modyul 20-21

FIL 101 Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Filipino Piolen C. Petalver et.al Kathyleen T. Fernandez kleen. [email protected] 09107335898 Laboratory High School



SUBUKAN MO ANG MAGING PAUNANG SALITA MATATAG KASAMA SI SENIOR HIGH SCHOOLAng modyul na ito ay nakatuon sa kahalagahan ng “Komunikasyon at GOD Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino” na naglalayong ihanda ang mga mag- MAKAKAYA MO ANG LAHAT aaral sa realidad ng pagbabagong nagagaGnRapAsDaEka1s1alukuyang panahon hatid ng mass PROMISE! media at makabagong teknolohiya Alal.oYng.-l2al0o 2n0a -a2ng0m2a1palaganap na paggamit ng Ang buhay ay parang cellphone, Ipad at tablet ng kabataan at ang maraming tao sa buong mundo. Adidas at NIKE, Binibigyang-diin sa modyul na ito ang kahalagahan ng mabisa, matalino at kapaki- “NOTHING IS IMPOSSIBLE” pakinabang na komunikasyon sa ika-21 siglo. Hahasain ang kakayahang makapaghain SO “JUST DO IT”. ng mga makabagong ideya at solusyon sa mga problemang haharapin nila ngayon o sa Komunikasyon at Pananaliksikhinaharap hinggil sa kanilang personal at propesyonal na buhay at pakikisalamuha sa lipunan. Bukod sa paghubog sa kritikal na pag-iisip, mahalaga ring mapayaman at mapalawak ang malikhain at integratibong pag-iisip ng mga mag-aaral sa Senior High sa WIKA School, Grade 11. at Kulturang PilipinoSa matinding paninindigan na “No Child left Behind”, Ang mga paksa, babasahin, gawain at mga pagsasanay ay sadyang iniaangkop sa kakayahan at interes ng mga mag- aaral upang ang pagkatuto ay maging makabuluhan, napapanahon at kawili-wili. Ang modyul na ito ay may tatlong bahagi: 1. Mga Konseptong Pangwika 2. Barayti ng Wika, Homogenous at Heterogenous, Unang wika at Pangalawang wika atbp. 3. Gamit ng Wika sa Lipunan Anumang suhestiyon ay malugod na tinatanggap upang mas lalong mapalago at – magamit sa makabuluhang paraan ang mga kaalamang matatamo. Mga Konseptong Pangwika KATHYLEEN T. FERNANDEZ FILIPINO INSTRUCTOR

PAUNANG SALITA ANG TUNAY NA SIKRETO SA Ang modyul na ito ay nakatuon sa kahalagahan ng “Komunikasyon at TAGUMPAY Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino” na naglalayong ihanda ang mga mag-aaral sa realidad ng pagbabagong nagaganap sa kasalukuyang panahon AY hatid ng mass media at makabagong teknolohiya lalong-lalo na ang mapalaganap na paggamit ng cellphone, Ipad at tablet ng kabataan at ang PAGSISIKAP maraming tao sa buong mundo. AT PATULOY NA Binibigyang-diin sa modyul na ito ang kahalagahan ng mabisa, matalino at kapaki-pakinabang na komunikasyon sa ika-21 siglo. Hahasain ang kakayahang PAGBANGON makapaghain ng mga makabagong ideya at solusyon sa mga problemang haharapin nila ngayon o sa hinaharap hinggil sa kanilang personal at propesyonal SA BAWAT PAGKAKAMALI na buhay at pakikisalamuha sa lipunan. Bukod sa paghubog sa kritikal na pag-iisip, mahalaga ring mapayaman at mapalawak ang malikhain at integratibong pag-iisip ng mga mag-aaral sa Senior High School, Grade 11. Sa matinding paninindigan na “No Child left Behind”, Ang mga paksa, babasahin, gawain at mga pagsasanay ay sadyang iniaangkop sa kakayahan at interes ng mga mag-aaral upang ang pagkatuto ay maging makabuluhan, napapanahon at kawili-wili. Ang modyul na ito ay may tatlong bahagi: 1. Mga Konseptong Pangwika 2. Barayti ng Wika, Homogenous at Heterogenous, Unang wika at Pangalawang wika atbp. 3. Gamit ng Wika sa Lipunan Anumang suhestiyon ay malugod na tinatanggap upang mas lalong mapalago at magamit sa makabuluhang paraan ang mga kaalamang matatamo. KATHYLEEN T. FERNANDEZ May-akda

KATHYLEEN T. FERNANDEZ INSTRUCTOR III EDUCATION CONTACT ______________ Address 2017 Master of Arts in Education Brgy. VI, Tangub City Major in Filipino Saint Columban College Phone Pagadian City Smart : 09107335898 2004 Bachelor of Secondary Education Globe: 09277810640 Major in Filipino Governor Alfonso D. Tan College Email Moloro, Tangub City [email protected] EXPERIENCE Fb “Hindi ang karunungan at katalasan ng isip ang 2006 – Present mahalaga sa tao. Ang higit na makabuluhan ay ang Filipino Instructor https://facebook.com/ kalinisan ng budhi, ang katapatan ng puso at ang NMSCST, Labuyo, Tangub City kathyleen.fernandez kadakalikaan ng iyong kaluluwa.” Phone -Kiko Balagtas- DEPARTMENT SENIOR HIGH SCHOOL Grade 11 & 12 SUBJECT HANDLED Filipino 101 - Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Filipino Filipino 102 - Pagbasa at Pagsusuri sa Iba’t ibang Teksto Tungo sa Pananaliksik Filipino 103 – Filipino sa Piling Larangang Akademiko

