อัศวินผมขาว

ผศ. ดร.วรี ณฐั โรจนประภา : 51สรปุ นี่ล่ะครับ เมื่อเราเจาะลึกเข้าไปในรายละเอียดต่าง ๆ จะท�ำให้เราสามารถประเมิน “ตัวเงิน” ท่ีจ�ำเป็นต้องใช้จริง ๆ ได้อย่างชัดเจนดกี วา่ การประเมนิ จากตัวเงินลอย ๆ ทท่ี ำ� ใหเ้ รายงั ตั้งอยู่บนความระแวงว่าจะพอไหม เม่ือทุกคนท�ำตามท่ีผมแนะน�ำข้างต้น เราจะเกิดความมั่นใจชนิดแทบจะนึกภาพการใช้ชีวิตในอนาคตได้เลยว่าจะเป็นเช่นไรอีกท้ังยังนึกออกอีกว่า แม้สถานะทางการเงินอาจคลาดเคลื่อนไม่เป็นไปตามท่ีหวังไว้ แต่เราก็สามารถจะกิน นอน รักษาตัวได้ เพียงพอต่อการด�ำเนินชีวติ ในวยั เกษียณโดยไม่สลดอยา่ งแนน่ อน ด้วยความที่มนุษย์เป็นสัตว์สังคม เมื่อชีวิตเราอยู่ได้อย่างมั่นคงแล้ว คือมีปัจจัย 4 ครบถ้วนทั้งกายและใจ เราก็ต้องมีความมั่นคงทางสังคมด้วย โดยผมจะแนะน�ำให้ทุกท่านปฏิบัติตามหลัก“สงั คหวตั ถุ 4” ซง่ึ จะได้พดู ถึงในบทตอ่ ไปครบั

52 : อัศวินผมขาว 3บทที่ สงั คหวัตถุ 4 สร้างสงั คมแห่งความสุขที่ย่งั ยนื (สำ�หรบั สงั คม)

ผศ. ดร.วีรณัฐ โรจนประภา : 53 สังคหวัตถุ แปลว่า วิธีสงเคราะห์ หมายถึง วิธีปฏิบัติเพื่อยึดเหน่ียวน�้ำใจคนอ่ืนที่ยังไม่เคยรักใคร่นับถือกันมาก่อน หรือท่ีรักใคร่นับถือกันอยู่แล้ว ก็ให้สนิทแนบแน่นกันมากย่ิงข้ึน พระพุทธองค์ทรงชี้แนะไว้ว่า ถ้าสังคมใดปราศจากสังคหวัตถุ 4 แล้ว สังคมน้ันก็จะมีแต่ความยุ่งเหยิง ไร้สันติสุข ด้วยเหตุดังกล่าวอัศวินผมขาวทุกท่าน จึงควรท�ำความเข้าใจเรื่องสังคหวัตถุ 4 ให้ถ่องแท้ และน�ำไปเป็นเครื่องมือในการผูกมิตร จุดกระแสการเปลี่ยนแปลงสังคมของเราใหด้ ีกวา่ ที่เป็นอยไู่ ด้อยา่ งแนน่ อน หลักธรรมในขอ้ นี้ จะนำ� ให้ทุกคนมี “จดุ ร่วมกนั ” คือ “ความสุขของตนและประโยชนข์ องทา่ น” เพราะเราจะเชอื่ มโยงกนั ดว้ ยมติ รภาพและยึดเหนี่ยวกันด้วยความดีงาม เพื่อสร้างสังคมให้น่าอยู่ และเป็น“สงั คมแหง่ ความสุขที่ย่ังยนื ” ตลอดไป บทน้ีผมได้ย่อยเนื้อหาให้เขา้ ใจงา่ ย ซง่ึ ทกุ ทา่ นสามารถน�ำไปใช้ได้ทนั ที เรามาเรม่ิ กนั เลยครับ...

54 : อัศวนิ ผมขาว1 การให้ มคี วามสุขมากกว่าทคี่ ิด ผู้ให้ คือ ผทู้ ไี่ มเ่ คยขาดแคลน ทัง้ ทรัพย์ภายในและภายนอก ทาน หรือ การให้ เป็นข้อท่ี 1 ของ “สังคหวัตถุ 4” และเป็น จุดเริ่มต้นของความสุขง่าย ๆ ส�ำหรับผู้สูงวัยและเหล่าอัศวินผมขาว ยิ่งไปกว่านั้น “การแบ่งปัน” ยังเป็นจุดเร่ิมต้นความดี หรือที่เรา เรียกว่า “บุญ” น่ันเอง การให้ยังบ่งบอกถึง “คุณภาพของจิตใจ” ที่เปี่ยมด้วยความรักและเมตตา โดยผลท่ีตามมาคือ ความโล่ง โปร่ง สบายย่ิงหากส่ิงที่ท�ำนั้น เราเห็นผู้รับได้ประโยชน์ใหญ่หลวง ความสุข การให้ กย็ ิง่ มผี ลทวีคูณ ผมมีภาพตัวอย่างใหช้ มครับ

