คู่มือบริการด้านงานยุติธรรม ฉบับประชาชน

คูมือ งบารนกยาุตรธิ ดรา รนม ฉบับประชาชน จดั ทำโดย กลมุ งานประชาสัมพันธ กองกลาง สำนักงานปลัดกระทรวงยตุ ธิ รรม

คูมือ บรการดา น งานยุตธิ รรม ฉบับประชาชน จดั ทำโดย กลมุ งานประชาสัมพันธ กองกลาง สำนักงานปลัดกระทรวงยตุ ธิ รรม

คมู่ ือบริการ ดา้ นงานยุติธรรม ฉบับประชาชน

กลุ่มงานประชาสมั พนั ธ์ กองกลาง ส�ำ นกั งานปลดั กระทรวงยุตธิ รรม ศนู ย์ราชการเฉลมิ พระเกียรติ อาคารราชบุรีดเิ รกฤทธิ์ ถนนแจง้ วัฒนะ เขตหลกั ส่ี กรงุ เทพมหานคร 10210 โทรศัพท์ : 0 2141 5100 โทรสาร : 0 2143 8289-90 เวบ็ ไซต์ : www.moj.go.th Facebook.com/Ministry of Justice, Thailand

MOJ กระทรวงยุติธรรม Ministry of Justice คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรมฉบบั ประชาชน พมิ พค์ ร้งั ที่ 1 จ�ำ นวน 10,000 เล่ม ปีท่พี มิ พ์ เดอื นธันวาคม พ.ศ. 2559

สารบญั หน้า 8 โครงสร้างกระทรวงยตุ ิธรรม หนา้ 10 วสิ ยั ทัศน์ หน้า 10 คา่ นยิ มรว่ มองค์กร หนา้ 11 ​​พันธกจิ หนา้ 11 อำ�นาจหนา้ ท่กี ระทรวงยตุ ิธรรม หนา้ 12 สญั ลักษณ์ประจำ�กระทรวงยุตธิ รรม หน้า 13 ดอกไม้ประจ�ำ กระทรวงยตุ ิธรรม หนา้ 13 ตน้ ไม้ประจ�ำ กระทรวงยุตธิ รรม ภารกจิ และงานบรกิ ารของสว่ นราชการในสงั กดั กระทรวงยุตธิ รรม หน้า 16 ​ส�ำ นกั งานรฐั มนตรี ​​​Office of The Minister หน้า 17 ​​สำ�นักงานปลดั กระทรวงยตุ ิธรรม ​​​Office of The Permanent Secretary หน้า 18 ​กรมคมุ ประพฤติ ​Department of Probation หน้า 22 ​กรมค้มุ ครองสิทธิและเสรภี าพ ​Rights and Liberties Protection Department หน้า 34 ​กรมบังคับคดี ​​Legal Execution Department

หนา้ 44 ​กรมพินจิ และค้มุ ครองเดก็ และเยาวชน ​​​Department of Juvenile Observation and Protection หน้า 48 กรมราชทัณฑ์ Department of Corrections หนา้ 50 ​​กรมสอบสวนคดีพเิ ศษ Department of Special Investigation หนา้ 52 สำ�นักงานกิจการยตุ ิธรรม ​Office of Justice Affairs หนา้ 56 ​สถาบันนิตวิ ิทยาศาสตร์ ​​​Central Institute of Forensic Science Thailand หน้า 74 ​สำ�นักงานคณะกรรมการปอ้ งกันและปราบปรามยาเสพตดิ ​Office of The Narcotics Control Board หน้า 88 ศูนยบ์ ริการรว่ มกระทรวงยุตธิ รรม Justice Service Link หนา้ 96 ​สำ�นกั งานกองทุนยุตธิ รรม Justice Fund Office หนา้ 98 ​สำ�นักงานยุติธรรมจงั หวดั

โครงสร้างกระทรวงยุติธรรม 1. คณะกรรมการพัฒนาการ กระทรวงยตุ ิธรรม บรหิ ารงานยตุ ธิ รรมแหง่ ชาติ รัฐมนตรีวา่ การกระทรวงยุติธรรม 2. สถาบันเพ่ือการยุติธรรมแห่งประเทศไทย ส�ำ นักงานรฐั มนตรี (องค์การมหาชน) THAILAND INSTITUTE OF JUSTICE (TIJ) ปลัดกระทรวงยุติธรรม หนว่ ยงาน กลมุ่ ภารกจิ กล่มุ ภารกจิ อำ�นวยการ ด้านอำ�นวยความยุตธิ รรม ด้านบริหารความยตุ ธิ รรม • สำ�นักงานปลดั กระทรวงยุตธิ รรม • กรมสอบสวนคดีพิเศษ • กรมคมุ้ ครองสทิ ธิและเสรีภาพ • ส�ำ นกั งานกิจการยุตธิ รรม • สถาบันนติ ิวทิ ยาศาสตร์ • กรมบงั คับคดี 1. จัดตั้งตาม พ.ร.บ. พัฒนาการบรหิ ารงานยุตธิ รรมแหง่ ชาติ พ.ศ. 2549 2. จัดตงั้ ตามพระราชกฤษฎีกาจัดตงั้ สถาบันเพอ่ื การยตุ ิธรรมแหง่ ประเทศไทย (องคก์ ารมหาชน) พ.ศ. 2554 3. จดั ต้งั ตาม พ.ร.บ. สถาบันอนญุ าโตตุลาการ พ.ศ. 2550 8 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบับประชาชน

MOJ 3. สถาบันอนญุ าโตตลุ าการ 4. เนติบัณฑติ ยสภา สภาทนายความ กลมุ่ ภารกิจ 5. ส่วนราชการสังกัด ดา้ นพัฒนาพฤตนิ ิสัย กระทรวงยตุ ธิ รรม และขึน้ ตรงตอ่ รฐั มนตรี • กรมคมุ ประพฤติ วา่ การกระทรวงยุตธิ รรม • กรมพินิจและคมุ้ ครองเด็กและเยาวชน • กรมราชทณั ฑ์ • สำ�นักงานคณะกรรมการป้องกัน และปราบปรามยาเสพติด 4. รัฐมนตรวี า่ การกระทรวงยุตธิ รรมรักษาการ ตาม พ.ร.บ. เนติบณั ฑติ ยสภา พ.ศ. 2507 5. สังกดั กระทรวงยตุ ิธรรมและข้นึ ตรงตอ่ รัฐมนตรวี ่าการกระทรวงยุติธรรม 9คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

วิสัยทัศน์ “หลักประกนั ความยุติธรรม ตามมาตรฐานสากล” ค่านิยมร่วมขององค์กร “ยุติธรรมถ้วนหนา้ ประชามีส่วนรว่ ม” กระทรวงยุตธิ รรม 10 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

พนั ธกจิ MOJ 1. พัฒนาระบบการให้บริการประชาชนเพ่ือให้เข้าถึงความยุติธรรมอย่าง เท่าเทียมกัน 2. พั ฒ น า ร ะ บ บ ง า น ยุ ติ ธ ร ร ม แ ล ะ ก า ร บั ง คั บ ใช้ ก ฎ ห ม า ย ใ ห้ เ ป็ น ไ ป ต า ม หลกั สากล 3. พัฒนาประสิทธิภาพการบริหารความยุติธรรมและการบังคับใช้กฎหมาย ให้มีธรรมาภิบาล 4. พฒั นาระบบปอ้ งกนั อาชญากรรมเพื่อสร้างความปลอดภัยในสงั คม อ�ำ นาจหนา้ ที่กระทรวงยุตธิ รรม​ มาตรา 32 แหง่ พระราชบญั ญตั ปิ รบั ปรงุ กระทรวง ทบวง กรม พ.ศ. 2545 ซ่ึงกำ�หนดอำ�นาจหน้าท่ีของกระทรวงยุติธรรมไว้ว่า “ให้มีอำ�นาจหน้าท่ี เก่ยี วกบั การบริหารจัดการกระบวนการยตุ ิธรรม เสริมสร้างและอ�ำ นวยความ ยตุ ธิ รรมในสงั คม และราชการอน่ื ตามทม่ี กี ฎหมายก�ำ หนดใหเ้ ปน็ อ�ำ นาจหนา้ ที่ ของกระทรวงยุติธรรมหรือสว่ นราชการท่สี งั กดั กระทรวงยตุ ธิ รรม” 11คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

สัญลกั ษณ์ ประจ�ำ กระทรวงยตุ ิธรรม กระทรวงยุติธรรมมีต้นไม้และดอกไม้ประจำ�กระทรวง ประกอบด้วย ต้นสนฉัตร และดอกบัวขาว โดยมีท่ีมาจากวันก่อตั้งกระทรวงยุติธรรม คือ วนั พธุ ที่ 25 มนี าคม พ.ศ. 2434 ซง่ึ มี “ตน้ สนฉตั ร เปน็ ตน้ ไมป้ ระจ�ำ วนั พธุ ” และมี “ดอกบวั เปน็ ดอกไมป้ ระจ�ำ วนั พธุ ”ประกอบกบั สปี ระจ�ำ กระทรวงยตุ ธิ รรม คือ สีขาว จึงได้กำ�หนดให้ ต้นไม้ประจำ�กระทรวงยุติธรรม คือ ต้นสนฉัตร และดอกไม้ประจำ�กระทรวงยุตธิ รรม คอื ดอกบัวขาว 12 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

ดอกไม้ MOJ ประจ�ำ กระทรวงยตุ ธิ รรม ดอกบัวขาว เปรียบเสมอื นสัญลกั ษณ์ แห่งความบริสุทธิ์ ตน้ ไม้ ประจ�ำ กระทรวงยตุ ธิ รรม สัญลักษณ์แห่งความยุติธรรมท่ีเป็น แกนหลักแห่งความคิด ในการยืนหยัด ในหนา้ ทท่ี จี่ ะอ�ำ นวยความยตุ ธิ รรมอยา่ งไม่ เปล่ยี นแปลง 13คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบับประชาชน



งภาานรบกริจิกแาลระ ของสว่ นราชการในสงั กัด กระทรวงยุติธรรม

ส�ำ นกั งานรฐั มนตริี Office of The Minister ​ ดำ�เนินการรวบรวมข้อมูลและวิเคราะห์ กล่ันกรองเร่ืองเพ่ือเสนอ รัฐมนตรี รวมทั้งเสนอความเห็นประกอบการวินิจฉัยส่ังการของรัฐมนตรี สนับสนุน การทำ�งานของรัฐมนตรีในการดำ�เนินงานทางการเมืองระหว่างรัฐมนตรี รัฐสภาและ ประชาชน ประสานงานการตอบกระทู้ ชี้แจงญัตติ รา่ งพระราชบญั ญตั ิ และกจิ การอืน่ ทางการเมือง ดำ�เนินการพิจารณาเร่ืองร้องทุกข์ รอ้ งเรยี น หรือร้องขอความช่วยเหลือ ตอ่ รฐั มนตรี ปฏบิ ตั กิ ารอนื่ ใด ตามทก่ี ฎหมายก�ำ หนดใหเ้ ปน็ อ�ำ นาจหนา้ ทข่ี องส�ำ นกั งาน รัฐมนตรีหรอื ตามท่รี ฐั มนตรีหรอื คณะรัฐมนตรีมอบหมาย โ​ทรศพั ท์ 0 2141 6435 ​เ​โวทบ็ รไสซาตร์ w0w2w14.m1 o9j8.g8o3.th/th/home-om 16 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

