บทที่ 4 ลูกหนี้

รายงาน เรอ่ื ง ลกู หนี้ จดั ทำโดย นางสาวเจตสุภา จนิ ะสี รหัสนักศกึ ษา 63302010005 ศึกษาระดับประกาศนยี บตั รวิชาชีพขัน้ สงู สาขาวิชา การบัญชี เสนอ คุณครู สายฝน สายประสิทธิ์ วทิ ยาลัยเทคนคิ เทิง รายงานเล่มนเี้ ปน็ สว่ นหนึ่งของวิชาการบัญชีชัน้ กลาง 1 ภาคเรียนที่ 1 ปกี ารศึกษา 2563

1 คำนำ รายงานเลม่ น้ีเปน็ ส่วนหน่งึ ของรายวิชาการบัญชชี น้ั กลาง 1 เปน็ รายงานทจี่ ดั ข้นึ เพ่ือส่งเสรมิ ให้ นกั ศกึ ษามีทักษะการใช้เทคโนโลยอี ย่างถูกต้อง พรอ้ มนำมาประยกุ ต์ใช้ในการศกึ ษาในชีวติ ประจำวัน เพือ่ จะ ไดม้ ีการเรียนรู้ใหม่ๆซ่ึงจะเปน็ การสรา้ งพนื้ ฐานใหน้ ักศึกษามีความร้มู ีความเขา้ ใจถึงความสำคญั ของการบัญชี ช้นั กลาง 1 มาประยุกตใ์ ช้ใหเ้ กิดประโยชนอ์ ยา่ งสูงสดุ และเพื่อใชป้ ระกอบการศึกษาและปฏบิ ตั อิ ย่างถูกวิธี นางสาวเจตสภุ า จินะสี ผจู้ ดั ทำ

สารบญั 2 เรือ่ ง คำนำ หน้า สารบัญ 1 ความหมายของลูกหนี้ 2 ประเภทของลูกหน้ี 3 การวัดมูลคา่ หน้ี 3 การบันทึกบัญชเี กยี่ วกบั การตัดลูกหนีท้ ่เี รยี กเกบ็ ไมไ่ ด้ 4 การตดั จำหนา่ ยลกู หนี้เป็นหน้ีสูญ 5-8 ลกู หนอ้ี นื่ ๆ 9 เชค็ อน่ื 10 รายได้ค้างรบั 11 วเิ คราะหบ์ ญั ชีลูกหนี้ 11 การโอนบัญชลี กู หนี้ 12-13 บรรณานกุ รม 14

3 ความหมายของลูกหน้ี (Account receivables) เพื่อความอยูร่ อดของกิจการในสภาวะปัจจุบนั ท่ีมีการแขง่ ขันสงู นอกจากการขายสงู กว่าหรือใหบ้ ริการ แก่ลูกค้าเป็นเงินสดแลว้ ยังต้องมีการขายสนิ คา้ และให้บรกิ ารเปน็ เงนิ เช่อื ด้วย ทง้ั น้ีเพื่อให้กิจการมีรายได้ และ เป็นการระบายสินค้าคงเหลือให้หมนุ เวยี นตลอดเวลา การขายสนิ ค้าหรือให้บริการเปน็ เงินเช่ือ กย็ อ่ มให้มลี กู หน้ีเกดิ ขึน้ ดงั นนั้ กจิ การจะต้องมกี ารกำหนด และวัดมลู คา่ ลกู หนี้ให้ถูกต้อง เพื่อให้งบแสดงฐานะทางการเงนิ ทแ่ี ทจ้ ริง ลูกหนี้หมายถึง สิทธิที่กจิ การมตี อ่ บุคคลอ่นื เพ่ือชำระหนี้ต่อกจิ การในอนาคต ประเภทของลูกหน้ี (Classification receivables) ลูกหนแี้ บ่งออกไดห้ ลายประเภท ดังน้ี 1.ลูกหนก้ี ารคา้ (Trade receivables) หมายถึง ลกู หน้ีทเี่ กิดจากกจิ กรรมการดำเนินงานตามปกติ ทั่วไป ของกิจการ เช่น เกิดจากขาย หรอื ให้บริการเปน็ เงนิ เช่อื 2. ลูกหน้ีอ่นื ๆ ( Non-trade receivables or receivable) เปน็ ลูกหนี้ที่ไม่ได้เกดิ จากกจิ กรรม ดำเนินงานตามปกติ เช่น ลกู หน้ที ี่เกิดจากการขายที่ดิน อาคารและอปุ กรณ์ เงินใหย้ ืมแกล่ กู จ้างพนกั งาน 3. รายได้ค้างรับ (Accrued receivables) ลกู หนก้ี ารคา้ การบันทึกบัญชเี ก่ียวกบั ลกู คา้ เพื่อกำหนดมูลค่า Dr. ลูกหนก้ี ารคา้ XX Cr. ขาย XX