Minamahal na Mag-aaral, SANGGUNIAN Welcome to NMSCST! A. AKLAT Sa kabila nang patuloy na kinakaharap na hamon ng mundo sa COVID-19, malugod namin Almario, Virgilio S. (Ed.). Poetikang Tagalog: Mga unang pagsusuri sa sining kayong binabati maligayang pagbabalik sa pag-aaral sa NMSCST, your gateway to the world ng pagtulang Tagalog .Lungsod ng Quezon: UP Diliman. 1996. at ang magiging pangalawa niyong pamilya. Bernales, Rolando, Atienza, Glecy, Talegon, Vivencio Jr., at Rovira, Stanley. Kayo ngayon ay opisyal na naka-enroll sa asignaturang ito, “Komunikasyon at Pananaliksik sa Kritikal na pagbasa at lohikal na pagsulat tungo sa pananaliksik. Valenzuela City: Mutya Wika at Kulturang Filipino”. Publishing House Inc. 2006. Mayroong kayong 80 oras na ilalaan sa aking klase para kumpletuhin ang portfolio sa iba’t Bernales, Rolando A. Bukal 3: Pagbasa.San Mateo, Rizal: Vicente Publishing House, Inc. 2006. ibang gawain sa mga nakatalagang panahon na makikita sa outline sa asignaturang ito. Dayag, Alma M. at del Rosario, Mary Grace. Pinagyamang Pluma Komunikasyon at Pananaliksik Anumang problema na inyong makasalamuha o kakaharapin maaari niyo kaming kontakin sa Wika at Kulturang Pilipino. 927 Quezon Avenue, Quezon City: Phoenix Publishing anumang oras upang mabigyang linaw sa mga nararapat na gagawin. House, 2016. Jocson, Magdalena O. Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino. 1253 Gregorio Pakatandaan, sa Filipino 101 ay walang sinuman bibigyan ng espesyal na atensiyon/pagtrato Araneta Avenue, Quezon City: Vibal Group, Inc. 2016 sa lahat ng mag-aaral, no make-up activities at removal exam sa sinumang hindi makapasa Nuncio, Rhoderick V. et.al. SIDHAYA 11 Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang sa itinalagang araw/panahon. Pilipino. Cand E Publishing, Inc. 2016 Tumangan, Alcomister P., Bernales, Rolando A., Dante C. & Mangonon, Isabela A. Kapag ang sinuman ay hindi sumunod sa mga alituntuning ibinigay sa klase, masakit isipin Sining ng pakikipagtalastasa: Pandalubhasaan.Valenzuela City: Mutya Publishing House maari kayong magdusa sa inyong sariling kapabayaan o kaya’y bumagsak sa asignaturang ito. Inc. 2000. Webster’s new colligiate dictionary. Springfield, A: G and G Merriam 1961. Asahan ninyong hindi lang kayo matututo, tiyak mag-eenjoy kayo sa ating leksyon kung The personal promise pocketbook. Makati: Alliance Publishers, Inc. 1987. susubukan ninyong isapuso, isaisip at magbigay nang kunting atensiyon sa pagsagawa sa iba’t De Jesus, Armado F. Institutional research capability and performance at the ibang gawain sa asignaturang ito. University of Santo Tomas: Proposed model for managing research in private HEIs. Di- nalathalang disertasyon, UST. 2000. Alagaan ang inyong sarili, maging malusog at higit sa lahat huwag kalimutang manalig sa Grospe, Alas A. Isang pagsusuri ng mga pamaraang ginamit ni Rolando Tinio sa pagsasalin ng mga Poong Maykapal. idyoma sa mga dula ni Shakespeare. Di-nalathalang tisis, UP Diliman. 1999 Maddux, K. March. True stories of the interest patrol. Net Guide Magazine, 88-98. 1997 Good Luck and Best Wishes! Nolasco, Ma. Ricardo. Ang panglinggwistiks na pagsasalin sa wikang pambansa. Lagda, 12-20. 1998. Sumasainyo, B. WEBSITES KATHYLEEN T. FERNANDEZ Burgess, Patricia. 1995. A guide for research paper: APA style. http://webster.commet.edu/apa/apa_intro.htm#content2 Comments and criticisms on Gabriel Garcia Marquez’s Love in the Time of Cholera. http://Gabrielgarciamarquez.edu.ph http://atin-americanliterature.edu.ph https://www.freepik.com/free-vector/research-background-design_1028140.htm http://floredelresus.blogspot.com/2017/08/gamit-ng-wika-sa-lipunan_11.html Filipino Instructor CONTA CT ______ _____-

5. Ang isang tao ay masasabi nating bilingguwal kung may kakayahan itong gumamit ng dalawang wika o dayalekto nang may _________? Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino a. kaalaman b. katatasan A.Y. 2020-2021 c. kahusayan d. kababawan 6. Ano ang Multilingguwalismo? a. Kakayahang makapagsalita ng higit sa isang wika b. Kakayahang makapagsalita ng isang wika c. Kakayahan ng isang indibidwal na gumamit ng dalawang wika d. Kakayahang makapagsalita ng higit sa dalawang wika 7. Sinong bayani nating mga Pilipino ang may kakayahang magsalita ng iba't ibang Pag-aaral tungo sa pananaliksik ukol sa kalikasan, katangian, pag-unlad, gamit at lengguwahe? paggamit ng Wikang Filipino sa mga sitwasyong komunikatibo at kultural sa lipunang Pilipino.Pag- a. Emilio Aguinaldo b. Apolinario Mabini aaral tungo sa pananaliksik ukol sa kalikasan, katangian, pag-unlad, gamit at paggamit ng c. Andres Bonifacio d. Dr. Jose Rizal Wikang Filipino sa mga sitwasyong komunikatibo at kultural sa lipunang Pilipino. 8. Ano ang salin sa wikang Filipino ng \"what an extravagant dress you're wearing!\"? DESKRIPSYON NG KURSO a. \"O kay gara ng iyong kasuotan!\" b. \"O kay ganda ng iyong kasuotan!\" c. \"O kay galing ng iyong kasuotan!\" d. \"O kay grande ng iyong kasuotan! 9. Ano ang madalas gamitin na lingguwahe nating mga Pilipino sa kasalukuyan? a. Bisaya at Espanyol b. Tagalog at Bisaya c. Filipino at Espanyol d. Ingles at Filipino 10. Ano ang tagalog ng \"oyster\"? Pamantayang Pangnilalaman Nauunawaan ang mga konsepto, elementong kultural, a. taluba kasaysayan, at gamit ng wika sa lipunang Pilipino c.talaba b. kangkong d. taho Pamantayan sa Pagganap Nakagagawa ng isang sanaysay batay sa isang panayam tungkol sa aspektong kultural o lingguwistiko ng napiling komunidad Panitikang Kontemporaryo/Popular Napapanahong sanaysay, talumpati, panitikang popular (awitin, komiks, iba’t ibang paraan ng komunikasyon sa social media) Gramatika Paggamit ng kasanayang komunikatibo (linggwistik,sosyolinggwistik,diskorsal at istratedyik)

TALAAN NG NILALAMAN ARALIN 1 Mga Konseptong Pangwika Pahina Ang pagiging dalubhasa sa maraming wika ng isang tao ay may malaking tulong upang mas lalong magkakaintindihan. Ang kakayahan ng isang taong makapagsalita Panimulang Ideya ------------------------------------------------- 1 ng maraming wika ay malaking ambag upang maisulong ang higit na pagkakaunawaan. Nilalaman ng Modyul ------------------------------------------------- 1 Nakatutulong ang isang taong multilingual sa pamamagitan ng mga sumusunod: Una, Mga Layunin ------------------------------------------------- 1 kapag hindi naiintindihan ng ibang taong kakilala niya ang lingguwahe ng kanyang Pangkalahatang Panuto ------------------------------------------------- 2 kausap ay maaari niyang ipaliwanag ang sinasabi ng kausap nito. Ikalawa, nagagamit Panimulang Pagtataya ------------------------------------------------- 4 ito sa pag-aaral (English, Filipino) at nagiging daan upang mapaunlad ang kanyang Aralin ------------------------------------------------- 5 sarili at maaaring maging daan upang makatulong siya sa pag-unlad ng bansa. Ikatlo, Mga Gawain ------------------------------------------------- 6 nagkakaroon ng higit na malawak na oportunidad ang isang multilingguwal sa Paglalahat ------------------------------------------------- 12 maraming larangan kabilang na ang pagtatrabaho.Ikaapat, maaaring marating o Huling Pagtataya ------------------------------------------------- 13 makilala ng isang multilingguwal ang kultura at kinagisnang lugar/ bansa ng Sanggunian -------------------------------------------------- 15 natututunang pangalawa o pangatlong wika. TAYAHIN HULING PAGTATAYA ARALIN 2 Monolingguwalismo, Bilingguwalismo, at Multilingguwalismo Pahina Panuto: Piliin ang tamang sagot mula sa mga pagpipilian sa bawat aytem. Isulat lamang ang titk o letra ng mapipili mong sagot sa hiwalay na papel o notbuk. Panimulang Ideya ------------------------------------------------- 16 1. Ano ang pagkakaiba ng Monolingguwalismo and Monolingguwal? Nilalaman ng Modyul ------------------------------------------------- 17 a. Pareho lang sila Mga Layunin ------------------------------------------------- 18 b. Ang Monolingguwalismo ay para sa bansa at ang Monolingguwal ay para sa tao Pangkalahatang Panuto ------------------------------------------------- 19 c. Ang Monolingguwal ay para sa bata at ang Monolingguwalismo ay para sa matanda Panimulang Pagtataya ------------------------------------------------- 20 d. Wala sa nabanggit Aralin ------------------------------------------------- 21 Mga Gawain ------------------------------------------------- 22 2. Kapag Si Joe nagsasalita ng Ingles at Tagalog, siya ba ay isang Monolingguwal? Paglalahat ------------------------------------------------- 23 Huling Pagtataya ------------------------------------------------- 24 a. Oo b. Hindi Sanggunian ------------------------------------------------ 25 c. Pareho lang d. Tama 3. Ano ang Bilingguwalismo? a. Ito ay ang tawag sa paggamit ng maraming lenggwahe o wika b. Ito ay ang tawag sa paggamit ng dalawang uri ng lenggwahe o wika c. Ito ay ang tawag sa paggamit ng wika d. Ito ay ang tawag sa wika 4. Ano ang Bilingguwal? a. Ang tawag sa taong may kakayahang gumamit ng dalawang wika o dayalekto b. Ang tawag sa taong may kakayahang magsalita c. Ang tawag sa taong may kakayahang gumamit ng wika o dayalekto d. Ang tawag sa dalawang wika o dayalekto

