คู่มือแนวทางการป้องกันภาวะสมองเสื่อม

แกงเลยี ง สว่ นผสม (ส�ำหรับ 4 คน) ก้งุ สด 1 ขีด ฟักทองหั่น (ชน้ิ พอค�ำ) 100 กรัม บวบเหลยี่ ม 50 กรมั ต�ำลงึ 20 กรัม ใบแมงลัก 20 กรมั เหด็ (ตามชอบ) 1 ขดี พรกิ ไทย 1 ชอ้ นชา หอมแดง 2 ชอ้ นโตะ๊ กุ้งแหง้ 2 ชอ้ นโตะ๊ กะปิ 1 ช้อนชา น้ำ� ปลา เล็กน้อย วธิ ที �ำ 1. โขลก พริกไทย หอมแดง กงุ้ แห้ง กะปิ จนละเอียด 2. ต้มน้�ำพอเดือด ใส่เครอ่ื งที่โขลกไว้ต้มจนสุก ใสผ่ กั ตา่ งๆ ยกเว้น ใบแมงลกั ชิมรสดู ถา้ เคม็ ไม่ต้อง เตมิ น้�ำปลา ใสก่ ุ้ง ต้มจนสุกจงึ ใสใ่ บแมงลัก แล้วยกลง คณุ คา่ ทางโภชนาการ สำ� หรบั 1 คน พลังงาน คาร์โบไฮเดรต โปรตีน ไขมัน ธาตเุ หลก็ กโิ ลแคลอร ี กรัม กรัม กรมั มลิ ลิกรมั 10.1 0.8 3 87 9.3 คู่มอื แนวทางการป้องกนั ภาวะสมองเสอ่ื มสำ� หรบั ผูส้ ูงอายุ “กินอย่างไร...หา่ งไกลสมองเสอื่ ม” 49

ต้มส้มปลาทูสด สว่ นผสม (ส�ำหรบั 4 คน) ปลาทูสด 4 ตวั นำ้� ซปุ 3 1/2 ถ้วย น�้ำสม้ มะขาม 4 ชอ้ นโต๊ะ นำ้� ตาลปบ๊ี 1 ชอ้ นโตะ๊ น�ำ้ ปลา 1 ช้อนโต๊ะ ขงิ ซอย 2 ช้อนโต๊ะ ตน้ หอมตัดท่อน 1 นวิ้ 2 ต้น พริกไทย 10 เม็ด เกลอื ปน่ 1 ชอ้ นชา รากผักชี 3 ราก หัวหอมแดง 4 หัว กะปิ 1 ช้อนชา วิธที �ำ 1. โขลกพรกิ ไทย เกลือ รากผกั ชี หัวหอมแดง และกะปิให้ละเอยี ด 2. ลา้ งปลาทูใหส้ ะอาด ควกั ไสท้ ้ิง เฉือนแกม้ ออก 3. ต้ังน้�ำซุปพอเดือดใส่เคร่ืองแกง (ข้อ 1) ลงไป คนให้ละลาย ปล่อยให้เดือดประมาณ 5 นาที ใหไ้ ด้กล่ินหอมของเครือ่ งแกง 4. ใสน่ ำ�้ ส้มมะขาม นำ้� ตาลปี๊บ น�้ำปลา พอเดือดใส่ปลาทูสด ตม้ จนสุก ใส่ขิงซอย เวลาเสิร์ฟโรยหน้า ด้วยต้นหอม คณุ คา่ ทางโภชนาการ สำ� หรบั 1 คน พลังงาน คาร์โบไฮเดรต โปรตนี ไขมนั ธาตุเหลก็ กโิ ลแคลอร ี กรัม กรมั กรัม มลิ ลกิ รัม 19.7 6.5 200 14.5 2.4 50 ค่มู ือแนวทางการปอ้ งกันภาวะสมองเสือ่ มส�ำหรับผู้สูงอายุ “กินอย่างไร...หา่ งไกลสมองเส่อื ม”

