พลังงานฯ-10

กรมพฒั นาพลงั งานทดแทนและอนุรกั ษ์พลงั งาน (พพ.) ได้ตอบสนอง นโยบายของรฐั บาลในการสงวนรกั ษาพลงั งานของชาติโดยรบั หน้าท่ีควบคมุ ดูแลและกากับการผลิต และการใช้พลงั งาน ตลอดจนส่งเสริมให้คนไทย ใช้พลงั งานอย่างประหยดั และมีประสิทธิภาพ เพ่ือช่วยลดค่าใช้จ่ายจากการใช้ พลงั งานอย่างสิ้นเปลือง ลดการลงทุนในการจดั หาแหล่งพลงั านใหม่ และลด การเสียดุลการค้าระหว่างประเทศ รวมทัง้ ป้ องกันผลกระทบต่อสภาวะ แวดล้อมท่ีอาจเกิดขึ้นจากการผลิตและการใช้พลงั งาน และเพื่อเป็ นการ ส่งเสริมการอนุรกั ษ์พลงั งานแก่ภาคเอกชนกรมพฒั นาพลงั งานทดแทนและ อนุรกั ษ์พลงั งานจึงได้ยกร่างกฎหมายส่งเสริมการอนุรกั ษ์พลงั งานขึ้นในปี พ.ศ. 2535 125

กฎหมายอนุรกั ษ์พลงั งานมีชื่อเตม็ วา่ “พระราชบญั ญตั ิการส่งเสริมการอนุรกั ษ์ พลงั งาน พ.ศ. 2535” มีผลให้ใช้บงั คบั ในวนั ถดั จากวนั ประกาศในราชกิจจานุเบกษา เป็นต้นไป คือวนั ที่ 3 เมษายน พ.ศ. 2535 หลกั การของกฎหมายมีวตั ถปุ ระสงคเ์ พือ่ 126

127

พระราชกฤษฎีกากาหนดอาคารควบคุม พ.ศ. 2538 ซ่ึงมีผลบงั คบั ใช้ ตัง้ แต่วนั ที่ 12 ธันวาคม พ.ศ. 2538 ได้กาหนดให้อาคารท่ีมีลกั ษณะเป็ น อาคารหลงั เดียวหรือหลายหลงั ภายใต้เลขที่บ้านเดียวกนั ท่ีมีการใช้พลงั งาน ดงั ต่อไปนี้เป็น “อาคารควบคมุ ” 1. ได้รบั อนุมตั ิจากผ้จู าหน่ายให้ใช้เครื่องวดั ไฟฟ้ าหรือให้ติดตงั้ หม้อ แปลงไฟฟ้ าชุดเดียวหรือหลายชุดรวมกันมีขนาดตงั้ แต่ 1,000 กิโลวตั ต์ หรอื 1,175 กิโลโวลตแ์ อมแปรข์ นึ้ ไป 128

2. มีการใช้ไฟฟ้ าจากระบบของผ้จู าหน่ายความร้อนจากไอน้าจาก ผ้จู าหน่ายหรอื พลงั งาน สิ้นเปลืองอ่ืนจากผจู้ าหน่ายหรือของตนเองอย่างใด อย่างหน่ึงหรือรวมกนั ตงั้ แต่วนั ที่ 1 มกราคม ถึงวนั ท่ี 31 ธนั วาคม ของปี ท่ี ผ่านมา มีปริมาณพลงั งานทงั้ หมดเทียบเท่าพลงั งานไฟฟ้าตงั้ แต ่ 20 ล้านเม กะจลู ขนึ้ ไป พลงั งานสิ้นเปลืองตามกฎหมายอนุรกั ษ์พลงั งาน หมายความรวมถึง พลงั งานที่ได้จากถา่ นหิน หินน้ามนั ทรายน้ามนั น้ามนั ดิบ น้ามนั เชื้อเพลิง กา๊ ซธรรมชาติ และนิวเคลียร์ เป็นต้น 129