​ส�ำ นกั งานปลดั กระทรวงยตุ ธิ รรม O​ ffice of The Permanent Secretary ดำ�เนินการด้านการพัฒนายุทธศาสตร์ ศึกษา วิเคราะห์ จัดทำ�ข้อมูล เพื่อใช้ในการกำ�หนดนโยบาย เป้าหมายและผลสัมฤทธ์ิของกระทรวง แปลงนโยบาย ของรัฐบาลและนโยบายของรัฐมนตรีเป็นแนวทางและแผนปฏิบัติการของกระทรวง ก�ำ กับ เร่งรดั ตดิ ตาม ประเมนิ ผล รวมทง้ั ประสานการปฏบิ ัติราชการของหนว่ ยงานใน สังกัดกระทรวง และพัฒนาระบบเทคโนโลยีสารสนเทศเพื่อใช้ในการบริหารงานและ การบริการของหน่วยงาน ดแู ลงานประชาสมั พนั ธ์ การตา่ งประเทศ พัฒนากฎหมายที่ เกย่ี วข้องและเผยแพรก่ ิจกรรมข่าวของกระทรวง สนบั สนุนการพฒั นาบคุ ลากรจดั สรร และบริหารทรัพยากรให้เกิดการประหยัดและค้มุ ค่า ​โทรศพั ท์ 0 2141 5100 โ​เ​วท็บรไสซาตร์ w0w2w14.m3 o8j2.g8o9.t-h9/t0h,/0ho2m14e3-o8p2s42 17คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

​กรมคมุ ประพฤติ D​ epartment of Probation ​ กรมคมุ ประพฤติ ด�ำ เนนิ การเกยี่ วกบั การแกไ้ ขฟน้ื ฟผู กู้ ระท�ำ ผดิ ในชมุ ชน ฟ้ืนฟูสมรรถภาพผู้ติดยาเสพติดในระบบบังคับบำ�บัด และติดตามช่วยเหลือภายหลัง ปลอ่ ยใหก้ ลบั คนื เปน็ พลเมอื งดขี องสงั คม รวมทงั้ เสรมิ สรา้ งการมสี ว่ นรว่ มของครอบครวั ชุมชน และภาคเครือข่ายในการดแู ล แก้ไข บำ�บัด ฟืน้ ฟผู ู้กระท�ำ ผดิ ศูนยร์ บั ฟังความคดิ เหน็ ​โ​เโ​​วททบ็ รรไศสซาัพตรท์ ์ w00w22w1144.p31ro84b872a46t9ion.go.th 18 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

งานบรกิ ารประชาชน ประกอบดว้ ย 1. ศนู ยข์ อ้ มลู ขา่ วสารกรมคมุ ประพฤติ หน่วยงานให้บริการ กลมุ่ อำ�นวยการและสื่อสารองค์การ (งานประชาสัมพนั ธ)์ สำ�นักงานเลขานุการกรม ​​โเโ​​วทท็บรรไสศซาพั ตรท์ w์ 00w22w11.4o431ic.84g87o24.t40h/infocenter2/229/​ ​F​ acebook ศูนยข์ ้อมูลขา่ วสารกรมคุมประพฤติ ​กระบวนการ ขน้ั ตอน และวธิ ปี ฏบิ ตั ใิ นการใหบ้ รกิ าร ​ ประชาชนหรือหน่วยงานต่าง ๆ มีความประสงคท์ ่ีจะขอตรวจดูข้อมลู ข่าวสาร สามารถด�ำ เนนิ การ ดังนี้ 1. กรอกแบบค�ำ ขอขอ้ มูลขา่ วสารโดยระบขุ อ้ มลู ท่ีตอ้ งการใหช้ ดั เจน 2. ยื่นแบบค�ำ ขอตอ่ เจา้ หนา้ ที่พร้อมเอกสาร ได้แก่ ส�ำ เนาบัตรประจ�ำ ตวั ประชาชน หรอื ส�ำ เนาทะเบียนบ้าน และหนงั สือมอบอำ�นาจให้ด�ำ เนนิ การแทน 3. เจ้าหน้าท่ีพิจารณาแบบคำ�ขอท่ีได้รับ และจัดเตรียมเอกสาร จากนั้นจะแจ้งให้ รับเอกสารด้วยตนเอง กรณีที่ผู้ขอไม่สะดวกเข้ารับเอกสารด้วยตนเอง สามารถ ใหบ้ ุคคลอน่ื มารบั เอกสารแทนได้ ศนู ยข์ อ้ มลู ขา่ วสาร 19คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

2. ศ​ นู ยร์ บั ฟงั ความคดิ เหน็ และขอ้ รอ้ งเรยี นของกรมคมุ ประพฤติ ​ หน่วยงานใหบ้ ริการ กล่มุ อำ�นวยการและสอื่ สารองค์การ (งานประสานราชการ) ส�ำ นักงานเลขานกุ ารกรม ​โทรศัพท์ 0 2141 4740 หรอื 1111 กด 78 กระบวนการ ขน้ั ตอน และวธิ ปี ฏบิ ตั ใิ นการใหบ้ รกิ าร 1. ประชาชนย่นื เรอื่ งร้องเรียน ขอ้ คิดเหน็ ได้ 9 ช่องทาง 2. เจา้ หนา้ ทรี่ บั เรอ่ื งรอ้ งเรยี นทส่ี ง่ เขา้ มา เมอ่ื ทราบผลการด�ำ เนนิ การ ทางกรมคมุ ประพฤติ จะแจ้งผลกลับไปยังผู้ร้องเรียนได้รับทราบ ดังน้ัน ขอให้ท่านแจ้งชื่อ-สกุล ท่ีอยู่ หมายเลขโทรศัพท์ พร้อมรายละเอียดของข้อมูลเพ่ือเจ้าหน้าที่จะได้สามารถ ติดตอ่ กลับได้ โดยขอ้ มูลจะเกบ็ รักษาเปน็ ความลับ ขอ้ มลู ทกุ อยา่ งจะถกู เกบ็ ไว้ เปน็ ความลบั ขอ้ มลู ลบั เฉพาะ 20 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

ช​ อ่ งทางการตดิ ตอ่ ขอรบั บรกิ ารของประชาชน สถานที่ตดิ ต่อ กรมคุมประพฤติ ชน้ั 4 เลขที่ 120 ศนู ยร์ าชการเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา 5 ธันวาคม 2550 อาคารราชบุรีดิเรกฤทธิ์ (อาคาร A) ถนนแจ้งวัฒนะ แขวงทุง่ สองห้อง เขตหลักสี่ กรงุ เทพมหานคร 10210 • โทรศัพท์ 0 2141 4749 โทร 1111 กด 78 • โทรสาร 0 2143 8826 • เว็บไซต์ www.probation.go.th • ทางไปรษณยี ์ท่ี ตู้ ปณ. 29 ปณฝ. ศนู ย์ราชการเฉลมิ พระเกียรติ 80 พรรษา 5 ธนั วาคม 2550 กรงุ เทพมหานคร 10215 • หนว่ ยงานภายในกรมคุมประพฤตแิ ละสำ�นักงานคุมประพฤต ิ จงั หวัดทุกแห่งท่วั ประเทศ • อีเมล [email protected] • ส่ือสังคมออนไลน์ ได้แก่ Facebook กรมคุมประพฤติ Twitter YouTube ช่อื prprobation 21คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

กรมคมุ้ ครองสทิ ธแิ ละเสรภี าพ Rights and Liberties Protection Department เปน็ หนว่ ยงานในการส่งเสรมิ คุม้ ครอง และสร้างหลกั ประกนั สทิ ธิและ เสรีภาพตามหลักสิทธิมนุษยชน และให้ประชาชนได้รับความช่วยเหลือทางกฎหมาย โดยประชาชนสามารถขอรบั ความชว่ ยเหลอื จากกรมคมุ้ ครองสทิ ธแิ ละเสรภี าพในเรอื่ ง ตา่ ง ๆ อาทิ กรณตี กเปน็ ผเู้ สยี หายหรอื จ�ำ เลยในคดอี าญา ถกู ยงิ ถกู แทง ถกู ฆา่ ถกู ระเบดิ ถูกข่มขนื หรือถกู ท�ำ ร้ายร่างกาย โดยทีต่ ัวเองไม่มีส่วนเก่ยี วขอ้ งในการกระทำ�ความผิด ตามพระราชบัญญัติค่าตอบแทนผู้เสียหายและค่าทดแทนและค่าใช้จ่ายแก่จำ�เลย ในคดีอาญา พ.ศ. 2544 และแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ. 2559 การรับเรื่องราว ร้องทุกข์ การให้คำ�ปรึกษาทางกฎหมาย การส่งเสริมสิทธิผู้ต้องหาในช้ันสอบสวน คดีอาญา มาตรา 134/1 การไกล่เกลี่ยข้อพิพาท การคุ้มครองพยานในคดีอาญา ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองพยานในคดีอาญา พ.ศ. 2546 และการส่งเสริมสิทธิและ เสรีภาพและสทิ ธิมนษุ ยชน กรมคมุ้ ครองสทิ ธิ และเสรภี าพ ส​โดายยปดรว่ ะนชคาุ้มชคนรสอางมสาิทรธถิแตลดิ ะตเส่อรขภี อารพับบรกิ ารได้ที่ โ​เ​วท็บรไศซพั ตท์ ์ 1w1w1w1.rกlดpd7.7go.th 22 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

งานบรกิ ารประชาชน ประกอบดว้ ย • ให้ค�ำ ปรึกษาและแนะนำ�ทางดา้ นกฎหมายแก่ประชาชน โดยไม่เสียค่าใชจ้ ่ายใด ๆ ท้ังสนิ้ • รับเรื่องราวรอ้ งทกุ ข์ รอ้ งเรยี น • สง่ เสริมสิทธิผูต้ ้องหาในช้นั สอบสวนคดอี าญา ตามมาตรา 134/1 แห่งประมวล กฎหมายวธิ พี ิจารณาความอาญาวา่ เปน็ หนา้ ท่ีของรัฐในการจดั หาทนายความ ให้แก่ผูต้ ้องหาในการสอบสวนคดอี าญา • การใหค้ วามช่วยเหลือทางการเงนิ แก่ผเู้ สยี หายและจำ�เลยในคดีอาญา ตามพระราชบญั ญตั คิ ่าตอบแทนผูเ้ สียหาย และคา่ ทดแทนและคา่ ใช้จ่าย แก่จ�ำ เลยในคดอี าญา พ.ศ. 2544 และแก้ไขเพิม่ เติม (ฉบบั ท่ี 2) พ.ศ. 2559 • การขอคมุ้ ครองพยานในคดีอาญา ตามพระราชบญั ญตั กิ ารคุม้ ครองพยาน ในคดีอาญา พ.ศ. 2546 • การส่งเสรมิ และสรา้ งหลักประกนั ดา้ นสทิ ธแิ ละเสรีภาพ • การสง่ เสรมิ การไกลเ่ กลยี่ ระงบั ขอ้ พพิ าทในชมุ ชน ชอ่ งทางการตดิ ตอ่ กรมคมุ้ ครองสทิ ธแิ ละเสรภี าพ สายดว่ น กรมค้มุ ครองสทิ ธแิ ละเสรภี าพ 1111 กด 77 เวบ็ ไซด์ www.rlpd.go.th Facebook กรมค้มุ ครองสิทธิและเสรภี าพ กระทรวงยุติธรรม 23คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบับประชาชน

หนว่ ยงานใหบ้ รกิ าร ประกอบดว้ ย ส�ำ นกั งานชว่ ยเหลอื ทางการเงนิ แกผ่ เู้ สยี หายและจ�ำ เลยในคดอี าญา มีภารกิจในการให้ความช่วยเหลือทางการเงินแก่ผู้เสียหายและจำ�เลยในคดีอาญา ตามพระราชบัญญัติค่าตอบแทนผู้เสียหาย และค่าทดแทนและค่าใช้จ่ายแก่จำ�เลย ในคดีอาญา พ.ศ. 2544 และแกไ้ ขเพิม่ เติม (ฉบับท่ี 2) พ.ศ. 2559 1. กรณผี เู้ สยี หาย ได้แก่ บุคคลซึ่งได้รับความเสียหายถึงแก่ชีวิตหรือร่างกายหรือจิตใจ เนื่องจาก การกระท�ำ ความผดิ อาญาของผอู้ น่ื โดยตนมไิ ดม้ สี ว่ นเกย่ี วขอ้ งกบั การกระท�ำ ความผดิ นน้ั สิทธิที่จะได้รบั เงินช่วยเหลือของผู้เสยี หาย มรี ายละเอียด ดงั น้ี กรณีทัว่ ไป • คา่ ใชจ้ ่ายที่จ�ำ เป็นในการรักษาพยาบาลเทา่ ทีจ่ ่ายจรงิ แต่ไมเ่ กิน 40,000 บาท • ค่าฟ้นื ฟูสมรรถภาพไมเ่ กนิ 20,000 บาท • ค่าขาดประโยชนท์ ำ�มาหาไดต้ ามคา่ จ้างขั้นต่�ำ แต่ไมเ่ กนิ 1 ปี • คา่ ตอบแทนความเสยี หายอนื่ ไม่เกิน 50,000 บาท กรณเี สียชวี ิต • ค่าตอบแทนกรณีผู้เสียหายถึงแก่ความตาย ตั้งแต่ 30,000 บาท แต่ไม่เกิน 100,000 บาท • คา่ จดั การศพ จ�ำ นวน 20,000 บาท • ค่าขาดอปุ การะเลย้ี งดู ไม่เกนิ 40,000 บาท • คา่ เสียหายอ่นื ไม่เกนิ 40,000 บาท การยืน่ คำ�ขอภายในหนง่ึ ปนี ับแตว่ นั ที่ผูเ้ สยี หายไดร้ ู้ถงึ การกระทำ�ความผิด 24 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบับประชาชน

2. กรณจี �ำ เลย ได้แก่ บุคคลซ่ึงถูกพนักงานอัยการฟ้องเป็นจำ�เลยในคดีอาญา และถูกคุมขัง ในระหว่างที่ศาลพิจารณาคดี ต่อมาปรากฏข้อเท็จจริงว่าจำ�เลยไม่ได้กระทำ�ผิดและ มีการถอนฟ้องระหว่างการดำ�เนินคดี หรือมีคำ�พิพากษาอันถึงท่ีสุดให้ยกฟ้องจำ�เลย โดยข้อเท็จจรงิ ฟงั เป็นยตุ ิวา่ จ�ำ เลยมไิ ด้กระทำ�ความผดิ กรณที ัว่ ไป • ค่าทดแทนการถกู คมุ ขงั อตั ราวันละ 500 บาท • ค่าใช้จ่ายท่ีจำ�เป็นในการรักษาพยาบาลเท่าท่ีจ่ายจริง แต่ไม่เกิน 40,000 บาท ความเจ็บปว่ ยต้องเป็นผลโดยตรงจากการถกู ด�ำ เนินคดี • คา่ ฟน้ื ฟูสมรรถภาพทางร่างกายและจิตใจเทา่ ที่จา่ ยจริง แต่ไมเ่ กิน 50,000 บาท ความเจ็บป่วยต้องเปน็ ผลโดยตรงจากการถกู ดำ�เนินคดี • คา่ ขาดประโยชนท์ ำ�มาหาไดใ้ นระหวา่ งถูกดำ�เนนิ คดี จา่ ยตามคา่ จา้ งขัน้ ตำ่� (ปจั จบุ ัน 300 บาท) นบั แตว่ นั ท่ีไม่สามารถประกอบการงานได้ตามปกติ • ค่าใช้จ่ายทจ่ี ำ�เป็นในการดำ�เนนิ คดี * คา่ ทนายความเท่าที่จา่ ยจรงิ ในอตั ราไมเ่ กินกฎกระทรวงกำ�หนด * ค่าใช้จา่ ยอนื่ เทา่ ที่จ่ายจรงิ แตไ่ ม่เกิน 30,000 บาท กรณเี สยี ชวี ติ • คา่ ทดแทน จ�ำ นวน 100,000 บาท • ค่าจัดการศพ จ�ำ นวน 20,000 บาท • ค่าขาดอปุ การะเลีย้ งดู จ�ำ นวนไมเ่ กนิ 40,000 บาท • ค่าความเสยี หายอน่ื ตามทค่ี ณะกรรมการเห็นสมควร แต่ไมเ่ กนิ 40,000 บาท การย่ืนคำ�ขอภายในหน่ึงปีนับจากวันที่ศาลอนุญาตให้ถอนฟ้อง หรือศาล มีค�ำ พพิ ากษาคดถี ึงทีส่ ุด 25คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

3. ชอ่ งทางการตดิ ตอ่ ขอรบั บรกิ ารของประชาชน • กรมคุม้ ครองสทิ ธิและเสรีภาพ (กรณผี ้เู สียหาย / จ�ำ เลย) • สำ�นักงานคมุ้ ครองสิทธิและเสรีภาพ ภาค 1-4 ((พระนครศรีอยุธยา ขอนแกน่ เชียงใหม่ สงขลา) กรณผี เู้ สยี หาย / จ�ำ เลย) • สำ�นกั งานยุตธิ รรมจังหวดั ท่ัวประเทศ (กรณผี ู้เสียหาย / จ�ำ เลย) • สถานีต�ำ รวจทวั่ ประเทศ (กรณีผู้เสียหาย) • สถาบันนติ วิ ิทยาศาสตร์ (กรณีผู้เสยี หาย) • กรมราชทัณฑ์ (กรณจี �ำ เลย) สถานทต่ี ดิ ตอ่ ส�ำ นกั งานชว่ ยเหลอื ทางการเงนิ แกผ่ เู้ สยี หายและจ�ำ เลยในคดอี าญา กรมคุ้มครองสิทธิและเสรีภาพ เลขที่ 120 หมู่ 3 ศูนย์ราชการเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา อาคารราชบรุ ดี เิ รกฤทธ์ิ (อาคารเอ) ชนั้ 2 ถนนแจง้ วฒั นะ แขวงทงุ่ สองหอ้ ง เขตหลกั ส่ี กรุงเทพ 10210 โโททรรศสาัพรท์ 00 22114431 92688410-89 จ�ำ เลย ผเู้ สยี หาย 26 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบับประชาชน

ส�ำ นกั งานคมุ้ ครองพยาน มอี ำ�นาจหน้าท่ี 1​ . ด�ำ เนินการค้มุ ครองพยานตามกฎหมายว่าด้วยการคมุ้ ครองพยานในคดีอาญา ​2. ประสานงานกับพนักงานสอบสวนและหน่วยงานทเ่ี กย่ี วข้องในการคุ้มครองพยาน 3. พฒั นาระบบและมาตรการคมุ้ ครองพยานใหเ้ ป็นไปตามทกี่ ฎหมายก�ำ หนด 4. เสนอแนะปรบั ปรงุ และแกไ้ ขกฎหมาย กฎระเบียบหรอื ขอ้ บงั คับตลอดจนมาตรการ ต่าง ๆ ในการค้มุ ครองพยาน 5. ติดตามและประเมนิ ผลการด�ำ เนนิ การคุม้ ครองพยาน 6. ปฏบิ ตั ิงานรว่ มกับหรอื สนบั สนนุ การปฏิบตั งิ านของหนว่ ยงานอนื่ ท่ีเกี่ยวข้อง หรอื ทไี่ ดร้ ับมอบหมาย 7. งานบริการประชาชนด้านตา่ ง ๆ เช่น ด�ำ เนินการคุ้มครองพยานตามมาตรการท่วั ไป ดำ�เนินการคุ้มครองพยานตามมาตรการพิเศษ จ่ายค่าตอบแทนความเสียหาย แก่พยาน สามี ภรรยา ผู้บุพการี ผู้สืบสันดานของพยาน หรือบุคคลอื่นที่มีความ สมั พนั ธใ์ กล้ชิดกบั พยาน ชอ่ งทางการตดิ ตอ่ ขอรบั บรกิ ารของประชาชน • สำ�นกั งานคุ้มครองพยาน กรมคมุ้ ครองสทิ ธิและเสรภี าพ เลขท่ี 120 หมู่ 3 ศูนยร์ าชการเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา อาคาร ราชบรุ ดี เิ รกฤทธ์ิ (อาคารเอ) ชน้ั 2 ถนนแจง้ วฒั นะ แขวงทงุ่ สองหอ้ ง เขตหลักสี่ กรุงเทพฯ 10210 • สำ�นกั งานคมุ้ ครองสิทธิและเสรีภาพ ภาค 1 – 4 (รับเร่อื ง) • สำ�นกั งานยุติธรรมจังหวัดทวั่ ประเทศ (รบั เร่ือง) • โทรศพั ท์ 0 2141 2941-65 • โทรสาร 0 2143 9672-3 27คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบับประชาชน

กองพทิ กั ษส์ ทิ ธแิ ละเสรภี าพ ​ มหี น้าทีด่ �ำ เนินการพิทกั ษส์ ิทธิและเสรภี าพ ศกึ ษา วเิ คราะห์เชงิ ลึก และจัดทำ�ระบบ มาตรฐานดา้ นการพทิ กั ษส์ ทิ ธแิ ละเสรภี าพ โดยการมสี ว่ นรว่ มของประชาชนในทกุ ภาคสว่ น เพื่อจัดทำ�ฐานข้อมูลและสังเคราะห์ประเด็นสถานการณ์ในการช่วยเหลือประชาชน ทางกฎหมาย การให้คำ�ปรึกษาทางกฎหมาย การจัดการเร่ืองราวร้องทุกข์ท่ีเป็น ประเด็นสาธารณะ / กลุ่มเส่ียงถูกละเมิด กระทบต่อความสงบเรียบร้อย ความมั่นคง เศรษฐกจิ และประชาชนหมมู่ าก วางระบบ มาตรการและแนวทางการด�ำ เนนิ งานจดั การ เพื่อแก้ไขปญั หาการละเมิดสทิ ธิและเสรภี าพ ​งานบรกิ ารประชาชนดา้ นตา่ ง ๆ ​​ การให้ความช่วยเหลือประชาชนทางกฎหมายให้สามารถเข้าถึงความยุติธรรม โดยไม่เสยี คา่ ใช้จา่ ย • สายดว่ นคมุ้ ครองสิทธิและเสรภี าพ 1111 กด 77 (Call Center) เพ่อื เปน็ การอำ�นวย ความสะดวก และเพม่ิ ชอ่ งทางในการใหบ้ รกิ ารประชาชนใหส้ ามารถเขา้ ถงึ ความชว่ ยเหลอื ทางกฎหมายของกรมคมุ้ ครองสิทธแิ ละเสรีภาพไดอ้ ย่างสะดวก รวดเร็วยงิ่ ขนึ้ •​​ การให้คำ�ปรึกษาด้านกฎหมาย โดยได้จัดตั้งที่ปรึกษาประจำ�กองพิทักษ์สิทธิและ เสรีภาพในส่วนกลาง ประจำ�คลนิ ิกยุตธิ รรมในสว่ นภูมิภาค รวม 86 แห่งทว่ั ประเทศ และคลินิกให้คำ�ปรึกษา 24 ช่ัวโมง (E-Justice Clinic) เพื่อให้คำ�ปรึกษาแนะนำ� กฎหมาย ประสานสง่ ตอ่ หนว่ ยงานทเี่ กยี่ วขอ้ งเพอ่ื ใหก้ ารชว่ ยเหลอื ตามอ�ำ นาจหนา้ ที่ หรือการใหค้ �ำ ปรกึ ษาทางจติ วทิ ยาควบคูก่ ับคดอี าญา • การจดั การเรอ่ื งราวรอ้ งทกุ ข์ โดยการรบั เรอ่ื งราวรอ้ งทกุ ขเ์ กย่ี วกบั การละเมดิ สทิ ธแิ ละ เสรภี าพ และจดั การเรอื่ งราวรอ้ งทกุ ขน์ น้ั ใหไ้ ดร้ บั การแกไ้ ขบรรเทาทกุ ขแ์ ละสามารถ ยตุ ไิ ด้ หรอื ประสานหนว่ ยงานอ่ืนเพ่อื ดำ�เนนิ การตามอ�ำ นาจหนา้ ท่ี ตามระเบยี บ สำ�นักนายกรฐั มนตรีว่าด้วยการจดั การเรอ่ื งราวรอ้ งทกุ ข์ พ.ศ. 2552 28 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

