พระราชกำหนดวิทยุกระจายเสียง ผู้แทนนิติบุคคล

พระราชบัญญัติ แก้ไขเพมิ่ เติมบทบญั ญัตแิ ห่งกฎหมาย ท่เี ก่ยี วกับความรับผิดในทางอาญาของผ้แู ทนนติ ิบคุ คล พ.ศ. ๒๕๖๐

พระราชบัญญตั ิ แก้ไขเพ่มิ เตมิ บทบญั ญัติแห่งกฎหมาย ท่ีเกี่ยวกับความรับผิดในทางอาญาของผ้แู ทนนิติบคุ คล พ.ศ. ๒๕๖๐ สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกรู ให้ไว้ ณ วันท่ี ๑๐ กมุ ภาพันธ์ พ.ศ. ๒๕๖๐ เป็ นปี ท่ี ๒ ในรัชกาลปัจจบุ นั สมเด็จพระเจ้าอยู่หัวมหาวชิราลงกรณ บดินทรเทพยวรางกูร มีพระ ราชโองการโปรดเกล้าฯ ให้ประกาศว่า โดยทเ่ี ป็ นการสมควรแก้ไขเพมิ่ เติมบทบัญญตั ิแห่งกฎหมายที่เกีย่ วกบั ความรับผิดในทางอาญาของผ้แู ทนนติ ิบคุ คล จงึ ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้ตราพระราชบัญญตั ขิ นึ้ ไว้โดยคาแนะนา และยนิ ยอมของสภานิติบัญญัตแิ ห่งชาติ ดงั ต่อไปน้ี มาตรา ๑ พระราชบญั ญัตินเี้ รียกว่า “พระราชบัญญตั แิ ก้ไขเพ่มิ เตมิ บทบัญญัตแิ ห่งกฎหมายทเ่ี กี่ยวกบั ความรับผิดในทางอาญาของผู้แทนนติ บิ คุ คล พ.ศ. ๒๕๖๐”

มาตรา ๒[๑] พระราชบัญญตั นิ ้ใี ห้ใช้บังคับต้งั แต่วนั ถัดจากวนั ประกาศใน ราชกจิ จานุเบกษาเป็ นต้นไป มาตรา ๓ ให้ยกเลิกความในมาตราแห่งประมวลกฎหมาย พระราชบัญญัติและพระราชกาหนด จานวนเจ็ดสิบหกฉบับ ดังต่อไปน้ี และให้ใช้ ความตามท่ีปรากฏในบัญชีท้ายพระราชบัญญัตินแ้ี ทนตามลาดับ (๑) มาตรา ๑๒ จัตวา แห่งพระราชบัญญตั ิควบคุมการขายทอดตลาดและ ค้าของเก่า พุทธศักราช ๒๔๗ ซ่ึงแก้ไขเพมิ่ เติมโดยพระราชบัญญตั ิควบคุมการขาย ทอดตลาดและค้าของเก่า (ฉบับท่ี ๕) พ.ศ. ๒๕๓๕ (๒) มาตรา ๓๕ ทวิ แห่งประมวลรัษฎากร ซึ่งแก้ไขเพิม่ เติมโดยพระราช กาหนดแก้ไขเพิ่มเติมประมวลรัษฎากร (ฉบับท่ี ๑๑) พ.ศ. ๒๕๒๕ และมาตรา ๙๐/๕ แห่งประมวลรัษฎากร ซ่ึงแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบญั ญตั ิแก้ไขเพม่ิ เตมิ ประมวล รัษฎากร (ฉบบั ที่ ๓๐) พ.ศ. ๒๕๓๔ (๓) มาตรา ๖๒ ตรี แห่งพระราชบญั ญัติเรือไทย พุทธศักราช ๒๔๘๑ ซึ่ง แก้ไขเพ่มิ เติมโดยพระราชบัญญตั ิเรือไทย (ฉบับที่ ๕) พ.ศ. ๒๕๓๔ (๔) มาตรา ๑๑๘ แห่งพระราชบัญญัติการเดนิ อากาศ พ.ศ. ๒๔๙๗ ซ่ึง แก้ไขเพมิ่ เติมโดยพระราชบญั ญตั ิการเดินอากาศ (ฉบบั ท่ี ๑๑) พ.ศ. ๒๕๕๑ (๕) มาตรา ๒๕ แห่งพระราชบัญญตั กิ าหนดความผดิ เกี่ยวกับห้าง หุ้นส่วนจดทะเบียน ห้างหุ้นส่วนจากัด บริษทั จากัด สมาคม และมลู นิธิ พ.ศ. ๒๔๙๙ ซ่ึง แก้ไขเพ่ิมเตมิ โดยพระราชบัญญัติกาหนดความผิดเกีย่ วกับห้างหุ้นส่วนจดทะเบียน ห้างหุ้นส่วนจากดั บริษทั จากัด สมาคม และมลู นิธิ (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๓๕ (๖) มาตรา ๒๘/๔ แห่งพระราชบัญญัตสิ ถานบริการ พ.ศ. ๒๕๐๙ ซึ่ง แก้ไขเพมิ่ เติมโดยพระราชบัญญัตสิ ถานบริการ (ฉบบั ท่ี ๔) พ.ศ. ๒๕๔๖ (๗) มาตรา ๓๙ ทวิ แห่งพระราชบัญญตั ภิ าษีป้าย พ.ศ. ๒๕๑๐ ซ่ึงแก้ไข เพิ่มเติมโดยพระราชบัญญตั ภิ าษปี ้าย (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๓๔

(๘) มาตรา ๓๓ แห่งพระราชบญั ญัตอิ งค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก พ.ศ. ๒๕๑๐ (๙) มาตรา ๗๖ แห่งพระราชบญั ญตั ิภาษีเงินได้ปิ โตรเลยี ม พ.ศ. ๒๕๑๔ (๑๐) มาตรา ๗๒/๕ แห่งพระราชบัญญัติป๋ ยุ พ.ศ. ๒๕๑๘ ซ่ึงแก้ไข เพม่ิ เติมโดยพระราชบัญญัติป๋ ยุ (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๕๐ (๑๑) มาตรา ๘๓ แห่งพระราชบัญญตั ิคนเข้าเมือง พ.ศ. ๒๕๒๒ (๑๒) มาตรา ๘๘ แห่งพระราชบัญญตั ิสิทธิบัตร พ.ศ. ๒๕๒๒ (๑๓) มาตรา ๓๘ แห่งพระราชบญั ญัติการรับเด็กเป็ นบตุ รบุญธรรม พ.ศ. ๒๕๒๒ (๑๔) มาตรา ๗๑ แห่งพระราชบญั ญตั ิอาคารชุด พ.ศ. ๒๕๒๒ ซ่ึงแก้ไข เพิม่ เตมิ โดยพระราชบัญญัตอิ าคารชุด (ฉบบั ท่ี ๔) พ.ศ. ๒๕๕๑ (๑๕) มาตรา ๕๙ แห่งพระราชบญั ญัตคิ ุ้มครองผู้บริโภค พ.ศ. ๒๕๒๒ (๑๖) มาตรา ๗๒ แห่งพระราชบัญญตั คิ วบคุมอาคาร พ.ศ. ๒๕๒๒ (๑๗) มาตรา ๓๒ แห่งพระราชบัญญัติชดเชยค่าภาษอี ากรสินค้าส่งออกที่ ผลิตในราชอาณาจักร พ.ศ. ๒๕๒๔ (๑๘) มาตรา ๒๓ แห่งพระราชกาหนดควบคมุ สินค้าตามชายแดน พ.ศ. ๒๕๒๔ (๑๙) มาตรา ๗๖ แห่งพระราชบญั ญตั ิอ้อยและนา้ ตาลทราย พ.ศ. ๒๕๒๗ (๒๐) มาตรา ๑๕ แห่งพระราชกาหนดการกู้ยืมเงินที่เป็ นการฉ้อโกง ประชาชน พ.ศ. ๒๕๒๗ ซึ่งแก้ไขเพ่มิ เตมิ โดยพระราชบญั ญตั แิ ก้ไขเพิ่มเตมิ พระราช กาหนดการกู้ยืมเงินท่เี ป็ นการฉ้อโกงประชาชน พ.ศ. ๒๕๒๗ (ฉบบั ที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ (๒๑) มาตรา ๙๒ แห่งพระราชบญั ญัตจิ ดั หางานและค้มุ ครองคนหางาน พ.ศ. ๒๕๒๘ (๒๒) มาตรา ๔๑ แห่งพระราชบัญญตั กิ องทนุ สารองเลยี้ งชีพ พ.ศ. ๒๕๓๐

(๒๓) มาตรา ๑๐๑ แห่งพระราชบัญญตั ิประกันสังคม พ.ศ. ๒๕๓๓ (๒๔) มาตรา ๒๖ แห่งพระราชบญั ญตั ิการเล่นแชร์ พ.ศ. ๒๕๓๔ (๒๕) มาตรา ๔๘/๑ แห่งพระราชบัญญัติการทะเบยี นราษฎร พ.ศ. ๒๕๓๔ ซ่ึงแก้ไขเพิ่มเตมิ โดยพระราชบัญญตั ิการทะเบียนราษฎร (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๕๑ และมาตรา ๔๙ แห่งพระราชบัญญตั ิการทะเบยี นราษฎร พ.ศ. ๒๕๓๔ (๒๖) มาตรา ๕๙ แห่งพระราชบญั ญัติสงวนและค้มุ ครองสัตว์ป่ า พ.ศ. ๒๕๓๕ (๒๗) มาตรา ๖๐ แห่งพระราชบัญญัตกิ ารส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน พ.ศ. ๒๕๓๕ (๒๘) มาตรา ๑๑๑ แห่งพระราชบญั ญตั ิส่งเสริมและรักษาคุณภาพ ส่ิงแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕ (๒๙) มาตรา ๘๗/๒ แห่งพระราชบญั ญตั ิวตั ถุอนั ตราย พ.ศ. ๒๕๓๕ ซึ่ง แก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติวัตถอุ ันตราย (ฉบบั ท่ี ๓) พ.ศ. ๒๕๕๑ (๓๐) มาตรา ๖๓ แห่งพระราชบัญญตั โิ รงงาน พ.ศ. ๒๕๓๕ (๓๑) มาตรา ๑๑๔ แห่งพระราชบัญญตั ปิ ระกนั ชีวติ พ.ศ. ๒๕๓๕ ซึ่ง แก้ไขเพิม่ เติมโดยพระราชบญั ญตั ิประกันชีวิต (ฉบบั ที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๕๑ (๓๒) มาตรา ๑๐๘ แห่งพระราชบัญญตั ิประกนั วินาศภยั พ.ศ. ๒๕๓๕ ซ่ึง แก้ไขเพ่มิ เติมโดยพระราชบัญญตั ปิ ระกนั วนิ าศภยั (ฉบับท่ี ๒) พ.ศ. ๒๕๕๑ (๓๓) มาตรา ๓๙ แห่งพระราชบัญญัติสภาผ้สู ่งสินค้าทางเรือแห่งประเทศ ไทย พ.ศ. ๒๕๓๗ (๓๔) มาตรา ๗๔ แห่งพระราชบญั ญัติลขิ สิทธ์ิ พ.ศ. ๒๕๓๗ (๓๕) มาตรา ๘๙ แห่งพระราชบัญญตั ิกองทุนบาเหน็จบานาญข้าราชการ พ.ศ. ๒๕๓๙

