ТХБ-II төслийн цахим сонин 2021 оны 3-р улирал

ТӨСЛИЙН САНХҮҮЖҮҮЛЭГЧ БАЙГУУЛЛАГУУД ТӨСЛИЙН ГҮЙЦЭТГЭГЧ БАЙГУУЛЛАГУУД Үндэсний түшиц Орон нутгийн хэрэгжүүлэгч ДЭЛХИЙН БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ БОЛОВСРОЛЫН САН (FEE)-ИЙН ГИШҮҮН БАЙГАЛЬ ОРЧИН, БОЛОВСРОЛ, БОЛОВСРОЛЫН БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ АЯЛАЛ ЖУУЛЧЛАЛЫН ШИНЖЛЭХ УХААНЫ ХҮРЭЭЛЭН МЭДЭЭЛЭЛ СУРГАЛТЫН MONGOLIA ТӨВ НҮТББ ЯАМ ЯАМ Улирал тутмын цахим сонин Дугаар №4 2021 оны 3 дугаар улирал ОНЦЛОХ ҮЙЛ СУРАГЧИД НИЙТ СУРГАЛТЫНХАА ДОХИОНЫ ХЭЛНИЙ ЦАХИМ ТХБ-МЭДЭЭ ЯВДЛУУД: 45-68 ХУВИЙГ ЦАХИМААР ОРЧУУЛГЫГ МОНГОЛД 4000 ОРЧИМ СУРАЛЦЛАА ажиллагаанд амжилттай нэвтрүүлж байгаагаа • СУРАГЧИД ИРГЭН ХЭРЭГЛЭЖ БАЙНА “Шинэ эхлэл” сургуулийн захирал Н.Оюунгэрэл ХОЁР ЖИЛД Энэ бол сүүлийн хоёр жилийн дундаж үзүүлэлт онцоллоо. “Сургуулийн үйл ажиллагааг зөвхөн ХИЧЭЭЛИЙНХЭЭ юм. Ковид19 цар тахалтай холбогдуулан авсан хөл Жил бүрийн 9 дүгээр сарын 23-ны өдөр Олон удирдлагууд төлөвлөх биш сурагч, эцэг эх, асран 45-68 ХУВИЙГ хорионы улмаас 2020 оны хичээлийн жилд сурагчид улсын дохионы хэлний өдрийг тэмдэглэдэг хамгаалагч, багш, ажилтнуудынхаа хамтаар ЦАХИМААР 75 өдөр буюу 15 долоо хоног, нийт сургалтын 45-47 уламжлалтай. Сонсголын бэрхшээлтэй иргэдийн төлөвлөж, дүүргийн удирдлагууд, хорооны СУРАЛЦЛАА хувьд зайнаас суралцсан байна. Дэлхийн холбоо (WFD)-ны анхны конгресс 1951 иргэд, эцэг эхийн төлөөлөл, сурагчдын хамтын оны есдүгээр сард Италийн Ром хотноо чуулж оролцоотой хэрэгжүүлэхэд анхаарч байна. • СУРГУУЛИЙН Харин 2021 онд орон нутгийн сурагчид100 өдөр байсантай холбогдуулан энэ сарын сүүлийн Мөн сурагчдаа үе тэнгийн сургагчаар бэлтгэж СЭТГЭЛ ЗҮЙЧИД буюу 20 долоо хоног, нийт сургалтынхаа 62 хувь, өдрүүдийг Олон улсын сонсголгүй иргэдийн долоо эхэллээ. Тэд ТХЗ-уудын агуулгын хүрээнд мэдэж, АЖИЛДАА ОРЛОО нийслэлийн сурагчид 110 өдөр буюу 22 долоо хоног, хоног болгон 1958 оноос эхлэн тэмдэглэдэг болжээ. хэрэгжүүлж дадсан бүхнээ үеийнхэндээ зааж, нийт сургалтынхаа 68 хувийг зайнаас суралцлаа. Энэ жил тус өдрийг дэлхий нийтээрээ “Өөдлөн түгээн дэлгэрүүлнэ” гэлээ. • ТЭГШ дэвжсэн сонсголгүй олон нийтийг алдаршуулъя” ХАМРУУЛАХ КОВИД-19 цар тахлын үед буюу өнгөрсөн хоёр уриатай тэмдэглэж буй. Манай улс 12 дахь жилдээ Тус сургууль өнгөрсөн тавдугаар сараас “Хамтдаа ЗАРЧИМД жилд улсын хэмжээгээр нийт багш, сургагчид энэ өдрийг тэмдэглэж байна. хөгжье” аянаа дөрвөн үе шаттай хэрэгжүүлж СУУРИЛСАН 5284 теле хичээл бэлтгэн дохионы хэлний эхэлжээ. Зөв амьдралын хэвшлийг өөрөөсөө эхлэх, “НОГООН орчуулгатайгаар телевизээр гаргажээ. Мөн 104 Дохионы хэл бол сонсголын бэрхшээлтэй дараа нь гэр бүл, хамт олноороо хамтран оролцож, ГЭРЭЛ” ҮЙЛ интерактив хичээл, 2 775 цахим хичээл, 50 цахим иргэдийн төрөлх хэл. Манай улс ч холбогдох сайн арга туршлага, ахиц амжилтаа олон нийтэд АЖИЛЛАГААГ контент, 30 радио болон аудио хичээл бэлтгэн хуулиндаа ингэж заасан байдаг. Тиймээс дохионы түгээн дэлгэрүүлж, бусдад нөлөөлөх нь энэ аяны ХЭРЭГЖҮҮЛНЭ econtent.edu.mn бусад цахим сангаар сурагчдад хэлээр түгээмэл харилцаж сурах нь тэдний эрхийг зорилго юм байна. хүргэлээ гэж Боловсролын хүрээлэн мэдээллээ. хангаж буй гол хэлбэр юм. Гэвч эх хэлээрээ • “ТЭГШ ХАМРАН боловсрол эзэмшиж, орчуулгын үйлчилгээ авах БОАЖЯ, БШУЯ, ШХА-ын хамтран хэрэгжүүлж СУРГАЛТ- СУРГУУЛИЙН СЭТГЭЛ ЗҮЙЧИД боломж нөхцөл тааруу. Хууль хяналтын болоод буй ТХБ-II төсөлд нийт 30 сургууль хамрагддаг ЧАНАРТАЙ АЖИЛДАА ОРЛОО бусад албан үйлчилгээнд энэ төрлийн хэлмэрч, бөгөөд сургуулиудыг Байгаль орчны мэдээлэл БОЛОВСРОЛ” хэлмэрчдийн төсөв хөрөнгө дутагдсан хэвээр сургалтын төв чадавхжуулан ажиллаж байна. ЗОЧНЫ Энэ хичээлийн жилээс эхлэн төрийн өмчит байгааг сонсголын бэрхшээлтэй иргэд, мэргэжлийн ЯРИЛЦЛАГА ерөнхий боловсролын сургуулиуд сэтгэл зүйчтэй холбоод хэлж байгаа юм. ЭМИЙН НЭН ХОВОР УРГАМЛЫГ болж байна. Боловсролын сэтгэл зүйчдийг ТАРИМАЛЖУУЛЖ БАЙНА • ТХБ-II ТӨСЛИЙН мэргэшүүлэн бэлтгэх сургалт, үйл ажиллагааг Монголын Дохионы хэлний орчуулагчдын ТҮШИЦ ОРХОН БШУЯ, Тогтвортой хөгжлийн боловсрол-II төслийн холбооноос гаргасан “Дохионы хэлний видео МУБИС-ийн “Ургамлын судалгаа, сургалт АЙМАГ МЭДЭЭЛЖ үндэсний түшиц байгууллага Боловсролын дуудлага” цахим орчуулгын үйлчилгээг одоогоор арга зүйн төв” нь сургалт, судалгаа, туршилтын БАЙНА хүрээлэн, орон нутгийн хэрэгжүүлэгч Байгаль улсын хэмжээнд 4000 гаруй хүн хэрэглэж байна. зориулалтаар нэн ховор, ховор эмийн, чимэглэлийн орчны мэдээлэл сургалтын төв, Багшийн мэргэжил 16 овгийн 48 зүйлийн ургамлуудыг тарьж ургуулаад • ТЭГШ дээшлүүлэх институт болон Монголын сэтгэл “ШИНЭ ЭХЛЭЛ” СУРГУУЛЬ ЦАХИМ байна. ХАМРУУЛАХ, зүйчдийн нийгэмлэг хамтран энэ оны 03 дугаар ТӨВӨӨ БАЙГУУЛЛАА ЯЛГААТАЙ сараас зохион байгуулж эхэлсэн. Одоогоор нийт 72 Үүнд эмийн гол түүхий эд болох нарийн навчит СУРАЛЦАХУЙН боловсролын сэтгэл зүйч бэлтгэгдэн ажилдаа ороод ТХБ-II төслийн түшиц сургуулийн нэг, олон цахилдаг, их шүүдэргэнэ, чихэр өвс, лидэр зэрэг АРГА ЗҮЙГЭЭС байна. улсын хөтөлбөрийн сургалттай, нийслэлийн ургамал орж байна. 2017 онд байгуулагдсан тус ТАНИЛЦУУЛАХ НЬ ерөнхий боловсролын “Шинэ эхлэл” сургууль төв багш, оюутан, сурагчдад тогтвортой хөгжлийн Тэд “Боловсролын сэтгэл судлал”-ын 12 багц “Тогтвортой хөгжлийн боловсролын цахим төв”- боловсролыг олгох, байгалийн ургамлын төрөл ГАРЧИГ цагийн сургалтыг Монголын сэтгэл зүйчдийн өө байгуулаад байна. Тогтвортой хөгжлийн зүйлийг хамгаалах, эмийн болон ашигт ургамлыг нийгэмлэгийн мэргэжлийн сургагч багш, салбарын боловсролын цөм агуулгын хүрээнд интеграци тарималжуулах, нутагшуулах арга зүй эзэмшүүлэх ДОТООД 1-2 эрдэмтэн судлаачдаар заалгаж, мэргэжлийн хичээлийн агуулга, арга зүйн шийдэл бүхий нэгдмэл зорилгоор монгол орны байгалийн ургамлыг МЭДЭЭ байгууллагуудад дадлага хийжээ. Энэ хичээлийн агуулгад суурилсан хөтөлбөр боловсруулан, тарималжуулах, нутагшуулах судалгааг сүүлийн 3 жилд боловсролын сэтгэл зүйчид ментор багшийн сургалтын багц хэрэглэгдэхүүн, контентууд бэлтгэж таван жил тасралтгүй хийжээ. ХАМТЫН зөвлөмж удирдлагаар ажиллах юм байна. цахим төвдөө байршуулахаас гадна сургалт, үйл АЖИЛЛАГАА 4-5 ажиллагаандаа ашиглана. Тус сургуулийн багш, Дээрх төвийн эрхлэгч, биологийн ухааны 6 Холбогдох мэдээлэл, ярилцлагыг ТХБ-ХАМТЫН сурагчид, холбогдох албаны хүмүүстэй хамтран доктор Я.Гэрэлчулуун ярихдаа “Бид өөрсдөө НЭГ СЭДВЭЭР 7 АЖИЛЛАГАА нүүрнээс уншаарай тэдгээр хэрэглэгдэхүүн, видео контентуудаа дээрх хэрэглээ өндөртэй ургамлуудыг тарималжуулж 8 төслөөр байгуулсан студидээ бэлтгэж эхэллээ. ашиглах бүрэн боломжтой. Зарим байгууллагууд ЗОЧИН ч тарьж ургуулан ашиглаж эхэлсэн. Хэрэв бид Мөн ТХБ-II төслийн хүрээнд сургууль бүхлээр дандаа байгалиас түүгээд байвал тухайн ургамал БИД ажиллах арга хандлагыг сургуулийнхаа үйл устана. Ингэснээр байгалийн төрөл зүйл устаж, экологийн тэнцвэрт байдал алдагдана.” гэлээ. 2011 ОРОН НУТАГ онд Монгол орны ургамлын дансанд хамгаалах шаардлагатай 55 зүйл хамаарагдаж байсан бол 7 жилийн дараа гурав дахин нэмэгдсэн байна. 1

ТХБ-МЭДЭЭ баримт бичгүүдэд үндэслэн тоймлож бүхэлд нь харах, улмаар албаны дарга Д.Үүрийнтуяа нар “Хандлагаа өөрчилье–хувь нэмрээ түүний Монгол улс дахь тусгалыг тольдох боломжийг уншигчдад оруулъя” сэдвийн хүрээнд ажил, амьдралдаа хэрэгжүүлж буй “ТХЗ-ЫН ТӨЛӨӨХ БОЛОВСРОЛЫГ олгож байна. Мөн багш нарт ТХЗ-д хүрэх агуулга, арга техникийг туршлагаа хуваалцаж, мэдээлэл солилцлоо. Я.Шийлэгмаа “Бид СУРАЛЦАХУЙД ИНТЕГРАЦЧИЛАХ АРГА анги, судлагдахуун бүрийн хичээл болон сургалтын үйл өөрөөрөө үлгэрлэж, хамт олон, гэр бүл, найз нөхдийн хүрээнд ЗҮЙ” БАГШИЙН ГАРЫН АВЛАГА-БАГЦ ажиллагаанд интеграцчлах боломжуудыг харуулахыг зорьжээ. нөлөөлөх боломж бүрэн байна. Жишээ нь гэртээ хогоо ангилан ялгаж хотхоныхоо хог ангилан ялгах цэгт хаядаг болсноор гэрээс НОМ ДАХИН ХЭВЛЭГДЛЭЭ Боловсролын түвшин тус бүрээр “Тогтвортой хөгжлийн хог бараг гарахаа больсон. Ингээд бидний хог дахин боловсруулах боловсролыг суралцахуйд хэрхэн интеграцчлах арга зүйг хаягдал болохыг ойлгож авсан. Хог хаягдлаа дууссан Швед улс Багц номоор 1972 оноос хойших дэлхий нийтийн тусгаснаараа ЕБС-ийн удирдах ажилтан, багш нарын ширээний хөрш зэргэлдээх улсаасаа хог нь авч дахин боловсруулж байна. тогтвортой хөгжил, тогтвортой хөгжлийн боловсролын ном болно гэж үзэж байна. Манайд хүн бүр хогоо ангилан ялгах хэвшилтэй болсон цагт түүхэн замнал, үйл явцын өрнөл, тэдгээрийн зорилго, энэ улсын жишгээр хогоо баялаг болгох бүрэн боломжтой” гэж агуулга, арга хандлагын интеграцыг НҮБ-ын тулгуур \"ТОГТВОРТОЙ БАЙДЛЫН ТӨЛӨӨХ ЭЗЭГТЭЙ байлаа. НАР\" СУРГАЛТ ЗОХИОН БАЙГУУЛЛАА \"Тогтвортой хөгжлийн боловсрол-II\" төслийн хүрээнд МУБИС- ийн Тогтвортой байдлын түр хороо байгууллагын ээлжит сургалтаа \"Тогтвортой байдлын төлөөх эзэгтэй нар\" сэдвээр зохион байгууллаа. Хэт их хэрэглээний хандлагыг өөрчлөх, байгальд хөнөөлгүй эрүүл бүтээгдэхүүнийг өөрөө бэлтгэж, гэр бүлийнхээ хэрэгцээг хангах талаар багш, ажиллагсдынхаа төлөөлөлд зааж, нэг өдрийг бүтээлчээр үдлээ. 