Verimli Ders Çalışma

Verimli Ders Çalışma

İÇİNDEKİLER 1  Klasik Sınav-Test Sınavı Farkı 11 Dikkati Geliştirme Teknikleri 2 Ders Planı Nasıl Yapılır? 19 Etkili Okuma, Dinleme ve Anlama 3 Ders Çalışma Engelleri 23 İSOAT Tekniği 4 Ders Çalışmak İçin Faktörler 31 Hangi Derse Nasıl Çalışmalı? 8 Dikkat ve Dikkati Geliştirme 40 Etkinlik

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA “Hedef belirli değilse, sürüklenen bir tahta parçası FARKLI SINAVLARA FARKLI ÇALIŞMA olarak kalırsın. Çok uzak bir yıldız da olabilir, önemli değil; ama belirli olmalı. Uzaksa sorun değil; ama orada olmalı.\" OSHO 1 KLASİK SINAV-TEST SINAVI FARKI Klasik sınav, “hatırlama” üzerine kuruludur. Hatırlama için de “ezber” yeterlidir. Konuyu kavrayamamış olabilirsiniz, kavramları anlayamamış olabilirsiniz; ancak ezberinizi yapmışsanız klasik sınavda sorununuz yok demektir. Test sınavı ise, “tanıma ve ayırt etme” üzerine kuruludur. Konuyu kavrayamamış, kavramları anlayamamış iseniz, test sınavında “hapı yuttunuz” demektir. Başka deyişle test sınavında ezber bilgiler bir işe yaramaz. Bu nedenlerle klasik sınava çalışma ile test sınavına çalışma metotları birbirinden farklıdır. Test sınavına çalışmak için iyi bir ders planına, disipline, uyku düzenine, motivasyona ve hangi derse nasıl çalışacağınızı bilmeniz lazımdır. Şimdi sırasıyla bunları görelim. dulkadiroğlu ram 1

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA DERS PLANI HAZIRLAMAK 2 DERS PLANI NASIL YAPILIR? Derslerin planını dengeli olarak yapın, belli derslere ağırlık vererek, çalışılması gereken diğer dersleri ihmal etmeyiniz. Günlük çalışma süresi, öğrencinin öğrenme kapasitesine, temel bilgisine, derslerdeki eksiğine göre değişir. Uzman bir öğretmenden (Rehber Öğrt.) destek alarak kendinize göre bir ders çalışma programı oluşturabilirsiniz. Ara vermeden yapılan uzun süreli çalışma da, sık aralarla, uzun dinlenmeli olarak yapılan kısa çalışma da verimsiz olur. En uygunu, 20-30 dakikalık çalışma sonunda 5-10 dakika bir ara vererek derse devam etmektir. Bu sürenin de fazla olduğunu düşünüyorsanız, \"Pomodoro\" tekniğine bir göz atabilirsiniz. Sayısal ve sözel alan derslerinin art arda gelmemesine özen gösterilmelidir. Örneğin problem çözme gerektiren bir dersin arkasına okuma, anlatma, yazma gerektiren derslerin gelmesi uygun olabilir. Zor dersleri en rahat anlayabileceğiniz saatlere yerleştirin. Araştırmalar, en verimli çalışma saatlerinin sabahın erken saatleri, öğleden sonra 14-16 arası olduğunu ayrıca, yatmadan önce yapılan tekrarların yararlı olacaktır. Yeterince uykuya, dinlenmeye, keyif verici etkinliklere zaman ayırmadan çalışmaya gereğinden fazla zaman ayırmak, bir süre sonra bıkkınlığa neden olabilir. Bu nedenle dikkat edilmesi gereken şey, çalışmaya çok fazla yer verip, bunun bir bölümünü verimsiz geçirmek yerine, çalışma sürelerini en verimli şekilde kullanma yollarını bilmektir. dulkadiroğlu ram 2

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA ETKİLİ DERS ÇALIŞMA 3 DERS ÇALIŞMAYI ENGELLEYEN FAKTÖRLER Planlı çalışmamak öğrencilerimizin en büyük hatalarıdır. Ne zaman, nerede, hangi ders ve hangi konu çalışılacak bilinmeli ve plan programı yapılmalıdır. Çalışma masası dışında değişik yerlerde ve yatarak-uzanarak çalışmak yapılan sık yanlışlardan biridir. Düzenli, dikkatinizi dağıtacak fazla obje olmayan sade bir odada mümkünse boş bir duvara dönük çalışın. İlginizin sadece ve sadece çalıştığınız konuya yönelmesi ancak bu şekilde gerçekleşecektir. Dağınık oda dağınık zihin demektir. Ders çalışmaya konsantre olabilmek, onunla baş başa olmayı gerektirir. Ders zamanı dersten başka şeyi gözünüz görmesin kulağınız duymasın. Tv izleyerek ya da müzik dinleyerek çalışmayın. Çalışmaya başlamadan tüm fiziksel ihtiyaçlarınızı gidermeli ve ders çalışırken kesinlikle atıştırmamalısınız. Çünkü insan bir şeyler yerken yaptığı işteki konsantrasyonunu yitirir. Eğer çok acıkmışsanız çalışmaya ara vermelisiniz. Telefon ve arkadaşlara hayır diyebilmelisin. Ancak boş zamanlarında arkadaşlarına zaman ayırabileceğini kesin bir dille anlatmalısın. Yine de ısrarla davrananlar olursa çalışırken telefonu kapatabilirsin. Çalışmayı sürekli erteleme alışkanlığımızdan hemen vazgeçmeliyiz. dulkadiroğlu ram 3

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA ÇALIŞMA ORTAMI 4 ÇALIŞMA ORTAMI NASIL OLMALI? 1 Ders Çalışma Ortamında Işık Nasıl Olmalı? Çalışma Ortamında Çalışma ortamının ışığı gözü yormayacak ve uyku Isı Nasıl Olmalı? getirmeyecek düzeyde olmalıdır. Gün ışığı tercihen karşıdan gelmelidir. Eğer ışık arkadan gelirse çalışan kişinin gölgesi çalışma masasının ve ders kitaplarının üstüne düşer. Bu da uyku getirici, göz yorucu bir etki yaparak odaklanmayı engeller. Masa lambasının ışığı göze direkt gelmemelidir. Işık, sağ elini kullananlar için soldan; sol elini kullananlar için sağdan gelmelidir. 2 Çalışma odası iyi havalandırılmış olmalıdır. Hava sıcaklığıyla orantılı olarak belli aralıklarla havalandırma yapılmalıdır. Çalışma odası uygun bir ısıya sahip olmalıdır. Ne çok sıcak ne de çok soğuk olmalıdır. Tavsiye edilen oda sıcaklığı 20-25 derece arasıdır. dulkadiroğlu ram 4

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA ÇALIŞMA ORTAMI 3 Masa Sandalye Nasıl Olmalı? Ders Çalışırken Çalışma masasının pencerenin hemen yanında olmamasına Müzik Dinleme dikkat edin. Çünkü pencerenin hemen yanında çalışmak dikkatin dışarıda olup bitenlere yönelmesine neden olacak, dolayısıyla dikkatin toplanmasına ve sürdürülebilmesine engel olacaktır. Masanın duvara karşı olması çalışmanın verimi açısından yerinde olacaktır. Duvarda sizi motive edecek bir yazı ya da resim olabilir. Gitmek istediğiniz bir okulun veya yerin resmi gibi. Güzel ve çalışma isteği oluşturabilecek bir slogan da yazılı olabilir. Ancak bunların ölçülü bir şekilde olmasına dikkat edin. Çalışma masası yataktan uzak olmalıdır. Çalışma 4masasının yakınında kitaplık olmalıdır. Araştırmalara göre beyin birden fazla uyarıcıya açık olabilir ancak dikkat bir noktaya odaklanabilir. Çalışma esnasında müzik dinlemek dikkatin bölünmesine neden olarak okuma-anlama-yorumlama- bilgiyi depolama gibi süreçlerin verimli bir şekilde gerçekleşmesine engel oluşturabilir. dulkadiroğlu ram 5

