (Information Security Incident Management) การรายงานเหตกุ ารณแ์ ละจดุ ออ่ นทเ่ี กี่ยวขอ้ งกบั ความมนั่ คงปลอดภยั หมวดท่ี 13 ความมนั่ คงปลอดภยั สารสนเทศของการบริหารจดั การ เพอื่ สรา้ งความต่อเน่ือง ทางธุรกิจ (Information Security Aspects of Business Continuity Management) ดาเนินงานตามภารกิจของรฐั สภา ไมเ่ กิดการตดิ ขดั หรือหยุดชะงกั และป้ องกนั มิใหก้ ารปฏิบตั งิ านไดร้ บั ผลกระทบหรอื เกดิ ความเสยี หาย หมวดที่ 14 การปฏบิ ตั ิตามขอ้ กาหนด (Compliance) หลีกเล่ียงการละเมิดขอ้ กาหนดทางกฎหมาย ระเบียบปฏิบตั ิ ขอ้ กาหนดใน สญั ญา และขอ้ กาหนดทางดา้ นความมนั่ คงปลอดภยั ๆ รทู้ นั Digital 22

แนวปฏบิ ตั ิในการรกั ษาความมน่ั คงปลอดภยั ดา้ นสารสนเทศของรฐั สภา จดั ทาข้ึนใหส้ อดคลอ้ งตามนโยบายความมนั่ คงปลอดภยั สารสนเทศของรฐั สภาทก่ี าหนด ไว้ โดยไดม้ ีการกาหนดมาตรฐานแนวปฏิบตั ิ วธิ ีปฏิบตั ิ การเขา้ ถึงหรือควบคุมการใชง้ าน สารสนเทศ การกาหนดหนา้ ทคี่ วามรบั ผดิ ชอบใหเ้ ป็ นไปตามหลกั มาตรฐานสากล เพื่อสรา้ ง ความตระหนักถึงความสาคญั ของการรกั ษาความมั่นคงปลอดภยั ในการใชง้ านระบบ เทคโนโลยีสารสนเทศ ซงึ่ สามารถแบ่งสาระสาคญั ออกเป็ น 14 สว่ น ดงั น้ี ส่วนท่ี 1 แนวปฏิบตั ิในการรกั ษาความมัน่ คงปลอดภยั สารสนเทศ (Information Security) แนวทางในการเสรมิ สรา้ งความมน่ั คงปลอดภยั สารสนเทศของรฐั สภา ส่วนที่ 2 โครงสรา้ งความมน่ั คงปลอดภยั สารสนเทศ (Organization of Information Security) การกาหนดสทิ ธิของผใ่้ ชง้ าน หนา้ ทแี่ ละความรบั ผดิ ชอบของบุคคล สว่ นท่ี 3 ความมนั่ คงปลอดภยั ที่เกีย่ วขอ้ งกบั บคุ ลากร (Human Resource Security) มาตรฐานในการควบคมุ ความปลอดภยั การจา้ งาน ส่วนท่ี 4 การจดั หมวดหมู่และการควบคุมสนิ ทรพั ยข์ ององคก์ ร (Asset Management) การกาหนดมาตรฐานในการระบุสินทรัพย์ และกาหนดหน้าที่ความ รบั ผดิ ชอบในการป้ องกนั สนิ ทรพั ยอ์ ยา่ งเหมาะสม สว่ นที่ 5 การควบคุมการเขา้ ถงึ (Access Control) ควบคมุ การเขา้ ถึงสารสนเทศและอุปกรณป์ ระมวลผล ส่วนที่ 6 การเขา้ รหสั ขอ้ มูล (Cryptographic) กาหนดแนวทางในการจดั ทาการเขา้ รหสั ขอ้ มล่ อยา่ งเหมาะสม ส่วนที่ 7 ความมนั่ คงปลอดภยั ทางดา้ นกายภาพและสง่ิ แวดลอ้ ม (Physical and Environmental Security) ก า ร ก า ห น ด พ้ื น ท่ี ท่ี ต ้อ ง มี ค ว า ม มั่น ค ง ป ล อ ด ภั ย ด ้า น ส า ร ส น เ ท ศ (Secure Areas) 23 รทู้ นั Digital