4 การวดั มูลค่าลูกหนี้ (Valuation of account receivables) การขายสนิ ค้าหรือให้บริการเป็นเงนิ เชื่อย่อมทำให้เกิดลูกหน้ีการค้าขนึ้ ดงั นนั้ กิจการจำเป็นที่จะต้อง วัดมูลคา่ ของลกู หนใี้ ห้ถูกต้อง เพ่ืองบการเงนิ จะได้แสดงฐานะทางการเงนิ ที่แท้จริง ดงั นนั้ ในงบดุลควรจะแสดงบัญชลี ูกหนดี้ ว้ ยมลู ค่าที่ว่าจะเรียกเกบ็ เงินได้สทุ ธิ สาเหตุทต่ี อ้ งแสดงบญั ชีลูกหนี้ มลู คา่ ดงั กล่าว เพราะในบางคร้ังกิจการเองกูไมส่ ามารถเรียกเกบ็ เงนิ จากลูกหนีไ้ ด้ทั้งหมดจากลูกหนี้ที่มอี ยู่ ถงึ แม้ว่ากจิ การจะมกี ารคดั เลือกหรือการให้สนิ เช่อื สำหรับลูกหนท้ี ่ีมีคุณภาพกต็ าม กรณที ีไ่ มส่ ามารถเรยี กเกบ็ เงินจากลกู หนี้ เชน่ ลกู หน้ีถึงแก่กรรม ลม้ ละลาย หายสาบสญู ใหก้ จิ การตัดลูกหนี้ที่เรียกเก็บเงินไมไ่ ดเ้ ปน็ ค่าใช้จา่ ยประจำงวดทนั ที หนส้ี ญู และ หน้ีสงสัยจะสูญ จากมาตรฐานบัญชี ฉบับที่ 11 เร่อื งหนี้สงสยั จะสญู และหน้สี ญู ของสมาคมนกั บญั ชแี ละผสู้ อบบญั ชี รับอนญุ าตแหง่ ประเทศไทย ได้ความหมาย ดงั นี้ หน้ีสูญ ( Bad debt)หมายถึง ลกู หนี้ทไ่ี ด้ติดตามทวงถามจนถงึ ท่สี ุดแลว้ แต่ไม่ได้รบั ชำระหนี้ และ ได้ตัดจำหนา่ ยออกจากบัญชลี กู หน้ี แสดงเปน็ ค่าใชจ้ า่ ยในงบกำไรขาดทุน หนีส้ งสัยจะสูญ (Doubtful debt / Doubtful accounts)หมายถงึ ลูกหน้ีท่คี าดวา่ จะเก็บเงนิ ไมไ่ ด้ และถือเปน็ ค่าใชจ้ ่ายรอบระยะเวลาบัญชีนน้ั คา่ เผอ่ื หน้สี งสยั จะสญู ( Allowance for doubtful accounts)หมายถึง จำนวนท่ีกนั ไว้สำหรับ ลกู หนีท้ ่ีคาดวา่ จะเรียกเก็บไม่ได้ แล้วถอื เปน็ บัญชีปรับมูลค่าทตี่ ้ังขน้ึ เพ่ือแสดงเปน็ รายการหกั จากบัญชีลกู หน้ี ในงบการเงนิ เพือ่ ให้ลูกหนี้แสดงมูลค่าสทุ ธทิ ี่คาดวา่ จะเรียกเก็บเงินได้