(๓๖) มาตรา ๑๓ แห่งพระราชกาหนดบริษทั บริหารสินทรัพย์ พ.ศ. ๒๕๔๑ ซ่ึงแก้ไขเพิ่มเติมโดยพระราชบัญญัติแก้ไขเพ่ิมเติมพระราชกาหนดบริษัท บริหารสินทรัพย์ พ.ศ. ๒๕๔๑ พ.ศ. ๒๕๕๐ (๓๗) มาตรา ๔๒ แห่งพระราชบญั ญัติว่าด้วยราคาสินค้าและบริการ พ.ศ. ๒๕๔๒ (๓๘) มาตรา ๖๑ แห่งพระราชบัญญัติป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน พ.ศ. ๒๕๔๒ (๓๙) มาตรา ๘๘ แห่งพระราชบัญญัติมาตราชั่งตวงวัด พ.ศ. ๒๕๔๒ (๔๐) มาตรา ๖๙ แห่งพระราชบญั ญตั คิ ุ้มครองพนั ธ์ุพืช พ.ศ. ๒๕๔๒ (๔๑) มาตรา ๘๒ แห่งพระราชบัญญัติค้มุ ครองและส่งเสริมภมู ปิ ัญญา การแพทย์แผนไทย พ.ศ. ๒๕๔๒ (๔๒) มาตรา ๗๔ แห่งพระราชบัญญัติวิศวกร พ.ศ. ๒๕๔๒ (๔๓) มาตรา ๗๘ แห่งพระราชบัญญัติควบคมุ น้ามันเชื้อเพลิง พ.ศ. ๒๕๔๒ (๔๔) มาตรา ๗๔ แห่งพระราชบัญญัติสถาปนิก พ.ศ. ๒๕๔๓ (๔๕) มาตรา ๔๓ แห่งพระราชบญั ญัตกิ ารขดุ ดินและถมดนิ พ.ศ. ๒๕๔๓ (๔๖) มาตรา ๔๐ แห่งพระราชบัญญตั กิ ารบญั ชี พ.ศ. ๒๕๔๓ (๔๗) มาตรา ๕๒ แห่งพระราชบญั ญตั ิคุ้มครองแบบผังภมู ขิ องวงจรรวม พ.ศ. ๒๕๔๓ (๔๘) มาตรา ๖๖ แห่งพระราชบัญญตั ิการจดั สรรทด่ี นิ พ.ศ. ๒๕๔๓ (๔๙) มาตรา ๑๘ แห่งพระราชบัญญตั ิการจดั การหุ้นส่วนและหุ้นของ รัฐมนตรี พ.ศ. ๒๕๔๓ (๕๐) มาตรา ๖๐ แห่งพระราชบัญญัตกิ ารค้าน้ามันเชื้อเพลิง พ.ศ. ๒๕๔๓ (๕๑) มาตรา ๘๖ แห่งพระราชบัญญตั ิการรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่ง ประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๔๓

(๕๒) มาตรา ๔๑ แห่งพระราชบัญญัติกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริม สุขภาพ พ.ศ. ๒๕๔๔ (๕๓) มาตรา ๗๘ แห่งพระราชบัญญัตกิ ารประกอบกจิ การโทรคมนาคม พ.ศ. ๒๕๔๔ (๕๔) มาตรา ๔๖ แห่งพระราชบัญญัติว่าด้วยธุรกรรมทางอเิ ล็กทรอนิกส์ พ.ศ. ๒๕๔๔ (๕๕) มาตรา ๖๔ แห่งพระราชบญั ญัตกิ ารฌาปนกจิ สงเคราะห์ พ.ศ. ๒๕๔๕ (๕๖) มาตรา ๑๓๕ แห่งพระราชบญั ญัตสิ ัญญาซื้อขายล่วงหน้า พ.ศ. ๒๕๔๖ (๕๗) มาตรา ๑๑๕ แห่งพระราชบญั ญัติสถาบันอุดมศึกษาเอกชน พ.ศ. ๒๕๔๖ (๕๘) มาตรา ๔๒ แห่งพระราชบัญญัตคิ ุ้มครองสิ่งบ่งชีท้ างภมู ศิ าสตร์ พ.ศ. ๒๕๔๖ (๕๙) มาตรา ๗๒ แห่งพระราชบัญญัติวชิ าชีพบัญชี พ.ศ. ๒๕๔๗ (๖๐) มาตรา ๓๖ แห่งพระราชบญั ญตั ิการผลิตผลติ ภัณฑ์ซีดี พ.ศ. ๒๕๔๘ (๖๑) มาตรา ๗๗ แห่งพระราชบญั ญัตกิ ารขนส่งต่อเนื่องหลายรูปแบบ พ.ศ. ๒๕๔๘ (๖๒) มาตรา ๖๐ แห่งพระราชบญั ญัติโรงงานผลติ อาวุธของเอกชน พ.ศ. ๒๕๕๐ (๖๓) มาตรา ๑๔๑ แห่งพระราชบัญญตั ิการประกอบกจิ การพลังงาน พ.ศ. ๒๕๕๐ (๖๔) มาตรา ๑๕๓ แห่งพระราชบัญญัติโรงเรียนเอกชน พ.ศ. ๒๕๕๐ (๖๕) มาตรา ๘๐ แห่งพระราชบัญญตั ทิ รัสต์เพ่ือธุรกรรมในตลาดทุน พ.ศ. ๒๕๕๐

(๖๖) มาตรา ๕๔ แห่งพระราชบญั ญัตอิ งค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพ สาธารณะแห่งประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๑ (๖๗) มาตรา ๑๓๒ และมาตรา ๑๓๙ แห่งพระราชบัญญตั ิธุรกิจสถาบนั การเงนิ พ.ศ. ๒๕๕๑ (๖๘) มาตรา ๖๒ แห่งพระราชบัญญตั คิ ้มุ ครองซากดกึ ดาบรรพ์ พ.ศ. ๒๕๕๑ (๖๙) มาตรา ๖๕ และมาตรา ๖๖ แห่งพระราชบัญญัติสถาบันคุ้มครอง เงินฝาก พ.ศ. ๒๕๕๑ (๗๐) มาตรา ๕๐ แห่งพระราชบญั ญัตกิ ารดูแลผลประโยชน์ของค่สู ัญญา พ.ศ. ๒๕๕๑ (๗๑) มาตรา ๗๖ แห่งพระราชบัญญตั มิ าตรฐานสินค้าเกษตร พ.ศ. ๒๕๕๑ (๗๒) มาตรา ๕๘ แห่งพระราชบญั ญัติการมาตรฐานแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๕๑ (๗๓) มาตรา ๘๕ แห่งพระราชบัญญัติภาพยนตร์และวดี ิทศั น์ พ.ศ. ๒๕๕๑ (๗๔) มาตรา ๑๒๒ แห่งพระราชบัญญัติเคร่ืองมือแพทย์ พ.ศ. ๒๕๕๑ (๗๕) มาตรา ๔๘ แห่งพระราชบญั ญัติค้มุ ครองผ้รู ับงานไปทาท่ีบ้าน พ.ศ. ๒๕๕๓ (๗๖) มาตรา ๖๒ แห่งพระราชบัญญัติกองทุนการออมแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๕๔ ผ้รู ับสนองพระราชโองการ พลเอก ประยุทธ์ จนั ทร์โอชา

นายกรัฐมนตรี บญั ชีท้ายพระราชบัญญัติ แก้ไขเพิม่ เตมิ บทบญั ญตั ิแห่งกฎหมายทเี่ กย่ี วกับความรับผดิ ในทางอาญาของผู้แทนนิติ บุคคล พ.ศ. ๒๕๖๐ ๑. พระราชบญั ญัติควบคมุ การขายทอดตลาดและค้าของเก่า พทุ ธศักราช ๒๔๗๔ “มาตรา ๑๒ จตั วา ในกรณีทีผ่ ้กู ระทาความผิดเป็ นนติ บิ คุ คล ถ้าการ กระทาความผิดของนิตบิ ุคคลน้ันเกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จัดการ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนินงานของนติ บิ ุคคลน้นั หรือในกรณีท่ี บุคคลดังกล่าวมหี น้าทีต่ ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นติ ิบุคคลน้ันกระทาความผิด ผ้นู ้นั ต้องรับโทษตามทบี่ ัญญัตไิ ว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๒. ประมวลรัษฎากร “มาตรา ๓๕ ทวิ ผู้ใดฝ่ าฝื นมาตรา ๑๒ ทวิ ต้องระวางโทษจาคุกไม่เกิน สองปี และปรับไม่เกนิ สองแสนบาท ในกรณที ผ่ี ้กู ระทาความผิดตามวรรคหนงึ่ เป็ นนิตบิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผิดของนติ ิบุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จัดการ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนติ ิบุคคลน้นั หรือในกรณีท่ี บุคคลดังกล่าวมีหน้าท่ตี ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา

การจนเป็ นเหตุให้นติ ิบุคคลน้ันกระทาความผดิ ผ้นู ้ันต้องรับโทษตามทบี่ ัญญตั ไิ ว้ใน วรรคหนงึ่ ด้วย” “มาตรา ๙๐/๕ ในกรณที ผ่ี ้กู ระทาความผดิ ตามหมวดนเี้ ป็ นนิติบคุ คล ถ้า การกระทาความผดิ ของนิติบุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือผ้จู ดั การ หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนิติบุคคลน้ัน หรือใน กรณีทีบ่ ุคคลดงั กล่าวมหี น้าทีต่ ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่ กระทาการจนเป็ นเหตุให้นติ ิบคุ คลน้ันกระทาความผิด ผู้น้นั ต้องรับโทษตามทบี่ ัญญตั ิ ไว้สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๓. พระราชบญั ญตั ิเรือไทย พทุ ธศักราช ๒๔๘๑ “มาตรา ๖๒ ตรี ในกรณีที่ผู้กระทาความผิดตามมาตรา ๖๒ ทวิ เป็ นนิติ บุคคล ถ้าการกระทาความผิดของนติ ิบคุ คลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของ กรรมการ หรือผู้จัดการ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผดิ ชอบในการดาเนินงานของนิติบคุ คลน้ัน หรือในกรณที ีบ่ ุคคลดังกล่าวมีหน้าทต่ี ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการ หรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตุให้นติ ิบุคคลน้นั กระทาความผิด ผู้น้นั ต้องรับโทษตามท่ี บญั ญตั ิไว้ในมาตรา ๖๒ ทวิ ด้วย” ๔. พระราชบัญญตั กิ ารเดนิ อากาศ พ.ศ. ๒๔๙๗ “มาตรา ๑๑๘ ในกรณที ่ผี ้กู ระทาความผิดเป็ นนิตบิ คุ คล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนิติบุคคลน้นั เกดิ จากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จัดการหรือบุคคลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการดาเนินงานของนติ บิ ุคคลน้นั หรือในกรณที ี่ บคุ คลดังกล่าวมีหน้าที่ต้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นิติบุคคลน้นั กระทาความผดิ ผู้น้ันต้องรับโทษตามท่บี ญั ญตั ิไว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย”