D. ISAGAWA MODYUL 1 https://www.slideshare.net/icgamatero/ang-sarili-natingwika ALAMIN Gawain 4 Panuto: Punan ang patlang ng mga salita o parirala na bubuo sa mga sumusunod na Panimulang Ideya pangungusap. (Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling Ang modyul na ito ay inihanda para sa iyo at marami kang makukuhang kaalaman sa bawat kaalaman, pananaw, at mga karanasan) aralin. Kaya pagsikapan mong mabuti na masagot ang mga gawaing inihahanda sa bawat yugto ng 1. Sa Pilipinas ang opisyal na wikang ginagamit ay __________________. pagkatuto. Tiyak na magugustuhan mo ang mga konseptong pangwika. 2. Mahalaga ang Ingles sa OFW dahil ___________________________. 3. Mahalaga na marami kang wikang alam dahil _________________. Alam mo bang mahalaga ang ginagampanang papel ng wika sa buhay ng tao? Ngunit dahil 4. Ang Filipino, Ingles at ang mga lokal na dayalekto ay _________. lagi na natin itong ginagamit, hindi natin gaanong naoobserbahan ang tungkulin nito.Natural na 5. Ang mga natutuhan ko sa modyul na ito ay ang mga sumusunod: lamang sa atin ito tulad ng ating paghinga at paglakad. 5.1. Sa araling ito, ang iyong kaalaman sa pagkamalikhain ay hihimukin. Ang dating kaalaman 5.2 ay maiuugnay mo rin dito. Pati na rin ang karanasang pansarili ay maari mong pagkunan ng iyong 5.3 mga kasagutan. 5.4 5.5 Tutulungan kang muli ng mga inihandang gawain. Alam kong makakaya mong sagutin ito. Kaya mo to! Handa ka na ba? Simulan mo na. Mga Konseptong Pangwika Markahan: Unang Linggo: 1st Araw: Apat (4) na araw Oras: Apat (4) na oras Pangkalahatang Ideya Sa modyul na ito, tatalakayin ang kahalagahan ng wika bilang instrumento ng komunikasyon. Ang mga kasanayang matutuhan dito ay makatutulong nang malaki upang ihanda ka sa mga gawaing may kinalaman sa pagkakaroon ng mabungang interaksyon. Nilalaman ng Modyul Mahalagang matutunan mo bilang mag-aaral ang mga konseptong pangwika. Makatutulong ito sa iyo upang madagdagan ang iyong karanasan, kaalaman, at kamulatan sa mga kaalamang pandaigdig nang sa gayo’y mapakinabangan ito ng iyong komunidad at lipunan.

Mga Layunin Gawain 3 Panuto: Basahin ang pahayag at sagutin ang sumusunod na mga tanong batay sa bawat Sa modyul na ito, inaasahang sa katapusan ng araling ito ay matatamo mo ang sumusunod na kasanayang pampagkatuto: ilustrasyon sa sagutang papel o notbuk. a. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napakinggang sitwasyong https://www.slideshare.net/icgamatero/ang-sarili-natingwika pangkomunikasyon sa radyo, talumpati, at mga panayam b. Natutukoy ang mga kahulugan at kabuluhan ng mga konseptong pangwika nakapag- uugnay-ugnay ng mga ideya gamit ang makatwirang lohika . c. Nilalayon ng kabanatang ito na masuri ang kalikasan at gamit ng wika. PANGKALAHATANG PANUTO Ang disenyo ng Modyul para sa paglinang sa kasanayang pampagkatuto ay binubuo ng yugto ng pagkatuto, tampok dito ang tuklasin na magbibigay ng maikling pagsasanay kaugnay sa paksa sa bawat aralin at sa kasanayang pampagkatuto na dapat malinang. Matutunghayan naman sa bahaging suriin ang mga konseptong pangwika. Makikita naman sa bahaging pagyamanin ang mga mahahalagang kaisipan na napapaloob sa konseptong pangwika na lilinangin sa aralin.Tinatasa sa isagawa na bahagi kung natamo ba ang mga kasanayang pampagkatuto sa bawat aralin at kung sapat na ang mga kaalamang natutunan ng mga mag-aaral. Kabilang dito ang ilang gawaing magpapaigting sa mga natutunan sa araling tinalakay. Malaki ang maitutulong sa iyo ng modyul na ito. Higit na maayos at kapaki-pakinabang ang pag-aaral kung susundin mo ang mga panuto o tuntunin sa paggamit sa aralin. 1. Sagutin mo nang maayos ang panimulang pagtataya na susukat sa iyong dating kaalaman. 2. Iwasto ang mga sagot. Hingin mo ito sa iyong guro. Kung marami kang mali huwag kang mag-alala. Tutulungan kang linawin ito habang sinusuri mo ang paksa na nakapaloob dito. 3. Basahin at pag-aralang mabuti ang mga paksa. Isagawa mo ang mga kaugnay na gawain. Mababasa mo kung paano ito gagawin. 4. Sagutin mo ang pangwakas na pagtataya sa kabuuan kung “Gaano ka kahusay at kung paano mo inunawa ang bawat aralin?” kunin mong muli sa iyong guro ang susi ng pagwawasto. Maging matapat ka sa pagwawasto. 5. Kaibigan mo ang modyul na ito. Huwag mong sulatan at ingatang huwag masira. Gumamit ka ng hiwalay na sagutang papel o notbuk.