5นโยบายในการรกั ษาความมัน่ คงปลอดภัยด้านสารสนเทศของรฐั สภา ส่วนท่ี 8 ความมนั่ คงปลอดภยั สาหรบั การดาเนินงาน (Operations Security) การบรหิ ารจดั การอุปกรณป์ ระมวลผลสารสนเทศใหม้ ีความถ่กตอ้ ง และปลอดภยั สว่ นท่ี 9 ความมน่ั คงปลอดภยั ในการสอื่ สารขอ้ มูล (Communications Security) การบริหารจดั การความมน่ั คงปลอดภยั ของเครือข่าย (Network Security Management) ในการป้ องกนั สารสนเทศและอุปกรณ์ ส่วนที่ 10 การจดั หา การพฒั นา และการบารงุ รกั ษาระบบ (Systems Acquisition, Development, and Maintenance) การบริหารจดั การระบบสารสนเทศตลอดวงจรของชวี ติ ของ การพฒั นาระบบ สว่ นท่ี 11 ความสมั พนั ธ์กบั ผูใ้ หบ้ รกิ ารภายนอก (Supplier Relationships) การป้ องกนั สนิ ทรพั ยอ์ งคก์ รจากการเขา้ ถึงโดยผใ่้ หบ้ รกิ ารภายนอก สว่ นที่ 12 การบริหารจดั การเหตกุ ารณด์ า้ นความมนั่ คงปลอดภยั สารสนเทศ (Information Security Incident Management) เพ่ือใหม้ ีวิธีการท่ีสอดคลอ้ งและไดผ้ ล สาหรบั การบริหารจดั การ เหตกุ ารณฯ์ ส่วนที่ 13 ความมน่ั คงปลอดภยั สารสนเทศของการบริหารจดั การ เพื่อสรา้ งความ ต่อเน่ืองทางธรุ กิจ เป็ นมาตรฐานดา้ นความมนั่ คงปลอดภยั สารสนเทศของรฐั สภา ในการกาหนดใหค้ วามตอ่ เน่ือง สว่ นที่ 14 การปฏบิ ตั ติ ามขอ้ กาหนด (Compliance) ขอ้ กาหนดของสญั ญาและกฎหมาย เพ่ือหลีกเลี่ยงการละเมิด ขอ้ ผก่ พนั ในกฎหมาย ระเบียบขอ้ บงั คบั นางสาวพทั ธกานต์ วุฒอิ คั รวฒั น์ กลุม่ งานวทิ ยาการคอมพวิ เตอร์ สานกั เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร รทู้ นั Digital 24

6 เทคโนโลยี Cloud Computing Cloud Computing เป็ นระบบ คอมพิวเตอร์ท่ีเกิดข้ึนเพ่ือรองรับการ ทางานของผ่ใ้ ชง้ านในทุกๆดา้ น ท้ังดา้ น ระบบเครือข่าย ดา้ นการจดั เก็บข้อม่ล ดา้ นการติดตง้ั ฐานขอ้ ม่ล หรือการใชง้ าน ซ อ ฟ ต์แ ว ร์เ ฉ พ า ะ ด ้า น ใ น ธุ ร กิ จ ต่ า ง ๆ เป็ นตน้ โดยที่ผ่ใ้ ชบ้ ริการไม่จาเป็ นตอ้ ง ติดตง้ั ระบบทง้ั ฮารด์ แวรแ์ ละซอฟต์แวรไ์ ว้ ทสี่ านกั งานของตน

6เทคโนโลยี Cloud Computing ระบบประมวลผลกลุม่ เมฆ (Cloud Computing) คอื การประมวลผลท่มี ี แนวความคิดคือใชง้ านไดท้ ุกหนทุกแห่ง ใหค้ วามสะดวกสบาย สามารถเขา้ ถึง เ ค รื อ ข่ า ย ไ ด้ต า ม ค ว า ม ต้อ ง ก า ร ส นับ ส นุ น ก า ร แ บ่ ง ปั น ก า ร ใ ช้ ทรพั ยากรคอมพิวเตอร์ เช่นเครือข่าย อุปกรณ์เก็บขอ้ ม่ล Application และ บริการ จึงเป็ นการลดภาระการลงทุนดา้ นเทคโนโลยีสารสนเทศ (Information Technology: IT) ทงั้ การใชง้ านในระดบั องคก์ รธุรกิจ (Corporate Users) และ ผ่ใ้ ชร้ ะดบั ส่วนบุคคล (Individual Users) เพราะระบบประมวลผลกลุ่ม เมฆ (Cloud Computing) มีอิสระในการปรบั ขีดความสามารถสมรรถนะ และ ขนาดทรัพยากรไดต้ ามภารกิจ ซ่ึงมีความร่วมมือจากผ่ใ้ หบ้ ริการบุคคลท่ี สาม (Third Party) ท่ีเป็ นผ่จ้ ดั หาและจดั สรรทรพั ยากร ดงั นน้ั คา่ ใชจ้ ่ายนน้ั จึง ข้นึ กบั การจา่ ยตามทใ่ี ชจ้ ริง (pay-per-use) ข้นึ อย่กบั ขอ้ ตกลงของการใหบ้ รกิ าร รทู้ นั Digital 26