5 การบนั ทกึ บัญชีเก่ียวกับการตัดลกู หน้ที เี่ รียกเกบ็ เงินไมไ่ ด้ ในการดำเนินธรุ กจิ เม่ือขายสนิ ค้าเปน็ เงินเช่ือไปแล้ว กจ็ ะมีลกู หนบ้ี างรายทกี่ ิจการไม่สามารถเรียก เก็บเงนิ ได้ ซ่ึงการบันทกึ บญั ชี มี 2 วธิ ี คอื 1. ไมบ่ ันทึกบญั ชีจนกว่าจะเปน็ หน้ีสญู 2. ประมาณหน้สี งสยั จะสญู 1. ไมบ่ ันทึกบญั ชีจนกว่าจะเปน็ หน้สี ูญ วิธีน้ีจะบันทึกรายการหนี้สูญเม่อื กิจการไดต้ ดิ ตามทางถาม ดำเนินการจนถงึ ทสี่ ุดแลว้ ไม่สามารถเรียกเก็บเงนิ ได้ แตว่ ธิ ีน้ี มลู คา่ ของลูกหนี้ท่ปี รากฏในงบดุลจะสงู กว่าข้อเท็จจรงิ และไม่ไดแ้ สดงให้เหน็ ถงึ จำนวนเงินท่คี าด วา่ เรยี กเก็บเงินได้ เวน้ แตจ่ ำนวนเงนิ เพยี งเลก็ น้อยไม่เปน็ สาระสำคญั กจิ การสามารถใชว้ ิธนี ้ี กรณีนก้ี ารตัดบญั ชีลูกหนีเ้ ปน็ หนส้ี ญู เม่อื แน่ใจว่าเรียกเก็บเงินไม่ได้ สำหรบั ปีใดท่ีไม่มีหนสี้ ญู เกิดขนึ้ ก็ไม่บนั ทึก บัญชี ดังนน้ั วิธีนี้จะงา่ ยและสะดวกในการบนั ทึกบัญชีเป็นไปตามหลกั การบัญชีทร่ี ับรองโดยท่วั ไป การบนั ทกึ บัญชี Dr. หนสี้ ูญ XX Cr.ลกู หนกี้ ารค้า XX

6 2. การประมาณหนีส้ งสยั จะสูญ วิธนี ี้เปน็ วิธที ีป่ ระมาณจำนวนหนีท้ กี่ ิจการคาดวา่ จะเรยี กเก็บเงนิ ไม่ได้ เพ่ือตั้งเปน็ ค่าใชจ้ ่าย ซง่ึ วธิ ีน้ี จะทำตามหลักการบัญชที ีร่ ับรองทัว่ ไป วา่ ดว้ ยการเปรยี บเทยี บระหวา่ งรายได้และคา่ ใช้จา่ ย ถึงปนี ั้นจะไม่ เกิดหนส้ี ญู ขึน้ จรงิ ก็ตาม และยังถือวา่ วธิ นี เี้ ป็นการวดั มลู ค่าลกู หนใี้ ห้แสดงมลู ค่าท่คี าดวา่ จะเรียกเกบ็ เงินได้ใน งบดุลดว้ ยมูลค่าทีแ่ ท้จริง การประมาณหน้ีสงสัยจะสูญเป็นการคาดคะเนไวล้ ่วงหนา้ วา่ มีหนี้สญู เกดิ ข้ึนบางครง้ั อาจจะไมเ่ กดิ หนี้ สูญจริงก็ได้ และการกำหนดอัตราหนี้สงสยั จะสูญเท่าใดน้ัน ข้นึ อยกู่ ับนโยบายของแตล่ ะกิจการ ในการ กำหนดอัตราสามารถอาศัยในอดตี หรอื สภาวะเศรษฐกิจก็ได้ การบนั ทึกบญั ชี ณ วนั ส้นิ งวด Dr. หนีส้ งสัยจะสญู XX Cr. คา่ เผื่อหน้ีสงสยั จะสูญ XX - บญั ชหี นส้ี งสัยจะสูญถือเป็นค่าใช้จา่ ย เมอื่ สนิ้ งวดบัญชจี ะตอ้ งโอนปิดเขา้ บญั ชกี ำไรขาดทนุ - บญั ชีค่าเผือ่ หนี้สงสยั จะสญู ถือเป็นบญั ชีปรับมลู คา่ ของบญั ชีลูกหน้ี ดังนน้ั ต้องนำไปเป็นรายการ หกั จากบัญชลี ูกหน้ี ในงบดลุ การบันทึกบญั ชเี มือ่ เกิดหนสี้ ูญ Dr. ค่าเผือ่ หน้ีสงสัยจะสญู XX Cr. ลูกหน้กี ารค้า XX

