โอห์มมิเตอร์(Ohm miter..)

เครื่องวดั โอห์มมิเตอร์ (Meter Ohmmeter) เรียบเรียงโดย นาย ณฐั พงษ์ จิตสวา่ ง สาขาวชิ า ไฟฟ้ากาลงั วทิ ยาลัยเทคนิคสโุ ขทยั

1 เคร่ืองวดั โอหม์ มเิ ตอร์หลักการของโอห์มมเิ ตอร์การวดั ความต้านทานเราสามารถทาได้โดยใชว้ ธิ กี ารวัดกระแสไฟฟา้ ท่ีไหลผ่านตัวตา้ นทานซง่ึ ไม่ทราบค่าและวดั แรงเคลอื่ นไฟฟา้ ท่ีตกครอ่ มตวั ตา้ นทานแลว้ เราก็จะสามารถหาความต้านทานได้ชนดิ ของโอห์มมเิ ตอร์แบ่งออกเป็น2ประเภทคือ1.โอหม์ มิเตอร์แบบอันดบั2.โอหม์ มิเตอร์แบบขนานโอห์มมิเตอร์แบบอันดบั จะประกอบดว้ ยเครอื่ งวดั ชนดิ ขดลวดเลอ่ื นท่ตี อ่ อันดับกบั ตัวความต้านทานและตวั แบตเตอรร์ ่ี ในวงจรโอหม์ มเิ ตอร์จะมีค่าความต้านทานจะใช้ในการปรับค่าศูนย์ของโอห์มมเิ ตอร์กค็ อื การต่อสายตวั นาให้ลัดวงจร ผลของการปรับค่าศูนยจ์ ะทาให้กระแสไฟฟ้าไหลผา่ นวงจรมีค่าสงู สดุ ซึง่ สามารถปรบั ค่าความต้านทานจนกระท่งั เข็มมิเตอรช์ ีค้ ่ากระแสสงู สุดของสเกลก็คอืตาแหน่ง “ศนู ยโ์ อหม์ ”บนสเกลการปรบั ค่าศนู ยจ์ ะต้องมีการกระทาทกุ คร้งั เม่ือจะใช้วดั ค่าความต้านทาน เพื่อคา่ ทจี่ ะไดจ้ ากการวัดท่ถี ูกต้องโอห์มมิเตอรแ์ บบขนาน เปน็ วงจรท่ีประกอบแบตเตอร์ร่ีต่ออนั ดบั กับความต้านทานปรบั คา่ ได้ และขดลวดเคลอื่ นที่ของมเิ ตอร์การใชโ้ อหม์ มเิ ตอรว์ ดั ความตา้ นทาน ค่าความตา้ นทานที่อา่ นไดจ้ ากรหสั สี หรอื คา่ ท่ีพิมพ์ตดิ ไว้ทตี่ ัวตา้ นทานอาจผดิ พลาดได้ อนัเนอ่ื งมาจากรหสั สหี รอื คา่ ทีพ่ ิมพไ์ ว้ไมช่ ดั เจน รหสั สีพิมพผ์ ิดหรือรหัสสีถกู ลบเลือนไป เป็นตน้ ดงั นัน้จงึ ตอ้ งมเี ครื่องมือไว้วัดความต้านทาน เครอ่ื งมือที่กลา่ วถึงน้ีคอื โอหม์ มเิ ตอร์ (Ohmmeter)ภายในเครอ่ื งโอห์มมิเตอร์จะมีแบตเตอรร์ ี่อยู่ เพื่อใชเ้ ป็นแหล่งจา่ ยแรงเคลอ่ื นไฟฟา้ ในการวดั ความต้านทาน และสเกลของมาตราวดั ที่ใช้อ่านค่าความต้านทานจะต้องอา่ นจากทางขวามือไปทางซา้ ยมือเสมอ สเกลของมาตราวัดโอห์มจะมรี ะยะห่างของสเกลไมเ่ ทา่ กนั สเกลทางขวามือจะมีค่าสเกลตา่ สดุ( 0 ) ชอ่ งของสเกลจะมรี ะยะหา่ งประมาณเท่ากันส่วนสเกลทางซ้ายมือ ชอ่ งของสเกลจะมีระยะท่ีถีม่ ากขึ้นจนถงึ ค่าสเกลสงู สดุ ( )วิธกี ารใช้โอหม์ มิเตอร์วัดตวั ต้านทาน 1. ทาการหมุนสวติ ช์ เลือกพสิ ัยการวดั ความตา้ นทานทเ่ี หมาะสมกับค่าความต้านทาน เช่น

