บทที่ ๕ ภาพวาดของสีเทียน

ภาพวาดของสเี ทียนส่อื คณุ ค่า รักษาป่าคนสตั ว์ไม้ได้อาศยั โลกพ่ึงป่าถ้าปา่ สน้ิ ยอ่ มส้ินใจ เรง่ เร็วไวร่วมปลกู ปา่ อยา่ ทาลาย

เธอรู้จัก สเี ทียน ไหม สเี ทียนไมใ่ ช่แท่งสีสาหรับระบายภาพ แต่เปน็ ช่อื นอ้ งชายคนเก่งของฉนั เอง บางทีฉันคิดว่าเขาเป็น สเี ทียนจริง ๆ เพราะเขาวาดภาพเก่งมาก เก่งกว่าฉันเสยี อีก

สีเทียนวาดทุกอย่างที่อยากวาด วาดภูเขา แมน่ า้ ต้นไมเ้ สอื กวาง ผเี ส้อื แต่ท่ีสเี ทียนชอบ วาดที่สดุ คือไดโนเสาร์ เวลาสเี ทียนวาดรูปไดโนเสาร์ เขาลากเสน้ โดยไม่ยกมือเลย ไม่ใช้ยางลบด้วย วาดทีเดียว ก็เปน็ รูปไดโนเสารค์ อยาว ๆ หน้าตาดตู ลก

วันหน่งึ พ่อกับแม่พาเราไปเที่ยวอุทยานแหง่ ชาติเขาใหญ่ เป็นคร้ังแรกท่ีฉันกับสีเทียนได้ไปเท่ียวที่น่ัน อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ ใหญ่สมช่ือ มภี เู ขา ป่าไม้ นา้ ตก สตั ว์ปา่ และมีนกั ท่องเท่ียว เต็มไปหมด พ่อบอกว่า วันนเ้ี ขามีงานเทศกาลเขาใหญ่ มปี ระกวด วาดภาพ คัดลายมอื และอ่านทานองเสนาะเร่อื ง รกั ษาปา่ มนิ ่าล่ะ พอ่ กับแม่ถึงได้พาเรามา

ก่อนการประกวดมดี นตรีแสดง และมีเจ้าหน้าที่ ของอุทยานมาเล่าเร่อื งเขาใหญ่ เล่าเร่อื งป่าไมแ้ ละสตั ว์ปา่ ท้ังยงั เล่าเร่อื งคนใจรา้ ยที่ลักลอบมาตัดไม้และล่าสตั ว์ เขามี ภาพถ่ายใหด้ ดู ้วย ฉนั เห็นกวางแม่ลกู อ่อนตัวหน่งึ ถูกฆ่า ลกู ของมันยงั เล็กอยู่ นา่ สงสารจังเลย

แมส่ ง่ ฉันเขา้ ประกวดอ่านทานองเสนาะ แมบ่ อกว่า “ฉนั อ่าน ทานองเสนาะได้ดี” พ่อพาสเี ทียนไปประกวดวาดภาพ สเี ทียนหันมา โบกมือใหฉ้ ัน แล้วบอกว่า “จะวาดรูปมาฝาก” ฉันยมิ้ ใหส้ เี ทียน ก่อนจะตามแมไ่ ปท่ีเวทีประกวดอ่านทานองเสนาะ เด็ก ๆ มารว่ มอ่านทานองเสนาะกันหลายคน เจ้าหนา้ ท่ี นาข้อความท่ีให้อ่านประกวดมาแจก แล้วบอกให้เราซ้อมอ่าน กันก่อน เปน็ คาประพนั ธท์ ่ีไพเราะมาก

ฉนั จะลองอ่านใหเ้ ธอฟงั นะ

รกั ษาป่า นกเอยนกน้อยนอ้ ย บินล่องลอยเป็นสขุ ศรี ขนขาวราวสาลี อากาศดีไมม่ ภี ัย ทุกทิศเจ้าเท่ียวท่อง ฟา้ สที องอันสดใส มีปา่ พาสุขใจ มีต้นไม้มีลาธาร ผู้คนไม่มีโรค นบั เปน็ โชคสขุ สาราญ อากาศไร้พิษสาร สตั ว์ช่ืนบานดินช่ืนใจ คนสัตว์ได้พ่ึงปา่ มารกั ษาปา่ ไมไ้ ทย สนิ้ ปา่ เหมอื นสิ้นใจ ช่วยปลูกใหม่ไว้ทดแทน (บทอาขยานภาษาไทย ระดับประถมศกึ ษา, กระทรวงศึกษาธิการ) บทอาขยาน บทหลัก

ฉนั อ่านเพราะไหมล่ะ แต่แม่ บอกว่ายงั ออกเสียงผดิ อยู่หลายตอน เช่น ยังออกเสยี งตัว ร เรอื ล ลิง ไม่ชดั และต้องเว้นจังหวะให้ถกู แล้วแมก่ ็อ่าน ใหฉ้ นั ฟัง เสียงใสเชียว จนคนข้าง ๆ หนั มาดู แต่แม่ก็ไม่สนใจหรอก แม่อ่านทานองเสนาะ ได้ไพเราะมาก ฉันฝกึ อ่านตามแม่จนคล่อง