ผศ. ดร.วีรณฐั โรจนประภา : 55 เช่น ชายคนหนึ่งอดข้าวมาหลายวัน พอเห็นข้าวท่ีเราสละเงินไปซ้ือเพ่ือช่วยเขา ส่ิงท่ีเราจะได้รับจากความดีครั้งนี้ในทันที คือ คุณค่าในตัวเราจะเพ่ิมมากข้ึน พื้นท่ีในหัวใจจะถูกขยายและกว้างข้ึนไม่อึดอัดคับแคบ ซ่ึงท�ำให้เรามีพ้ืนท่ี “ใส่ความสุข” ได้อีกมากมายตามมา ผมแบ่ง ใหน้ ะ ขอบคณุมาก ๆ ครับ

56 : อัศวนิ ผมขาว บคุ คลเหล่าใดมใี จผ่องใสยอ่ มให้ขา้ วดว้ ยศรัทธา บุคคลเหลา่ นั้นย่อมได้ขา้ วนัน้ เอง ทง้ั โลกนแี้ ละโลกหน้า พทุ ธพจน์ ย่ิงไปกว่านั้น การให้ทานยังมีผล ท�ำให้ “เราเป็นท่ีรัก” ท้ังของลูกหลาน คนใกล้ตัว ผู้ที่เกี่ยวข้องในชีวิตของเรา และในทางพุทธศาสนา พระพุทธองค์ ทรงแสดงอานิสงส์ของทานไว้อย่าง ชัดเจนถงึ 5 ขอ้ ดงั น้ี 1. ผู้ใหท้ าน ย่อมเปน็ ทรี่ กั ทีช่ อบใจของชนหม่มู าก 2. สัปบรุ ษุ ยอ่ มคบหาผูใ้ หท้ าน 3. กติ ติศัพทอ์ นั งามของผใู้ ห้ทาน ยอ่ มขจรขจายไปทั่ว 4. ผใู้ ห้ทาน ย่อมไม่เหินห่างจากธรรมของคฤหัสถ์ คือมีศีล 5 ไม่ขาด 5. ผู้ให้ทาน เมอื่ ตายไปแลว้ ย่อมเขา้ ถึงสคุ ตโิ ลกสวรรค์

ผศ. ดร.วรี ณฐั โรจนประภา : 57 สำ� หรบั การทำ� ทาน เราไมจ่ ำ� เปน็ จะตอ้ งเปน็ เรอ่ื งของเงนิ หรอื วตั ถุส งิ่ มคี า่ •เพ ีย“งแอรยงา่กงาเยด”ยี วเชเร่นายกงั าสราเมปา็นรจถิตทอำ� าทสาานเไพด่ือด้ ทว้ �ำยสาธารณประโยชน์ • ต่าง ๆ “ความร”ู้ โดยการแบ่งปันประสบการณ์ เป็นวิทยากรแนะน�ำ สิ่งท่ถี กู ที่ควร แนะน�ำอาชีพให้คนตกงาน เหลา่ นี้เปน็ ตน้ ทงั้ สองขอ้ ถอื เปน็ “การให”้ท่ีสุดแสนประเสริฐ และมีความภาคภูมิใจเป็นผลโดยตรงอกี ดว้ ย ฉะน้ันแล้ว การให้ ใคร ๆ ก็ท�ำได้ และเป็นความสุขง่าย ๆ ของคนวัยเกษียณ และเป็นจุดก�ำเนิดของ “บุญ” ท่ีจะส่งผลต่อ “ความสุขภายในใจ” โดยตรง แถมมีอานิสงส์ต่อเนื่องไปถึงโลกหน้าเลยทีเดยี ว เหน็ ไหมครบั “การให้” ทำ� ใหช้ ีวิตของเรามีคณุ ค่าอย่างมหาศาลและท่ีส�ำคัญ “ยิ่งให้ ย่ิงได้” เป็นความจริงท่ีอยู่คู่มนุษย์และโลกใบนี้เสมอครับ วันน้ี เราให้ทานดว้ ยการแบ่งปนั แลว้ หรือยัง ?