๕. พระราชบัญญตั ิกาหนดความผดิ เก่ียวกบั ห้างหุ้นส่วนจดทะเบียน ห้างหุ้นส่วน จากดั บริษทั จากดั สมาคม และมลู นิธิ พ.ศ. ๒๔๙๙ “มาตรา ๒๕ ในกรณีที่บริษัทจากัดใดกระทาความผดิ ตามมาตรา ๗ ถึง มาตรา ๒๔ ถ้าการกระทาความผิดของบริษทั จากัดน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทา ของกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการดาเนินงานของบริษทั จากัดน้นั หรือในกรณีที่บคุ คลดงั กล่าวมีหน้าทต่ี ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ ส่ังการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตใุ ห้บริษัทจากดั น้ันกระทาความผิด ผ้นู ้นั ต้อง ระวางโทษปรับไม่เกนิ ห้าหม่ืนบาท” ๖. พระราชบญั ญัติสถานบริการ พ.ศ. ๒๕๐๙ “มาตรา ๒๘/๔ ในกรณีทผี่ ู้กระทาความผดิ เป็ นนติ บิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนิติบุคคลน้ันเกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนิติบคุ คลน้นั หรือในกรณี ท่ีบคุ คลดงั กล่าวมีหน้าท่ตี ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นติ ิบุคคลน้ันกระทาความผิด ผู้น้ันต้องรับโทษตามทบ่ี ัญญัตไิ ว้ สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๗. พระราชบัญญัตภิ าษปี ้าย พ.ศ. ๒๕๑๐ “มาตรา ๓๙ ทวิ ในกรณีท่ีผ้กู ระทาความผิดเป็ นนิตบิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนิติบุคคลน้ันเกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จัดการ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนินงานของนิตบิ คุ คลน้นั หรือในกรณี ท่บี ุคคลดงั กล่าวมีหน้าทตี่ ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นติ บิ ุคคลน้นั กระทาความผิด ผู้น้นั ต้องรับโทษตามท่ีบัญญตั ไิ ว้ สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย”

๘. พระราชบญั ญตั อิ งค์การสงเคราะห์ทหารผ่านศึก พ.ศ. ๒๕๑๐ “มาตรา ๓๓ ผู้ใดมใิ ช่ในกจิ การของ อผศ. หรือโดยมไิ ด้รับอนุญาตเป็ น หนังสือจาก อผศ. ใช้ช่ือหรือถ้อยคาในประการท่ีน่าจะทาให้ประชาชนเข้าใจว่าเป็ น กิจการของ อผศ. หรือเก่ยี วเนื่องกบั กจิ การของ อผศ. ต้องระวางโทษจาคุกไม่เกินหน่ึงปี หรือปรับไม่เกินสองพันบาทหรือท้งั จาท้ังปรับ นิตบิ คุ คลใดมใิ ช่กระทรวง ทบวง กรม หรือโดยมิได้รับอนุญาตเป็ น หนงั สือจาก อผศ. ใช้คาว่า “อผศ.” “ทหารผ่านศึก” “ผ่านศึก” “นอกประจาการ” หรือ คาว่า“ทหาร” เป็ นช่ือหรือประกอบช่ือของนิติบุคคลน้นั ถ้าการกระทาความผิดของนติ ิ บุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือบุคคลใด ซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนินงานของนิติบุคคลน้ัน หรือในกรณีท่ีบุคคลดังกล่าวมี หน้าทต่ี ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตใุ ห้ นิติบุคคลน้นั กระทาความผิดผ้นู ้นั ต้องรับโทษตามทบี่ ญั ญตั ิไว้ในวรรคหน่ึงด้วย” ๙. พระราชบญั ญตั ิภาษีเงนิ ได้ปิ โตรเลียม พ.ศ. ๒๕๑๔ “มาตรา ๗๖ ในกรณีทบ่ี ริษัทใดกระทาความผดิ ถ้าการกระทาความผดิ ของบริษัทน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือผู้จดั การ หรือ บุคคลใด ซ่ึงรับผดิ ชอบในการดาเนินงานของบริษทั น้นั หรือในกรณที ่ีบุคคลดังกล่าวมี หน้าท่ีต้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตุให้ บริษัทน้นั กระทาความผดิ ผู้น้นั ต้องรับโทษตามทบ่ี ัญญัตไิ ว้สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๑๐. พระราชบัญญตั ิป๋ ยุ พ.ศ. ๒๕๑๘ “มาตรา ๗๒/๕ ในกรณีทผี่ ู้กระทาความผิดเป็ นนติ ิบุคคล เว้นแต่กรณี ตามมาตรา ๗๒/๒ ถ้าการกระทาความผิดของนิติบุคคลน้ันเกิดจากการส่ังการหรือ

การกระทาของกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือบคุ คลใดซ่ึงรับผดิ ชอบในการดาเนินงาน ของนิตบิ ุคคลน้นั หรือในกรณที ่ีบุคคลดังกล่าวมีหน้าทต่ี ้องสั่งการหรือกระทาการและ ละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตใุ ห้นิติบุคคลน้นั กระทาความผดิ ผู้น้ัน ต้องรับโทษตามทบ่ี ญั ญัติไว้สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๑๑. พระราชบญั ญตั คิ นเข้าเมือง พ.ศ. ๒๕๒๒ “มาตรา ๘๓ ในกรณที ผ่ี ้กู ระทาความผิดเป็ นนติ บิ คุ คล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนิติบุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนติ บิ คุ คลน้นั หรือในกรณีท่ี บุคคลดังกล่าวมีหน้าท่ตี ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นิติบุคคลน้ันกระทาความผิด ผู้น้นั ต้องรับโทษตามท่บี ัญญัติไว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๑๒. พระราชบญั ญัตสิ ิทธบิ ตั ร พ.ศ. ๒๕๒๒ “มาตรา ๘๘ ในกรณีที่ผู้กระทาความผดิ เป็ นนิตบิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนิติบุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ัดการ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผดิ ชอบในการดาเนินงานของนิตบิ ุคคลน้นั หรือในกรณีท่ี บคุ คลดังกล่าวมีหน้าทีต่ ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นิตบิ ุคคลน้นั กระทาความผิด ผู้น้ันต้องรับโทษตามทบี่ ัญญตั ิไว้ สาหรับความผดิ น้ัน ๆ ด้วย” ๑๓. พระราชบญั ญตั กิ ารรับเด็กเป็ นบุตรบญุ ธรรม พ.ศ. ๒๕๒๒ “มาตรา ๓๘ ในกรณที ่ผี ู้กระทาความผดิ เป็ นนิติบคุ คล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนิติบุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จดั การ หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนติ ิบุคคลน้ัน หรือในกรณีท่ี

บคุ คลดังกล่าวมหี น้าทีต่ ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นติ ิบุคคลน้ันกระทาความผดิ ผู้น้นั ต้องรับโทษตามท่ีบัญญัตไิ ว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๑๔ . พระราชบญั ญัตอิ าคารชุด พ.ศ. ๒๕๒๒ “มาตรา ๗๑ นติ บิ ุคคลอาคารชุดใดฝ่ าฝื นหรือไม่ปฏิบัตติ ามมาตรา ๓๘/๑ มาตรา ๓๘/๒ และมาตรา ๓๘/๓ ต้องระวางโทษปรับไม่เกนิ หน่ึงหมื่นบาท ในกรณีท่นี ติ บิ ุคคลอาคารชุดกระทาความผิดตามวรรคหน่งึ ถ้าการ กระทาความผิดของนิติบุคคลอาคารชุดน้นั เกดิ จากการสั่งการหรือการกระทาของ ผ้จู ัดการของนิติบุคคลอาคารชุดน้ัน หรือในกรณที ผ่ี ู้จัดการของนิตบิ ุคคลอาคารชุดน้ันมี หน้าท่ีต้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตใุ ห้ นติ บิ คุ คลอาคารชุดน้นั กระทาความผดิ ผู้จัดการของนติ ิบุคคลอาคารชุดน้นั ต้องรับโทษ ตามท่ีบญั ญัตไิ ว้ตามวรรคหนง่ึ ด้วย” ๑๕. พระราชบญั ญตั คิ ้มุ ครองผู้บริโภค พ.ศ. ๒๕๒๒ “มาตรา ๕๙ ในกรณที ผ่ี ้กู ระทาความผิดเป็ นนติ บิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนิติบุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการดาเนนิ งานของนิตบิ ุคคลน้นั หรือในกรณีที่ บุคคลดังกล่าวมหี น้าท่ตี ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นิติบุคคลน้ันกระทาความผิด ผู้น้นั ต้องรับโทษตามท่บี ัญญตั ิไว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๑๖. พระราชบัญญัติควบคมุ อาคาร พ.ศ. ๒๕๒๒ “มาตรา ๗๒ ในกรณีท่ีผ้กู ระทาความผิดเป็ นนติ ิบุคคล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนติ ิบุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ

ผ้จู ัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการดาเนนิ งานของนติ บิ ุคคลน้นั หรือในกรณีท่ี บคุ คลดังกล่าวมีหน้าที่ต้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นติ ิบุคคลน้ันกระทาความผดิ ผู้น้นั ต้องรับโทษตามท่ีบัญญัติไว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๑๗. พระราชบญั ญตั ิชดเชยค่าภาษอี ากรสินค้าส่งออกท่ผี ลิตในราชอาณาจักร พ.ศ. ๒๕๒๔ “มาตรา ๓๒ ในกรณที ีผ่ ้กู ระทาความผิดตามมาตรา ๓๐ หรือมาตรา ๓๑ เป็ นนิติบุคคล ถ้าการกระทาความผิดของนิติบุคคลน้ันเกิดจากการส่ังการหรือการ กระทาของกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของ นิตบิ ุคคลน้นั หรือในกรณีทบี่ ุคคลดังกล่าวมหี น้าทต่ี ้องส่ังการหรือกระทาการและละ เว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตุให้นิตบิ คุ คลน้ันกระทาความผิด ผู้น้นั ต้อง รับโทษตามทบี่ ัญญัตไิ ว้สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๑๘. พระราชกาหนดควบคุมสินค้าตามชายแดน พ.ศ. ๒๕๒๔ “มาตรา ๒๓ ในกรณีทผ่ี ้กู ระทาความผิดเป็ นนิติบุคคล ถ้าการกระทา ความผิดของนิตบิ ุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ดั การ หรือบุคคลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการดาเนนิ งานของนิติบุคคลน้นั หรือในกรณีที่ บุคคลดังกล่าวมหี น้าท่ีต้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นิตบิ ุคคลน้นั กระทาความผิด ผู้น้นั ต้องรับโทษตามทบ่ี ัญญตั ิไว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๑๙. พระราชบญั ญตั ิอ้อยและน้าตาลทราย พ.ศ. ๒๕๒๗ “มาตรา ๗๖ ในกรณีท่ีผ้กู ระทาความผดิ เป็ นนิตบิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผิดของนิตบิ ุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ

ผู้จัดการ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนินงานของนติ บิ ุคคลน้นั หรือในกรณีที่ บคุ คลดังกล่าวมีหน้าทตี่ ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นิตบิ ุคคลน้ันกระทาความผดิ ผ้นู ้ันต้องรับโทษตามทบี่ ญั ญัตไิ ว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๒๐. พระราชกาหนดการกู้ยืมเงนิ ทเ่ี ป็ นการฉ้อโกงประชาชน พ.ศ. ๒๕๒๗ “มาตรา ๑๕ ในกรณที ่ีผ้กู ระทาความผดิ เป็ นนิติบุคคล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนิตบิ ุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ดั การ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนินงานของนติ บิ ุคคลน้นั หรือในกรณีที่ บคุ คลดังกล่าวมีหน้าทต่ี ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นติ ิบุคคลน้ันกระทาความผิด ผู้น้นั ต้องรับโทษตามทีบ่ ัญญัติไว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย ความในวรรคหนง่ึ ให้ใช้บังคบั แก่พนกั งานหรือลกู จ้างของนติ บิ ุคคลซึ่ง ปรากฏพยานหลักฐานว่ามีพฤติกรรมเป็ นผ้รู ับผดิ ชอบในการดาเนินงานของนติ ิบคุ คล ด้วย” ๒๑. พระราชบญั ญัติจัดหางานและค้มุ ครองคนหางาน พ.ศ. ๒๕๒๘ “มาตรา ๙๒ ในกรณีทีผ่ ู้กระทาความผดิ เป็ นนติ ิบคุ คล ถ้าการกระทา ความผิดของนิตบิ ุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการดาเนินงานของนิตบิ ุคคลน้นั หรือในกรณีที่ บคุ คลดังกล่าวมีหน้าทต่ี ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นิติบุคคลน้นั กระทาความผิด ผ้นู ้ันต้องรับโทษตามทบ่ี ญั ญตั ไิ ว้ สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๒๒. พระราชบัญญัติกองทนุ สารองเลีย้ งชีพ พ.ศ. ๒๕๓๐

“มาตรา ๔๑ ในกรณีที่คณะกรรมการกองทุนกระทาความผิดตาม มาตรา ๓๔ ถ้าการกระทาความผดิ ของคณะกรรมการกองทุนน้นั เกดิ จากการส่ังการ หรือการกระทาของกรรมการผู้ใด หรือในกรณีท่ีกรรมการดังกล่าวมหี น้าท่ีต้องส่ังการ หรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตุให้คณะกรรมการ กองทุนน้ันกระทาความผิด กรรมการผู้น้ันต้องรับโทษตามทบี่ ัญญัตไิ ว้สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๒๓. พระราชบญั ญตั ิประกนั สังคม พ.ศ. ๒๕๓๓ “มาตรา ๑๐๑ ในกรณที ผ่ี ้กู ระทาความผิดเป็ นนิตบิ ุคคลและถกู ลงโทษ ถ้า การกระทาความผิดของนิติบุคคลน้ันเกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของ กรรมการ หรือผู้จัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนิตบิ คุ คล น้นั หรือในกรณที ี่บคุ คลดังกล่าวมหี น้าทีต่ ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่ง การหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตุให้นิติบคุ คลน้นั กระทาความผดิ ผู้น้นั ต้องรับโทษ ตามทบี่ ญั ญัตไิ ว้สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๒๔. พระราชบญั ญัติการเล่นแชร์ พ.ศ. ๒๕๓๔ “มาตรา ๒๖ ในกรณีทีผ่ ้กู ระทาความผิดตามมาตรา ๕ หรือมาตรา ๘ เป็ น นติ ิบุคคล ถ้าการกระทาความผิดของนติ ิบุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทา ของกรรมการ หรือผ้จู ัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนิติ บคุ คลน้นั หรือในกรณีทบี่ คุ คลดงั กล่าวมีหน้าทต่ี ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้น ไม่สั่งการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตุให้นติ บิ คุ คลน้นั กระทาความผดิ ผ้นู ้นั ต้อง ระวางโทษจาคกุ ไม่เกินหนึ่งปี หรือปรับไม่เกนิ สามแสนบาท หรือท้งั จาท้ังปรับ” ๒๕. พระราชบญั ญัตกิ ารทะเบยี นราษฎร พ.ศ. ๒๕๓๔

“มาตรา ๔๘/๑ ผู้ใดฝ่ าฝื นมาตรา ๑๕ วรรคสี่ ต้องระวางโทษจาคุกต้งั แต่ หกเดือน ถงึ ห้าปี และปรับต้งั แต่หน่ึงหมื่นบาทถงึ หนงึ่ แสนบาท ในกรณที ่ีส่วนราชการหรือหน่วยงานของรัฐกระทาผิดตามวรรคหนึ่ง ถ้า การกระทาความผิดของส่วนราชการหรือหน่วยงานของรัฐน้นั เกิดจากการสั่งการหรือ การกระทาของหัวหน้าส่วนราชการหรือหวั หน้าหน่วยงานของรัฐ หรือในกรณีท่ีบุคคล ดงั กล่าวมหี น้าทีต่ ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทาการจน เป็ นเหตุให้ส่วนราชการหรือหน่วยงานของรัฐน้นั กระทาความผิด หวั หน้าส่วนราชการ หรือหัวหน้าหน่วยงานของรัฐน้นั ต้องรับโทษตามท่บี ญั ญัติไว้สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย มาตรา ๔๙ ผู้ใดฝ่ าฝื นมาตรา ๑๗ ต้องระวางโทษจาคุกไม่เกนิ หกเดือน หรือ ปรับไม่เกนิ สองหม่ืนบาท หรือท้งั จาท้ังปรับ ในกรณที ี่ผ้กู ระทาความผดิ ตามวรรคหนึง่ เป็ นนิตบิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผิดของนิตบิ ุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จดั การ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผดิ ชอบในการดาเนินงานของนติ บิ ุคคลน้นั หรือในกรณที ี่ บคุ คลดังกล่าวมีหน้าทีต่ ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นติ ิบุคคลน้ันกระทาความผิด ผ้นู ้ันต้องรับโทษตามท่ีบญั ญตั ิไว้ สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๒๖. พระราชบญั ญัตสิ งวนและค้มุ ครองสัตว์ป่ า พ.ศ. ๒๕๓๕ “มาตรา ๕๙ ในกรณที ี่ผ้กู ระทาความผิดเป็ นนิติบุคคล ถ้าการกระทา ความผิดของนิติบุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการดาเนินงานของนิตบิ ุคคลน้นั หรือในกรณที ี่ บคุ คลดังกล่าวมีหน้าทต่ี ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา

การจนเป็ นเหตใุ ห้นิตบิ ุคคลน้นั กระทาความผิด ผ้นู ้ันต้องรับโทษตามทบ่ี ญั ญัตไิ ว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๒๗. พระราชบัญญตั กิ ารส่งเสริมการอนุรักษ์พลังงาน พ.ศ. ๒๕๓๕ “มาตรา ๖๐ ในกรณที ่ีผู้กระทาความผดิ เป็ นนติ บิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผิดของนิตบิ ุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ัดการ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนิติบุคคลน้นั หรือในกรณีท่ี บุคคลดังกล่าวมหี น้าทต่ี ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นิตบิ ุคคลน้ันกระทาความผดิ ผ้นู ้นั ต้องรับโทษตามทีบ่ ัญญัตไิ ว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๒๘. พระราชบัญญตั ิส่งเสริมและรักษาคณุ ภาพสิ่งแวดล้อมแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๓๕ “มาตรา ๑๑๑ ในกรณที ผ่ี ู้กระทาความผดิ เป็ นนติ บิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนติ ิบุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จดั การ หรือบุคคลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการดาเนนิ งานของนติ บิ ุคคลน้ัน หรือในกรณีที่ บคุ คลดังกล่าวมหี น้าทต่ี ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นิติบุคคลน้ันกระทาความผิด ผ้นู ้นั ต้องรับโทษตามที่บญั ญตั ไิ ว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๒๙. พระราชบัญญัตวิ ตั ถอุ ันตราย พ.ศ. ๒๕๓๕ “มาตรา ๘๗/๒ ในกรณที ่ีผ้กู ระทาความผดิ เป็ นนิติบคุ คล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนติ บิ ุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการหรือ ผู้จดั การ ผู้เชี่ยวชาญ บุคลากรเฉพาะ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนินงาน ของนิติบุคคลน้ัน หรือในกรณีที่บุคคลดังกล่าวมีหน้าท่ีต้องส่ังการหรือกระทาการและ

ละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตใุ ห้นิตบิ ุคคลน้นั กระทาความผดิ ผ้นู ้ัน ต้องรับโทษตามท่บี ญั ญัตไิ ว้สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๓๐. พระราชบัญญัติโรงงาน พ.ศ. ๒๕๓๕ “มาตรา ๖๓ ในกรณที ่ีผ้กู ระทาความผดิ เป็ นนิตบิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผิดของนิติบุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จัดการ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผดิ ชอบในการดาเนินงานของนติ ิบุคคลน้นั หรือในกรณีท่ี บคุ คลดังกล่าวมหี น้าทต่ี ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นิตบิ ุคคลน้นั กระทาความผดิ ผู้น้นั ต้องรับโทษตามทบ่ี ัญญัตไิ ว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๓๑. พระราชบัญญัติประกันชีวิต พ.ศ. ๒๕๓๕ “มาตรา ๑๑๔ ในกรณีทีบ่ ริษัทใดกระทาความผิดตามมาตรา ๒๓ มาตรา ๒๘ มาตรา ๓๖ หรือมาตรา ๕๑ วรรคหนึ่ง หรือแสดงข้อความอนั เป็ นเท็จหรือปกปิ ด ความจริงท่ีต้องบอกให้แจ้งหรือให้ทาคาชีแ้ จงตามมาตรา ๔๕ ถ้าการกระทาความผิด ดังกล่าวของบริษทั น้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือผู้จดั การ หรือบุคคลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการดาเนินงานของบริษัทน้ัน หรือในกรณีท่ีบุคคล ดังกล่าวมีหน้าท่ีต้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทาการ จนเป็ นเหตุให้บริษัทน้ันกระทาความผิดผู้น้ันต้องระวางโทษจาคุกไม่เกินหนึ่งปี หรือ ปรับไม่เกนิ หนง่ึ แสนบาท หรือท้งั จาท้ังปรับ” ๓๒. พระราชบญั ญัติประกันวนิ าศภัย พ.ศ. ๒๕๓๕ “มาตรา ๑๐๘ ในกรณีท่ีบริษทั ใดกระทาความผดิ ตามมาตรา ๒๓ มาตรา ๒๘ มาตรา ๓๕ หรือมาตรา ๕๗ วรรคหน่ึง หรือแสดงข้อความอนั เป็ นเทจ็ หรือปกปิ ด ความจริงที่ต้องบอกให้แจ้งหรือให้ทาคาชี้แจงตามมาตรา ๔๙ หรือไม่หยดุ รับประกัน