7 дугаар сарын сургалтад тус сургуулийн Эрдэм шинжилгээ, инновацийн албаны дарга Я.Шийлэгмаа, Гадаад харилцааны Сурвалжилга ТЕЛЕ, ЦАХИМААР ХИЧЭЭЛЛЭСЭН БАГШ, СУРАГЧИД ХОЁР ЖИЛИЙН ДАРАА... Ковид19 цар тахлын улмаас хоёр жил шахам зайнаас хичээллэсэн багш, сурагчид энэ хичээлийн жилд цахим, танхимыг хослуулан хичээллэж эхлээд байна. Өнгөрсөн цаг хугацаа сурагч, багш нарт ямар сургамж үлдээсэн бол? Нийслэлийн Нийслэлийн СХД-ийн ойлгох, өөрийн болгож авах тал дээр сул байсан нь өнөөдөр СХД-ийн 122 122 дугаар сургуулийн мэдэгдэж байна. дугаар сургуулийн 11б ангийн сурагч биологийн багш -Хичээлийн хоцрогдол их байна гэсэн үг үү. Л.ЛХАГВА: ХЭВИЙН БАЙДАЛДАА Тийм ээ. Манай хүүхдүүд хүрдээ бүрэн цээжлээд нэг сая тоон Ч.ЭРДЭНЭЦЭЦЭГ: ЗАЙНААС СУРАЛЦАХ ОРОХЫГ ХҮЛЭЭЖ БАЙНА дотор бодох, тоймлох аргад суралцсан байх ёстой. Гэтэл энэ АРГА ТЕХНОЛОГИД СУРАЛЦСАН хэмжээний хүүхэд манай ангид хуруу дарам цөөн байгаагаас харж Хичээл танхимаар орж эхэлснээр ангийнхан, найзууд, багш болно. Цаашлаад монгол хэлний хичээл дээр юу зааж байсан тэр -Хоёр хичээлийн жил сургуулийн үйл ажиллагаа нартайгаа уулзаад гоё байна. Хамгийн гол нь хичээлээ ойлгоход, хэмжээндээ л байна. Өөрөөр хэлбэл, дүрмээ эхнээс нь заагаад л цахимаар явлаа. Энэ хугацаанд сайн, саар талууд хичээлээс гадуурх дугуйланд явж өөрсдийгөө хөгжүүлэх боломж сууж байна. Тэгэхээр теле хичээл, цахим хичээлийг бага ангийн цөөнгүй л бий болсон байгаа даа? нь хумигдсан юм шиг санагдсан. хүүхдүүд маань тэр бүр ойлгохгүй байгаа нь ажиглагдлаа. Мөн эцэг эхчүүд хүүхдүүдтэйгээ хэрхэн харилцаж байсан нь хүүхдийн Дэлхий нийтийг хамарсан цар тахал боловсролын Миний хувьд сургуулийнхаа “Эко клуб”-ын гишүүн нь. Бид сурлагаас харагддаг. системд эерэг, сөрөг нөлөөг үзүүлсэн. Эерэг тал нь байгаль орчин ямар тохиолдолд доройтдог вэ гэдгийг сайн мэддэг багш бид зайнаас хичээлээ заах арга техникт суралцлаа. учраас хог хаях болон бусад байдлаар байгаль орчинд сөрөг Булган аймгийн Хүүхдүүд маань ч цахим хичээлдээ дадаж, суралцаж нөлөө үзүүлэхийг хүсдэггүй. Ковидын өвчлөл буураад хичээл Хишиг-Өндөр сумын байна. Эцэг эхчүүд хүүхдүүдтэйгээ ажиллах цаг сургуулийн үйл ажиллагаа хэвийн үргэлжлэвэл “Эко клуб”тээ ЕБС-ийн 3б ангийн багш хугацаагаа нэмэгдүүлсэн зэрэг эерэг тал бий. Миний шинэ гишүүдээ элсүүлж, клубээрээ, ангиараа аялалд явахыг хувьд ургамал ногоогоо хэрхэн тарьж ургуулахыг хүсэж байна даа. Д.БОЛОРТУЯА: ХҮҮХДҮҮД МААНЬ өөрөө видео бичлэгээр үзүүлээд хүүхдүүдээ яаж ХОЁРДУГААР АНГИДАА ЮУ ЗААЖ БАЙСАН ТЭР хийж байгааг харчхаж байгаа юм. Зарим эцэг эхчүүд Нийслэлийн БГД-ийн тодруулж асуух зүйлээ манайд ирээд асуугаад явсан 28 дугаар сургуулийн ХЭВЭНДЭЭ Л БАЙНА тохиолдлууд ч бий. сургалтын менежер Манай ангийн хүүхдүүд нэгдүгээр ангидаа хагас хичээлийн Сул тал нь амьд харилцаа байхгүй учраас хүүхдүүд Ц.МЯГМАРЖАВ: ЦАХИМ БОЛОН ТАНХИМААР жил, хоёрдугаар ангидаа хоёр сар танхимаар сураад бусад багш нараасаа, найз нөхдөөсөө хөндийрөх янзтай. ХИЧЭЭЛЛЭЖ БАЙГАА ҮЕД ХОЦРОГДЛЫГ хугацаанд теле болон цахимаар хичээлээ үзсэн. Хүрдээ бүрэн Мөн биологич мэргэжил сонгох хүүхдүүдтэй нэг АРИЛГАХАД ХҮНД цээжлээд нэмэх хасахаас гадна үржүүлж хуваагаад сурчихсан бүрчлэн тулж ажиллахгүй бол амжилтад нөлөөлөх тал байх ёстой. Хүүхдүүд маань харилцан адилгүй байна. Аав ээж, бий. Нэг ангийн хүүхдүүдийг хоёр хуваагаад хоёр өөр долоо ах эгч нар нь сайн ажилласан хүүхдүүд сайн байна. Дийлэнх нь хоногт хичээллүүлэхээр багшид ачаалал нэмэгдэж байна. Өөрөөр хүрдээ цээжлээгүй, зөв, хичээнгүй бичиж чадахгүй л байна. -Цаашид цахим хичээлийг илүү үр дүнтэй хэлбэл, багш долоо хоногт 20 цаг орох байтал 40 болж нэмэгдэнэ. болгохын тулд юуг анхаарах шаардлагатай гэж Тиймээс багш цахим хичээлээ заахдаа зургадугаар ангийн таван Булган аймгийн бодож байна? бүлгийн 200 хүүхэд байлаа гэхэд бүгдэд нэг л удаа ороод явах Хишиг-Өндөр сумын боломжийг бүрдүүлсэн. Манай багш нар цахим хичээлээр нэлээд ЕБС-ийн Физикийн багш Манай хүүхдүүд Германд амьдардаг. Тухайн сайн суралцаж, туршлагажаад байна. улсад нэг долоо хоног нь цахимаар, нэг долоо хоног Ц.САРАН: ХӨДӨӨД ЦАХИМ ХИЧЭЭЛИЙН нь танхимаар ордог гэсэн. Багш, хүүхдүүд нь бүгд Багш нарын өгч байгаа мэдээллээр хоцрогдол их байна. ХАМРАГДАЛТ МАШ МУУ БАЙСАН зайнаас суралцах арга технологид суралцсан. Хүүхэд Цахим болон танхимаар оролцож байгаа энэ нөхцөлд хоцрогдлыг бие даан суралцах систем нь бүрэн хөгжсөн учраас нөхөхөд төвөгтэй. Тухайлбал, долоо хоногт хоёр цаг ордог хичээл Манай сургуулийн сурагчдын дийлэнх нь малчны хүүхдүүд. манайхтай харьцуулахад их үр дүнтэй байгаа юм шиг нэг улиралд 32 цаг орох ёстой. Одоо бол нэг долоо хоног нь хоёр Тэд сумын төвөөсөө хол сүлжээгүй газар байдаг. Энэ утгаараа санагдсан. цаг үзээд дараагийн долоо хоног нь нэг цаг үзэж байна. Ингэхээр цахим хичээлд суух нь ховор. Нэг ангид цахим хичээл заахад 24 цаг болж байгаа юм. Дээрээс нь багш хүүхэд нэг бүртэй тулж 4-5 хүүхэд л орж ирдэг. Бусад нь хөдөө, сүлжээгүй утасгүй гэх Тэгэхээр цаашид багш нарын компьютерыг ажиллах боломжгүй учраас хоцрогдлыг нөхөхөд хүндрэлтэй шалтгаанаар тэр чигтээ байхгүй. Теле хичээлээ л алдаг оног шинэчилж, бусад шаардлагатай сургалтын болов уу. үзсэн байгаа юм. Ийм нөхцөлд хичээлийн хоцрогдол их байх материалаар хангаж өгөх хэрэгтэй. Өнөөдрийн нь ойлгомжтой. Бусад хөдөө орон нутагт яг л ийм байна. Манай байдлаар улсаас өгсөн компьютер нь чанарын Нийслэлийн БГД-ийн багш нар хавар малчдын хотоор явсан. Ахлах ангийн хүүхдүүд шаардлага хангахгүй, сургалтын материалаа өөрсдөө 28 дугаар сургуулийн юун хичээл манатай, малын ажилдаа туслаад түмэн завгүй гүйж авч, дата бусад зардлаа өөрсдөө хариуцаж байгаа 5а ангийн багш яваа харагдсан. Эндээс юу ажиглагдаж байна вэ гэхээр цахим болохоор ихэнх багш нарт хүнд байна. сургалтаар хөдөө орон нутгийн хүүхдүүдэд боловсрол олгоно М.БАТЗАЯА: МОНГОЛ ХЭЛНИЙ ХИЧЭЭЛЭЭ гэдэг өнөөдрийн нөхцөлд хүндрэлтэй. Харин хүүхдүүдээ дотуур Мөн бид олон жил ярьж байгаа сурагчийн бие ЭХНЭЭС НЬ ЗААЖ БАЙНА байрандаа аваад зайнаас сургана гэвэл үр дүнтэй байж болохоор даан суралцах, хөгжих боломж нөхцөлийг бүрдүүлэх харагдаж байна. Сая хичээл эхлэхэд дотуур байранд ах эгч нар хэрэгтэй. Өнгөрсөн хоёр хичээлийн жилд багш нар аль болох ойлгомжтой нь дүү нартаа хичээлийг нь зааж өгөөд, бүгдээрээ хичээлдээ байдлаар хичээлээ бэлтгэж сурагчиддаа заасан. Гэсэн ч хичээлийг идэвхтэй оролцож байгаа нь харагдсан. 2

\"ТХБ-ХАМТЫН АЖИЛЛАГАА НҮҮРЭНД\" Монгол улсад боловсролын салбарын сэтгэл зүйчдийг хамтран ТХБ-ХАМТЫН АЖИЛЛАГАА бэлтгэсэн үйл явдлыг онцоллоо. Ярилцлага Ш.БАТСҮХ “ТОГТВОРТОЙ ХӨГЖЛИЙН БОЛОВСРОЛ ОЛГОХОД СЭТГЭЛ ЗҮЙЧИД ГОЛ ҮҮРЭГТЭЙ” Нийт төрийн өмчит 670 гаруй ерөнхий боловсролын сургууль байгаагаас энэ хичээлийн жилд “Тогтвортой хөгжлийн боловсрол-II” /ТХБ-II/ төслийн түшиц 30, олон улсын хөтөлбөртэй болон лаборатори 42, нийт 72 сургуульд мэргэшсэн сэтгэл зүйчийг ажиллуулахаар БШУЯ шийдвэрлэсэн. Бид энэ ажлын хэсгийн ахлагч, Монголын сэтгэл зүйчдийн нийгэмлэгийн тэргүүн, БШУ-ны сайдын зөвлөх, доктор, профессор Ш.Батсүхээс зарим мэдээллийг тодруулж ярилцлаа. Ерөнхий боловсролын сургуулиуд /ЕБС/-д мэргэшсэн төгрөг, гарын авлага материал нь 1 сая 300 мянган төгрөг, дээр гаргасан байдаг. Гэвч хэрэгжээгүй. Төсөв мөнгө, сэтгэл зүйч ажиллуулах бэлтгэл ажлын явцыг эхлээд нь ажлын тоног төхөөрөмжийн зардал нэмэгдэж байна. Энэ бүх орон тоог шийдэж, хэрэгжүүлэх ажлыг газар дээр нь тодруулъя. зардлыг Швейцарын хөгжлийн агентлаг, түүний санхүүжүүлдэг зохион байгуулж өгөөгүйтэй холбоотой байх. Дээр ТХБ-II төслөөс гаргаж, дэмжиж байгаад талархаж байгаагаа дурдсанчлан БШУЯ ирэх 3 жилд жил бүр 200 сэтгэл БШУ-ны сайд Л.