เอกสารอา้ งองิ 1. การประชุมคณะท�างานจัดท�าแนวทางการส่งเสริมโภชนาการเพ่ือป้องกันภาวะสมองเสื่อม ในผสู้ งู อายุ ครงั้ ที่ 1/2559. กลมุ่ สง่ เสรมิ โภชนาการผสู้ งู อายุ สา� นกั โภชนาการ กรมอนามยั . (16 พฤศจกิ ายน 2559) 2. การประชุมคณะท�างานพิจารณาองค์ความรู้ด้านอาหารและโภชนาการสาหรับผู้สูงอายุ และโภชนาการเพ่ือป้องกันภาวะสมองเส่ือมในผู้สูงอายุ คร้ังที่ 1/2560. กลุ่มส่งเสริมโภชนาการผู้สูงอายุ ส�านักโภชนาการ กรมอนามัย. (16 มีนาคม 2560) 3. การประชุมเพ่ือพัฒนาองค์ความรู้และแนวทางการด�าเนินงานด้านโภชนาการในผู้สูงอายุ คร้ังที่1/2559 (22 พฤศจิกายน 2559) 4. ก้องเกียรติ กูณฑ์กันทรากร. แนวทางใหม่ในการประเมินและวินิจฉัยภาวะสมองเส่ือมและ โรคอลั ไซเมอร.์ ธรรมศาสตรเ์ วชสาร, 14, (1) 5. คณะกรรมการจดั ทา� ขอ้ กา� หนดสารอาหารทค่ี วรไดร้ บั ประจา� วนั สา� หรบั คนไทย. ปรมิ าณสารอาหาร อา้ งองิ ที่ควรได้รบั ประจ�าวันสา� หรับคนไทย พ.ศ. 2560. ส�านกั โภชนาการ กรมอนามยั กระทรวงสาธารณสขุ 6. ประไพศรี ศริ จิ กั รวาล. 2560. ธงโภชนาการผสู้ งู อายแุ ละโภชนบญั ญตั ิ 9 ประการเพอ่ื ผสู้ งู อายไุ ทย. สถาบนั โภชนาการ มหาวิทยาลัยมหดิ ล 7. มนสภรณ์ วทิ รู เมธา. การปอ้ งกนั การลม้ ในผสู้ งู อายุ (Falls prevention in elderly). (อนิ เทอรเ์ นต็ ). (เขา้ ถึงเมอ่ื วันท่ี 25 เมษายน 2560). เขา้ ถงึ ได้จาก: http://haamor.com 8. วิชัย เอกพลากร. (บก.). 2552. รายงานการส�ารวจการบริโภคอาหารของประชาชนไทย การสา� รวจสขุ ภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรา่ งกายครง้ั ท่ี 4 พ.ศ. 2551-2. นนทบรุ ี: สถาบันวจิ ยั ระบบ สาธารณสุข. 9. วชิ ยั เอกพลากร. (บก.). 2552. รายงานการส�ารวจสขุ ภาพประชาชนไทยโดยการตรวจร่างกาย ครัง้ ท่ี 4 พ.ศ. 2551-2. นนทบรุ ี: สถาบันวจิ ัยระบบสาธารณสขุ . 10. วชิ ยั เอกพลากร. (บก.). 2557. รายงานการสา� รวจสขุ ภาพประชาชนไทยโดยการตรวจรา่ งกาย ครั้งท่ี 5 พ.ศ. 2557. นนทบุร:ี สถาบันวจิ ยั ระบบสาธารณสขุ . 11. สถาบนั โภชนาการ มหาวทิ ยาลัยมหิดล และสา� นกั โภชนาการ. 2560. ธงโภชนาการผูส้ งู อาย.ุ 12. ส�านักงานคณะกรรมการอาหารและยา. 2558. คู่มือ อย.น้อย ปีงบประมาณ พ.ศ.2558. กล่มุ พัฒนาเครอื ข่าย กองพฒั นาศกั ยภาพผู้บริโภค 13. สา� นกั โภชนาการ กรมอนามยั . 2553. คณุ คา่ โภชนาการในผลไม.้ 2553. กรงุ เทพมหานคร: ชุมนุมการเกษตรแห่งประเทศไทย 14. สา� นักงานสถิติแห่งชาติ. รายงานผลการส�ารวจประชากรสูงอายุในประเทศไทย. เท็กซ์ แอนด์ เจอร์นัล พับลเิ คชั่น จ�ากดั 15. ศนู ยด์ วงตาสภากาชาดไทย. อาหารบ�ารงุ สายตา. (อนิ เทอรเ์ นต็ ). (เขา้ ถงึ เมอ่ื วันที่ 25 เมษายน 2560). เขา้ ถึงไดจ้ าก: http://eyebankthai.redcross.or.th 16. Senanarong V, Jamjumrus P, Harnphadungkit K, Vannasaeng S, Udompunthurak S, Prayoonwiwat N, et al. Risk factors for dementia and impaired cognitive status in Thai elderly. J Med Assoc Thai 2001;84:468-74