วินาศภยั เป็ นการชั่วคราวตามมาตรา ๕๒ วรรคหน่งึ ถ้าการกระทาความผิดดงั กล่าว ของบริษทั น้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือ บคุ คลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของบริษทั น้นั หรือในกรณที ีบ่ ุคคลดังกล่าวมี หน้าที่ต้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตุให้ บริษัทน้ันกระทาความผดิ ผู้น้นั ต้องระวางโทษจาคกุ ไม่เกนิ หน่งึ ปี หรือปรับไม่เกิน หนึ่งแสนบาทหรือท้ังจาท้ังปรับ” ๓๓. พระราชบัญญตั สิ ภาผู้ส่งสินค้าทางเรือแห่งประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๓๗ “มาตรา ๓๙ ในกรณที ี่สภากระทาความผดิ และถกู ลงโทษ ถ้าการกระทา ความผดิ ของสภาน้ันเกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการผู้ใด หรือในกรณี ทีก่ รรมการผู้ใดมีหน้าทีต่ ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้สภาน้ันกระทาความผดิ กรรมการผ้นู ้ันต้องระวางโทษปรับไม่เกินห้า หม่ืนบาท” ๓๔. พระราชบญั ญตั ิลขิ สิทธ์ิ พ.ศ. ๒๕๓๗ “มาตรา ๗๔ ในกรณีท่ผี ู้กระทาความผดิ เป็ นนิติบคุ คล ถ้าการกระทา ความผิดของนติ บิ ุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จัดการ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนิตบิ ุคคลน้นั หรือในกรณีท่ี บคุ คลดังกล่าวมหี น้าทต่ี ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นติ บิ ุคคลน้นั กระทาความผิด ผู้น้ันต้องรับโทษตามที่บญั ญัตไิ ว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๓๕. พระราชบญั ญตั ิกองทนุ บาเหนจ็ บานาญข้าราชการ พ.ศ. ๒๕๓๙

“มาตรา ๘๙ ผ้ไู ด้รับมอบหมายให้ดาเนนิ การจัดการกองทุนรายใดไม่ ปฏบิ ตั ิตามมาตรา ๘๕ ต้องระวางโทษปรับไม่เกินหน่ึงล้านบาท และปรับอีกไม่เกินวนั ละหนึง่ แสนบาท จนกว่าจะได้ปฏบิ ัตใิ ห้ถกู ต้อง ในกรณที ี่ผู้ได้รับมอบหมายให้ดาเนินการจดั การกองทุนกระทาความผดิ ตามวรรคหน่งึ ถ้าการกระทาความผิดของผู้ได้รับมอบหมายให้ดาเนินการจัดการ กองทุนน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือผ้จู ดั การ หรือบุคคล ใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนินงานของผู้ได้รับมอบหมายให้ดาเนินการจัดการกองทุน น้นั หรือในกรณที ีบ่ คุ คลดังกล่าวมีหน้าท่ีต้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการ หรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตุให้ผู้ได้รับมอบหมายให้ดาเนินการจัดการกองทุนน้นั กระทา ความผิด ผู้น้ันต้องระวางโทษจาคุกไม่เกินสามปี หรือปรับไม่เกินหนึง่ ล้านห้าแสน บาท หรือท้งั จาท้ังปรับ” ๓๖. พระราชกาหนดบริษทั บริหารสินทรัพย์ พ.ศ. ๒๕๔๑ “มาตรา ๑๓ บริษทั บริหารสินทรัพย์ใดฝ่ าฝื นหรือไม่ปฏบิ ัตติ ามมาตรา ๔/ ๑ วรรคหน่ึง มาตรา ๑๐ มาตรา ๑๑ หรือมาตรา ๑๑/๑ วรรคสอง หรือฝ่ าฝื นหรือไม่ปฏบิ ตั ิ ตามหลกั เกณฑ์หรือคาส่ังหรือเงื่อนไขที่กาหนดตามมาตรา ๔/๑ วรรคสอง มาตรา ๕ มาตรา ๑๐ มาตรา ๑๑ มาตรา ๑๑/๑ วรรคหนง่ึ หรือมาตรา ๑๒ ต้องระวางโทษปรับไม่ เกนิ สามแสนบาท และปรับอีกไม่เกนิ วันละสามพันบาทตลอดเวลาทยี่ ังมไิ ด้ปฏิบตั ใิ ห้ ถูกต้อง ในกรณที ่บี ริษัทบริหารสินทรัพย์ใดกระทาความผิดตามวรรคหนงึ่ ถ้าการ กระทาความผดิ ของบริษัทบริหารสินทรัพย์น้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของ กรรมการ หรือผู้จัดการ หรือบคุ คลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการดาเนินงานของบริษัทบริหาร สินทรัพย์น้นั หรือในกรณีท่บี ุคคลดังกล่าวมีหน้าทต่ี ้องสั่งการหรือกระทาการและละ เว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตุให้บริษทั บริหารสินทรัพย์น้นั กระทา

ความผิด ผ้นู ้นั ต้องระวางโทษจาคุกไม่เกินสามปี หรือปรับไม่เกนิ สามแสนบาท หรือท้งั จาท้ังปรับ” ๓๗. พระราชบญั ญัตวิ ่าด้วยราคาสินค้าและบริการ พ.ศ. ๒๕๔๒ “มาตรา ๔๒ ในกรณที ผ่ี ู้กระทาความผิดเป็ นนติ บิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนติ ิบุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ัดการ หรือบคุ คลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนินงานของนติ บิ ุคคลน้นั หรือในกรณที ี่ บคุ คลดังกล่าวมีหน้าท่ตี ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นติ บิ ุคคลน้ันกระทาความผดิ ผู้น้ันต้องรับโทษตามทบ่ี ัญญัติไว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๓๘. พระราชบญั ญตั ิป้องกันและปราบปรามการฟอกเงิน พ.ศ. ๒๕๔๒ “มาตรา ๖๑ นิตบิ คุ คลใดกระทาความผิดตามมาตรา ๕ มาตรา ๗ มาตรา ๘ หรือมาตรา ๙ ต้องระวางโทษปรับต้ังแต่สองแสนบาทถงึ หนง่ึ ล้านบาท ในกรณที ่ีการกระทาความผิดตามวรรคหนงึ่ ของนติ บิ คุ คลเกดิ จากการส่ัง การหรือการกระทาของกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการ ดาเนินงานของนิติบุคคลน้ัน หรือในกรณีที่บคุ คลดังกล่าวมหี น้าท่ีต้องสั่งการหรือ กระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตุให้นิติบคุ คลน้นั กระทา ความผิด ผู้น้ันต้องระวางโทษจาคกุ ต้ังแต่หนึง่ ปี ถึงสิบปี หรือปรับต้ังแต่สองหมื่นบาท ถึงสองแสนบาท หรือท้งั จาท้ังปรับ” ๓๙. พระราชบัญญตั ิมาตราช่ังตวงวัด พ.ศ. ๒๕๔๒ “มาตรา ๘๘ ในกรณที ผ่ี ้กู ระทาความผิดเป็ นนิติบคุ คล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนติ ิบุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ดั การ หรือบุคคลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการดาเนนิ งานของนติ ิบุคคลน้นั หรือในกรณีท่ี

บคุ คลดังกล่าวมหี น้าท่ีต้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นติ ิบุคคลน้ันกระทาความผิด ผู้น้นั ต้องรับโทษตามท่ีบัญญัตไิ ว้ สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๔๐. พระราชบญั ญตั คิ ้มุ ครองพันธ์ุพืช พ.ศ. ๒๕๔๒ “มาตรา ๖๙ ในกรณีทผ่ี ้กู ระทาความผดิ เป็ นนติ ิบุคคล ถ้าการกระทา ความผิดของนติ ิบุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ัดการ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนติ ิบุคคลน้นั หรือในกรณีท่ี บุคคลดังกล่าวมีหน้าท่ตี ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นิตบิ ุคคลน้นั กระทาความผิด ผู้น้ันต้องรับโทษตามทบ่ี ญั ญตั ิไว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๔๑. พระราชบัญญัติคุ้มครองและส่งเสริมภมู ิปัญญาการแพทย์แผนไทย พ.ศ. ๒๕๔๒ “มาตรา ๘๒ ในกรณีที่ผู้กระทาความผิดเป็ นนิติบคุ คล ถ้าการกระทา ความผิดของนิติบุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ดั การ หรือบุคคลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการดาเนินงานของนติ บิ ุคคลน้นั หรือในกรณีที่ บคุ คลดังกล่าวมีหน้าทต่ี ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นติ บิ ุคคลน้นั กระทาความผดิ ผู้น้นั ต้องรับโทษตามทบี่ ัญญตั ไิ ว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๔๒. พระราชบญั ญัตวิ ศิ วกร พ.ศ. ๒๕๔๒ “มาตรา ๗๔ ในกรณีท่ผี ู้กระทาความผดิ เป็ นนติ บิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนติ บิ ุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ัดการ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนติ บิ ุคคลน้นั หรือในกรณีที่ บคุ คลดังกล่าวมหี น้าทต่ี ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา

การจนเป็ นเหตใุ ห้นิติบุคคลน้นั กระทาความผดิ ผ้นู ้นั ต้องรับโทษตามที่บัญญตั ไิ ว้ สาหรับความผิดน้นั และสาหรับนิติบุคคลต้องระวางโทษปรับไม่เกนิ สิบเท่าของอตั รา โทษปรับสาหรับความผดิ น้นั ด้วย” ๔๓. พระราชบญั ญัตคิ วบคุมน้ามันเชื้อเพลิง พ.ศ. ๒๕๔๒ “มาตรา ๗๘ ในกรณที ผ่ี ้กู ระทาความผดิ เป็ นนติ บิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนิตบิ ุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ดั การ หรือบุคคลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการดาเนนิ งานของนติ บิ ุคคลน้นั หรือในกรณีท่ี บุคคลดังกล่าวมีหน้าที่ต้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นิตบิ ุคคลน้นั กระทาความผิด ผู้น้ันต้องรับโทษตามที่บญั ญัติไว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๔๔. พระราชบญั ญตั สิ ถาปนิก พ.ศ. ๒๕๔๓ “มาตรา ๗๔ ในกรณีทผ่ี ้กู ระทาความผดิ เป็ นนิติบุคคล ถ้าการกระทา ความผิดของนิติบุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ดั การ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนินงานของนิติบุคคลน้นั หรือในกรณที ่ี บคุ คลดังกล่าวมหี น้าท่ตี ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นติ บิ ุคคลน้ันกระทาความผิด ผู้น้นั ต้องรับโทษตามที่บัญญตั ไิ ว้ สาหรับความผดิ น้นั และสาหรับนิตบิ ุคคลต้องระวางโทษปรับไม่เกนิ สิบเท่าของอตั รา โทษปรับสาหรับความผดิ น้นั ด้วย” ๔๕. พระราชบัญญัตกิ ารขุดดนิ และถมดิน พ.ศ. ๒๕๔๓ “มาตรา ๔๓ ในกรณีท่ีผ้กู ระทาความผดิ เป็ นนิตบิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผิดของนติ บิ ุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนิตบิ ุคคลน้นั หรือในกรณที ี่