> การนาระบบ Cloud Computing มาใชใ้ นองคก์ ร < Cloud Computing สามารถจาแนกตามการใชง้ านได้ 3 ประเภทคอื … 1. Infrastructure as a Service (IaaS) เป็ นโครงสรา้ งพ้ืนฐานเหมอื นกบั ระบบคอมพิวเตอรค์ อื มที งั้ หน่วยประมวลผล ระบบเครอื ขา่ ย และพ้ืนทจี่ ดั เก็บขอ้ มล่ ใหใ้ ชง้ าน 2. Platform as a Service (PaaS) เป็ นการใชง้ านเกยี่ วกบั แพลตฟอรมต์ า่ งๆ เชน่ การพฒั นาเวบ็ แอปพลเิ คชน่ั หรือโมบายแอปพลิเคชนั่ เป็ นตน้ 3. Software as a Service (SaaS) เป็ นการใชง้ านทางดา้ นซอฟตแ์ วร์ ซง่ึ ภายใตร้ ะบบหรือเทคโนโลยี Cloud Computing จะมซี อฟตแ์ วรเ์ ฉพาะดา้ น เชน่ ซอฟตแ์ วรท์ างบญั ชี ซอฟตแ์ วรก์ าร บรหิ ารจดั การโรงแรม และอน่ื ๆ ซง่ึ จาเป็ นสาหรบั ธุรกิจประเภทตา่ งๆ ใหใ้ ชง้ าน ขอ้ ดี ของ Cloud Computing 1. ลดตน้ ทนุ คา่ ดแ่ ลบารุงรกั ษาเนื่องจาก คา่ บริการไดร้ วมคา่ ใชจ้ า่ ยตามทใี่ ชง้ านจรงิ เชน่ คา่ จา้ งพนกั งาน คา่ ซอ่ มแซม คา่ ลขิ สทิ ธิ์ คา่ ไฟฟ้ า คา่ นา้ คา่ นา้ มนั เช้อื เพลงิ คา่ อพั เกรด และคา่ เชา่ คส่ าย เป็ นตน้ 2. ลดความเสย่ี งการเร่มิ ตน้ หรอื การทดลอง โครงการ 3. สามารถลดหรือขยายไดต้ ามความตอ้ งการ 4. ไดเ้ ครื่องแมข่ า่ ยทมี่ ปี ระสทิ ธิภาพ มีระบบ สารองขอ้ ม่ลทด่ี มี ีเครือขา่ ยความเร็วส่ง 5. อยภ่ ายใตก้ ารด่แลของผเ่้ ชย่ี วชาญ 27 รทู้ นั Digital