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA 5 ÇALIŞMA ORTAMI Masa Düzeni Nasıl Olmalı? Hep aynı masada ders çalışmak ve uygun masa düzenini sağlamak, çalışma isteği (motivasyon) ve çalışılan konuya odaklanma (dikkat) açısından önemlidir. Çalışma masasının gereğinden fazla eşyayla doldurulması psikolojik baskı ve yılgınlık yaratabileceği gibi dikkatin dağılmasına da neden olabilir. Dağınık bir masada çalışmaya başlamak zordur. Bu nedenle çalışma masası her çalışmadan sonra düzenlenmelidir. Sadece çalışılacak dersle ilgili ve ihtiyaç duyulabilecek malzemelerin bulundurulması yeterli olacaktır. Masanın üzerinde veya görülebilecek bir yerde saatin olması çalışma ve dinlenme süresini kontrol etmede önemlidir. Saatin ses çıkarmayan olması iyidir. 6 Bilgisayar ve Tablet Kullanımı Bilgisayar araştırma ve araştırılan konuyu yazıya dökme açısından oldukça önemli bir araçtır. Ancak odada bilgisayarın olması veya ders aralarında oyun oynama amacıyla kullanılması öğrenme için gereken odaklanmayı güçleştireceği için uygun değildir. dulkadiroğlu ram 6

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA ÇALIŞMA ORTAMI 7 Hep Aynı Yerde mi Çalışmalıyım? Herkes bağımsız bir çalışma odasına sahip olmayabilir. Böyle bir durumda çalışma köşesi düzenlemek gerekir. Çalışma köşesinin sahip olması gereken özelliklerden (Sıcaklık, ses, ışık gibi) daha önce bahsedilmişti. Bununla beraber çalışma köşesi, üzerinde yazı yazılabilecek bir masa ve çalışma sırasında gerekli olan kitapların, notların, kâğıtların, kalemlerin vb. malzemenin konabileceği bir alandan 8 oluşmalıdır. Hep aynı yerde çalışmak dikkat, odaklanma ve motivasyon açısından yarar sağlayacaktır. Telefon? 9 Ders çalışırken açık olan, titreşimde olan, mesaj gelen cep telefonu dikkati dağıtacak unsurlardan biridir. Özellikle karşı cinsle olan arkadaşlıklarda kişinin dikkatini derse vermesini TV? önemli ölçüde engellemektedir. Bu nedenle telefon acil durumlar dışında kullanılmamalı, TV hem zamanın kontrolsüz kullanılmasına ödev veya önemli görüşmeler ders çalışma hem de duygusal olarak oyalanmaya (Çeşitli anında değil uygun olan diğer duyguların canlanmasına, hayal kurmaya vb.) zamanlarda yapılmalı ve kısa neden olduğundan dikkatin öğrenilecek tutulmalıdır. materyale yönelmesini engeller. Bunun için televizyonun ders çalışılan ortamda bulundurulmaması ve TV izleme saatlerinin çalışma programında derslerin arasına değil de uygun zaman dilimlerine yerleştirilmesi gerekir. dulkadiroğlu ram 7

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA DİKKAT VE DİKKATİ GELİŞTİRME 5 DİKKAT NEDİR? Düşünce, algılama ve kavrama gibi zihinsel yetileri, başka uyaranları dışlayarak yalnızca belirli uyaranlar üzerinde yoğunlaştırma gücüne dikkat denilmektedir. Dikkat zihinsel enerjinin beynimiz içinde dağılışını kontrol eder. Dikkat; duygularla düşünceyi bir nokta üzerinde toplama, uyanıklık hali olarak tanımlanmaktadır ve öğrenmenin en önemli unsurlarındandır. Dikkat aşağıda sıralanan bileşenleri kullanarak sonuca ulaşmaya çalışır. a.Uyanık kalma, aktif olma, b.Belirli bir işe başlayabilme, c.Belirli bir işi sürdürme konusunda kendini kontrol edebilme, d.Öncelik belirleme, e.Önemli olanı seçebilme, f.Sıraya koyma, g.Planlama, düzenleme yapabilme, h.Zamanı ayarlama. dulkadiroğlu ram 8

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA DİKKAT VE DİKKATİ GELİŞTİRME Dikkat, bir şeyi öğrenmek, anlamak veya kavramak amacıyla gösterilen zihinsel çabadır. Dikkat, etkili ve kalıcı öğrenmenin gerçekleşmesi için özel bir öneme sahiptir. Dikkati belirli bir konu üzerinde toplamadan, çalışmada ısrarcı olunması boşuna zaman yitirmekten başka bir şey değildir. Bu tür bir çalışma anlayışı verimli olmadığı gibi; öğrencide ders çalışmaya karşı genel biristeksizlik, ilgisizlik, hoşnutsuzluk ve bıkkınlık duygusunun ortaya çıkmasına da neden olur. Dikkat, öğrencinin öğrenme sürecinin yanında; Davranışlarının şekillenmesinde, Algılamasında, Hatırlamasında, İletişim kurmasında, Problem çözmesinde ve diğer bilişsel alanlarında da önemli bir role sahiptir. Dikkat sürecini etkileyen bir dizi psikolojik, çevresel ve sosyal değişkenler söz konusudur. Başarılı olmak için dikkat dağıtıcıların farkında olunması ve bunların kontrol altına alınması son derece önemlidir. dulkadiroğlu ram 9

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA DİKKAT VE DİKKATİ GELİŞTİRME 6 DİKKATİ DAĞITAN UNSURLAR DIŞŞAL İÇSEL SEBEPLER SEBEPLER Açlık, yorgunluk ve uykudan kaynaklanan Çalışma ortamında telefon, tablet, sebepler TV, bilgisayar, afiş, poster, müzik, Sıkılma veya çalışılacak konunun ilgi düşük ve yüksek oda sıcaklığı, ses çekici olmamasından kaynaklanan vb. uyaranlar dikkat dağıtan dışsal sebepler sebeplerdir. Kişisel kaygılar, Hayal kurma Farklı çağrışımlar Çalışılacak konunun zor olduğu düşüncesi ve çalışmaya başlayamama dulkadiroğlu ram 10

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA DİKKAT VE DİKKATİ GELİŞTİRME 7 SEÇİCİ DİKKAT NEDİR? Seçici dikkat, algının birçok uyaran arasından belli bir uyarana yönelirken, diğer uyaranları ihmal etmesi durumudur. Sınıfta öğretmen bir konuyu anlatırken çevremizdeki pek çok uyaran tarafından kuşatılırız. Örneğin; arka sıradan silgi isteyen arkadaşımızın sesi, kantinden gelen tost kokusu, okul bahçesinden gelen çocuk sesleri gibi… Tüm bu uyarıcılara birde bizim iç sesimizi ve iç konuşmalarımızı eklersek durum içinden çıkılmaz bir hal alır. Tüm uyarıcılar arasında dikkatimizi öğretmeninizin anlattığı konuya odaklamaya çalışmak ciddi gayret gerektirir. Dikkatin en önemli özelliği ihtiyacımız doğrultusunda seçici davranabilmesi ve o an bizim için en önemli olanın ne olduğuna karar verip diğer uyaranları dışarıda bırakabilmesidir. Seçici dikkat olarak isimlendirilen bu süreçte bize gelen tüm uyaranlar arasından filtreleme yaparak bizim için önemli olan uyaranları merkeze alır ve asıl istediğimiz konuya odaklanırız. Seçici dikkat ders esnasında çeşitli uyarıcılar arasından öğretmenimizin anlattığı konuları anlamamızı ve bu konuları belirli bir kurgu ve plan doğrultusunda deftere geçirmemizi sağlar. Böylece bilgi duyusal kayıt yolu ile kısa süreli belleğe ve oradan da uzun süreli belleğe kolayca geçer. dulkadiroğlu ram 11

