Psikolojik Sağlamlık

e-bülten PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK

KASIM 2020 | PANDEMİ ÖZEL SAYISI PSİKO-PANDEMİ DULKADİROĞLU REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Bu sayıda neler var: SALGIN DÖNEMİNDE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIĞIN KORUNMASI PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK TANIM İlk defa Suzanne Kobasa tarafından 1975- 1986 yıllarında yapmış olduğu çalışmada ortaya çıkartılmıştır. Ps koloj k sağlamlık l teratürde esk b r kavram olmamakla b rl kte sözlükte İng l zce b r kavram olan “res l ence” kel mes n n Türkçe karşılığı olarak kullanılmaktadır. B reyler n karşılaşmış olduğu olumsuz durumlara uyum sağlama ve yaşamış olduğu bu olumsuz durumlara karşı mücadele etme becer s olarak tanımlanmaktadır.

KASIM 2020 | PANDEMİ ÖZEL SAYISI PSİKO-PANDEMİ DULKADİROĞLU REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Bu sayıda neler var: SALGIN DÖNEMİNDE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIĞIN KORUNMASI PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK TANIM B rey n veya grubun zorlayıcı durumlarla(sel, deprem, savaş, cov d-19 vs.) karşılaşması veya travma oluşturma ht mal olan olaylara maruz kalması sonucu olumlu ruhsal sonuçlarla çıkmasına sebep olan gel ş msel süreçt r. Zorlu yaşam olayları karşısında çeş tl stres tepk ler göstereb l r z. Özell kle tüm dünyada yaşanan koronav rüs (COVID-19) salgını neden yle kend m z, a lem z, sevd kler m z, toplumumuz ve d ğer nsanlar ç n end şe, kaygı, pan k, korku ve stres yaşamamız olağandır.

KASIM 2020 | PANDEMİ ÖZEL SAYISI PSİKO-PANDEMİ DULKADİROĞLU REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Bu sayıda neler var: SALGIN DÖNEMİNDE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIĞIN KORUNMASI PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK ZORLU YAŞAM OLAYLARI; K ş n n kend başına geleb l r. K ş b r başkasının yaşadıklarına şah t olab l r. K ş b r başkasının yaşadıklarını duymuş olab l r. Bu üç durumda da k ş ler n der nden etk lenmes , yoğun stres ve kaygı bel rt ler göstermes normald r. Salgın hastalıklar, zor koşullar, olumsuz olayları, fac a g b durumlar karşısında baskı ve stres durumlarına uyum sağlayab lmek, uygun baş etme yolları gel şt reb lmek öneml d r.

KASIM 2020 | PANDEMİ ÖZEL SAYISI PSİKO-PANDEMİ DULKADİROĞLU REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Bu sayıda neler var: Ps koloj k sağlamlık İnsana hem günlük SALGIN DÖNEMİNDE PSİKOLOJİK hayatındak zorluklar hem de beklenmeyen SAĞLAMLIĞIN durumlarda gerekl d r. KORUNMASI ÖNCELİKLE! PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK Salgında kend m z ORTAK STRES TEPKİLERİ korumak; Sürekl ted rg n ya da pan k olma sevd kler m z Kend n güvende h ssetmeme korumaktır. Kend n değers z h ssetme Öfke, gerg nl k, s n rl l k, huzursuzluk Kend ne ya da sevd kler ne yönel k çeş tl end şe, korku ve kaygılar Sürekl üzgün olma Umutsuzluk, çares zl k, çökkünlük Aşırı umursamazlık Kend n katı ve duygusuz h ssetme Her şey n kontrolden çıktığını düşünme Ne olup b tt ğ n anlayamama Başkaları tarafından anlaşılmadığını düşünme Dünyayı anlamsız ve boş görme

