องค์ความรู้ การปลุกผัก โคกกลอย ใหม่

ครอบครัว TO BE สีขาว กศน.ตาบลโคกกลอย อาเภอตะกัว่ ทุ่ง กจิ กรรม การปลกู ผักสวนครัว ชื่อ – สกลุ นายพรี ะพงค์ ชยั เพชร ระดบั การศกึ ษา มัธยมศึกษาตอนตน้ กศน.ตาบล โคกกลอย ครทู ป่ี รกึ ษา นางอมรรตั น์ ทีปะปาล ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อาเภอตะกัว่ ทุ่ง สานักงานส่งเสรมิ การศึกษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศัยจงั หวัดพังงา

คานา การถอดองค์ความรู้ครอบครัว TO BE สีขาว กศน.ตาบลโคกกลอย เล่มน้ี ได้จัดทาข้ึน เพ่ือสรุป ข้ันตอนการขับเคล่ือนการดาเนินงานตามโครงการครอบครัว TO BE สีขาว กศน.อาเภอตะก่ัวทุ่ง โดยมี วัตถุประสงค์ เพื่อให้เกิดกระบวนการเรียนรู้ร่วมกันของคนในครอบครัวและตระหนักถึงความสาคัญของสถาบัน ครอบครวั ผจู้ ดั ทาหวังเปน็ อยา่ งย่ิงวา่ การถอดบทเรยี นฉบับนี้จะเป็นประโยชน์แก่ผทู้ ี่สนใจนาไปประยุกต์ใชใ้ นการ ดาเนินงานไมม่ ากก็นอ้ ย กศน.ตาบลโคกกลอย สงิ หาคม ๒๕๖๓

โครงการครอบครวั TO BE สขี าว กศน.ตาบลโคกกลอย อาเภอตะกวั่ ท่งุ จงั หวดั พงั งา กจิ กรรม การปลูกผกั สวนครัว ครอบครวั นายพรี ะพงค์ ชัยเพชร ชื่อ………………………นายพีระพงค์ ชัยเพชร…………………… ชอ่ื เลน่ ………….. พงค์…………ระดับการศกึ ษา……………… มธั ยมศกึ ษาตอนต้น…………..….……. กศน.ตาบล……………โคกกลอย ………..อาเภอ……………..ตะก่ัวทุ่ง………………………..…..… ทีอ่ ยู่……71/14....หมู่ที่...3... ตาบล...โคกกลอย.... อาเภอ....ตะกว่ั ท่งุ ..... จังหวดั ......พังงา..... เบอรโ์ ทรศัพท์……....... 093-5015273………………… ครูท่ปี รึกษา………………………นางอมรรตั น์ ทีปะปาล……………………………………………

ขอ้ มูลประวัตคิ รอบครวั TO BE สขี าว กศน.จังหวัดพงั งา กศน.ตาบลโคกกลอย อาเภอตะกั่วทุ่ง สว่ นที่ ๑ ประวตั คิ รอบครัว ๑.ชอื่ – สกุล ....นายพรี ะพงค์ ชัยเพชร..... เกิดวนั ท่ี ....18 เมษายน 2546.... ปัจจุบนั อายุ ....17... ปี ระดบั การศึกษา ......กาลงั ศึกษาอยู่ในระดบั มธั ยมศกึ ษาตอนต้น...... บา้ นเลขที่ ....71/14...... หมทู่ ่ี ....3..... ตาบล.....โคกกลอย.... อาเภอ......ตะกั่วทงุ่ .......... จังหวดั ......พังงา.... รหสั ไปรษณีย์......82140......... โทรศัพท์ ......062-2397632..... เลขทบ่ี ัตรประจาตัวประชาชน ............ 1829400004428.............. จานวนสมาชกิ ในครอบครวั .....4....... คน ประวตั ิบุคคลในครอบครวั รายช่อื สมาชิก ในครอบครัวมีดงั น้ี ๑ ชอื่ .......นายวสิ ทิ ธ.ิ์ ....นามสกลุ .....ชยั เพชร..... อายุ...47.... ปี อาชีพ ...รับจา้ งทัว่ ไป..... เกย่ี วข้องเปน็ ......บิดา......... ๒ ช่อื ...........นางจารรี ตั น.์ ....... นามสกุล ......ฉมิ ปากแพรก.......อายุ .......38...... ปี อาชพี ......รบั จ้างทัว่ ไป.....เกีย่ วข้องเป็น ......มารดา......... ๓ ชอ่ื .....นายพีรพฒั น์........ นามสกลุ ........ชัยเพชร.........อายุ ......20........ ปี อาชีพ .....รบั จ้าง........ เก่ยี วขอ้ งเป็น ........พชี่ าย................ ส่วนที่ ๒ หลกั คิด/แนวคดิ การใชช้ วี ิตครอบครัว/การแกป้ ัญหาภายในครอบครัว การนาหลกั ปรชั ญาเศรษฐกิจพอเพยี งมาใช้ในการดาเนินชวี ิตของครอบครัว เพราะเป็นคนต่างถน่ิ ซึง่ มี อาชีพรับจา้ งทว่ั ไป รายได้ไม่แน่นอน จึง เนน้ การประหยัด ไม่ฟุ่มเฟือย อดออม อดทน และขยัน หากมีปญั หาอะไร ก็นามาปรึกษากันเปน็ กาลังใจใหแ้ ก่กนั สว่ นที่ ๓ การบาเพ็ญประโยชนต์ อ่ ผู้อน่ื และสังคม เปน็ คนดี ช่วยเหลอื งาน กจิ กรรมของทาง กศน. มจี ติ อาสาทุกคร้งั เม่ือมโี อกาส ของการเคารพ ปฏบิ ตั ติ าม กฎของหมูบา้ น ช่วยเหลอื หมู่บา้ นเช่น การเก็บขยะในชมุ ชน มีความรบั ผดิ ชอบ ในการดูแลความสะอาดบริเวณ รอบบ้าน เปน็ พลเมืองดีของหม่บู า้ นยดึ หลกั ประชาธิปไตย ไม่เปน็ ภาระใหส้ ังคม