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA DİKKAT VE DİKKATİ GELİŞTİRME 8 DİKKATİ GELİŞTİRME TEKNİKLERİ Dikkatinizin dağıldığını hissettiğinizde veya uzun süreli dikkat gerektiren çalışmalara ön hazırlık yapmak için aşağıda kendinize uygun olabileceğini düşündüğünüz tekniklerden faydalanabilirsiniz. \"Gitme, Buraya Gel” Ders çalışma esnasında bazen aklınıza başka Tekniği bir düşünce veya başka bir ders, kız veya erkek arkadaşınızla buluşma isteği, TV-bilgisayar-cep dulkadiroğlu ram telefonu kullanımı vb. gibi düşünceler gelebilir. Böyle bir durumda, “Hiçbir yere gitme, buraya gel” diyerek dikkatinizi kontrol edebilirsiniz. O an için ilgilenmeniz gereken dersi düşünerek, dersle ilgili konunun ana başlıklarını hatırlamaya, kendinize konu ile ilgili birkaç soru sormaya ve bunları cevaplandırmaya çalışın. Dikkatinizi ilgilendiğiniz konuya yoğunlaştırın. 12

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA DİKKAT VE DİKKATİ GELİŞTİRME Tek Noktaya Odaklanma Etkinliği Ders çalışmaya başlamadan önce, tek noktaya yoğunlaşarak “dikkati odaklama” çalışması yapılabilir. Oturma pozisyonu alındıktan sonra, sağ ele kalem alınarak kol uzatılır. Kalem ucuna 30 saniye süreyle gözler tek noktaya kilitlenmiş olarak bakılır. Bu uygulama ders çalışmaya başlarken yapılabileceği gibi bazen dikkatin dağıldığı zamanlarda da yapılabilir. Ders çalışırken dikkat ve odaklanmada Kelime Arama Çalışması sorun yaşadığınızda, belirli bir süre içinde (örneğin 2 dakika) önceden belirlediğiniz metinde çok geçen bir kelimeyi bulup sayın. Verilen süre içerisinde kaç kelime bulduğunuzu belirleyin. Başarı oranınızı bir deftere yazın. Bu tekniği belirli aralıklarla tekrarlamak ders çalışma esnasında dikkat ve odaklanmanın geliştirilmesine katkı sağlayacaktır. dulkadiroğlu ram 13

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA DİKKAT VE DİKKATİ GELİŞTİRME 4 Benzerlik ve Metinlerde kelime avcılığı, Farklılıkların gizlenmiş nesneleri bulma, Bulunması bulmaca çözümleri gibi Etkinlikleri etkinliklerin yapılması dikkatin arttırılmasında etkilidir. Ders çalışırken zihninize dikkatinizi dağıtacak Düşünmeyi Düşünmeme Tekniği düşünceler gelebilir. Böyle bir anda kendinize “Şimdi bunu düşünmemeliyim.” gibi telkinlerde bulunmak onu daha fazla düşünmenize ve gittikçe daha çok dikkatinizin dağılmasına sebep olur. Örneğin “Şimdi fil düşünmeyeceğim” diye düşündüğümüzde şüphesiz hemen aklınıza bir fil gelecektir. “Fil düşünmemeliyim” diye düşünmek aklınıza filin gelmesini sağlamaktan başka bir işe yaramaz. Böyle durumlarda yapılması gereken; sorumluluğunuzu düşünerek yapabileceğinizin en iyisini yapmaya çalışmaktır. dulkadiroğlu ram 14

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA DİKKAT VE DİKKATİ GELİŞTİRME Sonsuzluk İşareti Tekniği Sonsuzluk işareti veya yana yatık “8” olarak ifade edilen bu teknik, bir şeye odaklanmak istediğiniz her an kullanabileceğiniz basit bir uygulamadır. Bir tahtaya ya da bir duvara astığınız büyük bir kâğıda yatık 8 rakamı (sonsuz işareti) çizin. Önce sağ elinizle, sonra sol elinizle ve en sonunda da her iki elinizle aynı anda çizimin üzerinden geçerek uygulayabilirsiniz. Kâğıdınız yoksa bu işlemi havada parmaklarınızla da yapabilirsiniz. Önce büyük sonsuz işaretleri yapın, sonra bu işaretleri giderek küçültün. Herhangi bir çalışma esnasında konsantrasyonunuzu kaybettiğinizi düşündüğünüzde bu egzersizi uygulayabilirsiniz. Uygulamayı gözleriniz kapalı olarak da yapabilirsiniz. Bu çalışma, sağ ve sol görsel alanları çalıştırarak konsantrasyon gücünü artırır. Çalışacağınız konu ve çalışılacak Gerçeklik Kuralı içerikler hakkında gerçekçi olun. Neyi tamamlamak istediğinizden emin olun. Örneğin bir sınava çalışacaksanız, hangi bölümleri bitireceğinizi, kaç soru çözeceğinizi ve bu bölümler için ne kadar zaman ayıracağınızı belirleyin. dulkadiroğlu ram 15

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA DİKKAT VE DİKKATİ GELİŞTİRME Not Alma Özel Zaman Yöntemi Sınavlara hazırlık aşamasında ders çalışırken, zihninizi meşgul eden (Duygusal problemler, arkadaş ilişkileri, yapmak istedikleriniz vb.) bu konuları düşünmek için ayırdığınız özel bir zamanınız olduğunu kendinize hatırlatın ve bu durumları tespit ederek bir kâğıda yazın. Yazdığınız konuları bu amaçla ayırdığınız özel zamanda mutlaka düşünerek yerine getirin. Giderek zaman içinde bu konuların azaldığını fark edeceksiniz. Böyle bir uygulama, zihninizin diğer sorunlarla dağılmasını önler, sizi psikolojik olarak rahatlatır ve o an yaptığınız çalışmaya odaklanmanıza katkı sağlar. Dikkatin ve konsantrasyonun üzerinde etkili olan Nerede Kalmıştık Tekniği psikolojik ve çevresel faktörler vardır. Ders esnasında dikkatimiz içe (İstekler, hayal kurma) veya dışa (Çevredeki uyarıcılar, ses, ışık, koku vb.) dönüktür. Eğer ders esnasında hayal kuruyorsak öğretmenimizin anlattığı konuya odaklanamayız. Öğretmenin anlattıklarına odaklanmanız gerekirken; zihnimiz birden yaz tatilinde gittiğimiz deniz kıyısını ve kumsalı düşünür. Denizi ve kumsalı düşündüğünüzden gitgide sınıf ortamından uzaklaşarak dikkatinizi derse veremezsiniz. Ders çalışırken hayal kurduğunuzu veya farklı şeyler düşündüğünüzü fark ettiğiniz anda hemen hayalinizi keserek “nerede kalmıştık, çalıştığın konuya dön” demelisiniz. dulkadiroğlu ram 15

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA Ortam Kontrolü Kuralı DİKKAT VE DİKKATİ GELİŞTİRME Çalışma ortamında rahatsız edici ve dikkat dağıtıcılardan (Işık, gürültü, yüksek veya düşük ısı vb.) uzak bir ortam oluşturun. Ders çalışırken dikkatinizin bölünmemesi için çevredeki dikkat dağıtan engelleri olabildiğince en aza indirin. Örneğin perdeleri çekerek (İçerisini karanlık yapmamak şartıyla) dikkat dağıtıcı görsel etkenlerden uzaklaşabilirsiniz. Ders çalışma veya soru çözme esnasında “5 Tane Daha” Yöntemi çalışmadan sıkılıp vazgeçmek üzere olduğunuzda “5 tane daha” yönteminin kullanılması çalışmanın sürdürülebilmesi ve başarı açısından son derece önemlidir. Sınavlara yönelik okuma çalışması yaptığınızda ve okumaktan sıkıldığınızda “5 sayfa daha” okuyarak, Fen ve Teknoloji dersi ile ilgili soru çözmekten sıkıldığınızda “5 soru daha” çözerek çalışın. Bu tekniği uygularken zihniniz sıkılma noktasını bilinçli olarak kontrol edip, etkinliği sürdürmek için zihinsel çabayı arttırır. Pek çok sporcu yoruldukları anda bu hisse yenilmeden çalışmalarını devam ettirerek başarı kazanırlar. dulkadiroğlu ram 16

