เบิกไพร-เดือน-มกราคม-63

ทำเนยี บภูมปิ ัญญำท้องถ่นิ ประจำเดือนมกรำคม 2563 ศูนย์กำรศกึ ษำนอกระบบและกำรศกึ ษำตำมอธั ยำศยั อำเภอจอมบงึ สำนักงำน กศน.จังหวดั รำชบรุ ี สำนกั งำนส่งเสริมกำรศึกษำนอกระบบและกำรศกึ ษำตำมอธั ยำศยั สำนักงำนปลดั กระทรวงศกึ ษำธกิ ำร กระทรวงศึกษำธกิ ำร

คำนำ ด้วย กศน.อำเภอจอมบึง ได้ดำเนินกำรจัดทำภูมิปัญญำในท้องถ่ิน ให้กับประชำชนในพื้นท่ีอำเภอ จอมบึง เพื่อเพ่ิมพูนควำมรู้ซ่ึงควำมรู้และทักษะกำรในกำรดำเนินชีวิตแบบพอเพียง สำมำรถเรียนรู้และ ฝึกฝนได้ทั้งจำกกำรศึกษำด้วยตนเองและรับกำรถ่ำยทอดจำกคนอื่น กำรนำภูมิปัญญำมำเผยแพร่เพ่ือให้ ประชำชนในพ้ืนที่ไดน้ ำไปใช้และเรียนรู้เพ่อื เพิม่ อำชีพและประสบกำรณ์ให้กับตนเองและครอบครัว ให้มกี ำร เจริญเติบโตอย่ำงต่อเน่ืองและเก้ือกูลในกำรผลิตซึ่งกันและกัน โดยกำรใช้ ทรัพยำกรท่ีมีอยู่ให้เกิดประโยชน์ และไม่มีสำรพิษ เชน่ ดิน นำ้ แสงแดดอย่ำงเหมำะสมเกดิ ประโยชนส์ ูงสดุ มีควำมสมดลุ ย์ ของสภำพแวดล้อม อย่ำงตอ่ เนื่องและเกิดผลในกำรเพิ่มพนู ควำมอดุ มสมบูรณ์ของทรัพยำกร ธรรมชำตดิ ้วย กศน.อำเภอจอมบึง ได้จัดทำรำยงำนรูปเล่มเพ่ือแสดงผลกำรจัดกิจกรรมให้ผู้ท่ีสนใจได้เห็นผลสัมฤทธิ์อย่ำงชัดเจน และสำมำรถ นำไปใช้ในชวี ิตประจำวันได้ กศน.อำเภอจอมบึง มกรำคม 2563

สำรบญั เรื่อง หนำ้ กศน.ตำบลเบกิ ไพร 1 - คลงั ปญั ญำ ที่ดักแมลงวัน ยงุ และแมลงตัวเลก็ :นำยมำณพ จุลมำณพ 3 - คลังปญั ญำ กำรเล้ียงแพะ : นำงสนุ ิสำ จำปำศรี 5 - คลงั ปญั ญำ กำรเพำะเห็ดนำงฟำ้ : นำงอำนวย ทองออ่ น 8 คณะผ้จู ัดทำ