1.ช่อื องค์ความรู้ กิจกรรม การปลูกผกั สวนครัว 2.บทเรียน ความเป็นมา ครอบครัวของผม นายพีระพงค์ ชัยเพชร มีสมาชิกด้วยกัน 4 คน ผมเป็นลูกคน สุดท้องของครอบครัว และอยู่ในช่วงวัยรุ่น ครอบครัวมีอาชีพรับจ้างทั่วไป ฐานะทางบ้านยากจน รายได้ไม่แน่นอน ทาให้พ่อ แม่มีความเป็นห่วง พงค์ เป็นอย่างมาก ซึ่งช่วงนั้นครู กศน.ตาบล ได้ลง เย่ียมบ้านเด็ก จึงได้รับรู้ข้อมูลว่า พงศ์ ชอบใช้เวลาว่างในการแต่งรถมอเตอร์ไซด์ และนารถไป รวมกลุ่มซิ่งรถกับเพื่อนๆ และ กลับบ้านมืดอยู่บ่อย พ่อแม่พูดว่าเป็นห่วง พงศ์ ในเรื่องอุบัติเหตุด้วย การซ่ิงรถ และขับรถเร็วของลูก จึงได้ใช้เวลาว่างในช่วงหยุดงาน และหลังเลิกงาน มาทาการปลูกผัก สวนครัว เพือ่ ไว้ใชก้ ินเอง และลดรายจา่ ยภายในครอบครวั ต่อมาครู กศน.ตาบลได้ชกั ชวนให้เข้าร่วม โครงการ ครอบครวั TO BE สีขาว ด้วยกิจกรรมทค่ี รอบครวั สนใจ คือ การปลกู ผกั สวนครัว โดยใช้ แนวคิดด้วยการนาหลักปรัชญาพอเพียง ของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หวั ด้วยปลกู พืชปลอด สารพษิ โดยเรมิ่ ตน้ ทค่ี รอบครวั กอ่ น “ ปลกู ทุกอย่าง ท่ีกนิ กนิ ทกุ อย่างท่ีปลูก” ดว้ ยการวธิ ีการคน้ หา ข้อมลู ท่เี ปน็ ประโยชน์จากอินเตอร์เนต็ บา้ ง วารสารบ้าง ภูมิปญั ญา และ ได้รับความรู้ จากวิทยากร ทางดา้ นเกษตรมาให้ความรู้ เพอ่ื ศกึ ษาถงึ วิธีการปลูกพืช และการเตรียมดิน และเกิดแนวคดิ และ ทดลอง ลงมือทา เมื่อไมเ่ ข้าใจกจ็ ะสอบถามจากผู้ร้ทู ่ีมปี ระสบการณ์ ผลผลิตท่ไี ดก้ จ็ ะนามาบรโิ ภคใน ครอบครวั สว่ นที่เหลอื ก็จะนาไปแจกจ่ายญาติพนี่ ้องบ้านใกลเ้ รอื นเคยี ง และทสี่ าคัญทาให้ ผม ได้ กลับมาชว่ ยพ่อแม่ ในการดแู ลแปลงผัก และ ต้นขา้ วโพด รดน้า พรวนดิน ใหก้ ับพอ่ แม่ เพื่อเปน็ การ แบ่งเบาภาระให้กบั ครอบครวั และเดก็ มพี ฤตกิ รรมท่ดี ีข้ึน มีความรัก ความอบอนุ่ ความเข้าใจ บทเรียนที่ไดร้ ับจากการปลูกผักสวนครวั ในคร้ังนี้ คอื เนือ่ งจากพืน้ ท่ีปลกู มสี ภาพเป็นดินทราย เมด็ เลก็ ปนดนิ ร่วน จึงมีการปรับดิน ดว้ ยการนาปนู ขาวมารองหลุม เพอื่ เปน็ การปรับสภาพดนิ และมี การใส่ปุ๋ยคอกผสมลงไปเพื่อเพ่มิ แร่ธาตุใหก้ ับดิน 1. ดาย และถากหญา้ ขุดรากออก เพอื่ ให้พ้ืนทีพ่ รอ้ มที่จะปลูกข้าวโพด ด้วยแรงสมาชิกใน ครอบครัว เพอ่ื ใหโ้ ลง่ แลว้ คราดเกบ็ เศษซาก ราก เหง้า หวั ไหล ของวัชพืชออกจากแปลงให้หมด 2. ถา้ ดนิ มีแรธ่ าตุวัตถทุ น่ี ้อย ให้ใส่ปุ๋ยหมักหรือปยุ๋ คอกท่ยี อ่ ยสลายดีแลว้ แลว้ พรวนดินกลบ 3. เมล็ดพันธุ์ท่ีนามาปลูก หยอด 1-2 เมลด็ ตอ่ หลุม และหยอดลกึ ประมาณ 3-5 เซนตเิ มตร 4. หยอดเมล็ดขา้ วโพด ระหวา่ งแถว ประมาณ 75 เซนติเมตร และระยะระหวา่ งต้น 20-25 เซนติเมตร เม่ือข้าวโพดมอี ายุประมาณ 10-14 วนั ถอนแยกให้เหลอื 1 ต้นตอ่ หลุม