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA Tek İş Kuralı DİKKAT VE DİKKATİ GELİŞTİRME İlk ve Son Tekniği Çalışmalarınızda tek bir alana yoğunlaşın, aynı anda tek işle ilgilenin, Odaklanmada sorun yaşadığınızda her çalışma için bir süre belirleyin. Belirli yaptığınız çalışmayı hayatınızda ilk defa ya bir zaman diliminde sadece bir işi da son kez yapıyormuş gibi çalışmaya yaparsanız, tüm konsantrasyonunuzu bu başlayın. Herhangi bir etkinliği ilk kez ya işe yoğunlaştırarak dikkatinizin da son kez yapıyormuşsunuz gibi dağılmasını önlersiniz. Birden fazla işi düşündüğünüzde, o etkinliğe daha aynı anda yapmaya çalışmak hem dikkatle odaklanarak, konsantrasyon konsantrasyonu dağıtır, hem de gücünüzü artırmış olursunuz. Bu, size öğrenmenin kalitesini olumsuz şekilde önceden kaçırdığınız detayları yakalama, etkiler. gözlem gücünü artırma, yeni bakış açıları geliştirme olanağı sunar. Kontrol Çizelgesi Tekniği Ders çalışırken veya soru çözerken kendinize bir kontrol çizelgesi hazırlayın. Dikkatinizin dağıldığını her hissettiğinizde bu çizelgeye bir işaret koyun. Bunu düzenli ve istikrarlı bir şekilde yapmanız durumunda, zaman içerisinde daha az işaret koyduğunuzu ve konsantrasyonunuzun arttığını göreceksiniz. dulkadiroğlu ram 17

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA DİKKAT VE DİKKATİ GELİŞTİRME 9 DİKKATİ GÜÇLENDİRMEK İÇİN ÖĞRENCİLERE ÖNERİLER GKÖDeBeYÇlKelançkeeÖarDoşmdaDtcsDlelğEnliıAiaeiKeekşneroknrudğklmkmeisiikğveşzytıiannvğnaeiilarrlufsteeaeujdtiıiieddznonnrsösikddleğieıırikiüğonnzzzsteiiğuianrrniionldlineeeieşlmedlişrulaegnzminarutkoşlınbkeiknikennizuğrenimiliokanliıltinriakbiegçrnauudrekaroie(nemeuyıinuİkznpraclç,lumdaliiarımtleüsşlzyaameeiçeterrsaulnaisiiılrtyinavckntllmçümKgaieniilçölznadoreiaedöihlızrdoinrkkgaıözüedkeğuieeinmidlveeçnçeuşrlleenniikiemnşngçayfedmdtlaareaaeiznaiaorrlnçp)earinııynğşnöiikmıotnzınırdnnrnleiu,eauçeınrnnsşidmınonotmoputlrdizularaayeuanlnseırjnnllsoıaraelyrrvreudaeöyrnipaannöıpknzhaıuenlatltzılnaçırnıılkıçıknaizryıinanp, fıonsforlu dulkadiroğlu ram 18

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA DİKKAT VE DİKKATİ GELİŞTİRME 10 DİKKATİ GÜÇLENDİRMEK İÇİN AİLELERE ÖNERİLER RSÇÇÇÇÇoÇpÇooooloooocccmccrcucuuuuyuouğğğğağğdğuuupuuueunnnnmnnlnuuuuouuauzzzzlzzuszuuuuuıninninnçinççdiçienkihnniakokeçlesmknıdoşivaktmecortolofiuitaknriblğvtlilapeeeiugsmrllnaiiteerneınuldlneeisşıziıimnytlkdoaiarueülebpulszabimişrenkitllnuieaekvlrscetyemıeenrayikaprnaindselyaııtnmankaricdynyıaılmaoiplrelıcudnrıenımoklcuaıtnıolılmunına olanak sağlayın pTÇASaDrDÇıoiobıvlneieoccfbkarecuıkgiilvsçıuğaviğyi,dğetuoıigi”löunepgn,annut“seeziesuşizellkliamilzeştmaoyeatrlliıdieorvlfçaigarecjeaviirinnkiltkcgiıodşdlıddaılymeıeezaeğuğehsrğaına”ttealeeelaşgaryrktlrllreaiıeıebrnaotrnmnıiiılnnydıdbknanıioezuirravımknmleymçlteeıeorçnaorlckaieclnuolaraıddşğnllamteeuuırnns“lagaafuuaeoinazrlrrgkçadltıalienaılgmlekıöknçlrlaimaeorrıepınlnuslıainbtniaçulnialnuıytınöınnmzeansdı”i,ri“nkelime dulkadiroğlu ram 19

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA ETKİN OKUMA VE ANLAMA 11 ETKİN OKUMA VE ANLAMA NEDİR? Etkin okuma ve anlama hızlı okumayı ve kavramayı içerir. Öğrenmeyi kolaylaştıran bu öğe geliştirilebilir bir yetidir. Etkili Okuma Ve Anlamanın Aşamaları Adım 1: Kendinizi okuyacağınız materyale hazırlayın. Öncelikle okuyacağınız kısmın ne uzunlukta olduğuna, genel olarak ne hakkında olduğuna ve vermek istediği fikrin ne olduğuna göz atın. Sonra biraz ara verin ve düşünün. Adım 2: Çalışma şeklinize karar verin. Nasıl çalışırsanız (Kaç dakika/saat, günün hangi saatinde vb.) daha iyi anlarsınız veya anlayarak ne kadar zamanda okuyabilirsiniz? Bu konuyu okumak size ne kazandıracak başka bir deyişle bu konuyu öğrenmenizin amacı nedir? Bilmem gerekenleri öğrenmem için ne yapmalıyım? gibi sorulara vereceğiniz cevap sizin çalışma şeklinizi belirleyecektir. Adım 3: Okumaya başlayın. Bilgileri öğrenmek ve daha sonra hatırlamak üzere okumaya başlayın. Okuduklarınızı ne kadar anladığınızı ve okuduklarınızın ne kadarını hatırlayabildiğinizi test etmek için kitaba bakmadan tekrar edin veya özet çıkarın. dulkadiroğlu ram 20

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA ETKİN OKUMA VE ANLAMA 12 ETKİN OKUMA VE ANLAMAYI GELİŞTİRME Sesli okuma yapmayın. Sesli okuma, okuma hızını önemli derecede yavaşlatan bir unsurdur. Ortalama konuşma hızı 200 kelime kadardır. Sesli okuduğunuz zaman kendinizi bu limite sınırlandırmış olursunuz. Bu nedenle kendinizi sessiz okumaya yönlendirerek hızlandırabilirsiniz. Geri dönüşleri ortadan kaldırın. Bir metni okurken geri dönmeler en yaygın okuma hatalarının başında gelir. Bu nedenle metne konsantre olun ve kafanızdan anlamazsam geri dönerim fikrini silin. Geri dönüşlerin en temel nedeni okuma için uygun şartları sağlamadan başlıyor olmanızdır. Bu nedenle geri dönüşleri ortadan kaldırmak için sessizlik, açlık vb. durumlar için uygun şartları sağlamaya çalışın. Göz kaslarınızı geliştirin. Göz kasları bir noktaya kadar geliştirilebilir. Okurken bu kaslar etkin olarak kullanılır. Bu nedenle gözü, sürat ve çabukluk kazandırıcı bazı yardımcılarla eğitmek gerekir. Örneğin bir vasıtada giderken ilanları okuyarak ve varsa videoda 2–3 kat hızlandırılmış alt yazılı filmleri seyrederek küçük göz egzersizleri yapabilirsiniz. Tabi egzersizleri kontrollü yapmak gerekir. Kontrolsüzlük sağlık problemlerine neden olabilir. Aralar verip özetlemeler yapın. Bir metni okurken bütünün anlaşılması için parçalara bölmek avantaj sağlar. Bir metnin belli noktalarında ara verip okudunuz noktaya kadar kabaca bir özetleme yapmanız hem metni anlamanızı kolaylaştıracaktır hem de metnin bundan sonraki kısmını hızlı okumak için motivasyon kazandıracaktır. dulkadiroğlu ram 21