58 : อศั วินผมขาว2 ปยิ วาจา คำ�พดู ดี ๆ ทสี่ รา้ งไดง้ า่ ย ๆ “ปิยวาจา” หรือ “การพดู จาอ่อนหวาน” เป็นเครอื่ งผูกมติ รชั้นเลศิ ที่ไมต่ ้องลงทนุ แต่ผลลพั ธล์ �้ำคา่ ยิง่ ! ปิยวาจา เป็นข้อท่ี 2 ของ “สังคหวัตถุ 4” นอกจากเราพูด ด้วยถ้อยค�ำท่ีสุภาพอ่อนหวานแล้ว ยังมีประโยชน์ต่อท่ีสอง คือเป็นการ ไม่พูดเบียดเบียนไปในตัว ฉะนั้นปิยวาจาจึงเป็นค�ำพูดท่ี “งดงาม” งดงามในท่ีน้ี มิใช่หมายเพียงเรื่องของความไพเราะ หรือเสียงเพราะ เท่านัน้ แตห่ มายถงึ ความม่งุ หมายของการพูดน้ันด้วย เช่น พูดให้เขารกั ให้เขาคืนดีกัน พูดให้เกิด ความสมัครสมานสามัคคี พูดให้ได้ประโยชน์ พูดเพ่ือ เพิ่มพูนความรู้ให้คนฟัง เหล่าน้ีล้วนเป็นปิยวาจา ที่มคี ณุ ค่าเกินค�ำบรรยาย

ผศ. ดร.วรี ณัฐ โรจนประภา : 59เคล็ดลับงา่ ย ๆ ฝึกพดู ให้เป็นทรี่ กั การฝึกพูดให้เป็นที่รักนั้น ฝึกไม่ยากครับ สิ่งเหล่านี้เราฝึกได้เพราะถ้อยค�ำในโลกมีมากมาย และเป็นของฟรีด้วย ผมมีหลักการพูด ให้เปน็ ท่รี กั 5 ขอ้ มาฝากดังนี้ 1. ตอ้ งเปน็ คำ� จรงิ เม่ือมเี หตสุ �ำคญั ทตี่ ้องพดู 2. ต้องเป็นค�ำสุภาพอ่อนโยน เมื่อเอื้อนเอ่ยวาจาครั้งใดก็ต้อง มคี วามไพเราะในถ้อยค�ำท่พี ดู ออกมา 3. ต้องเป็นถ้อยค�ำที่ก่อให้เกิดประโยชน์ เกิดผลดีต่อผู้พูด และผฟู้ ัง 4. ตอ้ งเปน็ ถอ้ ยคำ� ทอี่ อกมาจากจติ ทม่ี เี มตตา อนั เปน็ จติ บรสิ ทุ ธ์ิ ยงั ประโยชน์แก่ผ้ฟู ัง 5. ตอ้ งเปน็ ถ้อยคำ� ท่ถี กู กาลเทศะ เพราะแม้คำ� พูดจะดเี พยี งใด แต่ถ้าพดู ผิดกาลเทศะ ก็อาจกลายเปน็ โทษได้

60 : อศั วินผมขาว ถามว่า เราอยากฟงั คนพูดกับเราด้วย “ปิยวาจา” หรอื “มิจฉา วาจา” ที่เสียดสี เชือดเฉือน แน่นอนว่า ทุกคนย่อมอยากได้ยินได้ฟัง เรอ่ื งราวดี ๆ ฉะนนั้ เราก็ควรพูดแตเ่ รอ่ื งดี ๆ ใหเ้ พือ่ น ๆ รอบตวั คนทีร่ กั หรอื คนในชุมชนฟงั

ผศ. ดร.วีรณฐั โรจนประภา : 61 การพูดนี้ มิได้มองแค่การพูดออกจากปาก แต่ยังรวมเอาการสื่อสารทุกชนิดเข้าไว้ด้วยกัน ทั้งการเขียนทุกรูปแบบ ซึ่งปัจจุบันก็คือการโพสต์บนโลกออนไลน์ เช่น เฟซบุ๊ก ไลน์ เหล่าน้ีถือเป็นเรื่อง ของวาจาหรือการส่ือสารเช่นกัน และหากมองในปัจจุบัน การ สื่อสารในโลกออนไลน์นเี้ อง ท่ีกอ่ ให้เกิดความรุนแรงบาดหมาง กันขึ้น ฉะนั้นการพูดหรือการ ส่ือสารทุกรูปแบบ เราควรยึด หลัก 5 ข้อ ข้างต้นที่ได้กล่าว มาแลว้ ครับ

