รายงานประจำปี 2564 สำนักงานอัยการสูงสุด

88 รายงานประจ�ำปี 2564 ง. การตรวจสำำ�นวนและการทำำ�ความเห็็น ข้้อ 3.30 – 3.35 ร้อยละ 92.3 ข้อ 3.31 พนักงานสอบสวนมักจะส่งส�ำนวนมาในระยะเวลากระชั้นชิดจนจะครบ ฝากขังครั้งสุดท้ายทั้งท่ีพยานหลักฐานในส�ำนวนยังไม่ครบถ้วนท�ำให้ไม่อาจท�ำการสอบสวนเพิ่มเติมในประเด็นที่ส�ำคัญ จำ� ต้องฟอ้ งคดีไปกอ่ น ท�ำใหเ้ สยี หายต่อความยตุ ธิ รรม ร้อยละ 87.6 ข้อ 3.35 จ�ำนวนพนักงานอัยการไม่เพียงพอ ควรมีเจ้าพนักงานคดีเป็นผู้ช่วยเหลือ พนกั งานอยั การทำ� การแสวงหาขอ้ เท็จจรงิ ตงั้ แตเ่ กิดเหตแุ ละในการสอบสวนเพม่ิ เติม และการด�ำเนินคดชี ัน้ ศาล จ. การด�ำเนินคดีในชั้นศาล ขอ้ 3.36 – 3.40 ร้อยละ 83.2 ขอ้ 3.40 อยั การผวู้ า่ คดมี เี วลาเตรยี มสำ� นวนเพอื่ สบื พยานไมเ่ ตม็ ที่ เนอ่ื งจากมสี ำ� นวนคดี ทีร่ บั ผดิ ชอบมากเกินไปและไมม่ ีผูช้ ่วย ร้อยละ 81.1 ขอ้ 3.38 การตดิ ตามตวั พยานมาเบกิ ความทศ่ี าลเปน็ ไปไดย้ าก เนอื่ งจากพยานยา้ ยภมู ลิ ำ� เนา เปลยี่ นเบอร์โทรศพั ท์ และการรวบรวมพยานหลักฐานไมค่ รบถว้ น ร้อยละ 81.0 ขอ้ 3.37 การตดิ ตามพยานมาเบกิ ความบอ่ ยครง้ั ไมส่ ามารถตดิ ตามไดโ้ ดยเฉพาะกรณไี มใ่ ช่ เป็นเจ้าหนา้ ที่ของรัฐ ค. การรวบรวมพยานหลักฐานไม่ครบถว้ น ข้อ 3.20 - 3.29 ร้อยละ 80.8 ข้อ 3.22 พนักงานสอบสวนไม่ด�ำเนินการขอภาพจากกล้องวงจรปิดในท่ีเกิดเหตุ เปน็ เหตใุ ห้ขอ้ มูลท่บี นั ทึกไวส้ ูญหายหรือถูกทำ� ลาย ร้อยละ 74.5 ขอ้ 3.20 การสงั่ สอบสวนเพมิ่ เตมิ ไมไ่ ดร้ บั ความรว่ มมอื จากเจา้ หนา้ ทตี่ ำ� รวจในการรวบรวม พยานหลักฐาน สว่ นที่ 4 ความคดิ เหน็ ตอ่ แนวทางแกไ้ ขปญั หาและความบกพรอ่ งในการสบื สวนสอบสวนคน้ หาความจรงิ ผลการตอบแบบส�ำรวจ พบวา่ แนวทางการแก้ไขปญั หา ทมี่ ีค่าคะแนนสงู ทีส่ ุดเรียงลำ� ดับ จากมากไปหานอ้ ย จำ� แนก เปน็ ภาพรวม จำ� แนกตามตำ� แหนง่ ขา้ ราชการอยั การ และจำ� แนกตามระยะเวลาทปี่ ฏบิ ตั งิ านในสำ� นกั งานทดี่ ำ� เนนิ คดอี าญา ของผ้ตู อบแบบสำ� รวจ ไดแ้ ก่ ร้อยละ 90.6 การจดั การอบรมใหค้ วามรแู้ ก่พนักงานอยั การใหเ้ ท่าทนั เล่หเ์ หล่ียมกลโกงในช้นั สบื สวน สอบสวนเพือ่ ใหก้ ารอ�ำนวยความยุติธรรมแก่ประชาชนอยา่ งมปี ระสิทธภิ าพ ร้อยละ 89.9 การจัดต้ังแผนกสืบสวน ตรวจสอบและรับส�ำนวน (Intake investigation and Screening Unit) และ ร้อยละ 89.7 ให้มีเจ้าพนักงานคดีเป็นผู้ช่วยในส�ำนักงานที่ด�ำเนินคดีอาญา และมีความจ�ำเป็น ตอ้ งจดั ใหม้ อี ตั รากำ� ลงั เจา้ พนกั งานคดปี ฏบิ ตั หิ นา้ ทชี่ ว่ ยพนกั งานอยั การในการแสวงหาความจรงิ ในชน้ั สบื สวนสอบสวน และในการเตรยี มคดสี ืบพยานในชน้ั ศาลเชน่ เดียวกบั เสมียนทนาย ผลการสำ� รวจความคิดเหน็ ของพนกั งานอยั การทุกระดบั ชนั้ ท่วั ประเทศ ชุดที่ 2 มีพนักงานอัยการ ผู้ตอบแบบสำ� รวจ จำ� นวน 1,132 สรุปได้ดงั นี้ ส่วนที่ 1 ข้อมูลทั่วไปของพนักงานอัยการผู้ตอบแบบส�ำรวจ ผู้ตอบส�ำรวจส่วนใหญ่ปฏิบัติงาน ในสำ� นกั งานอยั การสงู สดุ ระยะเวลาระหวา่ ง 11 – 20 ปี จำ� นวนมากทสี่ ดุ รอ้ ยละ 34.8 รองลงมา ระยะเวลาตำ่� กวา่ 5 ปี รอ้ ยละ 30.2 และระยะเวลาระหวา่ ง 6 -10 ปี รอ้ ยละ 18.6 ตามลำ� ดับ

รายงานประจ�ำปี 2564 89 ผลการตอบแบบสำ� รวจพบวา่ พนกั งานอยั การผตู้ อบแบบสำ� รวจทมี่ ปี จั จยั สว่ นบคุ คล ดา้ นอายุ ตำ� แหนง่ และระยะเวลาการปฏบิ ตั ิงานในสำ� นกั งานท่ีด�ำเนนิ คดีอาญาท่ีแตกต่างกัน มดี ังนี้ ร้อยละ 93.72 เป็นพนกั งานอยั การท่ีมีช่วงอายรุ ะหว่าง 31 – 65 ปี ข้ึนไป จ�ำนวน 1,061 คน ร้อยละ 99.5 เปน็ พนกั งานอยั การทมี่ ตี ำ� แหนง่ แตกตา่ งกนั จำ� นวน 1,127 คน จำ� แนกเปน็ รอ้ ยละ 76.67 เปน็ พนักงานอยั การระดับปฏบิ ัตงิ าน (ชั้น 1 2 3 และ 4) จ�ำนวน 868 คน และร้อยละ 22.87 เป็นพนักงานอัยการ ระดับบริหาร (ชน้ั 5 - ชั้น 7) จ�ำนวน 259 คน ร้อยละ 88.42 เปน็ พนกั งานอยั การทมี่ รี ะยะเวลาปฏบิ ตั งิ านในสำ� นกั งานทด่ี ำ� เนนิ คดอี าญา ระหวา่ ง 1 - 15 ปี ขนึ้ ไป จ�ำนวน 1,001 คน สว่ นท่ี 2 แนวทางการพฒั นาบทบาทของเจา้ พนกั งานคดใี นการเปน็ ผชู้ ว่ ยพนกั งานอยั การในการดำ� เนนิ คดีอาญา ผลการตอบแบบสำ� รวจ พบวา่ บทบาทหนา้ ทขี่ องเจา้ พนกั งานคดที ม่ี คี า่ คะแนนสงู ทสี่ ดุ เรยี งลำ� ดบั จากมาก ไปหานอ้ ย ไดแ้ ก่ ร้อยละ 97.86 หน้าทีใ่ นการตดิ ต่อประสาน ติดตามพยานบคุ คลในคดีมาสบื พยานในช้ันศาล ร้อยละ 93.24 หนา้ ทีใ่ นการตรวจความสมบูรณข์ องสำ� นวนการสอบสวนว่ามพี ยานหลักฐานครบถ้วน เพียงพอเสนอตอ่ พนกั งานอัยการเพื่อพจิ ารณาวา่ จะรบั สำ� นวนหรอื ไม่ ร้อยละ 91.67 หนา้ ทใ่ี นการรวบรวมพยานหลกั ฐาน คดั กรองพยานหลกั ฐานในสำ� นวน ทงั้ พยานบคุ คล พยานเอกสาร และพยานวตั ถใุ หค้ รบถ้วน ตามท่ีพนกั งานอัยการมอบหมาย ร้อยละ 90.84 หนา้ ทเี่ ปน็ ผชู้ ว่ ยเหลอื พนกั งานอยั การ ตดิ ตามพนกั งานอยั การทกุ ขน้ั ตอนในการดำ� เนนิ การ ในชนั้ ศาล ร้อยละ 90.05 หนา้ ท่ีจดั ท�ำบนั ทกึ คำ� ซกั ถามประจกั ษ์พยานทเี่ หน็ เหตกุ ารณ์พยานบุคคลในท่เี กิดเหตุ และรวบรวมข้อมลู ท่สี �ำคญั รายงานใหพ้ นกั งานอัยการทราบ สว่ นที่ 3 แนวทางการพฒั นาจดั ตง้ั แผนกสบื สวน ตรวจสอบและรบั สำ� นวน (Intake Investigation and Screening Unit) และ Early Case Assessment Bureau (ECAB) และการก�ำหนดบทบาทหนา้ ที่ ผลการตอบแบบสำ� รวจพบวา่ บทบาทหน้าที่ทีม่ คี ่าคะแนนสงู สดุ เรยี งล�ำดบั จากมากไปหานอ้ ย ได้แก่ ร้อยละ 95.53 หน้าทใ่ี นการตดิ ตามพยานมาสอบสวนหรอื สืบพยานในชั้นพจิ ารณาคดี ร้อยละ 94.67 หน้าทีต่ ิดตามตัวผตู้ ้องหามาฟ้อง ร้อยละ 88.92 หน้าท่ีงานตรวจสอบประวัติอาชญากรและผลคดี ร้อยละ 87.37 งานด้านตรวจสอบการเปรียบเทียบปรับ ร้อยละ 85.22 คดีท่ีมีแนวโน้มในการรอการลงโทษโดยการก�ำหนดเง่ือนไขให้ปฏิบัติ เช่นเดียวกับ การคุมประพฤติ (probation) และท�ำความเหน็ เสนอพนกั งานอัยการเป็นผู้พิจารณาส่งั การ สว่ นที่ 4 แนวทางการแก้ไขกฎหมายและระเบยี บเพ่อื ปอ้ งกัน แกไ้ ขปญั หาการทจุ รติ บิดเบอื นคดี และ ปญั หาทเ่ี กิดจากการรวบรวมพยานหลักฐานในชนั้ สอบสวน ผลการตอบแบบสำ� รวจพบว่า แนวทางแกไ้ ขทีม่ ีคา่ คะแนนสงู สดุ เรยี งล�ำดบั จากมากไปหานอ้ ย ได้แก่ ร้้อยละ 98.84 อััยการพิิจารณารัับรองการขอหมายจัับผู้้�ต้องหาต่่อเมื่�อพนัักงานอััยการพิิจารณาแล้้ว เห็น็ ว่่าคดีมี ีพี ยานหลัักฐานพร้อ้ มที่�จะฟ้อ้ งผู้้�ต้้องหาแล้ว้

90 รายงานประจ�ำปี 2564 ร้อยละ 96.81 การจัดท�ำฐานข้อมูลส่วนบุคคลทางอิเล็กทรอนิกส์ เช่ือมต่อฐานข้อมูลจากส�ำนักงาน ตำ� รวจแหง่ ชาติ สำ� นกั ทะเบยี นราษฎร์ สำ� นักงานท่ีดนิ สำ� นกั งานทะเบียนพาณิชย์ เป็นตน้ ร้อยละ 94.30 ให้พนักงานอัยการมีอ�ำนาจในการสั่งการให้ผู้เชี่ยวชาญท�ำการตรวจพิสูจน์บุคคล วตั ถุ หรือเอกสารใด ๆ โดยวิธกี ารทางวิทยาศาสตรใ์ นการสอบสวนเพ่มิ เติมดว้ ยตนเอง ร้อยละ 89.97 ใหม้ เี จา้ พนกั งานคดเี ปน็ ผชู้ ว่ ยพนกั งานอยั การปฏบิ ตั หิ นา้ ทป่ี ระจำ� และเขา้ เวรใน Intake and Screening Unit หรอื ECAB ร้อยละ 88.74 แก้ไขระเบยี บเฉพาะกรณมี ีคำ� สง่ั ไมฟ่ ้องในการกระทำ� ใด ๆ นัน้ เลย จึงตอ้ งดำ� เนินการ ตาม ป.วิ.อ มาตรา 145 และ 145/1 กิจกรรมที่ 2 - ผลการดำ� เนนิ โครงการสมั มนาวชิ าการกลมุ่ ผู้เชยี่ วชาญ (Focus Group) เร่ื อง “บทบาทพนกั งาน อยั การและเจา้ พนักงานคดใี นการสบื สวนสอบสวนตามแนวทางสากล” มดี งั น้ี 1) ผู้เข้าร่วมสัมมนาส่วนใหญ่ทราบปัญหาการสอบสวนคดีอาญาในประเทศไทยท่ีพนักงานอัยการ จะต้องรบั สำ� นวนท่มี ีปัญหา การปกปดิ พยานหลักฐาน การรวบรวมพยานหลกั ฐานไมค่ รบถ้วน และเห็นวา่ การสอบสวน เพมิ่ เตมิ ไมไ่ ดช้ ว่ ยใหอ้ ยั การไดร้ บั ความจรงิ เพราะสำ� นวนถกู ปน้ั แตง่ พยานหลกั ฐานและวางรปู แบบหรอื วางรปู คดมี ากอ่ นแลว้ 2) แนวการแก้ป้ ัญั หามีสี องวิธิ ี ี คือื พนักั งานอัยั การควรเข้า้ ร่ว่ มตรวจสอบพยานหลักั ฐานในการสอบสวน ตั้�งแต่แ่ รก และพนักั งานอัยั การควรทำำ�การสืบื สวนสอบสวนคู่�ขนานไปกับั การสอบสวนของตำำ�รวจ ซึ่่�งวิธิ ีนีี้�จะสัมั ฤทธิ์ผ� ล ได้ม้ ากที่่�สุุดในการได้ร้ ัับพยานหลักั ฐานที่�แท้จ้ ริงิ และค้น้ หาความจริิงได้ด้ ีกี ว่่า 3) พนกั งานอยั การสว่ นใหญเ่ หน็ วา่ การตง้ั แผนกสบื สวน ตรวจสอบและรบั สำ� นวน (Intake Investigation and Screening Unit) เพื่อค้นหาความจริงในส�ำนวนข้ึนในส�ำนักงานคดีอาญาทุกแห่งมีความจ�ำเป็นอย่างย่ิง ตอ่ การดำ� รงอยขู่ ององคก์ รอยั การ และทำ� ใหภ้ ารกจิ ในการอำ� นวยความยตุ ธิ รรมในชนั้ พนกั งานอยั การมปี ระสทิ ธภิ าพมากขนึ้ ไดโ้ ดยการแก้ไขเพ่ิมเติมระเบยี บภายในสำ� นักงานอยั การสงู สดุ โดยไม่จำ� เปน็ ตอ้ งแก้ไขกฎหมายระดับพระราชบญั ญตั ิ - ผลการจัดประชุมรว่ มกับสถาบันนิติวัชร์ และสถาบนั ฝกึ อบรมการสอบสวนชนั้ สงู เรอ่ื ง “ตน้ แบบ ความร่วมมือเพ่ือคน้ หาความจรงิ ในคดีอาญา” ที่�ประชุุมมีีข้้อเสนอร่่วมกัันให้้จััดทำำ�บัันทึึกข้้อตกลง (MOU) “ความร่่วมมืือเพื่�อค้้นหาความจริิง ในคดีีอาญา” ฉบัับเดีียวประกอบด้้วยหลายหน่่วยงาน โดยร่่วมกัันกำำ�หนดประเด็็นความร่่วมมืือไว้้ และสถาบัันวิิจััย เพื่�อการพัฒั นาการสอบสวนและการดำำ�เนินิ คดีี ได้น้ ำำ�ข้อ้ เสนอดังั กล่า่ วกราบเรียี นอัยั การสูงู สุดุ (นายวงศ์ส์ กุลุ กิติ ติพิ รหมวงศ์)์ เพื่�อให้้ความเห็็นชอบ ต่่อมาเมื่�อวัันที่่� 2 กัันยายน 2564 อััยการสููงสุุด (นายวงศ์์สกุุล กิิตติิพรหมวงศ์์) เห็็นชอบ ให้ม้ ีีการจััดทำำ�บันั ทึกึ ข้้อตกลง (MOU) “ความร่ว่ มมือื เพื่�อค้น้ หาความจริงิ ในคดีอี าญา” ระหว่่างสำำ�นัักงานอััยการสููงสุดุ กับั หน่ว่ ยงานที่�เกี่�ยวข้อ้ ง ได้แ้ ก่่ กระทรวงยุตุ ิธิ รรม กระทรวงมหาดไทยและกระทรวงสาธารณสุขุ โดยมอบหมายให้ส้ ถาบันั วิจิ ัยั เพื่�อการพัฒั นาการสอบสวนและการดำำ�เนินิ คดีี สถาบันั นิติ ิวิ ัชั ร์์ และสถาบันั ฝึกึ อบรมการสอบสวนชั้�นสูงู ร่ว่ มกันั จัดั ทำำ�ร่า่ ง บัันทึึกข้้อตกลง (MOU) “ความร่่วมมืือเพื่�อค้้นหาความจริิงในคดีีอาญา” ทั้้�งนี้้� เมื่�อจััดทำำ�ร่่างบัันทึึกข้้อตกลง (MOU) เสร็จ็ แล้ว้ ให้น้ ำำ�เสนอมาเพื่�อพิจิ ารณาอีกี ครั้�งหนึ่�งก่อ่ นลงนาม ซึ่่�งสถาบันั วิจิ ัยั เพื่�อการพัฒั นาการสอบสวนและการดำำ�เนินิ คดีี สถาบันั นิติ ิวิ ัชั ร์แ์ ละสถาบันั ฝึกึ อบรมการสอบสวนชั้�นสูงู ได้ร้ ่ว่ มกันั จัดั ทำำ�ร่า่ งบันั ทึกึ ข้อ้ ตกลง (MOU) “ความร่ว่ มมือื เพื่�อค้น้ หาความจริงิ ในคดีอี าญา”โดยปรับั ชื่�อให้เ้ หมาะสมเป็น็ ร่า่ งบันั ทึกึ ข้อ้ ตกลงความร่ว่ มมือื เพื่�อการอำำ�นวยความยุตุ ิธิ รรมในคดีอี าญาประกอบด้ว้ ย

