นิทานอีสปและพุทธภาษิต 6

แมก่ วางตวั หนงึ่ ถกู นายพรานตามลา่ มนั วงิ่ หนหี วั ซุกหวั ซนุ มาหลบในถา้ เพอ่ื หวงั รอดชวี ติ โดยทไี่ มร่ เู้ ลยวา่ ในถา้ มสี งิ โตตวั หนงึ่ อาศยั อยู่ สงิ โตซมุ่ ดู จนแมก่ วางเดนิ เขา้ มาใกล้ ๆ จากนนั จงึ ใชห้ รงเลบ็ ตะครบุ และจบั ฉกี เนอื ออกเปน็ ชนิ ๆ แมก่ วางรอ้ งดว้ ยความเจบ็ ปวดและพดู วา่ \"ขา้ ชา่ งอาภพั เห ลนิ เกนิ อตุ สา่ หว์ งิ่ หนรี อดจากมนษุ ยม์ าได้ แตต่ อ้ งมากลายเปน็ เหยอื่ ของ สงิ โตแทน\" นทิ านเรอ่ื งนสี อนใหร้ วู้ า่ : เมอื่ หลบหนศี ตั รจู งดใู หแ้ นใ่ จกอ่ นวา่ จะไมต่ ก เปน็ เหยอ่ื ของผู้อน่ื อกี พทุ ธภาษติ : เต ทฆี รตตฺ ้ โสจนตฺ ิ เย ปมชชฺ นตฺ ิ มาณวา. คนประมาท ยอ่ มเศรา้ โศกสนิ กาลนาน.

เชา้ วนั หนง่ึ แมไ่ กพ่ าลกู ๆ ออกไปเดนิ เลน่ รอบบา้ น จนไดพ้ บกบั เจา้ แมวตวั แสบทแี่ กลง้ หลบั อยู่ เจา้ แมวเหน็ แมไ่ กไ่ มส่ นใจจงึ อาศยั จงั หวะทแ่ี ม่ ไกเ่ ผลอจบั ลกู ไกม่ ากนิ ทนั ที สกั พกั แมไ่ กเ่ หน็ วา่ ลกู ไกห่ ายไปตวั หนง่ึ มนั จงึ รอ้ งเรยี กลกู เจา้ ของบา้ นไดย้ นิ จงึ เดนิ ออกมาดู กพ็ บวา่ ลกู ไกห่ ายไป เขา รบี ออกตามหาจนพบเจา้ แมวตวั แสบนอนอยอู่ ยา่ งสบายใจ จงึ หยบิ ไมไ้ ลต่ ี มนั ทนั ที เจา้ แมวจงึ รอ้ งถามวา่ \"โอย๊ ทา่ นมาตขี า้ ทา้ ไมน\"่ี \"กเ็ จา้ แอบกนิ ลกู ไกข่ องขา้ นะ่ ส\"ิ เจา้ ของบา้ นตอบ แมวปฏเิ สธแกต้ วั วา่ \"ขา้ ไมไ่ ดก้ นิ นะ ทา่ นอยา่ มาใสร่ า้ ยขา้ ส\"ิ เจา้ ของบา้ นโมโหจงึ พดู วา่ \"ถา้ เจา้ ไมไ่ ดก้ นิ ทา้ ไมที่ มมุ ปากของเจา้ ถงึ มขี นไกต่ ดิ อยลู่ ะ่ \" เจา้ แมวจา้ นนตอ่ หลกั ฐานจงึ ยอมถกู ทา้ โทษแตโ่ ดยดี นทิ านเรอ่ื งนสี อนใหร้ วู้ า่ : ผทู้ ท่ี า้ ผดิ มกั มพี ริ ธุ ใหจ้ บั ไดเ้ สมอ พทุ ธภาษติ : ปาปํ ปาเปน สกุ ร.้ ความชว่ั อนั คนชว่ั ทา้ งา่ ย

