การทำฮัจญ์

ก า ร ทํา ฮั จ ย์ แ ล ะ อุ ม เ ร า ะ ห์ อ . อ า มี นู ล เ ล า ะ ห์ อ า ลี ฝ ายวิชาการศาสนา

การประกอบพิธฮี จั ญ์ หรอื การทำฮจั ญ์ ภาษามลายูปตั ตานเี รียก บูวะฮายี[1] คอื การเดนิ ทางไปปฏิบัติ ศาสนกิจท่ีมกั กะฮ[์ 2] ในเดือนซุลฮจิ ญะฮ์ ตามวันเวลา และสถานทตี่ ่าง ๆ ทที่ างศาสนาอิสลามกำหนด ไว้ ซงึ่ ศาสนกิจขอ้ นเี้ ป็นหน้าท่ีสำหรบั มุสลมิ ทั้งชายและหญงิ ทุกคนทีม่ คี วามสามารถในดา้ นร่างกาย ทรพั ย์สิน และการเดนิ ทาง ทจี่ ะต้องปฏิบัต[ิ 3][4][5] ในชว่ งฮัจญ์ ชาวมุสลมิ ทั่วโลกจะเดินทางเข้าส่อู าระเบยี โดยก่อนอ่นื จะมีการทำ อิหฺรอม นั่นคอื การ ตง้ั ใจวา่ จะทำพิธีฮัจญ์ กอ่ นการเข้าไปในแผ่นดินฮะรอม (แผ่นดนิ ต้องห้าม) โดยจะปฏิบัตติ ามกฎของ หัจญ์ อาทิเช่น การไม่สมสู่ การไม่ลา่ สตั ว์ในแผ่นดนิ หะรอม การไม่ตดั เลบ็ หรือผม การไมเ่ สริมสวยหรอื ใช้นำ้ หอม ผู้ชายจะเปล่ียนเครือ่ งแต่งกาย มาสวมผ้าเพียงสองผนื แล้วต่างกจ็ ะมาชุมนมุ กนั ท่ี ทุ่งอะรอ็ ฟะหฺ ในตอนเช้าตรู่ของวนั ที่เก้าของเดอื นซลุ ฮิจญะฮ์ แลว้ พอตกค่ำ ซ่ึงตามปฏิทนิ ฮิจญ์เราะหจฺ ะเปน็ คืนท่สี บิ เหล่านกั แสวงบญุ จะเดนิ ทางผา่ น ทุ่งมุซดะ ลฟิ ะฮ์ พักชั่วครหู่ นง่ึ ก่อนท่จี ะมุง่ หนา้ สู่ ทงุ่ มินา ก่อนเท่ยี งของวนั ตอ่ ไป สว่ นชาวมสุ ลิมทัว่ โลกท่ไี มไ่ ดไ้ ปประกอบพิธฮี จั ญ์ก็จะเฉลิมฉลองทำบญุ เลีย้ งอาหารที่บา้ น เรียกวนั น้ีวา่ วันอีดลิ อฎั ฮา ทีเรยี กว่าอฎั ฮาเพราะมีการเชอื ดสตั วพ์ ลีให้ผู้คนรบั ประทานในยามดฮุ า คอื ยามสายหลัง ตะวันข้ึน แตก่ อ่ นเทยี่ ง หรอื ชาวไทยเชือ้ สายมลายูในห้าจงั หวดั ภาคใต้เรียกว่าวันรายอ (รายาฮาญี) ซึง่ แปลเปน็ ไทยตามตรงก็คอื วนั ใหญ่ น่นั เอง นกั แสวงบญุ จะพักอยทู่ ่ี ทงุ่ มีนา เปน็ เวลาสามวัน เพื่อขอพรและบำเพญ็ ตนตามพธิ ฮี ัจญ์ หลงั จากน้นั จงึ เดินทางเข้ากรุงมักกะหฺ เพื่อฏอวาฟเวียนรอบ กะอฺบะฮฺ หรอื ท่เี รียกว่า บยั ตลุ ลอฮ์ อนั เปน็ เสมอื นเสา หลักของชมุ ทศิ ซึ่งต้ังอยู่ใน มสั ยิดอลั ฮะรอม (มสั ยดิ ต้องหา้ ม) หลังจากน้ันผแู้ สวงบญุ กจ็ ะเดินจากเนิน เขาศอฟา สู่เนนิ เขามรั วะหฺ ซงึ่ มรี ะยะทาง 450 เมตร ไปมาจนครบเจด็ เทีย่ ว ระหว่างทเ่ี ดนิ ก็จะกลา่ ว

คำขอพรและคำวิงวอนตอ่ พระผเู้ ป็นเจ้า เม่ือเสร็จพธิ ีน้ีแล้วกจ็ ะขรบิ ผมหรือโกนหัว และผูแ้ สวงบญุ ก็จะ หลดุ พน้ จากภาวะ อฮิ รฺ อม การทำฮจั ญ์เปน็ พธิ ีกรรม ทางศาสนาทเ่ี ก่าแก่ซึง่ มีมาต้ังแตส่ มัยศาสดาอิบรอฮีม การทำฮัจญ์เรมิ่ ต้นข้ึน เมอ่ื อลั ลอฮไดบ้ ัญชาใหศ้ าสดาอิบรอฮมี และศาสดาอิสมาอีล ผู้เป็นลกู ชายรว่ มกันทำนบุ ำรุง บัยตลุ ลอ ฮฺ ข้ึนมาเพอื่ ใช้เป็นสถานที่สำหรับการเคารพบชู าอลั ลอฮ เม่อื ซ่อมแซมเสร็จแลว้ พระองค์ก็ทรงบญั ชา ให้ศาสดาอิบรอฮีม เรียกร้องใหม้ นุษยช์ าตมิ าร่วมกันแสดงความจงรกั ภกั ดตี ่อพระองค์ เมือ่ กาลเวลา ผ่านไป ชนรนุ่ หลังได้อุตรริ ูปแบบการทำฮัจญ์ จนมันได้เปลยี่ นแปลงไปจากรปู แบบเดิมท่ีอลั ลอหฺได้ทรง กำหนดไว้ เช่น มีการนำ เทวรปู ต่าง ๆ มาตงั้ รอบ ๆ กะอบฺ ะหฺ เพื่อบชู าในระหว่างการทำหจั ญแ์ ละมี การเปลือยกายในยามทำพิธีฏอวาฟ พรอ้ มกบั กรู่ ้องและปรบมือ จนกระท่ัง มาถึงสมยั ของศาสดามุฮัมมดั สงิ่ แรกท่ที า่ นปฏิบัติก็คือการทบุ ทำลายเทวรูปและเจว็ดรอบ ขา้ งกะอบฺ ะหจฺ นหมดสิ้น และท่านก็ไดแ้ สดงแบบอยา่ งของการทำฮจั ย์ที่ถูกต้องใหบ้ รรดาผศู้ รทั ธาได้ ปฏิบัตสิ ืบทอดกันมาจนถึงวนั น้ี