กายวภิ าคศาสตร์ระบบหายใจRespiratory System ร.อ.หญงิ ปิ ยะฉัตร จันทร์เสละ ภาควชิ ากายวภิ าคศาสตร์ กองการศึกษา วทิ ยาลยั แพทยศาสตร์พระมงกฎุ เกล้า 1
หน้าทขี องระบบหายใจ 21. แลกเปลยี นอากาศ (gas exchange)ระหวา่ งบรรยากาศภายนอกและภายในรา่ งกาย (O2 = CO2)2. รกั ษาสมดลุ ยก์ รด-ดา่ ง ภายในรา่ งกาย(acid-base balance) อวยั วะทใี ช้ในการหายใจแบ่งเป็ น 2 ส่วน 1. Conducting portion เริมตังแต่จมูกไปสินสุดที terminal bronchiole 2. Respiratory portion เริมจาก Respiratory bronchiole ถึง alveoli
อวยั วะทเี กยี วข้องกบั ระบบหายใจ1. จมูก (nose) ปอด Lung2. คอหอย (pharynx)3. กล่องเสียง (larynx)4. หลอดลม (trachea)5. แขนงของหลอดลม Bronchus, bronchiole6. ถุงลม Alveolar duct, alveolar sac, alveolus 3
1. อุ่นอากาศ2. กรองฝ่ ุนละออง แลกเปลยี น O2 4
5
จมูก Nose 6
7
8
กระดูกทปี ระกอบเป็ นผนังกนั จมูก 2 ข้าง ประกอบด้วย 1. Perpendicular plate of ethmoid bone 2. Vomer 3. Septal cartilage 1 23 Kiesselbach area เลอื ดกาํ เดาไหล Epitaxis 9
ผนังด้านข้าง ประกอบด้วย Concha or Turbinate Superior turbinate Post Nare Middle turbinateInferior turbinate Ant NareHard palate เพดานแขง็ Soft palate เพดานอ่อน Eustachian tube 10
Paranasal Sinus ประกอบดว้ ย 1. Frontal sinus 2. Ethmoid air cells 3. Sphenoid sinus 4. Maxillary sinus ความสําคญั 1. กะโหลกศรีษะเบาขนึ 2. สร้าง mucous 3. ทาํ ให้เสียงก้องขนึ 11
ช่องทางติดต่อ1. Frontal sinus Middle meatus2. Maxillary sinus3. Ethmoidal sinus Sup + mid meatus4. Sphenoidal sinus Sphenoethmoidal recessNasolacrimal duct Inferior meatus 12
13
14
15
16
17
Olfactory Epithelium 18
2. คอหอย Pharynx • เริมต้นทฐี านของกะโหลก ศีรษะ base of skull • สินสุดทสี ่วนล่างของกระดูก Cricoid cartilage • ต่อจากคอหอยจะเป็ นส่วน ของหลอดอาหาร esophagus Pharynx แบ่งออกเป็ น 3 ส่วน 1. Nasopharynx 2. Oropharynx 3. Larygopharynx 19
ทอนซิล Tonsil Adenoiditis 20
Epithelium of PharynxNasopharynx =…………………….......Oropharynx =…………………………. 21
Pharynx Vagus nerveประกอบด้วย กล้ามเนือลาย 3 ชุด1. Superior quadrilateral-shap2. Middle fan-shap3. Inferiorเรียก Constrictor muscle 22
Medial raphe 23
1 3 2 4Fold เกดิ ขึน 2 ชุด 1. vestibular fold หรือ false vocal fold2. True vocal fold (vocal cord)เกดิ ช่อง 4 ช่อง 1. Vestibule 3. Ventricle2. Rima glottidis 4. Infraglottic cavity 24
3. กล่องเสียง (larynx)ต่อจาก pharynx นับตังแต่ปลายบนของ epiglottis ส่วนล่างจะติดต่อกบั trachea หน้าที1. เป็ นทางผ่านของอากาศ2. ทาํ ให้เกดิ เสียง 3. ป้ องกนัหลอดลมในขณะกลนื อาหาร กล่องเสียงประกอบด้วย กระดูกอ่อน 9 ชิน ทสี ําคญั มี 4 ชิน1. Thyroid cartilage2. Epiglottis3. Cricoid cartilage4. Arytenoid cartilage 25
