Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore กิจกรรมส่งเสริมการอ่านออนไลน์ 26 มิถุุนายน วันสุนทรภู่

กิจกรรมส่งเสริมการอ่านออนไลน์ 26 มิถุุนายน วันสุนทรภู่

Published by s.pannawitt, 2021-06-21 02:37:21

Description: กิจกรรมส่งเสริมการอ่านออนไลน์ 26 มิถุุนายน วันสุนทรภู่

Search

Read the Text Version

กิจกรรมสง่ เสริมการอา่ นออนไลน์ วันสุนทรภู่ หอ้ งสมุดประชาชนจังหวัดชลบรุ ี ศนู ย์การศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อาเภอเมอื งชลบุรี สานกั งาน กศน.จังหวดั ชลบุรี

คานา E-book เรื่อง วันสนุ ทรภู่ ฉบบั นี้ เป็นส่วนหนง่ึ ของกจิ กรรมส่งเสริมการ อา่ นออนไลน์ของหอ้ งสมุดประชาชนจังหวดั ชลบุรี มีจดุ ประสงค์เพอ่ื ให้ ความรใู้ นเรือ่ งเก่ียวกบั เรื่อง วันสนุ ทรภู่ ซึง่ E-book ฉบับน้ีมีเนอื้ หาเก่ียวกับ ประวตั ิและผลงานของสนุ ทรภู่ การศึกษาค้นคว้าเพ่ือรวบรวมผลติ เปน็ E-book วันสนุ ทรภู่ เล่มนี้ ผู้จดั ทาได้ศึกษาจากแหลง่ ความรู้จากเว็บไซต์ต่างๆ ผูจ้ ัดทาหวังวา่ เน้ือหาใน E-book ฉบับนี้ท่ไี ด้เรยี บเรยี งมาจะเปน็ ประโยชน์ ต่อผอู้ า่ นเป็นอย่างดี หากมีส่งิ ใดจะตอ้ งปรบั ปรุง ผู้จดั ทาขอน้อมรับในขอ้ ช้แี นะและจะนาไปแกไ้ ขหรือพฒั นาให้ถูกต้องสมบูรณต์ ่อไป ห้องสมุดประชาชนจงั หวดั ชลบุรี

ชีวประวตั ิ \"สุนทรภู่\" สุนทรภู่ กวีสาคญั สมยั ตน้ รัตนโกสนิ ทร์ เกดิ วนั จนั ทร์ เดือน 8 ข้ึน 1 ค่า ปมี ะเมีย จุลศกั ราช 1148 เวลา 2 โมงเชา้ หรือตรงกับวนั ท่ี 26 มถิ นุ ายน พ.ศ. 2329 เวลา 08.00 น. นน่ั เอง ซง่ึ ตรงกบั สมัยรัชกาลท่ี 1 แห่งกรุงรัตนโกสินทร์ ณ บริเวณดา้ นเหนือของพระราชวังหลงั (บริเวณสถานรี ถไฟ บางกอกน้อยปจั จบุ นั ) บดิ าของทา่ นเปน็ ชาวกร่า อาเภอแกลง จังหวดั ระยอง ชอื่ พ่อพลบั ส่วนมารดาเป็นชาวเมืองฉะเชงิ เทรา ชื่อแมช่ อ้ ย สนั นษิ ฐานวา่ มารดาเป็นข้าหลวงอยู่ในพระราชวงั หลัง เช่ือวา่ หลังจากสุนทรภู่เกดิ ไดไ้ มน่ าน บดิ ามารดาก็หย่าร้างกนั บิดา ออกไปบวชอยู่ทว่ี ดั ปา่ กรา่ ตาบลบ้านกร่า อาเภอแกลง อนั เปน็ ภูมิลาเนาเดิม ส่วนมารดาไดเ้ ข้าไปอยูใ่ นพระราชวังหลัง ถวายตัว เปน็ นางนมของพระองค์เจา้ หญิงจงกล พระธิดาในเจ้าฟ้ากรม หลวงอนุรกั ษเ์ ทเวศร์ ดงั นัน้ สุนทรภจู่ ึงได้อย่ใู นพระราชวงั หลังกบั มารดา และไดถ้ วายตัวเป็นข้าในกรมพระราชวังหลงั ซึ่งสนุ ทรภู่ ยงั มีนอ้ งสาวต่างบดิ าอกี สองคน ชอื่ ฉมิ และนิ่ม \"สุนทรภ\"ู่ ไดร้ ับการศึกษาในพระราชวงั หลงั และที่วดั ชปี ะขาว (วัดศรีสดุ าราม) ต่อมาไดเ้ ข้ารบั ราชการเป็นเสมียนนาย ระวางกรมพระคลงั สวน ในกรมพระคลังสวน แต่ไมช่ อบทางาน