Bilingguwalismo MGA KONSEPTONG PANGWIKA Maituturing mo ba ang sarili mo na bilingguwal? Bakit? Anong pagkakahulugan ang “Ang wika’y mahalagang instrumento ng komunikasyon ito’y makatutulong sa maibibigay mo para sa salitang bilingguwalismo? pagkakaroon ng mabungang interaskyon” –Anonymous- Binibigyan ng pagpapakahulugan ni Leonard Bloomfield (1935) – isang Amerikanong lingguwista. Ang bilingguwalismo ay ang paggamit o pagkontrol ng tao sa dalawang wika na https://www.freepik.com/premium-vector/young-friendly-woman-logopedist-is-articulating-her-logopedic-treatment- tila ba ang dalawang ito ang kanyang katutubong wika. Pahayag naman ni John Macnamara session_5748202.htm#query=concept%20of%20language&position=30 (1967) – isa pa ring lingguwista “Ang bilingguwal ay isang taong may sapat na kakayahan sa isa sa apat na markong kasanayang pangwikang kinabibilangan ng pakikinig, pagsasalita, pagbasa, at pagsulat sa isa pang wika maliban sa kanyang unang wika”. Tulad kay Uriel Weinreich (1953) – isang lingguwistang Polish-American, sinasabing ang paggamit ng dalawang wika nang magkasalitaan ay matatawag na bilingguwalismo at ang taong gagamit ng mga wikang ito ay bilingguwal. Bilingguwalismo sa Wikang Panturo Makikita sa Artikulo 15 Seksyon 2 at 3 ng Saligang Batas ng 1973 ang probisyon para sa bilingguwal o pagkakaroon ng dalawang wikang panturo sa mga paaralan at wikang opisyal na iiral sa lahat ng mga pormal na transaksiyon sa pamahalan man o sa kalakalan. Multilingguwalismo Ang Pilipinas ay isang bansang multilingguwal. Mayroon tayong mahigit 150 wika at wikain kaya naman bibihirang Pilipino ang monilingguwal. Karamihan sa ating mga Pilipino ay nakakapagsalita at nakakaunawa ng Filipino, Ingles, at isa o higit pang wikang katutubo o wikang kinagisnan. Mother Tongue Based-Multilingual Education (MTB-MLE). Ipinatupad ng Deped ang K to 12 Curriculum ang paggamit ng unang wika bilang panturo partikular sa kindergarten at Grades 1,2, at 3. Mas epektibo ang pagkatuto ng bata kung ang unang wika ang gagamitin sa kanilang pag-aaral. Base sa pananaliksik nina Ducher at Tucker (1977), napatunayan nila ang bisa ng unang wika bilang wikang panturo sa mga unang taon sa pag- aaral. Mahalaga ang unang wika sa panimulang pagtuturo ng pagbasa, sa pag-unawa ng paksang aralin, at bilang matibay na pundasyon sa pagkatuto ng pangalawang wika. Walong (8) Wikang Panturo sa unang taon ng MTE_MLE - Tagalog, Kapampangan, Pangasinense, Ilokano, Bikol, Cebuano, Hiligaynon, at Waray. Wikang Panturo MTE-MLE -Tausug, Maguindanaoan, Meranao at Waray. Wikang Panturo MTE-MLE pagkalipas ng isang taon may labing siyam na ang wikang ginagamit ng MTB-MLE -Ybanag, Ivatan, Sambal, Aklanon ,Kinaray-a ,Yakan ,Surigaonon. Samantalang Filipino at Ingles ang gagamiting wikang panturo sa mas mataas na antas ng elementarya, gayundin sa sekundarya at sa kolehiyo. Sabi nga ni Pangulong Benigno Aquino III “We should become tri-lingual as a country. Learn English well and connect to the world. Learn Filipino well and connect to our country. Retain your dialect and connect to your heritage.” - Sipi mula kay A. Dayag, Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino:Phoenix,Inc ,2016 p.29-33

SUBUKIN Gawain 2 A. Sa pamamagitan ng linguistic profile sagutin ang hinihingi ng salitang nakasulat sa loob PANIMULANG PAGTATAYA ng kahon. Isulat ang iyong sagot sa hiwalay na papel o notbuk. Panuto: Piliin ang tamang sagot mula sa mga pagpipilian sa bawat aytem.Isulat lamang ang titik o letra ng mapipili mong sagot sa hiwalay na papel o notbuk. Linguistic Profile ______ 1. Ginagamit ang Wikang Filipino upang magkaintindihan ang mga Pilipinong may iba’t ibang Unang Pangalawang wikang sinasalita wikang kinagisnan. Ang Filipino rito ay ginagamit bilang______. a. Wikang Pambansa b. Wikang Opisyal c. Lingua Franca d. Wikang Panturo ______ 2. Kung ang wika ay ginagamit bilang wika sa mga transaksyon at/o komunikasyon sa gobyerno, pasulat man o pasalita,gamit ito bilang _____. a. Lingua franca b. Wikang Pambansa c. Wikang Opisyal d. Wikang Panturo ______ 3. Ayon sa kanya, ang wika ay isang sistema ng mga tunog na isinaayos sa paraang arbitraryo. a. Paz Hernandez b. Henry Allan Gleason,Jr. c. Charles Darwin d. Lope K. Santos _______4. Ang katutubong wika na ginagamit sa buong Pilipinas bilang wika ng komunikasyon ng mga Unang wikang Ibang wikang sinasalita sinasalita etnikong grupo. AKO a. Filipino b. Ilokano c. Bisaya d.Waray _______5. Ayon kay ________, ang wika ay sistema ng tunog o sagisag na ginagamit ng mga tao sa komunikasyon. B. Sa paanong paraan nakatutulong sa iyo ang pagkatuto mo sa iba pang wika maliban sa iyong unang wika? a. Sapiro b. Hemphill ______________________________________________________________________________ c. Gleason d. Hutch ______________________________________________________________________________ ______________________________________________________________________________ _______6. Ipinapahayag sa Sek.7 artikulo bilang ______ ng Saligang batas ng 1987 na ang Wikang Opisyal ______________________________________________________________________________ sa Pilipinas ay Filipino hangga’t walang ibang itinatadhana ang batas,gagamitin din ang ______________________________________________________________________________ Wikang Ingles. C. PAGYAMANIN a. XV b. XII Monolingguwalismo, Bilinguwalismo at Multilingguwalismo c. XIV d.XVI Monolingguwalismo Monolingguwalismo ang tawag sa pagpapatupad ng paggamit ng iisang wika sa isang bansa _______7. Ano ang ating wikang Pambansa? tulad ng mga bansang England, Pransya, South Korea at Hapon. Iisang wika ang ginagamit na a. Ingles b. Ilocano wikang panturo sa lahat ng larangan o asignatura. May iisang wika ding umiiral bilang wika ng edukasyon, wika ng komersyo, wika ng negosyo, at wika ng pakikipagtalastasan sa pang araw-araw c. Tagalog d. Filipino na buhay. _______8. Ayon kay _________, ang wika ay isang makataong pamamaraan ng paghahatid ng mga kaisipan, damdamin at kaparaanang lumikha ng tunog. a. Gleason b. Sapiro c. Quezon d. Hemphill _______9. Anong wikang ginagamit bilang wikang panturo sa mga paaralang Pang-sekundarya? a. Tagalog at Bisaya b. Maranao at Bisaya c. Ingles at Filipino d. Ingles at Kastila _______10. Ang tawag sa wikang opisyal na wikang ginagamit sa pormal na edukasyon. a. Wikang Panturo c. Wikang Pambansa b. Wikang Opisyal d.Wikang Pandaigdig