62 : อศั วินผมขาว มีหลายคนถามผมว่า “ถ้าหากเรามีปิยวาจาแล้ว แต่กลับถูกนินทาว่าร้ายละ่ จะท�ำอย่างไรดี ?” ผมจะบอกว่า “การนินทา” เป็นของคู่โลก พระพุทธเจ้าตรัสสอนเรื่องน้ี ถงึ โลกธรรม 8 ซึ่งเป็นของทม่ี าคกู่ ัน คือ •••• มีสขุ -มที ุกข์ มลี าภ-เสอ่ื มลาภ ไดย้ ศ-เสื่อมยศ มสี รรเสรญิ -มนี ินทา ทั้งหมดเป็นธรรมดาของโลกครับ ส�ำหรับผู้สูงวัยหรือคนท่ัวไปท่ีท�ำความดีแล้ว เจอค�ำพูดท่ีบ่ันทอนก�ำลังใจ จนเกิดสภาวะท้อและเบื่อหน่าย ย่อท้อต่อความดี ผมมีวิธีง่าย ๆ ท่ีจะท�ำให้คุณหลุดพ้นจาก“มจิ ฉาวาจา” เหล่านี้

ผศ. ดร.วรี ณัฐ โรจนประภา : 63 ค�ำตอบก็คอื “สติ” ครบั ทีจ่ ะช่วยแก้ไขปัญหาและให้เรารอดพน้จากปัญหาน้ี เพราะสติจะท�ำให้เรารู้เท่าทันสิ่งต่าง ๆ รวมถึงความคิดของตัวเราเองท่ีก�ำลังท้อแท้หรือเบื่อหน่าย เม่ือมีสติ เราจะเห็นว่าชีวิตควรเป็นอย่างไร และสามารถท�ำในส่ิงท่ีสมเหตุสมผล สิ่งที่ควรจะทำ� ไมไ่ ด้ท�ำเพราะอยาก หรอื ไม่ท�ำเพราะท้อ สติน้ีเอง ท่ีจะช่วยให้เรามี “ปิยวาจา” ท่ีงดงาม และรอดพ้นจากความทุกข์ทีเ่ กิดจากการถกู นนิ ทาใสร่ า้ ยครบั การพูดแต่ละครัง้ ไม่ควรท�ำให้ผอู้ น่ื เสยี หนา้ เสียหาย เสียใจ เสยี ความรสู้ กึ

64 : อศั วินผมขาว3 อัตถจริยา การบำ�เพญ็ ประโยชน์ทีไ่ ด้สองตอ่ ธนบัตร เราวัดกันที่ “มูลคา่ ” มนุษยเ์ ราวัดกนั ที่ “คุณคา่ ” มิใชเ่ ปลอื กปรงุ แตง่ ทเ่ี ราเห็นกัน !

ผศ. ดร.วรี ณัฐ โรจนประภา : 65 อัตถจริยา เป็นข้อท่ี 3 ของ “สังคหวัตถุ 4” คือ การบ�ำเพ็ญประโยชน์แก่สังคมและประเทศชาติในเรื่องต่าง ๆ ท่ีเราท�ำได้ การท�ำตนให้เป็นประโยชน์ตนเองหรือผู้อ่ืน หมายถึง เมื่อเราอยู่ในสภาพใดก็ไม่นิ่งดูดาย สอดส่องท�ำประโยชน์ให้สภาพแวดล้อมท่ีเราอยู่ หากเป็นค�ำพังเพยโบราณ ก็คือวลีท่ีว่า “อยู่บ้านท่านอย่านิ่งดูดาย ปั้นวัวป้ันควายให้ลูกท่านเล่น” ดังนน้ั ทุกคนสามารถทำ� ประโยชน์เพ่อื คนอืน่ไดต้ ามกำ� ลงั และตามความสามารถทีต่ นมคี รับ เหล่าอัศวินผมขาว สามารถบ�ำเพ็ญประโยชน์แบบง่าย ๆ โดยเรม่ิ ต้นไดท้ ต่ี วั เรา เช่น • การเลน่ ดนตรีให้ผปู้ ว่ ยในโรงพยาบาลฟัง เพ่ือความผ่อนคลาย•••• ความเจบ็ ปว่ ย การใหค้ �ำแนะนำ� ผูต้ กทุกขไ์ ดย้ ากในสังคม ๆ การสอนหนังสือให้เปน็ วิทยาทานแกผ่ ดู้ อ้ ยโอกาส การมีนำ�้ ใจเล็ก ๆ น้อย ๆ กับคนรอบตวั การเป็น “จติ อาสา” ช่วยงานสงั คมผ่านมูลนธิ ิต่าง แต่บญุ กุศลทยี่ ง่ิ ใหญก่ ว่าน้นั คอื “การเผยแผธ่ รรมทาน” ใหแ้ ก่สาธุชนท่ัวไปให้พบเห็นความจริงแห่งชีวิต เพื่อให้พ้นทุกข์ด้วยความคิดท่ีถูกต้อง ฉะนั้นแล้ว การบ�ำเพ็ญประโยชน์จึงเป็นส่ิงดีงามท่ีเกิดจากมือเล็ก ๆ ของทุกคน และทำ� ไดใ้ นแบบฉบับของตัวเองครับ