อน่ื นอกจากแตง่ บทกลอน ซง่ึ สามารถแต่งไดด้ ตี งั้ แตย่ ังรุ่นหน่มุ เพราะต้ังแต่เยาวว์ ัยสุนทรภมู่ นี ิสัยรกั แตง่ กลอนย่ิงกว่างานอื่น ครง้ั ร่นุ หนุ่มกไ็ ปเปน็ ครสู อนหนงั สอื อยูท่ ่วี ัดศรีสุดาราม ในคลอง บางกอกนอ้ ย ได้แต่งกลอนสภุ าษติ และกลอนนทิ านขึ้นไว้ เมอ่ื อายรุ าว 20 ปี “วัดชีปะขาว” หรือ “วดั ศรสี ดุ าราม” ตอ่ มาสุนทรภู่ลอบรกั กบั นางขา้ หลวงในวงั หลังคนหน่งึ ช่ือแม่จัน ซง่ึ เปน็ บตุ รหลานผมู้ ตี ระกลู จึงถูกกรมพระราชวังหลัง กรวิ้ จนถงึ ให้โบยและจาคุกคนทัง้ สอง แต่เม่ือกรมพระราชวังหลัง เสด็จทิวงคตในปี พ.ศ. 2349 จงึ มกี ารอภัยโทษแก่ผถู้ กู ลงโทษ ทง้ั หมดถวายเปน็ พระราชกุศล หลังจากสนุ ทรภ่อู อกจากคกุ เขา กับแมจ่ นั กเ็ ดินทางไปหาบดิ าทอี่ าเภอแกลง จงั หวดั ระยอง และมี บตุ รดว้ ยกัน 1 คน ชอ่ื \"พอ่ พัด\" ได้อยู่ในความอปุ การะของเจา้ ครอกทองอยู่ ส่วนสุนทรภู่กับแมจ่ นั ก็มเี ร่ืองระหองระแหงกันเสมอ

จนภายหลงั ก็เลิกรากนั ไป หลงั จากนัน้ สุนทรภู่ ก็เดนิ ทางเข้าพระราชวังหลัง และมี โอกาสไดต้ ิดตามพระองคเ์ จ้าปฐมวงศ์ในฐานะมหาดเล็ก ตา เสดจ็ ไปในงานพธิ มี าฆบูชา ท่อี าเภอพระพุทธบาท จงั หวดั สระบุรี เม่ือปี พ.ศ. 2350 และเขากไ็ ดแ้ ตง่ \"นริ าศพระบาท\" พรรณนา เหตุการณ์ในการเดนิ ทางคราวนด้ี ้วย และหลังจาก \"นริ าศพระ บาท\" กไ็ มป่ รากฏผลงานใด ๆ ของสุนทรภู่อีกเลย จนกระท่งั เข้ารับราชการในปี พ.ศ. 2359 ในรชั สมัย รชั กาลที่ 2 สุนทรภู่ไดเ้ ข้ารับราชการในกรมพระอาลกั ษณ์ และ เปน็ ท่โี ปรดปรานของพระบาทสมเดจ็ พระพุทธเลศิ หล้านภาลยั จนแตง่ ตงั้ ให้เป็นกวีทป่ี รกึ ษาและคอยรับใช้ใกล้ชิด เนื่องจากเม่อื คร้ังท่ีพระบาทสมเด็จพระพทุ ธเลศิ หล้านภาลัยทรงแต่งกลอนบท ละครในเรอ่ื ง \"รามเกียรต์\"ิ ตดิ ขดั ไมม่ ีผู้ใดตอ่ กลอนได้ตอ้ งพระ