Gawain 1 ARALIN 1 Panuto: Ano-anong wika ba ang sinasalita at nauunawaan mo? Subukang ipahayag ang Ang Wika reaksyon o sasabihin mo sa larawang nakita. Isulat ang iyong ideya hinggil sa konsepto sa ibaba: Nakapaloob sa araling ito ang tungkol sa mga konsepto ng wika. YUGTO NG PAGKATUTO 1. Ano sa palagay mo ang ibig sabihin ng sumusunod:  Unang wika ________________________ Sa puntong ito, subuking sagutin ang mga sumusunod na katanungan bilang paghahanda  Ikalawang wika ____________________ sa gawaing may kinalaman sa mga konseptong pangwika.  Ikatlong wika ______________________ A. TUKLASIN 2. Maituturing mo bang monolingguwal, bilingguwal o multilingguwal ka? _____________________________________________________________ https://www.google.com/search?q=wika+sinasalita++clip+art&tbm=isch&ved=2ahUKEwibroXjornpAhXRA6YKHR8wBaQQ2- cCegQIABAA&oq=wika+sinasalita++clip+art&gs_lcp=CgNpbWcQAzoCCABQ25ULWLy3C2CZugtoAHAAeACAAakBiAGEDZIBBDAuMTKYAQCgA 3. Ipaliwanag ang iyong sagot sa bilang 2 sa pamamagitan ng pagpuno ng mga linya sa ibaba: QGqAQtnd3Mtd2l6LWltZw&sclient=img&ei=plPAXpvDBtGHmAWf4JSgCg&bih=676&biw=1517#imgrc=s5xNq3ayz9tGXM Masasabi kong ako ay __________________________ dahil ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________________________________ ___________________________________________ B. SURIIN Ang paggamit ng wika sa pakikipagtalastasan o pakikipag-usap sa kapwa ay isang katangiang unique o natatangi lamang sa tao. Ayon kay Chomsky (1965), ang pagkamalikhain ng wika ay makikita sa kakayahan ng tao lamang at wala sa ibang nilalang tulad ng mga hayop. Ang unang wika ang tawag sa wikang kinagisnan mula sa pagsilang at unang itinuro sa isang tao. Habang lumalaki ang bata ay nagkakaroon ng eksposyur sa iba pang wika sa kanyang paligid na maaring magmula sa telebisyon o sa iba pang taong nakapaligid sa kanya. Ito na ngayon ang kanyang pangalawang wika. Sa pagdaan ng panahon, lalong lumalawak ang mundo ng bata. Dumarami pa ang taong nakasasalamuha niya, gayundin ang mga lugar na kanyang nararating. Dito’y may ibang bagong wika pa uli siyang naririnig o nakikilala na kalaunay natutuhan niya at nagagamit sa pakikipagtalastasan sa mga taong nasa kanyang paligid. Ang wikang ito ang kanyang magiging ikatlong wika. - Sipi mula kay A. Dayag, Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino:Phoenix,Inc ,2016 p.26-27

Gawain 1 ARALIN 2 Panuto: Sa pamamagitan ng graphic organizer sa ibaba magbigay ng sariling Monolingguwalismo, Bilingguwalismo, pagpapakahulugan ng salitang nakasulat sa loob ng bilohaba. Isulat ang iyong sagot at Multilingguwalismo sa hiwalay na papel o notebook. Nakapaloob sa araling ito ang tungkol sa unang wika, pangalawang wika at iba pa. WIKA YUGTO NG PAGKATUTO B. SURIIN Sa puntong ito, subuking sagutin ang mga sumusunod na katanungan bilang paghahanda sa gawaing may kinalaman sa unang wika. Tunghayan ang Round Table Discussion ng ilang mag-aaral tungkol sa paksang mga konseptong pangwika: Wika, Wikang Pambansa, Wikang Panturo, Wikang Opisyal. A. TUKLASIN Sa pangunguna ng kanilang lider na si Angelo Carrtte, pinag-uusapan nila ang paksang https://www.google.com/search?q=nagsasalita+clip+art&tbm=isch&ved=2ahUKEwicgpvxjbvpAhUKUpQKHd_ND6MQ2- tatalakayin ng kanilang pangkat, ang tungkol sa mga konseptong pangwika. Kasama sa pangkat cCegQIABAA&oq=nagsasalita+clip+art&gs_lcp=CgNpbW cQDFAAW ABg1cgjaABwAHgAgAEAiAEAkgEAmAEAqgELZ3dzLXdpei1pbW c&sclient=img&ei=LkrB XpyzCYqk sina Maxine, Stephanie, Nathalie, Angela at Messiah. 0QTfm7-YCg&bih=730&biw=1517#imgrc=x1Pc5UefZo47pM&imgdii=Jk03NSMCxU_2NM Angelo Carrtte: Handa na ba kayo sa tatalakayin natin para sa klase bukas? Maxine: Ako ang mauuna. Wika ang napunta sa akin. Gaya ng napagkasunduan natin, gagawan ng handouts ang tatalakayin kaya’t kumuha na kayo ng tig-iisa para masabayan ninyo ako. Ayon kay Hutch (1991), ang wika ay sisitema ng tunog o sagisag na ginagamit ng tao sa komunikasyon. Ang pagsasalita ng tao ay tinutukoy na sistema ng tunog. Binubuo ng sagisag ang isang wika. Sa nabanggit na depinisyon, tinutukoy rin na ang wika ay para sa tao. Bagaman ang mga hayop ay mayroon ding paraan ng komunikasyon, hindi maituturing na wika ang mga ito. Samakatuwid, ang wikang tinutukoy sa pagtatalakay ay ginagamit ng tao sa pakikipag- ugnayan sa kanyang kapwa tao. Ipinahayag ni Otanes (1990), na ang wika ay isang napakasalimuot na kasangkapan sa pakikipagtalastasan. At ang paglinang sa wika ay nakapokus sa kapakinabang na idudulot sa mag- aaral na matutunan ang wika upang makapaghanapbuhay,makapamuhay sa kanilang kapwa, at mapahalagahan nang lubusan ang kagandahang buhay sa kanyang ginagalawan. Angelo Carrtte: Mahusay, talagang malawak ang naging pananaliksik ni Maxine. Si Stephanie naman, wika rin itinakda sa iyo, di ba?