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA ETKİN DİNLEME VE ANLAMA 13 ETKİLİ DİNLEME VE ANLAMA NEDİR? Dinleme deyince ilk akla gelen işitmektir. Oysa dinleme işitmeyle birlikte uyarıcıların seçici dikkatle fark edilmesi, algılanması, anlaşılması, hafızaya alınması, hatırlanması ve kullanılmasını içeren aktif bir süreçtir. Dinleme olumlu insan ilişkileri geliştirmek ve bilgi edinmek için önemli ve geliştirilmesi gereken bir beceridir. Aktif dinlemenin gerçekleştirilebilmesi için: Ön Hazırlık Yapın Derse ön hazırlık yaparak gelme: Etkin dinlemenin ilk basamağı dinlemeye hazır olmaktır. Bu nedenle dersten 1-2 gün önce konuyla ilgili kaynakları okuyun, kendinizi bir önceki derste öğrendikleriniz konusunda yoklayın. Eğer dersten önce size bir okuma ödevi verilmişse, buna da göz atın ve kendinizi konuya hazırlayın. Ön hazırlık öğretmen konuyu anlatırken nelerden bahsedeceğini tahmin etmeyi sağlar. Böylece öğrenmenin ilk adımı olan seçici dinleme gerçekleşmiş olur. Bu da dikkatin sürdürülmesini sağlar, öğrenciyi aktif yapar ve hatırlamayı kolaylaştırır. Dersten önce fizyolojik, psikolojik ve sosyal ihtiyaçların giderilmesi: Derse kaliteli uykuyla gelmek, aç olmamak, aşırı veya ağır şeyler yememek, dikkati sağlama ve sürdürmede önemlidir. Dersten önce arkadaşlarınızla sohbet ihtiyacınızı giderin. Ders sırasında doğru yerde ve doğru pozisyonda oturma: Hep aynı yerde ve tahtayı iyi görebileceğiniz pozisyonda oturma dikkat ve motivasyon açısından önemlidir. Doğru oturma pozisyonu; bel ve sırtın dik olduğu her iki ayağın da yere temas ettiği pozisyondur. Bu duruş hem boyun, sırt ve bel ağrılarını asgari düzeye indirmede hem de ders süresince dikkati sürdürebilmekte fayda sağlar. dulkadiroğlu ram 22

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA ETKİN DİNLEME VE ANLAMA Ana Fikir ve Kavramları Bulun Öğretmenin ders boyunca anlattıklarının ana fikrini bulmak için kendinize ve öğretmeninize sorular sorun, ilgili kavramları öğrenin. İpuçlarını Bulun Öğretmenin konuyu anlatırken vurguladığı ipuçlarını bulmaya çalışın. Öğretmenin ses tonundaki vurgulardan veya kullandığı bazı sözcüklerden (Önemli, başlıca, can alıcı, burada esas fikir, şunu unutmayın ki, sonuç olarak, bu sebeple, özetle vb.) konuyla ilgili bilmeniz gereken, sınavlarda çıkabilecek soruları tahmin edebilirsiniz. Aktif Katılım Dikkatin sürdürülmesi için derse zamanında gelmeli, ders sırasında öğretmenin söylediklerini dinlemeli ve dersle ilgili olarak öğretmene sözlü ve sözsüz (Beden dilinizle anlayıp anlamadığınızı gösteren bakışlar, başınızı sallamanız vb.) tepki göstermelisiniz. Bu hem öğretmen-öğrenci ilişkisini olumlu yönde etkiler, hem karşılıklı motivasyonu sağlar hem de dersin kalitesini artırır. Soru Sorma Ders sırasında anlamadığınız ya da merak ettiğiniz noktaları sormanız, öğretmenin biraz daha açıklamasını istemeniz dikkatinizi sürdürmenizi sağladığı gibi bilgiyi doğru organize edebilmeniz için de gereklidir. Bir bilgiyi ne kadar çok bağlantı kurarak öğrenirseniz bilgiyi hatırlamanız da o kadar kolay olacaktır. Not Tutma Derste not tutmak dikkatin sürdürülmesine yardımcı olduğu gibi hatırlamayı da sağlar. dulkadiroğlu ram 23

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA ETKİLİ NOT TUTMA 14 ETKİLİ NOT TUTMA NEDİR? Not tutma, düşüncelerin, yazılanların, okunanların, anlatılan bir konunun ve gözlenen bir durumun içerdiği mesajın yeniden yorumlanarak ana noktaların özlü cümlelerle yazılı olarak kaydedilmesidir. Bilgiyi hafızaya kaydetmenin ve gerektiğinde hatırlamanın en iyi yolu not tutmak ve bu notları belirli aralıklarla tekrar etmektir. Sınavlara hazırlananlar için öğrenme sürecinde alınan notlar önemli bir kaynak görevi görür. Çünkü çalışırken sizin dersi- konuyu, görsel ve işitsel çağrışım yoluyla hatırlamanızı sağlar. Sınav hazırlık sürecinde notlarınızdan yararlanarak çalışmak, zamanı ve enerjinizi etkin kullanmanızı sağlar. Ayrıca bilgiyi yorumlama yeteneği kazanmanızı sağlar. Dinleme ile not tutma arasında bir denge oluşturmak gerekir. Tüm dikkati dinlemeye ayırırsak, verimli bir şekilde not tutamayız. Aynı şekilde çok ayrıntılı not almaya kalkışırsak bu sefer de anlatılanları anlamamız güçleşir ve bu da dinlemeyi olumsuz etkiler. Not tutarken; ana fikirleri, önemli noktaları not etmek çok önemlidir. Önemli noktaları belirlerken öğretmenin ipuçlarına \"Burası önemli\", \"Burada esas olan\", \"Dikkat ederseniz\" vb. dikkat edilmeli, (*) işareti konmalı ya da altı çizilmelidir. Not tutmak için bir defter kullanılabileceği gibi A4 boyutunda bir kâğıt da kullanılabilir. Kâğıt kullanımı hem taşıma açısından hem de notların toplanarak bir klasör oluşturulmasında kolaylık sağlayacaktır. Öncelikle not tutmanın aktif dinleme gerektirdiğini hatırlayalım. Not tutmaya ilkgünden başlamak ve düzenli olarak not tutmak çok önemlidir. dulkadiroğlu ram 24

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA ETKİLİ NOT TUTMA Öğrenci derste anlamadığı yerleri Not tutma iki şekilde olabilir. Öğrenci öğretmene sormalıdır. Aksi halde kendi cümleleriyle not alabilir. tuttuğu notlar eksik veya yanlış Böylece öğretmenin anlattıklarını olabilir. Bu da notların tekrar edilmesi özetleme ve anladığı şekilde yazma sırasında güçlüklere neden olur. imkânı bulur. Ancak bazı durumlarda Eksik ya da yanlış bilgi anlamlı bir anlatılanların aynı şekilde not öğrenmeyi engeller. alınması gerekebilir. Bu durumda anlatılanlar ya da tahtada yazılanlar aynı şekilde not alınır. Öğrenci, hafızası ne kadar iyi olursa olsun derste kendisinin ve öğretmenin önemli gördüğü her şeyi not etmelidir. Notlar düzenli bir şekilde tekrar edilmelidir. Aralıklı tekrar öğrenilen bilgilerin pekiştirilmesini sağlar ve unutmayı engeller. Bu amaçla notlar; aynı gün içinde, bir gün sonra, bir hafta ve bir ay sonra tekrar okunduğunda bilgiler uzun süreli hafızaya kaydedilir ve hatırlama kolaylaşır. dulkadiroğlu ram 25