ราชหฤทัย จงึ โปรดใหส้ ุนทรภูท่ ดลองแต่ง ปรากฏวา่ แต่งไดด้ เี ป็น ทีพ่ อพระราชหฤทัย จงึ ทรงพระกรณุ าฯ เลอื่ นให้เปน็ \"ขุนสุนทร โวหาร\" ต่อมาในราว พ.ศ. 2364 สนุ ทรภู่ต้องตดิ คกุ เพราะเมา สุราอาละวาดและทาร้ายท่านผูใ้ หญ่ แต่ติดอยไู่ ม่นานกพ็ น้ โทษ เน่ืองจากพระบาทสมเดจ็ พระพุทธเลิศหล้านภาลัยทรงตดิ ขัดบท พระราชนพิ นธเ์ รอ่ื ง \"สงั ขท์ อง\" ไม่มใี ครแตง่ ไดต้ ้องพระราช หฤทัย ทรงใหส้ ุนทรภทู่ ดลองแตง่ ก็เปน็ ท่ีพอพระราชหฤทัย ภายหลงั พน้ โทษ สุนทรภไู่ ดเ้ ป็นพระอาจารยถ์ วายอกั ษรสมเดจ็ พระเจา้ บรมวงศเ์ ธอ เจา้ ฟ้าอาภรณ์ พระราชโอรสในรัชกาลที่ 2 และเชือ่ กนั ว่าสนุ ทรภแู่ ตง่ เรือ่ ง \"สวสั ดิรกั ษา\" ในระหวา่ งเวลานี้ ซ่งึ ในระหว่างรับราชการอย่นู ้ี สุนทรภู่แตง่ งานใหม่กบั แมน่ ่ิม มี บตุ รดว้ ยกนั หนึง่ คน ชื่อ \"พอ่ ตาบ\"

\"สุนทรภู่\" รับราชการอยูเ่ พยี ง 8 ปี เม่ือถงึ ปี พ.ศ. 2367 พระบาทสมเด็จพระพทุ ธเลิศหล้านภาลยั เสด็จสวรรคต หลงั จาก นน้ั สนุ ทรภกู่ ็ออกบวชที่วดั ราชบรู ณะ (วดั เลียบ) อยู่เป็นเวลา 18 ปี ระหวา่ งน้นั ไดย้ า้ ยไปอย่วู ดั ตา่ ง ๆ หลายแหง่ ไดแ้ ก่ วดั เลยี บ, วดั แจ้ง, วัดโพธ,์ิ วดั มหาธาตุ และวัดเทพธดิ าราม ซ่ึงผลจากการ ท่ีภิกษภุ ่เู ดนิ ทางธดุ งคไ์ ปท่ีตา่ ง ๆ ทวั่ ประเทศ ปรากฏผลงานเปน็ นิราศเร่อื งตา่ ง ๆ มากมาย งานเขียนชิน้ สุดท้ายทภ่ี ิกษภุ แู่ ตง่ ไว้ กอ่ นลาสกิ ขา คอื \"ราพนั พลิ าป\" โดยแต่งขณะจาพรรษาอยทู่ ่ีวัด เทพธิดาราม พ.ศ. 2385 ทง้ั น้ี ระหวา่ งทีอ่ อกเดนิ ทางธุดงค์ ภกิ ษุภไู่ ดร้ บั การอปุ การะ จากพระองคเ์ จา้ ลกั ขณานคุ ณุ จนพระองค์ประชวรสิ้นพระชนม์ สุนทรภ่จู งึ ลาสกิ ขา รวมอายุพรรษาท่บี วชไดป้ ระมาณ 10 พรรษา สนุ ทรภ่อู อกมาตกระกาลาบากอยพู่ กั หนง่ึ จึงกลับเขา้ ไปบวชอกี

ครัง้ หน่ึง แตอ่ ยู่ไดเ้ พยี ง 2 พรรษา กล็ าสิกขา และถวายตัวอยู่กับ เจา้ ฟา้ นอ้ ย หรอื สมเดจ็ เจ้าฟ้าจฑุ ามณี กรมขนุ อิศเรศรงั สรรค์ พระราชวังเดิม รวมทั้งไดร้ บั อปุ การะจากกรมหมื่นอัปสรสุดาเทพ อกี ดว้ ย ในสมัยรชั กาลท่ี 4 เมือ่ พระบาทสมเดจ็ พระจอมเกลา้ เจ้าอย่หู ัวได้ครองราชย์ ทรงสถาปนาเจา้ ฟา้ กรมขนุ อิศเรศ รงั สรรค์ เป็นพระบาทสมเดจ็ พระป่ินกล้าเจ้าอยหู่ วั ประทบั อยู่วัง หนา้ (พระบวรราชวัง) สุนทรภูจ่ ึงไดร้ ับพระราชทานบรรดาศกั ดิ์ เปน็ \"พระสนุ ทรโวหาร\" ตาแหน่งเจ้ากรมพระอาลกั ษณ์ฝ่ายบวร ราชวงั ในปี พ.ศ. 2394 และรับราชการต่อมาได้ 4 ปี กถ็ งึ แก่ มรณกรรมใน พ.ศ. 2398 รวมอายุได้ 70 ปี ในเขตพระราชวัง เดิม ใกล้หอนงั่ ของพระยามนเทยี รบาล (บวั ) ที่เรยี กชอ่ื กนั ว่า \"ห้องสนุ ทรภ่\"ู