SUBUKIN PANIMULANG PAGTATAYA Stephanie: Tama ka. Narito naman ang iba pang kahulugan ng wika. Isinaayos ko ito sa pamamagitan ng isang tsart. Panuto: Piliin ang tamang sagot mula sa mga pagpipilian sa bawat aytem.Isulat lamang ang titk o Gleason Sapiro Hemphill letra ng mapipili mong sagot sa hiwalay na papel o notbuk. (1961) (Sapiro sa Ruzol 2014:15) (Hemphil sa Ruzol 2014:15) 1. Ano ang pagkakaiba ng Monolingguwalismo and Monolingguwal? Ang wika ay masistemang Ang wika ay isang lakas at Ang wika ay isang a. Pareho lang sila balangkas ng mga sinasalitang makataong pamamaraan ng masistemang kabuuan ng mga b. Ang Monolingguwalismo ay para sa bansa at ang Monolingguwal ay para sa tao tunog na pinili at isinaayos sa paghahatid ng mga kaisipan, c. Ang Monolingguwal ay para sa bata at ang Monolingguwalismo ay para sa matanda sagisag na sinsalita o d. Wala sa nabanggit paraang arbitaryo na damdamin,at hangarin sa binibigkas na pinagkaisahan o ginagamit pamamagitan ng isang kinaugalian ng isang pangkat 2. Kapag Si Joe nagsasalita ng Ingles at Tagalog higit na maiging gamitin ang Filipino sa ng mga tao,at sa pamamagitan sa pakikipagkomunikasyon ng kusang-loob na kaparaanang nito’y nagkakaugnay,nagkaka- mga taong kabilang sa isang lumikha ng tunog. unawaan at nagkakaisa ang usaping ito, siya ba ay isang Monolingguwal? kultura mga tao. a. Oo b. Hindi c. Pareho lang d. Tama 3. Ano ang Bilingguwalismo? Angelo Carrtte: Wow! hindi nagpatalo si Stephanie. Pakinggan naman natin si Angela sa a. Ito ay ang tawag sa paggamit ng maraming lenggwahe o wika pagtatalakay niya. b. Ito ay ang tawag sa paggamit ng dalawang uri ng lenggwahe o wika c. Ito ay ang tawag sa paggamit ng wika Angela: Ang gamit ng wikang panturo ay magtamo ng mataas na antas ng edukasyon. d. Ito ay ang tawag sa wika 4. Ano ang Bilingguwal? Wikang Panturo a. Ang tawag sa taong may kakayahang gumamit ng dalawang wika o dayalekto b. Ang tawag sa taong may kakayahang magsalita c. Ang tawag sa taong may kakayahang gumamit ng wika o dayalekto d. Ang tawag sa dalawang wika o dayalekto 5. Ang isang tao ay masasabi nating bilingguwal kung may kakayahan itong gumamit ng Ang wikang pambansa na itinadhana ng batas ay gagamitin bilang Wikang Panturo.Gagamitin ito upang makatulong sa pagtatamo ng mataas na antas ng edukasyon. dalawang wika o dayalekto nang may _________? Mahalaga ang mabilis na pag-unawa sa tulong ng wikang panturo upang makaagapay sa akademikong pag-unlad. Magiging makahulugan ang pagkatuto gamit ang wikang panturo. Gaya a. Kaalaman b. kahusayan ng isinasaad sa Probisyong Pangwika ng Artikulo XIV seksyon 6 ng Saligang-batas ng 1987, kaugnay ng wikang panturo na: c. Kasipagan d. kababawan Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Samantalang nilinang,ito ay dapat payabungin 6. Ano ang Multilingguwalismo? at pagyamanin pa salig sa mga umiiral na wika sa Pilipinas at ibang pang mga wika. Dapat a. Kakayahang makapagsalita ng higit sa isang wika magsagawa ng mga hakbangin ang pamahalaan upang ilunsad at puspusang itaguyod ang Filipino b. Kakayahang makapagsalita ng isang wika bilang midyum ng opisyal na komunikasyon at bilang wika ng panturo sa sistemang pang- c. Kakayahan ng isang indibidwal na gumamit ng dalawang wika edukasyon. d. Kakayahang makapagsalita ng higit sa dalawang wika Angelo Carrtte: Napakakomprehensibo ng talakay mo, Angela. Sige,si Messiah naman ang 7. Sinong bayani Pilipino ang may kakayahang magsalita ng iba't ibang lengguwahe? pakinggan natin para sa huling konseptong pangwika. Ang Wikang Opisyal. Messiah: Okey, ako naman. a. Emilio Aguinaldo b. Apolinario Mabini Wikang Opisyal c. Andres Bonifacio d. Dr. Jose Rizal Tinatawag na Wikang Opisyal ang prinsipal na wikang ginagamit sa edukasyon, sa 8. Ano ang salin sa wikang Filipino ng \"what an extravagant dress you're wearing!\"? pamahalaan, sa politika,sa komersiyo at industriya. Ipinahayag naman sa Artikulo XIV seksyon 7 a. \"O kay gara ng iyong kasuotan!\" ng Saligang-batas ng 1987 na: “Ukol sa mga layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang Wikang b. \"O kay ganda ng iyong kasuotan!\" Opisyal sa Pilipinas ay Filipino at hangga’t walang itinadhana ang batas, Ingles.” Tinatanggap din c. \"O kay galing ng iyong kasuotan!\" ang Ingles na isa sa wikang opisyal maliban sa Filipino. Maaari itong gamitin sa d. \"O kay grande ng iyong kasuotan! 9. Ano ang madalas gamitin na lingguwahe nating mga Pilipino sa kasalukuyan? a. Bisaya at Espanyol b. Tagalog at Bisaya c. Filipino at Espanyol d. Ingles at Filipino 10. Ano ang tagalog sa Filipino ang \"oyster\"? a. taluba b. kangkong c. talaba d. taho

pakikipagkomunikasyon at edukasyon. Hangga’t walang batas na nagbabawal gamitin ang Ingles Monolingguwalismo, Bilingguwalismo at sa nasabing sitwasyon, kaagapay ito ng Filipino bilang Wikang Opisyal. Multilingguwalismo Angelo Carrtte: Nakatutuwa naman at talagang handing-handa na tayo para sa talakayan bukas, “Kung ang isang indibiduwal ay bihasa sa paggamit ng iba’t ibang wika maaari siyang ituring na isang Maidaragdag na, dahil sa ang mga wika ay buhay, patuloy na umiinog ito sa mga pagbabago. poliglot” Maging kahulugan o depinisyon lumalawak din at nagbabago. Sige, bukas na natin alamin.Tayo na. Umuwi na tayo at maghanda para bukas. -Clyne (2014)- Lahat: Tama ka, para maging maayos ang pagtatalakay natin bukas. https://www.google.com/search?q=wika+clip+art&tbm=isch&ved=2ahUKEwjvzqb_hrvpAhWKG6 YKHXweBcEQ2- - Sipi mula kay M Jocson, Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino:Vibal,Inc ,2016 p.4-6 cCegQIABAA&oq=wika+clip+art&gs_lcp=CgNpbWcQAzICCABQ06wiWNyxImCE0SJoAHAAeACAAc Gawain 2 kBiAGVBpIBBTAuNC4xmAEAoAEBqgELZ3dzLXdpei1pbWc&sclient=img&ei=9ELBXu- EKIq3mAX8vJSIDA&bih=676&biw=1517#imgrc=Zt3P_1GQyRcwp Panuto: Tukuyin at ipaliwanag ang kahulugan ng konseptong pangwika mula kina: Sapiro,Hemphill, Hutch at Otanes. Gayahin ang kasunod na pormat sa sagutang papel o notbuk. (Natutukoy ang mga kahulugan at kabuluhan ng mga konseptong pangwika nakapag-uugnay-ugnay ng mga ideya gamit ang makatwirang lohika .F11PT – Ia – 85.) Hal: Gleason - ang wika ay \"masistemang balangkas\" ang bawat wika ay may tuntunin o Sistemang sinusunod sa paggamit ng wika. Isang tiyak na halimbawa ay ang pagbubuo ng pangungusap. Sa bawat gramatika ng isang wika ay may Sistema tama o angkop na pagbabalangkas o pagbubuo ng pangungusap. Dalubhasa sa pag-aaral ng wika Sariling Paliwanag 1. Sapiro 2. Hemphill 3. Hutch 4. Otanes