1 แบบบนั ทึกชดุ ขอ้ มูลคลงั ปัญญำ-ภมู ิปญั ญำท้องถ่นิ ตำบลเบิกไพร อำเภอ จอมบงึ จังหวดั รำชบุรี ชือ่ ภมู ปิ ัญญำ ที่ดักแมลงวัน ยุงและแมลงตัวเล็กๆ ข้อมูลพื้นฐำน รำยบุคคล เจ้ำของภมู ิปญั ญำท้องถ่นิ /บุคคลคลงั ปัญญำ ชือ่ นำยมำณพ นำมสกุล จุลมำณพ วันเดือนปเี กิด 10 กุมภำพันธ์ พ.ศ. 2484 ท่อี ยปู่ จั จบุ นั (ท่ีสำมำรถติดต่อได้) บ้ำนเลขที่ 38/2 หมูท่ ี่ 2ตำบล/แขวงเบกิ ไพร อำเภอ/เขตจอมบงึ จังหวดั รำชบุรี รหสั ไปรษณีย์ 70150 โทรศพั ท์ 085-83429-74 โทรสำร - Line ID - E-mail address: - Facebook - ควำมเป็นมำของภูมิปญั ญำ นำยมำณพ นำมสกุล จุลมำณพ เปน็ ภูมปิ ัญญำท้องถน่ิ ของชำวบำ้ นหนองปรือ ตำบลเบิก ไพร อำเภอจอมบึง จังหวัดรำชบุรี ท่ีชอบคิดค้นสิ่งแปลกๆข้ึนมำใช้เองเสมอเช่นที่ดักแมลงวัน ที่ดักยุงและ แมลงตัวเล็กๆท่ีมักจะมำทำควำมรำคำญให้กับคนในเวลำท่ีต้องกำรพักผ่อน หรือนั่งเล่น นอนดูทีวี หรือนั่ง รับประทำนอำหำรในบ้ำนเรือน เมื่อนำยมำณพ จุลมำณพ มำพบเจอทุกๆวันจึงเกิดควำมรำคำญและ หงุดหงิดและไม่มีควำมสุขอยู่บ่อย จึงได้มำน่งั คิดค้นเครื่องดักแมลงเพื่อใช้ในบ้ำนของตนเอง โดยพยำยำมทำ ลองผิด ลองถูก อยเู่ ป็นเวลำนำนจึงจะประสบผลสำเร็จและทำใหช้ ำวบ้ำนในละแวกใกล้เคียงให้ควำมเชื่อถือ และยอมรับในผลงำนท่ีได้คิดค้นข้ึนมำ ว่ำเป็นช้ินงำนท่ีมีคุณภำพและสำมำรถใช้งำนได้จริงและมีรำคำ ประหยัด ไม่แพง เพรำะเน้นกำรใช้วัสดุท่ีมีอยู่แล้วในครัวเรือนและในท้องถิ่นนำมำดัดแปลงเป็นอุปกรณ์ใน กำรทำทด่ี ักแมลงวัน ยุง และแมลงตัวเล็กๆ เพื่อไม่ให้มำสรำ้ งควำมรำคำญให้กับครอบครัวของตนเองและยัง แพร่หลำยไปยังเพอ่ื นบ้ำนใกลเ้ คียงอีก จดุ เดน่ ของภมู ิปัญญำ นำยมำณพ นำมสกุล จุลมำณพ เป็นผู้ที่ชอบคิดค้น ทดลอง ทำในสิ่งท่ีเป็นประโยชน์กับ ครอบครัวและให้ประโยชน์กับชุมชน และผลิตสินค้ำที่มีคุณภำพและรำคำถูก ให้กับชุมชน โดยเฉพำะด้ำน กำรดำรงชีพและชีวิตควำมเป็นอยู่ของประชำชน นอกจำกจะมีกำรประกอบอำชีพจำเป็นอย่ำงย่ิง ท่ีมนุษย์ เรำจะตอ้ งสรำ้ งข้ึนหรือหำมำทดแทนโดยวิธกี ำรต่ำง ๆ เพือ่ กำรอยู่รอดกำรประกอบอำชพี กำรสำนตะกร้ำนั้น เปน็ อำชพี อสิ ระในกำรทำมำหำกนิ และสร้ำงรำยไดใ้ หก้ ับตนเอง

2 รูปภำพภมู ปิ ัญญำ ชือ่ นำยมำณพ นำมสกุล จลุ มำณพ ชิ้นงำนหรอื ผลงำน กำรคิดคน้ กำรทำท่ดี ักแมลงวัน ยงุ และแมลงตวั เลก็ ๆ