66 : อศั วนิ ผมขาว “ค่าของคน” วัดกนั ท่ีตรงไหน ? สิง่ ท่ผี มอยากจะชวนคิดก็คอื คนเราวดั ค่าของคนที่ตรงไหน ? ความสวยงาม สงา่ งาม บุคลิกดี แตง่ ตัวเน้ยี บ ใช้ของแบรนดเ์ นม หรืออยา่ งไร ? ผมขอยกตัวอยา่ งเปรยี บเทียบ เชน่ ธนบัตร เราวดั กนั ท่ี “มลู ค่า” ที่ใช้แลกเปล่ียนได้จริง มิใช่สภาพภายนอก แบงก์พันแม้จะเก่าย่อม มคี ่ากว่าแบงกย์ สี่ ิบใบใหม่ ๆ ถูกไหมครบั

ผศ. ดร.วรี ณัฐ โรจนประภา : 67 ผู้สูงวัยก็เช่นกัน เราไม่ได้ วัดกันที่ “อายุ” แต่เราวัดกันที่ “คุณค่า” ท่ีเราจะส่งต่อให้เพ่ือน คนรอบตวั หรือสงั คม มใิ ชเ่ ปลอื ก ปรุงแต่งท่ีเราเห็น ฉะนั้นแล้ว ผู้สูงวัยจึงเป็นวัยท่ีมีคุณค่ามาก และท่ีส�ำคัญ เป็นวัยท่ีพร้อม สง่ ตอ่ “คณุ คา่ ” และเปน็ ตน้ แบบ ที่ดีไปสู่คนในสังคม และคนรุ่น หลงั ได้ดที ี่สดุ ถ้าวันนี้เราเริ่มต้นจากการมีความคิดที่ถูกต้อง มีอาชีพท่ีถูกต้องและมีความเป็นอยู่ท่ีถูกต้องแล้ว เราจะรู้สึกอยากแบ่งปัน และอยากท�ำประโยชน์ต่อผู้อื่นมากขึ้น ซึ่งตัวอย่างบุคคลที่ช่วยผู้อื่นในระดับโลกและเรารจู้ กั กนั ดี กเ็ ชน่ Bill Gatesหรือ Warren Buffett ท่ีเวลานี้คงไม่มีใครไม่รู้จัก พวกเขาเป็นนักธุรกิจที่ประสบความส�ำเร็จและได้ชื่อว่าเป็นนักธุรกิจท่ีมียอดบริจาคเพ่ือการกุศลสูงเป็นอันดับต้น ๆ ของโลกเลยทีเดียว

68 : อศั วนิ ผมขาว ... และที่ยงิ่ ใหญท่ ีส่ ดุ ในหัวใจของผม คือ พระบาทสมเด็จพระปรมนิ ทรมหาภูมิพลอดลุ ยเดช ในหลวงรชั กาลที่ 9 พระองคท์ รงอุทศิ ชวี ิต พระวรกาย และความสขุ ส่วนพระองค์ เพอื่ สรา้ งประโยชน์ให้คนไทยมาตลอด 70 ปี แห่งการครองราชย์ นี่คือรอยทางท่ี เราสามารถน้อมน�ำมาอยใู่ นชีวติ ซ่ึงจะเกดิ ความสงบสขุ อย่างยง่ั ยนื เปน็ การสร้างมหากุศลอนั ยิง่ ใหญ่ ทไี่ ด้เกดิ มาเปน็ มนุษยใ์ นชาตินค้ี รับ ...