Энх-Амгалан өнгөрсөн гуравдугаар сард илэрхийлье. Харин сургуулиуд өөрсдөө өрөө тасалгаагаа гаргаж зүйчийг боловсролын сэтгэл зүйчээр мэргэшүүлж сэтгэл зүйчидтэй уулзаж, сургуулиудад сэтгэл зүйч ажиллуулах тохижуулж байна. БШУЯ-ны харьяа лаборатори болон олон улсын сургахаар төсөв мөнгийг нь тавиад явж байгаа. УИХ саналаа илэрхийлж, хамтарч ажиллах хүсэлт тавьснаар энэ ажил хөтөлбөртэй сургуулиудын төсвийг яам өөрөө мэддэг учраас энэ асуудлыг ойлгоод төсвийг нь батлах юм бол 2024 эхэлсэн. Нийт 839 ЕБС байгаагаас 670 нь улсын, бусад нь хувийн орон тоо, цалингийн санг шийдэж байгаа. Эдгээр сургуулиудад он гэхэд улсын мэдлийн 670 сургууль сэтгэл зүйчтэй хэвшлийнх. Салбарын яам 2024 оныг дуустал боловсролын сэтгэл ажиллах сэтгэл зүйчдийн сургалтын зардалд “Бадамлин” ТББ болно. Одоо шинэчлэгдэн батлагдах Боловсролын зүйчдийг бодлогоор бэлтгэж, бүх сургуульд ажиллуулах зорилт байгууллага дэмжлэг үзүүлж бидэнтэй хамтран ажиллаж байгаад багц хуулийн төсөлд мөн энэ санал тусаад явж байна. тавьсан. Эхний ээлжид 72 сургуульд мэргэшсэн сэтгэл зүйчдийг бас их баяртай байна. ажиллуулах боломжтой боллоо. Одоогоор ерөнхий боловсролын АНУ-ын сэтгэл судлаач, алдартай эрдэмтэн Эрих 70 гаруй сургууль /хувийн хэвшлийн/ сэтгэл зүйчдийг ажиллуулж Тэгш хамруулсан, тэгш боломжийг хангасан чанартай Фромм “тухайн нийгмээ амжилттай хөгжүүлье гэвэл байна. боловсролоор бүх нийтийг хангахад сэтгэл зүйчийн үүрэг ямар тэр нийгмийнхээ зорилгыг ойлгосон, тэр зорилгод байх вэ гэдэг нь эндээс харагдаж байгаа болов уу? чиглэсэн хүмүүсээ бэлтгэх ёстой. Эс чадваас тухайн Гуравдугаар сараас хойш бид олон ажил хийлээ. ЕБС-д нийгэм дампуурдаг” гэсэн санааг хэлсэн байдаг. Бид багш, эцэг эх, асран хамгаалагч, хүүхдэд үзүүлэх сэтгэл зүйн Боловсролын тэгш хамрагдалт гэдэгт хүнийг нийгэмд бэлтгэж Үндсэн хуулиндаа хүмүүнлэг, ардчилсан, иргэний үйлчилгээний ойрын болон дунд хугацааны төлөвлөгөө, тайлан, байгаа маш том үзэл санаа яваад байгаа юм. Сэтгэл зүйчид эцэг нийгмийг цогцлоон хөгжүүлэхээр өргөн агуулгатай зөвлөмжүүд боловсрууллаа. Сургалтын хөтөлбөрөөс авахуулаад эхчүүдэд “Та хүүхдээ хэн нэгэнтэй битгий харьцуулаарай” гэж зорилт дэвшүүлсэн. Энэ зорилтыг хэрэгжүүлэх тийм албан тушаалын тодорхойлолт, ёс зүйн дүрэм, үйл ажиллагааны захидаг. хүмүүсийг л хөгжүүлэх ёстой. Тэдэнд чухал дэмжлэг журам гээд олон бичиг баримт боловсруулж, судалгаа хийсэн. үзүүлэх хүмүүс нь сэтгэл зүйчид юм. Дараа нь сэтгэл зүйчдээ хоёр үе шатаар шалгаруулж, 70 Яагаад бүх хүний хурууны хээ ялгаатай байдаг вэ. Энэ нь тэр гаруй хүнийг мэргэшүүлэх сургалт зохион байгуулж байна. хүн өөрөө өвөрмөц онцлогтой цорын ганц бие хүн гэдгийг илтгэж Боловсролын сэтгэл зүйчийн тогтолцоо нь Мэргэшүүлэх 45 хоногийн сургалтыг төгссөн сэтгэл зүйчдийг байгаа хэрэг. Түүнийг хүлээн зөвшөөрч, зөв хөгжүүлэх явдал боловсролын том тогтолцоонд цоо шинээр орж ирж шууд сургууль дээр очиж ажиллах хэмжээний мэдлэг чадварыг маш чухал. Үүнд сэтгэл зүйчид маш их үүрэгтэй. Бид тогтвортой байгаа нэгэн дэд тогтолцоо юм. Энэ тогтолцоог баттай олгох гэж хаа хаанаа хичээлээ. Туршлагатай олон сэтгэл зүйчид, хөгжилд чиглэсэн, зориулагдсан боловсрол эзэмшүүлэхийг төлөвшүүлэхэд тал талын хүчин чармайлт хэрэгтэй. багш нар хичээл заасан. зорьж байгаа шүү дээ. Үүний тулд өөрчлөгдөж байгаа дэлхийн Тийм учраас бид аймгийн Засаг дарга, аймгийн ертөнцийн юмс, үзэгдлийг зөв хүртэж, хүлээж авч сурах, янз Боловсролын газрын дарга, сургуулийн захирлуудтай Боловсролын сэтгэл зүйчид ажиллуулах сургуулиудаа хэрхэн бүрийн бэрхшээлтэй орчинд өөрийгөө дасгаж даван туулах хэд хэдэн удаа цахим уулзалт хийж ойлголцсон. сонгосон бэ? чадвартай болох, эрсдэл аюулыг даван туулах хүчтэй сэтгэл Өнөөдөр дэлхийн эрэлттэй 10 мэргэжлийн нэгд сэтгэл зүйтэй байх, байгаль орчин, хүрээлэн буй орчноо хайрладаг байх, судлалын мэргэжил орж байна. ТХБ-II төслийн түшиц 30 сургууль, дээр нь БШУЯ-ны харьяа хэн нэгнийг ялгаварлахгүй байх, хэвийн ажиллаж амьдрах чадвар лаборатори болон ОУ-ын хөтөлбөртэй сургууль гээд хоёр эзэмших хэрэгтэй болж байна. Энэ бол тогтвортой хөгжлийн Манайд ер нь сэтгэл зүйч мэргэжилтнүүдийн бүлгийн 72 сургууль дээр энэ ажил хэрэгжинэ. Энэ ажил нэлээд боловсролтой сэтгэл зүйчдийн ажил хэрхэн холбогдож байгааг нөөц ямар байна? өртөг өндөртэй тул хөрөнгө төсөвтөө захирагдахын эрхэнд илтгэж байгаа хэрэг. эхний ээлжид Швейцарын хөгжлийн агентлаг, “Бадамлин” ТББ Манай улс 1992 оноос сэтгэл зүйчдийг бэлтгэж хоёрын санхүүгийн дэмжлэгтэйгээр мэргэшүүлэх сургалтуудаа Энэ бүхнээс ЕБС-ууд мэргэшсэн сэтгэл зүйчтэй байх үндэс эхэлсэн. 2000 орчим сэтгэл зүйчдийг бэлтгэсэн гэсэн зохион байгуулж байна. Зарим хүмүүс яагаад заавал эдгээр суурь тавигдлаа гэж ойлгож болох уу? судалгаа байсан. Одоогоор нөөц байна. Цаашид сургуулиудыг сонгосон юм бэ гэсэн асуудал тавьдаг. Энэ бол бакалаврын түвшинд боловсролын сэтгэл зүйч цэвэр төсөв мөнгөтэй холбоотой. Ирэх оноос жил бүр 200 Монголын хөгжлийн бодлогын урт хугацааны баримт бичиг бэлтгэхээр их дээд сургуулиуд элсэлтээ авч эхэллээ. боловсролын сэтгэл зүйч бэлтгэх төлөвлөгөөг яам гаргаж төсвийн “Алсын хараа 2050”-ийн “Хүний хөгжил” гэсэн 2 дугаар бүлэгт Эрэлттэй байна гэж мэдээлж байсан. Гэхдээ энэ төлөвлөгөөндөө тусгасан. УИХ төсвийг нь бүрэн баталж өгвөл ерөнхий боловсролын бүх сургуульд сэтгэл зүйчид ажиллана хүмүүсийг нэг удаа мэргэшүүлж сургаад орхичихгүй, энэ ажил хэрэгжинэ. гэж заасан. Энэ заалтыг хэрэгжүүлэх шаардлагатай болно. 2002 давтан сургалтад байнга хамруулах ёстой. Цаашид онд Бага, дунд боловсролын хуулинд хөгжлийн бэрхшээлтэй бидний өмнө маш их ажил байна. Нэг сэтгэл зүйчийг боловсролын сэтгэл зүйчээр мэргэшүүлж хүүхэдтэй сургуульд сэтгэл зүйч ажиллуулна гэсэн заалт бий. бэлтгэхэд цагаар нь тооцвол 8-12 орчим сая төгрөг гарахаар Мөн өмнөх сайд нар ЕБС-дад сэтгэл зүйч ажиллуулах шийдвэр Баярлалаа. байгаа юм. Нэг хүний бодит сургалтын төлбөр нь 1 сая гаруй БЕНУА МЕЙЭР БИШ “СУРГУУЛИЙН СЭТГЭЛ ЗҮЙЧИД сурагчдын сэтгэцийн эрүүл мэндийн ачааг дангаараа үүрэх Бид тухайн хүнд өөрийнх нь хүсэлтээр сайн БОЛ ТОГЛООМЫГ ӨӨРЧЛӨХ ХҮЧ МӨН” албагүй. Үүнд, үндэсний, орон нутгийн, олон нийтийн түвшинд дурын үүднээс зөвлөж туслах ёстой. Мөн хувь сэтгэцийн эрүүл мэндийн үйлчилгээ үзүүлэх бусад мэргэжилтэн, хүний, үйлчлүүлэгчийнхээ нууцыг чандлан хадгалах Боловсролын сэтгэл байгууллагуудтай түншлэх нь чухал. үүрэгтэй. Сэтгэл зүйчид хувь хүний хамгийн үнэтэй, нууц, нандин мэдээллүүдтэй ажилладаг. Тиймээс ч зүйчдийг мэргэшүүлэн бэлтгэх Боловсролын сэтгэл зүйчид та бүхэн нийгмийг аюулгүй, сэтгэл зүйчийн төмөр шүүгээнд хуулийн ажилтнууд эрүүл байлгаж, урьдынхаас илүү хүчтэй чадварлаг боловсролын ч халдах эрх байхгүй. Бид бол эмчийн адил тангараг сургалт, үйл ажиллагааг системийг бий болгоход үнэтэй хувь нэмэр оруулна гэдэгт итгэж өргөсөн мэргэжилтнүүд. байна” гэж Швейцарын хөгжлийн агентлагийн дэд дарга БЕНУА дэмжигч гол байгууллагын МЕЙЭР БИШ мэдэгдлээ. нэг нь Швейцарын хөгжлийн Т.ОЙДОВЧИМЭД “СЭТГЭЛ ЗҮЙЧИЙН ТӨМӨР ШҮҮГЭЭНД ХУУЛИЙН АЖИЛТНУУД Ч ХАЛДАХ агентлаг юм. Тус агентлагийн ЭРХГҮЙ” дэд дарга БЕНУА МЕЙЭР Б.ЧИНГҮҮН: \"УРЬДЧИЛАН СЭРГИЙЛЖ \"ШИНЭ ЭХЛЭЛ\" ЕБС-ийн АЖИЛЛАХАД ТҮЛХҮҮ АНХААРНА\" БИШ боловсролын сэтгэл сэтгэл зүйч: зүйчид, олон нийтэд хандан Сургуулийн сэтгэл зүйчээр Ерөнхий боловсролын мэргэшин суралцаж, ажиллах хэлсэн үгэндээ улс орон, гэж байгаадаа баяртай байна. 122-р сургуулийн сэтгэл Бид оюутан байхдаа сургууль, бүс нутаг, дэлхий даяараа цэцэрлэгт сэтгэл зүйч үнэхээр зүйч: хэрэгцээтэй юм байна гэж тогтвортой хөгжихөд тодорхойлоод энэ чиглэлээр 2020 онд МУИС-ийг судалгаа явуулж, дадлага сэтгэцийн эрүүл мэндэд хийдэг байсан. Миний хувьд сэтгэл зүйч мэргэжлээр энэ үеэс л мэргэжлээрээ оруулах хөрөнгө оруулалт хүүхдүүдтэй ажиллахыг хүсч төгссөн. Боловсролын байлаа. Сүүлийн жилүүдэд зайлшгүй чухал нөлөөтэйг онцлоод боловсролын сэтгэлзүйн ачааг сэтгэл судлалын салбар юунд, ямар хэрэгтэйг хүмүүс ойлгож, сэтгэл зүйч бол практик сэтгэл зүйчдийг хүлээж авахад бэлэн болж байна. улс орноороо хамтдаа үүрэх ёстойг зөвлөж байлаа. Түүний сэтгэл зүйч. Сэтгэл зүйн Нэг жишээ яръя. Нэг сургуулийн дунд ангийн хүүгийн эцэг хэлсэн үгнээс онцолъё. эх хүүхдэдээ хэлж мэдэгдэлгүй гэрээ нүүлгээд, сургуулийг нь тулгамдсан асуудлаас шилжүүлсэн байгаа юм. Хүүхэд үүнээс болж маш их стресст орж, “...Хэт удаан үргэлжилж буй энэ цар тахлын улмаас Сэтгэцийн шинэ ангийнхан, багш нартайгаа их бухимдаж харилцдаг болсон. урьдчилан сэргийлж эрүүл мэндэд анхаарлаа хандуулах нь нэн тэргүүний зорилт Ингээд нэг өдөр ангийн багш нь, хүүгийн эцэг эх, хүү өөрөө надад болоод байгаа. Аливаа хязгаарлалтын давуу болон сул талуудыг зэрэг шахуу хандсан. Тэд бие биендээ мэдэгдээгүй, хоорондоо ажиллахад гол анхаарлаа сэтгэцийн эрүүл мэндэд нөлөөлөх талаас нь сайтар тооцох ярилцаж тохиролцоогүй, шууд л сэтгэл зүйчийг сонгосон байсан л шаардлагатай байна. даа. Бүгд өөрсдөө хүсч байсан болохоор асуудал хурдан хугацаанд хандуулна гэж төлөвлөж амжилттай шийдэгдсэн. Хүү ч өөрчлөгдсөн. Орчин тойрныхон нь ...Сэтгэцийн эрүүл мэнд нь сайнгүй бол хүмүүс өөрийгөө авч түүнийг ууртай, хэцүү хүүхэд гэж хаяглахаа больсон. байна. Сургууль, явах, боловсрол эзэмших, хөдөлмөр эрхлэх, нийгмийн амьдралд оролцох гэх мэт өдөр тутмын ажлаа хийх чадваргүй, эсвэл чадвар цэцэрлэгт сэтгэл зүйчийн дутмаг мэт санагддаг. Тиймээс сэтгэцийн эрүүл мэндэд оруулсан хөрөнгө оруулалт нь улс орон, бүс нутаг, дэлхий даяар тогтвортой шаардлага, хэрэгцээ маш их байгаа гэж ойлгосон. хөгжихөд зайлшгүй шаардлагатай юм. Тогтвортой хөгжлийн зорилт (SDG) 3.4-т анх удаа дэлхийн түвшинд сэтгэцийн эрүүл Нэн тэргүүн би яг энэ цаг үед тухайн нөхцөл байдлыг мэндийн ач холбогдлыг онцгойлон гаргаж ирсэн. Улс орнууд оюутан сурагч, багш нарын сэтгэцийн эрүүл мэндэд хөрөнгө үнэлж, үнэлгээндээ тулгуурлаж ажлаа төлөвлөнө. оруулалт хийж үүгээрээ тэдний гэр бүлийн сайн сайхан байдалд нь шууд бусаар хөрөнгө оруулахад илүү нухацтай хандаж эхэлсэн Ажиллах орчин нөхцөлийг бүрдүүлж өгсөн бүгдэд байна. баярлалаа. Сургуулийн сэтгэл зүйчид та бүхэн тоглоомыг өөрчлөх хүч мөн бөгөөд бүхэл бүтэн системийн нэг хэсэг юм. Сургуулиуд СУРГУУЛИЙН СЭТГЭЛ ЗҮЙЧДИЙН ӨРӨӨ ҮЙЛЧЛҮҮЛЭГЧДИЙН ОНЦЛОГТ ТОХИРСОН БУЛАНТАЙ 3