สนุ ขั ผหู้ วิ โหยตวั หนงึ่ มดุ เขา้ ไปในโพรงตน้ โอค๊ เพอ่ื กนิ อาหารทม่ี คี นมาทงิ เอาไว้ เมอื่ กนิ เสรจ็ ทอ้ งของมนั ปอ่ งมากจนไมส่ ามารถออกมาจากโพรงได้ มนั จงึ รอ้ งตะโกนขอความชว่ ยเหลอื \"ใครกไ็ ดช้ ว่ ยขา้ ท\"ี สนุ ขั ปา่ อกี ตวั เดนิ ผา่ นมาเหน็ จงึ ถามวา่ \"มอี ะไรใหข้ า้ ชว่ ยร\"ึ มนั โอดครวญ \"ขา้ ตดิ อยใู่ นนชี ว่ ย ขา้ ออกไปทเี ถอะ\" \"แลว้ เจา้ เขา้ ไปในโพรงไดอ้ ยา่ งไรละ่ \" \"ขา้ กม็ ดุ เขา้ มา ตามปกตนิ นั่ แหละ แตพ่ อขา้ กนิ อมิ่ กลบั ออกไปไมไ่ ดน้ ะส\"ิ สนุ ขั อีกตวั จงึ พดู วา่ \"ถา้ เชน่ นนั เจา้ กร็ อใหอ้ าหารมนั ยอ่ ยเสยี กอ่ น เดยี๋ วเจา้ กม็ ดุ ออกมาได้ เองนน่ั แหละ\" พดู จบมนั กเ็ ดนิ จากไป นทิ านเรอื่ งนสี อนใหร้ วู้ า่ : จงรจู้ กั ทา้ อะไรใหอ้ ยใู่ นความพอดี พทุ ธภาษติ : อิจฉา โลกสมฺ ิ ทชุ ชฺ หา. ความอยากละไดย้ ากในโลก

วนั หนง่ึ ในฤดหู นาว ชาวประมงคนหนง่ึ ตอ้ งออกเรือไปหาปลาเพอื่ มา เลยี งครอบครวั แต่การจบั ปลาในฤดหู นาวถอื เปน็ เร่ืองยาก ในระหวา่ งทเี่ ขา รอปลามาตดิ เบด็ นนั กม็ ปี ลาหมกึ ยกั ษต์ วั หนงึ่ โผลข่ นึ มา ชาวประมงพดู ขนึ วา่ \"ถา้ ขา้ กระโดดลงไปจบั เจา้ ในทะเล ขา้ คงตอ้ งหนาวตายแน่ แตถ่ า้ หากขา้ ไมล่ งไป ลกู ๆ ของขา้ กค็ งจะหวิ ตายเหมอื นกนั \" นทิ านเรอื่ งนสี อนใหร้ วู้ า่ : ลกู คือสงิ่ สา้ คญั ทส่ี ดุ สา้ หรบั พอ่ แม่ พทุ ธภาษติ : ภยั ทมี่ ารดาและบตุ รชว่ ยกนั ไมไ่ ด(้ โดยแทจ้ รงิ ) ๓ อยา่ ง เหลา่ นี มอี ยสู่ ามอยา่ ง คอื ภยั เกดิ จากความแก่ (ชราภย)้ , ภยั เกดิ จาก ความเจบ็ ไข้ (พยฺ าธิภย)้ , ภยั เกดิ จากความตาย (มรณภย)้ .

วนั หนงึ่ ตวั ตอ่ ตวั หนงึ่ บนิ มาเกาะทห่ี วั ของงู แลว้ มนั ก็ตอ่ ยเขา้ ทหี่ วั ของงู อยา่ งจงั พษิ จากเหลก็ ในทา้ ใหง้ เู จบ็ ปวดมาก มนั กระเสือกกระสน ดว้ ยความทรมาน แตก่ ไ็ มร่ วู้ า่ จะแกแ้ คน้ ตวั ตอ่ ไดอ้ ยา่ งไร ขณะนนั กม็ คี นขบั เกวยี นผา่ นมาพอดี มนั จงึ เลอื ยเขา้ ไปขา้ งใตเ้ กวยี นแลว้ เอาหวั ของมนั มดุ เขา้ ไปใตล้ อ้ ของเกวยี น พลางนกึ ในใจวา่ \"อยา่ งนอ้ ยเจา้ กส็ มควรตาย ไปพรอ้ ม ๆ กบั ขา้ \" นทิ านเรอ่ื งนสี อนใหร้ วู้ า่ : การทา้ รา้ ยผอู้ น่ื อาจเปน็ การนา้ ภยั มาสตู่ นเอง พทุ ธภาษติ : สตั วท์ งั ปวง หวาดตอ่ อาญา ลว้ นกลวั ต่อความตาย ควรทา้ ตนใหเ้ ปน็ อุปมาแลว้ ไมฆ่ า่ เขาเอง ไมพ่ งึ ใหผ้ อู้ น่ื ฆา่ ( ผอู้ นื่ )