• การส่งเสริมสิทธิแก่ผู้ต้องหาในการสอบสวนคดีอาญา ให้ผู้ต้องหาได้มีทนายความ คอยให้คำ�ปรึกษาตลอดระยะเวลาการสอบสวน ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณา ความอาญามาตรา 134/1 ก�ำ หนดหลกั เกณฑว์ ธิ กี าร และเงอ่ื นไขทพ่ี นกั งานสอบสวน ตอ้ งปฏบิ ตั ใิ นการจดั หาทนายความ และคดที ม่ี อี ตั ราโทษประหารชวี ติ หรอื อายไุ มเ่ กนิ 18 ปี หรอื คดที มี่ อี ตั ราโทษจ�ำ คกุ และผตู้ อ้ งหาตอ้ งการทนายความ โดยในการจดั การ ทนายความ ใหพ้ นกั งานสอบสวนปฏบิ ตั ติ ามกฎกระทรวง และใหท้ นายความทรี่ ฐั จดั หา ให้ได้รบั เงินรางวัลและคา่ ใช้จ่ายในการปฏิบัตหิ นา้ ที่ • ศนู ยเ์ ฝา้ ระวงั การพทิ กั ษส์ ิทธิและเสรีภาพ (Rlpd protection center) โดยเฝ้าระวัง และรายงานสถานการณ์ด้านสิทธิมนุษยชนทั้งภายในประเทศและต่างประเทศ เพอ่ื เสนอตอ่ รฐั บาลทกุ สปั ดาห์ พจิ ารณาสง่ั การหรอื ออกขอ้ ก�ำ หนดเชงิ นโยบายเปน็ กรณี การลงพื้นท่ีปฏิบัติการเชิงรุกเพ่ือช่วยเหลือ เยียวยาตามภารกิจกรมคุ้มครองสิทธิ และเสรภี าพ พรอ้ มประสานการชว่ ยเหลอื กบั หนว่ ยงานอน่ื ทเี่ กยี่ วขอ้ ง รวมถงึ ประสาน ส่งตอ่ ความร่วมมอื กับหนว่ ยงาน 20 กระทรวง ชอ่ งทางการตดิ ตอ่ ขอรบั บรกิ ารของประชาชน กองพิทักษส์ ทิ ธแิ ละเสรภี าพ กรมค้มุ ครองสิทธิและเสรภี าพ เลขท่ี 120 หมู่ 3 ศนู ยร์ าชการเฉลิมพระเกยี รติ 80 พรรษา อาคารราชบุรดี เิ รกฤทธิ์ (อาคารเอ) ชนั้ 2 ถนนแจ้งวฒั นะ แขวงทุ่งสองหอ้ ง เขตหลกั ส่ี กรงุ เทพฯ 10210 29คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบับประชาชน

กองสง่ เสรมิ สทิ ธแิ ละเสรภี าพ ​​มีหน้าท่สี ่งเสริม เผยแพร่ความรู้ ความเข้าใจเร่อื งสิทธิ เสรีภาพตามกฎหมายและ รฐั ธรรมนญู สทิ ธมิ นษุ ยชนใหก้ บั ประชาชนทกุ รปู แบบ เพอ่ื ใหต้ ระหนกั ถงึ สทิ ธแิ ละหนา้ ท่ี ของตนเองและผอู้ น่ื และไมก่ ระท�ำ การละเมดิ สทิ ธขิ องผอู้ น่ื นอกจากนน้ั ยงั เปน็ หนว่ ยงาน กลางในการปฏบิ ตั ติ ามพนั ธกรณรี ะหวา่ งประเทศดา้ นสทิ ธมิ นษุ ยชนดว้ ย งานบรกิ ารประชาชนดา้ นตา่ ง ๆ • สนับสนนุ ส่อื เผยแพรค่ วามรู้ดา้ นสทิ ธเิ สรีภาพให้แกส่ ถานศึกษาและประชาชน • อบรมความรู้หลักสูตร “สิทธิมนุษยชน” สำ�หรับเจ้าหน้าที่ของรัฐและองค์กร ภาคประชาชน • ให้บริการข้อมูลข่าวสารและสืบค้นข้อมูลด้านสิทธิมนุษยชนแก่หน่วยงานต่าง ๆ และประชาชนผสู้ นใจผ่านศนู ยส์ ิทธมิ นษุ ยชน (Human Rights Center) ชอ่ งทางการตดิ ตอ่ ขอรบั บรกิ ารของประชาชน กองส่งเสรมิ สิทธิและเสรภี าพ กรมคุม้ ครองสิทธิและเสรีภาพ เลขที่ 120 หมู่ 3 ศนู ย์ราชการเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา อาคารราชบรุ ีดเิ รกฤทธ์ิ (อาคารเอ) ช้ัน 3 ถนนแจง้ วัฒนะ แขวงทุ่งสองหอ้ ง เขตหลกั ส่ี กรงุ เทพฯ 10210 โเวท็บรไศซพั ตท์ ์ w0w2w14.h1u2m7a4n8rightscenter.go.th 30 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

กองสง่ เสรมิ การระงบั ขอ้ พพิ าท มีหน้าท่ีพัฒนาระบบและมาตรการส่งเสริมการระงับข้อพิพาท โดยเน้น การมีส่วนร่วมของประชาชนและชุมชน ดำ�เนินการส่งเสริมการระงับข้อพิพาท เพ่ือให้สามารถจัดการปัญหาข้อขัดแย้งในชุมชนและลดปริมาณคดีเข้าสู่ศาล งานบรกิ ารประชาชนดา้ นตา่ ง ๆ 1. อบรมและขน้ึ ทะเบยี นผ้ทู ำ�หนา้ ทีไ่ กลเ่ กลยี่ ระงับขอ้ พพิ าทในชมุ ชนใหแ้ ก่ ภาคประชาชนและอาสาสมัคร 2. ดำ�เนินการไกลเ่ กลย่ี ข้อพพิ าทในชมุ ชน 3. พัฒนาศูนย์ไกล่เกล่ียข้อพิพาทในชุมชนให้ได้มาตรฐานและครอบคลุมท่ัวประเทศ ใหป้ ระชาชนมีความเช่ือมัน่ และม่นั ใจกระบวนการไกล่เกล่ียทีไ่ ดม้ าตรฐาน ชอ่ งทางการตดิ ตอ่ ขอรบั บรกิ ารของประชาชน กองสง่ เสรมิ การระงับขอ้ พพิ าท กรมคุ้มครองสิทธแิ ละเสรีภาพ เลขท่ี 120 หมู่ 3 ศนู ยร์ าชการเฉลมิ พระเกยี รติ 80 พรรษา อาคารราชบรุ ดี เิ รกฤทธ์ิ (อาคารเอ) ชน้ั 3 ถนนแจง้ วฒั นะ แขวงทงุ่ สองหอ้ ง เขตหลกั ส่ี กรงุ เทพมหานคร 10210 โทร ศัพท์ 00 22114411 22776767 31คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

ส�ำ นกั งานคมุ้ ครองสทิ ธแิ ละเสรภี าพ ภาค 1 - 4 งานบรกิ ารประชาชนดา้ นตา่ ง ๆ • ให้ความช่วยเหลือทางด้านกฎหมาย (ให้คำ�ปรึกษาแนะนำ�ด้านกฎหมายและคดีความ แกป่ ระชาชนโดยไม่เสียคา่ ใช้จา่ ยใด ๆ ทัง้ ส้นิ รับเร่ืองรอ้ งเรยี น รอ้ งทุกข)์ • จัดหาทนายความให้กรณีท่ีถูกกล่าวหาว่าเป็นผู้ต้องหาในชั้นสอบสวนคดีอาญา โดยไม่เสียค่าใช้จ่ายใด ๆ ทั้งส้ิน ในกรณีดังนี้​ ผู้ต้องหาท่ีอัตราโทษประหารชีวิต ผู้ต้องหาท่ีมีอายุไม่เกิน 18 ปี ในวันที่พนักงานสอบสวนได้แจ้งข้อกล่าวหา ผู้ต้องหา ที่อตั ราโทษจำ�คุกไมม่ ที นายความและต้องการให้รฐั จดั หาให้ • ให้ความช่วยเหลือทางการเงินแก่ผู้เสียหายและจำ�เลยในคดีอาญา ตามพระราชบัญญัติ ค่าตอบแทนผู้เสียหายและค่าทดแทนและค่าใช้จ่ายแก่จำ�เลยในคดีอาญา พ.ศ. 2544 กรณีตกเป็นเหยื่ออาชญากรรม ถูกทำ�ร้ายร่างกายบาดเจ็บหรือเสียชีวิต โดยไม่มีส่วน เกี่ยวข้องกับการกระทำ�ความผิดนั้น หรือตกเป็นจำ�เลยในคดีอาญา ถูกพนักงานอัยการ ฟ้องถูกคุมขังในระหว่างการพิจารณาคดีของศาล ต่อมาศาลมีคำ�พิพากษาถึงท่ีสุด ให้ยกฟอ้ ง เน่อื งจากจ�ำ เลยไม่ไดก้ ระท�ำ ความผดิ หรอื การกระท�ำ ของจำ�เลยไม่เป็นความผดิ • การขอคุ้มครองพยานในคดีอาญา ตามพระราชบัญญัติคุ้มครองพยานในคดีอาญา พ.ศ. 2546 การให้ความคุ้มครองประชาชนที่เป็นพยานในคดีอาญาหรือผู้ใกล้ชิดของ พยานในคดีอาญา ในกรณีท่ีถูกข่มขู่ คุกคามให้ได้รับความปลอดภัยตามมาตรการ ท่วั ไปหรือมาตรการพเิ ศษ • การส่งเสริมการระงับข้อพิพาท การส่งเสริมความสมานฉันท์และพัฒนากระบวนการ ระงับข้อพิพาท โดยใช้ศักยภาพของชุมชนให้สามารถจัดการกับปัญหาความขัดแย้ง แก้ไขข้อพิพาทต่าง ๆ ได้โดยสันติวิธี โดยให้เป็นทางเลือกหลักของประชาชนในการ เขา้ ถึงความยตุ ธิ รรมอย่างเทา่ เทียมกนั ได้ • การส่งเสริมสิทธิและเสรีภาพ ส่งเสริม สนับสนุน ประสานงาน และติดตามประเมินผล ดา้ นสิทธมิ นษุ ยชน อนั เป็นการสร้างหลักประกนั ให้เปน็ ท่ยี อมรับในระดบั สากล ตลอดจน การส่งเสริมและพัฒนาศักยภาพเจ้าหน้าท่ีของรัฐ ประชาชน หน่วยงานภาคเอกชน ทเ่ี ก่ียวข้อง เพือ่ ให้สถานการณก์ ารละเมดิ สทิ ธมิ นุษยชนลดนอ้ ยลง 32 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบับประชาชน

ชอ่ งทางการตดิ ตอ่ ขอรบั บรกิ ารของประชาชน ส�ำ นักงานคุ้มครองสิทธิและเสรภี าพ ภาค 1 ​เลขท่ี 14 หมู่ 1 ถนนอทู่ อง (ก) ตำ�บลหอรัตนไชย อำ�เภอพระนครศรอี ยุธยา จังหวัดพระนครศรีอยธุ ยา 13000 โโททรรสศาพั รท์ 00 33552244 66995577-8 Facebook สำ�นักงานค้มุ ครองสทิ ธิและเสรภี าพ ภาค 1 ส�ำ นกั งานคมุ้ ครองสิทธิและเสรภี าพ ภาค 2 อาคารศาลาประชาคมจงั หวัดขอนแก่น ชัน้ 2 ถนนศูนย์ราชการ ตำ�บลในเมอื ง อำ�เภอเมือง จังหวัดขอนแก่น 40000 Fโโททaรรcศสeาัพbรoทo์ 00k44ส33�ำ 22นกั44ง55า66น11ค31ุม้-1ค2รอแงลสะิท0ธแิ 4ล3ะ2เ4สร3ภี 9า7พ9ภาค 2 สำ�นักงานคุ้มครองสิทธแิ ละเสรีภาพ ภาค 3 เลขท่ี 47/15-17 ถนนโชตนา ต�ำ บลช้างเผือก อำ�เภอเมอื ง จงั หวดั เชียงใหม่ 50300 โโFททaรรcศสeาัพbรoทo์ 00k55ส332ำ�2น11ัก77ง11า00น64ค-มุ้5ครองสทิ ธแิ ละเสรีภาพ ภาค 3 ส�ำ นักงานคมุ้ ครองสิทธแิ ละเสรีภาพ ภาค 4 เลขที่ 532 และ 534 ถนนสงขลา-เกาะยอ ต�ำ บลพะวง อ�ำ เภอเมอื งสงขลา จังหวดั สงขลา 90100 โโททรรสศาัพรท์ 00 77443333 33331131-2 33คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบับประชาชน

กรมบงั คบั คดี Legal Execution Department มีภารกิจเก่ียวกับการบังคับคดีแพ่ง คดีล้มละลายและการฟื้นฟูกิจการ ของลูกหนี้ ตามคำ�ส่ังศาล การชำ�ระบัญชีตามคำ�สั่งศาล การวางทรัพย์ การไกล่เกล่ีย ขอ้ พพิ าทชน้ั บงั คบั คดี และการประเมนิ ราคาทรพั ยส์ นิ โดยด�ำ เนนิ การยดึ อายดั จ�ำ หนา่ ย ทรพั ยส์ นิ รวบรวมทรพั ยส์ นิ ของลกู หนใี้ นคดลี ม้ ละลาย ตลอดจนก�ำ กบั การฟน้ื ฟกู จิ การ ของลูกหน้ี เพ่ือให้เจ้าหนี้และผู้มีส่วนได้เสียได้รับการชดใช้จากลูกหนี้อย่างเป็นธรรม โดยใหม้ อี ำ�นาจหน้าท่ีดงั ต่อไปน้ี 1. ด�ำ เนินการบงั คับคดีแพ่งตามค�ำ สง่ั ศาล 2. ดำ�เนินการบงั คับคดลี ้มละลายตามคำ�สั่งศาล 3. ดำ�เนนิ การฟื้นฟกู จิ การของลูกหนี้ตามค�ำ สัง่ ศาล 4. ดำ�เนนิ การตรวจสอบสทิ ธทิ างบญั ชขี องผมู้ สี ่วนไดเ้ สยี เพอ่ื รับส่วนแบง่ จากคดี ตรวจสอบค่าใชจ้ า่ ย และเรียกเก็บค่าธรรมเนียมการบังคบั คดี 5. ช�ำ ระบัญชีหา้ งหุ้นสว่ น บริษทั หรือนิติบคุ คลในฐานะผชู้ �ำ ระบัญชีตามค�ำ สงั่ ศาล 6. รบั วางทรัพยจ์ ากลกู หน้ี หรอื ผมู้ สี ทิ ธิวางทรพั ย์ 7. ด�ำ เนินการประเมนิ ราคาทรพั ย์ 8. ด�ำ เนินการเก่ยี วกบั การเดินหมาย ค�ำ คู่ความหนงั สือ หรือประกาศของศาล หรอื หนว่ ยงานในสังกัดกรม 9. ปฏบิ ตั ิการอืน่ ใดตามทกี่ ฎหมายก�ำ หนดให้เปน็ อ�ำ นาจหน้าทีข่ องกรม หรอื ตามทก่ี ระทรวง หรอื คณะรัฐมนตรีมอบหมาย หรือตามค�ำ สงั่ ศาล 34 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบับประชาชน

งานบรกิ ารประชาชนดา้ นตา่ ง ๆ 1. การไกลเ่ กลย่ี ขอ้ พพิ าทชน้ั บงั คบั คดี การไกล่เกล่ียข้อพิพาท หมายถึง วิธีการระงับหรือยุติข้อพิพาท โดยมีบุคคล ที่สาม เรียกว่า “ผู้ไกล่เกล่ีย” ทำ�หน้าท่ีในการช่วยเหลือเสนอแนะแนวทางและ เปน็ สอ่ื กลาง เพอ่ื ใหค้ กู่ รณหี าทางออกของขอ้ พพิ าทรว่ มกนั โดยทผ่ี ไู้ กลเ่ กลยี่ ไมม่ อี �ำ นาจ ในการก�ำ หนดขอ้ ตกลงใหแ้ กค่ กู่ รณี การจะตกลงหรอื ไมเ่ ปน็ การตดั สนิ ใจของคกู่ รณเี อง​ ขน้ั ตอนการด�ำ เนนิ การ • ยืน่ คำ�ร้องขอใหม้ ีการเจรจาไกลเ่ กลยี่ ชน้ั บงั คับคดโี ดยสมคั รใจ • ศนู ยไ์ กลเ่ กลยี่ ขอ้ พพิ าทเปน็ ผปู้ ระสานงานเจรจานดั วนั เวลา และสถานทไี่ กลเ่ กลยี่ • ผ้มู อี �ำ นาจในการตัดสินใจ ท้ังเจา้ หนี้ และลูกหน้ีเขา้ ร่วมเจรจาทกุ คร้งั • ด�ำ เนนิ การไกลเ่ กลี่ย โดยมผี ไู้ กล่เกล่ียของกรมบงั คับคดเี ปน็ คนกลาง ทำ�หนา้ ท่ี ช่วยเหลือเสนอแนะหาทางออกเพอื่ ยุตขิ อ้ พพิ าท ​ประโยชนก์ ารไกลเ่ กลย่ี ขอ้ พพิ าท • รวดเรว็ และไมย่ ุง่ ยาก • ประหยดั เวลาและคา่ ใชจ้ ่าย • คกู่ รณีสามารถตกลงกนั ได้ ท�ำ ใหก้ ารบังคับคดีเสรจ็ ส้นิ ไป • คกู่ รณสี ามารถหาข้อยตุ ิไดด้ ้วยตนเองและมกี ารยอมรับปฏบิ ัติตามข้อตกลงนั้น ทำ�ใหไ้ ม่ตอ้ งมีการบงั คบั คดตี ามมา • ข้อยุตินั้นเหมาะสมกับคู่กรณี เน่ืองจากคู่กรณีสามารถเลือกที่จะทำ�ข้อตกลง อย่างไรก็ไดท้ ่ีไมข่ ดั ตอ่ กฎหมาย • การไกล่เกลี่ยข้อพิพาทจะเป็นความลับ เน่ืองจากบุคคลที่เกี่ยวข้องต้องรักษา ความลบั ไม่เปิดเผยขอ้ มลู ทไี่ ดร้ บั จากกระบวนการไกล่เกลย่ี ขอ้ พพิ าท 35คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

• ขอ้ ตกลงระหวา่ งคกู่ รณสี ามารถบงั คบั ใหฝ้ า่ ยใดฝา่ ยหนง่ึ ไมอ่ าจบอกเลกิ หรอื ปฏบิ ตั ิ ให้เปน็ อ่ืนโดยไม่ได้รบั ความยินยอมจากอีกฝ่ายได้ • รกั ษาความสัมพนั ธ์ระหวา่ งกนั ได้ หรือก่อให้เกดิ ความสมั พนั ธ์ในระยะยาว • มีความยืดหย่นุ เน่อื งจากค่กู รณีสามารถเลือกใช้การไกล่เกล่ยี ข้อพิพาทท้งั หมด หรอื ในประเดน็ ใดประเดน็ หนง่ึ กไ็ ด้ สว่ นทเ่ี หลอื อาจใหม้ กี ารด�ำ เนนิ การบงั คบั คดตี อ่ ไป • มีคุณภาพ เนื่องจากบุคคลท่ีทำ�หน้าท่ีในการไกล่เกลี่ยข้อพิพาทมักเป็นบุคคล ทมี่ คี วามสามารถหรอื เชย่ี วชาญในเร่อื งนั้น ๆ • คกู่ รณยี งั คงมสี ทิ ธใ์ิ นการบงั คบั คดี หากคกู่ รณมี คี วามตอ้ งการทจ่ี ะด�ำ เนนิ การตอ่ ไป ข​ น้ั ตอนการไกลเ่ กลย่ี ขอ้ พพิ าทชน้ั บงั คบั คดี ข้ันตอนที่ 1 คคู่ วามหรอื ผมู้ ีส่วนไดเ้ สียในการบงั คับคดยี ื่นคำ�รอ้ งขอไกลเ่ กลยี่ ขั้นตอนท่ี 2 เจ้าพนักงานผูร้ ับค�ำ ร้องอธิบายขนั้ ตอนวธิ กี ารไกล่เกลี่ย ให้ค�ำ แนะน�ำ เบ้อื งตน้ ให้กับผ้รู อ้ ง ขัน้ ตอนท่ี 3 กำ�หนดวันนัดไกลเ่ กลย่ี ขั้นตอนที่ 4 หนงั สือแจ้งวันเวลานัดไกล่เกลีย่ ให้ค่กู รณที ราบ ขน้ั ตอนท่ี 5 ทำ�การไกลเ่ กลย่ี ตามก�ำ หนดนดั ​เอกสารประกอบการยน่ื ค�ำ รอ้ งขอไกลเ่ กลย่ี • ค�ำ ร้องขอไกลเ่ กลี่ย • ส�ำ เนาบัตรประจ�ำ ตัวประชาชน • หนังสือมอบอำ�นาจ พร้อมสำ�เนาบตั รประชาชนของผมู้ อบอ�ำ นาจ และผู้รับมอบ อำ�นาจ (กรณยี ่ืนแทนผ้อู น่ื ) • ส�ำ เนาค�ำ พพิ ากษา หรอื มอบหมายบังคบั คดี • เอกสารประกอบอื่น ๆ (หากมี) เช่น สำ�เนารายงานการยึด หรืออายัดทรัพย์ ประกาศขับไล่ ประกาศขายทอดตลาด ฯลฯ 36 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบับประชาชน

2. การยดึ ทรพั ยส์ นิ คอื กระบวนการบงั คบั ช�ำ ระหนจี้ ากทรพั ยส์ นิ ของลกู หนี้ เปน็ ขน้ั ตอนภายหลงั จาก ทศี่ าลมคี �ำ พพิ ากษา และเจา้ หนตี้ ามค�ำ พพิ ากษาขอออกหมายบงั คบั คดตี ง้ั เจา้ พนกั งาน บังคับคดโี ดยเจ้าหนี้ตามค�ำ พิพากษามีหน้าทส่ี ืบทรัพย์สินของลกู หน้ี และยืน่ ค�ำ รอ้ งตอ่ เจา้ พนกั งานบงั คบั คดใี หท้ �ำ การยดึ ทรพั ยส์ นิ และเจา้ พนกั งานบงั คบั คดจี ะแจง้ การยดึ ให้ ลกู หนต้ี ามค�ำ พพิ ากษาทราบ โดยกรณที รพั ยย์ ดึ เปน็ สงั หารมิ ทรพั ยจ์ ะท�ำ การยดึ โดยน�ำ ทรพั ย์สนิ มาและฝากไว้ ณ สถานทตี่ ามทีเ่ จา้ พนักงานบังคับคดีเห็นสมควร หรอื มอบไว้ ในความดแู ลของลกู หน้ตี ามค�ำ พิพากษา โดยความยินยอมของเจา้ หนี้ตามค�ำ พิพากษา และเจ้าพนักงานบังคับคดีจะทำ�การประทับตราเป็นหลักฐานแห่งการยึดไว้ ในส่วน อสงั หารมิ ทรพั ยเ์ จา้ พนกั งานบงั คบั คดจี ะแจง้ การยดึ ไปยงั เจา้ พนกั งานทดี่ นิ เพอ่ื บนั ทกึ การยึดไว้ในทะเบียน ท้ังนี้ ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 285 ก�ำ หนดให้ทรัพย์สินบางประการไม่อย่ใู นความรับผิดแหง่ การบงั คบั คดี 3. การขายทอดตลาด คือ ข้ันตอนการบังคับคดีชำ�ระหนี้ภายหลังการยึดทรัพย์สิน โดยเจ้าพนักงาน บงั คบั คดจี ะขอใหศ้ าลมคี �ำ สง่ั อนญุ าตใหข้ ายทอดตลาดทรพั ยส์ นิ ทยี่ ดึ เพอ่ื น�ำ เงนิ ทไ่ี ดม้ า ช�ำ ระหนใ้ี หแ้ กเ่ จา้ หนตี้ ามค�ำ พพิ ากษา โดยกอ่ นการขายทอดตลาดเจา้ พนกั งานบงั คบั คดี จะสง่ ประกาศขายทอดตลาดใหแ้ กผ่ มู้ สี ว่ นไดเ้ สยี ในคดี เพอื่ ใหม้ าดแู ลการขายทอดตลาด การขายทอดตลาดเป็นการเปิดโอกาสให้บุคคลท่ัวไปเข้าเสนอราคาในรูปแบบ ของการประมูลทรัพย์สิน โดยเจ้าพนักงานบังคับคดีจะเคาะไม้ขายให้เท่าที่ผู้ที่เสนอ ราคาสงู สดุ ทง้ั นี้ หากผมู้ สี ว่ นไดเ้ สยี เหน็ วา่ ราคาทมี่ ผี เู้ สนอนน้ั เปน็ ราคาทตี่ �ำ่ เกนิ สมควร ผูม้ ีส่วนได้เสยี สามารถใช้สิทธิคดั ค้านราคา และเจา้ พนกั งานบงั คับคดีจะเลือ่ นการขาย ทอดตลาดออกไป เพื่อให้ผู้มีส่วนได้เสียหาผู้เข้าสู้ราคามาเสนอราคาท่ีต้องการตาม ประมวลกฎหมาย วิธีพจิ ารณาความแพ่ง มาตรา 309 ทวิ 37คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบับประชาชน

4. การอายดั ทรพั ยส์ นิ • เปน็ วธิ ีการบังคบั คดีรูปแบบหน่ึง • ไม่ใชก่ ารบงั คับกบั ทรพั ยส์ ินที่มีอย่ใู นความครอบครองของลูกหนโี้ ดยตรง • เปน็ การบังคับคดกี ับสิทธเิ รยี กร้องเปน็ เงินของลูกหน้ีตามคำ�พิพากษา • เปน็ การสง่ั บคุ คลภายนอกมใิ หช้ �ำ ระหนแ้ี กล่ กู หนต้ี ามค�ำ พพิ ากษา แตใ่ หช้ �ำ ระหน้ี แกเ่ จา้ พนกั งานบงั คบั คดแี ทน ​วธิ กี ารอายดั ทรพั ยส์ นิ • มีหนังสือ (คำ�สั่ง) แจ้งไปยังบุคคลภายนอก ไม่ให้ชำ�ระเงินแก่ลูกหนี้ตาม ค�ำ พพิ ากษาแตใ่ หช้ �ำ ระตอ่ เจา้ พนกั งานบงั คบั คดแี ทนภายในระยะเวลาทก่ี �ำ หนดไว้ • มีหนังสือ/หมาย (คำ�ส่ัง) แจ้งการอายัดให้ลูกหนี้ตามคำ�พิพากษาทราบและ ให้งดเว้นการจำ�หน่ายสิทธิเรียกร้อง ต้ังแต่ขณะที่ได้ส่งคำ�สั่งน้ันให้เจ้าหนี้ ตามคำ�พพิ ากษา • บคุ คลภายนอกทไ่ี ดร้ บั หนงั สอื (ค�ำ สง่ั ) เจา้ พนกั งานบงั คบั คดหี ากไมส่ ง่ เงนิ อายดั ต้องแจ้งเหตุขัดข้องให้เจ้าพนักงานบังคับคดีทราบมิฉะนั้นจะถูกดำ�เนินการ ตามมาตรา 312 แห่งประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง 5. การขบั ไล-่ รอ้ื ถอน การขับไล่-ร้ือถอน ในกรณีที่ลูกหน้ีตามคำ�พิพากษาถูกพิพากษาให้ขับไล่ หรือต้องรื้อถอนส่ิงปลูกสร้างออกไปจากอสังหาริมทรัพย์ท่ีอยู่อาศัยหรือทรัพย์ ที่ครอบครอง ถ้าลูกหนต้ี ามค�ำ พิพากษาไมป่ ฏิบตั ิตามค�ำ บังคบั เจา้ หนตี้ ามค�ำ พพิ ากษา ก็สามารถยื่นคำ�ร้องต่อศาล ขอให้ต้ังเจ้าพนักงานบังคับคดีจัดการให้เจ้าหน้ี ตามค�ำ พพิ ากษาเข้าครอบครองทรพั ย์ และดำ�เนินการร้อื ถอนตอ่ ไป 38 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบับประชาชน

6. การบงั คบั คดลี ม้ ละลาย กระบวนการพิจารณาคดีลม้ ละลาย เป็นกระบวนการทจี่ ะด�ำ เนินการรวบรวม และจำ�หน่ายทรัพย์สินของลูกหน้ี แล้วนำ�มาจัดสรรแบ่งส่วนชำ�ระหน้ีให้แก่เจ้าหน้ี ท้ังหลาย ซ่งึ ตามพระราชบญั ญตั ิล้มละลาย พ.ศ. 2483 บญั ญัตไิ วด้ งั นี้ “กระบวนการ พิจารณาคดีล้มละลาย หมายความว่า กระบวนการพิจารณา ซึ่งบัญญัติไว้ใน พระราชบญั ญตั นิ ไ้ี มว่ า่ จะกระท�ำ ตอ่ ศาลหรอื ตอ่ เจา้ พนกั งานพทิ กั ษท์ รพั ย์ ตง้ั แตเ่ รม่ิ คดี จนถงึ คดสี ิน้ สุด” เ​จา้ หนผ้ี เู้ ปน็ โจทกม์ สี ทิ ธแิ ละหนา้ ท่ี ดงั น้ี 1. วางเงินประกนั คา่ ใช้จา่ ยเบ้ืองตน้ 1.1 ชั้นพิทักษ์ทรัพย์ชั่วคราว 8,000 บาท 1.2 ชั้นพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาด 10,000 บาท 1.3 หากวางเงินประกันชั้นพิทักษ์ทรัพย์ชั่วคราวแล้วต่อมา เมื่อศาล มีคำ�สั่งพิทักษ์ทรัพย์เด็ดขาด ต้องวางเงินประกันเพิ่มเติม 5,000 บาท เว้นแต่ กองทรัพย์สินของลูกหนี้หรือผู้ล้มละลาย มีเงินเพียงพอ 1.4 วางเงินประกันค่าใช้จ่ายเพิ่มเติมตามจำ�นวนที่เจ้าพนักงาน พิทักษ์ทรัพย์เห็นว่าจำ�เป็นตามควร 2. ใหถ้ อ้ ยค�ำ เกยี่ วกบั ทรพั ยส์ นิ ของลกู หนห้ี รอื ผลู้ ม้ ละลายทถี่ กู ยดึ หรอื อายดั ไว้ ในคดีอนื่ และคดีแพ่งอันเก่ยี วกบั ทรพั ยส์ ินของลูกหน้หี รอื ผูล้ ้มละลาย ทค่ี ้างพิจารณาอยใู่ นศาล (ถ้าหากมี) 3. นำ�เจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ไปยึดทรัพย์สินของลูกหน้ีหรือผู้ล้มละลาย (ถา้ หากม)ี โดยเร็ว 4. ดแู ลระวังประโยชนข์ องเจ้าหน้ที งั้ หลาย 5. ช่วยเจ้าพนักงานพิทกั ษ์ทรพั ยใ์ นการรวบรวมจ�ำ หน่ายทรพั ยส์ ินของลกู หนี้ หรือผลู้ ้มละลาย 6. สทิ ธแิ ละหนา้ ทเี่ ช่นเดยี วกบั เจ้าหนท้ี ั้งหลาย 39คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

ลกู หนห้ี รอื ผลู้ ม้ ละลายมสี ทิ ธแิ ละหนา้ ท่ี ดงั น้ี 1. ตอ้ งไปสาบานตวั และใหถ้ ้อยค�ำ ช้แี จงเกี่ยวกบั กิจการและทรัพยส์ ิน พรอ้ มท�ำ บัญชีแสดงกิจการและทรัพย์สิน (ตามแบบ ล.13 ก-ช) ต่อเจ้าพนักงาน พิทักษ์ทรพั ย์ 2. ต้องส่งมอบทรัพย์สิน บัญชี ดวงตราห้างฯ หรือบริษัท และเอกสารต่าง ๆ ต่อเจ้าพนักงานพทิ กั ษ์ทรัพย์ 3. ขอประนอมหน้ภี ายในเวลาก�ำ หนดไม่ว่าก่อนหรอื หลังลม้ ละลาย 4. ไปประชมุ เจา้ หนีท้ ุกครั้งเมอ่ื ได้รบั แจง้ ก�ำ หนดวันนัดจากเจา้ พนักงาน พทิ กั ษท์ รัพย์ 5. ไปใหศ้ าลไตส่ วนลกู หนโ้ี ดยเปดิ เผย เมอื่ ไดร้ บั แจง้ วนั ก�ำ หนดนดั จากเจา้ พนกั งาน พิทกั ษ์ทรัพย์ 6. ทำ�บัญชีรับ-จ่ายทุก 6 เดือนนับแต่ถูกพิทักษ์ทรัพย์เสนอต่อเจ้าพนักงาน พิทกั ษท์ รพั ย์ 7. ได้รับการปลดจากการเป็นบุคคลล้มละลายทันทีท่ีพ้นกำ�หนดระยะเวลา 3 ปนี บั แตว่ นั ทศี่ าลไดพ้ ิพากษาให้เป็นบุคคลล้มละลาย เวน้ แต่ ​ (1) บุคคลน้ันได้เคยถูกพิพากษาให้ล้มละลายมาก่อนแล้ว และยังไม่พ้น กำ�หนดระยะเวลา 5 ปี ให้ขยายเวลาปลดจากการเป็นบุคคลล้มละลาย เปน็ 5 ปี ​(2) บคุ คลนน้ั เปน็ บคุ คลลม้ ละลายทจุ รติ ใหข้ ยายระยะเวลาปลดจากการเปน็ บคุ คลลม้ ละลายเป็น 10 ปี ​(3) บุคคลนั้นเป็นบุคคลล้มละลายเกี่ยวเนื่องกับการกระทำ�ความผิด อันมีลักษณะเป็นการกู้ยืมเงินท่ีเป็นการฉ้อโกงประชาชนให้ขยาย ระยะเวลาปลดจากการเป็นบุคคลล้มละลายเป็น 10 ปี 40 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบับประชาชน

7. การฟน้ื ฟกู จิ การของลกู หน้ี กระบวนการฟ้ืนฟูกิจการเริ่มเมื่อมีการยื่นคำ�ร้องขอฟื้นฟูกิจการต่อศาล ล้มละลาย โดยศาลอาจมีคำ�ส่ังให้ฟ้ืนฟูกิจการตามที่ร้องขอเม่ือศาลเห็นว่ามี เหตุผลสมควร และมีช่องทางที่จะฟ้ืนฟูกิจการของลูกหนี้ ทั้งนี้ กระบวนการ ฟื้นฟูกิจการถือเป็นการให้โอกาสแก่ลูกหน้ีท่ีมีหน้ีสินล้นพ้นตัวหากแต่ยังมี ศักยภาพทางธุรกิจที่ดีอยู่มิให้ถูกพิทักษ์ทรัพย์ และขณะเดียวกันก็รักษาธุรกิจ ของตนไว้ และเพ่ือดำ�เนินการให้กระบวนการฟ้ืนฟูกิจการประสบผลสำ�เร็จ ก ร ะ ท ร ว ง ยุ ติ ธ ร ร ม จึ ง ไ ด้ ต้ั ง สำ � นั ก ฟ้ื น ฟู กิ จ ก า ร ข อ ง ลู ก ห น้ี ขึ้ น ใ น วั น ท่ี 16 เมษายน พ.ศ. 2541 โดยให้เป็นหน่วยงานหลักในการดำ�เนินการให้เป็นไปตาม กระบวนการฟื้นฟกู จิ การ ​เงอ่ื นไขเพอ่ื เขา้ รบั การฟน้ื ฟกู จิ การ​ ลกู หน้ตี อ้ งเปน็ บรษิ ทั จำ�กดั , บริษทั มหาชน จำ�กัด หรอื นติ บิ ุคคลอนื่ ใด 1. ลกู หน้ีต้องมีหนีส้ ินล้นพ้นตัว 2. ลูกหน้ีต้องมีหน้ีท้ังหมดในจำ�นวนท่ีแน่นอนไม่ตำ่�กว่า 10 ล้านบาท กฎหมายล้มละลายได้กำ�หนดอำ�นาจหน้าท่ีของเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์ ในกระบวนการนใ้ี หเ้ รม่ิ ขน้ึ ทนั ทที ศ่ี าลสง่ั ใหฟ้ น้ื ฟกู จิ การ ภายหลงั ศาลมคี �ำ สง่ั แลว้ ภาระหน้าทส่ี ำ�คญั ของเจ้าพนกั งานพิทกั ษ์ทรพั ย์ ได้แก่ 1. เรียกประชุมเจ้าหน้ี 2. ท�ำ ความเหน็ ค�ำ ขอรบั ช�ำ ระหนข้ี องเจา้ ของหน้ี 3. ให้ความช่วยเหลือแก่ศาลในการติดตาม ความกา้ วหน้าของข้นั ตอนการฟ้นื ฟูกิจการ 41คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