รายงานประจ�ำปี 2564 91 วัตั ถุปุ ระสงค์์ ภารกิจิ ที่�หน่ว่ ยงานทั้�ง 4 ฝ่า่ ยร่ว่ มกันั ดำำ�เนินิ การ และภารกิจิ ที่�หน่ว่ ยงานแต่ล่ ะฝ่า่ ยรับั ผิดิ ชอบดำำ�เนินิ การและ ได้น้ ำำ�กราบเรียี นอัยั การสูงู สุดุ เพื่�อโปรดพิจิ ารณาให้ค้ วามเห็น็ ชอบก่อ่ นลงนามตามบัญั ชาของอัยั การสูงู สุดุ (นายวงศ์ส์ กุลุ กิติ ติพิ รหมวงศ์)์ เมื่�อวันั ที่่� 19 ตุลุ าคม 2564 พร้อ้ มได้เ้ สนอหนังั สือื ถึงึ ปลัดั กระทรวงมหาดไทย ปลัดั กระทรวงยุตุ ิธิ รรม และ ปลัดั กระทรวงสาธารณสุขุ ด้ว้ ยแล้ว้ (ในปัจั จุบุ ันั อยู่�ในขั้�นตอนการประชุมุ ร่ว่ มกับั หน่ว่ ยงานที่�เกี่�ยวข้อ้ ง เพื่�อแก้ไ้ ขร่า่ งบันั ทึกึ ข้อ้ ตกลงฯ ให้ส้ มบูรู ณ์ ์ ก่อ่ นเข้า้ สู่่�พิธิ ีกี ารลงนามบันั ทึกึ ข้อ้ ตกลงความร่ว่ มมือื เพื่�อการอำำ�นวยความยุตุ ิธิ รรมในคดีอี าญาต่อ่ ไป) - ผลการจััดสัมั มนาวิิชาการเรื่อ� ง “ความร่่วมมืือในการค้้นหาความจริงิ ในคดีีอาญา : กรณีศี ึกึ ษาคดีี การซอ้ มทรมานท่ีจงั หวัดนครสวรรค์” โดยมผี ลสรปุ การเสวนาฯ ดงั น้ี การเสวนาประกอบดว้ ยผเู้ ชย่ี วชาญในหนว่ ยงานทค่ี รอบคลมุ การสอบสวนและพสิ จู นห์ ลกั ฐาน ไดแ้ ก่ กระทรวงยตุ ธิ รรม กระทรวงมหาดไทย และกระทรวงสาธารณสขุ เพอื่ รบั ฟังความคิดเห็น ความรู้ ความเชือ่ ทัศนคติ ตอ่ การสบื สวนสอบสวนคดอี าญา การแสวงหาขอ้ เทจ็ จรงิ และรวบรวมพยานหลกั ฐานจากสถานทเ่ี กดิ เหตุ โดยมวี ตั ถปุ ระสงค์ ใหห้ นว่ ยงานตา่ ง ๆ รว่ มมอื กบั พนกั งานอยั การในการรวบรวมพยานหลกั ฐานเพอื่ คน้ หาความจรงิ ทจี่ ะใชป้ ระกอบในการ พจิ ารณาทำ� ความเหน็ และคำ� สง่ั ของพนกั งานอยั การ และใหถ้ อื เปน็ สว่ นสำ� คญั ในการนำ� สบื พยานหลกั ฐานตามขอ้ เทจ็ จรงิ เพือ่ เปน็ การอ�ำนวยความยุติธรรมทางอาญาใหก้ บั ประชาชนและเป็นเครือ่ งมอื ในการค้นหาความจรงิ แหง่ คดใี นสำ� นวน เพอ่ื ตรวจสอบสอบทานขอ้ เทจ็ จรงิ ในสำ� นวนการสอบสวนเพอ่ื ประกอบการพจิ ารณาสง่ั สำ� นวนซงึ่ เปน็ การสบื สวนและตรวจสอบ การสอบสวนของตำ� รวจในทางคขู่ นานทนั ทที เี่ กดิ เหตุ สว่ นอำ� นาจสบื สวนของฝา่ ยปกครองมคี รอบคลมุ ทกุ ฐานความผดิ ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 17 ดังนั้น การรว่ มมอื กับเจ้าพนักงานฝา่ ยปกครองในการค้นหา ความจริงในคดีอาญาในช้นั พนักงานอยั การ จึงมคี วามเปน็ ไปไดแ้ ละมีกฎหมายรองรบั นอกจากนี้ พนกั งานอยั การยงั มอี ำ� นาจหนา้ ทตี่ ามประมวลกฎหมายวธิ พี จิ ารณาความอาญา มาตรา 90 ในกรณที มี่ ผี ใู้ ดอา้ งวา่ ถกู คมุ ขงั ในคดอี าญาหรอื ในกรณอี น่ื ใดโดยมชิ อบดว้ ยกฎหมาย เมอ่ื ไดร้ บั คำ� รอ้ งขอพนกั งานอยั การ สามารถยน่ื คำ� รอ้ งตอ่ ศาลทอ้ งทขี่ อใหป้ ลอ่ ยหากเหน็ วา่ คำ� รอ้ งนน้ั มมี ลู และหากการคมุ ขงั นนั้ ไมช่ อบศาลจะสง่ั ปลอ่ ยผถู้ กู คมุ ขงั ได้ ซง่ึ เปน็ อำ� นาจพนกั งานอยั การโดยตรงในการคมุ้ ครองสทิ ธปิ ระชาชนตามระเบยี บสำ� นกั งานอยั การสงู สดุ วา่ ดว้ ยการดำ� เนนิ คดอี าญาของพนกั งานอยั การ พ.ศ. 2563 และ 1 ขอ้ 19 และขอ้ 24 และพระราชบญั ญตั อิ งคก์ รอยั การและพนกั งานอยั การ พ.ศ. 2553 มาตรา 14 และ 23 ซ่งึ เป็นกฎหมายที่มีศกั ด์บิ ังคับเท่ากับประมวลกฎหมายวิธพี ิจารณาความอาญา สรุุปภาพรวมโครงการฯ (1) ความสำ� คัญของโครงการวจิ ัย สถาบันวิจยั เพื่อการพัฒนาการสอบสวนและการด�ำเนินคดี ส�ำนกั งาน วชิ าการ เป็นหนว่ ยงานทม่ี ีอ�ำนาจหนา้ ท่ีในการวิเคราะห์ทบทวนการทำ� งานของพนักงานอัยการในการด�ำเนนิ คดอี าญา ทุกุ ขั้�นตอนโดยการสำำ�รวจข้อ้ มูลู สภาพปัญั หาและอุปุ สรรคตั้�งแต่ช่ั้�นเริ่�มต้น้ คดีีการแสวงหาข้อ้ เท็จ็ จริงิ การรวบรวมพยานหลักั ฐาน การสอบสวน การตรวจรัับสำำ�นวน การสั่�งคดีีและการดำำ�เนินิ คดีชีั้�นศาล รวมทั้�ง การนำำ�ผลการดำำ�เนินิ งานของหน่ว่ ยงาน ในสังั กัดั สำำ�นักั งานวิชิ าการมาวิเิ คราะห์เ์ พื่�อนำำ�ข้อ้ มูลู มาพัฒั นาการสอบสวนและการดำำ�เนินิ คดีขี องพนักั งานอัยั การ เนื่�องจาก หน่่วยงานอื่�นในสัังกััดสำำ�นัักงานวิิชาการแต่่ละหน่่วยต่่างดำำ�เนิินการตามอำำ�นาจหน้้าที่่� เมื่�อตรวจพบข้้อบกพร่่องในการ ปฏิบิ ัตั ิงิ านของพนักั งานอัยั การจะเสนอผู้�บริหิ ารให้แ้ นะนำำ�แนวทางการปฏิบิ ัตั ิริ าชการเท่า่ นั้�นซึ่�งข้อ้ มูลู ดังั กล่า่ วยังั ไม่เ่ พียี งพอ ต่่อการพััฒนาการสอบสวนและการดำำ�เนิินคดีีของพนัักงานอัยั การ ประกอบกัับคณะอัยั การรุ่�น 8 ซึ่�งเป็น็ อััยการจัังหวัดั จำำ�นวน 111 ท่า่ น ได้ม้ ีขี ้อ้ เสนอ เรื่�อง การปฏิริ ูปู ระบบงานสอบสวนและงานดำำ�เนินิ คดีขี องอัยั การ โดยรวบรวมข้อ้ มูลู จาก ประสบการณ์ต์ รงในการทำำ�งานที่�พบว่า่ สภาพปััญหาการดำำ�เนิินคดีอี าญาที่่�ร้้ายแรงที่่�สุุด คืือ ความล่า่ ช้า้ และไม่ม่ ีโี อกาส

92 รายงานประจ�ำปี 2564 ในการเข้า้ ถึงึ พยานหลักั ฐานที่�แท้จ้ ริงิ ทำำ�ให้เ้ กิดิ การปกปิดิ บิดิ เบือื น สูญู หาย และทำำ�ลายหลักั ฐาน และการไม่ใ่ ห้ค้ วามร่ว่ มมือื ในการดำำ�เนินิ คดีขี องเจ้า้ พนักั งานตำำ�รวจ ส่ง่ ผลต่อ่ ภารกิจิ ของอัยั การในการอำำ�นวยความยุตุ ิธิ รรมแก่ป่ ระชาชน สร้า้ งความเสียี หาย ต่่อภาพลัักษณ์์องค์์กรอััยการ การปราบปรามอาชญากรรม และการรัักษาความสงบเรีียบร้้อยของสัังคม โดยเสนอ แนวทางแกไ้ ขปญั หาใหม้ เี จา้ พนกั งานคดี สงั กดั สำ� นกั งานอยั การจงั หวดั ทำ� หนา้ ทเี่ ปน็ ผชู้ ว่ ยอยั การในการสบื สวนสอบสวน รวบรวมพยานหลกั ฐานตงั้ แตเ่ กดิ เหตุ และการบรหิ ารคดอี าญา โดยจดั ใหม้ อี ยั การเขา้ เวรรบั แจง้ ความ เพอ่ื เรม่ิ การสบื สวน สอบสวนรวบรวมพยานหลกั ฐานทันทที เ่ี กิดเหตุ สถาบนั วจิ ยั เพอื่ การพฒั นาการสอบสวนและการดำ� เนนิ คดี ไดว้ เิ คราะหข์ อ้ เสนอเกยี่ วกบั สภาพปญั หา อปุ สรรคและแนวทางแกไ้ ขในการดำ� เนนิ คดอี าญาของคณะอยั การรนุ่ 8ตามทอี่ ยั การสงู สดุ มอบหมายแลว้ เหน็ วา่ ขอ้ เสนอดงั กลา่ ว ยังมีข้อมูลไม่ครบถ้วนและเป็นปัญหาส�ำคัญอย่างยิ่งในการอ�ำนวยความยุติธรรมทางอาญา แต่ยังไม่มีหน่วยงานใด ในสำ� นักงานอยั การสงู สุดทเี่ ป็นหน่วยงานรับผิดชอบโดยตรงในการสำ� รวจรวบรวมสภาพปญั หาในการดำ� เนนิ คดีอาญา ของพนกั งานอยั การไว้ จงึ ไดเ้ สนอโครงการวจิ ยั เพอ่ื สรา้ งมาตรฐานและพฒั นาประสทิ ธภิ าพการสอบสวนและการดำ� เนนิ คดี ของพนักงานอยั การ ประจำ� ปงี บประมาณ พ.ศ. 2564 ซึ่งโครงการวจิ ัยน้มี ีรูปแบบการวิจัยและพฒั นา (Research and Development) ดว้ ยการสำ� รวจ รวบรวมปญั หาและความบกพรอ่ งในการสอบสวนและการดำ� เนนิ คดอี าญาซงึ่ เปน็ ขอ้ มลู ทส่ี ำ� นกั งานอยั การสงู สดุ ยงั ไมม่ หี นว่ ยงานใดศกึ ษารวบรวมไว้จงึ กำ� หนดคำ� ถามการวจิ ยั วา่ พนกั งานอยั การทวั่ ประเทศมคี วามคดิ เหน็ ตอ่ สภาพปญั หาและความบกพรอ่ งในการดำ� เนนิ คดอี าญาอยา่ งไร มปี ญั หาดา้ นใดบา้ งทเี่ กดิ ขน้ึ บอ่ ยครง้ั ในกระบวนการ ทำ� งานขนั้ ตอนใด สะสมมาเปน็ เวลานานเทา่ ใด สง่ ผลเสยี หายตอ่ ภารกจิ ในการอำ� นวยความยตุ ธิ รรมทางอาญาอยา่ งไร และพนกั งานอยั การมคี วามตอ้ งการใหส้ ำ� นกั งานอยั การสงู สดุ ดำ� เนนิ การแกไ้ ขปญั หาดงั กลา่ วอยา่ งไรเนอื่ งจากปญั หาในการสอบสวน และการดำ� เนนิ คดอี าญาเปน็ ภารกจิ ของพนกั งานอยั การในการอำ� นวยความยตุ ธิ รรมแกป่ ระชาชนและกระทบตอ่ ภาพลกั ษณ์ ขององคก์ รอยั การและการรกั ษาความสงบเรยี บรอ้ ยของสงั คมจงึ เปน็ ปญั หาสำ� คญั ทกี่ ระทบตอ่ ความเชอ่ื มนั่ ของประชาชน จงึ กำ� หนดใหส้ ำ� รวจปจั จยั สำ� คญั ทท่ี ำ� ใหป้ ระชาชนเชอ่ื มน่ั สำ� นกั งานอยั การสงู สดุ ในการอำ� นวยความยตุ ธิ รรมทางอาญาดว้ ย จึงเป็นโครงการวิจัยที่มีความส�ำคัญและต้องเร่งด�ำเนินการภายในปีงบประมาณ พ.ศ. 2564 เพื่อน�ำผลการวิจัยเสนอ อัยการสูงสดุ พจิ ารณาในการน�ำผลการวจิ ัยไปใชป้ ระโยชนต์ ่อองคก์ รภายในปีงบประมาณ พ.ศ. 2565 ตอ่ ไป (2) วัตถุประสงค์ของโครงการวจิ ัย - เพอ่ื สำ� รวจความคดิ เหน็ ของพนกั งานอยั การเกย่ี วกบั ปจั จยั สำ� คญั ทท่ี ำ� ใหส้ ำ� นกั งานอยั การสงู สดุ เปน็ องค์กรที่ประชาชนเช่ือมั่นในการอ�ำนวยความยตุ ธิ รรมทางอาญา - เพื่�อสำำ�รวจข้อ้ เท็จ็ จริงิ ความคิดิ เห็น็ ความต้อ้ งการและความจำำ�เป็น็ ของพนักั งานอัยั การเกี่�ยวกับั สภาพปัญั หาและความบกพร่อ่ งในการสอบสวนและการดำำ�เนินิ คดีอี าญา และแนวทางแก้ไ้ ขบทบาทหน้า้ ที่�ของเจ้า้ พนักั งานคดีี และแผนกสืบื สวน ตรวจสอบและรัับสำำ�นวน รวมทั้�งแนวทางแก้้ไขกฎหมายและระเบีียบ - เพื่�อให้ก้ ารปฏิริ ูปู ระบบงานสอบสวนและงานดำำ�เนินิ คดีขี องพนักั งานอัยั การมีคี วามสอดคล้อ้ งต่อ่ เนื่�องกันั ทั้�งระบบและมีมี าตรฐานเดียี วกัันเทียี บได้ก้ ัับมาตรฐานสากลโดยมีขี ้อ้ มููลครบถ้ว้ น - เพื่�อนำำ�ผลการวิจิ ัยั มาใช้ป้ ระโยชน์ใ์ นการขับั เคลื่�อนนโยบายของอัยั การสูงู สุดุ และนำำ�มาวิเิ คราะห์์ หาจุดุ ร่ว่ มในการตอบสนองความต้อ้ งการและความจำำ�เป็น็ การวางแผนปรับั ปรุงุ เปลี่�ยนแปลงการบริหิ ารงานบุคุ คลในด้า้ นบทบาท อำำ�นาจหน้า้ ที่่� พฤติกิ รรมและทัศั นคติใิ นการปฏิบิ ัตั ิงิ านของพนักั งานอัยั การ การแก้ไ้ ขปัญั หา ในการปฏิบิ ัตั ิงิ านการพัฒั นา แนวทางปฏิบิ ััติิ และกระบวนการทำำ�งานของบุคุ ลากร/หน่่วยงาน/องค์ก์ ร

รายงานประจ�ำปี 2564 93 (3) การเลืือกใช้ว้ ิธิ ีกี ารวิิจััย - วธิ กี ารวจิ ยั เชงิ ปรมิ าณดว้ ยรปู แบบการวจิ ยั เชงิ สำ� รวจ (survey) ซง่ึ เปน็ การวจิ ยั ในภาพกวา้ งและ ใชก้ ารเกบ็ ขอ้ มลู จากแบบสำ� รวจ จำ� นวน 2 ชดุ ซงึ่ เปน็ ขอ้ มลู สำ� คญั โดยมเี ปา้ หมายเพอื่ ตอบปญั หาการวจิ ยั เปน็ องคร์ วม ได้ตรงประเด็น สามารถพสิ ูจน์อา้ งอิงได้ - วธิ กี ารวจิ ยั เชงิ คณุ ภาพดว้ ยรปู แบบการวจิ ยั เชงิ บรรยายซงึ่ เปน็ การเกบ็ ขอ้ มลู เชงิ ลกึ จากการประชมุ และสัมมนา/การสนทนาสัมภาษณ์ ซึ่งมีความยืดหยุ่นในการท�ำความเข้าใจโดยสะท้อนความรู้สึกนึกคิดจากความเช่ือ และประสบการณท์ สี่ งั่ สมมาตามความเปน็ จรงิ โดยใชก้ รณศี กึ ษาจากเหตกุ ารณ์ สถานการณจ์ รงิ และขอ้ มลู เชงิ ประจกั ษ์ และเปน็ ขอ้ มลู หลายมติ อิ าจผนั แปรตามประสบการณเ์ พอื่ รบั ฟงั ความคดิ เหน็ จากการวพิ ากษข์ องผรู้ ว่ มประชมุ และสมั มนาเกยี่ วกบั สภาพปญั หาและความบกพรอ่ งในการสอบสวนและการดำ� เนนิ คดอี าญาและแนวทางแกไ้ ข บทบาทหนา้ ทขี่ องเจา้ พนกั งานคดี และแผนกสืบสวน ตรวจสอบและรบั ส�ำนวน และแนวทางแกไ้ ขกฎหมายและระเบยี บ (4) ขอบเขตการวจิ ัย - เนอื้ หา ก�ำหนดให้ ตวั แปรอิสระ (Independent Variable) ไดแ้ ก่ พนกั งานอัยการท่มี ปี ัจจยั สว่ นบคุ คลทแี่ ตกตา่ งกนั ดา้ นตำ� แหนง่ ของพนกั งานอยั การระยะเวลาทป่ี ฏบิ ตั งิ านในสำ� นกั งานทด่ี ำ� เนนิ คดอี าญาและสถานทที่ ำ� งาน และก�ำหนดให้ ตัวแปรตาม (Dependent Variable) ได้แก่ ปัจจัยส�ำคัญที่ท�ำให้ส�ำนักงานอัยการสูงสุดเป็นองค์กร ทปี่ ระชาชนเชอ่ื มนั่ /สภาพปญั หาและความบกพรอ่ งในการสอบสวนและการดำ� เนนิ คดอี าญาและแนวทางแกไ้ ข/บทบาท หน้าท่ีของเจา้ พนกั งานคดีและแผนกสบื สวน ตรวจสอบและรับสำ� นวน/แนวทางแก้ไขกฎหมายและระเบยี บ - กลมุ่ เปา้ หมาย (population) และกลมุ่ ตวั อยา่ ง (sample) ไดแ้ ก่ พนกั งานอยั การทปี่ ฏบิ ตั งิ านหรอื เคยปฏบิ ตั งิ านในสำ� นกั งานทดี่ ำ� เนนิ คดอี าญาทว่ั ประเทศซง่ึ เปน็ ผมู้ คี วามรแู้ ละประสบการณด์ า้ นการสอบสวนและดำ� เนนิ คดีอาญาครอบคลุมทุกขนั้ ตอนทัง้ ในสว่ นกลางและในพื้นทีส่ �ำนกั งานอยั การภาค 1 – 9 - ระยะเวลาท่ใี ชใ้ นการวิจัย ระหวา่ งเดอื นมนี าคม - กันยายน 2564 (5) เครื่องมือการวจิ ยั (เครอ่ื งมือทีใ่ ช้เก็บข้อมูล) - การวิจิ ัยั เชิงิ ปริมิ าณใช้แ้ บบสำำ�รวจความคิดิ เห็น็ จำำ�นวน 2 ชุดุ ชุดุ แรกเป็น็ การสำำ�รวจความคิดิ เห็น็ เกี่ �ยวกัับปััจจััยสำำ�คััญที่่�ทำำ�ให้้ประชาชนเชื่ �อมั่ �นสำำ�นัักงานอััยการสููงสุุด ปััญหาและความบกพร่่องในการสอบสวน และการดำำ�เนิินคดีีและแนวทางแก้้ไข ชุุดที่่� 2 เป็็นการสำำ�รวจความเห็็นเกี่�ยวกัับบทบาทหน้้าที่�ของเจ้้าพนัักงานคดีี และแผนกสบื สวน ตรวจสอบและรบั สำ� นวน และแนวทางแก้ไขกฎหมายและระเบยี บ โดยเนน้ จดุ สำ� คัญในการจัดเก็บ ข้อมูลทไ่ี ด้ข้อสรุปรวมทเี่ ท่ยี งตรง (validity) -การวจิ ยั เชงิ คณุ ภาพใชก้ ารประชมุ Focusgroupการสมั มนารว่ มกบั หนว่ ยงานภายนอกทเี่ กยี่ วขอ้ ง จากกรณศี กึ ษาคดที เ่ี กดิ ขน้ึ จรงิ โดยระดมความคดิ เหน็ และศกึ ษาเกบ็ ขอ้ มลู จากขอ้ เทจ็ จรงิ ทสี่ ะทอ้ นความเปน็ จรงิ โดยใช้ ความคิดิ เห็น็ ทักั ษะและประสบการณ์ท์ี่่�มีคี วามเชี่�ยวชาญในคดีอี าญาแตกต่า่ งกันั เพื่�อให้ไ้ ด้ข้ ้อ้ มูลู ที่่�ชัดั เจนสมบูรู ณ์์เฉพาะเจาะจง ตรงประเด็น็ ทั้้�งนี้�ความเที่�ยงตรง (validity) ขึ้�นอยู่่�กัับวิธิ ีกี ารได้้มาของข้้อมููล ที่่�ชััดเจนเชื่�อถืือได้้ (6) ผลการวิิเคราะห์์ข้้อมููลแบบสำำ�รวจความคิิดเห็็นชุุดที่่� 1 และชุุดที่่� 2 โดยใช้้สถิิติิเชิิงอนุุมาน (Inferential Statistics) สมมติิฐานการวิิจััย พนัักงานอััยการที่�ปฏิิบััติิงานหรืือเคยปฏิิบััติิงานในสำำ�นัักงานที่่�ดำำ�เนิินคดีีอาญา ที่่�มีปี ัจั จัยั ส่ว่ นบุคุ คลที่�แตกต่า่ งกันั ด้า้ นตำำ�แหน่ง่ ของพนักั งานอัยั การระยะเวลาที่�ปฏิบิ ัตั ิงิ านในสำำ�นักั งานที่่�ดำำ�เนินิ คดีอี าญาและ สถานที่่�ทำำ�งาน มีคี วามคิดิ เห็น็ ต่อ่ ปัจั จัยั สำำ�คัญั ที่่�ทำำ�ให้ส้ ำำ�นักั งานอัยั การสูงู สุดุ เป็น็ องค์ก์ รที่�ประชาชนเชื่�อมั่�น/สภาพปัญั หา และความบกพร่อ่ งในการสอบสวนและการดำำ�เนินิ คดีอี าญาและแนวทางแก้ไ้ ข/บทบาทหน้า้ ที่�ของเจ้า้ พนักั งานคดีแี ละ แผนกสืืบสวน ตรวจสอบและรับั สำำ�นวน/แนวทางแก้้ไขกฎหมายและระเบีียบ แตกต่า่ งกััน