การให้นา 1. ใหน้ ้าทันทีหลงั ปลกู และหลังการใสป่ ๋ยุ ทกุ ครง้ั หลังจากนั้นใหน้ า้ ทกุ 7-12 วัน ขึน้ อยู่กบั สภาพอากาศ ใหน้ ้าแบบพ่นฝอย ขนึ้ อยู่กบั สภาพภูมิอากาศและชนิดของดนิ เช่น ถ้าดนิ ท่ีใช้ปลกู เป็น ดนิ ทรายหรือดินร่วน ควรให้น้าบ่อย เพราะดนิ ดงั กล่าวในการเก็บความช้นื ไว้ได้นอ้ ย 2. หากใบ และ ตน้ ข้าวโพดเห่ยี วหรือม้วนในชว่ งเช้าหรอื เยน็ แสดงวา่ ขาดนา้ ตอ้ งรบี ให้น้า ทันที 3. อยา่ ให้ขา้ วโพดขาดน้าในช่วงการเจรญิ เตบิ โต โดยเฉพาะในชว่ งผสมเกสรและตดิ เมล็ด เพราะจะทาใหผ้ ลน้อย 4. หยุดให้น้าก่อนเกบ็ ขา้ วโพดหวานประมาณ 2-3 วัน 3.วตั ถปุ ระสงค์ ๑. เพอ่ื ให้นักศึกษาและสมาชิกในครอบครัว มีการปรบั เปลี่ยนพฤตกิ รรมในเชิงบวก มี ความเข้มแข็ง มีความรัก ความอบอุ่น ความเข้าใจ และปลูกฝังให้สมาชิกในครอบครัวมีความคิดริเรม่ิ สรา้ งสรรค์ สามารถแก้ปัญหาได้ ๒. เพ่ือให้นักศึกษาและสมาชิกในครอบครัว รวมถึงประชาชนในชุมชนมีการใส่ใจ กิจกรรม การดแู ลสขุ ภาพรา่ งกายของสมาชิกในครอบครัว และไดม้ ีโอกาสร่วมกิจกรรมในการ สร้างความสัมพันธ์ ของคนในครอบครัวมากยง่ิ ข้ึน ๓. เพื่อให้ นักศึกษาท่ีเป็นสมาชิกในครอบครัว TO BE สีขาว กศน.ระดับตาบล และ ระดับอาเภอ มีความรู้ความเข้าใจก่อให้เกิดอาชีพ และสามารถนาไปต่อยอดหมุนเวียนในอาชีพอาชพี ของครอบครัว และเป็นการความเข้าใจไปในทิศทางเดียวกัน และสามารถนามาปฏิบัติได้ตรงตาม วตั ถปุ ระสงค์ทก่ี าหนด 4.ขนั ตอนการดาเนินงาน 1. จัดประชุมช้แี จง วางแผนการดาเนนิ งานร่วมกบั สถานศึกษา 2. ประสานความร่วมมือกับเครอื ข่ายในการดาเนินโครงการ 3. กศน.อาเภอตะกัว่ ทุ่ง มอบหมายให้คัดเลือกครอบครัว TO BE สขี าว ในพนื้ ท่ี มา 1 ครอบครวั 4. จัดประชมุ ชีแ้ จง เพื่อทราบรายละเอยี ดของโครงการให้กบั สมาชิกครอบครัว TO BE สีขาว 5.ดาเนนิ กจิ กรรมตามแผนงานโครงการให้กับสมาชิกครอบครัว TO BE สขี าว