7 การประมาณหนี้สงสัยจะสูญ มี 2 วิธี 1.1 ประมาณจากยอดขาย ( สุทธ)ิ - ยอดขายเชื่อ - ยอดขายทั้งหมด 1.2 ประมาณจากยอดลูกหน้ีคงเหลอื - ยอดลูกหนค้ี งเหลอื ณ วนั สิ้นงวด - ตารางแยกอายุลกู หนี้ การประมาณจากยอดขาย กจิ การต้องมีการกำหนดอัตราหน้ีสงสัยจะสญู โดยวเิ คราะหจ์ ำนวนลกู หนที้ ี่เรยี กเกบ็ เงินไม่ได้ จาก ประสบการณเ์ ปรียบเทยี บกบั ยอดขาย ดังนี้ 1. คำนวณเป็นรอ้ ยละของยอดขายรวม 2. คำนวณเปน็ ร้อยละของยอดขายเชอื่ เมอื่ กิจการคำนวณค่าเผื่อหน้ีสงสยั จะสญู ไดจ้ ำนวนเท่าใดถอื เปน็ ค่าใช้จ่ายจำนวนในงวดบญั ชนี ั้น โดยไม่ ต้องคำนึงถึงยอดค่าเผอื่ หน้สี งสัยจะสูญท่ีมีอยูเ่ ดิม ประมาณจากยอดลกู หนค้ี งเหลอื ณ วันส้นิ งวด วธิ นี ีจ้ ะประมาณหนีส้ งสยั จะสูญเป็นอัตราร้อยละต่อยอดลูกหน้ีคงเหลือในบัญชี ณ วันสนิ้ งวด โดยประมาณจากอายกุ ารค้างชำระของลูกหนี้ กรณีทอี่ ายุการค้างชำระนาน โอกาสทจ่ี ะไดร้ ับชำระเงินกน็ ้อย ความเสย่ี งทจ่ี ะเกดิ หนสี้ ญู จะคอ่ นข้างสูง

8 วธิ ีประมาณหนีส้ งสัยจะสูญจากยอดลูกหนสี้ ามารถทำได้ 3 วธิ ี คอื 1. วิธีประมาณจากยอดลูกหน้ีคงเหลอื ณ วันส้นิ ปี 2. วธิ ีประมาณโดยแยกอายุลกู หนี้ 3. วธิ ีประมาณโดยการพจิ ารณาจากลกู หนีแ้ ตล่ ะราย 1.วิธีประมาณจากยอดลูกหน้คี งเหลอื ณ วนั สน้ิ ปี วิธนี จ้ี ะกำหนดอตั ราร้อยละของหนสี้ งสัยจะสูญของลูกหนไี้ ว้ตายตัวจากประสบการณ์ ธรุ กจิ อน่ื ท่ีอยู่ ในประเภทเดยี วกัน จากนั้นก็จะนำไปคณู กบั ลกู หนีท้ ี่ค้างชำระ ผลลพั ธท์ ไี่ ด้ก็เปน็ บญั ชีค่าเผอื่ หนี้สงสัยจะสญู ณ วันสิ้นปี และนำไปเปรียบเทยี บกบั บญั ชีค่าเผ่อื หนีส้ งสยั จะสญู ทบี่ ันทึกบัญชีไว้ ผลตา่ งก็คือการเพม่ิ หรอื ลด บญั ชีคา่ เผอื่ หน้สี งสยั จะสูญ 2.วิธีประมาณหนสี้ งสัยจะสูญโดยการแยกอายุลูกหนี้ ตามวิธีน้จี ะแยกลูกหน้อี อกเป็นระยะเวลาการค้างชำระ ลกู หนร้ี ายใดท่คี ้างชำระนานวนั อัตรารอ้ ย ละทีค่ าดวา่ จะเรียกเกบ็ เงินไม่ได้ก็จะสงู กวา่ ลูกหนี้ที่ยังไมค่ รบกำหนดชำระ หรือมีอายุการค้างชำระน้อยวนั 3.วธิ ีประมาณโดยการพจิ ารณาจากลูกหนี้แตล่ ะราย วธิ ีนจ้ี ะคำนวณจำนวนหนส้ี งสยั จะสูญเป็นรายๆไป ถา้ ลูกหนีม้ จี ำนวนมากราย ก็ค่อนขา้ งจะยุ่งยาก