KASIM 2020 | PANDEMİ ÖZEL SAYISI PSİKO-PANDEMİ DULKADİROĞLU REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Bu sayıda neler var: Salgın hastalık tehd d g b zorlu b r yaşam olayı karşısında çocuklar, herkes SALGIN DÖNEMİNDE PSİKOLOJİK g b kend ler n güvende h ssetmek ve her şey n kontrol altında olduğu b lmek SAĞLAMLIĞIN KORUNMASI ster. Bu yüzden, koronav rüs r sk n n çocuklar üzer ndek olumsuz ps koloj k etk ler n azaltmak ve çocukların ps koloj k sağlamlığını artırmak ebeveynler ç n oldukça öneml d r. ANLA VE ANLAT! PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK Salgın hastalıkların ORTAK STRES TEPKİLERİ ortaya çıkışı, D kkat eks kl ğ , d kkat n dağınık olması herkes n hayatında Karar verme güçlüğü b rçok değ ş kl ğe Aklın karışması sebep olab l r ve Sık sık terleme, t treme ve ürperme çocuklar uzaktan Vücut kaslarının sürekl gerg n olması eğ t me, yet şk nler Uykusuzluk ve uyku sorunları şler n evler nden İştah bozuklukları yürütmeye zorunlu Baş ve karın ağrısı g b somat k ş kâyetler hale geleb l rler. Bağışıklık s stem n n bozulması Yorgunluk, b tk nl k, tükenm şl k İçe kapanma, kend n toplumdan uzak tutma İl şk lerde yaşanan çatışmaların artması Günlük akt v telerden zevk alamama

KASIM 2020 | PANDEMİ ÖZEL SAYISI PSİKO-PANDEMİ DULKADİROĞLU REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Bu sayıda neler var: PSİKOLOJİK ETKİLER ‘’KORONA FOBİ’’ SALGIN DÖNEMİNDE Cov d-19 le lg l yen b r PSİKOLOJİK hastalığın doğduğuna şaret eden uzmanlar, SAĞLAMLIĞIN l teratüre yen b r s m KORUNMASI get rm şlerd r ve bu hastalık “korona fob ” olarak adlandırılmaktadır. KORONA FOBİ PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK Koronafob , ps koloj k ÖNCELİKLE ÇOCUKLARA YÖNELİK NELER ve sosyal b rtakım YAPABİLİRİZ (ÖNERİLER) problemlere yol B lg ed n n: B r salgın hastalık r sk altında stres açab lmekted r. Cov d- ve kaygınızı sağlıklı b r şek lde yönetmen n en y 19 k ş lerde kontrol yolu doğru ve gerçekç b lg ed nmekt r. Bu ed lemeyen b r stres nedenle (COVID-19) le lg l olarak uzman k ş lerden ya da yetk l kurumlardan gelen doğru hal nde devam ederse, b lg lere göre hareket ed n. k ş ler n kaçınma D nley n: Çocuklarınız ç n yapab leceğ n z en y davranışları ve anlamlı şeylerden b r onları d nlemekt r. Çocuğunuzu d nley n ve görüşler ne saygı serg lemes ne neden göster n. Çocuklarla karşılıklı konuşmak ve olacak ve bu sohbet etmek, onların yaşadıkları bu zorlu sürec atlatmaları ç n en sağlıklı ve doğal yoldur. davranışlar da k ş ler n b reysel davranışlarını büyük ölçüde kısıtlayacaktır.

KASIM 2020 | PANDEMİ ÖZEL SAYISI PSİKO-PANDEMİ DULKADİROĞLU REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Bu sayıda neler var: KİŞİSEL FARKINDALIK VE KENDİSİNİ UYGUN DEĞERLENDİREBİLME SALGIN DÖNEMİNDE PSİKOLOJİK B rey n ps koloj k açıdan y olab lmes öncel kle kend n b r SAĞLAMLIĞIN bütün olarak kabulleneb lmes KORUNMASI le başlar. Kend s n ve b r bütün olarak yaşamını kabul eden k ş daha olumlu b r ruh hal ne sah pt r ve kend s n güçlü h sseder. PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK ÖNCELİKLE ÇOCUKLARA YÖNELİK NELER YAPABİLİRİZ (ÖNERİLER) İz n Ver n: Bazı çocuklar merak ett kler her şey sorab l rler. Bu noktada, çocukların sorularına gerçeğe uygun, yaşına uygun, aşırı detaya g rmeden, somut, çten ve kısa cevaplar vermeye çalışın. Cevabını b lmed ğ n z sorularla karşılaşırsanız, pan k olmayın ve b lm yorum d yerek geç şt rmek yer ne bu soruların cevabını en kısa sürede öğrenerek ona açıklayacağınızı söyley n. Normalleşt r n: Çocuklarınızın stres, kaygı ve korku g b yaşadıkları duyguları s ze anlatmalarına z n ver n. Ancak, onları özell kle koronav rüs hakkında konuşmak ç n zorlamayın. Sadece d nley n ve anlayış göster n. Bu süreçte özell kle çocukların stres, kaygı ve korku yaşamaları oldukça normald r.