เธอชอบคาประพนั ธ์ที่ฉนั อ่านบา้ งไหม ลองอ่านวรรคน้ี ดูสิ คนสตั ว์ได้พ่ึงป่า มารักษาปา่ ไมไ้ ทย สน้ิ ป่าเหมือนสนิ้ ใจ ช่วยปลกู ใหม่ไว้ทดแทน

พออ่านถึงตอนนี้ ฉนั นึกถึงเร่ืองท่ีเจ้าหนา้ ท่ีอุทยานแห่งชาติ เขาใหญ่เล่าใหฟ้ ัง ฉนั อยากให้คนไทยทุกคนรักปา่ ไมต่ ัดไม้ ทาลายป่า แล้วก็ช่วยกันปลกู ต้นไมบ้ ้าง ฉันอยากเหน็ ทุกหนทุกแหง่ มปี ่าอุดมสมบูรณ์ มีสตั ว์ป่าอาศัย มีเสือ ช้าง กวางและผเี ส้อื สีสวย เหมอื นป่าที่เขาใหญ่ เธอคิดเหมือนฉันไหม

วันน้ัน ฉันไม่ได้รางวัลท่ีหน่งึ หรอก แต่ฉันได้ทาดีที่สุดแล้ว ฉนั ได้รางวัลที่สอง ได้หนังสือ เร่อื ง อุทยานแห่งชาติเขาใหญ่ เป็นรางวัล แม่บอกฉนั ว่า “ไมต่ ้องเสียใจ คนเราไมต่ ้องเปน็ ที่หน่งึ เสมอไป เปน็ ท่ีสองก็ได้ แมว้ ่าลกู จะไม่ได้รางวัล แม่ก็ภมู ใิ จ ที่ลกู ได้รว่ มกิจกรรม” ฉนั ก็อยากบอกเธอว่า ฉันไม่เสียใจ ฉนั ดีใจต่างหากท่ีได้มาอ่านเร่อื งดี ๆ อยา่ งน้ี

สเี ทียนยงั เปน็ นอ้ งชายคนเก่งของฉนั เสมอ สเี ทียนได้รางวัลท่ีหน่ึง เขาชนะการประกวด ได้รบั รางวัลเป็นดินสอสหี ลายกล่อง มีท้ังสไี มแ้ ละสีเทียน พ่อกับแม่ย้มิ แก้มแทบปริ พอ่ เท่ียวเดินบอกใครต่อใคร ว่า “วันน้ลี ูกของผมได้รางวัลท้ังค่”ู พร้อมกับชวนฉัน และแมไ่ ปดภู าพวาดของสีเทียน

ภาพของสเี ทียนที่ได้รับรางวัลติดอยูท่ ี่กระดานดา หนา้ เวที ฉันรูไ้ ด้ทันทีว่าภาพไหนเปน็ ของน้องชาย คนเก่งของฉนั ภาพวาดของสเี ทียนนา่ รักมาก เขาวาดรูป ป่าใหญ่แหง่ หน่งึ มีเสือ ชา้ ง กวาง ลิง นกเงือก ผีเส้อื และสัตว์ปา่ อ่ืน ๆ อยู่รว่ มกันกับเด็ก ๆ อยา่ งมคี วามสุข และมีไดโนเสารค์ อยาวด้วย



๑. เร่อื ง รกั ษาปา่ เป็นบทรอ้ ยกรอง ประเภทกาพยย์ านี ๑๑ ผแู้ ต่งแต่งขึน้ เพ่อื ใหเ้ หน็ คุณค่าของป่าไม้ ซึง่ เปน็ ทรพั ยากร ทมี่ คี ่าของไทย ถ้ามปี า่ ไมก้ ็จะมสี ัตว์ปา่ และคนก็จะได้พงึ่ พาอาศยั ปา่

๒. บทรอ้ ยกรองเร่อื งนใ้ี ช้คาง่าย และไพเราะ เพราะมคี าทมี่ เี สยี งสมั ผสั คล้องจองกันหลายคา เช่น

ขนขาวราวสาลี อากาศดีไม่มีภัย ทกุ ทิศเจ้าเท่ียวท่อง ฟา้ สีทองอันสดใส คาที่สัมผัสคล้องจองกัน เช่น ขน – ขาว – ราว ทิศ – เท่ียว – ท่อง – ทอง

๓. นักเรยี นชอบบทรอ้ ยกรอง รกั ษาปา่ หรอื ไม่ เพราะเหตุใด

๔. ชว่ ยกันพจิ ารณาว่าบทรอ้ ยกรอง รกั ษาป่า ตอนใดอ่านแล้ว มองเหน็ ภาพได้ชดั เจน

๕. ถ้าหากป่าไม้หมดจากเมืองไทย ลองคิดดูว่าจะเกิดอะไรขึน้

๖. นักเรยี นชอบวาดภาพหรอื ไม่ ถ้านักเรยี น ไปเทย่ี วปา่ นักเรยี นจะวาดภาพอะไรบ้าง