94 รายงานประจ�ำปี 2564 ผลการวิเคราะห์ขอ้ มลู แบบส�ำรวจความคดิ เห็นชดุ ที่ 1 ผลการทดสอบสมมติฐาน พนักงานอัยการในส�ำนักงานท่ีด�ำเนินคดีอาญาท่ีมีปัจจัยส่วนบุคคล ดา้ นตำ� แหน่งแตกตา่ งกนั (ระดบั ปฏบิ ัตงิ าน ชั้น 1 ช้ัน 2 ช้ัน 3 ชัน้ 4 และระดบั บรหิ าร ชั้น 5 ชั้น 6 ช้ัน 7) ระยะเวลา ท่ีปฏิบัติงานในส�ำนักงานที่ด�ำเนินคดีอาญาแตกต่างกัน (ระยะเวลาตั้งแต่ 1 ปี - มากกว่า 15 ปี ข้ึนไป) และสถานที่ ทำ� งานแตกตา่ งกนั (สว่ นกลาง และสำ� นกั งานอยั การภาค 1 - ภาค 9) มีความคดิ เหน็ ตอ่ ปจั จยั สำ� คญั ทท่ี ำ� ใหส้ ำ� นกั งานอยั การสงู สดุ เป็นองค์กรท่ีประชาชนให้ความเชื่อมั่นในการอ�ำนวยความยุติธรรมทางอาญาด้านการสอบสวนและการด�ำเนินคดี/ สภาพปญั หาและความบกพรอ่ งในการสอบสวน/แนวทางแกไ้ ขปญั หาและความบกพรอ่ งในการสบื สวนสอบสวนคน้ หาความจรงิ ไม่แตกต่างกนั ท่รี ะดบั นยั สำ� คญั 0.05 โดยใช้การวเิ คราะห์ความแปรปรวนทางเดียว (One – Way ANOVA) ผลการวเิ คราะหข์ อ้ มลู แบบสำ� รวจความคดิ เห็นชดุ ท่ี 2 ผลการทดสอบสมมติฐิ านเกี่�ยวกัับ พนัักงานอััยการในสำำ�นัักงานที่่�ดำำ�เนินิ คดีีอาญาที่่�มีปี ัจั จััยส่ว่ นบุคุ คล ด้า้ นตำำ�แหน่่งแตกต่า่ งกััน (ระดับั ปฏิิบััติงิ าน ชั้้�น 1 ชั้้�น 2 ชั้้�น 3 ชั้้�น 4 และระดัับบริิหาร ชั้้�น 5 ชั้้�น 6 ชั้้�น 7) ระยะเวลา ที่�ปฏิิบััติงิ านในสำำ�นัักงานที่่�ดำำ�เนินิ คดีีอาญาแตกต่่างกันั (ระยะเวลาตั้�งแต่่ 1 ปีี - มากกว่่า 15 ขึ้�นไป) และสถานที่่�ทำำ�งาน แตกต่่างกััน (ส่่วนกลาง และสำำ�นัักงานอััยการภาค 1 - ภาค 9) มีีความคิิดเห็็นต่่อ แนวทางการพััฒนาบทบาทของ เจ้า้ พนักั งานคดีใี นการเป็น็ ผู้้�ช่วยพนักั งานอัยั การในการดำำ�เนินิ คดีอี าญา/แนวทางการพัฒั นาจัดั ตั้�งแผนกสืบื สวน ตรวจสอบ และรัับสำำ�นวน/แนวทางการแก้้ไขกฎหมายและระเบีียบเพื่�อป้้องกัันแก้้ไขปััญหาการทุุจริิตบิิดเบืือนคดีี ไม่่แตกต่่างกััน ที่�ระดัับนััยสำำ�คััญ 0.05 โดยใช้้การวิิเคราะห์์ความแปรปรวนทางเดีียว (One – Way ANOVA) (รายละเอีียดปรากฏ ตามผลการวิเิ คราะห์์ข้้อมูลู เอกสารแนบหมายเลข 13) และตารางผลการทดสอบสมมุตุ ิฐิ าน) ดังั นี้� ตารางผลการทดสอบสมมติฐาน ที่ระดบั นัยส�ำคัญ = 0.057 ปัจจัยส่วน แบบส�ำรวจ ชดุ ท่ี 1 แบบส�ำรวจ ชดุ ที่ 2 การ บุคคลของ ปัจจัยสำ� คัญ ปัญหา แนวทางแก้ไข ยอมรบั / พนกั งาน หนา้ ที่ หน้าทแ่ี ผนก แนวทางแกไ้ ข ปฏิเสธ อยั การ ค่า sig คา่ sig ค่า sig เจา้ พนักงานคดี สบื สวน กฎหมาย/ สมมตฐิ าน สอบสวน ระเบียบ คา่ sig คา่ sig ค่า sig ต�ำแหน่ง 0.351>0.05 0.094>0.05 0.090>0.05 0.169>0.05 0.090>0.05 0.056>0.05 ยอมรบั ชนั้ 1-7 ระยะเวลา 0.105 >0.05 0.090 >0.05 0.120 >0.05 0.812 >0.05 0.454 >0.05 0.894 >0.05 ยอมรับ ในส�ำนกั งาน ท่ีด�ำเนนิ คดี อาญา 1 ปี - มากกวา่ 15 ปี สถานที่ท�ำงาน ยอมรับ ส่วนกลางภาค 0.522 >0.05 0.591 >0.05 0.599 >0.05 0.129 >0.05 o.700 >0.05 0.334 >0.05 1-9

รายงานประจ�ำปี 2564 95 การนำ� ผลวจิ ยั ไปใช้ โครงการวจิ ัยนี้ใชว้ ธิ กี ารวิจัยเชงิ ปรมิ าณและวธิ กี ารวิจยั เชงิ คณุ ภาพ การเลอื กใช้วิธีการวิจยั ทง้ั สองวิธี เพ่ือให้มีการตรวจสอบยืนยันซึ่งกันและกันจากแหล่งข้อมูลที่แตกต่างกัน ได้แก่ พนักงานอัยการที่มีปัจจัยส่วนบุคคล ดา้ นตำ� แหนง่ ระดบั ชน้ั ตา่ งกนั ระยะเวลาในการปฏบิ ตั งิ านในสำ� นกั งานทด่ี ำ� เนนิ คดอี าญาตา่ งกนั และสถานทท่ี ำ� งานในการปฏบิ ตั งิ าน ต่างกัน มปี ระสบการณแ์ ละความเช่ยี วชาญในคดอี าญาแตกตา่ งกนั และบคุ ลากรจากหลายหน่วยงานภายนอกซึง่ เป็น ผเู้ ชยี่ วชาญในการสบื สวนสอบสวนและการพสิ จู นห์ ลกั ฐานแตกตา่ งกนั นอกจากน้ี กลมุ่ ตวั อยา่ งทใ่ี ชเ้ กบ็ ขอ้ มลู มขี นาดใหญ่ โดยมีีพนัักงานอััยการผู้�ตอบแบบสำำ�รวจชุดุ ที่่� 1 จำำ�นวน 656 คน และชุุดที่่� 2 จำำ�นวน 1,132 คน ซึ่�งเป็็นพนักั งานอัยั การ ระดับั ปฏิบิ ัตั ิงิ านและระดับั บริหิ ารและเป็น็ พนักั งานอัยั การที่�ปฏิบิ ัตั ิงิ านหรือื เคยปฏิบิ ัตั ิงิ านในสำำ�นักั งานที่่�ดำำ�เนินิ คดีอี าญา ทั่ �วประเทศซึ่ �งเป็็นผู้้�มีีความรู้ �และประสบการณ์์ด้้านการสอบสวนและดำำ�เนิินคดีีอาญาครอบคลุุมทุุกขั้ �นตอนทั้ �งใน สว่ นกลางและในพน้ื ทส่ี ำ� นกั งานอยั การภาค 1 – 9 ถอื ไดว้ า่ เปน็ ตวั แทนทแี่ ทจ้ รงิ ของกลมุ่ เปา้ หมายจงึ ไมม่ คี วามเสย่ี งตอ่ ความคลาดเคลอื่ น(Error)ของกลมุ่ ตวั อยา่ ง(samplingError)ไมม่ คี วามเอนเอยี งในการเลอื กกลมุ่ ตวั อยา่ ง (selectionbias) จงึ เหน็ วา่ ผลการวจิ ยั ทไ่ี ดม้ คี ณุ คา่ มคี วามเชอื่ ถอื ไดข้ องขอ้ มลู และความเทย่ี งตรง เชอ่ื มนั่ ไดจ้ ากกลมุ่ ตวั อยา่ ง ประกอบกบั วิธีการเก็บข้อมูล โดยเคร่ืองมือที่ใช้เก็บข้อมูล ได้แก่ แบบส�ำรวจความคิดเห็นในรูปแบบ Google forms จึงมีความ สะดวกในการใช้ (Practical) ผตู้ อบแบบสำ� รวจสามารถทำ� แบบสำ� รวจไดใ้ นเครอื่ งโทรศพั ทเ์ คลอ่ื นที่ ทกุ ที่ ทกุ เวลา และ ความมปี ระสทิ ธภิ าพ (Efficiency) เนอ่ื งจากคำ� ถามในแบบสำ� รวจไดร้ ะบปุ ญั หาในกระบวนการทำ� งานครบถว้ นทกุ ขน้ั ตอน ทำ� ใหส้ ามารถวดั ไดอ้ ยา่ งสอดคลอ้ งกบั จดุ มงุ่ หมาย บรรลเุ ปา้ หมาย ประหยดั ใชเ้ วลานอ้ ย ทงั้ ทกี่ ลมุ่ ตวั อยา่ งมขี นาดใหญ่ ผลสรปุ จากการวิจยั เชงิ ปรมิ าณ มีดังนี้ (1) ปัจจัยส�ำคัญท่ีท�ำให้ส�ำนักงานอัยการสูงสุดเป็นองค์กรท่ีประชาชนให้ความเช่ือมั่นในการ อำ� นวยความยุติธรรมทางอาญาดา้ นการสอบสวนและการด�ำเนนิ คดี ไดแ้ ก่ ร้อยละ 94.5 ข้อ 2.6 พนักงานอัยการมหี น้าที่ตอ้ งตรวจสอบการรวบรวมพยานหลักฐาน และค้นหา ความจรงิ ใหค้ รบถว้ นถูกต้องเพ่ือการด�ำเนินคดีดว้ ยความรอบคอบเปน็ ธรรม และข้อ 2.8 พนกั งานอยั การตอ้ งคำ� นึงถึง ศักดิศ์ รีความเป็นมนษุ ยแ์ ละบงั คบั ใช้กฎหมายด้วยความมมี นษุ ยธรรม ร้อยละ 93.5 ข้อ 2.10 ส�ำนักงานอัยการสูงสุดต้องกล้าหาญท่ีจะเป็นผู้น�ำและเป็นท่ีพ่ึงในการ ใหค้ วามยตุ ธิ รรมแกป่ ระชาชน และ ขอ้ 2.7 พนกั งานอยั การมหี นา้ ทร่ี บั ผดิ ชอบในการคมุ้ ครองสทิ ธเิ สรภี าพประชาชนและ ปกป้องคนบรสิ ุทธ์ิไมใ่ หถ้ กู ด�ำเนนิ คดี ร้อยละ 92.5 ขอ้ 2.5 พนักงานอัยการต้องมคี วามซอื่ สัตย์สจุ ริตไม่มีการเรียกรับผลประโยชน์ (2) สภาพปญั หาและความบกพร่องในการสอบสวนและการด�ำเนนิ คดี ได้แก่ - พนัักงานสอบสวนส่่งสำำ�นวนในเวลากระชั้�นชิิดทั้�งที่�พยานหลัักฐานไม่่ครบถ้้วนทำำ�ให้้สอบสวน เพิ่�มเติิมไม่ท่ ััน และเสีียหายต่อ่ ความยุตุ ิิธรรม - จำำ�นวนพนักั งานอัยั การไม่เ่ พียี งพอและไม่ม่ ีผี ู้้�ช่ว่ ย ในการค้น้ หาความจริงิ ในคดีอี าญาทั้�งก่อ่ นและ หลัังการรับั สำำ�นวนและการดำำ�เนิินคดีีชั้�นศาล - การติดิ ตามพยานมาเบิกิ ความไม่ส่ ามารถติดิ ตามได้้ และการรวบรวมพยานหลักั ฐานไม่ค่ รบถ้ว้ น การสอบสวนเพิ่�มเติิมไม่่ได้ร้ ับั ความร่ว่ มมืือจากเจ้้าหน้า้ ที่่�ตำำ�รวจในการรวบรวมพยานหลักั ฐาน (3) แนวทางแก้้ไขปััญหา ได้้แก่่ - การจัดั การอบรมให้ค้ วามรู้�แก่พ่ นักั งานอัยั การให้เ้ ท่า่ ทันั เล่ห่ ์เ์ หลี่�ยมกลโกงในชั้�นสืบื สวนสอบสวน เพื่�อให้ก้ ารอำำ�นวยความยุตุ ิธิ รรมแก่ป่ ระชาชนอย่่างมีีประสิิทธิภิ าพ

96 รายงานประจ�ำปี 2564 - การจดั ตง้ั แผนกสบื สวน ตรวจสอบและรับส�ำนวน (Intake investigation and Screening Unit) - ให้มเี จ้าพนักงานคดเี ปน็ ผู้ช่วยพนักงานอยั การในการแสวงหาความจริง ตงั้ แตเ่ กิดเหตุ การสอบสวน เพิ่มเตมิ ช้นั สบื สวนสอบสวนและการดำ� เนนิ คดชี น้ั ศาล ผลสรปุ จากการวิจยั เชงิ คุณภาพท่ีไดจ้ ากการประชมุ สัมมนา มีดงั นี้ 1) ปััญหาการสอบสวนคดีีอาญา ได้้แก่่การที่�พนัักงานอััยการจะต้้องรัับสำำ�นวนที่่�มีีปััญหาการปกปิิด พยานหลัักฐาน การรวบรวมพยานหลัักฐานไม่่ครบถ้้วน เพราะสำำ�นวนถููกปั้�นแต่่งพยานหลัักฐานและวางรููปแบบหรืือ วางรููปคดีีมาก่่อนแล้ว้ 2) ข้อ้ เสนอในการแก้ป้ ัญั หา ได้แ้ ก่่ พนักั งานอัยั การควรเข้า้ ร่ว่ มตรวจสอบพยานหลักั ฐานในการสอบสวน ตั้�งแต่เ่ กิดิ เหตุแุ ละร่ว่ มกับั หน่ว่ ยงานฝ่า่ ยปกครองในการสืบื สวนและตรวจสอบการสอบสวนของตำำ�รวจในทางคู่�ขนานทันั ทีี ที่�เกิิดเหตุุเพื่�อให้้ได้้พยานหลัักฐานที่�แท้้จริิง เนื่�องจากอำำ�นาจสืืบสวนของฝ่่ายปกครองมีีครอบคลุุมทุุกฐานความผิิด ตามประมวลกฎหมายวิิธีพี ิจิ ารณาความอาญา มาตรา 17 3) มีคี วามจำำ�เป็น็ อย่า่ งยิ่�งในการตั้�งแผนกสืบื สวน ตรวจสอบและรับั สำำ�นวน (Intake Investigation and Screening Unit) เพื่�อค้้นหาความจริิงในสำำ�นัักงานที่่�ดำำ�เนิินคดีีอาญาทุุกแห่่งเพื่�อการดำำ�รงอยู่�ขององค์์กรอััยการ และ ทำำ�ให้้ภารกิจิ ในการอำำ�นวยความยุุติิธรรมในชั้�นพนัักงานอัยั การมีีประสิทิ ธิภิ าพมากขึ้�นได้้ 4) ร่่วมกัันจััดทำำ�บัันทึึกข้้อตกลง (MOU) “ความร่่วมมืือเพื่�อค้้นหาความจริิงในคดีีอาญา” ฉบัับเดีียว ระหว่่างสำำ�นักั งานอััยการสูงู สุุด กระทรวงยุตุ ิิธรรม กระทรวงมหาดไทย และกระทรวงสาธารณสุุข สรุปุ เมื่�อพิจิ ารณาความสัมั พันั ธ์ข์ องตัวั แปรอิสิ ระ ได้แ้ ก่่ พนักั งานอัยั การที่่�มีปี ัจั จัยั ส่ว่ นบุคุ คลที่�แตกต่า่ งกันั ด้า้ นอายุ ุ ตำำ�แหน่ง่ ระยะเวลาปฏิบิ ัตั ิงิ านในสำำ�นักั งานที่่�ดำำ�เนินิ คดีอี าญาและสถานที่่�ทำำ�งาน มีคี วามคิดิ เห็น็ ต่อ่ ตัวั แปรตาม ได้แ้ ก่่ ปจั จยั สำ� คญั ทที่ ำ� ใหส้ ำ� นกั งานอยั การสงู สดุ เปน็ องคก์ รทป่ี ระชาชนเชอ่ื มน่ั / สภาพปญั หาและความบกพรอ่ งในการสอบสวน และการดำ� เนนิ คดอี าญาและแนวทางแกไ้ ข/บทบาทหนา้ ทข่ี องเจา้ พนกั งานคดแี ละแผนกสบื สวน ตรวจสอบและรบั สำ� นวน/ แนวทางแก้ไขกฎหมายและระเบียบ ไม่แตกต่างกัน ซ่ึงเป็นผลการวิเคราะห์จากการวิจัยเชิงปริมาณและเป็นข้อมูลที่มี ความสอดคลอ้ งไปในทศิ ทางเดยี วกนั กบั ผลการวจิ ยั เชงิ คณุ ภาพทมี่ แี หลง่ ขอ้ มลู ทแี่ ตกตา่ งกนั และมผี ลสรปุ จากขอ้ วพิ ากษ์ ทง้ั สภาพปญั หาและแนวทางแกไ้ ขสอดคลอ้ งไปในทศิ ทางเดยี วกนั ผลการวจิ ยั พบวา่ พนกั งานอยั การทกุ ระดบั ชน้ั ทง้ั ระดบั บรหิ ารและปฏบิ ตั งิ านทว่ั ประเทศทปี่ ฏบิ ตั งิ านในสำ� นกั งานทดี่ ำ� เนนิ คดอี าญา ตงั้ แต่ 1 ปี - 15 ปขี นึ้ ไป ตา่ งมคี วามคดิ เหน็ สอดคลอ้ งไปในทศิ ทางเดียวกนั โดยเหน็ วา่ ปญั หาท่พี บมากที่สุดในการสอบสวนและการด�ำเนินคดีอาญา ได้แก่ การที่ พนกั งานสอบสวนสง่ สำ� นวนลา่ ชา้ ไมอ่ าจสอบสวนเพม่ิ เตมิ ไดท้ นั การรวบรวมพยานหลกั ฐานไมค่ รบถว้ น และพนกั งานอยั การ ไมม่ ผี ชู้ ว่ ยในการดำ� เนนิ คดอี าญาซงึ่ เปน็ ปญั หาทสี่ ะสมมาเปน็ เวลานานและกระทบตอ่ ภารกจิ ในการอำ� นวยความยตุ ธิ รรม ส่ง่ ผลต่อ่ ความเชื่�อมั่�นของประชาชนที่่�มีตี ่อ่ สำำ�นักั งานอัยั การสูงู สุดุ จึงึ เป็น็ ปัญั หาวิกิ ฤตที่�พนักั งานอัยั การเห็น็ ว่า่ มีคี วามจำำ�เป็น็ อย่า่ งยิ่�งและต้อ้ งการให้ส้ ำำ�นักั งานอัยั การสูงู สุดุ เร่ง่ ดำำ�เนินิ การแก้ไ้ ขโดยเร็ว็ ส่ว่ นแนวทางแก้ไ้ ขต่า่ งมีคี วามคิดิ เห็น็ สอดคล้อ้ ง ไปในทิศิ ทางเดียี วกันั เช่น่ กันั คือื ต้อ้ งการให้ต้ั้�งแผนกสืบื สวนตรวจสอบและรับั สำำ�นวนและตั้�งเจ้า้ พนักั งานคดีปี ระจำำ�แผนกสืบื สวน ตรวจสอบและรัับสำำ�นวนในสำำ�นัักงานที่่�ดำำ�เนินิ คดีอี าญาทุกุ แห่่ง ผลการวิิจััยที่�ได้้จึึงเป็็นผลการวิิจััยที่�สะท้้อนความเป็็นจริิง (true value) สะท้้อนสภาพปััญหาและ ความบกพร่อ่ งในการสอบสวนและการดำำ�เนินิ คดีไี ด้ท้ ุกุ มิติ ิอิ ย่า่ งเที่�ยงตรง (validity) และมีคี วามน่า่ เชื่�อถือื (credibility) เมื่�อพิจิ ารณา จากกรอบแนวคิดิ กลุ่�มตัวั อย่า่ งและเครื่�องมือื ที่�ใช้เ้ ก็บ็ ข้อ้ มูลู จึงึ สร้า้ งความไว้ว้ างใจ (establish trust) ได้ว้ ่า่ ผลการวิจิ ัยั ดังั กล่า่ ว เป็็นผลการวิิจััยที่่�มีีคุุณภาพและประสิิทธิิภาพ มีีความเที่ �ยงตรงและความชััดเจนถููกต้้องของข้้อสรุุปผลการวิิจััย สำำ�นัักงานอััยการสููงสุุดสามารถนำำ�ผลการวิิจััยมาใช้้ประโยชน์์ในการกำำ�หนดและขัับเคลื่ �อนนโยบายการบริิหารงาน