6เทคโนโลยี Cloud Computing > ระบบ Cloud Computing Cloud Computing เป็ นระบบคอมพิวเตอรท์ ีพ่ รอ้ มรองรบั การทางาน ของผ่ใ้ ชง้ านในทุกๆ ดา้ นไม่วา่ จะเป็ นระบบเครือข่าย การจดั เก็บขอ้ ม่ล การทดสอบ ระบบหรือตดิ ตงั้ ฐานขอ้ ม่ล หรือการใชง้ านซอฟตแ์ วรเ์ ฉพาะดา้ น โดยทผ่ี ่ใ้ ชง้ านไมต่ อ้ ง ตดิ ตง้ั ระบบทง้ั ฮารด์ แวรแ์ ละซอฟตแ์ วรไ์ วท้ ส่ี านกั งานใหย้ ุง่ ยาก แตส่ ามารถใชง้ านในสิ่ง ทต่ี อ้ งการไดด้ ว้ ยการเชอ่ื มตอ่ กบั ระบบ Cloud Computing ผา่ นอินเทอรเ์ น็ต ในการ เชื่อมต่อกบั ระบบหรือการใชง้ านผ่าน Cloud เป็ นการเช่ือมต่อกบั ศ่นย์ ขอ้ ม่ลคอมพิวเตอรห์ รือ Data Center ของผ่ใ้ หบ้ ริการ ซึง่ ศ่นยข์ อ้ ม่ลคอมพิวเตอรอ์ ย่ ภายใตร้ ะบบทมี่ ีมาตรฐานและความปลอดภยั อยา่ งมาก การทส่ี ามารถเชอื่ มตอ่ และใช้ งานระบบไดผ้ า่ นอนิ เทอรเ์ น็ตทาใหก้ ารทางานไม่ถ่กจากดั อย่ในสถานทหี่ นึ่งสถานทีใ่ ด อีกต่อไป แต่สามารถทางานไดท้ ุกที่ทุกเวลาผ่านอุปกรณต์ ่างๆ ทงั้ โนต้ บุก้ สมารท์ โฟน หรือแท็บเล็ต ในภาพรวมอาจจะด่เหมือนวา่ Cloud Computing เป็ นระบบท่เี หมาะ สาหรบั องคก์ รธุรกิจขนาดใหญ่ แต่จริงๆ แลว้ Cloud Computing เหมาะสาหรบั องคก์ รธุรกิจทุกขนาดตง้ั แต่ขนาดเล็กไปจนถึงขนาดใหญ่ เพราะบริการต่างๆ ของ Cloud Computing นอกจากแยกตามประเภทการใชง้ านแลว้ ยงั มีการคดิ คา่ บริการ ตามขอบเขตทใี่ ชง้ านจริงของแตล่ ะองคก์ รดว้ ย โดยมีคา่ บริการเพียงหลกั รอ้ ยบาทตอ่ เดือนเทา่ นนั้ หรือบริการพ้ืนที่จดั เก็บขอ้ ม่ล (Cloud Storage) ซงึ่ ชว่ ยให้ การจดั เก็บขอ้ ม่ลขององคก์ รมีความสะดวกและความปลอดภยั มากกวา่ การเก็บไวใ้ น ฮารด์ ไดรฟ์ ผ่ใ้ ชก้ ็สามารถเลือกใชพ้ ้ืนที่เท่าท่ีตอ้ งการและจา่ ยค่าบริการตามท่ีใชง้ าน จรงิ ซง่ึ มีความคมุ้ คา่ อยา่ งมากเมอื่ เปรียบเทยี บกบั คณุ สมบตั แิ ละประโยชนท์ จ่ี ะไดร้ บั ดงั นนั้ การใชป้ ระโยชน์จาก Cloud Computing นอกจากจะเป็ น ประหยดั คา่ ใชจ้ า่ ยแลว้ ยงั เป็ นการอานวยความสะดวกในการบริหารจดั การเทคโนโลยี สารสนเทศขององคก์ รไดเ้ ป็ นอยา่ งมากอกี ดว้ ย นายสมชาย ชยั เชษฐด์ ารงกุล กลุ่มงานวทิ ยาการคอมพิวเตอร์ สานกั เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอื่ สาร รทู้ นั Digital 28

7 App ใหม่ วนั น้ี @Senate Senate Services เป็ นแอปพลิเคชนั่ สาหรบั อุปกรณ์ Smart Device บนระบบปฏิบตั ิการ iOS เ พ่ื อ ใ ห้บ ริ ก า ร ข้อ ม่ ล ส า ห รับ ส ม า ชิ ก วุ ฒิ ส ภ า บุ ค ล า ก ร ข อ ง ส า นัก ง า น เลขาธิการวุฒิสภา และ ประชาชน จานวน 6 บริการ ดงั น้ี

App ใหมว่ นั น้ี @Senate 7 > แอปพลิเคชนั่ Senate Services 1. รัฐธรรมน่ญแห่งราชอาณาจกั รไทย ทงั้ ในร่ปแบบไฟล์ Pdf และ ร่ปแบบทสี่ ามารถสืบคน้ ได้ ซ่ึงประกอบดว้ ยรฐั ธรรมน่ญ ตง้ั แตฉ่ บบั ท่ี 1 – ฉบบั ที่ 20 ในปัจจบุ นั 2. ขอ้ บงั คบั การประชุม ทง้ั ในร่ปแบบไฟล์ Pdf และร่ปแบบที่สามารถ สืบคน้ ได้ ซึ่งประกอบดว้ ย ขอ้ บงั คบั การประชุมวุฒสิ ภา ขอ้ บงั คบั การประชุมสภา ผ่แ้ ทนราษฎร ขอ้ บังคบั การประชุมรฐั สภา และขอ้ บงั คบั การประชุมสภ านิติ บญั ญตั แิ หง่ ชาติ รทู้ นั Digital 30