ผศ. ดร.วรี ณฐั โรจนประภา : 69

70 : อัศวนิ ผมขาว อยโู่ ดยไม่ต้องมคี วามร้สู กึ วา่ เราดี เดน่ ดงั อะไรเลย เพยี งแคร่ ู้สึกว่า เราเปน็ ผูม้ ปี ระโยชน์ทีส่ ดุ คนหนึ่ง นัน่ แหละถูกต้อง และเปน็ สขุ แท้ ท่านพทุ ธทาสภิกขุ

ผศ. ดร.วีรณัฐ โรจนประภา : 71ทสี่ ุดของการบำ�เพญ็ ประโยชน์ ผมอยากฝากข้อคิดถึงผู้ที่เป็นเหล่าอัศวินผมขาวว่า การเป็นจิตอาสาท่ีดีท่ีสุด เราจะต้องเตือนตนเองด้วยว่างานหลักส�ำคัญท่ีแท้จริงของ “จิตอาสา” คือ “การปฏิบัติตนเพ่ือให้ตัวเองพ้นทุกข์” ซึ่งสร้างสรรค์ควบคู่กับ “การสร้างประโยชนเ์ พอ่ื ผอู้ ื่น” บางคนไม่ทันสังเกตใจตัวเอง พอมีโอกาสท�ำเพื่อคนอ่ืน ท�ำให้ตัวเองรู้สึกมีคุณค่า ก็จมอยู่กับงาน ถ้าพ้ืนฐานการปฏิบัติธรรมยังน้อย อาจมีปัญหาตามมา คือ การท�ำงานเพื่อประโยชน์ตนก็จะน้อยลงเร่ือย ๆ เมื่อใจไม่หนักแน่น ในที่สุดคนท�ำก็จะหมดแรงหรือท�ำเหมือนไฟไหม้ฟางไปในท่สี ดุ ฉะน้ัน ไม่ว่าเราจะเป็น ชว่ ย ! ไม่ชว่ ย !จิตอาสาด้านใดก็ตาม เราต้องไม่หลงไปกับกิเลส คือ ไม่ยึดติดทั้งเร่ืองดีและไม่ดี ถึงจะดีที่สุด ซ่ึงก็คือ “การเดินทางสายกลาง” น่นั เองครบั

72 : อศั วนิ ผมขาว4 สมานตั ตตา การวางตัวท่ีเหมาะสมและงดงาม สมานตั ตตา คอื การประพฤติตนให้สมกับฐานะ และการวางตนเสมอต้นเสมอปลาย สมานัตตตา เปน็ “สังคหวตั ถุ ขอ้ ท่ี 4” เราอยู่ในหัวโขนใด มีบทบาทใด เราก็ต้องปฏิบัติให้เหมาะสมกับ หน้าท่ีการงานนั้น เมื่อทุกคนท�ำตามบทบาทท่ีถูกต้อง ฟันเฟืองต่าง ๆ ย่อมหมุนเคลื่อนไปได้อย่างราบร่ืนและเกิดผลลัพธ์ท่ีดี เราทุกคนแม้จะ เป็นฟันเฟืองตัวเล็กบ้าง ใหญ่บ้าง แต่ทุกฟันเฟืองมีความส�ำคัญอย่าง ย่ิง เพราะชว่ ยขบั เคล่ือนระบบงานทีย่ ิ่งใหญ่ ส่งกำ� ลังไปหมุนไปยงั ลอ้ รถ ให้เคล่ือนไป หากเราไม่ท�ำหน้าท่ีตัวเอง ก�ำลังจากเฟืองตัวอื่น ๆ ก็ไม่สามารถสง่ แรงไปหมนุ ล้อได้ รถก็หยดุ นงิ่

ผศ. ดร.วรี ณฐั โรจนประภา : 73 หากสมาชิกในสังคมไม่ท�ำหน้าท่ีของตน ไม่ท�ำประโยชน์ใด ๆเพ่ือส่วนรวม มองแต่ประโยชน์ส่วนตน ไม่เพียงสังคมจะหยุดน่ิงแต่สังคมจะถอยหลังตกเหว เพราะเมอื่ เราตกเปน็ ทาสของ “ความโลภ”ไม่นาน “ความทุกข์” ก็จะไล่ล่าเราและสังคมก็จะเกิดแต่ “ความเห็นแก่ตัว” มีแต่ความรุ่มร้อน ขาดการไว้วางใจซ่ึงกันและกัน และในที่สุดสังคมก็ไปต่อไม่ได้ ซึ่งเชื่อว่าไม่เป็นท่ีปรารถนาของทุกคนแนน่ อน นอกจากท�ำตามหน้าที่แล้ว อีกประการที่ต้องมีควบคู่กันคือ“ต้องมีความสม่�ำเสมอ” เรียกกว่า เสมอต้นเสมอปลาย มิใช่เด๋ียวติดเด๋ยี วดับ เดย๋ี วหมุน เด๋ยี วไมห่ มุน แบบนรี้ ถก็สะดดุ ไปไม่ถึงไหนแนน่ อน ฉะน้ัน การวางตัวที่ดี ท้ังในด้านฐานะ ภาวะ บุคคล เหตุการณ์จึงเป็นส่ิงส�ำคัญพร้อม ๆ กับการวางตัวเสมอต้นเสมอปลาย และการท�ำตัวให้เป็นคนน่ารัก น่าเคารพนับถือ น่าให้ความช่วยเหลือร่วมมือก็จะท�ำให้งานท่ีเราท�ำ หรือกิจกรรมที่เราท�ำ มีคนให้การสนับสนุนและประสบผลส�ำเรจ็ อยา่ งงดงามครบั