ТХБ-НЭГ СЭДВЭЭР МАНОС АНТОНИНИС “ЦАР байгуулсан. Мөн 104 интерактив хичээл, 2 775 цахим ТАХАЛ НЬ БОЛОВСРОЛЫН хичээл, 50 цахим контент, 30 радио болон аудио хичээл ТХБ-НЭГ СЭДВЭЭР буландаа ТОГТОЛЦООГОО ДАХИН бэлтгэн econtent.edu.mn бусад цахим сангийн дэмжлэгээр ЭРГЭЦҮҮЛЭХ БОДИТ сурагчдад хүргэжээ. БОЛОМЖИЙГ ОЛГОЛОО” 2021 онд ерөнхий боловсролын сургуульд хэрэгжүүлэх “БОЛОВСРОЛЫН ТЭГШ ХАМРАЛТ”-ыг сургалт, үйл ажиллагааны хүрээ онцолж байна. Боловсрол дахь тэгш хамралт “КОВИД19 цар тахал нь • Сурагчийн өөрийн удирдлагатай суралцахуйг дэмжиж боловсролын тогтолцоогоо дахин хөгжүүлнэ. Сурагч өөрийн суралцах үйлийг ойлгох, нь нийгэм дэх тэгш хамралтын дэд хэсэг билээ. эргэцүүлэх бодит боломжийг бидэнд олголоо. Олон талт байдлын суралцахуйд сэдэл тэмүүлэлтэй, хариуцлагатай, багштай үнэ цэнийг ойлгож, талархан хүлээн авдаг дэлхий ертөнц рүү хамтран суралцахуйн орчныг хувирган өөрчлөхөд “Тэгш хамруулсан, тэгш боломжийг хангасан шилжих нь нэг шөнийн дотор бүтэх асуудал биш. Бүх хүүхдийг оролцдог байна. Үүний тулд бүх сурагчдад зориулсан чанартай боловсрол”-оор хангах болон “бүх нэгэн дээвэр дор сургах, сурагчдад хамгийн сайнаараа суралцах алхам алхмаар өөрийн удирдлагатай “Бие даан суралцах нийтийн насан туршдаа суралцахуй”-г хөхүүлэн орчныг бүрдүүлж өгөх хоёрын хооронд илт зөрүү байгаа нь ажлын дэвтэр” боловсруулж хэрэгжүүлнэ. ​ дэмжих тухай “Тогтвортой хөгжлийн зорилго тодорхой. Гэвч анхаарлаа сайн төвлөрүүлж хичээвэл аливаа 4”-ийн үүрэг амлалт нь хөгжлөөс хэнийг ч зүйлийг өөрөөр хийх бололцоо бидэнд байна гэдгийг КОВИД-19 • Багш нар явцын үнэлгээнд үндэслэн сурагчийн сурлагын хоцроохгүйг амласан НҮБ-ын Тогтвортой харуулчихлаа” хоцрогдлыг нөхөх, арилгах, суралцахуйг дэмжиж хөгжлийн төлөөх 2030 хөтөлбөрийн нэг хэсэг ажиллана. юм.” БОЛОВСРОЛЫН ХЯНАЛТ- ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ДЭЛХИЙН ТАЙЛАНГИЙН БАГИЙН ЗАХИРАЛ • Сургууль бүр хосолсон сургалтын арга зүй, орчин, явцын ЮНЕСКО-ийн тайлангийн илтгэлээс. үнэлгээний цахим платформыг хөгжүүлж, багш, сурагч, ***** эцэг эхийн хамтын оролцоог дэмжиж ажиллана. ЦАР ТАХЛЫН ҮЕД БОЛОВСРОЛД ҮЛ ХАМРАГДАХ БАЙДАЛ ГҮНЗГИЙРЧ БУЙГ ОДРИ АЗУЛЭЙ Үүний тулд 2021-2022 оны хичээлийн жилд сурагчдад “ТЭГШ ХАМРУУЛСАН нийгэмшил, сэтгэл зүй, эрүүл ахуйн зөвлөмж, дэмжлэг АНХААРУУЛСААР... БОЛОВСРОЛД ТЭМҮҮЛСЭН үзүүлэх “Ногоон гэрэл” үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэх, ШИЛЖИЛТЭЭС ӨӨР АРГА сурлагын хоцрогдлыг оношлох, хосолсон сургалтын орчин, ЮНЕСКО-ийн 2020 оны Боловсролын хяналт- ЗАМГҮЙ” арга зүйг төлөвлөж хэрэгжүүлэх, “Бие даан суралцах шинжилгээний “Тэгш хамралт ба боловсрол” сэдвээр ажлын дэвтэр”-т ажиллах, сургууль завсардаж болзошгүй хийсэн тайланд боловсрол эзэмшихэд тулгардаг “...Доромжлол, хуучны сурагчдыг илрүүлж сургуульд эргэн холбох зэрэг судалгаа, гол бэрхшээл нь ядуурал гэж тодорхойлсон байдаг. арга зүйн ажил хийгдэж эхэллээ. Дээр нь КОВИД19 цар тахлын үед боловсролд хэвшмэл үзэл, ялгаварлан үл хамрагдах байдал дэлхийн улс орнуудад улам “НОГООН ГЭРЭЛ” гүнзгийрч буйг анхааруулсан. гадуурхалт нь олон сая суралцагчийг анги танхимд суралцах үйл ажиллагааны зорилго, зорилтууд үйл явцаас хөндийрүүлж байна. Өнөөгийн хямрал нь үл хамрах “Ногоон гэрэл” үйл ажиллагааны менежмент нь тэгш хамруулах боловсролын зарчимд суурилах бөгөөд цар явдлын олон хэлбэрийг цаашид дахин үргэлжлүүлэхээр байна. тахлын дараа сургуулийн үйл ажиллагааг дахин нээх, сурагч сургуулийн болон ангийн хамт олонтой нэгдэх үйлийг КОВИД19 цар тахалтай холбогдуулан сургуулиуд хаагдсан төлөвлөх, хэрэгжүүлэх, хянан шинжлэх, сайжруулахад чиглэгдэнэ. “Ногоон гэрэл” үйл ажиллагаа нь дараах 5 нь дэлхийн нийт сурагчдын 90 гаруй хувьд нөлөөлсөн бөгөөд зорилттой хэрэгжинэ. боловсролын салбарын түүхэнд урьд өмнө нь огт үзэгдэж А.ЭНХТОГТОХ Боловсролын хүрээлэнгийн Боловсролын хөтөлбөрийн байгаагүй эмх замбараагүй байдалд дэлхий ертөнц ороод байна. судалгааны секторын эрхлэгч Цаг үеийн сорилтуудыг амжилттай даван туулахын тулд улам ***** илүү тэгш хамруулсан боловсрол руу тэмүүлсэн шилжилтээс өөр ТЭГШ ХАМРУУЛАХ СУРГАЛТЫН АРГА ЗҮЙ арга зам үгүй.” Д.МӨНХЖАРГАЛ ЮНЕСКО-ИЙН ЕРӨНХИЙ ЗАХИРАЛ Боловсрол судлалын ***** доктор, профессор “Тогтвортой хөгжлийн зорилго 2030” хөтөлбөрт Бодлого-хөтөлбөр Сүүлийн жилүүдэд тэгш тусгагдсан боловсролын зорилтуудад хүрэхээр хамруулах сургалтын арга зүйг дискурсийн онолын үүднээс ажиллаж буй 209 улсын хэрэгжилтийг судлахад ТЭГШ ХАМРУУЛАХ ЗАРЧИМД СУУРИЛСАН судлах, суралцахуйг дэмжин хөтлөхөд хэрэглэж байгаа ядуурлаас болж 258 сая хүүхэд, залуус боловсролд “НОГООН ГЭРЭЛ” ҮЙЛ АЖИЛЛАГААГ бөгөөд миний бие 2003-2006 онд АНУ-ын бага ангийн бүхэлдээ хамрагдахгүй байгааг тогтоожээ. Бага, ХЭРЭГЖҮҮЛНЭ сурагчдыг хамруулан явуулсан судалгааны үр дүнд үндэслэн бага-дунд орлоготой улсуудын 40 хувь нь сургуулиуд хичээлийн дискурсийн хэв шинжээ хэрхэн өөрчлөх талаар түр хаагдсан хугацаанд амьдралын боломж тааруу Сурагчид 2020 оны хичээлийн жилд нийт сургалтынхаа багш нарт зөвлөж буй (Munkhjargal.D, 2006). суралцагчдыг дэмжээгүй гэж тайланд дүгнэсэн байдаг. 45-47 хувь, 2021 оны хичээлийн жилд 62-68 хувийг зайнаас суралцлаа. Эхний зурагт үзүүлсэн “Санаачилга – Хариу үйлдэл – Мөн боловсролын тэгш хамруулалтад хүрэхэд Үнэлгээ” (Initiation - Response - Evaluation IRE Pattern) гэсэн саад болж буй нэг бэрхшээлийг эцэг, эхчүүдийн Шинэ төрлийн коронавирусын дэгдэлт дэлхийн улс дискурсийн идэвхгүй хэв шинж анги танхимд түгээмэл ялгаварлан гадуурхсан итгэл үнэмшил гэж тогтоосон орнуудад хурдтай тархаж байгаатай холбогдуулан Монгол ажиглагддаг. Энэхүү дискурсийн хэв шинж нь багш асуултыг юм. Тухайлбал, Германд эцэг эхчүүдийн 15 хувь, Улсын онцгой комиссын 2020 оны 01 дүгээр сарын 24-ний өөрөө санаачлах бөгөөд хариулах сурагчаа ч өөрөө сонгодог. Хятадын Хонконгт 59 хувь нь хөгжлийн бэрхшээлтэй өдрийн хуралдаанаар бүх шатны боловсролын байгууллага, Сонгогдсон сурагч хариулсны дараа багш тэрхүү хариултад хүүхэд бусад хүүхдийн суралцахуйд саад болно гэж сургалтын төвийн хичээл, сургалтын үйл ажиллагааг 2020 үнэлгээ өгөөд дискурсийг хаадаг. Энэ тохиолдолд► сэрэмжилдэг гэжээ. оны 01 дүгээр сарын 27-оос түр хааж, цаашид 4 удаагийн шийдвэрээр үргэлжлүүлэн сунгасан. Бага, дунд орлоготой улсуудын бараг тал нь хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдүүдийн боловсролын 2020 оны хичээлийн жилд ЕБС-ийн сурагчид 75 өдөр талаар хангалттай мэдээлэл цуглуулдаггүй байна. буюу 15 долоо хоног, нийт сургалтын 45-47%-д зайнаас Боловсролын тоо баримт, мэдээллийг ангилан буюу теле хичээлээр тухайн ангийн агуулгыг судалсан задлах түлхүүр нь өрхийн судалгаа. Гэвч дэлхийн байна. нийт хүн амын 13 хувь оршин суудаг улсуудын 41 хувь нь ийм судалгаа хийгээгүй, эсвэл судалгааны Манай улсад халдварт өвчний тархалт илэрсэнтэй мэдээллээ ил болгоогүй байна. Суралцахуйн талаарх уялдуулан УОК-ын 2020 оны 01 дүгээр сарын 11-ний тоон үзүүлэлтүүдийг сургуульд явдаггүй хүмүүсийг өдрийн 12 дугаар тогтоол, Боловсрол, соёл шинжлэх ухааны харгалзан үзэлгүйгээр сургуулиудаас ихэвчлэн авдаг сайдын 2020 оны А/146, А151 дугаар тушаал, 2021 оны гэж “Тэгш хамралт ба боловсрол” тайланд өгүүлсэн А165, А24 дүгээр тушаалуудыг тус тус үндэслэн бүх шатны байдаг юм. боловсролын байгууллагын сургалт, үйл ажиллагааг 2020 оны 11 дүгээр сарын 11-ээс 2021 оны хичээлийн жилийг Тайлангаар тэгш хамруулах боловсролын талаарх дуустал хугацаанд сунгасан. ойлголтоо өргөжүүлэх, үйлчилгээний гадна үлдэж буй бүлгийнхэнд санхүүжилтийг чиглүүлэх, мэдлэг 2021 онд орон нутгийн ЕБС-ийн сурагчдад 100 өдөр буюу туршлага, нөөц бололцоогоо хуваалцах, олон 20 долоо хоног, нийт сургалтын 62%, нийслэлийн ЕБС-ийн нийт, эцэг эхчүүдтэй идэвхтэй хамтран ажиллах, сурагчдад 110 өдөр буюу 22 долоо хоног, нийт сургалтын боловсролын салбарын ажиллах хүчнийг бэлтгэж, 68%-ийг зайнаас суралцлаа. чадавхжуулж, тэдэнд урам зориг өгч байх гээд 10 зүйл бүхий зөвлөмж гаргасан байдаг. КОВИД-19 цар тахлын үед буюу өнгөрсөн хоёр жилийн хугацаанд 5 284 теле хичээл бэлтгэн дохионы ***** хэлний орчуулгатайгаар телевизээр зайны сургалт зохион ХЕЛЕН КЛАРК Судалгаа, арга зүй “БОЛОВСРОЛЫН САЛБАР ДАХЬ ТЭГШ ХАМРУУЛАХ НЬ БҮХ ЯЛГААГ АРИЛГАХ АЖЛАА “Тэгш хамруулах боловсролын талаар баримтлах бодлого” ҮРГЭЛЖЛҮҮЛЭХ (UNESCO, 2009) нь тэгш хамруулах хийгээд боловсролын ЁСТОЙ...” чанар нь нэг зоосны хоёр тал бөгөөд зөвхөн хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэд бус үндэсний цөөнх, хөдөөгийн, хотын “...