๗. ช่วยกันอ่านและสงั เกตคาเหล่านว้ี ่ามี ความหมายเดยี วกัน และบางคาใช้ใน ขอ้ เขยี นท่ัวไป หรอื ใช้ในบทรอ้ ยกรองก็ได้ แต่บางคาใช้เฉพาะในบทรอ้ ยกรอง เชน่

ใชใ้ นข้อเขยี นท่ัวไปหรอื บทรอ้ ยกรอง ใช้เฉพาะบทรอ้ ยกรอง ฟ้า นภา เวหา หาว

ใชใ้ นขอ้ เขยี นท่ัวไปหรอื บทรอ้ ยกรอง ใช้เฉพาะบทรอ้ ยกรอง นก สกุณา ปักษา วิหค

ใชใ้ นขอ้ เขยี นท่ัวไปหรอื บทรอ้ ยกรอง ใช้เฉพาะบทรอ้ ยกรอง ชา้ ง คช สาร กญุ ชร

อ่านบทรอ้ ยกรอง ดภู าพประกอบ และตอบคาถาม หลายคาแปลว่า ปา่ พงพี พนา แดนดง พงไพร ภาพปา่ ตรงกับภาพไหน สาคัญเพยี งใดการรักษาป่า ภาพไหนเรยี กว่าป่า แล้วอกี สองภาพเป็นภาพอะไร

๘. รอ้ งเพลงและทาท่าทางประกอบ

นกน้อยน้อย นกเอยนกนอ้ ยนอ้ ย บินลอยตามสายลม ปีกหางกางสวยสม บินเล่นลมระเรงิ ใจ นกเอยนกนอ้ ยน้อย บินลอยตามลมไป บอกแม่ว่าดวงใจ แมอ้ ยูไ่ กลคะนึงถึง (คุณหญิงเบญจา แสงมลิ, ทานองต้อยตร่ิง)

ชมไพร ป่านเ้ี ขาว่ามวี ิหค เหล่านกนบั รอ้ ยพัน มาช่วยกัน มาชว่ ยกันชมไพร นะเพ่อื นเอย ให้เพลิดเพลิน (ซ้า) ป่านเ้ี ขาว่ามีความสุข สนกุ ดังเช้ือเชิญ ใหก้ ้าวเดิน ให้ก้าวเดินชมไพร นะเพ่อื นเอย วิไลตา (ซ้า) (ฐะปะนีย์ นาครทรรพ, ทานองเพลงเขมรกาปอ)

๙. อ่านทานองเสนาะ และท่อง บทรอ้ ยกรอง รกั ษาป่า

๑๐. เขยี นคาขวัญเชิญชวนใหร้ กั ษาปา่



คาประพนั ธ์ แต่ง เรียบเรียง ร้อยกรอง หรอื ผูก ไดโนเสาร์ ถ้อยคาเปน็ ขอ้ ความเชิงวรรณคดี ช่อื สัตว์เล้ือยคลานยุคก่อนประวัติศาสตร์ พวกหน่ึง รูปร่าง คล้ายก้ิงก่ายกั ษ์ แต่มขี นาดใหญก่ ว่ามาก มีหลายชนิด บางชนิด กินพืช บางชนดิ กินเน้อื สัตว์

ทดแทน ตอบแทน, ชดใช้ หรือชดเชย สง่ิ ที่เสียไป ทานองเสนาะ วิธกี ารอ่านออกเสยี งอยา่ งไพเราะ ตามลีลาของบทรอ้ ยกรองประเภทโคลง ฉันท์ กาพย์ กลอน

เทศกาล (อ่านว่า เทด – สะ – กาน) พิษสาร คราวสมัยท่ีกาหนดไว้เป็นประเพณี เพ่อื ทาบุญ และการร่นื เริงในท้องถ่ิน เชน่ ตรุษสงกรานต์ เข้าพรรษา สารท (อ่านว่า พิด – สาน) คือสารพษิ สิ่งที่เม่อื ไปถกู หรอื เขา้ สู่ รา่ งกายแล้วเปน็ พษิ หรือเปน็ อันตราย แก่รา่ งกาย

ราว เช่นกับ, พอกับ เช่น สวยราวกับ ระเรงิ นางฟา้ ลักลอบ ร่าเรงิ บันเทิงใจ, สนุกสนานเบกิ บาน เชน่ แมวไม่อยูห่ นรู ะเริง กระทาการบางอยา่ งโดยปดิ บังไม่ให้ ผอู้ ่ืนรู้เหน็ มักใชใ้ นเร่อื งที่ไม่ดี เช่น ลักลอบเขา้ เมอื ง ลักลอบเล่นการพนนั

อุทยานแหง่ ชาติ (อ่านว่า อุด – ทะ – ยาน – แห่ง – ชาด) พ้นื ที่ที่มีพระราชกฤษฎีกา ประกาศ กาหนดใหส้ งวนรกั ษาไว้ใหค้ งสภาพเดิม ตามธรรมชาติ