วังของกรมพระสวัสดิวัดนวิศิษฎ์

ตามรอยวงั ของกรมพระสวสั ดวิ ดั นวศิ ิษฎ์ กรมพระสวสั ดวิ ดั นวศิ ิษฎ์ รูปแผนทว่ี งั ของ กรมพระสวสั ดวิ ดั นวศิ ิษฎ์ ปี พ.ศ. 2475

กรมพระสวสั ด์วิ ดั นวศิ ิษฐ์ มีวงั ทเ่ี ป็ นทปี่ ระทบั อยู่ 3 วงั วงั แห่งแรกของกรมพระสวสั ด์ิวดั นวิศิษฐ์ ต้งั อยู่ริมคลองบางกะปิ (คลองแสนแสบ) จดกบั ถนน พระราม 1 ฟากเหนือ อาเภอปทุมวนั (ปัจจุบนั คือที่ต้งั ของสถาบนั เทคโนโลยีปทุมวนั ) ใกลว้ งั ของกรมหลวง พรหมวรานุรักษ์ ที่ซอยเกษมสันต์ ตรงขา้ มกบั วงั วนิ ด์เซอร์ หรือวงั ใหม่ หรือวงั กลางนา ของเจา้ ฟ้ามหาวชิ รุณหิศ สยามมกฎุ ราชกุมาร (ปัจจุบนั คือบริเวณสนามศุภชลาศยั ในปัจจุบนั ) ซ่ึงท่านไดร้ ับพระราชทานที่ดิน สร้างวงั ที่ประทบั จากพระบาทสมเดจ็ พระจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั รัชกาลท่ี 4 (ประมาณ พ.ศ. 2408 – 2411) ตอน แรกยงั ไมไ่ ดส้ ร้างตาหนกั เพราะท่านยงั ทรงพระเยาวอ์ ยู่ หลงั จากเสด็จไปศึกษาที่ประเทศองั กฤษและกลบั มา รับราชการเป็ นนายพลตรี เสนาบดีกระทรวงยุติธรรม จึงได้สร้างที่วังประทับในที่ดินน้ี ในสมัย พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยหู่ วั (ประมาณ พ.ศ. 2430) วงั แห่งแรกของกรมพระสวสั ด์ิวดั นวศิ ิษฐ์ ปัจจุบันคือพืน้ ทตี่ ้งั ของสถาบนั เทคโนโลยปี ทุมวนั (ภาพถ่ายทางอากาศ ของ วลิ เลยี มฮันด์ จากหอจดหมายเหตุ หอสมุดแห่งชาต)ิ วงั ท่ี 2 คร้ังพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกลา้ เจา้ อยู่หัว รัชกาลที่ 5 เสด็จสวรรคต ในปี พ.ศ. 2453 สมเด็จพระศรีพชั รินทราบรมราชินีนาถ ในสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจา้ อยู่หัว เสด็จแปรพระราชฐานไป ประทบั ที่วงั พญาไท พระบาทสมเด็จพระมงกุฎเกลา้ เจา้ อยหู่ วั รัชกาลที่ 6 โปรดใหก้ รมพระสวสั ด์ิวดั นวิศิษฐ์ ซ่ึงเป็ นพระอนุชาไปประทบั อยู่ดว้ ย โดยใหด้ ดั แปลงโรงราชพิธีจรดพระนงั คลั เดิมท่ีเรียกวา่ โรงนาตรงขา้ ม กบั พระตาหนกั ให้เป็ นที่ประทบั ของกรมพระสวสั ด์ิวดั นวิศิษฐ์กบั พระชายาชวั่ คราว ปัจจุบนั เป็ นพ้ืนท่ีใน โรงพยาบาลพระมงกฎุ