Боловсрол дахь тэгш хамруулалт гэдэг нь захын, нийгэм, сэтгэлзүйн болон суралцахуйн бэрхшээлтэй суралцагч бүр өөрийг нь үнэлж, хүндэтгэж байгааг бүх насны хүмүүст суралцах тэгш боломж олгох, тэдгээрийн мэдэрч сургуульдаа хамаатай гэсэн тодорхой мэдрэмж ялгаатай байдалд хандах сөрөг хандлагыг бууруулах үйл авах явдлыг хангах хэрэг юм. Ялгаварлан гадуурхалт, явц хэмээн тодорхойлсон. Суралцагчийн ялгаатай байдал, хэвшмэл ойлголт, хөндийрүүлэлт нь олон хүнийг үл сурах онцлог, хэв маягт нийцсэн, тэдний идэвхтэй оролцоог хамрагдахад хүргэж байна. Энэхүү тайлан нь тэгш дэмжсэн тэгш хамруулах сургалтын арга зүйг эзэмших, хамруулалтын үндэс суурь байх ёстой бүх нийтийн хэрэглэж хэвшүүлэх шаардлага багш нарын өмнө тавигдаж хүртээмжийг хангахад гарч буй ялгаа, боловсролын буй. салбар дахь бүх ялгааг арилгах ажлаа үргэлжлүүлэн хийх ёстойг бидэнд сануулж байна.” Та бүхэнд зарим судлаачдын сургалтын арга зүйн нийтлэлээс хүргэж байна. БОЛОВСРОЛЫН ХЯНАЛТ ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ТАЙЛАНГИЙН ЗӨВЛӨХ ХОРООНЫ ДАРГА 4 *****

►хичээлийн дискурсэд багшийн шугам давамгайлж байгаа суурийг багш дангаар эрхшээж, сурагчдын хүч боломжийг ТХБ-НЭГ СЭДВЭЭР бөгөөд сурагчийн шугам хараахан нээгдээгүй, дикурсийн байр ашиглахгүй, бүх шийдвэрийг дангаараа гаргаж байдаг. АНУ-ААС МЭДЭЭЛЖ БАЙНА Зураг 1. “Санаачилга – Хариу үйлдэл – Үнэлгээ” дискурсийн хэв шинж АНУ БОЛОВСРОЛЫН ХОЦРОГДЛЫГ АРИЛГАХ ХӨТӨЛБӨР ХЭРЭГЖҮҮЛЖ ЭХЭЛЛЭЭ АНУ-ын Конгрессийн дэргэдэх Эрүүл мэндийн байнгын хорооны дэргэдэх Эрүүл мэндийн хэмжил зүйн газрын гүйцэтгэх захирал Б.МӨНХНЯМ мэдээлж байна. Харин дарах зурагт үзүүлсэн судлаачийн санал болгож хариултыг хэлэлцсэний дараа мэдлэгийг бүтээх зөвшилд АНУ-д муж болгон өөр өөрийн захиргаа, буй “Суралцагчийн дуу хоолойг хүлээн зөвшөөрөх” хүрдэг. Энэ тохиолдолд хичээлийн дискурсэд багшийн шугам бодлоготой учраас захиргааных нь боловсролын дискурсийн хэв шинж (Revoicing pattern) нь сурагч асуулт давамгайлахгүй харин суралцагчдийн идэвхтэй шугамууд хэлтэс шийдвэрээ гаргадаг. Ганцхан яамны болон тайлбарыг санаачлах бөгөөд сурагчид өөрсдөө нээгдэж, дикурсийн байр суурийг багш суралцагчид хамтаар шийдвэрт захирагддаггүй, тус тусдаа үйл хариулт өгдөг. Багш сурагчийн дуу хоолойг хүлээн зөвшөөрч эрхшээж, сурагчдын хүч боломжийг ашиглан, бүх шийдвэрийг ажиллагаа явуулдаг гэсэн үг. Жишээ нь АНУ-д сурагчийн хариултыг давтан илэрхийлж болдог. Суралцагчид хэлцэн зөвшилд хүрэх замаар гаргах боломж бүрддэг. цар тахал ид дэгдэх үеэр зөвхөн ковидын халдвар ихэссэн мужийн сургуулиуд түр хаагдаж бусад Зураг 2. “Суралцагчийн дуу хоолойг хүлээн зөвшөөрөх” дискурсийн хэв шинж мужийн сургуулиуд хэвийн ажиллаж байсан. Хүүхдүүдээ халдвар авахаас болгоомжилсон эцэг эхчүүд цөөнгүй байсан тул сургуулийн захиргаанаас сургуулийнхаа номын сан, компьютерын өрөө танхимаа бүрэн нээлттэй ажиллуулсан. Ингэснээр гэртээ интернетгүй, номын хүрэлцээ тааруу оюутан, сурагчид хүссэн үедээ шаардлагатай ном, материалаа сургуулиас авах боломжоор хангагдаж байлаа. Ялангуяа хүн ам тархан суурьшсан мужуудад багш нар анги танхимдаа ирсэн сурагчдын зайг бариулж хичээллэж байсан юм. Өнгөрсөн жил АНУ-ын 50 мужаас 30 орчим нь хичээлээ 1-3 сар хүртэл хааж, 70 хувь нь нээлттэй ажилласан. Боловсролын аль ч шатны багш нар өөрсдийн зааж шинжийг (Зураг 2) эрэлхийлэх, хэрэглэж хэвших аваас Хэдхэн хоногийн өмнө тус улсын буй хичээлийн дискурсийн идэвхгүй хэв шинжээ тэгш хамруулах сургалтын арга зүйд ойртон дөхнө. Жич: Ерөнхийлөгч Жо Байден Ковид19-ын нөхцөл (Зураг 1) ажиглан судалж дискурсийн идэвхтэй хэв Дэлгэрэнгүй илтгэлийг БМДИ-ийн сайтаас үзнэ үү. байдалд зориулсан боловсролын тусгай хөтөлбөр гаргаж байгаагаа зарлалаа. Энэ хөтөлбөрийн ЯЛГААТАЙ СУРАЛЦАХУЙН сонголт хийх боломж олго, сурагч бүрийн хүрсэн түвшинд хүрээнд Америк даяар хүүхдүүдийн түвшинг 5 АРГА ЗҮЙ нийцсэн даалгавар сорилтыг тавь. Энэ нь суралцагчийн мэдлэг тогтоож, дараа нь гурван үе шаттай арга хэмжээ чадварын өсөлтийг нэмэгдүүлэх ач холбогдолтой гэж үзэж авах юм байна. Хоцрогдсон хүүхдүүдийн тоо, Ч.ОЮУНБИЛЭГ байна. Эндээс л сайн үр дүнг хүлээх боломж бүрдэнэ. судалгааг гаргаж, тэдний хоцрогдлыг арилгах СУИС-ийн ХУС-ийн ахлах үйл ажиллагааны зардлыг Засгийн газар нь багш, Багш, урлагийн Жишээ нь: Сурагчдыг тодорхой шинж чанараар нь бүлэглээд, хариуцахаар боллоо. боловсролын тэнхимийн эсвэл өөрт хамгийн тохиромжтой санагдсан ажилбарыг сонгох зөвлөх боломжийг нь олговол тэд өөрсдийн чадварын түвшин, 2022 оны 08 дугаар сар гэхэд сурагчдын сонирхол болон сурах арга барилдаа нийцүүлж шинэ мэдлэг хоцрогдлыг арилгана гэж төлөвлөсөн. Мөн Хүүхэд бүрийн өвөрмөц мэдээллийг боловсруулж чадна. хүүхдийн нийгэмшил, хүмүүжлийг анхаарч, энэ онцлог, хэрэгцээ, сонирхлыг чиглэлээр эцэг эх, хүүхдүүдийн дунд судалгаа таньж, ойлгож, давуу талд нь Зарим сурагчид багш нүүр тулан харилцахад илүү үр дүн явуулсан байна. суурилж ажиллах нь багшийн гаргадаг бол зарим нь бие даан сурах чадвартай байдаг. Өөрөөр үүрэг. Иймд хүүхдийн ялгаатай хэлбэл тэд багшаас ижил хэмжээний тусламж шаардахгүйгээр Судалгаагаар анги танхимд, багштайгаа, бие байдлыг (сонирхол, авьяас, мэдлэг багаар хамтрах эсвэл ганцаарчлан ажиллах чадвартай байдаг. биетэйгээ харилцаж суралцвал чанартай, үр чадвар, арга барилын ялгаа) хүлээн зөвшөөрч, бүх хүүхдийг Тайлбарыг сайн сонсож, асуулт асууж, тэмдэглэл сайн дүнтэй байна гэсэн дүн гарсан байгаа юм. Эцэг боловсрол эзэмших тэгш боломжоор хангах, ялгаатай нөхцөл хөтөлдөг хүүхэд байхад зарим нь өгөгдсөн материалыг харж эхчүүд нь “Хөл хорионоос болж хүүхдүүд гэртээ байдал (жендэр, нийгмийн гарал, угсаа, амьдралын боломж, ар бодлоо илтгэдэг, илэрхийллээ ч харах өнцгөөс гүйцэтгэнэ. сууснаар нийгэмшлээс хоцорч, хувиа хичээсэн гэрийн дэмжлэг, хэл соёл, хөгжлийн ялгаа, суралцах чадварын Зарим нь бүр өөрийн гараар хийж оролдож сурдаг. хүн болж өсөж байна. Хүмүүстэй зөв харилцдаг түвшнээс хамаарсан), ялгаатай хэрэгцээнд нь нийцсэн хүн болгохын тулд танхимын хичээлдээ орохыг сургалтын арга зүйг нэвтрүүлэх шаардлага тулгараад байна. Хамгийн гол нь сурагчдын онцлогийг тогтоож тохирох дэмжинэ” гэж хариулсан тухай танилцуулж аргуудыг оновчтой сонгон ашигласнаар мэдлэг бүтээх, шинэ байсан. Энэ нь танхимын сургалтын арга барил Ялгаатай суралцахуй бол сурагч бүрт зориулсан чадвар эзэмших, дадлагажих үйл ажиллагаа болох бөгөөд үр шилдэг нь хэвээрээ байгааг илтгэж байна. ганцаарчилсан хөтөлбөр биш. Харин нэг ангид байгаа түвшний дүн ч сайжирна. ялгаатай, өөр өөр сонирхолтой, сурах арга барилын ялгаатай Хөл хорионы үеийн цахим хичээлийн үр дүнг хүүхдүүдийг ойролцоо шинжүүдээр нь бүлэглээд, хөтөлбөрөө Бид өмнө нь гарааны үнэлгээ хийдэг байсан. Гэхдээ зөвхөн тодорхойлох зорилгоор АНУ, Япон, Австрали, уян хатан ялгаатай арга, хэлбэрээр сурагч бүрт хүргэх юм. Гол түвшин тогтоодог. Харин одоо бол ялгаатай суралцахуй Канад зэрэг найман улсын багш нараас 1-10 нь хүүхэд бүрийн сурах бэлэн байдал, сонирхол, мэдээллийг буюу сурагч бүрийн хэрэгцээ, сонирхол, сурах бэлэн байдал, оноогоор үнэлүүлж судалгаа авахад тэд цахим хүлээж авч боловсруулдаг арга барил, мэдлэг чадварын суралцах чадвар, арга барилын онцлогийг тооцож ажиллая, сургалтынхаа үр дүнг дунджаар 4.8 оноогоор түвшинг оношил, түүнд нь тохирсон ялгаатай аргаар ажилла, өөрөөр хэлбэл хүүхдийн ялгаатай байдлаас үл хамааран үнэлсэн байна. Хөгжлийн хувьд тодорхой хүрэх үр дүндээ баримжаалж хэнд ямар ачааллыг, ямар боловсролд тэгш хамруулж үйлчилгээгээ чанартай үзүүлье л түвшинд хүрсэн улс орнууд цахим сургалтын хэмжээгээр өгч ямар хурдаар ажиллуулахыг тооц, сурагчдад гэсэн санаа. үр дүнгээ 50 хувиар үнэлж байгаа бол Монгол улсын хувьд ямар байгааг хэлэхэд амаргүй болов уу гэж бодож байна.