รายงานประจ�ำปี 2564 97 ของอยั การสงู สดุ และนำ� มาวเิ คราะหห์ าจดุ รว่ มในการตอบสนองความตอ้ งการและความจำ� เปน็ ของพนกั งานอยั การ รวมทงั้ นำำ�ผลวิจิ ัยั ไปใช้ก้ ับั พนักั งานอัยั การที่�ปฏิบิ ัตั ิงิ านในสำำ�นักั งานที่่�ดำำ�เนินิ คดีอี าญาในการแก้ไ้ ขปัญั หาวิกิ ฤติใิ นการสอบสวนและ การดำำ�เนินิ คดีอี าญาที่�สะสมอยู่�ในองค์ก์ รและพนักั งานอัยั การทุกุ ระดับั ชั้�นทั่�วประเทศต่า่ งประสบปัญั หาดังั กล่า่ วมาเป็น็ เวลานาน สถาบันวิจัยเพ่ือการพัฒนาการสอบสวนและการด�ำเนินคดี ได้ด�ำเนินโครงการวิจัยฯ ในปีงบประมาณ พ.ศ. 2564 ซง่ึ กำ� หนดกจิ กรรมไว้ 4 กจิ กรรม แตด่ ำ� เนนิ โครงการไดเ้ พยี ง 2 กจิ กรรม เนอื่ งจากสถานการณก์ ารแพรร่ ะบาด ของโรคตดิ เชอ้ื ไวรสั โคโรนา 2019 (COVID - 19) ยงั คงรนุ แรงและตอ่ เนอ่ื ง โดยกจิ กรรมท่ี 1 ทำ� การรวบรวมขอ้ มลู ได้ จากการวจิ ยั เชงิ ปรมิ าณ ดว้ ยรปู แบบการสำ� รวจความคดิ เหน็ ของพนกั งานอยั การทกุ ระดบั ชน้ั ทวั่ ประเทศจากแบบสำ� รวจ ความคดิ เหน็ ชดุ ที่ 1 โดยรวบรวมสภาพปญั หาอปุ สรรคและความบกพรอ่ งในการสอบสวนและการดำ� เนนิ คดไี ดอ้ ยา่ งครอบคลมุ ตง้ั แตช่ นั้ เรมิ่ ตน้ คดี การแสวงหาขอ้ เทจ็ จรงิ การรวบรวมพยานหลกั ฐาน การสอบสวน การรบั สำ� นวน การตรวจสง่ั คดแี ละ การดำ� เนนิ คดชี น้ั ศาลของพนกั งานอยั การและแนวทางการแกไ้ ขปญั หานอกจากนแี้ บบสำ� รวจความคดิ เหน็ ชดุ ท่ี2ยงั ไดร้ วบรวม ข้อเสนอแนวทางในการก�ำหนดบทบาทหน้าที่ของเจ้าพนักงานคดี และแนวทางจัดต้ังแผนกสืบสวน ตรวจสอบและ รบั สำ� นวน พรอ้ มแนวทางการแกไ้ ขกฎหมายและระเบยี บเพอื่ ปอ้ งกนั ปญั หาการทจุ รติ บดิ เบอื นคดี ซงึ่ ขอ้ มลู ทไี่ ดจ้ ากการ สำ� รวจความคดิ เหน็ ของพนกั งานอยั การในกจิ กรรมท่ี 1 มคี วามสมั พนั ธ์ เชอื่ มโยงและสอดคลอ้ งกบั ขอ้ มลู ทส่ี ำ� รวจรวบรวมได้ ในกจิ กรรมท่ี 2 ทร่ี วบรวมขอ้ มลู จากการวจิ ยั เชงิ คณุ ภาพโดยรวบรวมขอ้ เสนอทไี่ ดจ้ ากการจดั ประชมุ และสมั มนารว่ มกบั หนว่ ยงานภายในและหนว่ ยงานภายนอกองคก์ รซงึ่ เปน็ กลมุ่ ผเู้ ชย่ี วชาญในคดอี าญาดา้ นการสอบสวนและการพสิ จู นห์ ลกั ฐาน และรวบรวมข้อมูลจากกิจกรรมท่ี 1 และ กิจกรรมท่ี 2 ไปท�ำการวิเคราะห์และได้ผลการวิจัยท่ีสะท้อนสภาพปัญหา หลากหลายทกุ มติ ิ มขี อ้ สรปุ ผลการวจิ ยั ทมี่ คี วามสมบรู ณ์ เฉพาะเจาะจง ชดั เจนถกู ตอ้ ง ตรงประเดน็ คณุ ภาพของงานวจิ ยั มคี วามเทยี่ งตรง สำ� นกั งานอยั การสงู สดุ สามารถนำ� ผลการวจิ ยั มาใชป้ ระโยชนใ์ นการขบั เคลอื่ นนโยบายการบรหิ ารงาน ของอยั การสงู สดุ การบรหิ ารจดั การและพฒั นาองคก์ รทงั้ ดา้ นนโยบายยทุ ธศาสตรด์ า้ นการพฒั นาการสอบสวนและการดำ� เนนิ คดี การวางแผนปรบั ปรงุ เปลยี่ นแปลงการบรหิ ารงานบคุ คลในดา้ นบทบาท อำ� นาจหนา้ ท่ี พฤตกิ รรมและทศั นคตใิ นการปฏบิ ตั งิ าน ของพนกั งานอยั การ การแกไ้ ขปญั หาวกิ ฤตทิ พ่ี นกั งานอยั การในสำ� นกั งานทด่ี ำ� เนนิ คดอี าญาทว่ั ประเทศประสบมาเปน็ เวลานาน การพฒั นาบคุ ลากร การพฒั นาแนวทางปฏบิ ตั ิ และกระบวนการทำ� งานของบคุ ลากร/องคก์ ร และหนว่ ยงานทเ่ี กยี่ วขอ้ ง การน�ำผลการวิจัยมาใช้ประโยชน์ในการขับเคลื่อนนโยบายการบริหารงานของอัยการสูงสุดเนื่องจาก เมอ่ื วนั ท่ี 11 ตลุ าคม 2564 อยั การสงู สดุ ไดแ้ ถลงนโยบาย โดยกลา่ ววา่ ความเชอื่ มน่ั ในกระบวนการยตุ ธิ รรมเปน็ สง่ิ สำ� คญั ทสี่ ดุ ที่จะท�ำให้ประชาชนเชื่อม่ันกระบวนการยุติธรรม ซ่ึงจะต้องสร้างจากการท�ำงานท่ีมีประสิทธิภาพของพนักงานอัยการ พนกั งานธรุ การ และผปู้ ฏบิ ตั งิ านทกุ คนเพอ่ื ใหป้ ระชาชนและสงั คมไดร้ บั ความยตุ ธิ รรมอยา่ งแทจ้ รงิ และสงิ่ สำ� คญั คอื คณุ ธรรม จรยิ ธรรม ความรคู้ วามสามารถ ของบคุ ลากรในองคก์ ร ซง่ึ โครงการวจิ ยั ไดส้ ำ� รวจความคดิ เหน็ ของพนกั งานอยั การในหวั ขอ้ ปจั จยั สำ� คญั ทที่ ำ� ใหส้ ำ� นกั งานอยั การสงู สดุ เปน็ องคก์ รทป่ี ระชาชนใหค้ วามเชอ่ื มน่ั ในการอำ� นวยความยตุ ธิ รรมทางอาญา ด้า้ นการสอบสวนและการดำำ�เนินิ คดีไี ว้้ ผลการวิจิ ัยั พบว่า่ ปัจั จัยั สำำ�คัญั ที่่�มีคี ่า่ คะแนนสูงู สุดุ เรียี งลำำ�ดับั จากมากไปหาน้อ้ ย ได้แ้ ก่่ 1. พนักั งานอัยั การมีหี น้า้ ที่่�ต้อ้ งตรวจสอบการรวบรวมพยานหลักั ฐาน และค้น้ หาความจริงิ ให้ค้ รบถ้ว้ นถูกู ต้อ้ ง เพื่�อการดำำ�เนินิ คดีดี ้ว้ ยความรอบคอบเป็น็ ธรรม 2. พนัักงานอัยั การต้อ้ งคำำ�นึงึ ถึึงศักั ดิ์ศ� รีคี วามเป็น็ มนุษุ ย์์และบัังคับั ใช้ก้ ฎหมายด้้วยความมีีมนุุษยธรรม 3. สำำ�นัักงานอััยการสูงู สุุดต้อ้ งกล้า้ หาญที่�จะเป็น็ ผู้้�นำำ�และเป็น็ ที่�พึ่�งในการให้ค้ วามยุตุ ิธิ รรมแก่่ประชาชน 4. พนัักงานอััยการมีีหน้้าที่่�รัับผิิดชอบในการคุ้�มครองสิิทธิิเสรีีภาพประชาชนและปกป้้องคนบริิสุุทธิ์� ไม่ใ่ ห้ถ้ ููกดำำ�เนิินคดีี 5. พนัักงานอััยการต้้องมีีความซื่�อสัตั ย์์สุจุ ริติ ไม่่มีีการเรียี กรัับผลประโยชน์์

98 รายงานประจ�ำปี 2564 ปััจจััยสำำ�คััญดัังกล่่าวเป็็นผลโดยตรงที่�เกิิดจากการปฏิบิ ััติิหน้้าที่�ของพนัักงานอััยการด้้วยความซื่�อสััตย์์ สุุจริิตในการค้้นหาความจริิงให้้ครบถ้้วนถููกต้้อง การบัังคัับใช้้กฎหมาย และการคุ้�มครองสิิทธิิเสรีีภาพประชาชน อัันเป็็นการให้้ความยุุติิธรรมอย่่างแท้้จริิงแก่่ประชาชน จึึงเป็็นปััจจััยสำำ�คััญที่่�ส่่งผลต่่อการทำำ�งานที่่�มีีประสิิทธิิภาพ ของพนักั งานอัยั การและทำำ�ให้ป้ ระชาชนเกิดิ ความเชื่�อมั่�นกระบวนการยุตุ ิธิ รรม สำำ�นักั งานอัยั การสูงู สุดุ สามารถนำำ�ผลการวิจิ ัยั ไปใช้ใ้ นการขับั เคลื่�อนนโยบายการบริหิ ารงานของอัยั การสูงู สุดุ เพื่�อสร้า้ งการทำำ�งานที่่�มีปี ระสิทิ ธิภิ าพของพนักั งานอัยั การ อันั จะทำำ�ให้ป้ ระชาชนเกิดิ ความเชื่�อมั่�นสำำ�นักั งานอัยั การสูงู สุดุ และกระบวนการยุตุ ิธิ รรม และบรรลุผุ ลสัมั ฤทธิ์ต� ามนโยบายได้้ โดยควรเผยแพร่่เวีียนแจ้้งให้้พนัักงานอััยการทราบและถืือเป็็นแนวทางปฏิิบััติิ เพื่�อสร้้างความตระหนัักในการทำำ�งาน ที่่�มีีประสิิทธิิภาพของพนัักงานอััยการ และควรกำำ�ชัับให้้หน่่วยงานที่่�มีีหน้้าที่�ในการดำำ�เนิินคดีีอาญาให้้ความร่่วมมืือ ในการกำำ�กัับดููแลพนัักงานอััยการในบัังคัับบััญชาให้้ปฏิิบััติิงานโดยถืือเป็็นแนวทางปฏิิบััติิตามปััจจััยสำำ�คััญดัังกล่่าว เพื่�ออำำ�นวยความยุตุ ิธิ รรมที่�แท้จ้ ริงิ แก่ป่ ระชาชนและทำำ�ให้ส้ ำำ�นักั งานอัยั การสูงู สุดุ เป็น็ องค์ก์ รที่�ประชาชนให้ค้ วามเชื่�อมั่�น ในการอำำ�นวยความยุตุ ิิธรรมทางอาญาต่อ่ ไป นโยบายหลักั ในการบริหิ ารงานของอััยการสูงู สุดุ ประกอบด้้วยภารกิิจ 4 ด้า้ น คืือ “ยุุติิธรรม พััฒนา สามััคคี ี มีคี ุุณธรรม” ซึ่�งสามารถนำำ�ผลการวิิจัยั มาใช้ป้ ระโยชน์์ในการขัับเคลื่�อนภารกิิจทั้�ง 4 ด้้านได้้ ดังั นี้� 1. ยุติธรรม อ�ำนวยความยุติธรรม รักษาผลประโยชน์ของรัฐและคุ้มครองสิทธิ เสรีภาพ และ ช่วยเหลือทางกฎหมายแก่ประชาชนด้วยหลักนิติธรรมและบริหารงานด้วยธรรมาภิบาล โดยน�ำเทคโนโลยีสารสนเทศ เข้้ามาใช้้ขัับเคลื่�อนภารกิิจ เพื่�อเพิ่�มประสิิทธิิภาพการสอบสวนให้้มีีความเที่�ยงธรรมและรวดเร็็ว การคุ้�มครองสิิทธิิฯ ผ่่านแอปพลิเิ คชัันอััยการช่ว่ ยได้้ และการจัดั หน่่วยรถเคลื่�อนที่�เพื่�อให้บ้ ริกิ ารประชาชน (mobile office) ผลการวจิ ยั พบว่า การอ�ำนวยความยุตธิ รรมในคดอี าญามีปญั หาวกิ ฤติทีส่ ะสมมาเปน็ เวลานาน ตง้ั แต่ ชนั้ ตรวจรบั สำ� นวน การสง่ สำ� นวนการสอบสวนลา่ ชา้ การรวบรวมพยานหลกั ฐานไมค่ รบถว้ น และไมไ่ ดร้ บั ความรว่ มมอื จากพนกั งานสอบสวนในการสอบสวนเพม่ิ เตมิ สง่ ผลตอ่ ภารกจิ ในการอำ� นวยความยตุ ธิ รรมของพนกั งานอยั การ สาเหตสุ ำ� คญั เกิดจากการท่ีพนักงานอัยการไม่ได้เข้าร่วมแสวงหาข้อเท็จจริงในคดีทันทีตั้งแต่เกิดเหตุ จึงมีข้อเสนอจากการวิจัย ใหพ้ นกั งานอยั การคน้ หาความจรงิ โดยตรวจสอบการสอบสวนของตำ� รวจในทางคขู่ นานทนั ทที เ่ี กดิ เหตุ ซงึ่ ตามระเบยี บ สำ� นกั งานอยั การสูงสดุ ว่าดว้ ยการดำ� เนนิ คดอี าญาของพนกั งานอยั การ พ.ศ. 2563 หมวด 1 การอ�ำนวยความยุติธรรม ขอ้ 15 ก�ำหนดบทบาทของพนักงานอยั การว่า พนักงานอยั การเปน็ ทนายแผ่นดนิ และเปน็ ตัวแทนของแผ่นดนิ ในการ ตรวจสอบและคน้ หาความจรงิ ในคดอี าญา การควบคมุ การดำ� เนนิ คดขี องรฐั เพอื่ รกั ษาความสงบเรยี บรอ้ ยและคมุ้ ครอง สทิ ธเิ สรภี าพของประชาชน รวมทงั้ เพอื่ ประโยชนส์ ว่ นรวม แมว้ า่ ระเบยี บจะกำ� หนดบทบาทของพนกั งานอยั การในการคน้ หา ความจริงในคดีอาญา แต่บทบาทในการค้นหาความจริงดังกล่าว ยังไม่ได้รับการปฏิบัติตามเจตนารมณ์ของระเบียบ เน่ืองจากส�ำนักงานอัยการสูงสุดยังไม่มีแนวทางปฏิบัติที่ชัดเจน พนักงานอัยการจึงค้นหาความจริงผ่านการสอบสวน เพ่มิ เติมภายหลังรบั ส�ำนวนแล้วเทา่ นน้ั โดยท่ีอัยการสูงสุดมีนโยบายด้านการอ�ำนวยความยุติธรรมในการเพ่ิมประสิทธิภาพการสอบสวน ให้มีความเที่ยงธรรมและรวดเร็ว จึงควรมีนโยบายในการปรับบทบาท ทัศนคติ และพฤติกรรมในการปฏิบัติงานของ พนกั งานอยั การโดยใหพ้ นกั งานอยั การแสวงหาขอ้ เทจ็ จรงิ ตรวจสอบคน้ หาความจรงิ ในคดอี าญา และควบคมุ การดำ� เนนิ คดี ของรัฐทันทีที่เกิดเหตุในทางคู่ขนานกับการสอบสวนของเจ้าหน้าท่ีต�ำรวจ ในชั้นแรกควรก�ำหนดเฉพาะในคดีส�ำคัญ คดีีที่�ประชาชนสนใจ คดีีที่�ประชาชนร้้องขอความเป็น็ ธรรม คดีีที่�เจ้้าหน้า้ ที่่�รัฐั มีสี ่่วนเกี่�ยวข้้อง และคดีฆี าตกรรม ตามผล การวิจิ ัยั เพื่�อให้ก้ ารสอบสวนและการรวบรวมพยานหลักั ฐานมีคี วามเที่�ยงธรรม รวดเร็ว็ ชัดั เจน ถูกู ต้อ้ ง ครบถ้ว้ น ซึ่�งหน่ว่ ยงาน รับั ผิดิ ชอบ ได้แ้ ก่ ่ สำำ�นักั งานที่่�ดำำ�เนินิ คดีอี าญาทุกุ แห่ง่ ทั้้�งนี้้� อาจพิจิ ารณานำำ�ระบบสารสนเทศมาสนับั สนุนุ การปฏิบิ ัตั ิงิ าน ของพนัักงานอััยการโดยให้้การแจ้้งเหตุุอาชญากรรมของเจ้้าหน้้าที่ �ฝ่่ายปกครองหรืือประชาชนที่ �ประสบเหตุุสามารถ แจ้ง้ ผ่า่ นแอปพลิเิ คชันั อัยั การช่ว่ ยได้้ (OAG LawAid) ซึ่�งสำำ�นักั งานคุ้�มครองสิทิ ธิแิ ละช่ว่ ยเหลือื ทางกฎหมายแก่ป่ ระชาชน และสำำ�นัักเทคโนโลยีีสารสนเทศและการสื่�อสาร สำำ�นัักงานเลขาธิิการสำำ�นัักงานอััยการสูงู สุุด เป็็นหน่ว่ ยงานรัับผิิดชอบ

