ilovepdf_merged (สาธิตกิจกรรมคุณทินภัทร)

โครงการตลาดนดั ความรู้งานพัฒนาชุมชน (KM Market) ประจาปงี บประมาณ พ.ศ.2564 : โดย ศพช.เพชรบรุ ี

1 การทาแซนดว์ ิซปลา ที่มาและความสาคัญในการจดั ทาองคค์ วามรู้ จากการเข้าร่วมฝึกอบรมโครงการโครงการศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนตามหลักปรัชญาของเศรษฐกิจพอเพียง กิจกรรม ที่ 3 ฝึกอบรมเชิงปฏิบัติการหลักสูตร การพัฒนากสิกรรมสู่ระบบเศรษฐกิจพอเพียง และโครงการ พัฒนาหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง กิจกรรมย่อยที่ 1 สร้างและพัฒนากลไกขับเคลื่อนในระดับพื้นท่ี กิจกรรมย่อย ท่ี 1.1 สร้างแกนนาขับเคลื่อนหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียง รวมทั้งการได้เข้าร่วมเป็นเครือข่ายการทางานกับ ทีม ค ย่ังยืน ในการได้เดินทางไปรว่ มกิจกรรม “เอาม้ือสามัคคี” ในพ้ืนท่ีต่างๆของหลายจังหวัด รวมท้ังการเปน็ “ทีมครูพาทา” ในการให้ความรู้กับผู้เข้ารับการฝึกอบรมโครงการต่างๆของศูนย์ศึกษาและพัฒนาชุมชนเพชรบรุ ี ทาให้ได้เรียนรู้ ได้แลกเปล่ียนความรู้กันท้ังในทีม ค ย่ังยืน ได้พบและเห็นถึงความสาคัญของการสร้างอาหาร ให้แก่ปลาตามหลักกสิกรรมธรรมชาติ เปน็ การใหอ้ าหารปลาท่ีง่ายและไม่ยุ่งยาก ทาครัง้ เดยี วสามารถเป็นอาหาร ปลาได้ในเวลาทยี่ าวนานมาก เป็นการประหยดั เวลา ประหยัดเงนิ ในการซือ้ อาหารปลา แซนด์วิซปลา เป็นการทาอาหารให้ปลาจากการการย่อยสลายของซากพืชซ่ึงก็คือฟางข้าว ทาเป็นช้ันๆ ลักษณะคล้ายกับแซนด์วิซที่เป็นอาหารของมนุษย์อย่างเรา (หากไม่มีฟางข้าว อาจใช้ซากพืชอ่ืนๆท่ีมีอยู่ก็ได้ แต่ ทจ่ี ะไดผ้ ลดีคือ “ฟางขา้ ว”) เมื่อเกิดการย่อยสลายจะเกิดมีสัตว์เล็กสตั วน์ อ้ ย เช่นแพล็งต้อนท์ ไสเ้ ดอื นเลก็ ๆ หรือ โครงการตลาดนดั ความรู้งานพฒั นาชุมชน (KM Market) ประจาปงี บประมาณ พ.ศ.2564 : โดย ศพช.เพชรบุรี

2 ไรแดง ก็จะเกิดขึ้นและเป็นอาหารให้แก่ปลาได้ ทาให้ไม่ต้องเสียเงินซ้ืออาหารปลา เป็นการลดต้นทุนในการ เลยี้ งปลา รวมทัง้ ช่วยฟน้ื ฟสู ภาพน้าให้ดขี ึน้ อีกทางหนึ่งดว้ ย แซนด์วิซในหลักสูตรการฝึกอบรม ได้เรียนรู้แบบการทาเป็นเสวียนกั้นเป็นคอกไว้ริมสระน้าที่เลี้ยงปลา แต่เนื่องจากเป็นวิธีท่ีต้องลงไปย่าในน้า และเป็นการยากท่ีจะทาให้แน่นเพราะฟาง หรือเศษหญ้าจะลอยน้า เราจึงนามาปรบั ประยุกตเ์ ปน็ แซนดว์ ิซปลาแบบกลอ่ งส่ีเหล่ียม ที่สามารถทาได้บนบก ซง่ึ สะดวกกวา่ การทาในน้า รวมทงั้ สามารถใส่สว่ นผสมในการช่วยยอ่ ยสลายไดง้ า่ ยอกี ดว้ ย เราได้ทดลองทาแลว้ พบวา่ ได้ผลดมี าก วัสดอุ ุปกรณ์ วัสด/ุ อปุ กรณ์ 1. ฟาง จานวนตามขนาดของกล่องตะแกรงทใี่ ช้ 2. ลวดเสน้ ใหญ่ 3. เชือกสาหรบั มัดฝากลอ่ งตะแกรง 4. บัวรดนา้ สว่ นผสม (แต่ละชั้น) 1. ปยุ๋ คอก (ขี้วัว ข้ีหมู ข.ี้ ..ฯลฯ) 1 - 2 กระป๋องนา้ 2. น้าส้มควันไม้ 1 ขวดนา้ ดมื่ 3.นา้ หมักรสจืด.หรือน้าหมักจากเศษปลากไ็ ด้ 1 ขวดลิตร 4. รา 0.5 กโิ ลกรัม หรอื มากกวา่ ก็ได้ 5. จลุ ินทรยี ์สงั เคราะห์แสง 1 ขวดลิตร ***ส่วนผสมสามารถเพมิ่ ลดได้ตามขนาดของกล่องทที่ า (ส่วนผสมไม่ตายตวั )*** โครงการตลาดนดั ความรู้งานพัฒนาชุมชน (KM Market) ประจาปีงบประมาณ พ.ศ.2564 : โดย ศพช.เพชรบุรี