KASIM 2020 | PANDEMİ ÖZEL SAYISI PSİKO-PANDEMİ DULKADİROĞLU REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ AMACI VE İDEALİ OLMA Bu sayıda neler var: V. Frankl b reyler n yaşamlarının anlam ve amacını SALGIN DÖNEMİNDE PSİKOLOJİK bulmalarına yardım üzer ne odaklanmıştır. Hem z h nsel SAĞLAMLIĞIN sağlığın hem de olgunluğun KORUNMASI tanımında b rey n yaşamının b r amacı olması gerekt ğ bel rt lmekted r. PSİKOLOJİK SAĞLIK VE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK İYİ OLUŞ DÜZEYİNİN ÖNCELİKLE ÇOCUKLARA YÖNELİK NELER YÜKSEK OLMASI YAPABİLİRİZ (ÖNERİLER) AÇISINDAN DA AMACA SAHİP BİR Güven Ver n: Gerçekç b r şek lde güvende YAŞAM BİREY İÇİN olduklarına da r çocuklarınıza moral ver n. OLDUKÇA ÖNEMLİDİR. Çocukların bu konudak şüphe ve end şeler n g der n. ‘’ZAYIFIM Hem s z n hem de d ğer yet şk nler n meydana geleb lecek olası tehl ke ve r sklerden onları korumak ç n gerekl önlemler aldığınızı ve bundan sonra da OLMASIN’’ DA almaya devam edeceğ n z hatırlatın BİR AMAÇTIR. Rahatlatın: Bu koronav rüs sürec nde çocuklara her zamank nden b raz daha fazla lg , yakınlık ve şefkat göstererek çocukların ps koloj k sağlamlıklarının artmasına büyük katkı sağlayab l rs n z. Çocuğunuza sam m b r şek lde onu sevd ğ n z söyley n.

KASIM 2020 | PANDEMİ ÖZEL SAYISI PSİKO-PANDEMİ DULKADİROĞLU REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ AMACI VE İDEALİ OLMA Bu sayıda neler var: V. Frankl b reyler n yaşamlarının anlam ve amacını SALGIN DÖNEMİNDE PSİKOLOJİK bulmalarına yardım üzer ne odaklanmıştır. Hem z h nsel SAĞLAMLIĞIN sağlığın hem de olgunluğun KORUNMASI tanımında b rey n yaşamının b r amacı olması gerekt ğ bel rt lmekted r. PSİKOLOJİK SAĞLIK VE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK İYİ OLUŞ DÜZEYİNİN ÖNCELİKLE ÇOCUKLARA YÖNELİK NELER YÜKSEK OLMASI YAPABİLİRİZ (ÖNERİLER) AÇISINDAN DA AMACA SAHİP BİR Koruyun: Çocukların günlük akt v teler n korumak çok YAŞAM BİREY İÇİN öneml d r. Bu nedenle çocuklarınızın yemek, oyun ya OLDUKÇA ÖNEMLİDİR. da uyku saatler n n değ şmemes ne mümkün ‘’ZAYIFIM olduğunca özen göster n, çocuklarınızın telev zyon, sosyal medya ya da nternet üzer nden sürekl olarak koronav rüs le lg l haber ya da tartışma OLMASIN’’ DA ortamlarına g rmeler ne z n vermey n. BİR AMAÇTIR. Sorumluluk Ver n: Bu salgın sürec nde ev ç nde bazı şlerde ebeveynlere yardım etmek, zaman zaman kardeşler yle lg lenmek, kend k ş sel bakımlarını gerçekleşt rmek, yaşlılara yardımcı olmak ya da yardım faal yetler ne s z n rehberl ğ n zde b rl kte katılmak g b çeş tl destek faal yetler ne katılab l rler.