แผนภาพ โครงสรา้ งกฎหมายอนุรกั ษ์พลงั งานในส่วนของอาคารควบคมุ 130

ตามมาตรา 9 ได้กาหนดหน้าที่ให้เจ้าของโรงงานควบคมุ ต้องดาเนิ นการ ไว้ชดั เจน คือ ต้องอนุรกั ษ์พลงั งาน ตรวจสอบ และวิเคราะห์การใช้พลงั งาน ในโรงงานของตนให้เป็นไปตามมาตรฐาน หลกั เกณฑ์ และวิธีการท่ีกาหนดใน กฎกระทรวง ประกอบมาตรา 21 ได้กาหนดหน้าที่ให้เจ้าของอาคารควบคุม ต้องอนุรกั ษ์พลงั งาน ตรวจสอบ และวิเคราะห์การใช้พลงั งานในอาคารของ ตนให้เป็นไปตามมาตรฐาน หลกั เกณฑ์ และวิธีการที่กาหนดในกฎกระทรวงท่ี ออกตามมาตรา 19 กฎกระทรวงมาตรฐานการอนุรกั ษ์พลงั งานในอาคาร ควบคมุ ซึ่งเป็นการกาหนดมาตรฐานในเรอื่ งของค่าการถ่ายเทความร้อนรวม ของอาคาร (OTTV, RTTV) การใช้ไฟฟ้าส่องสว่างในอาคาร และมาตรฐานการ ปรบั อากาศในอาคาร 131

นอกจากหน้าท่ีตามมาตรา 9 และมาตรา 21 แล้ว ตามมาตรา 11 และ มาตรา 22 ยงั ได้กาหนดให้เจ้าของโรงงานควบคุม และอาคารควบคมุ ต้อง ดาเนินการดงั ต่อไปนี้ 1. จดั ให้มีผ้รู บั ผิดชอบด้านพลงั งานอย่างน้อย 1 คน ประจาท่ีโรงงาน ควบคมุ และอาคารควบคมุ แต่ละแห่ง 2. ส่งข้อมูลเกี่ยวกบั การผลิต การใช้พลงั งาน และการอนุรกั ษ์พลงั งาน ให้แก่กรมพัฒนาพลังงานทดแทนและอนุรักษ์พลังงาน ตามแบบและ ระยะเวลาท่ีกาหนดในกฎกระทรวง 3. จดั ให้มีการบนั ทึกข้อมูลการใช้พลงั งาน การติดตงั้ หรือเปลี่ยนแปลง เครื่องจกั รหรืออุปกรณ์ที่มีผลต่อการใช้พลงั งาน และการอนุรกั ษ์พลงั งาน ทงั้ นี้ตามหลกั เกณฑ์ และวิธีการท่ีกาหนดในกฎกระทรวง 132

4. กาหนดเป้าหมาย และแผนอนุรกั ษ์พลงั งานของโรงงานควบคมุ และ อาคารควบคมุ และส่งให้แก่กรมพฒั นาพลงั งานทดแทนและอนุรกั ษ์พลงั งาน ตามหลกั เกณฑ์ วิธีการ และระยะเวลาท่ีกาหนดในกฎกระทรวง 5. ตรวจสอบ และวิเคราะห์การปฏิบตั ิตามเป้าหมาย และแผนอนุรกั ษ์ พลงั งาน ทงั้ นี้ตามหลกั เกณฑ์ วิธีการ และระยะเวลาท่ีกาหนดในกฎกระทรวง แผนภาพ ขนั้ ตอนการอนุรกั ษ์พลงั งานในโรงงานควบคมุ และอาคารควบคมุ 133

ตามมาตรา 42 ได้กาหนดให้เจ้าของโรงงานควบคมุ และอาคารควบคมุ ต้องมีหน้าท่ี ชาระค่าธรรมเนียมพิเศษการใช้ไฟฟ้า ในกรณีท่ีโรงงานควบคมุ และอาคารควบคมุ ฝ่ าฝื น หรือไม่ปฏิบตั ิตามกฎกระทรวงท่ีออกตามมาตรา 9 หรือมาตรา 19 ว่าด้วยมาตรฐานการ อนุรกั ษ์พลงั งานในอาคารควบคมุ (มีผลใช้บงั คบั วนั ท่ี 12 ธนั วาคม พ.ศ. 2538) เม่ือพ้น กาหนด 3 ปี นับแต่วนั ท่ีกฎกระทรวงดงั กล่าวใช้บงั คบั ค่าธรรมเนียมดงั กล่าวการไฟฟ้า ทงั้  3 แห่ง แล้วแต่กรณีจะเป็ นหน่วยท่ีเรียกเก็บจากโรงงานควบคุมและอาคารควบคุม โดยตรขงนั้ ตอนในการเรียกเกบ็ ค่าธรรมเนียมจะกระทาเมอื่ มีกรณีที่ต้องดาเนิ นการเรียกเกบ็ ค่าธรรมเนียมพิเศษ โดยอธิบดีกรมพฒั นาพลงั งานทดแทนและอนุรกั ษ์พลงั งานมีหนังสือแจ้ง เจ้าของโรงงานควบคมุ และอาคารควบคมุ ที่จะต้องชาระค่าธรรมเนียมทราบ และให้ภาระ กา ร ช า ร ะ เ ริ่ ม มี ผ ลตั้ง แ ต่ วัน ที่   1 ข อง เดื อ นถัด ไป นั บ แต่ วัน ท่ี ได้ รับแ จ้ ง จ า ก อธิบดี (มาตรา 44) 134