รายงานประจ�ำปี 2564 99 2. พัฒนา มุ่งเนน้ การพฒั นาส�ำนกั งานอยั การสูงสุดใหเ้ ปน็ องค์กรดิจิทลั (Digital Transformation) เพอื่ เพ่ิมศกั ยภาพในการท�ำงานและเพิม่ โอกาสในการเขา้ ถึงกระบวนยตุ ธิ รรมของประชาชน ผลการวิจัยพบว่า ปัญหาส�ำคัญในการอ�ำนวยความยุติธรรมในชั้นตรวจรับส�ำนวนและส่ังคดี และ การดำ� เนนิ คดชี น้ั ศาลอกี ประการหนง่ึ ไดแ้ กก่ ารทพี่ นกั งานอยั การไมม่ ผี ชู้ ว่ ยดำ� เนนิ การชว่ ยเหลอื ในคดอี าญาและพนกั งานอยั การ มคี วามตอ้ งการใหส้ ำ� นกั งานอยั การสงู สดุ จดั ใหม้ เี จา้ พนกั งานคดปี ระจำ� แผนกสบื สวน ตรวจสอบและรบั สำ� นวนในสำ� นกั งาน ท่ดี �ำเนนิ คดีอาญาทกุ แหง่ กรณนี ้ี เนอื่ งจากอยั การสงู สดุ มนี โยบายในการเพมิ่ ศกั ยภาพการทำ� งานของพนกั งานอยั การในคดอี าญา จงึ ควรมนี โยบายในการพฒั นางานดา้ นการบรหิ ารงานบคุ คลโดยพจิ ารณาจดั ใหม้ เี จา้ พนกั งานคดเี ปน็ ผชู้ ว่ ยพนกั งานอยั การ ในคดีอาญาและจัดสรรอัตราก�ำลังเจ้าพนักงานคดีประจ�ำในส�ำนักงานที่ด�ำเนินคดีอาญาทุกแห่ง นอกจากน้ี ควรจดั สรรอตั รากำ� ลงั เจา้ พนกั งานคดปี ระจำ� สำ� นกั งานอยั การคมุ้ ครองสทิ ธแิ ละชว่ ยเหลอื ทางกฎหมายและการบงั คบั คดี (สคชจ.) โดยทำ� หนา้ ทด่ี า้ นการคมุ้ ครองสทิ ธดิ ว้ ย เพอ่ื ใหก้ ารสอบสวนและรวบรวมพยานหลกั ฐานชดั เจน ถกู ตอ้ ง ครบถว้ น และเป็นการอ�ำนวยความยุติธรรมให้แก่ประชาชนได้อย่างแท้จริง และเป็นการคุ้มครองสิทธิประชาชนโดยเพ่ิมโอกาส ในการเข้า้ ถึงึ กระบวนยุตุ ิธิ รรมของประชาชน และควรมีนี โยบายด้า้ นการบริหิ ารจัดั การและพัฒั นาองค์ก์ ร เพื่�อแก้ไ้ ขปัญั หา การส่่งสำำ�นวนล่่าช้้า การรวบรวมพยานหลัักฐานไม่่ครบถ้้วน และไม่่ได้้รัับความร่่วมมืือในการสอบสวนเพิ่�มเติิมจาก เจ้าหน้าท่ีต�ำรวจซ่ึงเป็นปัญหาในช้ันการตรวจรับส�ำนวน โดยจัดตั้งแผนกสืบสวน ตรวจสอบและรับส�ำนวน (Intake Investigation and Screening Unit) และหนว่ ยเคลือ่ นทเ่ี ร็ว Early Case Assessment Bureau : ECAB ประจ�ำส�ำนกั งานที่ด�ำเนินคดีอาญาทกุ แหง่ เพื่อท�ำหน้าที่ ดังนี้ (1) งานตรวจสอบและรับส�ำนวนคดีอาญา (Intake) โดยจัดพนักงานอัยการซึ่งมีประสบการณ์และ เจ้าพนักงานคดีท�ำหน้าที่ตรวจสอบส�ำนวนการสอบสวน ความชอบด้วยกฎหมาย การสอบปากค�ำผู้ต้องหา ตามประมวลกฎหมายวธิ พี จิ ารณาความอาญา มาตรา 133 และแกไ้ ขขอ้ บกพรอ่ งของเอกสารกอ่ นจะมคี ำ� สงั่ รบั หรอื ไมร่ บั ส�ำนวนตอ่ ไป ทั้งน้คี วรกำ� หนดให้พนกั งานสอบสวนมาสง่ สำ� นวนดว้ ยตนเองเพื่อแกไ้ ขข้อบกพรอ่ งในสำ� นวนไดท้ นั ที (2) งานสืบื สวนสอบสวน (Investigation) ในชั้�นแรกเพื่�อเป็น็ การนำำ�ร่อ่ งอาจจัดั ตั้�ง ECAB ขึ้�นในส่ว่ นกลาง หนึ่�งแห่่งและในพื้�นที่่�สำำ�นัักงานอััยการภาค 1 – 9 ภาคละหนึ่�งแห่่ง รวม 10 แห่่ง อััตรากำำ�ลัังตามความเหมาะสม ของปรมิ าณคดเี พอื่ เปน็ หนว่ ยทม่ี คี วามเชย่ี วชาญและพรอ้ มในการเผชญิ เหตแุ ละชว่ ยเหลอื สำ� นกั งานอยั การในแตล่ ะจงั หวดั เพ่ือรับมือกับคดีท่ีมีความยุ่งยากซับซ้อนหรือคดีท่ีผู้กระท�ำผิดมีอิทธิพลหรือคดีท่ีเจ้าหน้าท่ีรัฐมีส่วนเกี่ยวข้อง และ ควรก�ำหนดเฉพาะในคดสี �ำคัญ คดที ป่ี ระชาชนสนใจ คดีท่ปี ระชาชนรอ้ งขอความเปน็ ธรรม และคดีฆาตกรรม โดยจัด เจ้าพนักงานคดีเข้าเวรรับแจ้งเหตุอาชญากรรม 24 ชั่วโมง เม่ือได้รับการร้องทุกข์หรือกล่าวโทษจากผู้เสียหายหรือ เม่ือได้รับแจ้งเหตุอาชญากรรมส�ำคัญ เจ้าพนักงานคดีจะมีหน้าท่ีออกไปตรวจสอบสถานที่เกิดเหตุทันทีเพื่อป้องกัน การสูญหายหรือการท�ำลายบิดเบือนพยานหลักฐาน โดยในคดีฆาตกรรมหรือสงสัยว่าจะเป็นการฆาตกรรมหรือ คดีอี าชญากรรมร้า้ ยแรงพนักั งานอัยั การจะต้อ้ งออกไปตรวจสอบที่�เกิดิ เหตุดุ ้ว้ ยตนเองพร้อ้ มกับั เจ้า้ พนักั งานคดีแี ละแพทย์น์ ิติ ิเิ วช อนึ่�ง สำำ�นักั งานอัยั การสูงู สุดุ อยู่�ในระหว่า่ งพิจิ ารณาร่า่ งบันั ทึกึ ข้อ้ ตกลง (MOU) ความร่ว่ มมือื เพื่�อค้น้ หา ความจริงิ ในคดีอี าญากับั กระทรวงยุตุ ิิธรรม กระทรวงมหาดไทย และกระทรวงสาธารณสุขุ โดยมีขี ้อ้ ตกลงให้้สำำ�นักั งาน อััยการสููงสุุดดำำ�เนิินการจััดตั้�งศููนย์์รวบรวมข้้อมููลและพยานหลัักฐานดิิจิิทััล (Digital Forensic Center) และจััดตั้�ง คณะกรรมการอำำ�นวยความยุุติิธรรมทางอาญาประจำำ�จัังหวััด ประกอบด้้วยผู้�แทนจากหน่่วยงานภายนอก เป็็นคณะกรรมการ และสำำ�นัักงานอััยการสููงสุุดจึึงจำำ�เป็็นต้้องเตรีียมพร้้อมเพื่�อดำำ�เนิินการร่่างระเบีียบกำำ�หนดอำำ�นาจ หน้า้ ที่่� และวิิธีกี ารดำำ�เนิินการของศููนย์ร์ วบรวมข้้อมููลและคณะกรรมการดังั กล่่าวด้้วย กรณีดี ังั กล่า่ วข้า้ งต้น้ เป็น็ การพัฒั นาองค์ก์ รเพื่�อเป็น็ องค์ก์ รดิจิ ิทิ ัลั ซึ่�งหน่ว่ ยงานรับั ผิดิ ชอบ ได้แ้ ก่ ่ สำำ�นักั งาน คณะกรรมการอััยการ และสำำ�นักั บริิหารทรัพั ยากรบุุคคล สำำ�นัักงานเลขาธิกิ ารสำำ�นักั งานอัยั การสูงู สุดุ

100 รายงานประจ�ำปี 2564 3. สามัคคี ประสานความร่วมมือ สร้างการมีส่วนร่วมและบูรณาการในกระบวนการยุติธรรมและ ทกุ ภาคสว่ นทง้ั ในประเทศและตา่ งประเทศ อาทกิ ารปรบั ปรงุ ระบบฐานขอ้ มลู และเชอื่ มโยงกบั การจดั ทำ� บนั ทกึ ขอ้ ตกลง กับหน่วยงานตา่ ง ๆ ผลการวิจัยพบว่า ส�ำนักงานอัยการสูงสุดและผู้แทนจากหน่วยงานภายนอกท่ีมีความเชี่ยวชาญ ในการสบื สวนและการพสิ จู นห์ ลกั ฐานไดร้ ว่ มกนั ประชมุ และรว่ มกนั มขี อ้ เสนอใหม้ กี ารจดั ทำ� บนั ทกึ ขอ้ ตกลง(MOU)ความรว่ มมอื เพอ่ื คน้ หาความจรงิ ในคดอี าญากบั กระทรวงยตุ ธิ รรม กระทรวงมหาดไทย และกระทรวงสาธารณสขุ โดยมคี วามรว่ มมอื ในการจดั อบรมบคุ ลากรรว่ มกนั เพอ่ื ยกระดบั การปฏบิ ตั หิ นา้ ทด่ี า้ นนติ วิ ทิ ยาศาสตรแ์ ละนติ เิ วชและการสบื สวนสอบสวน รว่ มกนั จดั ตงั้ ศนู ยร์ วบรวมขอ้ มลู และพยานหลกั ฐานดจิ ทิ ลั (Digital Forensic Center) และรว่ มกนั จดั ตง้ั คณะกรรมการ อำ� นวยความยตุ ธิ รรมทางอาญาประจำ� จงั หวดั ซงึ่ การจดั ทำ� บนั ทกึ ขอ้ ตกลงดงั กลา่ ว อยั การสงู สดุ (นายวงศส์ กลุ กติ ตพิ รหมวงศ)์ เห็นชอบและมอบหมายให้สถาบันวิจัยเพื่อการพัฒนาการสอบสวนและการด�ำเนินคดี สถาบันนิติวัชร์ และสถาบัน ฝึกอบรมการสอบสวนชั้นสูงร่วมกันจัดท�ำร่างบันทึกข้อตกลง (MOU) “ความร่วมมือเพ่ือค้นหาความจริงในคดีอาญา” ซงึ่ สถาบันวจิ ยั เพอ่ื การพัฒนาการสอบสวนและการด�ำเนนิ คดี สถาบนั นิติวชั ร์ และสถาบันฝกึ อบรมการสอบสวนชน้ั สงู ได้ร่วมกันจัดท�ำร่างบันทึกข้อตกลง (MOU) “ความร่วมมือเพ่ือค้นหาความจริงในคดีอาญา” โดยปรับชื่อให้เหมาะสม เป็นร่างบันทึกข้อตกลงความร่วมมือเพื่อการอ�ำนวยความยุติธรรมในคดีอาญา และได้น�ำกราบเรียนอัยการสูงสุด เพอื่ โปรดพจิ ารณาใหค้ วามเหน็ ชอบกอ่ นลงนามแลว้ ซงึ่ หนว่ ยงานรบั ผดิ ชอบ ไดแ้ ก่ สถาบนั วจิ ยั เพอ่ื การพฒั นาการสอบสวน และการดำ� เนินคดี สำ� นกั งานวิชาการ 4. มคี ณุ ธรรม ยกระดบั สมรรถนะบคุ ลากรเพอ่ื ประสทิ ธภิ าพโดยยดึ มน่ั ในคณุ ธรรม จรยิ ธรรมใหเ้ ปน็ ทเ่ี ชอ่ื มนั่ ศรัทธาของประชาชน รวมทั้งสร้างขวัญก�ำลังใจ และพัฒนาคุณภาพชีวิตของบุคลากร อาทิ การพัฒนาทักษะและ องคค์ วามรูท้ ่ีจำ� เปน็ แก่บคุ ลากรทกุ ระดับชนั้ ผลการวิจัยพบว่า พนักงานอัยการต้องการให้จัดอบรมให้ความรู้แก่พนักงานอัยการให้เท่าทัน เล่ห์เหลี่ยมกลโกงในช้ันสืบสวนสอบสวนและควรจัดหลักสูตรฝึกอบรมเพ่ือยกระดับสมรรถนะด้านความซื่อสัตย์สุจริต และยดึ มน่ั ในคณุ ธรรม สรา้ งความตระหนกั และมจี ติ สำ� นกึ ในการคมุ้ ครองสทิ ธปิ ระชาชน และเพม่ิ ทกั ษะและองคค์ วามรู้ ในการสบื สวนสอบสวน และบทบาทหนา้ ทขี่ องพนกั งานอยั การในการคน้ หาความจรงิ ตามมาตรฐานสากล เมอื่ สำ� นกั งาน อัยการสูงสุดจัดสรรอัตราก�ำลังเจ้าพนักงานคดีประจ�ำส�ำนักงานท่ีด�ำเนินคดีอาญาแล้ว ควรจัดอบรมเจ้าพนักงานคดี ทเี่ ปน็ ผชู้ ว่ ยพนกั งานอยั การในคดอี าญาทง้ั ภาคทฤษฎแี ละภาคปฏบิ ตั ิ เชน่ การตรวจสอบแสวงหาขอ้ เทจ็ จรงิ ในพนื้ ทเี่ กดิ เหตุ และจดั อบรมเพอ่ื พฒั นาดา้ นบคุ ลกิ ภาพความรคู้ วามสามารถ ความเชย่ี วชาญเฉพาะดา้ นและพฒั นาหลกั สตู รการฝกึ อบรม บุคลากรให้มคี วามทนั สมยั ซง่ึ หน่วยงานรับผดิ ชอบ ได้แก่ สถาบนั พัฒนาข้าราชการฝ่ายอยั การ เนื่องจากอัยการสูงสุดได้แถลงนโยบายในเดือน ตุลาคม 2564 การน�ำนโยบายการบริหารงาน ของอััยการสููงสุุดไปสู่�การปฏิิบััติิเป็็นสิ่�งสำำ�คััญ และต้้องเร่่งผลัักดัันนโยบายของอััยการสููงสุุดให้้บุุคลากรเกิิดความรัับรู้� เข้า้ ใจ ยอมรับั และสร้า้ งทัศั นคติทิ ี่่�ดีตี ่อ่ บุคุ ลากรในระดับั ปฏิบิ ัตั ิิ โดยเฉพาะการพิจิ ารณาความต้อ้ งการของพนักั งานอัยั การ ในการแก้้ไขปััญหาวิิกฤติิขององค์์กรที่ �พนัักงานอััยการทุุกระดัับชั้ �นต่่างแบกรัับมาเป็็นเวลานานและมีีความต้้องการ ให้้สำำ�นัักงานอััยการสูงู สุดุ เร่ง่ แก้ไ้ ขปััญหาวิกิ ฤตดัังกล่า่ วโดยเร็ว็ ซึ่่�งแนวทางแก้้ไขดัังกล่า่ ว เป็น็ เครื่�องมือื ที่่�ทำำ�ให้น้ โยบาย ได้้รัับความสำำ�เร็็จ ดัังนั้ �น จึึงควรกำำ�หนดเป็็นมาตรการให้้หน่่วยงานรัับผิิดชอบหลัักในการขัับเคลื่ �อนนโยบายดัังกล่่าว นำำ�นโยบายในส่่วนที่ �แต่่ละหน่่วยงานต่่างมีีหน้้าที่่�รัับผิิดชอบไปดำำ�เนิินการจััดทำำ�เป็็นแผนปฏิิบััติิการให้้สอดคล้้อง ลดหลั่�นกันั ตามระดับั ความรับั ผิดิ ชอบ โดยแต่ล่ ะหน่ว่ ยงานควรต้อ้ งปฏิบิ ัตั ิติ ามแผนพร้อ้ มกันั ทันั ทีอี ย่า่ งช้า้ ภายในไตรมาสที่่� 2 ของปีีงบประมาณ พ.ศ.2565 มิฉิ ะนั้�น อาจไม่บ่ รรลุเุ ป้้าหมายของนโยบายการบริิหารงานหลัักของอัยั การสููงสุดุ ได้แ้ ก่่ การทำำ�ให้้ประชาชนเกิิดความเชื่ �อมั่ �นในกระบวนการยุุติิธรรมโดยการทำำ�งานที่่�มีีประสิิทธิิภาพของพนัักงานอััยการ

รายงานประจ�ำปี 2564 101 รายงานผลการด�ำเนนิ งาน สถาบนั นิตวิ ัชร์ (วันท่ี 1 ตลุ าคม 2563 ถงึ วันท่ี 30 กนั ยายน 2564) โครงการความร่วมมือกบั หนว่ ยงานภายนอก ทงั้ ในประเทศและตา่ งประเทศ 1. การประชุมคขู่ นาน เร่อื ง การเบ่ียงเบนคดีในชน้ั ก่อนฟ้อง : - สถาบันนิติวัชร์ ประโยชน์และขอ้ ห่วงกังวล (Pre-trial Diversion : Benefits - ส�ำนักงานต่างประเทศ and Concerns) ในการประชุมสหประชาชาติด้านกระบวนการยุตธิ รรมทางอาญา (United Nations Crime Congress) (วันท่ี 8 มนี าคม 2564 เวลา 14.30 – 16.00 น.) 2. การประชุมคขู่ นานในการประชมุ คณะกรรมาธิการวา่ ดว้ ย - สถาบันนิติวชั ร์ การป้อ้ งกัันอาชญากรรมและความยุุติิธรรมทางอาญา ครั้�งที่่� 30 (Side Event CCPCJ) - องค์ก์ ารเพื่�อสตรีี เรื่�องการประกัันการเข้้าถึึงกระบวนการยุุติธิ รรมของผู้�หญิิงและเด็็กที่่�ถูกู กระทำำ�ด้ว้ ย แห่ง่ สหประชาชาติิ (UN Women) ความรุุนแรงภายใต้้สถานการณ์์การแพร่ร่ ะบาดของเชื้�อไวรัสั โคโรนา 2019 (COVID-19) - สำำ�นักั งานว่า่ ด้ว้ ยยาเสพติดิ และ (วันั ที่่� 18 พฤษภาคม 2564 เวลา 13.00 – 13.50 น.) อาชญากรรมแห่ง่ สหประชาชาติิ (UNODC) 3. ปรบั ปรงุ คำ� แปลยทุ ธศาสตรต์ น้ แบบและมาตรการเชงิ ปฏิบตั ิ - สถาบนั นิตวิ ัชร์ ฉบบั ปรับปรงุ ในการขจดั ความรุนแรงตอ่ ผู้หญิงในดา้ นการปอ้ งกนั อาชญากรรมและ - สถาบนั เพื่อการยตุ ธิ รรม ความยุติธรรมทางอาญา (MSPM on VAW) (ประชุมคร้งั แรก วันที่ 25 มถิ ุนายน 2564 แหง่ ประเทศไทย (TIJ) เวลา 10.00 – 12.00 น. และขณะนี้อยรู่ ะหว่างดำ� เนนิ การ) 4. งานเปดิ ตัวค�ำแปลยทุ ธศาสตร์ต้นแบบและมาตรการเชิงปฏบิ ัติของสหประชาชาตวิ ่าดว้ ย - สถาบันนิติวัชร์ การขจดั ความรุนแรงต่อเด็กในด้านการปอ้ งกันอาชญากรรมและความยตุ ิธรรมทางอาญา - สถาบนั เพอื่ การยตุ ธิ รรม (วันท่ี 15 กรกฎาคม 2564 เวลา 10.00 – 11.30 น.) แห่งประเทศไทย (TIJ) 5. ความร่วมมือกับ UNESCO ในการจัดท�ำคำ� แปลแนวทางส�ำหรบั พนกั งานอัยการ - สถาบันนติ วิ ชั ร์ ในการด�ำเนนิ คดอี าญาทกี่ ระทำ� ต่อนกั ข่าว - องค์การการศกึ ษา วทิ ยาศาสตร์ และวฒั นธรรม แหง่ สหประชาชาติ (UNESCO) 6. ความร่วมมือกบั UNODC ในการ (1) แก้ปญั หาเกี่ยวกับโทษประหารชีวติ - สถาบนั นติ วิ ัชร์ ในคดสี ่งผูร้ า้ ยข้ามแดน และ (2) การศึกษาและพฒั นามาตรการทางกฎหมายเก่ยี วกับ - ส�ำนักงานต่างประเทศ ผลติ ภณั ฑ์ทางการแพทย์และเวชภณั ฑ์ปลอม - ส�ำนกั งานว่าด้วยยาเสพติด และอาชญากรรม แห่ง่ สหประชาชาติิ (UNODC)

102 รายงานประจ�ำปี 2564 โครงการเพ่ื อเสริมสร้างกระบวนการยุตธิ รรม 1. การจดั งานสมั มนาเชงิ วชิ าการ “งานมิตใิ หม่ อยั การแผ่นดิน” (วนั ท่ี 5 พฤศจกิ ายน 2563 เวลา 08.00 – 21.00 น. และวันที่ 6 พฤศจกิ ายน 2563 เวลา 08.30 – 16.30 น.) 2. การให้ความรูท้ างกฎหมายแก่เด็กและเยาวชนในสถานค้มุ ครองสวสั ดิภาพเด็กระยอง (วนั ที่ 22 มีนาคม 2564) 3. การให้ความร้ทู างกฎหมายแก่เดก็ และเยาวชนผ่านระบบออนไลน์ (วัคซนี ชีวติ ) 4 ครั้ง (เดือนพฤษภาคม 2564) 4. การจัดงานมอบรางวัล สำ� นกั งานอัยการยุตคิ วามรนุ แรงดเี ด่น ประจ�ำปี พ.ศ. 2563 (วนั ท่ี 20 กันยายน 2564 เวลา 10.00 – 14.00 น.) 5. การเสวนาทางวิิชาการ เรื่�อง “ข้้อควรรู้�เกี่�ยวกัับพระราชบััญญัตั ิขิ ้้อมูลู ข่า่ วสารของราชการ พ.ศ. 2540 ข้อมลู ใดเปิดเผยได้หรือไมไ่ ด้” (วันที่ 19 กรกฎาคม 2564 เวลา 19.00 น.) 6. การเสวนาทางวิิชาการ เรื่�อง “บทบาทอััยการในการอำำ�นวยความยุุติธิ รรมชั้�นสอบสวน” . (วันั ที่่� 18 สิงิ หาคม 2564 เวลา 09.00 น.) 7. การเสวนาทางวิิชาการ เรื่�อง “การคุ้�มครองสิิทธิิเสรีภี าพของประชาชนในกระบวนการยุุติิธรรม : กรณีี การใช้้อำำ�นาจของเจ้า้ หน้้าที่่�รััฐ” (วัันที่่� 3 กัันยายน 2564 เวลา 09.30 - 12.00 น.) โครงการศึกษาวิจัยเก่ียวกบั กระบวนการยตุ ธิ รรมทางอาญา 1. โครงการศกึ ษาวจิ ยั วา่ ดว้ ยการเปลย่ี นแปลงกระบวนการทำ� งานในคดอี าญาในชนั้ กอ่ นฟอ้ งใหเ้ ปน็ ระบบดจิ ทิ ลั 2. โครงการศึกษาวจิ ยั วา่ ด้วยการมสี ว่ นร่วมของประชาชนในการบริหารงานและอ�ำนวยความยตุ ิธรรม ทางอาญาของสำ� นักงานอัยการสงู สดุ 3. โครงการศึกษาวิจัยวา่ ดว้ ยการอ�ำนวยความยุตธิ รรมโดยพนกั งานอัยการแบบมีประชาชนเปน็ ศนู ย์กลาง การเผยแพร่เอกสารทางวชิ าการ หนงั สอื 1. รวมบทความและเอกสารเผยแพร่ขา่ วสารและความรดู้ า้ นกระบวนการยุติธรรม เลม่ ที่ 1 2. มาตรฐานสากลในการปฏิบัติหน้าทข่ี องอัยการ 3. ยทุ ธศาสตร์ตน้ แบบและมาตรการเชงิ ปฏบิ ัตขิ องสหประชาชาติ วา่ ดว้ ยการขจดั ความรุนแรงต่อเด็ก ในดา้ นการปอ้ งกนั อาชญากรรมและความยุติธรรมทางอาญา