KASIM 2020 | PANDEMİ ÖZEL SAYISI PSİKO-PANDEMİ DULKADİROĞLU REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Bu sayıda neler var: ‘Pes etmey n, Bugün zor SALGIN DÖNEMİNDE PSİKOLOJİK Yarın daha kötü olacak Ama sonrak gün aydınlık s z SAĞLAMLIĞIN KORUNMASI bekl yor.’ PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK ÖNCELİKLE ÇOCUKLARA YÖNELİK NELER YAPABİLİRİZ (ÖNERİLER) B rl kte Vak t Geç r n: Çocukların ps koloj k sağlamlıklarının korunması ç n onlarla b rl kte hoşça vak t geç recek akt v teler yapmak öneml ve gerekl d r. Bu süreçte özell kle çocuklarınızla lg lenmek, onlarla b rl kte güzel vak t geç rmek yararlıdır. Çocuklarla b rl kte yemek hazırlamak ve yemek, ev ç nde hep beraber çeş tl oyunlar oynamak, res m yapmak, şarkı söylemek, zaman zaman eğlencel fıkra ve h kâyeler anlatmak, b rl kte eğlencel b r f lm zlemek ya da sohbet etmek g b çok çeş tl etk nl kler sayes nde a le b rl ktel ğ n z n verd ğ güven ve a d yet duygusunu pek şt rmek öneml d r.

KASIM 2020 | PANDEMİ ÖZEL SAYISI PSİKO-PANDEMİ DULKADİROĞLU REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Bu sayıda neler var: ABD de 12-17 yaş arası 4000 çocukla yapılan b r çalışma SALGIN DÖNEMİNDE PSİKOLOJİK Rol model aldıkları k ş le sağlık/madde kullanımı arasındak l şk ye bakılmış SAĞLAMLIĞIN (sporcu,sanatçı,arkadaş,öğretmen vb) KORUNMASI B r öğretmen rol model alanların rol model olmayanlara göre sebze yeme, spor yapma g b sağlıklı yaşam davranışları daha yüksek. S gara, Alkol,Madde kullanımı daha düşük. Bu farklar d ğer gruplarda yok. PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK ÖNCELİKLE ÇOCUKLARA YÖNELİK NELER YAPABİLİRİZ (ÖNERİLER) Model Olun: Yet şk nler olarak çocuklarınıza çok çeş tl konularda rol model olab l rs n z. K ş sel öz- bakımınıza d kkat ederek, düzenl beslenmeye ve uyumaya özen göstererek, günlük rut n şler n z devam ett rerek, yetk l lerden gelen koronav rüsten korunma le lg l uyarıları d kkate alarak, çocuklarınızın önünde yaşadığınız kaygıyı sürekl konuşmayarak ya da aşırı düzeyde haber tak p etmeyerek, bu süreçte ne yapmaları ya da nasıl davranmaları gerekt ğ konusunda çocuklarınıza örnek olun

KASIM 2020 | PANDEMİ ÖZEL SAYISI PSİKO-PANDEMİ DULKADİROĞLU REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Bu sayıda neler var: KORUYUCU FAKTÖRLER Koruyucu faktörler SALGIN DÖNEMİNDE olumsuz durumların PSİKOLOJİK zararını en aza nd rmey amaçlar. SAĞLAMLIĞIN KORUNMASI PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK ÖNCELİKLE ÇOCUKLARA YÖNELİK NELER YAPABİLİRİZ (ÖNERİLER) Uzmana Başvurun: Koronav rüs r sk sürec nde, buradak öner ler uygulamanıza rağmen, çocuğunuz aşırı pan k olma, ağlama nöbetler , sürekl uyku sorunları ya da yoğun davranış sorunları g b tepk ler göster yorsa, lütfen b r uzmana başvurun.