วงั โรงนา วงั แห่งสองของกรมพระสวสั ด์วิ ดั นวศิ ิษฐ์ ในวงั พญาไท คร้ังสมเด็จพระศรีพชั รินทราบรมราชินีนาถเสด็จสวรรคตใน พ.ศ. 2463 แลว้ กรมพระสวสั ด์ิวดั น วิศิษฐ์ ไดเ้ สด็จกลบั ไปประทบั ที่วงั ริม ถนนพระราม 1 อาเภอปทุมวนั ตามเดิม และไดร้ ับพระราชทานเงิน จากพระบาทสมเดจ็ พระมงกุฎเกลา้ เจา้ อยหู่ วั รัชกาลที่ 6 ใหส้ ร้างตึก 2 ช้นั ต่อเชื่อมกบั ตาหนกั หลงั เก่า วงั ท่ี 3 ประมาณปี พ.ศ. 2469 พระบาทสมเด็จพระปกเกลา้ เจา้ อยหู่ วั รัชกาลท่ี 7 ไดพ้ ระประทานวงั ท่ีถนนพระอาทิตย์ ซ่ึงเดิมที่ดินบริเวณน้ีเป็นวงั พระเจา้ บรมวงศเ์ ธอกรมพระนเรศวรฤทธ์ิ ตน้ ราชสกุล “กฤดา กร” ซ่ึงต้งั อยทู่ ่ี ถนนพระอาทิตย์ เขตพระนคร ใหส้ มเด็จพระเจา้ บรมวงศเ์ ธอกรมสวสั ด์ิวดั นวศิ ิษฐ์ วงั หลงั น้ี ออกแบบโดยหม่อมเจา้ สมยั เฉลิมกฤดากร ตวั อาคารสร้างแบบก่ออิฐถือปูนสูง 2 ช้นั หลงั คา ทรงป้ันหยา ผสมทรงมนิลามุงดว้ ยกระเบ้ืองวา่ ว ดา้ นหนา้ และดา้ นหลงั อาคารมีจวั่ เปิ ดได้ เครื่องบนเป็ นไม้ เสามุขช้นั บน เป็นเสาแปดเหล่ียม ตอนบนของเสามีลวดลายแบบคอรินเธียนของกรีก เสามุขช้นั ล่างเป็นเสาเหล่ียมเซาะร่อง ตามแนวขวางของตน้ เสา กรอบหนา้ ตา่ งช้นั บนเป็ นกรอบโคง้ ปูนป้ัน ส่วนบนเลียนแบบการก่อสร้างดว้ ยเสา หินคือมี Key Stone บานหนา้ ต่างช้นั ล่างเป็ นบานไมล้ ูกฟักกระดานดุน ผนงั ประดบั ดว้ ยเสาอิงอาคารซ่ึงมี แนวเซาะร่องตามแนวนอนของผนงั โดยตลอด ส่วนกลางของผนงั มีลวดลายบวั ประดบั ท่านประทบั อยจู่ น ปี

พ.ศ. 2476 กรมพระสวสั ดิวดั นวิศิษฏ์ เสด็จไปประทบั ที่ปี นงั จนสิ้นพระชนม์ ปัจจุบนั เป็ นท่ีทาการของ กองทุนสงเคราะห์เดก็ แห่งสหประชาชาติ (UNICEF)

แผนทแี่ สดงวงั ของกรมพระสวสั ด์วิ ดั นวศิ ิษฐ์ ทปี่ ทุมวนั เม่ือปี พ.ศ. 2453 แผนทแ่ี สดงวงั ของกรมพระสวสั ด์วิ ดั นวิศิษฐ์ ทป่ี ทมุ วัน เม่ือปี พ.ศ. 2475

จากแผนที่ก่อนปี 2453 เทียบกบั แผนที่ปี 2475 จะเห็นวา่ มีการเปล่ียนแปลงอาคาร ปี พ.ศ. 2482 เม่ือ กรมอาชีวศึกษามาเช่าพ้ืนท่ีต้งั โรงเรียนช่างกลปทุมวนั จะเหลืออาคารของวงั เก่าเพียงอาคารเดียว เป็ นอาคาร ตึก 2 ช้นั ทรงสี่เหลี่ยมแบบยุโรป ประตูโคง้ ใช่เป็ นท่ีพกั ของครูใหญ่หลวงประพรรด์ิจกั รกิจ (แสวง หาสตะ นันทน์) อาศยั อยู่จนท่านเกษียณ (พ.ศ. 2497) ลูกของท่าน อาจารยบ์ าเริญ หาสตะนันทน์ (ช.ก. 2488) อาจารยช์ ลิต สนั ธิศิริ และอาจารยส์ มศกั ด์ิ เบญจาทิกุล พกั อาศยั ตอ่ จนมีการร้ืออาคารน้ีในปี พ.ศ. 2514 บรรณานุกรม การท่องเท่ียวแห่งประเทศไทย. ถนนสายวฒั นธรรม กรุงรัตนโกสินทร์. กรุงเพพฯ : สานกั งาน,2545 ประมวลภาพวงั และตาหนกั . กรุงเทพฯ : บริษทั ไตร-สตาร์ พบั ลิชช่ิง, 2538 ส.พลายนอ้ ย. เล่าเรื่องบางกอก 2 . กรุงเทพฯ : สายธาร, 2544 อรสรวง บุตรนาค. เกาะรัตนโกสินทร์.. กรุงเทพฯ : บริษทั เอส.ที.พ.ี เวลิ ด์ มีเดีย จากดั , 2542 \"ตานานวงั เก่า\" พระนิพนธ์ในสมเดจ็ พระเจา้ บรมวงศเ์ ธอ กรมพระยาดารงราชานุภาพ http://www.vcharkarn.com/vcafe/51926 สืบค้นโดย นายประเสริฐ แซ่อ๊ึง ปวช. ช่างวทิ ยแุ ละโทรคมนาคม รุ่น 50 เลขประจาตวั 15697 Update 2 กมุ ภาพนั ธ์ พ.ศ. 2564