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA FARKLI BİR TEKNİK ÖĞRENELİM 15 ETKİN OKUMA VE ANLAMA-İSOAT TEKNİĞİ Bu yöntem kitaptan okuyarak öğrenmeyi kolaylaştıran ve sınav başarısını yükselten bir yöntemdir. İSOAT yöntemi ile öğrenme beş basamaktan oluşacak şekilde şöyle düzenlenmektedir. İSOAT İzle-Sor-Oku-Anlat-Tekrarla dulkadiroğlu ram 26

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA İSOAT TEKNİĞİ İZLE Bölüm içerisinde ne anlatıldığını anlayabilmek ve genel bir fikir edinmek amacı ile baştan sona 3–4 dakika süre ile göz gezdirin. Bu göz gezdirme işlemi sırasında bölümdeki ana başlıklar, alt başlıklar, koyu renk veya italik harflerle yazılmış yerleri, şekil, grafik ve resimlerin alt yazıları, paragrafların ilk ve son cümleleri, varsa bölüm özetini okuyun. Böyle sistemli göz atma işlemi ile yazarın anlatmak istediği ana fikir ve önemli noktaları bulmuş olursunuz. Eğer ders kitabındaki bir bölümün değil de, kitabın kendisi hakkında genel fikir sahibi olmak istiyorsanız sırayla göz atmanız gerekenler şunlardır;   Kitabın adı   Yazarı   İlk baskısının yayın yılı ve eldeki baskının yayın yılı   Ön söz ve giriş bölümü   İçindekiler bölümü   Kaynakça bölümü   Bölüm başlıkları Genellikle okunmadan atlanan ön söz ve giriş bölümünde yazar, kitabı yazmaktaki amacını, yazarken seçtiği çizginin sebebini ve bazı konuları hangi sebeple dışında bıraktığını anlatır. Kitap konusunda fikir sahibi olmak için bu bölümlerin okunmasında büyük yarar vardır. dulkadiroğlu ram 27

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA SOR İSOAT TEKNİĞİ Kitabın veya bölümün ya da ünitenin içine dalmadan önce kendi kendinize o bölümü okumakla ne kazanmak istediğinizi sorun. “Bu bölümü veya kitabı neden okuyorum?” “Beni özellikle neler ilgilendiriyor?” Bu soruları çıkartmak için bir yol da göz attığımız bölümdeki başlıkları, alt başlıkları, koyu renk basılmış yerlerin soruya çevrilmesidir. Bu tür soruların çıkartılması sorularınız cevaplarını arayarak ve bir amaç gözeterek okumanızı sağlar. Çıkartılan soruların bir kağıda veya bir kartona yazılması çok yararlıdır. BU SORULARA CEVAP VERİLMEDEN OKUNURSA “ÖĞRENME” OLMAZ. Soruları çıkartırken özellikle şu noktalara dikkat edin. Tanımlarla ilgili sorular sorun. Birçok derste tipik sınav soruları böyledir. Benzerlik ve farklılıklar ile ilgili sorular sorun. Bu sorular öğrencinin birbirine yakın iki veya daha fazla kavram arasındaki fark ve benzerlikleri ayırt edip edemediğini ölçer. Dersin konusuna göre “NE?”, ”NASIL?”, ”NEREDE?”, ”NE ZAMAN?” gibi soru zamirlerini kullanarak sorular sorun. Örneklerle ilgili sorular sorun. Böyle sorular öğrenilmiş bir kavramın farklı bir duruma uygulanmasını ölçer. dulkadiroğlu ram 28

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA OKU İSOAT TEKNİĞİ Bu aşamada daha önce çıkardığımız sorulara cevap bulmak amacı ile okumaya başlayın. Okuma sırasında kitap üzerinde işaretlemeler yapmalı, karton veya kağıda soruların cevapları yazılmalıdır. Yazılan ve işaretlenenler arasında konunun ana fikrini ve anahtar kelimelerin bulunması gerekir. Anahtar kelimeler konunun doğru ifade edilmesine, anlaşılmasına yarar ve çağrışım yaptırır. Bu çağrışımlar hatırlamayı kolaylaştırır. İşaretleme iki şekilde yapılabilir: Birincisi, okuma sırasında sorularınıza bulduğunuz cevapların karşısına kitapta”1. soruya cevap”,”3 soruya cevap” şeklinde yazabilirsiniz. Bunun yanı sıra geliştirdiğiniz kendinize özgü işaretleme sistemi ile sayfanın yanına işaretler koyabilirsiniz. Böyle bir işaretleme sistemine şöyle bir örnek verilebilir. X Önemli XX Çok Önemli ! Dikkat Et A Araştır vb. Cevaplar kağıda veya kartona yazılırken önemli olan, ana fikrin ve ona bağlı kavramların seçilmesi, yazılması ve iyice öğrenilmesidir. Çünkü sınavda bunların hatırlanması ipucu görevini görecek ve şartlı refleks biçiminde onlara bağlı yardımcı fikirler ve ayrıntılar hatırlanacaktır. İyi yazılmış bir kitapta ana fikri yakalayabilmek için şu dört noktaya özel dikkat harcamak gerekir. 1-  Paragrafın ilk cümlesinde çoğunlukla temel fikir bulunur, sonraki cümleler bu fikri geliştirir, son cümlede bu fikir farklı bir şekilde tekrarlanır. 2-  ANAHTAR kelimeler veya işaretlere karşı duyarlı olmak gerekir. Bu kelimelerin bazıları şunlardır. Çoğunlukla, sonuç olarak, özet olarak, kısacası, her zaman vb.. Bu kelimelerden sonra daima konu ile ilgili önemli fikirler gelir. 3- Tablo, şekil, şema ve grafikler metinde anlatılan fikri kısa yoldan ifade eder ve can alıcı noktalarını ortaya koyar. Ayrıca tablo, grafik, şekil ve şemalar metin içindeki birden çok fikrin karşılaştırılmasına imkan verecek biçimde de düzenlenebilir. Böylece sayfalar boyu anlatılanları bir bakışta görmek ve kavramak mümkün olabilir. 4- Bölüm özetleri, bir bölüm içindeki ana fikri verir ve bölümü ana hatları ile özetler. Bu işlemlerin 15 – 25 dakikada tamamlanması gerekir. dulkadiroğlu ram 29

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA ANLAT İSOAT TEKNİĞİ Bu aşamada kitap ve defterleri kapatarak sadece karta veya notlar çıkartılan kağıda göz atarak soruların cevabını kendi kendinize ve sesli olarak anlatın. Anlatma sırasında önemli notların ve anahtar kelimelerin kullanılması esastır. İhtiyaç duyulursa notlara bakılabilir. ”Anlat” yöntem içindeki önemli bir adım olduğu için atlanmaması gerekir. Birçok öğrenci bu basamağı zaman kaybı gibi görmek veya içinden(sessiz olarak) anlatmak eğilimi taşır. Bir kere daha hatırlatmak gerekir ki, bir sınavdaki başarınız ders başında geçirdiğiniz süreye değil, yaptığınız tekrar sayısına bağlıdır. Yüksek sesle tekrarın 4 yararı vardır 1- Zihin dağılmasını önler. Sessiz tekrarlarla daha kolay hayallere dalınabilir, zihin çalışma dışı konulara kayabilir. 2- Sesli tekrar dikkati yüksek tutar. 3- Kelimelerin telaffuz edilmesi, onların hafızaya yerleşmesini ve hatırlamayı kolaylaştırır. 4- Anlatırken önce soruyu sorun sonra cevabı verin. Soruya bağlı olarak cevap zincirleme olarak hatırlanır. Sınav sırasında da soru geldiğinde cevabın aynı şekilde hatırlanması mümkün olur. Bu aşamanın 4–5 dakika sürmesi gerekir. dulkadiroğlu ram 30

