หน่วยการเรียนรู้ที่ 6 การเเยกสาร -การเเยกสารเเละการนาํ ไปใช้
บทท่ี 1 การเเยกสาร เเละการนาํ ไปใช้
การเเยกสาร
การเเยกสาร การแยกสาร หมายถึง การทําให้องคป์ ระกอบ ของของผสมแยกตัวออกจากกนั จนกลายเป็น “สารบริสทุ ธ์ิ” #ของผสม คือ ... ของผสมจดั เปน็ สารไม่บรสิ ทุ ธิ์ เนอื่ งจากเกดิ จากสารต้งั แต่ 2 ชนดิ ข้ึนไป มารวมกนั โดยมีสัดส่วน ไมค่ งท่ีแนน่ อน ซงึ่ การรวมตัวกนั ของสารนั้น อาจรวมกันแลว้ เปน็ สารเน้ือเดยี วกันหรือสารเนื้อผสมกไ็ ด้
\" คําศพั ทค์ วรรู้ !สารละลาย ? เปน็ ส-ารเน้อื เดยี วทปี่ ระกอบดว้ ยสารบรสิ ุทธิ์ตงั้ แต่ 2 ชนิดข้นึ ไปผสมกนั ดว้ ยอัตราสว่ นทีไ่ ม่แน่นอน ไมม่ ปี ฏิกิรยิ าเกิดขนึ้ สารที่เกดิ ข้นึ จากการผสม จะมคี ุณสมบัติไม่คงท่ี ข้ึนอยกู่ บั ปรมิ าณของสารบรสิ ุทธ์ิที่นํามาผสมกัน สารละลายประกอบด้วย 2 ส่วน คอื ตวั ทาํ !สารละบลายริสแลุทะตัวธถกูิ์ ล?ะลาย เป็นสารเน้ือเดียวทปี่ ระกอบดว้ ยสารเพยี งอย่างเดยี ว ไมม่ ีสารอื่นเจือปน ได้แก่ ธาตุ และสารประกอบ !สารเน้อื เดียว ? สารที่มอี งคป์ ระกอบชนิดเดียว หรือหลายชนดิ ผสมกันอยู่อย่างกลมกลนื มองเหน็ เป็นเนอ้ื เดียวกนั ตลอด !สารเน้ือผสม ? สารที่มองเห็นดว้ ยตาเปล่าไม่เป็นเน้อื เดียวกนั ตลอดทกุ สว่ น สารทเ่ี กิดจากสารต้งั แต่ 2 ชนดิ มารวมกัน โดยมีอตั ราสว่ นทไ่ี ม่แน่นอน
#ศกึ ษาสมบัติของสารแตล่ ะชนดิ เชน่ ขนาดอนภุ าคสาร จุดเดอื ด-จุดหลอมเหลว การละลาย ความหนาแนน่ การระเหดิ สภาพแมเ่ หลก็ เป็นตน้ #เลือกใชว้ ิธใี นการแยกสาร โดยคํานึงถงึ “ง่าย สะดวก ประหยดั ปลอดภัย”
เเบง่ ออกเป็น 2 ประเภท การเเยกสารเน้อื ผสม การเเยกสารเนือ้ เดยี ว
การเเยกสารเน้อื ผสม การหยิบออก การรินออก การรอ่ น การกรอง การระเหดิ การใชก้ รวยเเยก การดงึ ดดู ด้วยเเม่เหลก็ การตกตะกอน การกลั่นเเบบการสกัดดว้ ยไอน้าํ 10 การสกดั ดว้ ยตัวทาํ ละลาย
การหยบิ ออก แยกของผสมทม่ี ลี ักษณะ ขนาด สี ทแี่ ตกตา่ งกนั เลอื กหยิบสาร ทีต่ อ้ งการออกมา
การรอ่ น แยกของแขง็ ทม่ี อี นุภาคแตกต่างกัน สารที่มีขนาดเล็กกว่าภาชนะ กรองจะตกลงมา
การกรอง เเยกของเเข็งออกจากของเหลว ของผสม เวลาผา่ นไป ของเหลวจะผ่านกระดาษกรองได้ ของเเข็งไมส่ ามารถผา่ นกระดาษกรองได้
c
การใช้กรวยเเยก แยกของเหลวท่มี คี วามหนาเเนน่ เเตกตา่ งกัน เเละไมล่ ะลายตอ่ กัน กรวยเเยก ของเหลวความหนาเเนน่ ตํ่า ของเหลวความหนาเเน่นสงู เปิดวาล์ว ปดิ วาลว์ ของเหลวความหนาเเนน่ มากกวา่ จะไหลออกมากอ่ น
การตกตะกอน แยกของแข็งท่เี เขวนลอยอยู่ในของเหลว สารสม้ : ชว่ ยให้ตกตะกอนเร็วขึ้นกวา่ เดิม - เวลาผ่านไป น้าํ นํ้าคลอง ตะกอนอยู่ที่ก้นภาชนะ
การรนิ ออก แยกสารท่เี เบ่งชน้ั กันอยา่ งชดั เจน เทสารทีอ่ ย่ดู า้ นบนออกจาก สารดา้ นล่าง
การระเหดิ แยกของแข็งที่สามารถระเหิดไดอ้ อกจากของผสม สาํ ลี เกล็ดไอโอดนี : ระเหดิ ออกมา สารผสมระหว่างไอโอดนี และทราย ใหค้ วามรอ้ น
u
การดงึ ดดู ด้วยเเมเ่ หล็ก เเยกสารทเี่ เมเ่ หล็กสามารถดดู ไดอ้ อกจากสารอ่นื สารทเ่ี เมเ่ หล็กดูดได้ n เเมเ่ หลก็ สารทม่ี ีสารทเ่ี เมเ่ หลก็ ดูดไดป้ นอยู่
กรม กรม nrnn เน นวาว สัมิงี
การกลั่นเเบบการสกดั ด้วยไอน้ํา แยกสารทรี่ ะเหยงา่ ย ไมล่ ะลายน้ํา และไม่ทําปฏิกิริยากบั น้ํา ⚗ทําได้โดยผ่านไอนํ้าที่มอี ุณหภมู สิ งู ไปยังสว่ นต่างๆ ของพชื ที่ตอ้ งการแยก ไอนํา้ จะพาสารที่ระเหยง่ายออกมาจากพืช เทอรม์ อมเิ ตอร์ น้าํ ระเหยออก นา้ํ นํ้าระเหยออก ใหค้ วามรอ้ น Ex;ผิวสม้ น้ํามันหอมระเหย จากผวิ ส้ม
10 การสกดั ดว้ ยตัวทาํ ละลาย แยกสารทลี่ ะลายในตัวทําละลายชนิดน้ันๆ ไดด้ ี ก \" 1. แยกของเหลวออกจากของเหลว 2. เเยกของเหลวออกจากของเเขง็ ตัวทาํ ละลาย เขยา่ ช้นิ สว่ นของพชื สารสกดั จากพชื
Search