KASIM 2020 | PANDEMİ ÖZEL SAYISI PSİKO-PANDEMİ DULKADİROĞLU REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Bu sayıda neler var: SALGIN DÖNEMİNDE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIĞIN KORUNMASI PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK BİZ YETİŞKİNLER OLARAK NELER YAPABİLİRİZ 1-Gerçekç b lg ler ed n n 2- Etrafınızdak lerle İy İl şk ler Kurun 3-Düşünceler n z gözden geç r n 4-Kend n z ç n günlük amaçlar bel rley n 5-Zamanı etk n b r şek lde kullanın 6-Sağlınıza d kkat ed n 7-Toplumsal dayanışmayı artırın 8-Uzmandan yardım alın 9-D nlenmeye vak t ayırın 10-Sosyal Medyanın kullanımına d kkat ed n 11-A len zle vak t geç r n 12-F z ksel akt v teler yapın

KASIM 2020 | PANDEMİ ÖZEL SAYISI PSİKO-PANDEMİ DULKADİROĞLU REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Bu sayıda neler var: SALGIN DÖNEMİNDE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIĞIN KORUNMASI PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK SÜRECİ SONRASINDA OLUŞAN OLUMLU SONUÇLAR Ps koloj k olarak sağlıklı olma Duygusal olarak daha az problem oluşması Mutluluk h ss Okula devam etme davranışının varlığı Spor alanında yaşına uygun terc hlerde bulunma Gel ş msel basamakların uygun b r şek lde tamamlanması Akadem k alanda başarı Sosyal alanda olumlu l şk ler Suç davranışından uzaklaşma

KASIM 2020 | PANDEMİ ÖZEL SAYISI PSİKO-PANDEMİ DULKADİROĞLU REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Bu sayıda neler var: SALGIN DÖNEMİNDE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIĞIN KORUNMASI PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK SÜRECİ SONRASINDA OLUŞAN OLUMLU SONUÇLAR Sosyal yardım alanında akt f süreçlere katılma Ders dışı etk nl klere daha fazla katılma Kurallara uyma davranışında daha özenl olma Yakın arkadaşlık l şk ler nde daha başarılı olma Arkadaş grubu tarafından kabul görme Ps kopatoloj k herhang b r durumunun olmaması Ps kososyal uyumun gerçekleşmes B rey n kend n kabulünün gerçekleşmes Yaşam doyumunun oluşması İy l k hal n n oluşması

KASIM 2020 | PANDEMİ ÖZEL SAYISI PSİKO-PANDEMİ DULKADİROĞLU REHBERLİK VE ARAŞTIRMA MERKEZİ Bu sayıda neler var: SALGIN DÖNEMİNDE PSİKOLOJİK SAĞLAMLIĞIN KORUNMASI EBEVEYNLERİN PSİKOLOJİK SAĞLAMLIK BİLİNÇLİ, SONUÇ OLARAK TUTARLI, AÇIK VE DESTEKLEYİCİ •Salgın sürec nde en öneml şey gerekl tedb rler n alınarak sağlıklı ve güvenl b r şek lde bu sürec n BİR TUTUM atlatılab lmes d r. Sürec sağlıkla ve güvenle SERGİLEMELERİ atlatmanın temel koşulları arasında; k ş sel tem zl ğe d kkat etmek, sosyal mesafe kurallarına uymak ve ÇOK sosyal medya aracılığıyla salgına yönel k paylaşılan ÖNEMLİDİR. end şe ver c , asılsız haberlere t bar etmemek SAĞLIKLA VE öncel k taşımaktadır. •Şunu da unutmamak gerek r k evde rol model GÜVENDE ebeveynlerd r. Ebeveynler bu süreçte nasıl b r tutum KALMAK serg lerse çocukları da o ölçüde benzer tutum ve DİLEĞİYLE. davranışlar serg leyeceklerd r.