สาหรับทายาทของสนุ ทรภนู่ ้นั เชื่อกันวา่ สนุ ทรภมู่ ี บตุ รชาย 3 คน คอื \"พอ่ พดั \" เกิดจากภรรยาคนแรกคือแม่จัน, \"พ่อตาบ\" เกดิ จากภรรยาคนที่สองคอื แมน่ มิ่ และ \"พอ่ นิล\" เกดิ จากภรรยาท่ีชอื่ แม่มว่ ง นอกจากนี้ ปรากฏชื่อบตุ รบญุ ธรรมอกี สองคน ชอื่ \"พอ่ กลนั่ \" และ \"พ่อชบุ \" อยา่ งไรก็ตาม ในรัชสมัย พระบาทสมเด็จพระมงกฎุ เกลา้ เจา้ อยู่หวั (รชั กาลท่ี 6) ทรงตรา พระราชบญั ญตั ินามสกุลขน้ึ และตระกูลของสุนทรภไู่ ดใ้ ช้ นามสกุลตอ่ มาวา่ \"ภูเ่ รือหงส์\" ผลงานของสนุ ทรภู่ หนงั สอื บทกลอนของสุนทรภมู่ อี ยมู่ าก เท่าท่ีปรากฏเร่อื ง ท่ียงั มีฉบบั อย่ใู นปัจจุบันน้ีคือ

ประเภทนริ าศ - นิราศเมอื งแกลง (พ.ศ. 2349) - มีทานองแต่งเปน็ กลอนนิราศ แต่งเพือ่ บนั ทกึ การเดนิ ทางและแสดงความรู้สกึ นึกคิดของตน โดย มีความยาว 496 คากลอน และเปน็ นริ าศทย่ี าวทส่ี ดุ ของสุนทรภู่ สุนทรภเู่ ขยี นเมอื่ เดนิ ทางไปพบบดิ าซึ่งบวชเปน็ พระอยู่ที่บ้านกรา่ เมอื งแกลง จังหวดั ระยอง ภายหลงั ท่พี น้ โทษเพราะไปรักใครก่ ับ แม่จันทร์สาในพระราชสานักสมเดจ็ ฯ เจา้ ฟา้ ฯ กรมหลวง อนรุ กั ษท์ เวศร์ กรมพระราชวัง เมือ่ กรมพระราชวังหลังเสด็จ ทวิ งคตเมอ่ื ปพี ุทธศกั ราช 2350 พระบาทสมเด็จพระพทุ ธยอดฟา้ จฬุ าโลกมหาราชจงึ ทรงปลอ่ ยนักโทษตามโบราณราชประเพณี พแ่ี ขงขืนฝนื ภาวนานิง่ แลตลิง่ ไรไรยังไกลเหลือเห็น เกนิ รอยบางปลาสรอ้ ยอยู่ท้ายเรือ คล่ืนก็เฝอื ฟูมฟองคะนองพราย เหน็ จวนจนบนเจ้าเขาสามุก จงชว่ ยทุกขถ์ ึงท่ีจะทาถวาย พอขาดคาน้าขึน้ ทง้ั คลน่ื คลาย ทง้ั สามนายหน้าชนื่ คอ่ ยเฉือ่ ยมา

หยุดตะพานยา่ นกลางบางปลาสรอ้ ย พุ่มกับนอ้ ยสรวลสนั ตต์ ่างหรรษา นายแสงหายคลายโทโษทีโ่ กรธา ชักกัญชานง่ั กรมิ่ ยิม้ ละไม แลว้ หุงหาอาหารสาราญรื่น จนเทีย่ งคนื ขนึ้ ศาลาไดอ้ าไศรย ฟงั เสียงคลน่ื ครน้ื คร่นั สนน่ั ไป ดูมืดในเมฆานภาพางค์ [ นิราศเมืองแกลงทกี่ ล่าวถึงบริเวณอาเภอเมืองชลบรุ ี ] - นิราศพระบาท (พ.ศ. 2350) - แตง่ หลังจากกลบั จาก เมืองแกลง และตอ้ งตามเสด็จพระองคเ์ จ้าปฐมวงศ์ไปนมสั การ รอยพระพุทธบาททจี่ ังหวัดสระบรุ ี ในวันมาฆบูชา - นิราศภูเขาทอง (ประมาณ พ.ศ. 2371) - แตง่ โดย สมมตุ ิว่า เณรหนพู ดั เปน็ ผูแ้ ต่งไปนมสั การพระเจดยี ภ์ เู ขาทอง ที่ จงั หวัดอยุธยา - นิราศสุพรรณ (ประมาณ พ.ศ. 2374) - แต่งเมื่อครั้งยัง บวชอยู่ และไปคน้ หายาอายวุ ฒั นะที่จังหวัดสุพรรณบรุ ี เป็น ผลงานเรอื่ งเดียวของสุนทรภู่ทีแ่ ตง่ เปน็ โคลง

