06 Habitable Zone : พื้นที่ชีวิต

6 ว า ร ส า ร ส ม า ค ม ัน ก เ รีย น ไ ท ย ใ น ตุ ร ีก ป ีท \" เด็กไมร่ ูจ้ กั โต การหาสมดลุ ชวี ติ เด็กน้อยทีครงั หนึงเคยหมอบตัวบนเกาะกลางถนน เหมอื นผลิตผลงานศิลปะชนิ เอก เพอื หลบแรงระเบดิ ทีปะทอุ ยูใ่ กล้ ๆ ในบา้ นเกิดของตัวเอง นําพาเขาใหเ้ รมิ ตังคําถามเกียวกับความขดั แยง้ ทีเกิดขนึ บนโลก ความพยายามรกั ษาสมดลุ ระหวา่ งเรอื งทีเรา ปรารถนาออกเดินทางเพอื เขา้ ใจความเปนมนุษย์ \"ชอบ\" แต่กลับพบวา่ สงิ สดุ ท้ายทีมนุษยจ์ ะรูค้ ือ ใจตัวเอง กับเรอื งทีเราต้อง \"รบั ผดิ ชอบ\" \" Credit Photo : OTTOKIM

Season Change HABITABLE ZONE: AGES พนื ทีชวี ติ ถ่ายโดย : อวาทิพย์ อาหลี เด็กไมร่ ูจ้ กั โต Hunat cami, Kayseri ชวงเดอื นท่ผี า นมามโี อกาสไดใชชีวติ ชวงสนั้ ๆ คลกุ คลกี ับนกั ดาราศาสตรทา นหนง่ึ เราเลยใชโอกาสนีข้ อใหเ ขาเลาเรอื่ งราวความ มหศั จรรยข องโลกใบนใี้ นมมุ มองทางดาราศาสตรใหฟง สําหรบั คนท่ี ไมมคี วามรูเรื่องเอกภพอยา งเรา หรือถา ยอนไปตอนสมการฟสกิ สย งั ขอ งเก่ยี วกบั ชีวติ อยู ความสามารถถอดจติ ของตัวเองมกั จะเกดิ ขน้ึ ในหอ งเลคเชอรแ อรเ ยน็ ๆ มีเสียงอาจารยค อยขับกลอ มและเขาสู นทิ ราในทีส่ ุด แตบทสนทนาบรรยากาศสบาย ๆ ในครั้งนเี้ หมือนได เปด กระโหลกผาตัดสมองครง้ั ใหญเ ลยทีเดียว เรามองเห็นชดั ข้ึนวา ทุกชีวิตลว นดําเนินไปภายใตก ฎเหล็กแหง ฟสกิ ส ฟงดูแลว อาจจะ เปนเร่อื งไกลตัว เพราะเรอื่ งราวของเอกภพอันมืดดําและขยายตวั ออกไปไมม ที ่ีสน้ิ สดุ นั้น มันดูยากเกินความเขาใจแตเราอยากเขาใจ

2 นักดาราศาสตรค นพบวา ระยะทาง ๑๔๙.๖ 3 นีค่ ือความมหัศจรรยข องระยะหา ง ๑๔๙.๖ ลานกโิ ลเมตร มันไดถ กู ออกแบบใหโลกใบนี้เปน ลา นกิโลเมตรคอื ระยะหางของโลกกบั ดวงอาทิตย และ ดาวเคราะหในเอกภพเพยี งดวงเดียวทม่ี หี ลกั ฐาน ดว ยความหา งเทาน้ี ทําใหโลกน้มี ีชวี ติ มีทองฟา เปน สี ยนื ยนั วาพบสงิ่ มีชีวติ อาศยั อยู ดว ยความหางจาก ฟา ดอกไมสีสวย ทงุ หญา สีเขียว ทะเลสคี ราม มรี อย ดวงอาทิตยใ นระยะทีพ่ อดดี ังกลา ว ทําใหโลกดํารง ยมิ้ และเสียงหัวเราะ หากโลกอยใู กลดวงอาทิตย อยูในพืน้ ทท่ี เ่ี อ้ือตอการอยอู าศยั ของสง่ิ มชี วี ิต หรอื มากกวาน้ี มหาสมุทรบนผิวโลกจะเปลย่ี นสถานะจาก ท่นี กั ฟสกิ สด าราศาสตร[1]ตางเรยี กวา Habitable ของเหลวระเหยหายไปหมดสิ้น ในทางกลบั กันหากโลก Zone[2]  แตเราขอเรียกมันดว ยภาษางา ย ๆ วา อยไู กลออกไป มหาสมทุ รบนผวิ โลกจะแขง็ ตวั ท้งั หมด “พ้นื ท่ีชวี ิต” โลกของเราจะเปล่ยี นสภาพเปนดาวเคราะหท ่มี ีลกั ษณะ . เปนกอนนํา้ แขง็ ขนาดใหญ ชีวติ ในรูปแบบท่เี รารูจ กั ไม ชีวติ มนษุ ยก ็เชนเดียวกนั อาจมีชวี ติ อยูได .      [1] ในป ค.ศ.๑๙๕๙ Su-Shu Huang นกั ฟสิกสด าราศาสตรช าวจีนไดน าํ เสนอ เร่อื ง“พนื้ ทเ่ี ออ้ื ตอการอยูอ าศัยของสงิ่ มีชีวิต” ดวยคาํ วา “Habitable Zone” Credit Photo : Gocase [2] Habitable Zone หรือ Circumstellar Habitable Zone (CHZ) หรือเรยี ก วา Goldilocks Zone เปนโซนรอบดาวฤกษท ่มี อี ณุ หภูมแิ ละเงอ่ื นไขเหมาะสม สําหรับการมอี ยูข องสิง่ มีชีวิต