9 การตัดจำหนา่ ยลกู หน้ีเป็นหนส้ี ญู ( Writing off dab debt) เมื่อลกู หน้ีรายใดที่กจิ การไดพ้ ิจารณาแลว้ เหน็ ว่า ควรจะจำหนา่ ยเป็นหนี้สญู ก็จะบันทึกบัญชดี งั น้ี Dr. ค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ XX Cr. ลกู หนี้การคา้ XX รายการบนั ทึกบญั ชีมีข้อสงั เกต 2 ประการ ดังน้ี 1.การตดั จำหนา่ ยลกู หนี้เป็นหนส้ี ูญ จะเดบติ บญั ชีคา่ เผื่อหน้สี งสัยจะสูญ แทนบัญชี หนีส้ ูญ หรอื หนีส้ งสัยจะสูญ เนอื่ งจากกิจการได้ประมาณหนี้สงสัยจะสูญและไดบ้ ันทกึ รายการปรบั ปรุง เป็นค่าใชจ้ ่ายแลว้ 2.การบันทกึ รายการตัดจำหน่ายลูกหนเ้ี ปน็ หนีส้ ญู ไม่มผี ลทำให้มูลคา่ สทุ ธขิ องลกู หนี้การค้า เปล่ยี นแปลงไป ซงึ่ จะเปรียบเทียบลูกหน้กี ารค้าสุทธกิ ่อนและหลงั การตดั หนีส้ ูญ จะมีจำนวนเทา่ กนั หน้ีสญู ไดร้ บั คืน ( Bad debt receives) หลงั จากที่กิจการได้ตัดจำหนา่ ยลกู หนเ้ี ป็นหนส้ี ญู ไปแล้ว ตอ่ มาลูกหนีน้ ำเงนิ มาชำระคืนภายหลงั การบนั ทกึ บัญชที ำได้ 2 วิธี คอื 1.กรณบี นั ทึกบัญชีลกู หนี้ท่เี รียกเก็บเงนิ ไม่ได้ เม่ือเกดิ หนส้ี ูญข้ึนจริง วธิ นี ีจ้ ะบันทึกบัญชีโดย เดบิต บญั ชีลูกหน้กี ารค้าหรอื เงนิ สด เครดิต บญั ชลี กู หน้ี ได้รบั คืน คอื Dr. ลูกหนี้การค้าหรือเงนิ สด XX Cr. หนส้ี ญู ได้รบั คืน XX

10 2.กรณบี ันทึกบญั ชลี กู หนท้ี ี่เรียกเกบ็ เงนิ ไม่ไดโ้ ดยการประมาณหนสี้ งสัยจะสญู วิธีนกี้ ิจการจะบันทึกลูกหนี้รายทีไ่ ด้ตัดหน้สี ญู ไปแล้ว กลับมาเป็นหนใี้ หม่ ละเครดิตลกู หนอี้ อกเม่ือ ได้รบั เงนิ สด ลูกหนอ้ี ่นื ๆ (Others receivable) ลูกหนี้อนื่ ๆหมายถงึ ลูกหนท้ี ี่ไมไ่ ดเ้ กดิ จากการดำเนินงานการคา้ ตามปกติของธุรกิจ เชน่ ลูกหน้แี ละ เงนิ ใหก้ ู้ยมื แกก่ รรมการและลูกจา้ ง เงินให้กย็ ืมแกบ่ ริษทั ในเครือ และบริษัทรว่ มและรายได้อนื่ ค้างรบั เช็คลงวนั ทล่ี ว่ งหน้า ลกู หนีส้ ามารถใช้เชค็ ชำระหนี้ได้ ซึง่ อาจจะสั่งจา่ ยเชค็ โดยลงวนั ทลี่ ว่ งหน้าไว้ในเชค็ กิจการซึ่งเปน็ ผรู้ ับเงนิ ยงั ไมส่ ามารถนำไปข้ึนเงนิ ไดท้ นั ที จนกวา่ จะถึงวันทล่ี งในเช็คก่อน เชน่ เมอ่ื วันท่ี 1 เมษายน 2546 ดังน้ันกจิ การจะต้องรอจนถงึ วันท่ี 1 พฤษภาคม 2546 ก่อนจงึ จะนำไปเช็คไปเบกิ เงินได้