3 แบบบันทกึ ชดุ ข้อมูลคลังปัญญำ-ภมู ิปญั ญำทอ้ งถนิ่ ตำบลเบกิ ไพร อำเภอจอมบงึ จังหวัดรำชบุรี ชื่อภูมปิ ัญญำ กำรเล้ียงแพะ ขอ้ มูลพนื้ ฐำน รำยบุคคล เจ้ำของภมู ิปญั ญำทอ้ งถ่นิ /บุคคลคลงั ปัญญำ ชือ่ นำงสนุ สิ ำ นำมสกลุ จำปำศรี วนั เดอื นปีเกิด....24 เมษำยน พ.ศ. 2530 ทอี่ ย่ปู ัจจุบนั (ที่สำมำรถตดิ ต่อได้) บำ้ นเลขที่ 52 หมทู่ ี่ 10 ตำบล/แขวง เบกิ ไพร อำเภอ/เขต จอมบึง จังหวัด รำชบุรี รหสั ไปรษณีย์ 70150 โทรศัพท์ 082-/2919-716 โทรสำร - Line ID - E-mail address: - Facebook - ควำมเป็นมำของภมู ิปัญญำ นำงสนุ สิ ำ นำมสกุล จำปำศรี มคี วำมชน่ื ชอบในกำรเลีย้ งสตั ว์โดยเฉพำะกำรเลยี้ งแพะ โดยกำรเร่มิ ซือ้ มำเลยี้ งจำนวน 1 คู่ และหลังจำกมีแพะ 1 คแู่ พะกข็ ยำยผลออกลกู ออกมำอกี หลำยรุ่นจงึ ซื้อมำ เลย้ี งเพม่ิ ข้ึนเร่อื ยๆจนสำมำรถเพำะแพะขำยเป็นอำชีพเสริมเพิ่มรำยได้ให้กับครอบครวั และชุมชนและแพะที่ เลย้ี งไวจ้ ะให้กนิ ต้นกระถนิ เป็นอำหำรหลักเพรำะสำมำรถหำได้ง่ำยและมีอยูท่ ว่ั ไปในชุมชนตำมละแวกบ้ำน แถมพอแพะกนิ เปลือกหมดเสรจ็ เรยี บรอ้ ยแล้วตน้ กระถินที่ไร้เปลือกเรำสำมำรถนำมำทำเปน็ มดั ๆทำเปน็ ฟืน ตะเกียบขำยได้อีกดว้ ยสว่ นต้นท่ีใหญๆ่ กจ็ ำนำไปขำยใหเ้ ตำเหด็ เพ่อื ใช้ทำเปน็ ฟืนเผำก้อนเห็ดอีกดว้ ย มูลของ แพะนน้ั สำมำรถบรรจใุ ส่กระสอบขำยได้อีกดว้ ย ในรำคำกระสอบละ 15 บำท กำรเล้ยี งแพะจึงเป็นอำชพี ท่ี สำมำรถเล้ียงครอบครัวได้อยำ่ งพอเพยี ง จดุ เด่นของภูมปิ ัญญำ แพะเปน็ สตั วท์ ก่ี ินเกง่ กนิ งำ่ ย กนิ ไมเ่ ลอื ก เปน็ สัตว์ทีเ่ ล้ยี งงำ่ ย แพะมีนสิ ยั รำ่ เรงิ ว่องไว เชือ่ ง ขยำยพันธ์ได้รวดเร็ว โตเรว็ กำรเลี้ยงแพะจึงไดผ้ ลท่ีตำมมำมำกมำยหลำยอย่ำง เชน่ มลู ของแพะ สำมำรถขำย ได้ ตน้ กระถนิ ที่แพะกินเหลือแต่ตน้ ไร้เปลือกก็สำมำรถขำยได้ในชมุ ชน เพอื่ กำรจำหน่ำยได้ ซง่ึ มปี ระชำชนใน ชนบทท่ีกำลงั ไดร้ ับควำมนยิ มในหมชู่ ำวบ้ำนเป็นอยำ่ งมำกและเปน็ กำรให้ประชำกรของชุมชน ได้มีควำมรู้ ควำมสำมำรถและมีทกั ษะในกำรประกอบอำชีพ เปน็ กำรแกป้ ญั หำกำรวำ่ งงำนและส่งเสริมควำมเข้มแข็ง ใหแ้ ก่เศรษฐกจิ ของชุมชน กำรศึกษำเพอ่ื เพ่ิมศกั ยภำพและขีดควำมสำมำรถให้ประชำชนของชมุ ชน ไดม้ ี อำชพี ท่สี ำมำรถสร้ำงรำยไดท้ ี่มั่นคง ประชำชนมีรำยได้มงี ำนทำสำมำรถแก้ปัญหำกำรว่ำงงำนและส่งเสรมิ ควำมเข้มแขง็ ให้แกเ่ ศรษฐกิจชมุ ชน สภำพสังคมปจั จบุ ันมนุษยเ์ รำไดร้ บั ผลกระทบจำกกำรเปลยี่ นแปลงใน ดำ้ นต่ำง ๆ เช่น ดำ้ นเศรษฐกจิ กำรเมือง สงั คมและสงิ่ แวดล้อมเป็นอย่ำงมำก ประชำกรมนษุ ย์ ถกู ใช้ไปอยำ่ ง รวดเร็ว และไม่เพยี งพอกบั จำนวนประชำกรที่เพ่ิมขึ้นทุกมุมโลก มนุษย์จึงประสบปญั หำต่ำงๆตำมมำมำกมำย