5.1 จัดทาแผนงานโครงการ ครอบครัว TO BE สีขาว 5.2 จัดกระบวนการเรยี นรู้ตามความถนดั และสนใจของครอบครวั TO BE สขี าว 5.3 ติดตามผลเป็นระยะ ด้วยการลงพื้นทีค่ รอบครัว TO BE 6. สรปุ ผลการดาเนินงาน เพื่อทราบขอ้ มลู ผลสาเร็จ ปัญหาและอปุ สรรคในการดาเนินงาน

แผนการจัดกิจกรรมการดาเนินงานโครงการค กศน.ตาบลโคกกลอย อา ประจาป โครงการ/กิจกรรม วตั ถปุ ระสงค์ วนั /เดอื น/ปี ช่ือกิจ โครงการครอบครวั เพื่อให้ครอบครวั 2 มถิ ุนายน 2563 1.ทกั ษะในการปลกู TO BE สีขาว กศน. ตาบลโคกกลอย TO BE สีขาว ปรบั เปล่ียน ของการปลูกผักสวน การปลูกพืชผกั สวน ครวั พฤติกรรมทเ่ี ปลย่ี นไปในเชิงบวก 2.ประเภทของการ มีความรัก ความอบอนุ่ และ และการเร่ิมต้นในก ความเข้าใจซงึ่ กันและกนั ภายใน 3.การทาปุ๋ยหมกั สา ครอบครัว ปลกู ฝังให้สมาชิกใน ครัว ครอบครวั มคี วามคิดรเิ ริม่ 4. วธิ กี ารกาจดั วชั พ สร้างสรรค์ในการบรหิ ารจดั การ สวนครวั แบบใหม่ ๆ เพอื่ เพ่มิ โอกาส 3.การลงทุนในการ ทางการขายให้มากขึ้น ซ่ึง ครวั สามารถทีจ่ ะสร้างรายไดเ้ พิม่ ขึ้น และสร้างความสมั พนั ธ์ที่ดี ภายในครอบครวั ให้มีความ 9 มิถุนายน 2563 ติดตามระยะที่ 1 ล ผูกพนั รกั ใคร่ กลมเกลยี ว มาก TO BE ข้ึน 1.ปฏบิ ตั ิการปลูกผ 2. การดแู ล รกั ษา 3.การทาบญั ชี ราย 10 กรกฎาคม ตดิ ตามระยะท่ี 2 ล 2563 TO BE - การเก็บเก่ียว พืชผ 30 กรกฎาคม - การเพิ่มชอ่ งทาง ท 2563 และการบรรจุ สรุปผลโครงการ