aryepiglotticusAryepiglotticus ปิ ดช่อง Vestibule ขณะกลนื อาหาร 26
27
28
29
***ยกเว้น Cricothyroid ปรับความยาวและตงึ vocal cordเปิ ด Rima Glottidis ปิ ด Rima Glottidis ปิ ด Rima Glottidis ปรับความสันและหย่อน http://www.getbodysmart.com/ap/respiratorysystem/larynx/intrinsicmuscles/tutorial.html vocal co3r0d
False vocal cord : Respiratory epiTrue vocal cord : Pseudostratified sq epiLarynx มหี น้าที1. เป็ นทางผ่านของอากาศทใี ช้ในการหายใจ2. ทาํ ให้เกดิ เสียง3. ป้ องกนั หลอดลมระหว่างกลนื อาหาร 31
THORACIC WALLประกอบด้วย Bone & cartilage ต่อไปนี Sternum Ribs 12 คู่ & Costal cartilage Thoracic vertebrae 32
ทรวงอก Chest or Thorax Latin thorax, Chest, from Greekทรวงอก หรือ chest เป็ นทอี ยู่ของอวยั วะในระบบไหลเวยี นและระบบหายใจได้แก่ ปอด หัวใจกระดูกทปี ระกอบเป็ นทรวงอก กระดูกหน้าอก sternum กระดูกซีโครง rib กระดูกสันหลงั vertebrae 33
กระดูกหน้าอก SternumJugular notch Sternal angle 34
Jugular notchSternal angle 35
กระดูกซีโครง หรือ RIBกระดูกซีโครง หรือ RIB มี 12 คู่ประกอบด้วย 3 ส่วนคอื-Body-Vertebral end-Sternal end 36
กระดูกสันหลงั Vertebrae C=7 T = 12 L=5 37
38
ภายในช่องอกมี ปอด Lung บรรจุอยู่ลกั ษณะรูปร่างของปอดให้นึกถงึ ต้นไม้กลบั หัว แขBนrงoขอnงcหลhอuดลsม แขBนงrขoอnงหcลhอดioลมleเลก็ Alvถeุงลoมlus 39
Bifurcation of trachea• ตรงระดบั T5 และ Sternal angle ทางด้านหน้า 40
41
4. หลอดลม (Trachea)ต่อมาจาก larynx สินสุดโดยแยกออกเป็ น 2 bronchus• ประกอบไปด้วย hyaline cartilage ประมาณ 20 อนั เป็ น รูปตวั C ทางด้านหลงั เป็ น กล้ามเนือเรียบยดึ เอาไว้• Trachea ด้านบน ประมาณ cartilage ที 2-4 จะถูกทอดข้าม โดย isthmus ของต่อม thyroid• ด้านหลงั ต่อหลอดลมเป็ นหลอด อาหารหรือ esophagus 42
การเจาะหลอดลม (Tracheostomy)- เจาะใต้ isthmus of thyroid gland ประมาณ Tracheal ring อนั ที 5 ลงไป- หรือทตี าํ กว่าลกู กระเดอื กลงไป 2 นิว 43
Histology of Trachea Respiratory Epithelium C-Shape cartilage 44
T5 45
46
47
เป็ นอวยั วะทีอยู่ในทรวงอกทังสองด้านโดยอยู่ถัดจากกระดูกซีโครงเขา้ มาด้านในปอดมีลักษณะคล้ายฟองนําแ ล ะ มี ค ว า ม ยื ด ห ยุ่น ม า กภายในปอดจะมี ถุงลมเล็ก ๆ(alveolus) จาํ นวนมากประมาณ 300 ลา้ นอนั และมีเสน้ เลือดฝอยผา่ นเขา้ ไปในถุงล ม เ ห ล่ า นี เ พื อ ทํ า ก า รแลกเปลียนแกส๊ 48
49
บริเวณขัวปอด (Root of Lung)พบ Structure ดงั ต่อไปนี1. Blood vessel2. Lymphatic vessel3. Nerve4. Bronchus 50
Search