8. การวางทรพั ย์ การวางทรัพย์เป็นกระบวนการที่อนุญาตให้ลูกหนี้ หรือบุคคลท่ีสามที่ยินดี จะช�ำ ระหนแ้ี ทนลกู หนม้ี าวางทรพั ย์ ณ ส�ำ นกั งานบงั คบั คดี ซง่ึ หากด�ำ เนนิ การอยา่ งถกู ตอ้ งแลว้ ยอ่ มสง่ ผลใหล้ กู หนี้หลุดพน้ จากหนี้ถงึ แม้วา่ เจ้าหนป้ี ฏเิ สธ ไมย่ อมรับช�ำ ระหน้ี และเป็น กระบวนการท่ีหากตกลงกันได้กไ็ มต่ อ้ งเสียเวลาเสียคา่ ใชจ้ ่ายฟอ้ งร้องในช้ันศาล เหตขุ องการวางทรพั ย์ 1. เจ้าหน้ีบอกปัดไม่ยอมรับชำ�ระหนี้หรือปฏิเสธไม่ยอมรับชำ�ระหน้ี เช่น จ่ายค่าเช่าบ้านไม่ได้เพราะผู้ให้เช่าบ่ายเบ่ียงเพื่อหาเหตุจะยกเลิกการเช่า 2. เจ้าหน้ีท่ีไม่สามารถจะรับชำ�ระหน้ีได้ซึ่งอาจเป็นเพราะเจ้าหนี้ไม่อยู่ หรอื ไปตา่ งประเทศไม่ทราบจะกลับมาเม่ือใด 3. ไม่สามารถจะหย่ังรู้ถึงสิทธิของเจ้าหนี้ หรือรู้ตัวเจ้าหน้ีได้แน่นอนโดยมิใช่ ความรับผดิ ของตน เช่น เจ้าหนี้ตายและลูกหนี้ไมท่ ราบว่าใครเป็นทายาท 4. ตามบทบญั ญตั แิ หง่ ประมวลกฎหมายแพง่ และพาณชิ ย์ มาตรา 232, 302, 631, 679, 754, 772 และ 947 5. ตามบัญญตั แิ หง่ กฎหมายอื่นให้มกี ารวางทรัพย์ เช่น กฎหมายเวนคืน อสังหารมิ ทรัพย์ 6. ตามคำ�สั่งศาล “สายดว่ นกรมบงั คบั คด”ี โทร. 1111 ตอ่ 79 42 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

ผวู้ างทรพั ยต์ อ้ งปฏบิ ตั ิดงั น้ี 1. เขียนคำ�ขอวางทรัพย์ตามแบบ ว.1 หากมอบให้บุคคลอ่ืนวางทรัพย์แทน ต้องท�ำ ใบมอบอำ�นาจตามแบบ ว.4 2. กรณีผู้วางทรัพย์เป็นนิติบุคคลแสดงและถ่ายสำ�เนาหนังสือรับรอง การจดทะเบียนนติ บิ ุคคล ซง่ึ นายทะเบยี นรบั รอง 3. เตรยี มหลกั ฐานท่ีเกยี่ วขอ้ งกับการวางทรพั ย์ในเรอ่ื งนัน้ ๆ มาแสดง 4. ต้องวางเงินประกันค่าใช้จ่ายคร้ังแรก ส่วนกลาง 300 บาท ส่วนภูมิภาค 300 - 700 บาท ค่าใช้จ่ายนี้ถือเป็นเงินทดรองในการดำ�เนินงานนับแต่ เจา้ พนกั งานสงั่ รบั วางทรพั ย์ เมอื่ เจา้ หนม้ี ารบั เงนิ หรอื ทรพั ยท์ วี่ าง เจา้ หนจี้ ะตอ้ ง รบั ภาระคา่ ใชจ้ า่ ยนน้ั และเจา้ พนกั งานจะคนื เงนิ คา่ ใชจ้ า่ ยดงั กลา่ วใหผ้ วู้ างทรพั ย์ 5. ในกรณีทรัพย์ท่ีวางเป็นอสังหาริมทรัพย์หรือสังหาริมทรัพย์ขนาดใหญ่ ต้องนำ�เจ้าพนกั งานไปตรวจทรพั ยก์ ่อน 6. ผู้วางทรัพย์หรือผู้รับมอบอำ�นาจต้องมาให้เจ้าพนักงานสอบสวนถึงท่ีมา แหง่ มูลหน้ี 7. ผวู้ างทรัพยต์ ้องแจง้ การวางทรพั ยใ์ หเ้ จ้าหนีท้ ราบโดยเร็ว ชอ่ งทางการตดิ ตอ่ กรมบังคับคดี กระทรวงยุติธรรม 189/1 ถนนบางขุนนนท์ แขวงบางขุนนนท์ เขตบางกอกนอ้ ย กรงุ เทพมหานคร 10700 และสำ�นักงานบังคบั คดจี ังหวดั 76 แหง่ / สาขา จ�ำ นวน 33 แหง่ โทรศัพท์ 0 2881 1999 สโเวทาบ็ รยไสดซาว่ ตรน์​w01w12w141.3le3กdด0.g87o09.1t​h (ตดิ ต่อกรมบงั คบั คดี และสายตรงผู้บรหิ าร) อีเมล [email protected] 43คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

กรมพนิ จิ และคมุ้ ครองเดก็ และเยาวชน Department of Juvenile Observation and Protection เป็นหน่วยงานของรัฐท่ีปฏิบัติงานด้วยการบริหารงานยุติธรรม ของเด็กและเยาวชนในสังกัดกระทรวงยุติธรรม ที่ส่งเสริมการพิทักษ์ คุ้มครองสิทธิและสวัสดิภาพเด็กและเยาวชน เสริมสร้างความมั่นคงของสถาบัน ครอบครัวและชุมชน โดยใช้กระบวนการยุติธรรมเชิงสมานฉันท์ การหันเหคดี ออกจากกระบวนการยุติธรรม ศึกษาและดำ�เนินการป้องกัน แก้ไข บำ�บัด ฟ้ืนฟู พฤติกรรมเด็กและเยาวชนที่เข้าสู่กระบวนการยุติธรรม เพื่อให้เด็กและเยาวชน สามารถกลับไปอยู่ร่วมกับครอบครัวและอยู่ในสังคมได้อย่างปกติสุข สามารถ รับผิดชอบต่อตนเอง รับผิดชอบต่อครอบครัวและสร้างเสริมประโยชน์ต่อสังคม และประเทศชาตไิ ด้ 44 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบับประชาชน

ภารกจิ กรมพนิ จิ และคมุ้ ครองเดก็ และเยาวชน งานคดอี าญา • กอ่ นพพิ ากษา ​เม่ือเด็กและเยาวชนถูกจับ และเป็นกรณีท่ีจะต้องดำ�เนินคดีในศาลเยาวชน และครอบครวั พนกั งานสอบสวนจะตอ้ งถามปากค�ำ เดก็ หรอื เยาวชน และเมอื่ เสรจ็ แลว้ ต้องนำ�ตัวเด็กหรือเยาวชนน้ันไปศาลเยาวชนและครอบครัว เพ่ือตรวจสอบการจับกุม ภายใน 24 ชวั่ โมง เม่ือศาลตรวจสอบการจบั กุมแลว้ ศาลอาจมคี ำ�ส่งั ดังนี้ 1. ให้มอบตัวเด็กหรอื เยาวชนใหแ้ ก่บิดามารดา ผปู้ กครอง บุคคลหรอื องค์การที่ ศาลเห็นสมควรหรือมีคำ�สั่งให้ปล่อยช่ัวคราว โดยกำ�หนดให้บิดามารดา ผู้ปกครอง บุคคล องค์การหรือนายประกัน มีหน้าที่นำ�ตัวเด็กหรือเยาวชน ไปพบพนักงานสอบสวน เพ่ือทำ�การแจ้งข้อกล่าวหาและสอบปากคำ� และไปพบพนักงานคุมประพฤติท่ีสถานพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชน เพ่ือสืบเสาะและพินิจข้อเท็จจริงและสิ่งแวดล้อมเกี่ยวกับเด็กหรือเยาวชน ซง่ึ เป็นผตู้ ้องหาและบุคคลท่เี กยี่ วขอ้ ง ​2. ให้ควบคุมเด็กหรือเยาวชนไว้ในสถานพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชนหรือ สถานท่อี ื่นตามทศี่ าลเหน็ สมควร กรณีที่เด็กและเยาวชนอยู่ในความควบคุมของสถานพินิจและคุ้มครอง เด็กและเยาวชน ใหเ้ ดก็ หรือเยาวชนได้รบั การปฏิบตั ิ ดงั น้ี • ทำ�ความสะอาดรา่ งกาย และเปลยี่ นเครอ่ื งแต่งกาย • ให้แพทย์ตรวจสภาพร่างกายและสภาพจิตใจเบ้ืองต้น และถ้าเห็น สมควรให้จิตแพทย์ตรวจสภาพจิตดว้ ย • ถา้ เดก็ หรือเยาวชนเจ็บป่วย ตอ้ งได้รับการรกั ษาพยาบาล 45คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