บุคคลดังกล่าวมีหน้าทตี่ ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นิตบิ ุคคลน้ันกระทาความผดิ ผู้น้ันต้องรับโทษตามทบ่ี ญั ญัติไว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๔๖. พระราชบญั ญตั กิ ารบัญชี พ.ศ. ๒๕๔๓ “มาตรา ๔๐ ในกรณีที่ผู้กระทาความผิดเป็ นนติ บิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผิดของนติ ิบุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จดั การ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนินงานของนิติบุคคลน้นั หรือในกรณีที่ บคุ คลดังกล่าวมหี น้าที่ต้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นิตบิ ุคคลน้ันกระทาความผิด ผ้นู ้ันต้องรับโทษตามทีบ่ ญั ญตั ิไว้ สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๔๗. พระราชบัญญัตคิ ้มุ ครองแบบผงั ภมู ขิ องวงจรรวม พ.ศ. ๒๕๔๓ “มาตรา ๕๒ ในกรณีท่ผี ู้กระทาความผดิ เป็ นนติ ิบุคคล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนิติบุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ดั การ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนิตบิ ุคคลน้นั หรือในกรณีที่ บุคคลดังกล่าวมีหน้าท่ีต้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นิตบิ ุคคลน้ันกระทาความผิด ผู้น้นั ต้องรับโทษตามทบ่ี ัญญตั ไิ ว้ สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๔๘. พระราชบญั ญตั กิ ารจัดสรรทด่ี นิ พ.ศ. ๒๕๔๓ “มาตรา ๖๖ ในกรณที ่ีผ้กู ระทาความผดิ เป็ นนิตบิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนติ ิบุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ดั การ หรือบคุ คลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนติ บิ ุคคลน้นั หรือในกรณีท่ี บุคคลดังกล่าวมีหน้าทตี่ ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา

การจนเป็ นเหตใุ ห้นิติบุคคลน้ันกระทาความผดิ ผ้นู ้ันต้องรับโทษตามท่ีบัญญตั ไิ ว้ สาหรับความผดิ น้ัน ๆ ด้วย” ๔๙. พระราชบญั ญัตกิ ารจัดการหุ้นส่วนและหุ้นของรัฐมนตรี พ.ศ. ๒๕๔๓ “มาตรา ๑๘ ในกรณที ี่ผ้กู ระทาความผิดเป็ นนิตบิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผิดของนิติบุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ดั การ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนินงานของนิตบิ ุคคลน้นั หรือในกรณีที่ บุคคลดังกล่าวมหี น้าทต่ี ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นิติบุคคลน้นั กระทาความผดิ ผ้นู ้ันต้องรับโทษตามท่ีบญั ญตั ไิ ว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๕๐. พระราชบัญญตั ิการค้าน้ามันเชื้อเพลิง พ.ศ. ๒๕๔๓ “มาตรา ๖๐ ในกรณีท่ผี ้กู ระทาความผิดเป็ นนติ ิบุคคล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนิตบิ ุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ัดการ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผดิ ชอบในการดาเนนิ งานของนติ ิบุคคลน้นั หรือในกรณที ่ี บุคคลดังกล่าวมหี น้าที่ต้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นติ ิบุคคลน้นั กระทาความผดิ ผ้นู ้นั ต้องรับโทษตามท่บี ัญญัตไิ ว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๕๑. พระราชบัญญัตกิ ารรถไฟฟ้าขนส่งมวลชนแห่งประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๔๓ “มาตรา ๘๖ ในกรณที ี่ผู้กระทาความผดิ เป็ นนิติบุคคล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนิติบุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนินงานของนิตบิ ุคคลน้นั หรือในกรณีที่ บคุ คลดังกล่าวมีหน้าที่ต้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา

การจนเป็ นเหตใุ ห้นติ ิบุคคลน้ันกระทาความผิด ผู้น้นั ต้องรับโทษตามท่ีบญั ญัติไว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๕๒. พระราชบญั ญัตกิ องทนุ สนบั สนุนการสร้างเสริมสุขภาพ พ.ศ. ๒๕๔๔ “มาตรา ๔๑ ในกรณที ี่ผู้กระทาความผิดเป็ นนิติบุคคล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนติ ิบุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จัดการ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนิติบุคคลน้นั หรือในกรณีท่ี บุคคลดังกล่าวมีหน้าที่ต้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นิตบิ ุคคลน้นั กระทาความผดิ ผ้นู ้นั ต้องรับโทษตามท่ีบัญญตั ไิ ว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๕๓. พระราชบัญญตั กิ ารประกอบกิจการโทรคมนาคม พ.ศ. ๒๕๔๔ “มาตรา ๗๘ ในกรณีทีผ่ ้กู ระทาความผิดเป็ นนิติบคุ คล ถ้าการกระทา ความผิดของนติ บิ ุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนินงานของนิติบุคคลน้นั หรือในกรณที ี่ บุคคลดังกล่าวมีหน้าที่ต้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นติ ิบุคคลน้นั กระทาความผดิ ผ้นู ้นั ต้องรับโทษตามทบี่ ญั ญัตไิ ว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๕๔. พระราชบัญญตั วิ ่าด้วยธุรกรรมทางอิเล็กทรอนิกส์ พ.ศ. ๒๕๔๔ “มาตรา ๔๖ ในกรณีท่ผี ู้กระทาความผิดเป็ นนิตบิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผิดของนติ ิบุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการดาเนนิ งานของนติ ิบุคคลน้นั หรือในกรณีที่ บุคคลดังกล่าวมหี น้าทตี่ ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา

การจนเป็ นเหตุให้นติ บิ ุคคลน้นั กระทาความผิด ผ้นู ้นั ต้องรับโทษตามท่ีบญั ญตั ิไว้ สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๕๕. พระราชบัญญัติการฌาปนกิจสงเคราะห์ พ.ศ. ๒๕๔๕ “มาตรา ๖๔ ในกรณีทส่ี มาคมฌาปนกิจสงเคราะห์ไม่ปฏบิ ัติตามมาตรา ๑๖ วรรคหนึ่ง มาตรา ๑๗ มาตรา ๒๐ มาตรา ๓๖ มาตรา ๓๗ มาตรา ๓๘ หรือมาตรา ๓๙ หรือฝ่ าฝื นมาตรา ๓๐ หรือมาตรา ๓๑ ถ้าการกระทาความผิดของสมาคมฌาปนกจิ สงเคราะห์น้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการผู้ใด หรือในกรณีท่ี กรรมการดังกล่าวมีหน้าทีต่ ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้สมาคมฌาปนกจิ สงเคราะห์น้ันกระทาความผิด กรรมการผู้น้นั ต้อง ระวางโทษปรับไม่เกินหนึง่ หม่ืนบาท” ๕๖. พระราชบัญญตั สิ ัญญาซื้อขายล่วงหน้า พ.ศ. ๒๕๔๖ “มาตรา ๑๓๕ ในกรณที ่ผี ้กู ระทาความผิดตามมาตรา ๑๒๖ มาตรา ๑๒๗ มาตรา ๑๒๘ มาตรา ๑๒๙ มาตรา ๑๓๐ มาตรา ๑๓๑ มาตรา ๑๓๓ หรือมาตรา ๑๓๘ เป็ น นติ บิ คุ คล ถ้าการกระทาความผิดของนิติบุคคลน้ันเกิดจากการส่ังการหรือการกระทา ของกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนิติ บคุ คลน้นั หรือในกรณีที่บคุ คลดังกล่าวมีหน้าทต่ี ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้น ไม่ส่ังการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตุให้นติ ิบคุ คลน้นั กระทาความผดิ ผู้น้ันต้องรับ โทษจาคกุ ไม่เกนิ หนงึ่ ปี หรือปรับตามทีบ่ ัญญัติไว้สาหรับความผดิ น้นั ๆ หรือท้ังจาท้ัง ปรับ” ๕๗. พระราชบญั ญัตสิ ถาบนั อดุ มศึกษาเอกชน พ.ศ. ๒๕๔๖ “มาตรา ๑๑๕ สถาบนั อุดมศึกษาเอกชนใดไม่ปฏิบัตติ ามมาตรา ๗๔ หรือ มาตรา ๗๕ ต้องระวางโทษปรับไม่เกนิ หนึ่งล้านบาท

ในกรณีทสี่ ถาบันอุดมศึกษาเอกชนใดกระทาความผดิ ตามมาตรา ๗๔ หรือ มาตรา ๗๕ ถ้าการกระทาความผดิ ของสถาบันอุดมศึกษาเอกชนน้ันเกดิ จากการสั่งการ หรือการกระทาของกรรมการสภาสถาบัน อธิการบดี หรือบุคคลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการ ดาเนนิ งานของสถาบนั อุดมศึกษาเอกชนน้ัน หรือในกรณีที่บุคคลดังกล่าวมีหน้าที่ต้อง สั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตใุ ห้ สถาบนั อดุ มศึกษาเอกชนน้นั กระทาความผดิ ผู้น้นั ต้องรับโทษตามท่ีบัญญตั ไิ ว้สาหรับ ความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๕๘. พระราชบญั ญัตคิ ุ้มครองสิ่งบ่งชี้ทางภมู ิศาสตร์ พ.ศ. ๒๕๔๖ “มาตรา ๔๒ ในกรณีท่ผี ู้กระทาความผิดเป็ นนิติบุคคล ถ้าการกระทา ความผิดของนิตบิ ุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ัดการ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผดิ ชอบในการดาเนินงานของนิตบิ ุคคลน้นั หรือในกรณที ี่ บุคคลดังกล่าวมีหน้าทต่ี ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นติ ิบุคคลน้ันกระทาความผดิ ผู้น้นั ต้องรับโทษตามทบ่ี ัญญัติไว้ สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๕๙. พระราชบัญญตั วิ ชิ าชีพบญั ชี พ.ศ. ๒๕๔๗ “มาตรา ๗๒ ในกรณที ีผ่ ู้กระทาความผดิ เป็ นนิติบคุ คล ถ้าการกระทา ความผิดของนติ ิบุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ดั การ หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนินงานของนิติบุคคลน้นั หรือในกรณที ี่ บุคคลดังกล่าวมหี น้าท่ีต้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นิติบุคคลน้ันกระทาความผดิ ผ้นู ้นั ต้องรับโทษตามทบ่ี ัญญัตไิ ว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๖๐. พระราชบัญญตั กิ ารผลติ ผลติ ภัณฑ์ซีดี พ.ศ. ๒๕๔๘

