Child Protection Somchai

สถานการณเ์ ด็กและเยาวชนไทย: การคมุ้ ครองและพฒั นาการเด็ก สถาบนั วิจยั เพอ่ื การพัฒนาประเทศไทย

แนวโนม้ เด็กไม่อยู่กบั พ่อแม่พร้อมหนา้ 2 สัดสว่ นเดก็ อายุ 15 หรอื ต่ากวา่ แยกตามการอยู่อาศยั 70.0% 60.0% 50.0% 40.0% 30.0% 20.0% 10.0% 0.0% 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 พ่อและแม่ พอ่ หรอื แม่ ญาติหรอื คนอน่ื ที่มา: คานวณจากการสารวจภาวะเศรษฐกจิ และสังคมครัวเรือน สานกั งานสถติ แิ ห่งชาติ

มีทั้งสาเหตุด้านเศรษฐกิจ (ท่างาน) และด้านสังคม (แยกกัน) ร้อยละเด็กอายตุ า่ กวา่ 15 ท่ไี ม่ได้อยูก่ ับพ่อแมพ่ รอ้ มหน้า สาเหตทุ ่ีไม่ไดอ้ ยกู่ ับพอ่ และแมพ่ รอ้ มหน้า 30.0 12000% 25.0 10000% 20.0 8000% 15.0 15.5 14.7 15.6 15.9 16.2 16.1 15.7 15.7 15.6 16.9 16.7 17.4 17.6 18.0 17.5 6000% 55 55 55 58 56 60 61 60 59 59 64 66 64 67 71 10.0 4000% 5.0 2000% 4.1 4.5 4.9 5.0 4.9 5.4 5.6 5.4 5.5 5.7 6.1 6.4 6.1 6.7 6.6 0% - 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 ไปทางาน แยกกัน เสียชวี ิต อยกู่ บั พอ่ หรือแม่คนเดยี ว อยู่กบั ญาตหิ รือคนอื่น 3

การแยกกันเปน็ สาเหตุสา่ คัญทีส่ ุด สาเหตทุ ี่เด็กไมไ่ ดอ้ ยู่พร้อมหนา้ พ่อและแม่ 30.0% 25.0% 20.0% 15.0% 10.0% 5.0% 0.0% 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 เสยี ชวี ิต แยกกัน ไปทางาน 4

ถา้ พ่อหรือแมต่ อ้ งไปท่างาน..จะอยูก่ บั ญาติมากกว่า การอยู่อาศัยของเด็ก กรณีพอ่ หรือแมไ่ ปทางาน 30.0% 25.0% 20.0% 15.0% 10.0% 5.0% 0.0% 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 อยกู่ บั พ่อหรือแม่ อยกู่ บั ญาตหิ รือคนอื่น 5

บางสว่ นที่พอ่ แม่แยกกันกต็ อ้ งไปอยู่กับญาติ/คนอ่นื สัดส่วนการอยู่อาศยั ของเด็กทีพ่ อ่ แม่แยกกนั 20.0% 15.0% 10.0% 5.0% 0.0% 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 อย่กู ับพ่อหรอื แม่ อยู่กบั ญาติหรือคนอื่น ทีม่ า: คานวณจากการสารวจภาวะเศรษฐกิจและสงั คมครวั เรอื น สานกั งานสถิติแห่งชาติ 6

เด็กยากจนอยู่พรอ้ มหนา้ พอ่ แมน่ อ้ ยกวา่ ...และนอ้ ยลงเรอ่ื ย ๆ สดั ส่วนเดก็ ท่ีอยกู่ บั พอ่ แม่ แยกตามเศรษฐานะ 80.0% 70.0% 60.0% 50.0% 40.0% 30.0% 20.0% 10.0% 0.0% 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 2006 2020 ทีม่ า: คานวณจากการสารวจภาวะเศรษฐกจิ และสงั คมครัวเรือน สานกั งานสถติ ิแห่งชาติ 7