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA İSOAT TEKNİĞİ TEKRARLA Bu aşamada karton ve notlar kaldırılarak bölümün baştan sona tekrar edilmesi gerekir. Bu kararın süresi yaklaşık 4–5 dakikadır. Hafızadan tekrarlanamayan bilgi öğrenilmemiş demektir. Eğer hatırlamakta zorluk çektiğiniz bölümler varsa, atlayın ve onları daha sonra ele alın. Öğrendiğinizden emin olmanız için sorunun, ana fikri ve anahtar kelimeleri çağrıştırması ve cevabın zincirleme olarak hatırlanması gerekir. Öğrenmek için ders başında çok vakit geçirmek değil, çok sayıda tekrar yapmak gerekir. Bu yöntemle ders çalışırken bir bölümün 20–40 dakikada okunup özetlenebilmesi gerekir. Yöntemi öğreninceye kadar kısa bir süre için, bu süre uzayabilir. Yöntemi öğrendikten sonra bu süreye uymak için zorluk çekmeyeceksiniz. Ayrıca bu yöntemle çalıştığınız bir dersi hem daha iyi hatırlayacaksınız, hem de daha kolay tekrarlayacaksınız, kısacası bu yöntemle çalıştığınız dersi gerçekten öğreneceksiniz. dulkadiroğlu ram 31

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA DERSLERE YAKLAŞIM 16 HANGİ DERSE NASIL ÇALIŞMALI? Çoğunlukla öğrencilerin öğretmenleri ve ebeveynlerine şu gibi cümleleri söylediklerini duyarız; \" Hep çalışıyorum, çok zaman harcıyorum ama netlerim artmıyor yaa! Çok sıkıldım ben bu işi beceremiyorum galiba! \" , \" Çoğu birey başarmanın eşiğinde vazgeçiyor. Ders çalışmak da bu konulardan biri. Yanlış ders çalışma yöntemleri bizleri çalışmaktan vazgeçiriyor maalesef. Şimdi ders ders doğru çalışma yöntemlerini öğrenelim. dulkadiroğlu ram 32

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA DERSLERE YAKLAŞIM TÜRKÇE Türkçe dersi dil ve anlam bilgisi olmak üzere iki temel konudan oluşur. Türkçe soruları her şeyden önce hızlı ve doğru okumayı; okuduğunu anlamayı ve anladığını yorumlamayı gerektirir. Dil bilgisi korkulduğu kadar kurallar yığını değildir. Nasıl ki matematik dersinde bir konu diğerine bağlantılı ise dil bilgisi de öyledir. Örneğin; hal eklerini bilmeden fiilimsileri öğrenmemiz zor olur. Birbirine zincir halkaları gibi bağlı oldukları için temeli oturttuğumuzda devamı kolaylıkla gelecektir. Dil bilgisini anlamanın diğer yolu ise gündelik hayattaki konuşmalarımıza yer vermektir. Kurduğunuz cümleleri dil bilgisi süzgecinden geçirdiğinizde pratik yapmış olursunuz. Anlam bilgisini ise; sözcükte anlam, cümlede anlam, paragrafta anlam gibi gruplarda incelemek mümkün. Kitap okumak bu soruları çözmemize büyük katkı sunar. Dünya klasikleri, hikaye, roman, deneme gibi yazıların bol bol okunması faydalı olacaktır. Kitap okuma alışkanlığı olmayanlar ise bir dergi, gazete, köşe yazısı gibi alternatiflere başvurabilir. Sözcükte ve cümlede anlam soruları,genellikle kelime bilgisini ölçmeye yöneliktir. Bilmediğimiz kelimeleri sözlükten bakarak kelime haznemizi genişletebiliriz. Paragrafta anlam soruları uzun olduğu için öğrenciyi korkutur. Ama uzun sorunun içinde gizli cevabı saklıdır. Paragraf sorularını çözerken kalem kullanmak işimizi kolaylaştıracaktır. Sözcüklerin cümlelerin anlamlarını belirleyerek yanlarına yazabiliriz. Önemli yerlerin altlarını çizerek sorunun çözümüne hızla ulaşabiliriz. dulkadiroğlu ram 33

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA DERSLERE YAKLAŞIM MATEMATİK Matematiğin temel kurallarını bilmeyen öğrenci matematiği anlayamaz. Öncelikle kuralların iyi öğrenilmesi gerekmektedir. Formüller iyi öğrenilmelidir. Formüller kağıtlara yazılıp odaya asılabilir. Sınıfta çözülen örnekler incelenmeli ve cevapları kapatılarak yeniden çözülmelidir. Çalışılan konularla ilgili mümkün olduğunca fazla ve farklı tarzda sorular çözülmelidir. Çözüm mutlaka kontrol edilmelidir. (Soru çözerken süre tutarak çalışılabilir.) Sorulardaki verilenler ile istenilenler netleştirilmelidir. Farklı periyotlarda geriye dönük ara tekrarlar yapılmalı ve daha iyi sonuçlar almak için bol soru çözülmelidir. Matematikte sorulardaki hiçbir veri gereksiz değildir. Her veri, sorunun çözümünde bir ayrıntıdır. Sorularda her ayrıntıya dikkat edilmelidir. Matematik izleme sporu değildir. Sadece okula gidip, sınıfta hocayı izleyerek ve tahtayı deftere geçirerek hayatta matematik öğrenemezsiniz. Matematik öğrenmek için her adımda aktif rol almalısınız. Derse kesinlikle katılmalı ve dikkatle öğretmeni izlemelisiniz. Matematik dersinde her şey birbirine bağlıdır. Eski bilgileri doğru öğrenememişsen yenileri öğrenmede zorluk çekersin. Bir sonraki dersi anlayabilmek için, önceki derste işelenleri mutlaka tekrar etmelisin. Bol bol pratik yap! Öğrendiğin matematik kurallarıyla ilgili olabildiğince çok pratik yap. Soruları çözmeyi anlamanın tek yolu o sorularla daha çok haşır neşir olmak, daha çok yakınlaşmaktır. Ne kadar çok çalışırsan sınav zamanında o kadar iyi olursun. Kendini sadece hocanın verdiği ödevlerle sınırlama ve daha fazlasını iste çünkü derste hoca sınıfın ortalamasına göre ödev verir ve temelde konuyu anlamanızı ister. Fakat senin konuyu anlayıp arkadaşlarına fark atman lazım. Bunu da ancak daha çok ödev yaparak başarabilirsin. Ne kadar çok soru çözersen o kadar başarılı olursun. dulkadiroğlu ram 34

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA FARKLI SINAVLARA FARKLI ÇALIŞMA GEOMETRİ Önce geometrik kavramlar öğrenilmeli. Özellikle üçgenle 1ilgili özellikler mutlaka en güzel şekilde bilinmelidir. Gerekirse üçgenle ilgili soruları çözmeye başlamadan önce bu özelliklerin bir kağıda özeti çıkarılmalıdır. Bütün bu özelliklerin çevremizdeki üçgen şekillerle bağlantısını kurmaya çalışalım. Mutlaka ama mutlaka günde en az 20 geometri sorusu çözünüz. Soruda verilenlerin mutlaka o sorunun çözümünde kullanılması gerektiğini unutmayalım. Bunu kullanırken de verilenin hangi özellikle ilgili olabileceğini tespit ediniz. Derste en güzel şekilde anlasanız bile tekrar ederken; \" Daha değişik nasıl yapılabilir?\" sorusuna cevap aramadığınız müddetçe o anladığınız buharlaşıp, kabınız yine boş hale gelecektir. dulkadiroğlu ram 35