11 เชค็ คนื หากเช็คทลี่ กู หนี้นำมาชำระหน้ี กจิ การไดน้ ำฝากธนาคาร ต่อมาหากธนาคารไมส่ ามารถเรียกเก็บเงิน ตามเชค็ ได้ดว้ ยสาเหตตุ ่างๆ เชน่ เชค็ ไม่สมบูรณ์ เงินในบัญชไี มพ่ อจา่ ยธนาคารจะส่งเช็คคืนมาให้กิจการ ซ่ึง เรยี กวา่ “เช็คคืน” กิจการจะต้ังบัญชลี ูกหนขี้ ้ึนมาใหม่ ดังน้ี Dr. ลกู หนี้ XX Cr.ธนาคาร XX เมอ่ื ลูกหน้ีไดน้ ำเงินสดมาชำระ หรอื เรยี กเก็บเงนิ ตามเช็คได้สมบูรณแ์ ลว้ กิจการจะบนั ทกึ บัญชดี ังนี้ Dr. ธนาคาร XX Cr. ลูกหน้ี XX รายได้คา้ งรบั รายได้ค้างรบั หมายถึง รายได้ทเี่ กิดขนึ้ แล้วแต่ยังไม่ได้รับเงินในรอบบญั ชนี ั้นๆ เชน่ ดอกเบย้ี คา้ งรับ ค่าเช่าค้างรบั การแสดงการเปดิ เผยข้อมูลในงบการเงิน ให้แสดงรายการแยกต่างหากจากลูกหนี้การคา้ กรณมี ี บัญชคี ่าเผ่ือหน้สี งสัยจะสญู สำหรบั ลกู หนอ้ี น่ื ให้แสดงเป็นรายการหกั จากลูกหนีอ้ นื่ ที่เก่ียวข้อง

12 การวิเคราะห์บัญชลี ูกหน้ี ในการบรหิ ารธุรกจิ จำเป็นอย่างยงิ่ ท่ีผู้บรหิ ารต้องใหค้ วามสนใจเกยี่ วกับบญั ชีลกู หน้ี เพื่อจะได้เปน็ การ เตอื นสำหรบั ลางร้ายท่ีอาจจะเกิดขนึ้ และมีผลเสยี หายแก่กจิ การดังท่ีไดก้ ล่าวไว้แลว้ ข้างต้น การขายสินค้า เปน็ เงินเช่ือ ทำให้เกิดการมีบญั ชลี กู หน้ี และถ้ากจิ การเรียกเก็บเงนิ จากลูกหน้ีไมไ่ ด้ก็มคี ่าใชจ้ ่าย คอื หนสี้ ูญ เกดิ ขนึ้ นอกจากมีหน้สี ูญแล้วยังมตี ้นทนุ ทจ่ี ะเกิดจากบญั ชีลกู หน้ี เชน่ ค่าใชจ้ ่ายในการเก็บหนี้ คา่ ตรวจสอบ ฐานะทางเครดติ ของลกู ค้า ค่าโทรศัพท์ ค่าแสตมป์ ท่รี วมในบญั ชีคา่ ใชจ้ ่ายในการดำเนนิ งาน อย่างไรกต็ าม ถงึ จะมีค่าใช้จา่ ยเกิดข้นึ กจิ การกย็ อมทจ่ี ะขายสินค้าเปน็ เงินเช่อื เพอ่ื ก่อให้เกิดรายได้มากขนึ้ และผลทีไ่ ดร้ ับ คอื กำไรสูงสุดตามทีเ่ ป้าหมายได้กำหนดไว้ การใช้อัตราส่วนทางการเงนิ วิเคราะห์บัญชีลกู หนี้ 1.อัตราหมนุ เวยี นลกู หน้ี อัตราส่วนนี้จะแสดงให้เห็นว่า กิจการมีความสามารถเปลี่ยนสภาพลูกหนี้มาเป็นเงินสดต้องใช้ระยะเวลา เท่าไหร่ พร้อมทั้งแสดงให้เห็นถึงนโยบายการให้เครดิต และนโยบายการเรียกเก็บหนี้ ว่ามีความเหมาะสม หรือไม่ และยังช่วยใหท้ ราบถงึ คุณภาพของลุกหนด้ี ว้ ย เช่น ถ้าอัตราหมุนเวียนของลูกหนี้มีอตั ราสูงย่อมแสดง ว่ากิจการประสบความสำเร็จในการเก็บหน้ี แต่มองอีกมุมหน่ึง การที่อัตราสูงเกินไป อาจจะแสดงให้เห็นว่า กิจการเครง่ ครัดหรอื เร่งรัดในการเกบ็ หน้ี กจิ การอาจจะเสียลกู คา้ ทดี่ ีไป 2.ระยะเวลาในการเกบ็ เงิน เปน็ การพจิ ารณาระยะเวลาในการเกบ็ เงินจากลกู หนว้ี ่าจะต้องใช้เวลาก่ีวัน