3. เว็บไซต์วุฒิสภา 4. พจนานุ กรมศัพท์และ โ ด ย เ ชื่ อ ม โ ย ง ม า ย ัง เ ว็ บ ไ ซ ต์ สานวนรฐั ธรรมน่ญ ซึ่งสามารถสืบคน้ วุฒสิ ภา คาแปล และฟังเสียงคาอ่านได้ ท้ังจาก ภาษาไทยเป็ นภาษาอังกฤษ และ ภาษาองั กฤษเป็ นภาษาไทย 5. การประชมุ วุฒสิ ภา โดยใหบ้ ริการขอ้ ม่ลตามระเบียบวาระการ ประชุมวุฒิสภา และการประชุมคณะกรรมาธิการทง้ั หมด ซ่ึงแสดงผลใน ร่ปแบบตารางปฏิทนิ 31 รทู้ นั Digital

7App ใหมว่ นั น้ี @Senate 6. สมุดโทรศัพท์ โดยใหบ้ ริการข้อม่ลรายชื่อผ่บ้ ริหาร ตาแหน่ง และเบอรโ์ ทรศพั ท์ พรอ้ มทงั้ เบอรโ์ ทรศพั ทข์ องส่วนราชการภายใน หอ้ งประชุม และงานบริการดา้ นตา่ ง ๆ นางสาวสุดารตั น์ ใจอดุ ม กลุม่ งานวทิ ยาการคอมพิวเตอร์ สานกั เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร รทู้ นั Digital 32

8 App DD

App DD 8 > Application “ใกลม้ ือหมอ” แอปทจี่ ะชว่ ยใหผ้ ใ่้ ชส้ ามารถตรวจคดั กรองโรค เบ้ืองตน้ ตา่ งๆ ได้ เชน่ ไขห้ วดั , กรดไหลยอ้ น, เกาต,์ HIV หรือโรคไต เป็ นตน้ รวมไปถึงอาการ ตดิ เช้อื “ไวรสั โคโรนา 2019 (COVID-19)” ทกี่ าลงั แพรร่ ะบาดในตอนน้ี พรอ้ มทงั้ ยงั สามารถบนั ทกึ ประวตั อิ าการเพ่ือตดิ ตามผลยอ้ นหลงั ไดแ้ ละสามารถคน้ หาโรงพยาบาลใกลเ้ คยี งจากพ้ืนท่ที ่ีท่านอย่ไดอ้ กี ดว้ ยแถม ยงั สามารถฝากขอ้ ความหรอื ตดิ ตอ่ แพทยโ์ ดยตรงผา่ นแอปไดอ้ กี ดว้ ยนะ ก่อนจะมาเร่ิมการใชง้ าน เราตอ้ งทาการลงทะเบียนและเขา้ ส่ระบบ ใหเ้ รียบรอ้ ยกอ่ น ดว้ ย Facebook, Line หรืออเี มลของคณุ จากนน้ั ใหเ้ ลือก โหมดเป็ น “สาหรบั ประชาชนทวั่ ไป” โดยตวั แอป ใกลม้ ือหมอ มาพรอ้ มกบั การใช้ งานที่ง่ายมาก ซ่ึงจะแบ่งเมน่การใชง้ าน ออกเป็ น 3 สว่ นหลกั ๆ คอื 1. เชค็ อาการจากร่ป (บริเวณทมี่ ีอาการ) 2. คน้ หาขอ้ ม่ลดว้ ยชอ่ื โรค 3. คน้ หาขอ้ มล่ ดว้ ยอาการ รทู้ นั Digital 34

> การใชง้ าน Application ใกลม้ ือหมอ 1. เชค็ อาการจากร่ป (บริเวณทมี่ อี าการ) คุณสามารถแตะไปท่ีร่ป ‘ดา้ นหนา้ หรือ ‘ดา้ นหลงั ’ (ปัด ซา้ ย-ขวาเพ่ือพลิกหนา้ -หลงั ) เพื่อเลือกเช็คอาการในบริเวณท่ี ท่านเป็ นได้ เช่น แตะท่ีใบหน้าเพ่ือต้องการเช็คอาการ ท่ีปาก (เจ็บล้ิน) หรือแตะท่ีหนา้ อกเพื่อเช็คอาการเจ็บหนา้ อก เป็ นตน้ [ร่ปที่ 1.1 – แตะทรี่ ่ปหนา้ อก >> ปอด >> เจบ็ หนา้ อก >> เลือก “อาการ” ทใี่ กลเ้ คยี งของคณุ ] 35 รทู้ นั Digital