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA FARKLI SINAVLARA FARKLI ÇALIŞMA FİZİK Fizik dersi nasıl çalışılmalı diyorsanız ilk kural ezberci 1değil yorumcu yaklaşmaktır. Formülleri ezberlemek yerine mantığını anlamaya çalışmalısınız. Tek bir kaynağa bağlı kalmadan soru çözün. Mutlaka kısa notlar alın ve farklı kaynaklardan sorular çözerek konuyu pekiştirin. Yazarak çalışmak kuralınız olsun. Özet çıkarın, hatta özetin de özetini çıkararak kısa kapsüller oluşturmayı alışkanlık edinin. Fizik dersi tıpkı geometri gibidir. Yorum ve görme kabiliyetinizi geliştirerek bu dersten daha başarılı olabilirsiniz. Konular arasında bağdaştırma özelliğinizi geliştirmenizi de tavsiye ederiz. Birimlerin nereden geldiğini iyice kavrayın. Sözel kısımlardaki tanımları anlamaya çalışın. Takıldığınız noktaları post-itlere (küçük yapışkanlı not kağıtları) not alarak konu sonunda tekrardan o kısımlara dönüş yapıp kavramaya çalışın. Fiziğe öncelikli olarak konu çalışma ile başlayın. Konuları kavradıktan sonra soru çözme kısmı ve son olarak ise denemelerle konuyu iyice pekiştirme aşamasına geçin. Soru çözerken öncelikli hedefiniz sorunun kökünü anlamak olsun. Soruyu anladıktan sonra verilen değerleri yazın ya da şekil çizmeniz gerekiyorsa anlayacağınız şekilde çizin. Fizik sorularının çözümünde en büyük düşman dört işlemdir. Bu nedenle soruyu çözerken dört işlem hatası yapmamaya özen gösterin. dulkadiroğlu ram 36

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA DERSLERE YAKLAŞIM KİMYA Konulara ait kavramlar iyice anlaşılmalıdır. Bir kavram 1iyice öğrenilmeden başka bir kavrama geçilmemelidir. Ön kaynaklardaki konular çalışılırken zorlanılan konulara daha fazla önem verilmelidir. Bir konuyu tamamen anladığınızdan emin olmadan soru çözümüne geçmemeniz gerekir. Kimya dersine ait sorular sayısal değil genellikle yorumsaldır. Bu nedenle sayısal verileri yorumlayarak çözüme odaklanmak daha mantıklı olacaktır. Kimya dersi çalışırken konulara asla karışık bir sıra başlanmamalıdır. Çünkü bu derste bir sonraki ünite önceki konuların devamı gibidir. Bu nedenle atladığınız bir ünite diğer konularda başarısız olmanıza neden olabilir. Sizlere bu ders için tavsiyemiz diğer derslere oranla daha fazla kaynak edinmenizdir. Ne kadar farklı kaynaklardan bilgi edinirseniz konular hakkındaki bilginiz de o kadar artacaktır. Ayrıca her farklı kaynaktan farklı çözüm yollarına da ulaşmış olacaksınız. ·  Sorudaki kök cümleye dikkat edilmelidir. ”Olabilir…, Oda koşulunda…” vb. odak cümleler sorunun gidişatı açısından büyük önem taşımaktadır. dulkadiroğlu ram 37

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA FARKLI SINAVLARA FARKLI ÇALIŞMA BİYOLOJİ 1Biyoloji çalışırken mutlaka sebep-sonuç ilişkisi kurabilmelisiniz. Özellikle ezberden kaçınmanızı tavsiye ederiz. Bolca yabancı terimlerin yer aldığı bir ders olan biyoloji ezber yerine bağdaştırmaya dayalı bir derstir. Yabancı terimleri kodlama sistemi ile daha kalıcı bir şekilde özümseyebilirsiniz. Tekrar etmenin her derste olduğu gibi biyolojide de büyük faydası var. Sözel bir ders olan biyolojide terimleri unutmamak için kısa ses kayıtları oluşturabilir, boş vakitlerinizde bu kayıtlardaki terimleri ve bilgileri dinleyerek tekrar yapmayı sağlayabilirsiniz. Öğrenilmesi zor olan bu ders unutulması ise oldukça kolay bir derstir. Bu nedenle ilgilerinizi bol bol test ederek kalıcı hale getirebilirsiniz. Ayrıca ne kadar fazla test çözerseniz o kadar farklı soru tarzlarını da görmüş olacaksınız. Son olarak belirli aralıklarla eski konuları da tekrar etmenizi öneririz. Başta da belirttiğimiz gibi biyoloji konuları kolay unutulmaktadır. Bu nedenle bilgilerinizi eskiye dönerek pekiştirmeniz gerekir. dulkadiroğlu ram 38

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA e-kitaplıkFARKLI SINAVLARA FARKLI ÇALIŞMA TARİH Bütün sözel derslerde olduğu gibi tarih dersinde de öğrenci 1derste işlenecek konuları önceden okuyup ön hazırlık yaparak derse gelmelidir. Öğretmenin dersi işlemesi esnasında konu kavram ve terimlerle ilgili olarak YKS ile paralel olmak üzere pratik uyarılar, önemli ayrıntılar ve ilgili ip uçları gibi notlar tutulmalıdır. Ders bittikten sonra işlenmiş konulara yönelik genel tekrarlar günlük olarak yapılmalıdır. Konu ile ilgili pekiştirici örnek sorular ve işlenen konu ile paralel geçmiş yıllarda çıkan YKS soruları çözülmelidir. Tek bir kaynağa bağlı kalmadan çok çeşitli kaynaklardan faydalanılmalıdır. Sorular çözüldükten sonra iyice tahlil edilmelidir. Mesela kongreler konusuna ait konuları inceliyorsanız; hangi kongreden daha fazla soru geldiğine değil hangi mantıkla soru geldiğine dikkat edilmelidir. Çıkan sorular arasında ilişki kurulmalıdır. Sorularda değişiklik yaparak yeni sorular üretmeye, ezbercilikten kaçınıp olayların mantığı yakalanmaya çalışılmalıdır. dulkadiroğlu ram 39

VERİMLİ DERS ÇALIŞMA DERSLERE YAKLAŞIM COĞRAFYA Coğrafya konuları içerisinde ezberin olduğu, sayısal 1işlemlerin sıklıkla kullanıldığı hem mantığa hem genel kültüre ihtiyaç duyulan ve birden fazla yeteneği içinde bulunduruyormuş gibi gözüken bir ders. Düzenli çalışıp, sözel konuları düzenli ve sürekli olarak tekrar ettiğinizde coğrafya dersinin aslında o kadar zor olmadığını göreceksiniz. Konularla günlük yaşam arasında ilişki kurmalısınız. Bu sayede gözlemlerinizi bilgilerinizle doğrularsınız. Bilgiler zihninizde yer edecektir. Kitapta yer alan görsellerden, grafiklerden ve tablolardan yararlanarak konuları gözünüzde canlandırabilirsiniz. Çalışmalarınızı işitsel ve görsel materyaller ile daha eğlenceli hale getirebilirsiniz. Çalışma masanızın karşısındaki duvara atlas, harita, grafik yapıştırabilirsiniz. Bu materyalin üzerine notlar yazarak daha çok akılda kalıcı olmasını sağlayabilirsiniz. Kavram ve tanımları mutlaka ama mutlaka not almalısınız. Daha sonrasında bu notları düzenli ve tekrarlı bir şekilde okuduğunuzda daha akılda kalıcı olacaktır. Mümkün olduğunca notlarınızı kendi cümleleriniz ile kurun. Bu sayede konuyu kendinize anlatmış olacaksınız. Anlamakta zorluk çektiğiniz konulara başka kaynaklardan da çalışın. Kaynaktan kaynağa konu anlatım teknikleri farklılaştığı için konuyu başka bir kaynaktan anlayabilirsiniz. dulkadiroğlu ram 40

e-kitaplık