ТХБ-ЗОЧИН Т.НЯМ-ОЧИР “СУРАЛЦАГЧДЫН ХОЦРОГДЛЫГ НӨХӨЖ, АРИЛГАХ ЦОГЦ ТӨЛӨВЛӨГӨӨГ ХЭРЭГЖҮҮЛЖ ЭХЭЛСЭН” “ТХБ-ЗОЧИН”-оор БШУЯ-ны газрын дарга оролцоог шаардана. Өөрчлөлтийг хэрхэн хийх вэ, хөгжсөн Манайд хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэд, малчин, хөдөлмөр Т.Ням-Очирыг урьж “тэгш хамран сургалт- улс орнуудын тусгаарлалт дээр суурилсан тогтолцоог эргэн эрхэлж байгаа хүүхдүүдийн дунд боловсролын хоцрогдол чанартай боловсрол” сэдвийн хүрээнд ярилцлаа. харж өөрчлөх үү, эсвэл тэгш хамруулсан тогтолцоог эхнээс гарч байгааг зарим иргэд, судлаачид сануулж, шүүмжилдэг. нь цоо шинээр бүрдүүлэх үү гээд олон талаас нь судалж, Энэ нь заримыг нь ялгаатай байдлаар авч үзэж нийгмээс Тэгш хамруулсан, тэгш боломжийг бий тогтвортой-сайн шийдлийг олох нь бидний үүрэг. тусгаарладагтай ч холбоотой гэж үздэг. Үүн дээр ямар бодлого болгосон чанартай боловсролыг олгох, насан барьж, хэрхэн ажиллаж байна вэ? туршид суралцах боломжоор хангах нь дэлхийн ХҮҮХДҮҮДЭД нийтийн тэмүүлж буй ТХЗ-ын нэг зорилт, амлалт. СЭТГЭЛИЙН Ерөнхий боловсролын сургуульд тэгш хамран сургах журмыг Энэ зорилтод чиглэсэн МУ-ын Засгийн газрын, баталсан. Үүний дагуу хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхэд өөрийн салбарын яамны хийж хэрэгжүүлж байгаа гол ТҮГШҮҮР, хамран сургах тойргийн ерөнхий боловсролын сургуульд элсэн бодлого, үйл ажиллагааг тодотговол? ХЯМРАЛЫН ТҮВШИН суралцах нь нээлттэй болсон. Боловсролыг бүх нийтийн эрх болгох, энэ эрхийг ӨНДӨР БАЙГАА НЬ Өөрөөр хэлбэл, ерөнхий боловсролын сургууль нь хүүхдийн хүн бүрийн хувьд бодитоор хэрэгжүүлэх нь чухал. СУДАЛГААГААР ялгаатай байдал, хэрэгцээг хүндэтгэсэн уян хатан сургалтын Олон төрлийн сорилт, бэрхшээлүүд нь боловсрол ТОГТООГДСОН бодлого, хөтөлбөр боловсруулах, хөгжлийн хоцрогдлыг эрт эзэмших боломж тэгш бус байсаар байгааг та илрүүлэх, ганцаарчилсан сургалтын төлөвлөгөөгөөр хичээллэх, бидэнд сануулж байна. Таван хүүхэд тутмын нэг Ковидоос үүссэн цар тахлын энэ нөхцөл байдал, хөл хөгжлийн бэрхшээлтэй хүүхдэд сургалтын орчин, тохирох нь КОВИД-19 цар тахал гарахаас өмнө хүртэл хорио МУ-ын боловсролын салбарт, тэр дундаа ерөнхий хэрэглэгдэхүүнийг бэлтгэх, мэдээллийн технологийг сургалтад боловсролын үйлчилгээнд огт хамрагддаггүй байсан боловсролын түвшинд ямар хүнд нөхцөл байдлыг бий ашиглах, хүүхдийг учирч болох эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэх тухай НҮБ-ын тайланд дурдсан байна. Цаашлаад болгоод байна? эрх зүйн орчин бүрдсэн. гадуурхал, хуучны хэвшмэл үзэл, хандлага нь олон мянган хүүхдээс тэгш боломжийг хулгайлж байгааг Цар тахлын үеийн тодорхойгүй байдал, өсвөр насны хүүхдүүд Ерөнхий боловсролын сургуульд тэгш хамран сургах бид ухаарах ёстой. үе тэнгийнхэнтэйгээ харилцах, уулзах боломжгүй болох, хэвийн боловсролыг дэмжих дэмжлэгийн баг ажиллаж байна. үеийн дэглэм өөрчлөгдөх, эцэг эхийн гэрээсээ ажиллах эсвэл КОВИД-19 цар тахал нь нийгэм дэх тэгш бус ажлын байраа алдахтай холбоотой стресс зэрэг нь хүүхдийн Мөн гэр бүлийн хүчирхийлэлд өртсөн хүүхдийг суурь байдлыг улам бүр ил тод болгож байна. Боловсролын сэтгэцийн эрүүл мэндэд сөргөөр нөлөөлөх гэх зэргээр олон боловсролын үйлчилгээнд тасралтгүй хамруулах журам хэрэгжиж салбарыг бэхжүүлэхийн тулд боловсролын гаднах асуудал, сөрөг үр дагавар бий болсон. байна. Амьдралын нөхцөл боломжоос шалтгаалж эрсдэлд орсон тэгш бус байдалд илүү анхаарах цаг нэгэнт болжээ. хүүхдүүдэд боловсролын үйлчилгээг тасралтгүй хүргэх, эдгээр Мөн дижитал хуваагдал бодит асуудал боллоо. Олон хүүхдүүд хоол, шим тэжээлийн дутагдалд орж, хүүхдүүдийн судалгаа, мэдээллийг сургууль, хороо, цагдаагийн шаардлагатай шим тэжээлээ авч чадахгүйд хүрсэн. Тэгэхээр байгууллагууд хамтран ажиллаж бүрдүүлэх, солилцох гэх зэргээр СУРАЛЦАГЧ БҮРТ сургуулийн хоол ямар чухал болох нь харагдаж байна. Мэдээж, дэмжин ажиллаж байна. ӨӨРИЙГ НЬ ҮНЭЛЖ, хүүхдүүдэд сэтгэлийн түгшүүр, хямралын түвшин өндөр байгаа ХҮНДЭТГЭЖ БАЙГААГ нь судалгаагаар тогтоогдсон. Малчин өрхийн 6 настай хүүхдийг эцэг эх нь хүсэлт гаргавал МЭДЭРЧ СУРГУУЛЬДАА 7 настай элсэх боломж мөн нээлттэй. ХАМААТАЙ ГЭСЭН Танхимын сургалтыг юугаар ч орлуулж, нөхөх боломжгүй ТОДОРХОЙ МЭДРЭМЖ гэдгийг хүлээн зөвшөөрч байна. Ялангуяа сургуулийн өмнөх, бага Чанартай боловсрол нь мэдээж төсөв санхүүтэй шууд боловсролын түвшинд. Хэдий зайн сургалтын боломжит олон холбоотой. Энэ хичээлийн жилд урсгал зардал болоод хөрөнгө ӨГӨХ НЬ ЧУХАЛ хувилбарыг нэвтрүүлж, хэрэгжүүлж байгаа ч дэд бүтэц, тоног оруулалт өнгөрсөн 2019, 20 оныхоос хэрхэн өөрчлөгдсөн бол? төхөөрөмж, хүний нөөц гээд олон зүйлд бид бэлэн биш байлаа. БШУЯ-наас Боловсролын ерөнхий хууль, Боловсролын салбарт хийх гэж зорьж буй шинэчлэлийн түүнийг дагалдан гарах хуулийн төслүүдийг Сургууль бүрт хос сургалтын орчныг бүрдүүлж, багш бүр хамгийн гол зүйл нь төсөв санхүүгийн асуудал. Нэг хүүхдэд УИХ-ын өнгөрсөн хаврын чуулганд өргөн байгаль цаг уур, цар тахлын гээд ямар ч үед хичээл сургалтыг ногдох хувьсах зардлын аргачлалыг өөрчилж байж цаашид барьсан. Боловсролын зорилго, зорилтоосоо эхлэн удирдан зохион байгуулах хосолсон сургалтын арга зүйтэй болж боловсролд зарцуулж буй нэг төгрөг бүрийн үр дүнг тооцдог өөрчлөхийг зорьж байна. Суралцагч бүрт өөрийг хөгжин, хүүхэд, эцэг эхчүүд өөрийн удирдлагатай, бие даан болох нь чухал. нь үнэлж, хүндэтгэж байгааг мэдэрч сургуульдаа суралцах сургалтын шинэ арга хэлбэрийг нутагшуулах нь бидний хамаатай гэсэн тодорхой мэдрэмж өгөх нь чухал. алсын хараа байна. Боловсролын салбарт улсын төсвөөс зарцуулж буй төсөв Иймийн тулд сургахаас суралцахуй гэсэн концепцыг буурахгүй байгаа хэдий ч өсөн нэмэгдэж буй хэрэгцээгээ хуульд шингээж өгч байгаа. Сургуулийн өмнөх ЕРӨНХИЙ БОЛОВСРОЛЫН хангахуйц хэмжээтэй төсвийн төлөвлөлт хийгдэж буй эсэхийг болон ерөнхий боловсролын тухай хуульд тэгш СУРГУУЛИЙН СУРАЛЦАГЧДЫН эргэж харах ёстой. хамран сургах бие даасан бүлгийг тусгаж өгсөн. ХОЦРОГДЛЫГ НӨХӨХ, АРИЛГАХ Насан туршдаа суралцахуйн асуудлыг хуульд ГУРВАН ЖИЛИЙН /2021-2023/ ЦОГЦ 2016-2020 онд боловсролын салбарт хамгийн их хөрөнгө шинээр томьёолсон. Албан болон албан бус ТӨЛӨВЛӨГӨӨГ БОЛОВСРУУЛСАН. оруулалт хийгдсэн. Энэ хэрээрээ хүртээмж өссөн. боловсролоос гадуур гэр бүл, ажлын байр, хүрээлэн буй орчноос бие даан суралцах буюу “амьдралын ЗАСГИЙН ГАЗАР ХЭЛЭЛЦЭН НЭН ТЭРГҮҮНД орчинд суралцах” үйл ажиллагааг хуульд тусгасан. БАТАЛСАН ХИЧЭЭЛ, СУРГАЛТЫГ Хууль, эрх зүйн хувьд шинэчлэлүүдийг хийх АНУ зэрэг улс оронд цар тахлаас үүдсэн боловсролын ТАСРАЛТГҮЙ хэдий ч тэрхүү туйлын зорилгод хүрэхэд олон саад хоцрогдлыг арилгахын тулд нарийн судалгаа явуулж, тусгай ҮРГЭЛЖЛҮҮЛЭХ БЭЛЭН бэрхшээл тулгарна. Хөгжлийн хүнд бэрхшээлтэй хөтөлбөр гарган хэрэгжүүлж байна. Манай улс энэ чиглэлээр БАЙДЛЫГ БҮХ ТҮВШИНД сурагчид болон сурагч нэг бүрийн хэрэгцээнд ямар ажлуудыг өрнүүлж байна? нийцсэн тогтолцоо руу шилжих нь хүн бүрийн ХАНГАХ НЬ ЧУХАЛ БШУЯ-наас ерөнхий боловсролын сургуулийн суралцагчдын БАЙНА 6 сурлагын хоцрогдлыг нөхөх, арилгах гурван жилийн /2021-2023/ цогц төлөвлөгөөг боловсруулан Монгол Улсын Засгийн газарт “Тэгш хамруулсан, тэгш боломжийг хангасан чанартай танилцуулан, баталсан. боловсрол олгох зорилт нь дан ганц төрийн, ганц салбарын ажил биш гэдгийг хаа хаанаа ярьж эхэлсэн. Тэгвэл олон нийт, Хоцрогдол нөхөх гэдэг нь нэг удаагийн арга хэмжээ бус эцэг эх ямар үүрэгтэй оролцож, хэрхэн хамтрах ёстой юм бол? системтэйгээр хэрэгжүүлэх үйл ажиллагаа байна. Цаашлаад хүүхэд нэг бүрт тохирсон сургалтын арга зүйг хөгжүүлэх, Нийгмийн бүх гишүүд өөрийн нийгмийг хөгжүүлэхэд тэгш хүүхдийн ахицаар нь үнэлж, дэмжих боловсролын шинэчлэлийн оролцож, түүнийхээ үр шимийг хүртэж сайхан амьдрах, эрүүл нэг хэсэг болж, нутагших ёстой гэж үзэж байна. орчинд төрөх, сайн боловсрол эзэмших ёстой. Энэ бол тогтвортой хөгжлийн үндсэн зарчим. Онцгой байдлын үеийн теле хичээл, түүний үр дүн, тохиромжтой байдлын судалгаа, Хүүхдийн нийгэм-сэтгэл зүйн Иргэн бүрийн хандлагыг өөрчлөх нь нэн тэргүүний алхам асуудал, эрсдэлийг илрүүлэх судалгаа, нийгмийн үзүүлэлтийн байх болов уу. Гэхдээ хүчээр төлөвлөж оролцуулдаг бус өдөр түүвэр судалгаа /зайн сургалт/-г зохион байгуулж, үр дүнг тутмын үйл ажиллагаа, үйлдлээрээ оролцдог соёлыг нутагшуулах бодлого, шийдвэрүүдэд тусган ажиллаж байна. нь чухал. Энэ хичээлийн жилийн эхэнд багш, суралцагч, эцэг эхийн Энэ хичээлийн жилийн хамгийн гол зорилгыг нийгэм, сэтгэл зүйн асуудалд чиглэсэн “Ногоон гэрэл” үйл тодорхойлбол? ажиллагааны удирдамжийг баталж хэрэгжүүлж байна. Үндэсний түвшинд хүүхдүүдийнхээ гарааны оношилгоог хийнэ. Хоцрогдол Хүүхдийн хөгжлийг дэмжих, суралцахад тулгарч буй арилгахад зориулсан “Дасгал ажлын дэвтэр”-ийг боловсруулан бэрхшээлийг арилгах, амжилттай суралцахад бүх талын хамтын ашиглаж эхэллээ. Аймаг, дүүрэг тус бүрт багш нарын бүлгүүд ажиллагаа, оролцоог хангаж хичээл, сургалтын үйл ажиллагааг байгуулагдан хамтран ажиллаж байгаа гээд батлагдсан цогц үр дүнтэй зохион байгуулах нь энэ хичээлийн жилийн зорилго төлөвлөгөөний дагуу хоцрогдол арилгах үйл ажиллагааг зохион юм. байгуулж, удирдлага, зохион байгуулалтаар хангаж байна. Нэн тэргүүнд хичээл, сургалтыг тасралтгүй үргэлжлүүлэх ХӨГЖЛИЙН БЭРХШЭЭЛТЭЙ бэлэн байдлыг бүх түвшинд хангах нь чухал байна. Дижитал ХҮҮХЭД ӨӨРИЙН ХАМРАН технологийг хичээл, сургалтын үйл ажиллагааны үндсэн хэрэгсэл СУРГАХ ТОЙРГИЙН ЕРӨНХИЙ болгон хөгжүүлэх нь бидний хамгийн гол сонголт боллоо. БОЛОВСРОЛЫН СУРГУУЛЬД ЭЛСЭН СУРАЛЦАХ НЬ НЭЭЛТТЭЙ Цаашлаад хүүхдийг айдас түгшүүр, сэтгэл зовнил, стрессгүйгээр суралцах, хөгжихөд дэмжлэг үзүүлэх хэрэгтэй байна. Суралцагчийн бие даан ажиллах үйлийг дэмжсэн дасгал, даалгаврын сан бүрдүүлж үр дүнтэй ашиглах нь зүйтэй. Эцэст нь багшийн болон сургалтын орчны байгаа нөөцдөө тулгуурлан хичээл, сургалтын үйл ажиллагааны чанар, үр ашгийг сайжруулахыг зөвлөж байна. Баярлалаа.