APP DD 8 2. คน้ หาขอ้ ม่ลดว้ ยชอ่ื โรค หากคณุ มน่ั ใจแลว้ วา่ ตวั เองเป็ นโรคอะไรหรอื ตอ้ งการร่ข้ อ้ ม่ลและวธิ ีการ รกั ษาเกี่ยวกบั โรคน้ี ใหค้ ุณกดไปท่ีป่ ุม “คน้ หาขอ้ ม่ลโรค” โดยแอปจะแบ่ง หมวดหม่โรคออกเป็ น 11 หมวด และแยกย่อยเขา้ ไปในแต่ละหมวดอีก แต่ถา้ คุณยงั หาไมเ่ จอ ไม่ร่จ้ ะเริ่มจากหมวดไหน เราขอแนะนาใหค้ ณุ กดป่ ุม “คน้ หา” เพื่อพิมพช์ อื่ โรคไปเลยครบั [ร่ปที่ 2.1 – แตะป่ ุม “คน้ หาขอ้ ม่ลโรค” >> กดไอคอนคน้ หา >> พิมพช์ ่อื โรค >> เลือกโรค] รทู้ นั Digital 36

[ร่ปท่ี 2.2 – แสดงขอ้ ม่ลรายละเอยี ดของโรค อาการ วธิ ีป้ องกนั และวธิ กี ารรกั ษาเบ้ืองตน้ ] อกี หนึ่งจดุ ทน่ี ่าสนใจของแอป ใกลม้ ือหมอ ก็คือ คณุ สามารถคน้ หาโรงพยาบาล ท่ีใกลเ้ คียงและกดแสดงแผนท่ีโรงพยาบาลที่ใกลท้ ี่สุดจากจุดท่ีคุณอย่ไดอ้ ีกดว้ ยนะ (ดแี ละเจง๋ สุดๆ) [ร่ปท่ี 2.3 – เลือก “โรงพยาบาลใกลเ้ คยี ง” >> เลือก “แผนท”ี่ ] 37 รทู้ นั Digital

APP DD 8 3. คน้ หาขอ้ ม่ลดว้ ยอาการ สาหรับใครท่ีเร่ิมเจ็บไข้ไดป้ ่ วยหรือเร่ิมมีอาการ คุณสามารถใชแ้ อปน้ี วนิ ิจฉยั โรคเบ้ืองตน้ ไดโ้ ดยกดเขา้ ไปทีป่ ่ ุม “คน้ หาอาการ” และเลือกอาการทีค่ ณุ เป็ นโดย จะแบ่งหมวดอกั ษร ก-ฮ เช่น มีไข้ > ไขส้ ่งเกิน 38 องศา > เจ็บคอ > ทอนซิลอกั เสบ เป็ นตน้ หรอื จะกดป่ ุม ‘คน้ หา’ และพิมพอ์ าการไปเลยก็ไดน้ ะ [ร่ปที่ 3.1 – แตะป่ ุม “คน้ หาอาการ” >> เลือกอาการใกลเ้ คียงทค่ี ณุ เป็น] เป็ นแอปที่มีประโยชนจ์ ริงๆ ค่ะ สามารถใชว้ ิเคราะห์ อาการและวินิจฉยั โรคเบ้ืองตน้ ไดจ้ ริง ขอ้ ม่ลละเอียดมาก “เสมือนมีหมออย่ใกลๆ้ ไกลแค่ไหนก็ใกลม้ ือหมอ” ไม่ตอ้ ง รอชา้ รบี ไปโหลดกนั เลยคะ่ สามารถดาวน์โหลด Application ฟรี ไดท้ งั้ ระบบAndroid และ IOS โดยพิมพค์ น้ หา Application \" ใกลม้ ือหมอ \" > ทมี่ า : https://www.iphonemod.net/doctor-near-you-application-check-symptoms.html นางสาวเบญจมาศ สาเนียงสุง กลุ่มงานวทิ ยาการคอมพิวเตอร์ สานกั เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร รทู้ นั Digital 38

วุฒิสภาไทย ลดใชก้ ระดาษ ฉลาดใชไ้ อซที ี 5G สานกั เทคโนโลยสี ารสนเทศและการสอ่ื สาร กล่มุ งานวิทยาการคอมพวิ เตอร์ โทรศพั ท์ 02 831 9270 - 1