ชายคนหนงึ่ มนี สิ ยั เปน็ คนเกยี จครา้ นมาก ตอ่ ใหม้ สี งิ่ ดี ๆ เขา้ มากองอยู่ ตรงหนา้ เขากย็ งั ขเี กยี จทจี่ ะหยบิ ขนึ มา วนั หนง่ึ เทพเจา้ อยากทดสอบดวู า่ ชาย คนนจี ะเกยี จครา้ นมากเพยี งใด ทา่ นจงึ นา้ \"ความโชคด\"ี ใสไ่ วใ้ นกะละมงั ใบ หนงึ่ แลว้ วางไวต้ รงหนา้ เขา ปรากฏวา่ เขาไมส่ นใจแมแ้ ตน่ อ้ ย แถมยงั เหยยี บลงไปในกะละมงั จนความโชคดกี ระเดน็ หายไปอกี เทพเจา้ เหน็ ความ ขเี กยี จของชายคนนจี งึ ไดแ้ ตพ่ ดู วา่ \"ถา้ เชน่ นนั เจา้ กเ็ ปน็ คนโชครา้ ยตลอดไป แลว้ กนั \" นทิ านเรอื่ งนสี อนใหร้ วู้ า่ : ความขเี กยี จไมเ่ คยนา้ พาสงิ่ ทดี่ มี าให้ พทุ ธภาษติ : ผเู้ กยี จครา้ น มคี วามเพยี รเลว พงึ เปน็ อยู่ตงั รอ้ ยปี สว่ นผปู้ รารภความเพยี รมนั่ คง มชี วี ติ อยเู่ พยี งวนั เดยี ว กป็ ระเสรฐิ กวา่

ชาวสวนคนหนง่ึ ปลกู ตน้ แอปเปล้ิ ไวเ้ ปน็ จา้ นวนมาก แต่กลบั ไมม่ ตี น้ ไหน ออกผลใหเ้ ขาเลยทงั ยงั เปน็ ทอ่ี ยขู่ องนกและแมลงตวั เลก็ ๆ มากมาย เขาจงึ ตดั สนิ ใจทจี่ ะตดั ตน้ แอปเปล้ิ ทงิ ขณะทเี่ ขากา้ ลงั จะตดั ตน้ แอปเปล้ิ ทงิ พวกนก และแมลงกพ็ ากนั มาออ้ นวอนวา่ \"ไดโ้ ปรดเถดิ ทา่ นตน้ ไมพ้ วกนเี ปน็ ทอ่ี ยู่ อาศยั ของพวกขา้ หากทา่ นเกบ็ มนั ไว้ พวกขา้ สญั ญาวา่ จะรอ้ งเพลงใหท้ า่ น ฟงั ทกุ วนั เปน็ การตอบแทน\" ชาวสวนไมฟ่ งั เลยแมแ้ ตน่ อ้ ย เขาลงมอื ตดั ตน้ แอปเปล้ิ ไปเรอื่ ย ๆ จนถงึ ตน้ สดุ ทา้ ยทม่ี รี งั ผงึ ทเี่ ตม็ ไปดว้ ยนา้ ผงึ หอ้ ยอยู่ เขา จงึ เหน็ วา่ กม็ คี า่ อยเู่ หมอื นกนั นทิ านเรอื่ งนสี อนใหร้ วู้ า่ : ทกุ สง่ิ มคี า่ หากเรารจู้ กั พจิ ารณามองใหเ้ หน็ เปน็ ประโยชนข์ องมนั พทุ ธภาษติ : สลาภ้ นาตมิ ญเฺ ญยยฺ . ไมค่ วรดหู มน่ิ ลาภของตน

ผงึ ตวั หนงึ่ คดิ อยากจะแกลง้ เตา่ ทองซงึ่ เปน็ เพอื่ นของมนั จงึ ชวนเตา่ ทอง มากนิ อาหารเยน็ ทรี่ งั เมอ่ื เตา่ ทองมาถงึ รงั ผงึ กน็ า้ รงั ผงึ และรวงผงึ มาให้ เตา่ ทอง ซง่ึ เตา่ ทองเปน็ แมลงทก่ี นิ ใบไมเ้ ปน็ อาหาร เตา่ ทองกนิ นา้ ผงึ ไปได้ นดิ เดยี วกบ็ นิ กลบั รงั ของมนั วนั ตอ่ มาเตา่ ทองคดิ อยากจะเอาคนื จงึ ชวนผงึ มากนิ อาหารทร่ี งั ของมนั บา้ ง เมอ่ื ผงึ มาถงึ เตา่ ทองกเ็ อาใบไมม้ าใหผ้ งึ กนิ แตผ่ งึ กนิ ไมไ่ ดต้ อ้ งบนิ กลบั รงั ไป เตา่ ทองจงึ นง่ั หวั เราะดว้ ยความชอบใจ นทิ านเรอื่ งนสี อนใหร้ วู้ า่ : คนทชี่ อบกลนั่ แกลง้ ผอู้ น่ื ยอ่ มถกู เขาเอาคนื เขา้ สักวนั พทุ ธภาษติ : มติ ฺตทพุ โฺ ภ หิ ปาปโก. ผ้ปู ระทษุ รา้ ยมติ ร เปน็ คนเลวแท้