“ТОГТВОРТОЙ ХӨГЖЛИЙН БОЛОВСРОЛ II” төслийн ТХБ-БИД техникийн зөвлөн зохицуулах багийн гишүүн байгууллагын нэг Амралтын өдрөөр БАГШИЙН МЭРГЭЖИЛ ДЭЭШЛҮҮЛЭХ ИНСТИТУТ зэрлэгийг нь түүнэ, усална, бордоно. МЭНДЧИЛГЭЭ ЦӨӨН ӨГҮҮЛБЭРЭЭР Зэрлэг зулгаахдаа ЖЕНДЭРИЙН ТЭГШ БАЙДЛЫН БОЛОВСРОЛЫГ намайг үндсийг нь Дэлхий нийтийг хамарсан ХӨГЖҮҮЛЭХ ЧИГЛЭЛЭЭР ҮЛГЭР ЖИШЭЭЧ үлдээгээд байна гээд COVID-19 цар тахал бидний БАЙГУУЛЛАГА БОЛНО манай гэр бүлийн хүн амьдралын чанар, ажлын бахь бариулаад ингэж хэв шинжийг өөрчилж, хүн Байгууллагын стратеги төлөвлөгөө, 2021 оны жилийн зулгаа гээд зааж өгч төрөлхтөн бид нэг саванд төлөвлөгөө, дотоод журам, хөдөлмөрийн гэрээ, хүний нөөцийн байлаа. Бид чинь нарс, гацуураа ч ялгахгүй л ногоон амьдарч цаашид тогтвортой хөгжлийн хөтөлбөр зэрэг баримт бичигт жендэрийн төлөв хөгжил, экологийн боловсрол ярьж байгаа хүмүүс ирээдүйг бүтээх нь чухал байдлын дүн шинжилгээ хийж, шинжилгээний үр дүнд үндэслэн байна гэдгээ мэдэрсэн л дээ. Өөрийн гараар тарьж гэдгийг бидэнд ойлгуулж, байгууллагынхаа хөдөлмөрийн дотоод журамд нэмэлт өөрчлөлт ургуулсан мод бутаа нахиалаад цэцэглээд эхлэхээр цаашид тодорхойгүй шинэ орууллаа. өөрийн эрхгүй зуслан руугаа ойр ойрхон тэмүүлдэг нөхцөл байдалд амьдарч болсон. Модтойгоо ярина, цэцэглэснийг харж баясна ажиллах боллоо. Цаашид ил ба далд хөтөлбөрөөр дамжуулан жендэрийн тэгш нарс, гацуураа шарлахаар гуниглана, өт хорхой байдлын боловсролыг хөгжүүлэхэд үлгэр жишээч байгууллага идэхээр бүүр сэтгэл хачин болно. Энэ бүгдийг хийхэд Хүн төрөлхтний хөгжил, болох зорилт дэвшүүлэхээр ажиллаж байна. их ажлын алжаал тайлагдаж, ер бусын амралт болоод хүн амын өсөлт, техник технологийн хурдацтай дэвшил, байгаль байгааг мэдэрсэн. Бид чинь бичиг цаасны ажил ихтэй, орчин уур амьсгалын өөрчлөлт, хүмүүсийн ахуй амьдралд шинэ ӨДӨРТ 1000 ГАРУЙ комьпютерийн ард удаан суудаг, их хотын бужигнасан сорилтыг авчирч байна. ОРОЛЦОГЧИДТОЙ СУРГАЛТ амьдралтай хүмүүсийн нэг. Иймд нийгэм, эдийн засгаа тогтвортой хөгжүүлж, байгаль эх “Сургууль бүхлээрээ ажиллах арга хандлага” дунд шатны -Болдог бол өөрийн гэсэн газартай иргэд бүгд дэлхийнхээ тэнцвэрт байдлыг хангахад хүн төрөлхтөн нийтээрээ сургалтын агуулга, хөтөлбөр /дэд модуль/ боловсруулж, хашаандаа мод бут, хүнсний ногоогоо тарьдаг бол анхаарч, тогтвортой амьдралын гол хэрэгсэл, ирээдүйг чиглүүлэгч сургалт зохион байгуулах, сургуулийн сургагч багш бэлтгэх хотын тоосжилт багасна гэж бодогддог. нь БОЛОВСРОЛ мөн гэдгийг нийтээрээ хүлээн зөвшөөрч 2017 ажлыг Тогтвортой хөгжлийн боловсрол-II төсөлтэй хамтран онд ЮНЕСКО-оос “Тогтвортой хөгжлийн зорилгын төлөөх зохион байгууллаа. Ерөнхий боловсролын 30 сургуулийн 1658 Тийм шүү. Би гэдэг хүн ингээд л байгаль гэдэг боловсрол” гэсэн баримт бичгийг гаргасан. Энэ баримт бичигт удирдлага, багш, ажилтны төлөөлөл хөтөлбөрийн дагуу сургалтад насан туршийн найзтай болсон доо. Ажлаасаа ирээд дэлхийн хүн бүрийг суралцагч гэж үзэж, ТХ-ын зорилго хамрагдлаа. Сургалтад шууд холболтоор өдөрт 1082, 1 цэгээс 499 мод бутаа хараад тойроод явахад л амралт болдог. 2019 зорилтуудыг хангахад чиглэсэн суралцахуйн зорилтууд, агуулгын оролцогч хамрагдаж байсан юм. Одоо II шатны сургалтыг зохион онд хүлэмжтэй болж өргөст хэмх тариалж үзлээ. Яг л сэдвүүд арга, хандлага, арга техникийг тодорхойлсон. байгуулахаар бэлтгэл ажилдаа ороод байна. хүүхэд шиг арчилгаатай. Агаар, усыг нь тохируулна, бордоно, тордоно. Хэд хоног ирээгүй үедээ яасан Монгол Улс, Монголын боловсролын салбар нь Тогтвортой БАГШ ХӨГЖЛИЙН ОРДОН СААРАЛ УСАА бол, хэр томорсон бол, шарлаж хатчихаагүй байгаа хөгжил, Тогтвортой хөгжлийн боловсролын түүхэн хөгжлийн үе ЦЭВЭРШҮҮЛЭН АШИГЛАЖ БАЙНА гэж санаа зовнино. Хашаагаар орж ирээд л хүлэмж шат бүрд дэлхий нийтийн шинэ санаачлага, үйл хэргийг ажиглаж, рүүгээ ордог доо. Одоо манай хашаанд нарс, гацуур, тэдгээрийг хэрэгжүүлэхийн төлөө ажиллаж ирсэн юм. Багшийн хөгжлийн ордон нь Сэлбэ голтой ойрхон учраас чацаргана, үхрийн нүд, монос, голт бор, шар хуас зоорийн давхрын ханаар хөрсний ус нэвчиж орж ирдэг байсан нийлсэн 1000 шахам мод, бут ургаж байна. Швейцарын хөгжлийн агентлагийн шууд дэмжлэгтэйгээр юм. Энэ нөхцөл байдалд тулгуурлан хөрсний усыг ариун цэврийн “Тогтвортой хөгжлийн боловсрол-1” төсөл амжилттай хэрэгжсэн. өрөөний суултуурын ус болгон ашиглахаар төлөвлөж, 2016 онд Өнгөрсөн жилээс мандлын цэцэг ургуулж байгаа. хөрсний усыг цэвэршуулж ашиглах технологийг Монголдоо анх Өнгө алаглаад ирэхээр баяр баясал эрхгүй төрнө. НҮБ-ын “Тогтвортой хөгжлийн зорилго 2030” хөтөлбөрийн удаа нэвтрүүлэх ажлын эхлэлийг тавьсан. Хүн байгалийн амьтан гээд ярьдаг учир утгыг ойлгож хүрээнд Монгол улс “Тогтвортой хөгжлийн боловсрол” үндэсний байгаа шүү. Энэ ковидын цар тахлын үед улам бүр хөтөлбөрийг баталж, урт хугацааны хөгжлийн бодлого “Алсын мэдрүүлж байна. хараа 2050”-д ногоон хөгжлийн бодлогоо суулгаж, Тогтвортой хөгжлийн үзэл баримтлалын үндсэн дээр боловсролын -Ковидын халдвартай холбоотой хүмүүсийн асуудлыг авч үзэн “Тогтвортой хөгжлийн боловсрол-II” төслийг амьдралын хэв маяг эрхгүй өөрчлөгдөж байна. хэрэгжүүлж эхэлсэн билээ. Таны хувьд ямар өөрчлөлт мэдрэгдэж байна? Багшийн мэргэжил дээшлүүлэх институтийн захирал Ковидын нөхцөл байдал хүмүүсийн амьдралын хэв Ж.БОЛОРМАА маяг, асуудалд хандах хандлага, шийдвэр гаргалтад шууд нөлөөлсөн. Үүнийг бид тогтвортой хөгжлийн “НОГООН ОФФИС”-ИЙН ТӨЛӨӨ ХАМТДАА цогц чадамжтай холбож ойлгох хэрэгтэй юм болов уу. Тогтвортой хөгжлийн боловсролыг дэмжин хамтран ажилладаг Аливаа асуудалд хандах чадамж, аливаа шийдвэр байгууллагын хувьд цаашид “Ногоон оффис” болохын төлөө гаргахад баримтлах чадамж, аливаа үйлдлийг цаасгүй технологи болох үүлэн технологийг сургалтын, албан хэрэгжүүлэх чадамж нь сэтгэлгээний шинэ арга барил, үйл ажиллагаандаа байнга ашиглаж цахим шилжилт хийгээд шинэ ёс зүй, менежментийн ур ухааныг биднээс байна. Үүнд: шаардаж байна. • Байгууллагын удирдлага, алба, хэлтэс хоорондоо Gmail болон Том үр дүнд хүрэхийн тулд богино хугацааны Google Drive, мөн түүний дагалдах апплейкшнуудыг байнга өөрчлөлт, үйлдлээс эхлэх хэрэгтэй гэж би боддог. хэрэглэж заншсан. Ингэснээр албан бичиг баримт боловсруулах Энэ үйлдлийн эхлэл бол бидний амьдралын энгийн явцад гардаг цаас ноороглох, хэвлэх шаардлагагүй болсон. хэрэглээ, зөв дадал хэвшил. Ус цахилгаанаа хэмнэх, • Мөн Google Meet, Zoom, Teams ашиглан шууд видео холболтоор байгальд ээлтэй байх, амьтныг хайрлах, настныг вебинар болон хурал, уулзалтуудыг зохион байгуулдаг. асрах, ажилдаа хариуцлагатай, харилцааны соёлтой • Сургалт үйл ажиллагаандаа www.esurgalt.itpd.mn LMS байх гэх зэрэг өдөр тутмын үйлүүд юм. платформыг 2014 оноос хойш тасралтгүй 7 жилийн турш тогтмол ашиглаж, цахим, танхим хосолсон сургалтыг хэрэгжүүлээд байна. • 2020-2021 онд цар тахлын нөхцөл байдлаас үүдэн нийт ЕБС, СӨБ-ын цэцэрлэгийн багш, ажилтнуудын мэргэжил дээшлүүлэх үндсэн, төрөлжсөн, захиалгат, сонголтот сургалтуудыг 100% цахим хэлбэрт шилжүүлэн ажиллаж байна. • Мэргэжил дээшлүүлэх үндсэн сургалтын 17 судлагдахууны гарын авлагыг цахим хэлбэрээр бэлтгэн сургалтын платформ дээрээ байршуулан сургалтаа зохион байгуулж, сургалтын батламжийг http://batlamj2021.itpd.mn сайтаар дамжуулан олгож байна. • “Хичээлийн шинэ жил” эхлэхийн өмнөх ЕБС, цэцэрлэгийн багш нарт зохион байгуулдаг төрөлжсөн сургалтыг цар тахлын нөхцөл байдлаас шалтгаалан цахим хэлбэрт шилжүүлэн 39200 шахам багшийг хамрууллаа. Тухайлбал: 2021 оны 8-р Анх 20 тн ус нөөцөлдөг хоёр савтай байсан бол 2019 онд Хувь хүний мэдлэг, хандлага, зан үйл бол богино сард “Сурагчдын хоцрогдлыг нөхөх, арилгахад дэмжлэг үзүүлэх Нийслэлийн захирагчийн ажлын албанаас орчин тойрны ногоон хугацаанд хялбархан өөрчлөгдөж болдог. Гагцхүү чин арга зүй” сургалтыг орон даяар анх удаа цахим хэлбэрээр ZOOM, байгууламжийг услах зорилгоор гадна талбайд 50 тн ус нөөцлөх сэтгэлээсээ л хичээх хэрэгтэй. Харин байгууллагын, GMEET платформ ашиглан зохион байгуулахад 17 судлагдахууны савыг нэмж байршуулсан. Өнөөдөр Багшийн хөгжлийн ордон нийгмийн өөрчлөлт бол урт хугацаа шаарддаг. чиглэлээр шууд видео холболтын танхимуудад 8 740 гаруй багш нөөцөлсөн саарал усаа ариун цэврийн өрөөнүүдийн суултуурын Тогтвортой хөгжлийн төлөөх хувь хүн бүрийн хамрагдлаа. Тэдгээр цахим танхимын үйл ажиллагааг OBS studio усанд ашиглаж, сард ойролцоогоор 50м.куб ус хэмнэж байна. өөрчлөлт, хичээл зүтгэл нь байгууллагын, нийгмийн болон facebook Live орчинд дахин дамжуулалт /Live/ хийж 30,436 өөрчлөлтийг авчирдаг. Өөрчлөлтийн таван түвшний үзсэн буюу сургалтад нийт 39 177 багш хамрагдсан байна. Н.МӨНХБАЯР “МИНИЙ АМАРДАГ ГАЗАР БОЛ дараах зураглалаас та өөрчлөгдөхийг хүссэн зүйлээ МАНАЙ БЯЦХАН ХҮЛЭМЖ” хайж олоорой. Юу хайж байгаагаа мэддэг хүн олдог юм шүү гэж хэлмээр байна. Тогтвортой, урт удаан 7 /Тогтвортой, урт удаан хугацаанд үргэлжлэх хугацаанд үргэлжлэх бүхэн энгийн л зүйл байдаг гэж бүхэн энгийн байдаг./ боддог. Тогтвортой хөгжлийн зан үйлийг амьдралдаа хэрэгжүүлж -Ярилцсан танд баярлалаа. буй БМДИ-ийн Суралцагчийн хөгжлийн албаны дарга Н.Мөнхбаяртай уншигчаа уулзуулъя. -Тогтвортой хөгжлийн боловсролыг амьдрал ахуйдаа хэрэгжүүлж эхэлсэн таны туршлагаас ярилцлагаа эхэлье. 2015 оноос манай гэр бүл зуслангийнхаа газрын налуу хэсгийг тэгшилж, элс шороог нь шигшиж зүлэгжүүлээд, хашаагаа тойруулан цөөн тооны мод, бут суулгасан. Орой ажлаа тараад мод зүлгээ услахаар зуслан руугаа явах дуртай болж эхэлсэн.