ครอบครวั TO BE สขี าว กศน.อาเภอตะก่วั ท่งุ าเภอตะกวั่ ทุ่ง จงั หวดั พังงา ปี 2563 จกรรม วิธีการดาเนนิ การ สอ่ื การวัดผลประเมนิ ผล กผัก ความสาคญั - ให้ความรู้ทักษะในการปลูก -วิทยากร จาก -การสงั เกตและซกั ถาม นครัว ผกั ความสาคัญของการปลกู เกษตรตาบล การมีส่วนรว่ ม รทาผกั สวนครัว ผักสวนครัว -YouTube การทาผักสวนครัว 2.ให้ความรูด้ ้านประเภทของ -ครู กศน.ตาบล าหรับพชื ผักสวน การทาผักสวนครวั และการ -แผ่นพับ เรม่ิ ต้นในการทาผักสวนครวั พชื สาหรับพชื ผกั 3.ใหค้ วามรเู้ ร่ืองการทาปยุ๋ หมกั สาหรับพชื ผกั สวนครวั รปลูกพืชผกั สวน 4. ให้ความรู้เร่ืองวิธกี ารกาจดั วชั พืชสาหรับพชื ผกั สวนครวั 3.ให้ความรู้ด้านการลงทุนใน การปลูกพชื ผักสวนครัว ลงพน้ื ท่ีครอบครวั -ให้ความร้เู ก่ียวกบั -ศึกษาจากปราชญ์ -การสังเกตและซักถาม 1.ปฏิบัตกิ ารปลูกผัก วธิ ที า และภมู ิปัญญาใน -แบบประเมนิ ผล ผกั วธิ ีทาสวนผัก สวนผกั พืน้ ที่ -การลงมือปฏบิ ัติ 2. การดแู ล รกั ษา -YouTube ยรับรายจ่าย 3.การทาบญั ชี รายรบั รายจ่าย -เกษตรตาบล -ครู กศน.ตาบล ลงพ้ืนทีค่ รอบครวั -ให้ความรเู้ กีย่ วกับพชื ผักสวน -ใบความรู้ -การสังเกตและซกั ถาม- ครวั -YouTube แบบประเมนิ ผล ผักสวนครัว - การเพม่ิ ช่องทาง ทาง -ปราชญ์และภูมิ ทางการตลาด การตลาด และการบรรจุ ปญั ญาในพ้นื ท่ี -ครู กศน.ตาบล -ให้ความรู้เก่ียวกับการทา -ครู กศน.ตาบล เอกสาร รายงานผล รายงานโครงการ ตัวอย่างรปู เลม่ การ โครงการ สรปุ โครงการ

5.การวดั ผลประเมนิ ผล 1.สังเกตจากพฤติกรรมของเดก็ ทม่ี ีการเปลีย่ นแปลงไปในทางที่ดขี ้ึน ครอบครัวมคี วามอบอุ่นในการทากจิ กรรม ร่วมกนั 2.สัมภาษณ์ ติดตามผลการจากการลงมือปฏิบัติ ด้วยการปลกู ผักสวนครัว 3.ผลผลติ ทีไ่ ด้จากการปลูกผักสวนครวั

ประมวลภาพกิจกรรม ประชมุ ช้แี จงวตั ถุประสงคข์ อง โครงการคร้ังที่ 1 เมอ่ื วนั ท่ี 12 พ.ค.63 ณ หอ้ งประชุม ท่ีว่าการอาเภอตะกั่วทงุ่

ตดิ ตามระยะที่ 1 ลงพืน้ ท่ีครอบครวั TO BE 1.ปฏบิ ัตกิ ารปลูกผัก วิธีทาสวนผัก การเตรียมดนิ 2. การดแู ล รักษา และซกั ถามถงึ ปญั หา เพื่อจัดเตรียมแนวทางเพิม่ เตมิ เมอื่ วันที่ 1 มถิ นุ ายน 2563 และ วันที่ 9 มิ.ย.63

ประชุมชี้แจงวตั ถปุ ระสงค์ของ โครงการคร้ังที่ 2 ใหค้ วามรู้เพ่ิมเตมิ ตามกิจกรรมท่สี นใจ เมื่อวนั ที่ 3 ก.ค 63 ณ ห้องประชมุ ที่ว่าการอาเภอตะกว่ั ทุ่ง ติดตามระยะท่ี 2 ลงพ้ืนท่ีครอบครัว TO BE โดย นางบุษบา ณ แก้ว ผอ. กศน.จังหวดั พังงา และนางจติ ราภรณ์ แก้ววิสัย ผอ.กศน.อาเภอตะกว่ั ทุ่ง พรอ้ มด้วย เจา้ หน้าที่ ผู้เก่ยี วขอ้ ง เมื่อวันท่ี ๒๓ ก.ค. 2563

ตดิ ตามระยะที่ 3 รายงาน โดย ครอบครวั TO BE ผลการดาเนินกจิ กรรม ครอบครวั TO BE ขาว พชื ผัก ตา่ งๆ และ ตน้ ข้าวโพด กาลงั เจริญเติบโต ออกผลผลติ แตย่ ังไม่สามารถเกบ็ เกี่ยวได้ เมอื่ วันที่ 8 สงิ หาคม 2563 และ วันที่ 30 สิงหาคม 63