“มาตรา ๓๖ ในกรณที ี่ผ้กู ระทาความผิดเป็ นนิติบุคคล ถ้าการกระทา ความผิดของนิตบิ ุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จดั การ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนติ ิบุคคลน้นั หรือในกรณีที่ บุคคลดังกล่าวมีหน้าท่ีต้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นติ ิบุคคลน้ันกระทาความผิด ผ้นู ้ันต้องรับโทษตามที่บัญญัติไว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๖๑. พระราชบญั ญตั กิ ารขนส่งต่อเน่ืองหลายรูปแบบ พ.ศ. ๒๕๔๘ “มาตรา๗๗ ในกรณที ผี่ ู้กระทาความผิดซึ่งต้องรับโทษตามมาตรา ๗๐หรือ มาตรา ๗๑ เป็ นนติ ิบคุ คล ถ้าการกระทาความผิดของนติ ิบุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการ หรือการกระทาของกรรมการ หรือผ้จู ดั การ หรือบุคคลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการ ดาเนินงานของนิตบิ คุ คลน้นั หรือในกรณที บ่ี คุ คลดงั กล่าวมหี น้าทต่ี ้องสั่งการหรือ กระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตุให้นิตบิ คุ คลน้นั กระทา ความผิด ผ้นู ้ันต้องรับโทษตามท่ีบญั ญัตไิ ว้สาหรับความผิดน้ัน ๆ ด้วย” ๖๒. พระราชบัญญัตโิ รงงานผลติ อาวุธของเอกชน พ.ศ. ๒๕๕๐ “มาตรา ๖๐ ในกรณที ผ่ี ้รู ับใบอนุญาตหรือผู้รับอนุญาตตามมาตรา ๓๓ ซ่ึงเป็ นนติ ิบุคคลกระทาความผิด ถ้าการกระทาความผดิ ของนิตบิ ุคคลน้นั เกิดจากการ สั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือผ้จู ัดการ หรือบคุ คลใดซึ่งรับผิดชอบในการ ดาเนนิ งานของนิติบุคคลน้นั หรือในกรณีทีบ่ คุ คลดังกล่าวมหี น้าท่ีต้องสั่งการหรือ กระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตใุ ห้นติ ิบุคคลน้นั กระทา ความผดิ ผู้น้ันต้องรับโทษตามทบี่ ญั ญัตไิ ว้สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๖๓. พระราชบญั ญตั ิการประกอบกิจการพลงั งาน พ.ศ. ๒๕๕๐

“มาตรา ๑๔๑ ในกรณที ่ผี ู้กระทาความผิดเป็ นนติ ิบคุ คล ถ้าการกระทา ความผิดของนติ บิ ุคคลน้ันเกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จดั การ หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนินงานของนติ ิบุคคลน้นั หรือในกรณีท่ี บุคคลดังกล่าวมหี น้าที่ต้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นิตบิ ุคคลน้นั กระทาความผดิ ผ้นู ้นั ต้องรับโทษตามท่ีบญั ญตั ิไว้ สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๖๔. พระราชบัญญตั โิ รงเรียนเอกชน พ.ศ. ๒๕๕๐ “มาตรา ๑๕๓ ในกรณที ่ีผู้รับใบอนุญาตเป็ นนิตบิ ุคคลกระทาความผิด และถกู ลงโทษ ถ้าการกระทาความผดิ ของนติ ิบุคคลน้ันเกิดจากการส่ังการหรือการ กระทาของกรรมการ หรือผ้จู ดั การ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผดิ ชอบในการดาเนนิ งานของ นิตบิ คุ คลน้นั หรือในกรณีทบ่ี ุคคลดังกล่าวมหี น้าท่ตี ้องสั่งการหรือกระทาการและละ เว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตใุ ห้นติ ิบคุ คลน้นั กระทาความผิด ผ้นู ้ันต้อง รับโทษตามท่บี ัญญัติไว้สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๖๕. พระราชบญั ญตั ทิ รัสต์เพื่อธุรกรรมในตลาดทุน พ.ศ. ๒๕๕๐ “มาตรา ๘๐ ผ้ใู ดให้ถ้อยคาอันเป็ นเท็จต่อพนักงานเจ้าหน้าท่ี ซ่ึงความ เท็จน้ันเป็ นข้อสาคัญในการตรวจสอบหรือการดาเนนิ การตามพระราชบัญญัติน้ี ต้อง ระวางโทษจาคุกไม่เกนิ หน่ึงปี หรือปรับไม่เกินหน่งึ แสนบาท หรือท้งั จาท้ังปรับ ในกรณีท่ีผู้ให้ถ้อยคาอันเป็ นเท็จต่อพนักงานเจ้าหน้าท่ีตามวรรคหนึ่ง เป็ นทรัสตี ถ้าการกระทาความผดิ ของทรัสตีน้ันเกดิ จากการส่ังการหรือการกระทาของ กรรมการ หรือผ้จู ัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนินงานของทรัสตีน้ัน หรือในกรณีท่ีบุคคลดังกล่าวมีหน้าท่ีต้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการ หรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตุให้ทรัสตีน้ันกระทาความผิด ผู้น้ันต้องระวางโทษจาคุก ไม่เกนิ สองปี หรือปรับไม่เกนิ สองแสนบาท หรือท้งั จาท้ังปรับ”

๖๖. พระราชบญั ญัตอิ งค์การกระจายเสียงและแพร่ภาพสาธารณะแห่งประเทศไทย พ.ศ. ๒๕๕๑ “มาตรา ๕๔ ในกรณีท่ีผ้กู ระทาความผดิ เป็ นนิติบุคคล ถ้าการกระทา ความผิดของนติ บิ ุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จัดการหรือบคุ คลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนิติบุคคลน้ัน หรือในกรณีท่ี บคุ คลดังกล่าวมีหน้าทต่ี ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นติ ิบุคคลน้นั กระทาความผดิ ผู้น้นั ต้องรับโทษตามท่บี ญั ญัตไิ ว้ สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๖๗. พระราชบญั ญัติธุรกจิ สถาบันการเงนิ พ.ศ. ๒๕๕๑ “มาตรา ๑๓๒ ในกรณีท่ีผู้กระทาความผิดตามมาตรา ๑๒๑ หรือมาตรา ๑๒๓ เป็ นนิติบุคคล ถ้าการกระทาความผดิ ของนติ ิบุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือ การกระทาของกรรมการหรือผ้จู ัดการ หรือผู้มอี านาจในการจดั การของนิตบิ คุ คล หรือ บุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนินงานของนิติบคุ คลน้นั หรือในกรณีที่บุคคลดงั กล่าว มีหน้าทต่ี ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตุ ให้นิติบุคคลน้นั กระทาความผิด ผู้น้นั ต้องรับโทษตามทบ่ี ญั ญตั ไิ ว้สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย ภายใต้บังคับมาตรา ๑๓๙ ในกรณีทีส่ ถาบนั การเงนิ กระทาความผดิ ตาม มาตรา ๑๒๒ มาตรา ๑๒๔ มาตรา ๑๒๕ หรือมาตรา ๑๒๘ ถ้าการกระทาความผดิ ของ สถาบันการเงนิ น้ันเกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือผู้จดั การ หรือ ผู้มอี านาจในการจัดการของสถาบันการเงนิ หรือบคุ คลใดซ่ึงรับผิดชอบในการ ดาเนินงานของสถาบันการเงินน้นั หรือในกรณที บ่ี คุ คลดงั กล่าวมีหน้าที่ต้องส่ังการหรือ กระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตใุ ห้สถาบนั การเงินน้นั กระทาความผดิ ผู้น้นั ต้องรับโทษตามทบ่ี ญั ญตั ไิ ว้สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย”

“มาตรา ๑๓๙ ในกรณที ส่ี ถาบนั การเงินใดฝ่ าฝื นหรือไม่ปฏิบัตติ าม มาตรา ๓๖ มาตรา ๕๐ มาตรา ๖๖ มาตรา ๘๐ มาตรา ๙๓ มาตรา ๙๔ หรือมาตรา ๙๕ หรือฝ่ าฝื นหรือไม่ปฏบิ ัติตามประกาศ ข้อกาหนด หลักเกณฑ์ หรือคาสั่งท่ีกาหนดตาม มาตรา ๙ วรรคหนง่ึ มาตรา ๑๐ วรรคหน่ึง มาตรา ๓๓ มาตรา ๓๖ มาตรา ๕๐ มาตรา ๖๖ มาตรา ๗๑ มาตรา ๘๐ มาตรา ๙๐ หรือมาตรา ๙๕ ถ้าการกระทาความผดิ ของสถาบัน การเงนิ น้ันเกดิ จากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการหรือผ้จู ัดการ หรือผู้มี อานาจในการจดั การของสถาบันการเงิน หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนินงาน ของสถาบนั การเงนิ น้นั หรือในกรณที ี่บุคคลดังกล่าวมีหน้าทีต่ ้องส่ังการหรือกระทาการ และละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตุให้สถาบันการเงินน้นั กระทา ความผิด ผ้นู ้ันต้องระวางโทษจาคุกไม่เกินหนง่ึ ปี หรือปรับต้งั แต่ห้าแสนบาทถงึ หน่ึง ล้านบาท หรือท้งั จาท้ังปรับ” ๖๘. พระราชบัญญัติค้มุ ครองซากดกึ ดาบรรพ์ พ.ศ. ๒๕๕๑ “มาตรา ๖๒ ในกรณีที่ผู้กระทาความผิดเป็ นนติ บิ คุ คลและถกู ลงโทษ ถ้า การกระทาความผดิ ของนติ ิบคุ คลน้นั เกดิ จากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของนิตบิ ุคคลน้นั หรือใน กรณีทบี่ คุ คลดังกล่าวมีหน้าท่ีต้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่ กระทาการจนเป็ นเหตุให้นติ บิ ุคคลน้ันกระทาความผดิ ผู้น้ันต้องรับโทษตามที่บัญญตั ิ ไว้สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย” ๖๙. พระราชบัญญัติสถาบันค้มุ ครองเงินฝาก พ.ศ. ๒๕๕๑ “มาตรา ๖๕ ผ้ใู ดนอกจากสถาบันการเงนิ ใช้ข้อความ เครื่องหมาย หรือ สัญลกั ษณ์ เพื่อแสดงว่าธุรกิจของตนเป็ นสถาบนั การเงนิ ทีเ่ งินฝากได้รับการค้มุ ครอง