74 : อศั วินผมขาว5 ลกั ษณะนสิ ยั ของผู้มสี มานตั ตตา •• รจู้ ักวางตนใหเ้ หมาะสมกับฐานะ หรอื สถานภาพต่าง ๆ ออ่ นนอ้ มถอ่ มตน แตม่ จี ติ ใจมัน่ คงไมห่ วั่นไหว •• หรือเปลย่ี นแปลงงา่ ย เปน็ กันเอง ไมถ่ ือตน แต่ไมป่ ล่อยปละละเลย ๆ เข้าหาง่าย ปฏบิ ัติกับเพ่ือนร่วมงานหรือผู้คนอนื่ • อยา่ งเทา่ เทยี มกนั รว่ มทุกขร์ ่วมสขุ ร่วมแกไ้ ขปญั หากับเพอ่ื นรว่ มงาน สงั คมและประเทศชาติ

ผศ. ดร.วีรณัฐ โรจนประภา : 75เ สมอตน้ เสมอปลายในวถิ พี ุทธ การเสมอต้นเสมอปลาย บางคนมีค�ำถามว่าจะเสมอกันได้อยา่ งไร ? เพราะโลกนี้ มีทั้งลูกจ้างกับนายจ้าง มีพี่กับน้อง มีพ่อกับแม่บ้างมีฐานะต�ำแหน่งในราชการต่าง ๆ หรือคนในบ้านของเราเอง ก็มีผู้รับใชช้ ่วยเหลอื บา้ ง แลว้ จะเสมอกันได้อยา่ งไร ผมขอตอบวา่ ในเชงิ สังคม เราเกิดมาแตกต่างกนั โดยสภาพฐานะความเป็นอยู่ ความรู้ หรือโดยชาติตระกูล แต่ในเชิงวิถีพุทธ ทุกคนมี “ใจ” ที่เหมือนกัน คือมีโลภะ โทสะ โมหะ รักสุข เกลียดทุกข์เหมือน ๆ กนั ถ้าเรามคี วามเขา้ ใจอยา่ งนี้จริง ๆ เราจะมใี จเสมอ ไม่มีการยกตนข่มทา่ นหรอื ดหู มนิ่ ดูถกู ใครเลย

76 : อศั วินผมขาว เพราะฉะนน้ั ในพทุ ธศาสนา มนษุ ยท์ กุ คนเสมอภาคกนั เหมอื นกนั เทา่ กนั ครบั ถ้าเราเข้าใจชีวิตที่แท้จริง เข้าใจเพื่อนมนุษย์ด้วยความจริงใจ มีความเป็นมิตร มีตนเสมอจริง ๆ ไม่มีสูงต�่ำในใจ อย่างนั้นก็จะท�ำให้ คนที่อยู่ใกล้เรามีความสุข และแน่นอนท่ีสุด ใคร ๆ ก็อยากท�ำงานให้ เราด้วยความรักในฐานะที่เป็นเพ่ือนมนุษย์ เพ่ือนร่วมสังคม เป็นคน ทีเ่ กดิ มามีชะตาร่วมกัน และมีสุขทกุ ข์เชน่ เดียวกัน เม่ือเป็นเช่นน้ี การวางตนให้เหมาะสมท้ังทางโลกและธรรม ก็จะท�ำให้เราเป็นที่รัก และไม่ว่าท�ำส่ิงใดก็จะประสบความส�ำเร็จ ทงั้ ประโยชนต์ นและประโยชน์ท่าน ทง้ั ทางโลกและทางธรรมครับ

ผศ. ดร.วรี ณฐั โรจนประภา : 77 ชวี ติ ที่ดที สี่ ดุ คือสงบเยน็ และเป็นประโยชน์ ท่านพุทธทาสภิกขุ