PANGKALAHATANG PANUTO C. PAGYAMANIN Ang disenyo ng Modyul para sa paglinang sa kasanayang pampagkatuto ay Sa araling ito, makabubuting pahalagahan natin ang pagsisikap ng KWF na bumuo ng binubuo ng yugto ng pagkatuto, tampok dito ang tuklasin na magbibigay ng maikling Ortograpiyang Filipino. Sa pamamagitan nito, mahuhutok maging may alam at maingat kayo bilang pagsasanay kaugnay sa paksa sa bawat aralin at sa kasanayang pampagkatutong mag-aaral hinggil sa mga katangian ng mga salitang taal, hiram, balbal, jargon, siyentipiko, bagong- dapat malinang. Matutunghayan naman sa bahaging suriin ang mga konseptong likha, at iba pa. Basahin ang Dekalogo ng Wikang Filipino. Isinusulat ang nasabing dekalogo ni pangwika. Makikita sa bahaging pagyamanin ang mga mahahalagang kaisipan na Jose Ladera Santos. Ang kanyang inspirasyon ay ang mga bayani at tanyag ng mga pinuno na napapaloob sa konseptong pangwika na lilinangin sa aralin.Tinatasa sa isagawa na nakatuon sa pagmamahal sa lahi, sa bansa, at sa Diyos. bahagi kung natamo ba ang mga layuning pampagkatuto sa bawat aralin at kung sapat na ang mga kaalamang natutunan ng mga mag-aaral. Kabilang dito ang ilang Dekalogo ng Wikang Filipino gawaing magpapaigting ng mga natutunan sa araling tinalakay. Malaki ang maitutulong sa iyo ng modyul na ito. Higit na maayos at kapaki-pakinabang ang pag- (ni Jose Ladera Santos) aaral kung susundin mo ang mga panuto o tuntunin sa paggamit sa aralin. I. 1. Sagutin mo nang maayos ang panimulang Pagtataya na susukat sa iyong Ang wika ay dakilang biyaya ng Maykapal sa dating kaalaman. sangkatauhan.Bawat bansa ay binigyan ng Diyos ng 2. Iwasto ang mga sagot. Hingin mo ito sa iyong guro. Kung marami kang mali kani-kaniyang wika sa pagkakakilanlan. huwag kang mag- alala. Tutulungan kang linawin ito habang sinusuri mo ang paksang nakapaloob dito. II. Ang Pilipinas ay mayroong 176 na katutubong wika 3. Basahin at pag-aralang mabuti ang mga paksa. Isagawa mo ang mga bukod pa sa panghihiram sa mga banyagang wika. kaugnayang gawain. Mababasa mo kung paano ito gagawin. III. 4. Sagutin mo ang panghuling pagtataya sa kabuuan kung “Gaano ka kahusay Ang pambansang wika ng Pilipinas ay Filipino. at kung paano mo inunawa ang bawat aralin ?” kunin mong muli sa iyong guro ang susi ng pagwawasto. Maging matapat ka sa pagwawasto. Si Pangulong Manuel Luis Quezon ang Ama ng Wikang Pambansa. Ang wikang Filipino ay 5. Kaibigan mo ang modyul na ito. Huwag mong sulatan at ingatang hindi masira. Gumamit ka ng hiwalay na sagutang papel o notbuk. katuparan ng pangarap na wikang panlahat. IV Ang wikang pambansa ay pinayayabong,pinagyayaman at pinatatag ng lahat ng wikang ginagamit sa Pilipinas. V. Ang wika ay puso at kaluluwa ng bansa para sa ganap sa pagkakakilanlan. Nakapaloob ito sa Pambansang Awit, Panunumpa sa Watawat at sa lahat ng sagisag ng kalayaan at kasarinlan. VI. Tungkulin ng bawat Pilipino na pag-aralan,gamitin, Pangalagaan , palaganapin,mahalin at igalang ang Wikang Pambansa kasabay ang gayon ding pagmamalasakit sa lahat ng katutubong wika at mga wikang ginagamit sa Pilipinas. VII. Ang pagmamahal at paggalang sa wika ay katapat ng pagmamahal at paggalang sa sarili.Tumitiyak ito upang igalang din ang kapwa.Taglay ng lahat ng katutubong wika at mga wikang ginagamit sa Pilipinas VIII. Malayang gumamit at pagyamanin ang iba pang wikang gustong matutuhan. Sa pagkatuto ng iba ay lalo pang dapat pakamahalin ang mga kinagisnang wika. Ano mang wikang hindi katutubo sa Pilipinas ay wikang hiram. Hindi matatanggap bilang pagkakakilanlan at hindi maaangkin ang sariling atin.

IX. ARALIN 2 Bawat Pilipino ay nag-iisip, nangangarap at nanaginip Monolingguwalismo, Bilingguwalismo, at Multilingguwalismo Sa wikang Filipino o wikang kinagisnan. X. Ang bawat pagsasalita at pagsusulat gamit ng wika ay pagdiriwang at pasasalamat sa Maykapal sa pagkakaloob ng wika bilang biyaya sa sangkatauhan. - Sipi mula kay M Jocson, Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino:Vibal,Inc ,2016 p.14-15 Gawain 3 Pagsusuri: Gumawa ng talahanayan sa inyong notebook kagaya ng modelo sa ibaba. Sa unang Markahan: Unang Linggo: Pangalawang kolum, isulat ang limang (5) konseptong pangwikang inyong natutunan mula sa Araw: Apat (4) na araw Oras: Apat (4) na oras modyul na ito. Sa ikalawang kolum naman, isulat ang kaukulang bilang ng Dekalogo kung saan nakapaloob ang konseptong ito at sa ikatlong kolum, magbigay ng Pangkalahatang Ideya maikling paliwanag. (Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napakinggang sitwasyong pangkomunikasyon sa radyo, talumpati, at mga panayam. Sa modyul na ito, tatalakayin ang kahalagahan ng wika bilang instrumento ng komunikasyon. Ang mga kasanayang matutunan dito ay makatutulong nang malaki upang ihanda KONSEPTONG BILANG NG PALIWANAG ka sa mga gawaing may kinalaman sa pagkakaroon ng mabungang interaksyon. PANGWIKA DEKALOGO Filipino ang opisyal na wika ng bansang Nilalaman ng Modyul Hal: Tinatawag na Wikang III Pilipinas upang ang lahat ay magkakaintindihan. Mahalagang matutunan mo bilang mag-aaral ang mga konseptong pangwika. Makatutulong Opisyal ang prinsipal na ito sa iyo upang madagdagan ang iyong karanasan, kaalaman, at kamulatan sa mga kaalamang pandaigdig nang sa gayo’y mapakinabangan ito ng iyong komunidad at lipunan wikang ginagamit sa Mga Layunin edukasyon, sa Sa modyul na ito, inaasahang sa katapusan ng araling ito ay matatamo mo ang sumusunod pamahalaan, sa politika, sa na kasanayang pampagkatuto: komersiyo at industriya. a. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa mga napanood na sitwasyong pang komunikasyon sa telebisyon (Halimbawa: Tonight with Arnold Clavio, State of the Nation, Ipinahayag naman sa Mareng Winnie,Word of the Lourd (http://lourddeveyra.blogspot.com) Artikulo XIV seksyon 7 ng b. Naiuugnay ang mga konseptong pangwika sa sariling kaalaman, pananaw, at mga karanasan. Saligang-batas ng 1987 na: “Ukol sa mga layunin ng komunikasyon at pagtuturo, ang Wikang Opisyal sa Pilipinas ay Filipino 1. 2. 3. 4. 5.