Click to edit Master title style แนวทางลดปัญหา ▪ สร้างงานที่ดีในพ้นื ท่ี ด้วยนโยบายเศรษฐกิจ • หนมุ่ สาวสามารถอยบู่ า้ นเดียวกับปู่ยา่ ตายาย ไมต่ อ้ งสง่ ลกู ไป ตา่ งจงั หวัด – ทง้ั จากนโยบายพัฒนาเชิงพ้นื ท่ี – และการกระจายอา่ นาจการเมอื งการคลังสู่ท้องถิ่น ▪ ปรับระบบสวสั ดกิ ารสงั คมใหเ้ ด็กอยู่กับพอ่ แมไ่ ด้มากขน้ึ • บรกิ ารดแู ลเดก็ เวลาพอ่ แมไ่ ปท่างาน • ขยายเวลาบริการศนู ย์เดก็ เลก็ • เงนิ อดุ หนุนเด็กเลก็ ถว้ นหนา้ • Cash for Care • ใช้แนวคดิ ‘ไม่ทงิ้ ใครไว้ข้างหลงั 8

อนาคตเดก็ และหนมุ่ สาวไทยจะตอ้ งรบั ภาระมากข้ึน แต่ในชว่ งวัยนก้ี ลบั มสี ดั สว่ นคนรายไดน้ อ้ ยสุด 40% ลา่ ง (bottom40) สูงกวา่ ชว่ งวยั อน่ื ‘เดก็ ทกุ คน’ จงึ ตอ้ งไดร้ บั การพฒั นาศักยภาพ เตม็ ที่ • นักเศรษฐศาสตรโ์ นเบล Heckman (2008) แสดงใหเ้ ห็นวา่ การลงทนุ ใน เด็กปฐมวัย โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ เดก็ เล็กในช่วงอายุ 0-3 ปี ให้ผลตอบแทน สูงเปน็ อย่างมาก ทัง้ ต่อตวั เด็กเองและสังคมในภาพรวม • รายงาน WHO et al. (2018) ระบุว่าหนทางที่ดที ีส่ ดุ ท่ีจะช่วยประเทศให้ เจรญิ ก้าวหน้า เตบิ โตอย่างทว่ั ถึง มีความเทา่ เทียมในดา้ นโอกาส และยุติ ความยากจนอยา่ งรุนแรง คือ การลงทนุ ในเด็กปฐมวยั



คนไทยออกนอกกาลงั แรงงานมากขึน้ (หมดหวงั หางาน?) ไมใ่ ชแ่ ค่คนอายุมาก... คนอายุนอ้ ยก็อยู่นอกกาลงั แรงงานมากขึ้น โดยเฉพาะนอกเขตเทศบาล

คนไทยออกนอกกาลงั แรงงานมากขึน้ (หมดหวงั หางาน?) ไมใ่ ชแ่ ค่คนอายุมาก... คนอายุนอ้ ยก็อยู่นอกกาลงั แรงงานมากขึ้น โดยเฉพาะนอกเขตเทศบาล

NEET มีท้ังผหู้ ญงิ ผู้ชาย มีทงั้ จบการศึกษาไมส่ งู /สงู แต่สว่ นใหญอ่ าศยั ใน ครัวเรือนรายไดน้ ้อย

‘ความทั่วถึง ไมต่ กหล่น’ เปน็ เรอ่ื งสาคญั เร่งด่วน ▪ โครงสรา้ งประชากร ทาให้คนไทย ‘ทกุ คน’ ต้องไดร้ ับการพฒั นาและดแู ล โดยไมต่ กหล่น ▪ ผกู้ าหนดนโยบาย สังคมไทย – ไม่ตระหนกั ถงึ ความสาคญั /ขนาด/ความยากของปญั หาการตกหลน่ – ไมเ่ ขา้ ใจขอ้ ดขี อ้ เสียทางเลอื กในการแกป้ ญั หา – มีทัศนคตวิ า่ การชว่ ยคนจนมากไปจะทาใหเ้ ขาแบมอื ขอตลอดไป ▪ กลมุ่ เปราะบางรบั ผลกระทบมากสุดในชว่ งโควดิ -19 และมแี นวโน้มจะเกดิ แผลเปน็ ตอ่ คณุ ภาพคนในระยะยาวหากยงั ตกหลน่ ตอ่ ไป – คนจนรนุ่ ใหม่ คนจนเร้ือรงั ความเหลอื่ มลา้ พุ่งสงู หลงั โควดิ





การดแู ลเดก็ เลก็ Cash for Care