สถานพนิ จิ และคมุ้ ครองเดก็ และเยาวชน มอี �ำ นาจหนา้ ทส่ี �ำ คญั คอื 1. สืบเสาะและพินิจข้อเท็จจริงและสิ่งแวดล้อมเกี่ยวกับเด็กหรือเยาวชน และบุคคลอ่ืน แล้วจัดทำ�รายงานและความเห็นเกี่ยวกับสาเหตุแห่งการ กระทำ�ผิด แล้วส่งรายงานให้พนักงานสอบสวน เพ่ือเสนอพนักงานอัยการ พิจารณาส่ังฟ้องหรือไม่ฟ้อง เมื่อมีการฟ้องคดีต่อศาลให้ส่งรายงานพร้อม ความเห็นเก่ียวกับการลงโทษหรือการใช้วิธีการสำ�หรับเด็กและเยาวชน ต่อศาลเยาวชนและครอบครัว 2​ . ดำ�เนินการและประสานงานร่วมกับหน่วยงานและองค์กรอ่ืนในการ สงเคราะหแ์ กไ้ ขและบำ�บัดฟ้นื ฟเู ดก็ หรือเยาวชน • หลงั พพิ ากษา ​ในกรณีศาลมีคำ�พิพากษาหรือคำ�สั่งให้เด็กหรือเยาวชนรับการฝึกอบรม เด็กหรือเยาวชนจะถูกส่งไปรับการฝึกอบรมยังศูนย์ฝึกและอบรมเด็กและเยาวชน ซง่ึ ในการฝกึ อบรมจะมกี ารประเมนิ และจดั ท�ำ แผนการฝกึ อบรมใหเ้ หมาะสมแกเ่ ดก็ หรอื เยาวชนแตล่ ะรายไป ทงั้ นี้ ศาลอาจจะก�ำ หนดระยะเวลาฝกึ อบรมขนั้ ต�ำ่ และขน้ั สงู ไวก้ ไ็ ด้ หากเด็กหรือเยาวชนรายน้ันมีผลการฝึกอบรมก้าวหน้าเป็นท่ีประจักษ์หรือได้ทำ� ความชอบเป็นพิเศษให้ได้รับประโยชน์ คือ เล่ือนช้ัน ลาเย่ียมบ้าน ลดวันฝึกอบรม หรอื พกั การฝกึ อบรม นอกจากนห้ี ากผา่ นหลกั สตู รการฝกึ อบรม ศาลอาจมคี �ำ สง่ั ใหป้ ลอ่ ยตวั ไปกอ่ นก�ำ หนดครบระยะเวลาขน้ั ต�่ำ ได้ แตห่ ากเดก็ หรอื เยาวชนชนไมป่ ฏบิ ตั ติ ามระเบยี บ ข้อบังคับ ไม่ต้ังใจรับการฝึกอบรม หลบหนีหรือพยายามหลบหนี หรือกระทำ�การใด อันก่อให้เกิดความเดือดร้อน รำ�คาญ หรือขัดต่อความสงบสุขของเด็กหรือเยาวชน อื่นหรือก่อความไม่สงบเรียบร้อยในศูนย์ฝึกและอบรมเด็กและเยาวชน ต้องถูกตัด ประโยชนห์ รอื อาจจะตอ้ งอยรู่ บั การฝกึ อบรมไปจนกวา่ จะครบขนั้ สงู หรอื ศาลอาจใหเ้ พมิ่ ระยะเวลาฝกึ อบรมได้ 46 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

งานคดคี รอบครวั ​เมอ่ื ศาลเยาวชนและครอบครวั รบั ค�ำ ฟอ้ งหรอื ค�ำ รอ้ งในคดคี รอบครวั และเหน็ วา่ คดนี น้ั มผี เู้ ยาวห์ รอื ผเู้ ยาวม์ ผี ลประโยชนห์ รอื สว่ นไดเ้ สยี ศาลจะมคี �ำ สง่ั แจง้ ผอู้ �ำ นวยการ สถานพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชนให้ทำ�การสืบเสาะและประมวลข้อเท็จจริง เกย่ี วกบั ผรู้ อ้ งผเู้ ยาว์ทรพั ยส์ นิ และความเหน็ หรอื เกย่ี วกบั โจทกแ์ ละจ�ำ เลยและจดั ท�ำ รายงาน และความเห็นส่งศาลเพ่อื ใช้ประกอบการพิจารณาพิพากษาคดีของศาลต่อไป ในการน้ี สถานพินิจและค้มุ ครองเด็กและเยาวชนจะต้องทำ�การสอบปากคำ�ผ้เู ก่ยี วข้องทุกฝ่าย ในคดี สบื เสาะ ดสู ภาพทรพั ยส์ นิ หรอื สภาพแวดลอ้ ม แลว้ จดั ท�ำ รายงาน และความเหน็ เสนอ ตอ่ ศาล และหากศาลมคี �ำ สง่ั ตง้ั ผอู้ �ำ นวยการสถานพนิ จิ และคมุ้ ครองเดก็ และเยาวชนเปน็ ผกู้ �ำ กบั การปกครองกจ็ ะตอ้ งด�ำ เนนิ การก�ำ กบั ดแู ลการใชจ้ า่ ยเงนิ ของผเู้ ยาวเ์ พอ่ื ประโยชนข์ อง ผเู้ ยาวอ์ ยา่ งแทจ้ รงิ จนกวา่ ผเู้ ยาวจ์ ะบรรลนุ ติ ภิ าวะจงึ คนื อ�ำ นาจการจดั การทรพั ยส์ นิ แกผ่ เู้ ยาว์ คลนิ กิ ใหค้ �ำ ปรกึ ษาเดก็ และครอบครวั อบอนุ่ กรมพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชน ได้เปิดให้บริการคลินิกให้คำ�ปรึกษา เด็กและครอบครัวอบอุ่น ณ สถานพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชน และศูนย์ฝึก และอบรมเดก็ และเยาวชนทว่ั ประเทศ โดยใหค้ �ำ ปรกึ ษาปญั หาครอบครวั ปญั หาพฤตกิ รรม ของบตุ รหลาน อาทิ เกเร หนเี รยี น เทย่ี วเตร่ หรอื ปญั หากฎหมายตา่ ง ๆ ชอ่ งทางการตดิ ตอ่ กรมพินิจและคุ้มครองเด็กและเยาวชน กระทรวงยุติธรรม ศูนย์ราชการ เฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา 5 ธันวาคม 2550 อาคารราชบุรีดิเรกฤทธ์ิ ช้ัน 5 ถนนแจง้ วฒั นะ แขวงทงุ่ สองหอ้ ง เขตหลกั ส่ี กรงุ เทพฯ 10210 โทรศพั ท์ 0 2141 6473-4 โทรสาร 0 2143 8471 เว็บไซต์ www.djop.go.th หรอื www.facebook.com/pr.djop.moj 47คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

กรมราชทณั ฑ์ Department of Corrections มีภารกิจเกี่ยวกับการควบคุมและแก้ไขพัฒนาพฤตินิสัยผู้ต้องขังโดย มุ่งพัฒนาเป็นองค์กรพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ เพื่อแก้ไข ฟ้ืนฟูผู้ต้องขังให้กลับตนเป็น พลเมอื งดี มสี ขุ ภาพกายและจติ ทด่ี ี ไมห่ วนกลบั มากระท�ำ ผดิ ซ�ำ้ ไดร้ บั การพฒั นาทกั ษะ ฝมี อื ในการประกอบอาชพี ทส่ี จุ รติ และสามารถด�ำ รงชวี ติ ในสงั คมภายนอกไดอ้ ยา่ งปกติ โดยสงั คมใหก้ ารยอมรบั งานบรกิ ารประชาชน การเยย่ี มญาติ 1. สามารถกรอกแบบฟอร์มการขอเย่ียมได้ท่ีเรือนจำ�/ทัณฑสถานที่ผู้ต้องขัง คมุ ขังอยู่ 2. เอกสารทใ่ี ชใ้ นการเยยี่ ม คอื บตั รประจ�ำ ตวั ประชาชนหรอื เอกสารแสดงตนอน่ื ทที่ างราชการออกให้ หากมีข้อสงสัยสามารถสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่เรือนจำ�/ทัณฑสถานที่ ผูต้ อ้ งขงั คมุ ขังอยู่ 48 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

การยา้ ยผตู้ อ้ งขงั กลบั ภมู ลิ �ำ เนา 1. ผู้ต้องขังหรือญาติสามารถเขียนคำ�ร้องพร้อมแนบสำ�เนาทะเบียนบ้าน ส�ำ เนาบตั รประจ�ำ ตวั ประชาชนของผตู้ อ้ งขงั ส�ำ หรบั ในกรณที ญี่ าตเิ ปน็ ผยู้ นื่ คำ�ร้องให้แนบสำ�เนาทะเบียนบ้าน และสำ�เนาบัตรประจำ�ตัวประชาชน ของญาติ (ในกรณีที่ญาติและผู้ต้องขังคนละนามสกุล ให้เตรียมเอกสาร ที่สามารถยืนยันความเป็นเครือญาติได้อย่างชัดเจน) และย่ืนคำ�ร้องได้ท่ี เรือนจำ�/ทัณฑสถานท่ีผูต้ อ้ งขังคุมขงั อยู่ 2​​ . เจา้ หนา้ ทขี่ องเรอื นจ�ำ / ทณั ฑสถานตรวจสอบคณุ สมบตั ิ หากไมม่ คี ณุ สมบตั ิ ตามหลักเกณฑ์ฯ เรือนจำ�/ทัณฑสถานจะแจ้งผู้ต้องขัง/ญาติทราบ หากมีคุณสมบัติตามหลักเกณฑ์ฯ จะรวบรวมเอกสารท่ีเกี่ยวข้องรายงาน กรมราชทณั ฑเ์ พอ่ื พจิ ารณาต่อไป 3​​ . กรมราชทัณฑ์พิจารณาแล้ว แจ้งผลให้เรือนจำ�/ทัณฑสถานทราบ หากผตู้ อ้ งขงั เหลอื ก�ำ หนดโทษเกนิ อ�ำ นาจการควบคมุ ของเรอื นจ�ำ /ทณั ฑสถาน ทข่ี อยา้ ย จะพจิ ารณาเรอื นจ�ำ /ทณั ฑสถานใกลเ้ คยี งทอ่ี ยใู่ นอ�ำ นาจการควบคมุ ชอ่ งทางการตดิ ตอ่ กรมราชทัณฑ์ เลขที่ 222 ถนนนนทบุรี 1 ต�ำ บลสวนใหญ่ อ�ำ เภอเมือง จังหวัด นนทบรุ ี 11000 โโเวททบ็ รรไศสซาพั ตรท์ ์ w00w22w9966.c77o3r2r32e02c22t.go.th 49คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน

กรมสอบสวนคดพี เิ ศษ Department of Special Investigation ​ มีภารกิจเก่ยี วกับการป้องกัน การปราบปราม การสืบสวนคดีความผิด ทางอาญาที่ต้องดำ�เนินการสืบสวนและสอบสวนโดยใช้วิธีการพิเศษตามกฎหมาย ว่าดว้ ยการสอบสวนคดพี เิ ศษ โดยมีอำ�นาจหน้าท่ี ดังนี้ 1. รับผิดชอบงานเลขานุการของคณะกรรมการตามกฎหมายว่าด้วย การสอบสวนคดพี เิ ศษและกฎหมายทเ่ี กีย่ วข้อง 2. ป้องกัน ปราบปราม สืบสวน และสอบสวนคดีพิเศษตามกฎหมาย ว่าด้วยการสอบสวนคดีพิเศษ และตามหลักเกณฑ์ท่ีคณะกรรมการ คดพี เิ ศษประกาศกําหนดหรอื ตามมตขิ องคณะกรรมการคดพี เิ ศษตลอดจน ปฏบิ ตั งิ านตามประมวลกฎหมายวธิ พี จิ ารณาความอาญาและกฎหมายอน่ื อนั เกย่ี วกบั ความผดิ ทางอาญาท่ีเปน็ คดีพเิ ศษ 3. ศึกษา รวบรวม จัดระบบ และวิเคราะห์ข้อมูลเพ่ือประโยชน์แก่การ ปฏิบัติหน้าท่ีของคณะกรรมการตามกฎหมายว่าด้วยการสอบสวน คดีพิเศษ และเพื่อป้องกัน ปราบปราม สืบสวนและสอบสวนคดีพิเศษ 4. จัดให้มีการศึกษา อบรม และพัฒนาระบบงานการสืบสวน และสอบสวนคดีพิเศษการพัฒนาความรู้และการประเมินสมรรถภาพ การปฏิบัติหน้าท่ีของข้าราชการ พนักงานราชการและลูกจ้างของกรม และบุคลากรท่ีเก่ยี วข้อง ไมว่ ่าจะมฐี านะเปน็ พนักงานสอบสวนคดพี เิ ศษ หรอื เจ้าหนา้ ทค่ี ดพี ิเศษหรือไม่ 5. ดําเนินการเกี่ยวกับงานกฎหมายและระเบียบที่อยู่ในอํานาจหน้าที่ ของกรมและงานอืน่ ทเี่ ก่ียวขอ้ ง 6. ปฏิบัติการอื่นใดตามที่กฎหมายกําหนดให้เป็นอํานาจหน้าท่ีของกรม หรอื ตามที่รฐั มนตรี หรือคณะรฐั มนตรมี อบหมาย 50 คมู่ อื บรกิ ารดา้ นงานยตุ ธิ รรม ฉบบั ประชาชน