ภูมิปัญญาท้องถิ่น

ความหมายของคาว่า ภมู ปิ ัญญาไวว้ า่ “พนื ้ ความรู ้ ความสามารถ” ภมู ปิ ัญญาหมายถงึ ทรพั ยากรบคุ คล ทรพั ยากรความรทู ้ มี่ อี ย่ใู นทอ้ งถนิ่ แตล่ ะแห่ง ซงึ่ เป็ น เอกลกั ษณเ์ ฉพาะคน หรอื เป็ นลกั ษณะสากล ทหี่ ลายถนิ่ มี คลา้ ยกนั ก็ได ้ ภมู ปิ ัญญา ชาวบา้ นในแตล่ ะถนิ่ เกดิ จากการ แสวงหาความรู ้ เพอื่ เอาชนะอปุ สรรคทางธรรมชาติ ทางสงั คม ทจี่ าเป็ นในการดารงชวี ติ ภมู ปิ ัญญานีจ้ งึ เป็ นส่วนทเี่ กยี่ วขอ้ ง กบั การผลติ และชาวบา้ น เชน่ การประกอบพธิ กี รรมของ ชมุ ชน หรอื ประเพณีการรวมกาลงั ชว่ ยกนั ทางานใหญห่ ลวง เกนิ วสิ ยั ทจี่ ะทาสาเรจ็ ไดโ้ ดยคนเดยี วเป็ นตน้

ในปัจจบุ นั เมอื งไทยเราไดก้ ลายเป็ นประเทศเปิ ดทรี่ บั เอาความรแู ้ ละเทคโนโลยขี อง ตา่ งชาตเิ ขา้ มาอย่างมากมาย ทาใหไ้ ทยกลายเป็ นประเทศทมี่ คี วามเจรญิ ทางดา้ น เทคโนโลยี จากผลของการรบั เอาวฒั นธรรมของชาตอิ นื่ มานีเ้ อง ทาใหป้ ระเทศของ เรา ชมุ ชนของเรานึกถงึ ความสาคญั ของภูมปิ ัญญาชาวบา้ น และเทคโนโลยใี น ทอ้ งถนิ่ อนั ดี ทเี่ คยสบื ทอดกนั มาชา้ นาน ปัจจบุ นั วถิ ชี วี ติ แบบดงั้ เดมิ ของไทยเรา ส่วนมากจะยงั คงปฏบิ ตั สิ บื ทอดกนั มาตามชนบทหรอื ตามทอ้ งถนิ่ ห่างไกล ซงึ่ ถอื เป็ น สงิ่ สาคญั ทยี่ งั คงมกี ารสบื ทองภูมปิ ัญญาชาวบา้ น และเทคโนโลยใี นทอ้ งถนิ่ อยู่ ดงั นัน้ การศกึ ษาภูมปิ ัญญาชาวบา้ นของเราจงึ เป็ นการธารงไวซ้ งึ่ ศลิ ปวฒั นธรรมและวถิ ี ชวี ติ ของทอ้ งถนิ่ เหล่านัน้ ไดเ้ ป็ นอย่างดี อกี ทงั้ ยงั เป็ นการเผยแพรภ่ มู ปิ ัญญาในทอ้ งถนิ่ ใหแ้ กผ่ ูท้ สี่ นใจไดร้ บั ทราบและรว่ มภูมใิ จกบั บคุ ลในทอ้ งถนิ่ ดว้ ย ภูมปิ ัญญาทอ้ งถนิ่ เป็ นสงิ่ ทเี่ กดิ ขนึ ้ และดารงอยกู่ บั สงั คมมนุษยม์ าชา้ นานเป็ นการดารงในชวี ติ ทเี่ กยี่ วพนั กบั ธรรมชาตขิ องแตล่ ะทอ้ งถนิ่ โดยมกี ารปรบั สภาพการดาเนินชวี ติ ใหเ้ หมาะสมกบั สภาพแวดลอ้ มธรรมชาตติ ามกาลเวลา (ประเวศ วะศร,ี ๒๕๓๖)

. ๑. สาขาเกษตรกรรม ๒.สาขาอตุ สาหกรรมและหตั ถกรรม ๓.สาขาการแพทยไ์ ทย ๔.สาขาการจดั การทรพั ยากรธรรมชาตแิ ละ สงิ่ แวดลอ้ ม ๕.สาขากองทนุ และธรุ กจิ ชมุ ชน ๖.สาขาสวสั ดกิ าร ๗.สาขาศลิ ปกรรม ๘.สาขาจดั การ ๙.สาขาภาษาและวรรณกรรม ๑๐. ☮สาขาศาสนาและประเพณี

การทอเสอื่ นัน้ ทามาเพอื่ ใชเ้ ป็ นทนี่ ัง่ หรอื นอนก็ ไดก้ ารทอเสอื่ เป็ นภมู ปิ ัญญาของคนในทอ้ งถนิ่ ทนี่ าเอาตน้ กกมาแปรสภาพใหเ้ ป็ นเสน้ ยอ้ มสี แลว้ สานทอใหเ้ ป็ นแผ่นผนื เพอื่ นามาใชป้ ลู าด รองนัง่ หรอื นอน หรอื ทาธรุ กรรมตา่ งๆ ตลอดจน ทาพธิ กี รรมทางศาสนา และความเชอื่

การสานกระตบิ เป็ นงานหตั ถกรรมทมี่ พี นื ้ ฐานมาจากสงั คม เกษตรกรรม และคา่ นิยมในการบรโิ ภคขา้ วเหนียวเป็ นอาหารหลกั ของคนไทยในภาคตะวนั ออกเฉียงเหนือและภาคเหนือ แตเ่ ดมิ ภาชนะ ทใี่ ชบ้ รรจขุ า้ วเหนียวมกั ทาจากตน้ ไมต้ น้ เล็กๆ นามาเจาะลาตน้ ให ้ กลวงแลว้ ตดั เป็ นท่อนขนาดสนั้ ๆเป็ นกระบอก มฝี าปิ ด หรอื บางครงั้ ก็ใชไ้ มไ้ ผ่มาตดั เป็ นกระบอกสนั้ ๆนามาเป็ นภาชนะบรรจขุ า้ วเหนียว

การสานตะกรา้ (เชน่ การจกั สานหรอื การทาตะกรา้ ) คอื กระบวนการทอผา้ หรอื เย็บวสั ดทุ ยี่ ดื หย่นุ ไดเ้ ป็ นสงิ่ ประดษิ ฐ ์ สามมติ เิ ชน่ ตะกรา้ เสอื่ ถงุ ตาขา่ ยหรอื แมแ้ ตเ่ ฟอรน์ ิเจอร ์ชา่ ง และศลิ ปินผูเ้ ชยี่ วชาญในการทาตะกรา้ อาจจะเป็ นทรี่ จู ้ กั ใน ฐานะผูผ้ ลติ ตะกรา้ และทอผา้ ตะกรา้ ตะกรา้ ทอผา้ ยงั เป็ นงาน ฝี มอื ชนบท

จบแลว้ นะครบั ขอบคุณทรี่ บั ชม