13 การจดั หาเงินสดจากบัญชีลูกหน้ี เมื่อกจิ การมีความจำเปน็ ทจ่ี ะต้องการเงินสดเพื่อใชใ้ นการดำเนินงานสามารถนำบัญชีลกู หนีท้ ม่ี ียอด คงเหลอื ในบัญชนี ำไปจดั หาเงินสด ได้ดังน้ี 1. การนำบัญชีลกู หนีไ้ ปค้ำประกันเงินกู้ 2. การขายบัญชีลกู หน้ี 3. การโอนบญั ชีลกู หน้ี การนำบัญชลี ูกหนีไ้ ปค้ำประกนั เงนิ กู้ เมอื่ กจิ การจัดหาเงินดว้ ยวธิ ีการก้เู งนิ จากสถาบันการเงนิ นอกจากการนำหลักทรัพย์ทก่ี ิจการมีสทิ ธิ ครอบครอง เชน่ ที่ดนิ อาคาร และสินคา้ คงเหลือไปคำ้ ประกันเงนิ กแู้ ลว้ ยงั สามารถนำบัญชีลูกหนที้ ี่มยี อด คงเหลือในบัญชไี ปค้ำประกนั เงนิ กู้ได้ ซึ่งกรรมสทิ ธิในตวั ลกู หน้ียังเป็นของกิจการ การนำบัญชลี กู หนี้ไปค้ำประกันเงนิ กู้ ให้บันทึกรายการเฉพาะการกู้เงิน และใหเ้ ปดิ เผยข้อมูลใน หมายเหตุประกอบการเงินเกี่ยวกบั การนำลูกหนี้ไปค้ำประกันเงินกู้ ใหผ้ ใู้ ช้งบการเงนิ ทราบขอ้ เทจ็ จริง การขายบญั ชีลูกหนี้ การนำบัญชลี ูกหนไี้ ปขายให้สถาบนั การเงนิ โยเสยี คา่ นายหน้าใหส้ ถาบันการเงินสว่ นมากกิจการจะ ไดร้ บั เงินน้อยกวา่ มูลค่าของลูกหน้ที ่ีนำไปขาย การขายบญั ชลี ูกหนบ้ี างคร้งั เรียกวา่ Factoring account receivable ซ่ึงกจิ การผขู้ ายบญั ชีลกู หนี้ เรียกว่า Factoring และผ้ซู ้ือ บัญชีลูกหนีเ้ รียกวา่ Factor สำหรับค่านายหนา้ ท่ีเสียให้สถาบนั การเงิน ใหบ้ นั ทึกเปน็ ผลขาดทุนจากการขาย บัญชีลกู หน้ี

14 การโอนบัญชลี กู หน้ี การโอนบญั ชลี ูกหนี้มลี ักษณะเปน็ การโอนลูกหนี้ เพ่ือการกู้เงินจากสถาบนั การเงินอยา่ งหน่ึง ซึ่ง กิจการสามารถออกตว๋ั เงินจ่ายเพอ่ื กเู้ งิน ท้งั นล้ี ูกหนี้ที่โอนจะต้องระบบุ ัญชใี ห้ชัดเจนโยจะต้องแยกบัญชีออก จากลูกหนีท้ ่ีไมไ่ ดโ้ อนไป และผู้โอนยังคงเป็นผ้รู บั ชำระหนจี้ ากลูกหนี้ตามปกติ ซงึ่ เท่อื เก็บเงินจากลกู หน้ีได้ จะตอ้ งนำไปชำระให้บริษัทผู้รบั โอนทนั ที

บรรณานกุ รม หนังสือเรียน หมวดวิชาทกั ษะวิชาชพี การบญั ชชี ั้นกลาง1 ( 3201-2001)