ТХБ-ОРОН НУТАГ ӨРГӨӨНИЙХӨӨ ДЭЭВЭР ТУУРГЫГ БАГШ, ДОТООД ОРЧНЫХОО АГААРЫН ЧАНАРЫГ СУРАГЧИД ХИЙЛЭЭ САЙЖРУУЛЛАА ОРХОН АЙМГИЙН БОЛОВСРОЛ, СОЁЛ, УРЛАГИЙН ГАЗАР МЭДЭЭЛЖ БАЙНА Орхон аймгийн ерөнхий боловсролын Баян-Өндөр сумын 4 ТХБ–II төслийн түшиц сургуулиудын нэг Орхон аймгийн дүгээр сургууль ТХБ-II төслийн хүрээнд үндэсний онцлог, өв Баян-өндөр сумын ерөнхий боловсролын 5 дугаар сургууль нь Орхон аймгийн Боловсрол, соёл урлагийн газар соёл, уламжлал зан заншил, эх түүхээ мэдэх, өвлөх, хамгаалах, сургуулийнхаа дотоод орчны агаарын чанар, аюулгүй байдлыг 2013 оноос эхлэн тогтвортой хөгжлийн боловсролын хөгжүүлэх, эрхэмлэн дээдэлдэг дэлхийн монгол иргэнийг хангасан хүүхдэд ээлтэй сургалтын орчин бүрдүүлэх зорилгоор үзэл санааг тусгасан эх дэлхийгээ хайрлах, зөв төлөвшүүлэх бодит орчин бүрдүүлэх зорилгоор өв уламжлал, “Агаарын чанар-аюулгүй орчин” төслөө амжилттай хэрэгжүүлж харьцах, хичээлийн онолын мэдлэгийг хэрэглээнд нь түүх, соёлын өргөө байгууллаа. Өргөөгөө эцэг эх, багш байна. судлах, багаар ажиллах чадварыг хөгжүүлэх, хүүхдийн ажиллагсад, олон нийтийн дунд өрнүүлсэн \"Өв уламжлал, түүх сонирхол авьяасыг нээн илрүүлэх зорилгоор тодорхой соёлын өргөөг хамтдаа бүтээцгээе\" сайн дурын хандивын аяны Сургуулийн дотоод орчны бохирдлын шалтгаануудыг судлан ажлуудыг байгууллагуудтай хамтран тогтмол зохион хүрээнд тоглоом наадгай, морин хуур, монгол гэрийн хэрэгсэл тогтоож, түүний хор холбогдлыг таниулах, агаарын чанарыг байгуулж ирлээ. зэрэг 12 нэр төрлийн эд хэрэглэлээр чимж тохижуулжээ. хэрхэн сайжруулах талаар хэлэлцүүлэг, сургалт, уулзалтаа цахимаар нийт 9 удаа зохион байгуулж 220 гаруй сурагч, эцэг эх Сургуулийн хөгжлийн менежментийн хөтөлбөрт Харин гэрийн дээвэр туурга, ширдэг зэргийг сурагч, багш асран хамгаалагч, багш нарыг хамруулжээ. “Тогтвортой хөгжлийн бодлогод нийцсэн эрүүл нар дизайн технологийн хичээлээрээ хамтран хийсэн байна. аюулгүй эрсдэлгүй эко орчин бүрдүүлнэ” зорилт Ёс заншлын өргөөг 4 дүгээр сургуулийн 3100 гаруй сурагчдаас Сургуулийн химийн кабинетын агаарын чанарыг дэвшүүлж сургуулийн “Эко клуб”, “Энержи”, “Усны гадна ойролцоох цэцэрлэг, байгууллага гээд 50 гаруй аж ахуйн сайжруулахын тулд 4 500 000 төгрөгний үнэ бүхий татах элч” клубийн багш, сурагчид хамтран хэд хэдэн ажлыг нэгж, хорооны иргэд сургалтын болоод бусад үйл ажиллагаандаа шүүгээг ТХБ-II төслийн санхүүжилтээр авч суурилуулсан хийж гүйцэтгэлээ. Тухайлбал ариун цэврийн өрөөний ашиглах юм байна. бол зарим анги танхимаа ОХУ-ын Вally брэндийн агаар ашиглалтад хуваарийн дагуу хяналт тавин, цаас, чийгшүүлэгчээр хангаж эхэлсэн байна. Мөн сургууль өөрийн савангаар хангах, зөвлөмж байрлуулах, хаягжуулах, Мөн ТХБ-II төслийн хүрээнд ЕБС-ийн сургалтын хөтөлбөрт нөөц бололцоог ашиглан эцэг эхчүүдтэйгээ хамтран цонхны сургууль, анги танхимынхаа ус, цахилгааны хэрэглээ судалгаа хийх, сургуулийн онцлогт тохирсон сургуульд суурилсан хязгаарлагчийг бүх ангиудад хийлээ. Эдгээр ажлын үр дүнд алдагдал, хог хаягдлын өнөөгийн байдалд улирал хөтөлбөр боловсруулах, танин мэдэхүйн цахим сан бүрдүүлэх, тус сургуулийн дотоод орчны агаарын чанар MNS 4585:2016 тутам үнэлгээ дүгнэлт өгч, засаж сайжрууллаа. сургуулийн байрныхаа гуравдугаар давхартаа монгол ахуй, ёс стандартын шаардлагыг хангана гэж үзэж байна. Энэ тухай заншлын орчин бүрдүүлэх ажлыг эхлээд байгаагаа мэдээллээ. сургалтын менежер Д.Цэнгэл ярихдаа “Бага ангид дунджаар 50 “Эко булан” аар дамжуулан сурагчдад ус уухын ач орчим, дунд ангид 40 орчим хүүхэд нэг ангид сууж суралцдаг. тус, зориулалтын усны савны сонголт, зөв хэрэглээ, ЖИЛД 1,6 САЯ ТӨГРӨГ ХЭМНЭЖ, 9 КГ СО2 Тиймээс анги бүгчим, агаар сэлгэлт тааруу байх тал бий. Мөн эрүүл ахуй, ариун цэврийн шаардлага, усаа хэмнэх БУУРУУЛЖ БАЙНА хуурайшилтаас болж байдгаас шороо тоосжилт их байсан. талаар мэдлэг ойлголтыг өгч, дадал хэвшил болгон Одоо чийгшүүлэгч тавьж, цонхонд хязгаарлалт хийснээр агаар ажиллаж байна. Олон улсын “Эко сургууль” хөтөлбөрийн хүрэл, мөнгө, сэлгэлт сайжирч байна” гэлээ. ногоон туг өргөмжлөлт Орхон аймгийн ерөнхий боловсролын Олон улсын “Эко сургууль” хөтөлбөр, 14 дүгээр сургууль аймгийнхаа эко бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэгч 5 дугаар сургууль нь нийт 61 бүлэг, 2400-аад сурагчидтай “ТХБ-II” төслийн хүрээнд анги танхим, сургууль \"Анд энерги\" компанитай хамтран сургуулийнхаа нийтийн аймгийн томоохон сургуулиудын нэг юм. орчноо тохижуулах, нүүрстөрөгчийн ул мөрийг эзэмшлийн талбай, цайны газар, номын сан зэрэг 31 өрөө бууруулахад сурагчдын бодит оролцоог нэмэгдүүлж, тасалгааны 250 ш улайсах гэрлийг солилоо. 15 ДУГААР СУРГУУЛЬ ӨВЛИЙН ухаалаг хэрэглээ, зөв дадал, хандлага төлөвшүүлэх ХҮЛЭМЖТЭЙ БОЛНО ажлыг эрчимжүүлэх зорилгоор “Эко сургууль-Ногоон Сургууль нь 1615 ш улайсах болон өдрийн гэрэлтэй ирээдүй” аяныг бүх анги, бүлгийн дунд 14 хоногийн бөгөөд үүнийг өдөрт 2 цагаар ажиллуулна гэж тооцвол жилд Орхон аймгийн 15 дугаар сургууль ТХБ-II төслийн хүрээнд хугацаанд зохион байгууллаа. цахилгаан хэрэгслийн ашиглалтыг оруулаад нийт 8 сая 900 “Өвлийн хүлэмж” төслөө амжилттай эхэллээ. Одоогоор мянга хүртэл төгрөгийг цахилгааны төлбөрт төлж, 49 мянга хүлэмжнийхээ барилгын ажлын 50 гаруй хувийг гүйцэтгээд “ДЭЛХИЙН ТОМ ХИЧЭЭЛ”-ИЙН ШИЛДЭГТ 560 кг СО2 ул мөрийг үүсгэж байна. 1615 гэрлийг 600 ширхэг байна. Тус хүлэмжийг байгалийн ухааны хичээлд туршилт хийх, ШАЛГАРЛАА LED гэрлээр солиход жилд дунджаар 3.800619.38 төгрөг орон нутгийн ногоон байгууламжийг нэмэгдүүлэхэд хувь нэмрээ хэмнэж, 21.018 кг нүүрстөрөгчийн ул мөрийг бууруулах оруулах, сурагчдыг амьдрах ухаанд сургах зорилгоор, олон “ТХБ-II” төслөөс хамтран зохион байгуулсан. тооцоо гарч байна. хэлбэрээр ашиглах юм байна. “Дэлхийн том хичээл-Тогтвортой хөгжлийн боловсрол” үндэсний хэлэлцүүлэгт тус аймаг Үүнээс 250 улайсах болон өдрийн гэрлийг лед гэрлээр Орхон аймгийн Байгаль орчны газар, Боловсрол соёл сургуулийн өмнөх боловсрол-3, бага боловсрол-4, сольсноор жилд 1 сая 600 000 гаруй төгрөг хэмнэж, 9 кг урлагийн газартай хамтран хэрэгжүүлж байгаа “Ногоон суурь боловсрол-3, бүрэн дунд боловсрол-4 нийт 14 нүүрстөрөгчийн ул мөрийг бууруулснаас гадна багш, ажилчид, Эрдэнэт” төслийн хүрээнд тус сургууль энэ онд 2850 хичээлээр оролцсоноос улсын хэмжээнд 4 шилдэг суралцагчдын эрсдэлгүй, эрүүл аюулгүй орчинд ажиллаж мод тариад байна. Сургуулиа тойруулан 900 шар хуайс, хичээл шалгарч, Esurgalt.itpd.mn сайтад байршиж, суралцах нөхцөл бүрдэж байна. Цаашид цахилгаан эрчим хүчний сургуулийн үүдэнд 50 нарс, Бүрэн бүстийн овоонд 650 шинэс “Дэлхийн том хичээл\"-ийн санд бүртгүүлэх боломжтой хэмнэлтийг харуулсан туршилтын булан байгуулж эцэг эх олон мод тарьсан нь сайхан ургаж, орчноо чимж байна. боллоо. нийтэд эерэг нөлөөллийг бий болгох, түгээхээс гадна сургалтын хөтөлбөрт тусган хэрэгжүүлэхээр ажиллаж байна гэж мэдээллээ. Мөн тус сургууль олон улсын “Эко сургууль” хөтөлбөр, ТХБ-II төслийг хэрэгжүүлэх үйл ажиллагааны хүрээнд ус цахилгаанаа хэмнэх, зөв дадал хэвшилд суралцах, цахим орчинд эерэг зөв хандлагатай байхыг уриалж “Ус цахилгаанаа хэмнэцгээе” сэдэвт уриалга, гар зураг, зохион бичлэг, видео бичлэг, подкастын уралдааныг бүх сурагчдын дунд цахимаар зохион байгуулсан байна. Уралдаанд Х.Сарантуяа багштай 7а, М.Бямбасүрэн багштай 6в, С.Алтанцэцэг багштай 4д, Ц.Энхтуяа багштай 2б анги хамгийн олон Like, comment /санал, сэтгэгдэл/ авч шилдгээр шалгарлаа. СУРАГЧ, ЭЦЭГ ЭХЧҮҮДТЭЙГЭЭ ХАМТРАН Мөн хөл хорио, цар тахлын үед суралцагчдыг идэвхжүүлэх, 100 000 МОД ТАРИНА сурах арга барилыг нь дэмжих, ногоон байгууламжийг нэмэгдүүлэх зорилгоор суралцагчдын дунд “Төрөл бүрийн “Нэг зуун мянгаас дээш мод” “Ногоон-Эрдэнэт” ургамлын үрсэлгээ хийж тарья” уралдааныг цахим хэлбэрээр төсөл хөтөлбөрийн хүрээнд Орхон аймгийн зохион байгуулсан нь үр дүнд хүрчээ. 15 дугаар сургууль нь боловсрол, соёл, урлагийн 76 байгууллагийн 34 000 энэ оны 2 дугаар сард олон улсын “Эко сургууль” хөтөлбөрийн орчим сурагч, эцэг эх, багш ажиллагсад энэ оны \"Ногоон туг\" өргөмжлөл, алтан гэрэгэгээр шагнуулсан юм. эхний хагас жилд 54 000 гаруй мод тарилаа. 2021 онд Хамтран ажиллаж, тусалж дэмждэг Байгаль орчин мэдээлэл нийт 100 000 ширхэг мод тарихаар 76 ажлын хэсэг сургалтын төвийн хамт олон, Швейцарын хөгжлийн агентлаг, байгуулагдан ажиллаж байна. БОАЖГ, орон нутгийн төр захиргааны байгууллага хамт олонд сургуулийн хамт олон талархал илэрхийлж буйгаа ийнхүү уламжилж байна. БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ Улаанбаатар хот 14210 И-майл: [email protected] МЭДЭЭЛЭЛ Сүхбаатар дүүрэг, 1-р хороо Вэбсайт: feemongolia.mn Элчингийн гудамж Утас: +976 88111893 СУРГАЛТЫН ТӨВ НҮТББ Улаанбаатар хот 14191 И-майл: [email protected] Утас: +976 70125286 БОЛОВСРОЛЫН Сүхбаатар дүүрэг 8-р хороо [email protected] +976 80474838 8 ХҮРЭЭЛЭН Энхтайваны өргөн чөлөө-10 Вэбсайт: www.mier.mn Багшийн хөгжлийн ордны 4 давхар