ในกรณีท่ีถกู เรียกเกบ็ ค่าธรรมเนียมพิเศษ ให้คณะกรรมการกองทุน ฯ พิจารณาระงบั สิทธิการขอรบั การส่งเสริม และช่วยเหลือแก่โรงงานควบคมุ หรืออาคารควบคมุ เป็ นการชวั่ คราวได้ หรือให้ระงบั  หรือลดการให้การส่งเสริม และช่วยเหลอื เป็นการชวั่ คราวได้ตามเหน็ สมควร (มาตรา 45) เม่ือเจ้าของโรงงานควบคุม และอาคารควบคุมได้ปฏิ บัติ ตาม กฎกระทรวงท่ีออกตามมาตรา 9และมาตรา 19 แล้ว ให้แจ้งอธิบดีทราบ โดย อธิบดีต้องพิจารณาภายใน 30 วนั ว่าโรงงานควบคมุ  และอาคารควบคมุ ได้ ปฏิบตั ิตามกฎกระทรวงหรือไม่ ในกรณีท่ีได้ปฏิบตั ิแลว้ ให้อธิบดีมีคาสงั่ ยุติการ เก็บค่าธรรมเนี ยมพิเศษ และมีหนังสือแจ้งให้โรงงานควบคุม และอาคาร ควบคมุ ทราบ โดยมีผลการยตุ ิเกบ็ ค่าธรรมเนียมพิเศษตงั้ แต่วนั ที่ 1 ของเดือน ถดั ไป (มาตรา 46) 135

หมวด 9 ได้กาหนดบทกาหนดโทษไวใ้ นมาตรา 53-61 ดงั นี้ 136

137

138

การเพิ่มขึ้นของประชากร การพฒั นาเศรษฐกิจและสงั คมอย่างรวดเรว็ ทาให้มีความต้องการใช้พลงั งานเพิ่มมากขึ้น ในขณะที่พลงั งานมีจากดั และขาด แคลน จึงมีการกาหนดนโยบายและมาตรการต่างๆ เพ่ืออนุรกั ษ์พลงั งาน รวมทงั้ การ จดั ทากฎหมายอนุรกั ษ์พลงั งานที่เรียกว่า “พระราชบญั ญตั ิการส่งเสริมการอนุรกั ษ์ พลงั งาน พ.ศ. 2535” โดยมีวตั ถปุ ระสงคเ์ พ่ือกากบั ดแู ล ส่งเสริม ให้อาคารควบคมุ และโรงงานควบคุมอนุรกั ษ์พลังงานด้วยการผลิต และการใช้พลังงานอย่างมี ประสิทธิภาพและประหยดั ส่งเสริมและสนับสนุนให้มีการผลิตเครื่องจกั รอุปกรณ์ที่มี ประสิทธิภาพ จดั ตงั้ กองทุนเพื่อส่งเสริมการอนุรกั ษ์พลงั งาน ส่วนกล่มุ เป้าหมายหลกั ของการอนุรกั ษ์พลงั งาน คือ โรงงานควบคมุ อาคารควบคมุ และผ้ผู ลิตหรือจาหน่าย เคร่อื งจกั รอปุ กรณ์ที่มีประสิทธิภาพสงู และวสั ดทุ ี่ใช้ในการอนุรกั ษ์พลงั งาน 139