4หากเราเปรียบมนุษยค นหนึ่งเสมือนโลก Habitable Zone การหาสมดุลชีวติ เหมอื นผลติ ผลงานศลิ ปะ กน็ า จะเปนจุดสมดุลของชีวติ ที่สามารถประคบั ประคองตวั เองให ช้ินเอก ความพยายามรกั ษาสมดลุ ระหวางเรอ่ื งที่ มชี ีวิตทด่ี ไี ดทามกลางภาวะท่ีมีแรงภายนอกหลาย ๆ แรงมากระ เรา \"ชอบ\" กับเรือ่ งทเ่ี ราตอ ง \"รับผดิ ชอบ\" หาก ทํา หรอื อาจหมายถงึ จดุ ทคี่ นเรามคี วามสุข มรี อยย้ิมและเสียง รักษาสมดลุ ไมไ ด เราจะกลายเปน เดก็ งอแงไม หวั เราะไดไ มว าจะพบเจอเรอื่ งดีหรอื เรอื่ งรายกต็ าม สง่ิ เหลา นี้ ยอมโตหรอื ไมก ็กลายเปน ผูใ หญท ่เี ย็นชา ไรความ ยอ มเกิดข้ึนเมอ่ื เราเปด โอกาสใหต วั เองไดเ รยี นรูท ่จี ะปรบั “หัว\" รูสึกและไมเ หน็ ความงามของชวี ิต ในความเปน พรอ ม ๆ กบั ปรับ “ใจ\" ไปตามจงั หวะชวี ติ ดว ยสิ่งสําคัญท่ีเรียก จรงิ วนั ทีห่ นาวจดั มักจะมชี วงเวลาท่ีมแี ดดอนุ ๆ วา “ทศั นคติ” ในยามเชา และวันทแ่ี สงแดดสาดสองยอมมีลม เย็น ๆ มากระทบกบั ผิวหนาเรา ดังนัน้ การเรยี นรู โดยปกติในการทํางานคนเรามกั จะชอบคําชมมากกวา คาํ และพัฒนาตวั เองเพื่อใหพรอ มรับมือกับการ วิจารณ แตจากประสบการณก ลับพบวา คาํ วิจารณชว ยเราได เปล่ยี นแปลงในทกุ ๆ ฤดทู ี่หมุนเวยี นเปลี่ยนผา น มากกวาคาํ ชม ยอมลดอัตตาลงบา งแลวนอ มรับคําวจิ ารณ ดา น หนึ่งสามารถพฒั นางานท่ีทาํ ได อกี ดา นหนงึ่ แสดงถึงความถอ ม 5เขา มานั้นเปน ส่ิงสาํ คญั ตน ซึง่ ทา ยทีส่ ดุ แลว เราจะกา วหนา กวาการรบั แตค าํ ชม Credit Photo : Pinterest

อยา งไรกต็ ามอะไรที่เกิดขึน้ แลวยอมยอนกลับไปไมไ ด ตาม คนจาํ นวนมากใชเ้ วลาคราํ ครวญ หลักขอ ทส่ี องของกฎเทอรโ มไดนามิกส[3] คนจาํ นวนมากใชเวลา ไปกับสงิ ทีผา่ นไปแล้ว คราํ่ ครวญไปกับส่ิงที่ผานไปแลว คนบางคนเสียเวลาท้ังชวี ิตคดิ ถงึ แตเรอื่ งเกา ๆ ที่แกไขอะไรไมไ ด จะดกี วาไหม ถา เราเปลีย่ นมา คนบางคนเสยี เวลาทังชวี ติ ขอบคุณทกุ ๆ บทเรียนทเี่ ขามาและเรียนรูพรอมใหอ ภัยตวั เองตอ คิดถึงแต่เรอื งเก่า ๆ ความไมเอาไหนทผ่ี า นมาแลวเรมิ่ สรางสมดลุ ใหม เพราะแตละคน ทีแก้ไขอะไรไมไ่ ด้ คงมสี มดลุ ไมเ ทากัน ระยะหาง ๑๔๙.๖ ลา นกโิ ลเมตรจากดวง จะดีกวา่ ไหม อาทติ ย ทาํ ใหเ กิด Habitable Zone ของดาวเคราะหสีนา้ํ เงินที่ ชอื่ วา โลก ถ้าเราเปลียนมาขอบคณุ . ทกุ ๆ บทเรยี นทีเขา้ มาและเรยี นรู้ แลว Habitable Zone ของชวี ติ คุณอยูท ีร่ ะยะเทา ไหร… หามนั ใหเจอ ชวี ติ มันสนกุ ตรงนี!้ พรอ้ มใหอ้ ภัยตัวเอง ต่อความไมเ่ อาไหนทีผา่ นมา เดก็ ไมร่ จู้ กั โต แล้วเรมิ สรา้ งสมดลุ ใหม่ [3] เทอรโ มไดนามิกสหรือกฎแหงการเปลี่ยนแปลงความรอ นและพลังงาน ซ่งึ จะ เพราะแต่ละคนคงมสี มดลุ ไมเ่ ท่ากัน กลา วถึงสมดลุ ทางความรอ น พลงั งาน และทศิ ทางการเปลยี่ นแปลงพลังงาน โดย สามารถสังเกตปรากฎการณต างๆไดใ นชวี ิตประจาํ วนั ประกอบไปดวยกฎ ๔ ขอ เด็กไมร่ ูจ้ กั โต Credit Photo : Anna Scotland