ณ ลานดนิ แหง่ หนง่ึ หนกู บั มดสรา้ งรงั อยใู่ กล้ ๆ กนั ตอ่ มาไมน่ านเกดิ ฝนตกหนกั ทงั รงั หนแู ละรงั มดทอ่ี ยใู่ ตด้ นิ ถกู นา้ ทว่ ม ทา้ ใหฝ้ งู มดจมนา้ ตาย ไปเปน็ จา้ นวนมาก สว่ นพวกหนไู มเ่ ปน็ อะไรเลย พวกมดสงสยั จงึ ถามหนวู า่ \"ทา้ ไมพวกเจา้ ถงึ รอดจากนา้ ทว่ มมาไดล้ ะ่ \" หนจู งึ ตอบวา่ \"กเ็ พราะวา่ พวกขา้ ทา้ ทางเขา้ บา้ นไวส้ องทางยงั ไงละ่ พอทา้ ทว่ มทางแรก พวกเรากร็ บี หนี ออกไปทางทส่ี องไดท้ นั \" นทิ านเรอ่ื งนสี อนใหร้ วู้ า่ : ควรเตรยี มทางหนที ไี ลเ่ ผอื่ ไวส้ า้ หรบั ในทกุ ๆ เรอื่ ง พทุ ธภาษติ : สเจ ลเภถ นปิ ก้ สหาย้ จเรยยฺ เตนตตฺ มโน สตมิ า. ถา้ ไดส้ หายผรู้ อบคอบ พงึ พอใจมสี ตเิ ทยี่ วไปกบั เขา.

วนั หนง่ึ สตั วป์ า่ ทงั หลายออกมาพบปะพดู คยุ กนั ทกุ ตวั ตา่ งกพ็ ยายามเลา่ ถงึ ความดขี องตนเอง หมตี วั หนงึ่ เลา่ ใหส้ ตั วต์ วั อน่ื ๆ ฟงั วา่ \"ขา้ เปน็ ผทู้ ม่ี ี ความเมตตามากทสี่ ดุ เพราะขา้ ไมเ่ คยกนิ มนษุ ยท์ ตี่ ายแลว้ เลยสกั ครงั \" สนุ ขั จงิ จอกไดย้ นิ จงึ หวั เราะแลว้ พดู วา่ \"โอ้ แสดงวา่ เจา้ กนิ เฉพาะคนทย่ี งั หายใจ อยนู่ ะ่ สิ อยา่ งนนั กย็ ง่ิ แย่กวา่ กนิ คนตายแลว้ เสยี อกี แลว้ อยา่ งนจี ะเรยี กวา่ มี ความเมตตาไดอ้ ยา่ งไร\" พดู จบมนั กเ็ ดนิ จากไป นทิ านเรอ่ื งนสี อนใหร้ วู้ า่ : ควรมคี วามเมตตาตอ่ ผอู้ น่ื เมอื่ เขายงั มชี วี ติ อยู่ ไมใ่ ชท่ า้ เมอื่ เขาไดต้ ายจากไปแลว้ พทุ ธภาษติ : เจรญิ เมตตาจติ มผี ลมากกวา่ ใหท้ าน

ผลงานชนิ นเี ปน็ ลขิ สทิ ธขิ์ อง หอ้ งแบง่ ปนั สือ่ การเรยี นการสอน https://www.facebook.com/groups/161285404539653/  อนุญาตให้น้าไปใช้เพอื การจดั การเรียนการสอนของสมาชกิ ในกลุม่ หอ้ งแบ่งปันสื่อการเรยี นการสอน VIP เท่านนั  ไม่อนญุ าตให้นา้ ไปจา้ หน่ายหรือดัดแปลงเพ่ือการจ้าหนา่ ย  ไมอ่ นุญาตให้นา้ ไปอพั โหลดใหม่  ถ้าทราบว่ามสี มาชกิ ทา่ นใดนา้ งานในกล่มุ ไปจา้ หนา่ ย / จ่ายแจก / หรือส่งตอ่ ผ้อู นื่ ขออนุญาตลบออกจากกลุ่มทนั ที  นอกจากนีดา้ เนินการตามกฎหมาย แจง้ เปน็ ลายลักษณ์อกั ษร ต่อผบู้ ังคบั บัญชาของท่านตอ่ ไป