การคายน้ำของพืช

การคายน้าของพชื (Transpiration)

การคายนา้ ของพชื เปน็ การกา้ จดั นา้ ออกจากเซลล์ ในรปู ของไอน้า โดยมกี ารคายนา้ ผา่ นทางรปู ตา่ งๆ ดงั นี 1. การคายนา้ ออกมาทางใบ 2. การคายนา้ นา้ ออกมาทางผวิ ใบ 3. การคายนา้ ทางเลนทเิ ซล 4. การคายนา้ ในรูปหยดนา้

การคายนา้ ของพชื พืชคายนา้ ผา่ นทางปากใบเปน็ ส่วนใหญ่ เกดิ ขนึ เมอ่ื ความชนื สมั พทั ธใ์ นอากาศตา้่ กวา่ ภายใน ใบพชื โดยการคายนา้ ทา้ ใหเ้ กดิ แรงดึงจากการคายนา้ ซ่งึ ชว่ ยในการลา้ เลยี งนา้ และธาตอุ าหารของพืชและ ชว่ ยในการรกั ษาอณุ หภมู ขิ องใบพืช

การเปดิ -ปดิ ปากใบ เมอ่ื มีแสงจะมีการลา้ เลยี งโพแทสเซยี มไอออน เขา้ สเู่ ซลลค์ มุ ในปรมิ าณมากขนึ ทา้ ใหค้ วาม เขม้ ขน้ ของ สารละลายในเซลล์คมุ เพมิ่ ขนึ นา้ จากเซลลข์ า้ งเคยี งจึงแพร่ เขา้ สเู่ ซลลค์ มุ ทา้ ให้ เซลลค์ มุ เต่งมากขนึ ซง่ึ ทา้ ใหเ้ ซลลค์ มุ เปลยี่ นรปู ไปท้าใหร้ ปู ากใบเปดิ

ในทางตรงกนั ขา้ ม การลดปริมาณของ โพแทสเซยี มไอออนในเซลลค์ มุ ทา้ ใหค้ วามเขม้ ขน้ ของสารละลายภายในเซลลล์ ดลงนา้ จะแพรอ่ อก จากเซลลค์ มุ ทา้ ใหเ้ ซลลค์ มุ สญู เสยี แรงดนั เต่ง จงึ เปลย่ี นรปู ไปมผี ลทา้ ใหร้ ปู ากใบปิด

การปดิ -เปดิ ปากใบมหี ลายปัจจยั ทเี่ กย่ี วขอ้ ง ไดแ้ ก่ 1. อณุ หภมู ิ ถา้ อณุ หภมู สิ งู ขนึ มากเกนิ ไป ความชนื สมั พัทธใ์ นอากาศลดลง ไอนา้ ระเหยไอนา้ แพรอ่ อกจากใบผา่ นทางรปู ากใบเรว็ ขนึ การคายนา้ ของพชื เพม่ิ มากขนึ

2. ความชนื สมั พทั ธ์ ถา้ ไดร้ บั ความชนื ในอากาศ ลดลง ปรมิ าณของนา้ ในดนิ มากกวา่ สภาพของนา้ ในใบพชื และในอากาศจะแตกตา่ งกนั มากขนึ จงึ ทา้ ใหน้ า้ ระเหยออก ทางรูปากใบมากขนึ เกดิ การคายนา้ เพม่ิ มากขนึ

3. ลม ลมทพี่ ัดผา่ นใบจะทา้ ใหค้ วามกดอากาศที่ บรเิ วณผวิ ใบลดลง นา้ บรเิ วณรปู ากใบจะระเหยออก สอู่ ากาศไดม้ ากขนึ

4. ปรมิ าณนา้ ในดนิ เมอื่ ดนิ มนี า้ นอ้ ยลงและพืช เรมิ่ ขาดแคลนนา้ พชื จะสงั เคราะห์กรดแอบไซซกิ (abscisic acid ; ABA) ปากใบจะปดิ การคายนา้ ของ พืชจะลดนอ้ ยลง

5. ความเขม้ แสง ความเขม้ ของแสง เนอื่ งจากเซลลค์ มุ มี คลอโรพลาสต์ ทา้ ใหเ้ กดิ นา้ ตาลในเซลล์คมุ ความเขม้ ขน้ จงึ เพ่มิ นา้ จากเซลลข์ า้ งเคยี งจงึ เกดิ การออสโมซสิ เขา้ มา ท้าใหเ้ ซลลค์ มุ เต่ง ปากใบจงึ เปิด