สถาบนั คดิ ใหม่ ปพู ้นื ฐานและสง่ เสรมิ ใหผ้ ้ศู กึ ษามีทกั ษะการคดิ อย่างสร้างสรรค์ วิจัยและพฒั นาองคค์ วามรู้ แก้ไขปญั หาสงั คมไทยอย่างอยา่ งยง่ั ยนื สถาบันคิดใหม่ เป็นสถาบันท่ีมุ่งเน้นในการท�ำหน้าท่ี เป็นแหล่งศึกษา วิจัย พร้อมท้ังเผยแพร่องค์ความรู้ด้านความรับผิดชอบต่อสังคม ผ่านการให้ค�ำปรึกษาแนะน�ำ การให้การอบรม และการจัดท�ำสอ่ื ความร้ปู ระเภทตา่ ง ๆ รวมทง้ั ผลกั ดนั ให้ภาคสว่ นตา่ ง ๆ ทีเ่ กย่ี วขอ้ งเช่น ภาครัฐบาล ภาคเอกชน ชุมชน องค์กรพัฒนาเอกชน ส่ือมวลชนฯลฯ ได้เข้าใจถึงบทบาทของตนเอง ก่อให้เกิดการประสานงานร่วมกันและเกิดการพฒั นาท้งั สงั คมอย่างยง่ั ยนื ••ก ิจงกการานรรอมปบขรรอะมงก-สวอถดอากโบคแันรบคงบกิดชาใวี หริตคมใิดห่ ไใมดห่แ้ แมกล่่ ะเวปิชลา่ียกนารแตปา่ ลงงๆประเทศไทย • ให้น่าอยู่ทีส่ ุดในโลก เวทีงานสัมมนาคิดใหม่ เวทีสัมมนาเพื่อให้ความรู้และเปิด มุมมองใหมแ่ ก่สาธารณะ รว่ มกับผู้ทรงคณุ วุฒิด้านตา่ ง ๆ

ชอ่ื ผศ. ดร.วรี ณัฐ โรจนประภาเกิด ••1 มวโรกศิ งรวเารกคยี รมนรมส2ศา5ธา1ติส2มตหรบาวัณิทฑยิตาลสัยาศขรานี คคอรมนิ พทวิ รเตวโิอรรฒ์การศกึ ษา ปทมุ วนั • จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลยั สังคมสงเคราะหศ์ าสตรบณั ฑติ สาขาวชิ าบูรณาการ นโยบายสวัสดกิ ารสงั คม • มหาวทิ ยาลัยหวั เฉยี วเฉลมิ พระเกยี รติ ปรชั ญาดุษฎบี ัณฑิต สาขาวิชารัฐประศาสนศาสตร์ •••• มหาวิทยาลยั ศรปี ทมุปัจจุบัน ผู้บรหิ ารสถาบันคดิ ใหม่ ผ้กู อ่ ต้ังมลู นธิ ิบา้ นอารยี ์ ผกู้ อ่ ตัง้ สมาคมบ้านปันรกั รองประธานมลู นธิ คิ ลังปัญญาอาวุโส

• กรรมการส่งเสริมการจัดสวสั ดิการสังคม • กรุงเทพมหานคร • กรรมการผู้ทรงคณุ วฒุ ิ ดา้ นศาสนา ศิลปะ และวัฒนธรม กศน.พญาไท ••••• อนกุ รรมการตดิ ตามการดำ� เนินงานกองทุนหมบู่ า้ น และชุมชนเมอื ง เขตพญาไท ••• ที่ปรกึ ษาสภาวัฒนธรรม เขตพญาไท รองอธิการบดี มหาวิทยาลยั พิษณุโลก บรรณาธิการ นิตยสารบา้ นอารีย์ ผู้จัดรายการ หยิบมาเลา่ เอามาฝาก FM 92.0 MHz คอลัมนิสต์หนงั สือพมิ พ์ โพสตท์ เู ดย์ ฉบบั ออนไลน์ 40+ หมวดไลฟ์สไตล์ • คอลมั นสิ ตน์ ิตยสาร Happy+ คอลัมนสิ ต์นิตยสาร อินทาเนีย นักวชิ าการอสิ ระด้านสงั คมผู้สูงวัย และกจิ การค้าเพอ่ื สังคม ฯลฯ ตดิ ตามผู้เขียนและกจิ กรรมดี ๆ ได้ที่ : Kid-Mai by Dr.Veeranut : @dr.veeranut : [email protected] : http://kidmai.co.th