รายงานประจ�ำปี 2564 103 บทความ 1. ระบบกล่า่ วหาและระบบไต่ส่ วนกัับสิทิ ธิิและอำำ�นาจในการฟ้อ้ งคดีอี าญา 2. การตั้�งคำำ�ถามในการถามปากคำำ�เด็ก็ และเยาวชนในคดีอี าญา 3. สิิทธิิการยื่�นคำำ�ร้้องขอไกล่่เกลี่�ยข้อ้ พิิพาททางอาญาในชั้�นการสอบสวน 4. ระบบกล่่าวหาและระบบไต่่สวนกับั บทบาทของคู่�ความและศาล 5. บทบาทใหม่่ของพนัักงานอััยการในการไต่่สวนชี้�ขาดเรื่�องร้้องเรีียน กรณีีผู้้�ต้้องขัังถููกล่่วงละเมิิดทางเพศ จากการปฏิิบัตั ิหิ น้า้ ที่�โดยมิชิ อบของเจ้า้ พนักั งานเรือื นจำำ� 6. สำำ�นักั งานอัยั การสูงู สุดุ กับั การสร้า้ งความเชื่�อมั่�นต่อ่ ประชาชน : การศึกึ ษาภาพรวมการเข้า้ ถึงึ ข้อ้ มูลู ข่า่ วสาร ของสำำ�นัักงานอััยการสููงสุุดโดยประชาชน 7. ปััญหาความรุุนแรงในโรงเรียี น กรณีนี ้้องภููผา ถููกนักั เรีียนรุ่�นพี่�ใช้ซ้ ีีม่่าโลชั่�นราดตัวั 8. คำำ�วิินิิจฉััยศาลรััฐธรรมนููญกรณีีมติิที่�ประชุุมใหญ่่ตุุลาการศาลปกครองสููงสุุดขััดรััฐธรรมนููญและผล ของคำำ�วิินิจิ ฉััยต่อ่ คดีีโฮปเวลล์์ 9. เมื่�อบ้้านไม่่ใช่่ที่�ปลอดภัยั และครอบครััวไม่่ใช่่ที่�พึ่�งพิงิ 10. ระบบกล่า่ วหาและระบบไต่่สวนกัับบทบาทของคู่�ความและศาล 11. ความผิดิ อาญาที่�เกี่�ยวข้อ้ งกับั hate speech : จากพันั ธกรณีรี ะหว่า่ งประเทศสู่�ความหวังั ใหม่ข่ องกฎหมายไทย 12. การใช้ม้ าตรการที่่�มิิใช่ก่ ารคุุมขังั ในประเทศไทย 13. บทบาทอัยั การไทยและต่่างประเทศในการสอบสวนคดีีอาญา 14. ถอดบทเรียี นจากโควิิด : มาตรการก่อ่ นฟ้้อง แก้ป้ ัญั หาคนล้น้ คุุก 15. อำำ�นาจของเจ้า้ พนักั งานในการขอตรวจสารเสพติดิ ในปัสั สาวะกับั การคุ้�มครองสิทิ ธิแิ ละเสรีภี าพของประชาชน 16. สรุปุ การสััมมนา เรื่�อง “ข้อ้ ควรรู้�เกี่�ยวกับั พระราชบัญั ญัตั ิิข้อ้ มูลู ข่า่ วสารของราชการ พ.ศ. 2540 ข้้อมูลู ใด เปิดิ เผยได้้หรืือไม่ไ่ ด้”้ 17. สรุปุ การสััมมนา เรื่�อง “บทบาทอัยั การในการอำำ�นวยความยุุติธิ รรมชั้�นสอบสวน” 18. สรุุปการสััมมนา เรื่�อง “ความร่ว่ มมือื ในการคุ้�มครองผู้�เสียี หายซึ่�งเป็็นพลเมืืองอาเซีียน” 19. สรุุปการอภิิปรายทางวิิชาการ เรื่�อง “การคุ้�มครองสิิทธิิเสรีีภาพของประชาชนในกระบวนการยุุติิธรรม : กรณีกี ารใช้อ้ ำำ�นาจของเจ้า้ หน้า้ ที่่�รัฐั ” 20. บทบาทคณะกรรมาธิิการของสภาผู้�แทนราษฎรและวุฒุ ิิสภากัับกระบวนการยุตุ ิิธรรมทางอาญา 21 การถามปากคำำ�เด็ก็ ในคดีีอาญาผ่่านการประชุุมทางจอภาพ : วิถิ ีใี หม่ข่ องการคุ้�มครองสิิทธิเิ ด็ก็ 22. การรัับแก้้ต่่างของพนักั งานอััยการให้้กับั เจ้้าพนัักงานของรััฐที่่�ถูกู ฟ้อ้ งคดีีอาญาต่่อศาล 23. ปัญั หาเรื่�อง เจตนาพิิเศษเพื่�อให้เ้ กิดิ ความเสีียหายแก่ผู่้�หนึ่�งผู้�ใด

104 รายงานประจ�ำปี 2564 ปกิณกะความรู้ เผยแพรบ่ น Website สถาบนั นิตวิ ัชร์ 1. ทางลดั สูค่ วามยุตธิ รรม 2. ตน้ ทุนค่าเสยี โอกาสกบั กระบวนการยตุ ธิ รรมทางอาญา 3. เด็กในข่าว : ปญั หาจากการรายงานข่าวโดยไม่คำ� นงึ ถึงประโยชน์สงู สดุ ของเด็ก การสร้างองคค์ วามร้ใู นรปู แบบสื่อประชาสัมพันธต์ ่าง ๆ (วดิ ีทศั น)์ 1. สทิ ธิการเข้าถึงการฉีดวคั ซีนโดยเทย่ี งธรรมหรือที่เรียกว่า Right to Equitable Access to Vaccination 2. Ensuring access to justice in response to violence against women and children under the COVID-19 3. ขอ้ ควรรเู้ ก่ยี วกับพระราชบัญญัติข้อมูลขา่ วสารของราชการ พ.ศ. 2540 ขอ้ มูลใดเปิดเผยได้หรือไมไ่ ด้ 4. บทบาทอัยการในการอำ� นวยความยตุ ธิ รรมช้ันสอบสวน 5. การคุ้มครองสทิ ธิเสรีภาพของประชาชนในกระบวนการยตุ ิธรรม : กรณกี ารใชอ้ �ำนาจของเจา้ หนา้ ทรี่ ัฐ งานคณะกรรมการ งานประชุมอืน่ และงานวทิ ยากร 1. คณะกรรมการจัดการสมั มนาเชิงวิชาการของพนักงานอัยการ ประจ�ำปีงบประมาณ พ.ศ. 2563 (มติ ิใหม่ “อยั การแผน่ ดิน” ) 2. คณะกรรมการกำ� กบั และติดตาม (Steering Committee) (สกธ.) 3. คณะกรรมการพฒั นาการบริหารงานยตุ ธิ รรมแห่งชาติ (กพยช.) 4. คณะกรรมการจัดทำ� ยุทธศาสตร์แหง่ ชาติ 5. คณะอนกุ รรมการเฉพาะกจิ พจิ ารณาร่างกฎหมาย มาตรการแทนการฟ้องคดอี าญา กรณีมาตรการชะลอการฟ้อง 6. คณะอนกุ รรมการด้านสารตั ถะ ในการประชุม UN Crime Congress สมยั ที่ 14 7. คณะอนกุ รรมการปฏิรูปตัวช้วี ัดประสิทธิภาพกระบวนการยตุ ิธรรมทางอาญา (กพยช.) 8. คณะอนุกรรมการประสานงานและพฒั นาระบบงานกระบวนการยุตธิ รรม (กพยช.) 9. คณะท�ำงานบรู ณาการการท�ำงานในการจัดการกบั ปญั หาความรนุ แรงในครอบครวั 10. คณะทำ� งานโครงการเพิม่ ศักยภาพพนกั งานอยั การในกระบวนการยตุ ิธรรมทเ่ี ป็นมติ รตอ่ ผูเ้ สียหาย จากการค้ามนษุ ย์ การถูกล่วงละเมดิ ทางเพศ และการกระท�ำความรนุ แรงตอ่ เดก็ ในรปู แบบอืน่ ๆ 11. คณะท�ำงานศกึ ษาผลกระทบจากการแก้ไขประมวลกฎหมายอาญาเก่ียวกับเกณฑอ์ ายุข้ันตำ�่ ของเดก็ ที่ไมต่ ้องรบั โทษทางอาญา 12. คณะท�ำงานศกึ ษาแนวทางการช่วยเหลือประชาชน ในการเขา้ ถงึ กระบวนการยตุ ธิ รรม กรณปี ระชาชน ได้รับผลกระทบจากการด�ำเนนิ การตามนโยบายของรัฐ 13. คณะทำ� งานประเมนิ ผลสมั ฤทธข์ิ องพระราชบญั ญตั คิ มุ้ ครองผถู้ กู กระทำ� ดว้ ยความรนุ แรงในครอบครวั พ.ศ. 2550 14. คณะทำ� งานปรับปรงุ ค�ำแปลยุทธศาสตร์ต้นแบบและมาตรการเชงิ ปฏิบัตกิ ารว่าด้วยการขจัด 15. ความรุุนแรงต่อ่ ผู้�หญิิงในด้้านการป้้องกัันอาชญากรรมและความยุตุ ิิธรรมทางอาญา (TIJ) คณะทำำ�งานยกร่่างระเบีียบสำำ�นัักงานอัยั การสููงสุุดว่า่ ด้้วยกองทุุนสถาบันั นิิติิวัชั ร์์

รายงานประจ�ำปี 2564 105 งานประชมุ อื่น 1. การประชุมคณะกรรมาธิการวา่ ดว้ ยการปอ้ งกันอาชญากรรมและความยุตธิ รรมทางอาญา สมัยที่ 30 2. การประชมุ โครงการร่วมมอื ระหว่างส�ำนกั งานอยั การสูงสุดกบั มูลนิธเิ อเชีย (TAF) และ สำ� นกั งานกจิ การยาเสพติดและการบงั คับใช้กฎหมายระหวา่ งประเทศ (INL) (กระทรวงการต่างประเทศ ประเทศสหรัฐอเมรกิ า) 3. การประชมุ สหประชาชาตวิ า่ ดว้ ยการปอ้ งกนั อาชญากรรมและความยตุ ิธรรมทางอาญา สมยั ท่ี 14 4. การประชุมทางวชิ าการระดับชาติว่าดว้ ยงานยตุ ธิ รรม ครัง้ ท่ี 18 (สำ� นกั งานกจิ การยุตธิ รรม) 5. การหารือรว่ มกบั รัฐบาลญ่ีปุ่นในการสนบั สนนุ โครงการต่าง ๆ ของสำ� นกั งานว่าดว้ ยยาเสพติดและ อาชญากรรมแห่งสหประชาชาติ (UNODC) งานวิทยากรให้กบั หน่วยงานอน่ื 1. วทิ ยากรในงานเสวนา “ระบบยุติธรรมทางอาญาท่ตี อบสนองตอ่ การคุ้มครองผู้หญิงจากการกระท�ำ ความรุนแรงด้วยเหตแุ หง่ เพศในประเทศไทย” จดั โดย สถาบนั เพือ่ การยุตธิ รรมแหง่ ประเทศไทย (TIJ) และสมาคมนักเรียน ทุนชฟี นงิ่ ประเทศไทย (วนั ท่ี 4 มนี าคม 2564) 2. วิทยากรในงานเสวนา เพอื่ เผยแพร่ “รายงานวิจยั Harmonious Justice : Thailand’s Approach to Restorative Justice” และ “ค่มู อื สหประชาชาตวิ า่ ด้วยกระบวนการยุติธรรมเชงิ สมานฉนั ท์ (ปรับปรงุ ครง้ั ที่ 2) ฉบบั แปลภาษาไทย” จดั โดย สถาบนั เพ่ือการยุตธิ รรมแห่งประเทศไทย (TIJ) (วันที่ 15 กนั ยายน 2564) 3. วทิ ยากรสมั มนาเชิงปฏบิ ตั กิ ารสานสมั พนั ธว์ ันอาเซยี น “ความรว่ มมือในอาเซียน : ความรว่ มมือ ระหว่างประเทศทางอาญา และการคุม้ ครองผ้เู สียหายซงึ่ เปน็ พลเมืองอาเซียน” หวั ข้อ “ความร่วมมือในการคมุ้ ครองผู้เสียหาย ซึง่ เป็นพลเมอื งอาเซียนของประเทศไทย” จัดโดย สำ� นักงานตา่ งประเทศ ส�ำนกั งานอยั การสงู สุด (วันที่ 5 สิงหาคม 2564)

106 รายงานประจ�ำปี 2564 สถิติผลงาน

รายงานประจ�ำปี 2564 107 สถิติ ิิคดีีสำำ�นัักงานคดีีศาลสููงปีีงบประมาณ 2564 (1 ต.ค. 63 – 30 ก.ย. 64) สนง.คดีศาลสูง คดีอุทธรณ์ สำ� นวนฎกี า รวม สว่ นกลาง 22,476 2,814 25,290 ภาค 1 45,282 3,880 49,162 ภาค 2 38,096 4,802 42,898 ภาค 3 52,892 2,606 55,498 ภาค 4 59,300 3,015 62,315 ภาค 5 31,590 2,575 34,165 ภาค 6 40,866 2,891 43,757 ภาค 7 29,011 4,285 33,296 ภาค 8 44,942 2,767 47,709 ภาค 9 35,328 2,391 37,719 รวม 399,783 32,026 431,809 สถิติผลการด�ำเนินงานสำ� นักงานการยุตกิ ารดำ� เนนิ คดแี พ่งและอนญุ าโตตลุ าการ ปี พ.ศ. 2564 ประเภทคดี จ�ำนวนคดี ทนุ ทรพั ย์ คดีช้ขี าดความเห็นแยง้ 19 2,239,981,160.35 คดชี ข้ี าดความเหน็ แย้ง เสรจ็ ก่อนเขา้ ประชุม 18 1,306,643,995.06 คณะกรรมการพิจารณาช้ีขาดการยุติข้อพพิ าทระหว่าง 2,739,712,244.76 หนว่ ยงานของรฐั และการด�ำเนินคดี (กยพ.) 147 คดชี ข้ี าดขอ้ พพิ าททางแพ่งระหว่างหน่วยงานของรฐั 74 137,416,168.89 คดชี ีข้ าดข้อพพิ าททางแพ่งระหว่างหน่วยงานของรฐั - เสรจ็ กอ่ นเข้าประชุม คณะกรรมการพิจารณาชข้ี าดการยุติ 2 - ข้อพพิ าทระหว่างหนว่ ยงานของรฐั และการดำ� เนินคดี (กยพ.) 2 ตอบข้อหารือ 531,185,675.74 ตอบขอ้ หารือ เสรจ็ ก่อนเขา้ ประชุม คณะกรรมการพจิ ารณา 48 15,108,126,935.40 ช้ขี าดการยตุ ิขอ้ พิพาทระหวา่ งหน่วยงานของรัฐและ 143 14,938,657,207.78 การด�ำเนนิ คดี (กยพ.) 30,046,786,143.18 ประชมุ คณะกรรมการพิจารณาช้ีขาดการยุตขิ อ้ พพิ าทระหวา่ ง 49 หน่วยงานของรฐั และการดำ� เนินคดี (กยพ.) 502 เสนอคณะรฐั มนตรเี พอื่ ทราบคำ� ชข้ี าดของคณะกรรมการพจิ ารณา ชข้ี าดการยตุ ิขอ้ พพิ าทระหวา่ งหน่วยงานของรฐั และการด�ำเนนิ คดี (กยพ.) คดีอนุญาโตตุลาการ รวม

108 รายงานประจ�ำปี 2564 1. สถติ งิ านคุ้ มครองสทิ ธิและช่วยเหลอื ทางกฎหมายแกป่ ระชาชน ประจ�ำปงี บประมาณ 2564 “The Statistics of Civil Rights Protection and Legal Aid Work in the Fiscal Budget Year 2564” กจิ กรรม หUนn่วitย เปUา้ หnมitาย Tผaลrงgาeนt OApcetirvaittiieosn งานคุ้มครองสทิ ธิเสรีภาพและผลประโยชน์ จ�ำนวนคด ี 10,000 18,181 Work on Nation-Wide ของประชาชนจ�ำนวน 76 จังหวดั Cases Right and liberty (รวมกทม.) Protection and Public 1. ให้บรกิ ารด�ำเนนิ การคมุ้ ครองสทิ ธ ิ Interests (Including ทางศาลแกป่ ระชาชนตามท่ีกฎหมาย Bangkok Metropolis) กำ� หนดใหเ้ ป็นอ�ำนาจหนา้ ทีข่ อง 1.Representing in Court พนกั งานอยั การ On Individual Behalf as Required by the Laws 2. ให้บรกิ ารช่วยเหลอื แนะนำ� ปรึกษา 2.Legal Advisory Service ทางกฎหมายแก่ประชาชน 3. ให้บริการชว่ ยเหลือประนอมข้อพพิ าท 3.Conciliation Aid ในคดแี พง่ และคดีอาญาทเี่ ป็นความผดิ 65,000 76,377 อันยอมความได้ 4. ใหค้ วามชว่ ยทางอรรถคดใี นการทำ� นติ กิ รรม 4.Legal Assistance 5. เผยแพรค่ วามรทู้ างกฎหมายแก่ หมู่บา้ น/ 20,000/ 14,277/ 5.Legal Knowledge ประชาชน คน 80,000 62,963 Dissemination Villages/ Persons 6. ชว่ ยเหลอื ทางอรรถคดีโดยจัดหา เรอ่ื ง 2,000 1,278 6.Providing Advocate ทนายความว่าตา่ งแกต้ า่ ง Cases In Litigation 7. สนบั สนุนการประนอมและระงบั หมู่บา้ น/ 9,000/ 1,519/ 7.Community Mediation ข้อพิพาทในระดับชุมชน คน 18,000 3,198 And Dispute Settlement Villages/ Support Persons 8. ฝกึ อบรมความร้ทู างกฎหมายแก ่ คน 46,000 12,217 8.Legal Knowledge บุคคลกลมุ่ ต่าง ๆ Persons Training to Various Groups of People

สรปุ ผลการดำ� เนินการของสำ� นกั งานคุ้ มครองสทิ ธ ประจ�ำปงี บประมาณ พ.ศ. 2564 (ตุลา โครงการ/กจิ กรรม เป้าหมาย/ผ (หมูบ่ ้าน/ชมุ ชน/ 1. การคุ้มครองสทิ ธทิ างศาลตามท่ีกฎหมายก�ำหนดให้เป็นอำ� นาจหนา้ ที่ ของพนักงานอยั การ โรงเรยี น) - 2. การช่่วยเหลืือทางอรรถคดีีโดยการจัดั ทนายความอาสาให้ค้ วามช่ว่ ยเหลืือ ในการว่่าต่่าง แก้ต้ ่่าง ในชั้้�นศาล - 3. การใหค้ วามช่วยเหลือในการทำ� นิตกิ รรมสญั ญา และการให้ค�ำปรกึ ษา - ปัญหาทางกฎหมาย แกป่ ระชาชน และชว่ ยเหลอื ประนอมขอ้ พิพาท 9,000 4. การสนบั สนุนการประนอมและระงับขอ้ พิพาท ในระดับชุมชน (โดยการอบรมผู้นำ� ชมุ ชน ผนู้ �ำท้องถ่นิ คณะกรรมการหม่บู า้ น 20,000 คณะกรรมการกองทนุ หม่บู ้าน) - 5. กจิ กรรมเผยแพร่ความรูท้ างกฎหมายต่าง ๆ แกป่ ระชาชน 29,000 6. กจิ กรรมฝึกอบรมความรทู้ างกฎหมายแกบ่ คุ คลกล่มุ ต่าง ๆ 250,0 รวม รวมท้งั สนิ้ จ�ำนวน