- นิราศวัดเจ้าฟ้า (ประมาณ พ.ศ. 2375) - แต่งเมือ่ คร้ัง ยังบวชอยู่ และไปค้นหายาอายุวฒั นะตามลายแทงทว่ี ัดเจ้าฟา้ อากาศ (ไมป่ รากฏวา่ ที่จริงคือวดั ใด) ทจ่ี งั หวดั อยธุ ยา - นริ าศอเิ หนา (ไม่ปรากฏ, คาดว่าเปน็ สมัยรชั กาลที่ 3) แต่งเป็นเนื้อเรอื่ งอิเหนาราพนั ถึงนางบษุ บา - ราพันพิลาป (พ.ศ. 2385) - แต่งเมื่อครัง้ จาพรรษาอยู่ ทว่ี ัดเทพธดิ าราม แล้วเกดิ ฝนั ร้ายวา่ ชะตาขาด จึงบันทกึ ความฝนั พรอ้ มราพนั ความอาภพั ของตัวไว้เปน็ \"ราพนั พลิ าป\" จากนั้นจงึ ลาสกิ ขา - นิราศพระประธม (พ.ศ. 2385) - เชื่อว่าแตง่ เมือ่ หลังจากลาสิกขาและเข้ารบั ราชการในพระบาทสมเดจ็ พระปน่ิ เกลา้ เจา้ อยูห่ วั ไปนมัสการพระประธมเจดยี ์ (หรือพระปฐมเจดีย์) ที่เมอื งนครชัยศรี

- นิราศเมืองเพชร (พ.ศ. 2388) - แต่งเมอ่ื เขา้ รบั ราชการ ในพระบาทสมเดจ็ พระปนิ่ เกล้าเจา้ อยู่หวั เชอื่ วา่ ไปธรุ ะราชการ อย่างใดอยา่ งหนงึ่ นิราศเรอ่ื งน้มี ีฉบับคน้ พบเนื้อหาเพ่มิ เตมิ ซึง่ อ. ลอ้ ม เพ็งแกว้ เชอื่ ว่า บรรพบรุ ษุ ฝา่ ยมารดาของสุนทรภเู่ ปน็ ชาวเมืองเพชร ประเภทนทิ าน เรือ่ งโคบุตร, เรื่องพระอภยั มณี, เร่ืองพระไชยสรุ ยิ า, เรอ่ื ง ลกั ษณวงศ,์ เร่ืองสงิ หไกรภพ

ประเภทสุภาษติ - สวสั ดิรกั ษา คาดว่าประพันธใ์ นสมัยรชั กาลท่ี 2 ขณะ เป็นพระอาจารยถ์ วายอกั ษรแด่เจา้ ฟ้าอาภรณ์ - สภุ าษติ สอนหญงิ เป็นหนึง่ ในผลงานซึง่ ยงั เปน็ ทเ่ี คลือบ แคลงว่า สนุ ทรภูเ่ ปน็ ผปู้ ระพันธจ์ รงิ หรือไม่ - เพลงยาวถวายโอวาท คาดว่าประพันธใ์ นสมัยรชั กาลท่ี 3 ขณะเป็นพระอาจารย์ถวายอักษรแด่เจา้ ฟ้ากลางและเจา้ ฟ้าป๋ิว ประเภทบทละคร - เรอ่ื งอภัยณุราช ซ่ึงเขียนขนึ้ ในสมัยรชั กาลท่ี 4 เพือ่ ถวายพระองค์เจ้าดวงประภา พระธิดาในพระบาทสมเดจ็ พระปน่ิ เกล้าเจา้ อยู่หัว ประเภทบทเสภา - เร่ืองขนุ ชา้ งขุนแผน (ตอนกาเนิดพลายงาม) - เรื่องพระราชพงศาวดาร