4 โดยเฉพำะด้ำนกำรดำรงชพี และชีวติ ควำมเปน็ อยู่ของประชำชนนอกจำกจะมีกำรประกอบอำชีพจำเป็นอย่ำง ยง่ิ ท่มี นุษย์เรำจะต้องสรำ้ งข้ึนหรือหำมำทดแทนโดยวธิ กี ำรตำ่ ง ๆ เพ่อื กำรอยู่รอดกำรเลี้ยงแพะนั้น เปน็ อำชพี อิสระในกำรทำมำหำกนิ และสรำ้ งรำยได้ใหก้ ับตนเอง รูปภำพภมู ปิ ัญญำ ชอ่ื นำงสุนิสำ นำมสกุล จำปำศรี ช้นิ งำนหรือผลงำน กำรเลีย้ งแพะในชนุ ชนและโรงเรอื นของเกษตรกร

5 แบบบนั ทกึ ชดุ ข้อมลู คลงั ปัญญำ-ภมู ิปญั ญำทอ้ งถ่นิ ตำบลเบิกไพร อำเภอจอมบงึ จงั หวัดรำชบุรี ชอื่ ภูมปิ ัญญำ กำรเพำะเหด็ นำงฟ้ำ ขอ้ มูลพ้นื ฐำน รำยบคุ คล เจ้ำของภูมิปัญญำทอ้ งถน่ิ /บุคคลคลังปญั ญำ ชอ่ื นำงอำนวย นำมสกุล ทองออ่ น วันเดอื นปีเกิด 15 สงิ หำคม พ.ศ. 2507 ที่อยู่ปจั จุบนั (ที่สำมำรถติดต่อได้) บ้ำนเลขท่ี 21 /5 หมู่ที่ 11 ตำบล/แขวง เบิกไพร อำเภอ/เขต จอมบึง จังหวัด รำชบรุ ี รหัสไปรษณยี ์ 70150 โทรศัพท์ 081-199-8089 โทรสำร - Line ID - E-mail address: - Facebook - ควำมเป็นมำของภูมิปญั ญำ กำรเพำะเห็ดนำงฟ้ำและกำรทำก้อนเช้ือของเห็ดนำงฟำ้ นัน้ เป็นกำรสร้ำงรำยได้ให้กบั ตนเองและชมุ ชน และเป็นกำรสร้ำงอำชีพเสริมที่รำยได้ท่ีดีและเป็นท่ีต้องกำรของตลำดท้ังตลำดท่ีมีในชุมชนและตลำดกลำงท่ี อยูใ่ นเมอื งซ่ึงไกลออกไป เหด็ นำงฟ้ำนั้นสำมำรถนำมำทำเป็นอำหำรได้หลำยอย่ำงและประชำชนนิยมบริโภค กันและยังให้คุณค่ำทำงโภชนำกำรที่สูงและมีประโยชน์ต่อร่ำงกำยอย่ำงมำกและกำรทำก้อนเช้ือเห็ดขำยยัง ทำให้มีรำยได้เพิ่มให้กับครอบครัวและเป็นกำรส่งเสริมให้เกษตรกรมีกำรทำอำชีพกำรทำเห็ดนำงฟ้ำให้ เพียงพอกบั ควำมต้องกำรอีกดว้ ย จดุ เดน่ ของภูมิปัญญำ กำรเพำะเหด็ นำงฟ้ำและกำรทำก้อนเหด็ นำงฟ้ำเป็นเหด็ ที่ทำง่ำย วธิ กี ำรทำไม่ลำบำกและย่งุ ยำก และ ใช้เวลำในกำรเพำะเล้ียงไม่นำนก็ให้ผลผลิตท่ีคุ้มค่ำและรักษำดูแลง่ำยไม่ค่อยมีโรคมำรบกวน จึงสำมรถทำได้ ง่ำยและไดท้ ุกฤดกู ำล

6 รปู ภำพภมู ิปัญญำ ชอื่ นำงอำนวย นำมสกุล ทองอ่อน ชน้ิ งำนหรือผลงำน กำรทำเห็ดนำงฟ้ำทเ่ี ปน็ อำชีพเสรมิ ของเกษตรกร

7

8 คณะผู้จดั ทำ นำยนพรัตน์ แจ้งหมนื่ ไวย์ ผอู้ ำนวยกำร กศน.อำเภอจอมบึง นำงศนั สุนีย์ ศรพี รหมทอง ครูผู้ชว่ ย นำงวภิ ำ สอนผวิ ครอู ำสำสมคั ร กศน.อำเภอจอมบงึ นำยบญุ จง กิจพร้อมผล ครู กศน.ตำบลเบิกไพร