ธแิ ละชว่ ยเหลือทางกฎหมายแก่ประชาชน าคม 2563 - กนั ยายน 2564 ) ผลผลิต ผลการด�ำเนินการ หมายเหตุ (เรื่อง/ราย) (หมู่บ้าน/ชุมชน/โรงเรยี น) (เร่ื อง/ราย) 10,000 เร่ือง - 18,181 เรอื่ ง 2,000 เร่อื ง - 1,278 เรอื่ ง 65,000 ราย - 76,377 ราย 18,000 ราย 1,519 หมบู่ า้ น 3,198 ราย 80,000 ราย 14,277 หมู่บ้าน/ 62,963 ราย รายงานประจ�ำปี 2564 109 46,000 ราย ชมุ ชน/โรงเรียน 12,217 ราย 221,000 ราย 000 - 15,796 หมูบ่ ้าน/ 174,214 ราย ชุมชน/โรงเรยี น 190,010

110 รายงานประจ�ำปี 2564 สถิติคดี STATISTICS OF CASES

สถิตคิ ดีอาญารับใหม่ จําแนกตามรายภาคและป The statistics of new Criminal cases classified by ประเภทสํานวน Bกanทgมko.k Rภeาgiคon11 Rภeาgiคon22 Rภeาgiคon33 Rภeาgiคon44 Rภeาgiคon55 Rภe 3 ความอาญาปรากฏผตู้ ้องหา 32,433 53,136 36,122 62,187 65,731 35,252 3 ทีส่ ่งตัวมา ความอาญาปรากฏผู้ตอ้ งหา 6,007 2,857 2,260 2,112 3,018 3,057 ที่ไมไ่ ดส้ ง่ ตัวมา (เว้นแตค่ ดีเปรียบเทียบ) 66,192 8,667 35,808 35,090 79,097 75,540 ความอาญาปรากฏผู้ตอ้ งหา ทีไมไ่ ดส้ ง่ ตวั มา (เฉพาะคดีเปรยี บเทียบ) 1,386 218 375 465 819 3,774 ความอาญาไม่ปรากฏตัว 104 12 6 38 20 18 - 7 15 25 1 30 ผูก้ ระทําผิด ความอาญาทแ่ี ก้ตา่ ง 4,034 7,802 21,626 26,764 26,410 20,899 ชันสตู รพลิกศพ 72,699 สํานวนฟืน้ ฟสู มรรถภาพ ผตู้ ิดยาเสพตดิ รวม 110,156 96,212 126,681 175,096 138,570 8

ประเภทสํานวนคดี ปี พ.ศ. 2564 y Region and Type of cases in 2021 ภeาgiคon66 Rภeาgiคon77 Rภeาgiคon88 Rภeาgiคon99 Tรoวtมal Type of cases 37,874 37,537 44,091 38,051 442,414 Alleged offenders sent for prosecution Alleged offenders not sent for prosecution 2,798 2,199 2,584 3,021 29,913 (Exclude settlement cases) Alleged offenders not sent for prosecution (Settlement cases only) Unknown offenders 38,769 18,483 33,854 33,439 424,939 Post mortem inquest Representing as counsels in Criminal cases 598 323 10,219 Narcotics Addict 975 1,286 Rehabilitation cases 22 10 16 11 257 Total รายงานประจ�ำปี 2564 111 85 1 21 27 212 4,432 5,931 7,184 8,840 133,922 84,578 64,484 88,725 84,675 1,041,876

แผนภแูมผสิ นถภติ ูมคิิสถดติ ีอคิ าดญีอาาญรับารใับหใมห่ มร่ วรมวมททุกกุ ปปรระะเเภภททสสําา ChCahrta:rtS:taStiasttiisctsicfsofroar lalllTTyyppeeooffnneeww CCrrimi จานวนเร่อื ง (Cases) 175,09 200,000 150,000 126,681 100,000 110,156 96,212 50,000 72,699 0 Bangkok Region 1 Region 2 Region 3 Region กทม. ภาค 1 ภาค 2 ภาค 3 ภาค 4

ําานนววนนคคดดีจํีจาแานแกนตกาตมราามยรภาายคภปาี คพ.ปศ.ี พ25.ศ6.42564 112 รายงานประจ�ำปี 2564 innaall ccaasseessCClalassisfifeieddbybyReRgeiognionin i2n021021 96 138,570 84,578 88,725 84,675 64,484 4 Region 5 Region 6 Region 7 Region 8 Region 9 4 ภาค 5 ภาค 6 ภาค 7 ภาค 8 ภาค 9

สถติ คิ ดรี ับใหม่ คดคี วามอาญาปรากฏผู้ต้องหาที่ส่งต The sotสfaถtTติ isoิคtpดicีร1sับ0oใtหhfมrTa่ คonดpkีคin1วg0ามtohอfrาanญneาkwfปionรCrาgrกpimoฏrfผoin้ตู snae้อelงcwหcuaาtCsทioreี่สinsmง่ The statistics อนั ดบั ท่ี ประเภทคดี รับให Rank Type of cases New ca 1 พระราชบญั ญัติยาเสพตดิ ใหโ้ ทษ พระราชบญั ญตั จิ ราจรทางบก (ขบั รถขณะเมาสุราหรือ 180,29 2 ของเมาอยา่ งอน่ื ) ความผิดฐานลักทรัพย์มาตรา 334 – 335ทวิ 46,69 3 พระราชบญั ญัติจราจรทางบก (ผขู้ ับข่ีเสพยาเสพตดิ ใหโ้ ทษ และวัตถทุ ่ีออกฤทธิ์ตอ่ จิตและประสาท) 21,77 4 พระราชบญั ญัติการพนัน (การพนนั อน่ื ๆ ) 20,26 5 พระราชบญั ญตั ิอาวธุ ปืนฯ (ที่ออกใบอนญุ าตให้ได)้ 6 20,13 7 พระราชบญั ญัติคนเข้าเมือง 16,02 12,13 8 พระราชบญั ญตั ิการพนัน (การพนันสลากกนิ รวบ) 9,805 9 ความผิดต่อร่างกายมาตรา 295 - 300 9,416 10 พระราชบญั ญตั ิรับราชการทหาร 7,326

ตัวมา 10 อนั ดบั สงู สดุ ประจําปี พ.ศ. 2564 nmงตoiinวัnfมaA2าll0l1ce20ag1seอedันsดooับfffสeAูงnสldlุดeeปgrseระdsจeาonปftfี พefon.ศrd.pe2rr5os6s4esecunttion in 2021 หม่ Type of cases รายงานประจ�ำปี 2564 113 ases 98 Narcotics Act Road Traffic Act (Offence of drunk of alcohol and other 90 intoxicant while driving) Offence of Theft, Sections 334 - 335 72 Road Traffic Act (Offence of consuming narcotics and prohibited psychotropic substance while driving) 69 Gambling Act (Other Gamblings) 38 Act Controlling Firearms (Licensable firearms) 21 33 Immigration Act 5 Gambling Act (Illegal Lottery) 6 Offences Against Bodily Harm, Sections 295 - 300 6 Military Service Act

114 รายงานประจ�ำปี 2564 แผนภูมิสถิตแคิผนดภรี ูมับสิ ใถหติ มิคด่ ครี ับดใหีคมว่ าคดมีคอวาาญมอาาญปารปารกากฏฏผูผ้ตู้ตอ้้องงหหาทาที่สี่่งสตวัง่ มตาวั 1ม0าอัน1ด0บั สองู นั สดุดับปรสะูงจสาปดุ ี พป.ศร.ะ2จ56ํา4ปี พ.ศ. 2564 อนั ดับท่ี 1 พระราชบัญญัตยิ าเสพติดใหโ้ ทษ จานวนเร่อื ง 200,000 อนั ดบั ท่ี 2 พระราชบญั ญตั จิ ราจรทางบก 180,298 (ขับรถขณะเมาสุราหรอื ของเมาอย่างอน่ื ) 150,000 อนั ดบั ท่ี 3 ความผิดฐานลักทรพั ย์ มาตรา 334 - 335 ทวิ อนั ดับที่ 4 พระราชบญั ญัตจิ ราจรทางบก (ผขู้ ับขเ่ี สพยาเสพตดิ ให้โทษ และวัตถุที่ออกฤทธ์ติ ่อจิตและประสาท) อันดบั ท่ี 5 พระราชบัญญตั กิ ารพนัน (การพนนั อนื่ ๆ ) 100,000 อนั ดบั ที่ 6 พระราชบญั ญัตอิ าวธุ ปืนฯ (ท่ีออกใบอนญุ าตใหไ้ ด)้ อันดบั ท่ี 7 พระราชบัญญตั ิคนเขา้ เมอื ง 50,000 46,690 อนั ดับท่ี 8 พระราชบัญญัติการพนัน (การพนนั สลากกินรวบ) 0 21,772 20,269 20,138 16,021 12,133 9,805 9,416 7,326 อันดบั ท่ี 9 ความผิดต่อร่างกาย มาตรา 295 - 300 อนั ดับท่ี 10 พระราชบัญญัตริ ับราชการทหาร อันดับที่ Chart: Statistics of Top 10th ranking of new Criminal cases of Alleged offenders Chart : Statistics of Top 10th ranking soef netwfoCrrimpirnoalsecacsuestioofnAlilneg2ed02o1ffenders sent for prosecution in 2021 Rank 1 Narcotics Act Cases 200,000 Rank 2 Road Traffic Act (Offence of drunk of alcohol 180,298 and other intoxicant while driving) Rank 3 Offences of Theft, Sections 334 - 335 150,000 Rank 4 Road Traffic Act (Offence of consuming narcotics and prohibited psychotropic substance while driving) Rank 5 Gambling Act (Other Gamblings) 100,000 Rank 6 Act Controlling Firearms (Licensable Firearms) Rank 7 Immigration Act 50,000 46,690 Rank 8 Gambling Act (Illegal Lottery) 0 21,772 20,269 20,138 16,021 12,133 9,805 9,416 7,326 Rank 9 Offences Against Bodily Harm, Sections 295 - 300 Rank 10 Military Service Act Rank

รายงานประจ�ำปี 2564 115 สถติ ิเปรยี บเทียบคดีรบั ใหม่ คดคี วามอาญาปรากฏผู้ตอ้ งหาทส่ี ่งตัวมา Theสcถoิตmิเปpรยี aบriเsทีoยnบคoดfีรปับnี ใeปพหw.ี มศพ.่ C.ค2ศดr5.iีคm62ว05iาn–6มaอ0พlา.–ญcศa.พาs2ป.e5ศรs6า.4ก2oฏ5fผู6้Aต4้lอlงeหgาeที่dสง่ oตfัวfมeาnders sent The comparisonfoforofrpnrpoerswoescCeurictmiuoitnnioadlnucrdainsuegrsi2no0gf172A0l-l1e27g0e2–d12o0ff2e1nders sent (22(502261501861) 18 ) ปี ป(Y((ี 2222e(Y50a0561er16)29a92 )r) ) จาจนํNาNนวeวeนwนwคคcดcดaaรี ีรssับบัeesใใsหหมม่ ่ ( 22(052216057061) 70 ) (22(22505062623030) ) (225062(412250)6241) 5615,6912,992 9 5905,9002,802 8 56556,58,7827 2 493,373 4424,4214,414 แผนภมู สิ ถิตเิ ปรียบเทียบคดรี ับใหม่ คดีความอาญาปรากฏผ้ตู ้องหาทส่ี ่งตวั มา ChChaแarผtrน:t:ภCCูoมoสิ mmถิตppเิ aaปrrรiissยี ooบnnเทีoยofบfnปคnปeีดพewีรี พ.wับศC.ใ.ศrหC2i.mมr52i่m6iค5n0ด6ainีค–l0วacพา–la.มsศcพอe.aาs.2sศญe5o.6าsf2ป4A5oรl6fาleก4Agฏleผlูd้eตg้oอeงfหdfeาทnoี่dสffe่งeตrsnวั dsมeาenrts sent ffoorrpprorosesceuctuiotniodnudriunrgin2g01270-1270–212021 จานวนเร่ือง (Cases) 700,000 600,000 561,929 590,028 565,872 500,000 2561 493,373 442,414 (2018) 400,000 2564 (2021) 300,000 200,000 100,000 0 2562 2563 2560 (2019) (2020) (2017) ปี (Year)

สถิติเสปถริตยี ิเปบรเทยี บียเบทีคยดบรีคจบั ดารีใแจหับํนใามแหก่ นมคตก่ ดาคตมีคดาปวคีมาปวรมาะรมเะอภเอาภทาญทญคคาดาดปปี ี ร5ร5าาออกกันันฏฏดดผผู้บั The comparison of neTwhCeClcaroCsimmlsaifispniseaiafrdiliesocdbanybfsooyeTrfsoTpnoporepofw5sA5tehCtlchlrRueiRmtagaioneninnkdkaiinnldogucgfar อนั ดบั ที่ ประเภทคดี 2560 2561 ป Rank Type of cases (2017) (2018) 2 1 พระราชบัญญตั ิยาเสพตดิ ใหโ้ ทษ 218,015 234,212 2 พระราชบญั ญตั จิ ราจรทางบก (ขบั รถขณะเมา -- สุราหรอื ของเมาอย่างอน่ื ) 3 ความผิดฐานลกั ทรัพยม์ าตรา 334 – 335 ทวิ 27,399 25,278 พระราชบญั ญตั ิจราจรทางบก (ผขู้ ับขี่เสพยา -- 4 เสพตดิ ให้โทษ และวตั ถุท่ีออกฤทธิ์ต่อจิตและ 30,904 39,188 ประสาท) 5 พระราชบัญญตั ิการพนนั (การพนันอ่ืน ๆ )

ดผผู้บตบั้ตู ส้ส้อองูงูงงสหสหุดาทดุาขี่ทขสอส่ีอง่งปตง่งัวตปี พมวัี .าพมศ..าปศ2ี .ปพ526ี.ศพ54.6.ศ245. 62056–0พ.–ศ.พ2.5ศ6. 42564 116 รายงานประจ�ำปี 2564 farfooisenfefngTsTdy2oype0fp1erAs7eol-sl2foee0gcfn2eac0tsdaefsosoefrifnsepin2nr0do2e2s1re0sc2su1etniot n during 2017 – 2020 ปี (Year) 2563 2564 Type of cases (2020) (2021) 2562 180,298 Narcotics Act (2019) 206,851 Road Traffic Act (Offence of drunk of 46,690 alcohol and other intoxicant while 227,969 driving) 21,772 Offence of Theft, Sections 334 - 335 - 22,830 Road Traffic Act (Offence of 20,269 consuming narcotics and prohibited 23,024 21,029 psychotropic substance while driving) 20,138 Gambling Act (Other Gamblings) - 10,465 22,613 18,445

สTถhติ eิคดstรี aบั tใisหtTสมiถhc่ sติคeคิดosดคี tfaรี วTับtาioใsมหtpอiมcา1s่ ญค0oดtาfhีคปTวrรfaoาoาnpมrกkอฏp1iาnผr0ญog้ตูthsา้อ(oeปrEงacfรxหnuาncาktกleiทioฏunwไี่ nผdgูม้ตeCo่ไ(้Eดปrfอsงxiส้ รmenหcะ่งtelาจตituทnwีlํวั ่dาeaไปมeมCmlี า่ไพrcsดieme.a(้สศnเtsว่งi.t อนั ดบั ท่ี ประเภทคดี ร Rank Type of cases New 1 ความผดิ ฐานฉอ้ โกง มาตรา 341 - 348 2 พระราชบญั ญตั ยิ าเสพติดให้โทษ 2 ความผดิ ฐานยักยอก มาตรา 352 - 356 3 พระราชบัญญัติวา่ ดว้ ยความผดิ อนั เกิดจากการใช้เช็ค 5 พระราชบัญญัตริ ับราชการทหาร 6 ความผดิ ฐานลกั ทรพั ย์ มาตรา 334 - 335 ทวิ 7 ความผิดฐานเปิดเผยความลับและหมิน่ ประมาท มาตรา 322 - 333 8 ความผดิ ตอ่ รา่ งกาย มาตรา 295 - 300 9 พระราชบญั ญตั ิศุลกากร 10 ความผดิ ฐานทาใหเ้ สียทรัพย์ มาตรา 358 - 361

sวงi.tenตน้l2esacวั 5แmlaมo6ตscา4fe่คeanAด(ssเt)eเีวlปlsc้นienรaแogียsตfe2eบ่ค0dAsเด2)ทlolีเ1iียeปnfgบfรee2ีย)d0nบ12dเ0oท1eีfยอfrบesันn)nดd1บัoe0tสrอsงู sสนัenดุnดoับttปสfsรoูงeะสrnจุดtpาปroี พse.ศc.u2ti5o6n4 รับใหม่ Type of cases w cases Offences of Cheating and Fraud, Sections 341 - 348 5,105 2,632 Narcotics Act 2,411 Offences of Misappropriation, Sections 352 - 356 2,051 Offences Related to the Issuance of Cheques Act 1,958 Military Service Act 1,630 Offence of Theft, Sections 334 - 335 รายงานประจ�ำปี 2564 117 997 675 Offences of Disclosure of Private Secrets and Defamation, Sections 332 – 333 Military Service Act Offences Against Bodily Harm, Sections 295 - 300 620 Customs Act 585 Offences of Mischief, Sections 358 – 361

118 รายงานประจ�ำปี 2564 แผนภูมสิ ถติ ิคดีรับใหม่ คดีความอาญาปรากฏผู้ต้องหาที่ไม่ไดส้ ่งตวั มา (เวน้ แตค่ ดเี ปรยี บเทียบ) แผนภมู สิ ถติ คิ ดรี ับใหม่ คดีความอาญาปราก1ฏ0ผู้ตอ้ งนั หดาทับี่ไมส่ไูงดสส้ ่งดุ ตวั ปมาร(ะเวจ้นํแาปตค่ี พดีเป.ศรีย.บ2เท5ีย6บ4) 10 อันดับสูงสุด ประจาปี พ.ศ. 2564 อนั ดับท่ี 1 ความผดิ ฐานฉอ้ โกง มาตรา 341 - 348 จานวนเร่ือง 6,000 อันดับที่ 2 พระราชบญั ญัติยาเสพตดิ ใหโ้ ทษ 5,000 5,105 อันดบั ท่ี 3 ความผิดฐานยักยอก มาตรา 352 - 356 4,000 อันดับท่ี 4 พระราชบญั ญตั วิ า่ ด้วยความผดิ อนั เกดิ จากการใชเ้ ชค็ 2,632 2,411 2,051 1,958 อันดบั ท่ี 5 พระราชบัญญตั ริ บั ราชการทหาร 3,000 1,630 อันดับที่ 6 ความผดิ ฐานลกั ทรพั ย์ มาตรา 334 - 335 ทวิ 997 675 620 585 อันดับที่ 7 ความผดิ ฐานเปิดเผยความลบั และหมิน่ ประมาท มาตรา 322 - 333 2,000 อันดบั ท่ี อนั ดับที่ 8 ความผิดต่อรา่ งกาย มาตรา 295 - 300 1,000 อันดบั ที่ 9 พระราชบัญญตั ศิ ลุ กากร อนั ดับท่ี 10 ความผดิ ฐานทาให้เสียทรัพย์ มาตรา 358 - 361 0 TheTshteasttiasttisitcicss ooffTTofpoop1r0pt1h r0roatnhskerinacgnu(oEktfxiionnclenugwdo(eCErfsixmenctitnlelueawmldceeCansrtesiscmeaotsiftenlAsea)llmilengce2ea0dn2sot1effsceanosdfeerAss)lnlioentgse2e0dnt2of1ofrfpernosdeceurtsionnot sent Rank 1 Offences of Cheating and Fraud, Sections 341 - 348 Cases 6,000 Rank 2 Narcotics Act 5,105 Rank 3 Offences of Misappropriation, Sections 352 - 356 Rank 4 Offences Related to the Issuance of Cheques Act 5,000 4,000 Rank 5 Military Service Act 3,000 2,632 Rank 6 Offence of Theft, Sections 334 - 335 2,411 2,051 1,958 Rank 7 Offences of Disclosure of Private Secrets and Defamation, 2,000 1,630 Sections 332 – 333 1,000 997 Rank 8 Offences Against Bodily Harm, Sections 295 - 300 675 620 585 Rank 9 Customs Act Rank Rank 10 Offences of Mischief, Sections 358 – 361 0

รายงานประจ�ำปี 2564 119 สถิติเปรยี บเทยี บคดรี ับใหม่ คดีความอาญาปรากฏผ้ตู อ้ งหาท่ีไมไ่ ด้ส่งตัวมา สถติ ิเปรยี (บเวเทน้ ียแบตคค่ ดดรี เี บัปใรหยี มบ่ คเทดียคี วบา)มปอาี พญ.าศป.ร2า5ก6ฏ0ผู้ต–้องพห.าศที.่ไ2ม5ไ่ ด6้ส4่งตวั มา The comparison(เoวfน้ แnตe่คwดีเCปrรiียmบiเnทียaบl )caปsี พes.ศ.o2f5A6l0le–gพe.dศ.o2f5f6e4nders not sent for The copmropasreiscoun(toEioxfcnnleu(wdExeCcrismleutindtlaeelmcsaeestentstleocfmaAseellesn)gteddcuaorsifnfeegsn)2d0de1rus7rni–notg2s0e22n01t1f7or–pr2o0se2c1ution ปปี ี ((YYeeaarr)) (2250(62223050)6230 ) (22052614(22)506241) (2205 16( 227005)1670) (2205(1622810516) 18) (2205(16229250)6129 ) จานวจนํคานดวรี นบั คใดหีรมับ่ ใหม่ New Nceaswescases 4422,0,01199 37,8133 3333,,779988 3300,3,39900 292,991,9313 แผแนผภนูมภสิ ูมถิสติ ถเิ ติ ปเิ (ปรเีย(วรเียบว้นบน้เแทเแตทยีตี่คย่คบบดดคคเี ีเปดปดีรรรรี บัียยีับบบใใหหเเททมีมย่ีย่คบคบด)ด)ีคปีควปี วาพี ามพ.ศมอ..าศอญ2.า5ญ2า6ป5า0ร6ปา–0รกพาฏ–ก.ผูศ้พฏต.้.ผ2ศองตู้5.ห6อ้ 2า4ทง5ีห่6ไมา4ท่ไดไี่ ้สมง่ ่ไตดวั ส้ ม่งาตัวมา CharCt:hCarpoftom:rorCpspoeamrcoripusseatocironiusntooion(fnEonx(fecEnlwxuecdlwCuerdCimersiemsinteitntalteallelmcmcaeasesnenetstscocoaaffssAAeeslsll)l)eedgdgeueudrdriniongofgff2ef02ne10dn71ed7–res2–rns02o2n0t1o2ste1nstent for จานวนเรือ่ ง (Cases) 45,000 42,019 37,813 40,000 35,000 2560 33,798 30,000 (2017) 25,000 2561 2562 30,390 29,913 20,000 (2018) (2019) 15,000 2563 2564 10,000 ปี (Year) (2020) (2021) 5,000 0