11 Gawain 4 Natutuwa ako na natapos mo na nang maayos ang mga gawain sa tatlong yugto ng pagkatuto. Ngayon, inaasahan ko na may sapat ka ng kaalaman upang sagutin ang mga tanong na ibibigay ko sa iyo sa gawain 4. Panuto: Gumawa ng hugis puso at kahon sa inyong notbuk kagaya ng modelo sa ibaba. Sagutin ang hinihingi sa bawat hugis base sa kabuuang talakayan sa modyul na ito. Ang Nilalaman ng Aking Puso Ukol sa Kahulugan ng Wika – Mga dapat kong pahalagahan sa mga konseptong pangwika (Maaari ring sabihing paano mapahahalagahan ang mga konseptong Mga Konseptong Pangwika pangwikang natutunan) ALAMIN 1. Panimulang Ideya 2. 3. Ang modyul na ito ay inihanda para sa iyo at marami kang makukuhang kaalaman sa bawat 4. aralin. Kaya pagsikapan mong mabuti na masagot ang mga gawaing inihanda sa bawat yugto ng 5. pagkatuto. Tiyak na magugustuhan mo ang mga konseptong pangwika. Ayon sa aklat ni Magdalena O. Jocson sa Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Alam mo bang mahalaga ang ginagampanang papel ng wika sa buhay ng tao? Ngunit dahil Kulturang Pilipino na ang pagtukoy sa kahulugan ng mga konseptong pangwika,kailangan lagi na natin itong ginagamit, hindi natin gaanong naoobserbahan ang tungkulin nito.Natural na ang literal na kahulugan nito na maaring kunin sa diksyunaryo o iba pang babasahing lamang sa atin ito tulad ng ating paghinga at paglakad. pangwika.Maaari rin ito sa pamamagitan ng panayam sa mga taong eksperto sa larangan ito.Higit sa lahat ang karanasan ng mga taong gumagamit ng wika o nagpapahalaga rito na Sa araling ito, ang iyong kaalaman at pagkamalikhain ay hihimukin. Ang dating kaalaman gamit sa aktuwal na buhay sa araw-araw na pakikisalimuha sa iba’t ibang tao,ay maaaring ay mauugnay mo rin dito. Pati na rin ang karanasang pansarili ay maari mong pagkunan ng iyong batayan din sa pagtukoy sa kahulugan ng mga konseptong pangwika.Sa araling ito mga kasagutan. natutunghayan ang kahulugan ng ilang konseptong pangwika(wika,wikang pambansa,wikang panturo,at wikang opisyal). Tutulungan kang muli ng mga inihandang gawain. Alam kong makakaya mong sagutin ito. Kaya mo to! Handa ka na ba? Simulan mo na. Mayroon iba’t ibang kahulugan ng wika mula sa mga dalubwika tulad ng: Wika ay binubuo ng tunog at sagisag na ginagamit ng mga tao sa pakikipagkomunikasyon upang magkaunawaan. Wikang Pambansa naman ay pinagtibay ng pambansang pamahalaan at ginagamit sa pamamahala at pakikipag-ugnaya sa mamamayan. Wikang panturo ang ginagamit upang magtamo ng mataas na antas ng edukasyon. Tinatawag naman na wikang opisyal ang principal na wikang ginagamit sa edukasyon, sa pamahalaan at sa politika,sa komersiyo at industriya .

TAYAHIN SANGGUNIAN HULING PAGTATAYA A. Mga Aklat Piliin ang tamang sagot mula sa mga pagpipilian sa bawat aytem.Isulat lamang ang titik o letra ng Almario, Virgilio S. (Ed.). Poetikang Tagalog: Mga unang pagsusuri sa sining mapipili mong sagot sa hiwalay na papel o notbuk. ng pagtulang Tagalog .Lungsod ng Quezon: UP Diliman. 1996. ______ 1. Ginagamit ang Wikang Filipino upang magkaintindihan ang mga Pilipinong may iba’t Bernales, Rolando, Atienza, Glecy, Talegon, Vivencio Jr., at Rovira, Stanley. Kritikal na pagbasa at lohikal na pagsulat tungo sa pananaliksik.Valenzuela City: Mutya ibang Unang wikang kinagisnan. Ang Filipino rito ay ginagamit bilang______. Publishing House Inc. 2006. a. Wikang Pambansa b. Wikang Opisyal Bernales, Rolando A. Bukal 3: Pagbasa.San Mateo, Rizal: Vicente Publishing House, Inc. 2006. c. Lingua Franca d.Wikang Panturo Dayag, Alma M. at del Rosario, Mary Grace. Pinagyamang Pluma Komunikasyon at ______ 2. Kung ang wika ay ginagamit bilang wika sa mga transaksyon at/o komunikasyon sa gobyerno, Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino. 927 Quezon Avenue, Quezon City: Phoenix Publishing House, 2016. pasulat man o pasalita, gamit ito bilang____. Jocson, Magdalena O. Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino. 1253 a. Lingua franca b. Wikang Pambansa Gregorio Araneta Avenue, Quezon City: Vibal Group, Inc. 2016 c. Wikang Opisyal d. Wikang Panturo Nuncio, Rhoderick V. et.al. SIDHAYA 11 Komunikasyon at Pananaliksik sa Wika at Kulturang Pilipino. Cand E Publishing, Inc. 2016 ______ 3. Ayon sa kanya, ang wika ay isang sistema ng mga tunog na isinaayos sa paraang arbitraryo. Tumangan, Alcomister P., Bernales, Rolando A., Dante C. & Mangonon, Isabela A.Sining ng a. Paz Hernandez b. Henry Allan Gleason,Jr. pakikipagtalastasa: Pandalubhasaan.Valenzuela City: Mutya Publishing House Inc. 2000. c. Charles Darwin d. Lope K. Santos Webster’s new colligiate dictionary. Springfield, A: G and G Merriam 1961. _______4. Ang katutubong wika na ginagamit sa buong Pilipinas bilang wika ng komunikasyon ng mga The personal promise pocketbook. Makati: Alliance Publishers, Inc. 1987. etnikong grupo. De Jesus, Armado F. Institutional research capability and performance at the a. Filipino b. Ilokano University of Santo Tomas: Proposed model for managing research in private HEIs. Di- nalathalang disertasyon, UST. 2000. c. Bisaya d.Waray Grospe, Alas A. Isang pagsusuri ng mga pamaraang ginamit ni Rolando Tinio sa pagsasalin _______5. Ayon kay ________, ang wika ay sistema ng tunog o sagisag na ginagamit ng mga tao sa ng mga idyoma sa mga dula ni Shakespeare. Di-nalathalang tisis, UP Diliman. 1999 komunikasyon. Maddux, K. March. True stories of the interest patrol. Net Guide Magazine, 88-98. 1997 a. Sapiro b. Hemphill Nolasco, Ma. Ricardo. Ang panglinggwistiks na pagsasalin sa wikang pambansa. Lagda, 12-20. 1998. c. Gleason d. Hutch B. Websites _______6. Ipinapahayag sa Sek.7 artikulo bilang ______ ng Saligang batas ng 1987 na ang Wikang Opisyal sa Pilipinas ay Filipino hangga’t walang ibang itinatadhana ang batas,gagamitin Burgess, Patricia. 1995. A guide for research paper: APA style. http://webster.commet.edu/apa/apa_intro.htm#content2 din ang Wikang Ingles. Comments and criticisms on Gabriel Garcia Marquez’s Love in the Time of Cholera. http://Gabrielgarciamarquez.edu.ph a. XV b. XII http://atin-americanliterature.edu.ph c. XIV d.XVI https://www.freepik.com/free-vector/research-background-design_1028140.htm _______7. Ano ang ating wikang Pambansa? b. Ilocano a. Ingles d. Filipino http://floredelresus.blogspot.com/2017/08/gamit-ng-wika-sa-lipunan_11.html c. Tagalog _______8. Ayon kay _________, ang wika ay isang makataong pamamaraan ng paghahatid ng mga kaisipan, damdamin at kaparaanang lumikha ng tunog. a. Gleason b. Sapiro c. Quezon d. Hemphill _______9. Anong wikang ginagamit bilang wikang panturo sa mga paaralang Pang-sekundarya? a. Tagalog at Bisaya b. Maranao at Bisaya c. Ingles at Filipino d. Ingles at Kastila _______10. Ang tawag sa wikang opisyal na wikang ginagamit sa pormal na edukasyon. a. Wikang Panturo c. Wikang Pambansa b. Wikang Opisyal d.Wikang Pandaigdig