ตามพระราชบัญญตั ินี้ต้องระวางโทษจาคกุ ไม่เกนิ สองปี หรือปรับไม่เกินสองแสนบาท หรือท้งั จาท้ังปรับ และปรับอกี ไม่เกนิ วันละห้าพันบาทตลอดเวลาท่ียังฝ่ าฝื น ในกรณีที่ผ้กู ระทาความผดิ ตามวรรคหน่งึ เป็ นนิตบิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนติ ิบุคคลน้นั เกิดจากการส่ังการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผ้จู ดั การ หรือบุคคลใดซ่ึงรับผดิ ชอบในการดาเนนิ งานของนิตบิ ุคคลน้นั หรือในกรณีที่ บุคคลดังกล่าวมีหน้าทต่ี ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นิตบิ ุคคลน้ันกระทาความผิด ผู้น้นั ต้องรับโทษตามทบี่ ญั ญัติไว้ สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย มาตรา ๖๖ สถาบนั การเงนิ ใดฝ่ าฝื นหรือไม่ปฏบิ ัติตามมาตรา ๔๐ ต้อง ระวางโทษปรับไม่เกินห้าแสนบาท และปรับอีกไม่เกินวนั ละห้าพันบาทตลอดเวลาท่ยี ัง ฝ่ าฝื น ในกรณีท่กี ารกระทาความผดิ ตามวรรคหนึ่งเกดิ จากการสั่งการหรือการ กระทาของกรรมการ หรือผ้จู ัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนนิ งานของ สถาบันการเงนิ น้นั หรือในกรณีทบี่ ุคคลดงั กล่าวมีหน้าทตี่ ้องส่ังการหรือกระทาการและ ละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตใุ ห้สถาบนั การเงนิ น้นั กระทาความผดิ ผู้ น้นั ต้องรับโทษตามท่บี ญั ญัติไว้ในวรรคหน่งึ ด้วย” ๗๐. พระราชบญั ญัตกิ ารดูแลผลประโยชน์ของคู่สัญญา พ.ศ. ๒๕๕๑ “มาตรา ๕๐ ในกรณที ผี่ ้กู ระทาความผิดในส่วนที่ ๒ น้ี ยกเว้นมาตรา ๔๘ เป็ นนิติบคุ คล ถ้าการกระทาความผดิ ของนิตบิ คุ คลน้นั เกดิ จากการสั่งการหรือการ กระทาของกรรมการ หรือผ้จู ดั การ หรือบคุ คลใดซ่ึงรับผดิ ชอบในการดาเนินงานของ นิตบิ คุ คลน้นั หรือในกรณีทบี่ คุ คลดังกล่าวมหี น้าท่ตี ้องสั่งการหรือกระทาการและละ เว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตุให้นติ บิ คุ คลน้ันกระทาความผดิ ผู้น้นั ต้อง รับโทษตามทีบ่ ญั ญตั ไิ ว้สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย”

๗๑. พระราชบัญญตั มิ าตรฐานสินค้าเกษตร พ.ศ. ๒๕๕๑ “มาตรา ๗๖ ในกรณที ่ีผ้กู ระทาความผิดเป็ นนิติบุคคล ถ้าการกระทา ความผิดของนติ บิ ุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จดั การ หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนินงานของนิติบุคคลน้นั หรือในกรณที ี่ บคุ คลดังกล่าวมหี น้าทตี่ ้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นิติบุคคลน้นั กระทาความผิด ผ้นู ้ันต้องรับโทษตามท่ีบัญญตั ิไว้ สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๗๒. พระราชบัญญตั กิ ารมาตรฐานแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๕๑ “มาตรา ๕๘ ในกรณีทผี่ ้กู ระทาความผดิ เป็ นนติ บิ ุคคล ถ้าการกระทา ความผดิ ของนิติบุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนินงานของนติ ิบุคคลน้นั หรือในกรณีท่ี บคุ คลดังกล่าวมีหน้าท่ตี ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นิติบุคคลน้นั กระทาความผิด ผ้นู ้ันต้องรับโทษตามที่บญั ญัตไิ ว้ สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๗๓. พระราชบัญญตั ภิ าพยนตร์และวีดทิ ัศน์ พ.ศ. ๒๕๕๑ “มาตรา ๘๕ ในกรณที ี่ผู้กระทาความผดิ ซ่ึงต้องรับโทษอาญาตามส่วนน้ี เป็ นนิตบิ คุ คล ถ้าการกระทาความผิดของนติ บิ ุคคลน้นั เกดิ จากการสั่งการหรือการ กระทาของกรรมการ หรือผ้จู ัดการ หรือบคุ คลใดซึ่งรับผิดชอบในการดาเนินงานของ นิตบิ คุ คลน้นั หรือในกรณีทบี่ คุ คลดังกล่าวมีหน้าท่ีต้องสั่งการหรือกระทาการและละ เว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตใุ ห้นิติบคุ คลน้ันกระทาความผิด ผ้นู ้นั ต้อง รับโทษตามท่ีบัญญัติไว้สาหรับความผิดน้นั ๆ ด้วย”

๗๔. พระราชบญั ญตั เิ คร่ืองมือแพทย์ พ.ศ. ๒๕๕๑ “มาตรา ๑๒๒ ในกรณที ่ีผู้กระทาความผิดเป็ นนิติบคุ คล ถ้าการกระทา ความผิดของนิตบิ ุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการดาเนนิ งานของนิตบิ ุคคลน้นั หรือในกรณที ี่ บุคคลดังกล่าวมหี น้าทีต่ ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตใุ ห้นติ ิบุคคลน้ันกระทาความผิด ผ้นู ้นั ต้องรับโทษตามท่ีบัญญัตไิ ว้ สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๗๕. พระราชบญั ญัติคุ้มครองผ้รู ับงานไปทาที่บ้าน พ.ศ. ๒๕๕๓ “มาตรา ๔๘ ในกรณีทีผ่ ู้กระทาความผดิ เป็ นนติ บิ คุ คล ถ้าการกระทา ความผิดของนติ ิบุคคลน้นั เกิดจากการสั่งการหรือการกระทาของกรรมการ หรือ ผู้จัดการ หรือบุคคลใดซึ่งรับผดิ ชอบในการดาเนนิ งานของนติ ิบุคคลน้นั หรือในกรณีที่ บุคคลดังกล่าวมหี น้าทต่ี ้องส่ังการหรือกระทาการและละเว้นไม่สั่งการหรือไม่กระทา การจนเป็ นเหตุให้นติ ิบุคคลน้ันกระทาความผดิ ผู้น้ันต้องรับโทษตามท่ีบัญญัตไิ ว้ สาหรับความผดิ น้นั ๆ ด้วย” ๗๖. พระราชบัญญัตกิ องทุนการออมแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๕๔ “มาตรา ๖๒ ผู้ได้รับมอบหมายให้จัดการเงินของกองทุนรายใดไม่ ปฏิบัติตามมาตรา ๕๗ วรรคสาม ต้องระวางโทษปรับไม่เกินสองล้านบาท และปรับอกี ไม่เกนิ วันละหนง่ึ แสนห้าหม่ืนบาทจนกว่าจะได้ปฏบิ ตั ิให้ถูกต้อง ในกรณีทีก่ ารกระทาความผดิ ตามวรรคหนึ่งเกิดจากการส่ังการหรือการ กระทาของกรรมการ หรือผู้จัดการ หรือบคุ คลใดซ่ึงรับผิดชอบในการดาเนินงานของผู้ ได้รับมอบหมายให้จัดการเงินของกองทุนน้ัน หรือในกรณีท่ีบุคคลดังกล่าวมีหน้าที่ ต้องสั่งการหรือกระทาการและละเว้นไม่ส่ังการหรือไม่กระทาการจนเป็ นเหตุให้ผู้

ได้รับมอบหมายให้จดั การเงินของกองทนุ น้นั กระทาความผิด ผู้น้นั ต้องระวางโทษ จาคุกไม่เกินสามปี หรือปรับไม่เกินสองล้านบาท หรือท้งั จาท้ังปรับ” หมายเหตุ :- เหตุผลในการประกาศใช้พระราชบญั ญตั ิฉบบั น้ี คือ โดยทศ่ี าลรัฐธรรมนูญ ได้มีคาวินจิ ฉัยว่าพระราชบัญญตั ิขายตรงและตลาดแบบตรง พ.ศ. ๒๕๔๕ มาตรา ๕๔ เฉพาะในส่วนท่สี ันนษิ ฐานให้กรรมการผู้จัดการ ผู้จดั การ หรือบคุ คลใดซึ่งรับผดิ ชอบ ในการดาเนินงานของนติ ิบคุ คลน้นั ต้องรับโทษทางอาญาร่วมกบั การกระทาความผดิ ของนติ บิ คุ คล โดยไม่ปรากฏว่ามกี ารกระทาหรือเจตนาประการใดอนั เกีย่ วกับการกระทา ความผิดของนติ ิบุคคลน้นั ขดั หรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจกั ร ไทย พทุ ธศักราช ๒๕๕๐ มาตรา ๓๙ วรรคสอง เป็ นอนั ใช้บังคับไม่ได้ตามรัฐธรรมนูญ แห่งราชอาณาจกั รไทย พทุ ธศักราช ๒๕๕๐ มาตรา ๖ และต่อมาศาลรัฐธรรมนูญได้มคี า วินิจฉัยในลกั ษณะดังกล่าวทานองเดยี วกนั คือ พระราชบัญญัตลิ ขิ สิทธ์ิ พ.ศ. ๒๕๓๗ มาตรา ๗๔ พระราชบัญญตั ิการประกอบกจิ การโทรคมนาคม พ.ศ. ๒๕๔๔ มาตรา ๗๘ พระราชบัญญตั ิสถานบริการ พ.ศ. ๒๕๐๙ มาตรา ๒๘/๔ และพระราชบญั ญตั ิป๋ ยุ พ.ศ. ๒๕๑๘ มาตรา ๗๒/๕ ขัดหรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจกั รไทย พุทธศักราช ๒๕๕๐ มาตรา ๓๙ วรรคสอง เป็ นอันใช้บังคับไม่ได้ตามรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักร ไทย พทุ ธศักราช ๒๕๕๐ มาตรา ๖ ดงั น้นั เพ่ือแก้ไขบทบัญญตั ขิ องกฎหมายดังกล่าว และกฎหมายอื่นที่มีบทบญั ญัติในลกั ษณะเดียวกันมใิ ห้ขดั หรือแย้งต่อรัฐธรรมนูญ จงึ จาเป็ นต้องตราพระราชบญั ญัตินี้ [๑] ราชกิจจานุเบกษา เล่ม ๑๓๔/ตอนท่ี ๑๘ ก/หน้า ๑/๑๑ กุมภาพนั ธ์ ๒๕๖๐