สถิติเปสรถยี ติ บิเเปทรียยี บบคเทTดียhีรบeับคcใดหoรี mมบั ่ ใpคหaดมrคีi่ sควoดาnคี มจวoอาาfาแมจnญอนํeาาแากwญนปตกาCราปตาrมiรากmปามฏกรiปnผะฏรaเ้ตู ผะูภl้อ้เตภทc้งaอทคหงsคหดeาดาีทsท5ี ี5่ไี่oไมอfมอ่ไัน่ไAนั ดดดlด้สส้ lบัับe (ExcTlhuedecsoemttpleamriesnotncoasfens)edwuCrinrigm2in01a7l c- a2s0e2s1 oCflaAsslilfei (Exclude settlement cases) during 2017 – 2021 Classif อันดบั ที่ ประเภทคดี 2560 2561 (Rank) Type of cases (2017) (2018) 1 ความผดิ ฐานฉอ้ โกง มาตรา 341 - 348 4,466 4,808 2 พระราชบญั ญัตยิ าเสพตดิ ใหโ้ ทษ 2,210 2,694 3 ความผดิ ฐานยกั ยอก มาตรา 352 - 356 4,540 3,838 4 พระราชบญั ญัติวา่ ด้วยความผิดอนั เกดิ จากการใชเ้ ชค็ 4,673 3,777 5 พระราชบัญญตั ิรบั ราชการทหาร 1,971 2,307

สสบบe่ง่งgสตตสeงูวั วังู dสมสมุดาดุ oาขขf(อ(fเอวเeงว้นงปnน้ ปแdี พแตีeพ.ค่ตrศsด.ค่ .ศีเnด2ป.o5เี ร2ปt6ีย5ร4sบ6ียeเ4ทnบียtเทบfoยี) rบปp)ี พrปo.ศsี eพ. c2.ศu5t6.i0o2n5–6พ0.ศ–. 2พ5.ศ64. 2564 120 รายงานประจ�ำปี 2564 feiegdedbyoTffoepn5dtehrRs annoktinsgeonftTfyopreporfocsaesceustinon2021 fied by Top 5th Ranking of Type of cases in 2021 ปี (Year) 2563 2564 Type of cases (2020) (2021) 2562 Offences of Cheating and Fraud, (2019) 5,105 Sections 341 - 348 4,285 4,449 2,936 2,707 2,632 Narcotics Act 3,069 2,642 2,411 Offences of Misappropriation, Sections 352 - 356 2,974 2,597 2,051 Offences Related to the Issuance of Cheques Act 1,664 904 1,958 Military Service Act

รายงานประจ�ำปี 2564 121 สถิติเปรียบเทยี บคดรี ับใหม่ คดีความอาญาปรากฏผู้ต้องหาทไี่ ม่ได้สง่ ตัวมา The comสpถิตaเิrปisรoีย(nบเ(ฉเเทoฉพียพfาบาnะคะคeคดดwดรี เีบัีเปปCใรรหrียียiมmบบ่ คเเiทnทดียaคียี บlวบ)าc)มปaปอีsพาีeพญ.sศ.า.ศoป2.fร52าA6ก50lฏ6le–ผ0ู้gตพe–้.อdศงพห. o.า2ศทfี5.่f6ไe2ม4n5ไ่ ด6d้ส4e่งrตsัวnมาot sent for The copmropsaericsountionf n(eSwetCtlreimmineanltccaasessesofoAnllye)gedduorifnfegn2d0e1rs7n–o2t 0se2n1t for prosecution (Settlement cases only) during 2017 - 2021 ปี (Year) จานวนคดรี บั ใหม่ 2560 2561 ปี (Ye25a6r)2 2563 2564 (22506230 ) (22052614) Nจeําwนวcนaคsดesีรับใหม่ (2 021576)0 (22051681 ) (22506129 ) (2800230,)9 05 (2402241,9)39 New cases 1,7(6280,1874)8 1(,2702148,5)4 7 1(2,508179,)74 6 803,905 424,939 1,768,848 1,724,547 1,587,746 แผนภูมสิ ถิตเิ ปรยี บเทยี บคดีรับใหม่ คดคี วามอาญาปรากฏผ้ตู อ้ งหาทไ่ี ม่ได้สง่ ตวั มา ChaCrthแ:aผrCนtoภCูmoมิสmpถติap(ิเraปเirsฉ(รioเsพียฉonบาพnเะาoทoคีะfยคfดบnดnเี คปีเeeปดรwwรีรยี ยีับCบCบใrเrหเiทiทmมmียีย่iคnบบinดa))aีคlปปlวcี ีาacพพมsa.eศอ.sศs.าe.ญ2so25fาo65ปAf06รl0Alา–eกlg–พlฏee.ผพศูdg้ต.e.ศ้o2อdงf.5fห62eoา45nทfีf6่dไe4eมnrไ่ sดdส้neง่ orตstัวsnมeาontt sent forfoprroprsoesceuctuiotionn(S(Seetttlleement ccaasseessoonnlyl)yd) udruinrgin2g012701-720-221021 จานวนเร่ือง (Cases) 2,000,000 1,768,848 1,724,547 1,587,746 1,500,000 1,000,000 803,905 500,000 424,939 0 2560 2561 2562 2563 2564 (2017) (2018) (2019) (2020) (2021) ปี (Year)

TheTsสhtถeaิตtsสiิคstถatดติ itรีciิคsบัsดtiใีรocหบัsfมใoTห่ fคoมTด่pคoคี ดp1วคี 0า1วtม0hาอtมhrาอarญาanญnkาkาiไniมไnมg่ปgป่ oรoราfาfกกnnฏฏeeตตwwัวัวผผCูC้ก้กูrrรimรiะmะทiทําผ อนั ดับท่ี ประเภทคดี รับใหม่ Rank Type of cases New case 1 พระราชบัญญตั ิยาเสพติดใหโ้ ทษ 2 3,79 3 พระราชบัญญตั ิป่าไม,้ ป่าสงวนแหง่ ชาติ, อทุ ยานแห่งชาติ 2,17 4 1,17 5 ความผิดฐานลักทรัพย์ มาตรา 334 - 335 ทวิ 6 67 พระราชกาหนดการประมง 29 7 18 พระราชบัญญัติอาวธุ ปนื ฯ (ท่ีออกใบอนุญาตให้ได้) 8 14 9 พระราชบัญญตั ิอาวธุ ปืนฯ (ท่ีออกใบอนญุ าตให้ไม่ได)้ 10 12 พระราชบัญญัติจราจรทางบก 9 (ขบั รถขณะเมาสรุ าหรอื ของเมาอยา่ งอื่น) 9 ความผดิ ฐานกระทาให้ผู้อื่นตายโดยประมาท มาตรา 291 ความผิดฐานพยายามฆา่ ผอู้ ื่น มาตรา 288, 289, 80, 81 ความผิดฐานฆ่าผูอ้ ่นื โดยเจตนา มาตรา 288 - 289

mทiทnํinาaาผalผิดlcิด1ac0s1ae0sอseนั อosดนัfบั oดUสfบั nูงUสสknุดnงู oสkปwnุดรnoะปจwoรําnfะปfจeี oพาnf.ปdศfeeี .พrn2s.5dศi6ne.4r22s50i62n142021 122 รายงานประจ�ำปี 2564 es Type of cases 98 Narcotics Act 70 Forestry Act, National Reservation Forest Act, National Park Act 71 Offences of Theft, Sections 334 - 335 73 Fishery Act 90 Act Controlling Firearms (Licensable Firearms) 86 Act Controlling Firearms (UnLicensable Firearms) 44 Road Traffic Act (Offence of drunk of alcohol and other intoxicant while driving) 29 Offences of Causing - Death by Negligence, Sections 291 95 Offences of Attempted Murder, Sections 288, 289, 80, 81 93 Offences of Murder, Sections 288 - 289

รายงานประจ�ำปี 2564 123 แผนภูมิสถแผิตนคิ ภดูมีริสถับติ ใิคหดมรี ับ่คใดหมีคค่ วดาีคมวาอมาอญาญาาไไมม่ปป่ รราากกฏตฏัวตผวัู้กรผูะ้กทราผะิดทํ1า0ผอิดันด1ับ0สูงอสนัดุ ดปับระสจูงาปสี ุดพ.ศป.ร2ะ5จ64ําปี พ.ศ. 2564 อันดับท่ี 1 พระราชบัญญตั ยิ าเสพติดให้โทษ จานวนเรอ่ื ง 93 อนั ดบั ท่ี 2 พระราชบัญญตั ิปา่ ไม้, ปา่ สงวนแหง่ ชาติ, อุทยานแห่งชาติ 4,000 3,798 อนั ดบั ที่ 3 ความผดิ ฐานลกั ทรัพย์ มาตรา 334 - 335 ทวิ 3,500 อันดับท่ี 4 พระราชกาหนดการประมง 3,000 อันดบั ท่ี 5 พระราชบัญญตั ิอาวธุ ปนื ฯ (ทีอ่ อกใบอนญุ าตใหไ้ ด้) 2,500 2,170 อันดับที่ 6 พระราชบญั ญัตอิ าวุธปนื ฯ (ทอ่ี อกใบอนญุ าตใหไ้ ม่ได้) 2,000 อนั ดับที่ 7 พระราชบัญญัตจิ ราจรทางบก (ขบั รถขณะเมาสรุ าหรือของเมาอยา่ งอน่ื ) 1,500 1,171 อันดับที่ 8 ความผดิ ฐานกระทาให้ผู้อืน่ ตายโดยประมาท มาตรา 291 1,000 อนั ดบั ท่ี 9 ความผิดฐานพยายามฆ่าผู้อื่น มาตรา 288, 289, 80, 81 673 อนั ดับที่ 10 ความผิดฐานฆ่าผู้อน่ื โดยเจตนา มาตรา 288 - 289 500 290 186 144 129 95 0 อนั ดับท่ี Chart: StaChtiasrtti:cSstaotifstTicos pof 1To0pth1r0athnrakninkigngooff nneewwCrCimriimnailncaaslecs aosfeUsnkonfowUnnokffneondwenrs oinff2e0n21ders in 2021 Rank 1 Narcotics Act Cases Rank 2 Forestry Act, National Reservation Forest Act, National Park Act 4,000 3,798 3,500 Rank 3 Offences of Theft, Sections 334 - 335 3,000 Rank 4 Fishery Act 2,500 Rank 5 Act Controlling Firearms (Licensable Firearms) 2,170 Rank 6 Act Controlling Firearms (UnLicensable Firearms) 2,000 Rank 7 Road Traffic Act (Offence of drunk of alcohol and other 1,500 1,171 intoxicant while driving) 1,000 673 Rank 8 Offences Of Causing - Death by Negligence, Sections 291 500 290 186 144 129 95 93 0 Rank 9 Offences Of Attempted Murder, Sections 288, 289, 80, 81 Rank Rank 10 Offences Of Murder, Sections 288 - 289

124 รายงานประจ�ำปี 2564 สถติ ิเปรยี บเทียบคดีรับใหม่ คดีความอาญาไมป่ รากฏตวั ผกู้ ระทาผดิ ปี พ.ศ. 2560 – พ.ศ. 2564 TThheeสถccติooิเmmปรppยี aaบrriเsiทsoียonบnoคofดปfรีnับีenพใweห.dศwมCu.่r2rคiCmi5ดnr6คีiigmn0วa2า–ilnม0พcอ1aaา.l7ศsญc.e–าa2sไ5s2oมe60fป่ 4s2รU1าonกfkฏnUตonัวwผkู้nกnรooะwfทfํenาnผoดิdfefresnders during 2017 -ป2ี (0Y2e1ar) จานวนคดรี ับใหม่ 2560 2561 ปี (Ye2a5r6)2 2563 2564 จNําNนewวeนwcคacดsaรี esับseใsหม่ ( 2051670) (2250618 ) (22506129 ) (22506230 ) (22052614) 11(828,0,55111788) 1(21202,61,66864)4 1(12000,7,171915)5 (929,0,00233077) 110(20,20,2121919) แผนภูมสิ ถติ เิ ปรียบเทียบคดีรบั ใหม่ คดคี วามอาญาไมป่ รากฏตัวผู้กระทาผิด CChแhaผarนrttภ::ูCCมิสooถmmิตpเิ pปaaรrียirsiบosเonทีnยoบfปoคีnfปพดeีnรี.พwศบัe..ใwศC2หr.5มiCm26่ rค05iinดm6–คีa0ilพวn–าc.aศมalพ.อse2cา.ศ5saญ.6soาe42fไs5มU6่ปon4รfkาnกUoฏnwตkวัnnผู้ooกfwรfะenทnํodาผfeดิfresnders dudruinrgin2g012701-720–212021 จานวนเร่ือง (Cases) 20,000 18,518 15,000 12,664 10,000 10,715 10,219 9,037 5,000 0 2561 2562 2563 2564 2560 (2018) (2019) (2020) (2021) (2017) ปี (Year)

สถิตสิเปถิตริเียปบรยีเทบียเทบียคบดคีรดับีรใับหใหมม่ ค่ คดดีคีคววาามมออาาญญาาไไมมป่ ป่ รราากกฏ จาจแํานแนกกตตาามมปปรระะเเภภทคคดดี ี 55 ออันนั ดดบั TheThcoemcopmapriasorCisnloaCnsolasfosifsnfiiefenidewedwbCbyCryirTmiTmooiinppnaa55lltthhccaaRRssaaeennsskkoionifnfgUgUo อนั ดับที่ ประเภทคดี 2560 2561 Rank Type of cases (2017) (2018) 1 พระราชบญั ญัติยาเสพติดใหโ้ ทษ 1,008 986 2 พระราชบัญญตั ิป่าไม,้ ปา่ สงวนแหง่ ชาติ, 6,281 4,388 อทุ ยานแห่งชาติ 3 ความผดิ ฐานลักทรัพย์ มาตรา 334 - 335 ทวิ 6,392 3,955 50 212 4 พระราชกาหนดการประมง 5 พระราชบัญญัติอาวธุ ปนื ฯ (ท่ีออกใบอนญุ าตให้ได้) 228 162

กฏฏตตัวผัวู้กผรู้กะรทะําทผาดิ ผปดิ ี พป.ศี พ. 2.ศ5.6205–6พ0.ศ–. พ25.ศ6.42564 ดบบั สสูงสงู ุดสขดุ อขงอปงี พป.ี ศพ. .2ศ5. 624564 UUonofnkfTnkyoTnpwyoepnweonoffoofcefafnfsceedansesrdeinssed2riusn0r2di21nu0gr22in10g1720– 12702–1 2021 ปี (Year) 2564 Type of cases 2562 2563 (2021) (2019) (2020) Narcotics Act 1,320 1,730 3,798 Forestry Act, National Reservation Forest Act, National Park Act 3,672 3,045 2,170 3,013 1,877 1,171 Offences of Theft, Sections 334 - 335 รายงานประจ�ำปี 2564 125 199 126 673 Fishery Act 153 216 290 Act Controlling Firearms (Licensable Firearms)

The sTthaetissttiactsistoicfsToofpTสo1ถp0ิตสtคิ1hถ0ดิตrtิคaคีh ดnวraคี kาnวมinาkอgiมnาอgญoาfญoาfCชาCช้ันriั้นrmฟimฟอ้ i้อnงinงศaศalาlาลcลcaa11ss00eessออนัi อนั ดบั ที่ ประเภทคดี รบั ให Rank Type of cases New c 1 พระราชบญั ญตั ิยาเสพติดให้โทษ 1 2 พระราชบญั ญัตจิ ราจรทางบก (ขับรถขณะเมาสรุ าหรอื ของเมาอย่างอืน่ ) 3 ความผิดฐานลกั ทรัพย์ มาตรา 334 – 335 ทวิ 4 พระราชบัญญัติจราจรทางบก (ผูข้ ับขี่เสพยาเสพติดใหโ้ ทษ 5 และวัตถทุ ี่ออกฤทธิ์ต่อจติ และประสาท) 6 7 พระราชบญั ญตั ิการพนนั (การพนนั อื่น ๆ ) 8 9 พระราชบัญญัติอาวธุ ปืนฯ (ที่ออกใบอนญุ าตให้ได)้ 10 พระราชบญั ญตั ิคนเข้าเมือง พระราชบญั ญตั ิการพนนั (การพนันสลากกินรวบ) ความผดิ ต่อร่างกาย มาตรา 295 - 300 พระราชบญั ญัตริ ับราชการทหาร

อนiiันnnดดssับtบั tiสtiสtuงู uูงtสetสดุ edดุ dปtปรotะรoจtะhํจาteปhาี cปeพoี.cศพuo.r.tศ2u5o.r6tf24f5oir6fs4tfiirnssttainnscteaninc2e0i2n1 2021 126 รายงานประจ�ำปี 2564 หม่ Type of cases cases 176,366 Narcotics Act Road Traffic Act (Offence of drunk of alcohol and other 46,160 intoxicant while driving) Offences of Theft, Sections 334 - 335 20,731 Road Traffic Act (Offence of consuming narcotics and prohibited psychotropic substance while driving) 20,073 Gambling Act (Other Gamblings) Act Controlling Firearms (Licensable Firearms) 19,829 Immigration Act 15,662 Gambling Act (Illegal Lottery) 11,681 Offences Against Bodily Harm, Sections 295 - 300 Military Service Act 9,712 9,045 7,168

รายงานประจ�ำปี 2564 127 แผนภูแมสิผนถภิตูมคิ ิสดถติีคิควดาคี มวาอมาอญาญาาชชนั้ั้นฟฟ้ออ้ งศงาศลา1ล01อ0นั ดอบั ันสูงดสบัดุ สปงูระสจดุ าปปี พร.ศะ.จ2ํ5าป64ี พ.ศ. 2564 อนั ดบั ท่ี 1 พระราชบญั ญตั ยิ าเสพตดิ ใหโ้ ทษ จานวนเรอื่ ง 200,000 อันดับที่ 2 พระราชบญั ญตั จิ ราจรทางบก 176,366 (ขับรถขณะเมาสรุ าหรือของเมาอย่างอน่ื ) 150,000 อนั ดับท่ี 3 ความผดิ ฐานลักทรัพย์ มาตรา 334 - 335 ทวิ 100,000 อันดบั ท่ี 4 พระราชบญั ญัตจิ ราจรทางบก (ผ้ขู ับข่ีเสพยาเสพตดิ ให้โทษ และวตั ถุที่ออกฤทธต์ิ อ่ จติ และประสาท) อนั ดบั ที่ 5 พระราชบญั ญัติการพนนั (การพนนั อ่ืน ๆ ) อันดบั ที่ 6 พระราชบญั ญัติอาวธุ ปืนฯ (ทอ่ี อกใบอนุญาตใหไ้ ด้) อันดับท่ี 7 พระราชบญั ญัตคิ นเขา้ เมอื ง 50,000 46,160 อันดับที่ 8 พระราชบญั ญัติการพนัน (การพนนั สลากกนิ รวบ) 0 อนั ดบั ที่ 9 ความผดิ ต่อร่างกาย มาตรา 295 - 300 20,731 20,073 19,829 อันดบั ท่ี 10 พระราชบัญญตั ิรับราชการทหาร 15,662 11,681 9,712 9,045 7,168 อนั ดับท่ี Chart: Statistics of Top 10th ranking of Criminal cases instituted to the court Chart : Statistics of Top 10th ranking ooffCfriimrsitnailncsatsaens cinestiitnute2d02to1the court of first instance in 2021 Rank 1 Narcotics Act Cases 200,000 Rank 2 Road Traffic Act (Offence of drunk of alcohol 176,366 and other intoxicant while driving) Rank 3 Offences of Theft, Sections 334 - 335 150,000 Rank 4 Road Traffic Act (Offence of consuming narcotics and prohibited psychotropic substance while driving) Rank 5 Gambling Act (Other Gamblings) Rank 6 Act Controlling Firearms (Licensable Firearms) 100,000 Rank 7 Immigration Act 50,000 46,160 Rank 8 Gambling Act (Illegal Lottery) 0 Rank 9 Offences Against Bodily Harm, Sections 295 - 300 20,731 20,073 19,829 Rank 10 Military Service Act 15,662 11,681 9,712 9,045 7,168 Rank