ประเภทบทเหก่ ลอ่ ม แต่งขนึ้ สาหรบั ใช้ขับกล่อมหมอ่ มเจา้ ในพระองค์เจา้ ลักขณานคุ ุณ กบั พระเจา้ ลกู ยาเธอในพระบาทสมเดจ็ พระปิน่ เกล้าเจา้ อยูห่ ัว เทา่ ท่พี บมี 4 เรอื่ ง คอื เหจ่ ับระบา, เห่เรื่องพระ อภยั มณ,ี เหเ่ รอื่ งโคบุตร และเห่เรอื่ งกากี ตัวอยา่ งวรรคทองทีม่ ีช่อื เสยี งของสนุ ทรภู่ ดว้ ยความท่สี นุ ทรภเู่ ปน็ ศลิ ปนิ เอกที่มีผลงานทาง วรรณกรรม วรรณคดมี ากมาย ทาให้ผลงานหลาย ๆ เรื่องของ สุนทรภู่ ถูกนาไปเป็นบทเรยี นให้เดก็ ไทยไดศ้ กึ ษา จงึ ทาให้มหี ลาย ๆ บทประพนั ธท์ คี่ ุ้นหู หรอื \"วรรคทอง\" ยกตวั อยา่ งเช่น บางตอนจาก นริ าศอิเหนา จะหักอนื่ ขนื หกั กจ็ ักได้ หกั อาลัยนีไ้ ม่หลดุ สดุ จะหกั สารพดั ตัดขาดประหลาดนกั แตต่ ดั รกั นี้ไมข่ าดประหลาดใจ

บางตอนจาก พระอภยั มณี บัดเดย๋ี วดงั หงงั่ เหง่งวังเวงแว่ว สะดุ้งแล้วเหลียวแลชะแงห้ า เหน็ โยคีข่รี งุ้ พงุ่ ออกมา ประคองพาข้ึนไปจนบนบรรพต แล้วสอนวา่ อย่าไวใ้ จมนษุ ย์ มนั แสนสุดลกึ ล้าเหลือกาหนด ถงึ เถาวัลย์พันเก่ียวที่เล้ยี วลด กไ็ ม่คดเหมือนหน่งึ ในน้าใจคน (พระฤาษสี อนสดุ สาคร)

บรรณานกุ รม ไทยรฐั ออนไลน.์ 2563.ประวัตสิ นุ ทรภู่ \"วันสุนทรภู่\" 26 มถิ นุ ายน ผลงาน ความสาคญั . [ระบบออนไลน์]. แหลง่ ทีม่ า https://www.thairath.co.th/lifestyle/life/1875356 (20 มิถุนายน 2564) วกิ ิพเี ดยี สารานกุ รมเสรี.2564.พระสนุ ทรโวหาร (ภ่)ู . [ระบบออนไลน]์ . แหลง่ ที่มา https://th.wikipedia.org/wiki/พระสุนทรโวหาร(ภ)ู่ . (20 มิถุนายน 2564) Sanook. 2563 .วนั สนุ ทรภู่ ประวตั ิสุนทรภู่ กวีเอก 4 แผน่ ดนิ ของประเทศไทย. [ระบบออนไลน]์ . แหลง่ ท่ีมา https://www.sanook.com/campus/1390753/ (20 มิถนุ ายน 2564)

คณะผจู้ ดั ทา ท่ปี รึกษา นายอนุชา พงษ์เกษม ผู้อานวยการ สานักงาน กศน.จงั หวดั ชลบรุ ี นางสาวอุไรรัตน์ ชนะบารงุ รองผู้อานวยการ สานกั งาน กศน.จังหวดั ชลบรุ ี นายไพรัตน์ เนอ่ื งเกตุ ผู้อานวยการ กศน.อาเภอเมอื งชลบุรี นางสาวเอมอร แกว้ กล่าศรี ครูชานาญการพิเศษ ผจู้ ัดทา นายปัณณวิชญ์ สขุ ทวี บรรณารักษ์ปฏบิ ตั ิการ หอ้ งสมดุ ประชาชนจงั หวดั ชลบุรี นายเสกสรรค์ พรมศักด์ิ บรรณารกั ษ์อัตราจา้ ง ห้องสมุดประชาชนจังหวดั ชลบุรี นางสาวรชั ดาภรณ์ ทองสนธิ พนกั งานบรกิ าร หอ้ งสมดุ ประชาชนจงั หวดั ชลบรุ ี