2R x 1, R x 10, R x 100R x 1 กโิ ลโอห์ม หรือ R x 10 กโิ ลโอห์ม เป็นต้น2. ก่อนทาการวัดความตา้ นทานทกุ ครัง้ ต้องต้ังพิสยั การวัดใหถ้ ูกต้องและจะตอ้ งปรบั ให้เข็มมิเตอร์ช้ีสเกลทต่ี าแหน่ง 0 โอห์มเสยี ก่อน ซงึ่ กระทาไดโ้ ดยการชอ็ ตท่ปี ลายวดั ทง้ั สอง และใช้ปุ่มปรบั การแกโ้ อหม์ (Ohm Adjust) ชว่ ย3. คา่ ความต้านทานของตวั ต้านทานที่ได้จากการวัด จะตอ้ งนามาคณู กบั พิสยั การวดั ที่ใช้งานตวั อยา่ ง การวัดความต้านทานเช่นสมมตวิ า่ มตี วั ตา้ นทานตวั หน่งึ มคี ่า 1 กโิ ลโอหม์ อยากทราบว่ามีค่าตรงกับการวัดหรอื ไม่ ทดสอบได้โดยปรับสวิตช์เลือกไวใ้ นตาแหน่ง R x 100 จากนั้นเอาปลายสายวดั ชอ็ ตกัน และใชป้ ุม่ การปรับและใช้ปุ่มการปรบั แก้โอห์มให้เข็มมิเตอรช์ ีท้ ่ตี าแหน่ง 0 โอห์ม ดใู นรปู ท่ี 21( ก ) เมอื่ได้ความเทย่ี วตรงของพิสยั การวดั แล้ว นาเอาสายวดั ที่แตะกันออก นักเรียนจะเห็นว่าเข็มมิเตอรจ์ ะช้ีมาทตี่ าแหน่งสเกลสงู สุด ดังรูปที่ 21( ข ) ข้ันตอ่ ไปนาเอาสายวัดมาแตะกับปลายขาตัวตา้ นทาน ดงั รูปท่ี 21( ค ) คา่ บนสเกลเขม็ มิเตอรจ์ ะชที้ ี่ตาแหน่งเลข 10 ส่วนพสิ ัยการวดั อยู่ที่ R x100 ผลการวดั ความต้านทานจงึ มคี ่า 10 x 100 หรือ 1,000 โอหม์ หรอื 1 กิโลโอหม์ พอดี ดงั นนั้ ตัวตา้ นทานดังกลา่ วจงึ พรอ้ มทจี่ ะใช้งานได้

3 รูปท่ี 21 แสดงการใช้โอหม์ มิเตอร์วัดตัวต้านทานข้อควรระวัง : การใช้โอหม์ มเิ ตอร์ไมค่ วรใช้วดั ความต้านทานขณะที่มีแรงดันไฟฟา้ ตกคร่อมตวัต้านทานอยู่เพราะจะทาใหโ้ อหม์ มเิ ตอร์เกิดความเสียหายอาการเสยี : ตัวต้านทานทีต่ รวจพบอาการเสียอยู่บอ่ ย ๆ คือ ยืดค่า ขาด ความต้านทานเปลย่ี นแปลงไม่ คงท่ีเม่ือใชง้ าน หรือตวั ต้านทานชารุดเนอ่ื งจากมีกระแสไฟฟา้ ไหลผ่านตวั มันสูงเกนิ ไปการตรวจซ่อมแก้ไข : เมอื่ ตอ้ งการเปลี่ยนตวั ต้านทานใหม่ ควรจะใชต้ ัวต้านทานที่มีความต้านทานและอัตราทนกาลังงานไฟฟา้ ค่าเทา่ เดิมไมค่ วรใชต้ วั ตา้ นทานที่มีค่าน้อยหรือมากกวา่ เดิม เพราะอาจมีผลทาให้วงจรนน้ั ๆ ทางานผดิ พลาด อนั จะสง่ ผลทาให้อุปกรณ์ค่าอิเล็กทรอนิกส์อ่ืน ๆ ในวงจรเสยี หายตามไปได้แหลงขอมลู อางอิงนายนิติ ญานะ. โอหม์ มิเตอร์ ออนไลน]. เขาถงึ ไดจาก :http://http://www.med.cmu.ac.th/dept/vascular/note/content6.html(วันทค่ี นขอมลู : 20 กรกฎาคม 2560).