3 วธิ กี าร/เทคนคิ การทา 1. นาลวดมาทาสานเปน็ กล่องส่เี หลย่ี ม ตาหา่ งประมาณ 1 ศอก ทาให้ได้ขนาดความกวา้ ง 1 เมตร สูง 80 เซนตเิ มตร พรอ้ มทาแบบมีฝาปิด – เปิดได้ หรอื จะซื้อมากไ็ ด้ (ดังภาพประกอบ/หรือตามขนาดท่ีต้องการ) 2. เมอ่ื ไดก้ ล่องสเ่ี หลยี่ มแลว้ เปดิ ฝากลอ่ ง นาฟางวางเป็นชั้นแรก ความหนาประมาณ 30 เซนติเมตร หรือประมาณ 1 ศอก 3. นาสว่ นผสมตา่ งๆ เร่มิ จาก ปุ๋ยคอก , รา , น้าหมกั , จุลินทรยี ์สงั เคราะห์แสง , และ นา้ สม้ ควันไม้ มา โรยบนฟางให้ทั่ว (สว่ นท่ีเปน็ น้าอาจใช้บัวรดน้าราดก็ได้ เพอื่ ให้กระจายได้ท่วั ถึง) 4. หลงั จากนัน้ นาฟางมาวางด้านบน หนาประมาณ 30 เซนติเมตร หรือประมาณ 1 ศอก หลงั จากนน้ั นาส่วนผสมโรยบนฟาง เหมือนข้อท่ี 3 5. ทาอยา่ งนี้ไปเร่ือยๆจนครบ 5 - 6 ชน้ั ช้ันบนสุดจะเปน็ ฟาง ใหเ้ หยยี บ หรอื กดใหแ้ น่นใหม้ ากทีส่ ุด 6. หลังจากนน้ั นานา้ หมกั อีก 1 ขวดผสมนา้ ประมาณ 1 บัวรดนา้ ราดรดไปบนฟางด้านบนอีกครั้ง โครงการตลาดนัดความรู้งานพฒั นาชุมชน (KM Market) ประจาปงี บประมาณ พ.ศ.2564 : โดย ศพช.เพชรบุรี

4 7. ปิดฝากลอ่ งลวด แล้วผกู ด้วยเชือกใหแ้ น่น เพ่ือไม่ให้ฟางหลดุ ออกมา 8. วางทิ้งไวเ้ พ่ือให้เชื้อเดิน (คล้ายกับก้อนเห็ด) ประมาณ 7 วัน หลงั จากครบเวลาแลว้ จงึ นาไปโยนลง ในบ่อเล้ยี งปลา ก้อนฟางจะลอย และมีทั้งส่วนที่จมอยู่ใตน้ ้า และลอยบนผิวนา้ สว่ นทจี่ มน้า จะเกิดการย่อยสลาย เกิดเป็นไรแดง แพล็งตอนท์ สตั ว์เลก็ สัตว์นอ้ ย สาหรับเปน็ อาหารปลาไดอ้ ย่างดี การนาไปใชป้ ระโยชน์ หลังจากต้ังไว้ครบเวลาประมาณ 7 วันแล้ว จึงนากล่องแซนด์วิซท่ีทาไปโยนลงในบ่อเลี้ยงปลา จะเห็นว่าก้อนฟางจะลอย และมีทั้งส่วนท่ีจมอยู่ใต้น้า และลอยบนผิวน้า ส่วนท่ีจมน้า จะเกิดการย่อยสลาย เกิด เป็น ไรแดง เป็นแพล็งต้อนท์ และสัตว์เล็กสัตว์น้อยอยู่ในกล่องแซนด์วิซนี้ ซึ่งจะเป็นแหล่งอาหารของปลาที่เรา เล้ยี งไว้ไดเ้ ป็นอย่างดี ลดคา่ ใช้จา่ ยเร่ืองการซือ้ อาหารปลา เม่ือสังเกตว่าก้อนของแซนด์วิซค่อยๆจมลงไปในน้า หรือเหลือน้อยแล้ว เราสามารถทาก้อนแซนด์วิซ อกี 1 กลอ่ ง (กอ้ น) รอไว้ เพือ่ ให้สามารถให้อาหารปลาไดอ้ ย่างต่อเนื่อง ขอ้ ดี 1) ไมต่ ้องซ้อื อาหารปลา 2) ส่วนผสมท่ีเป็นน้าส้มควันไม้ นอกจากจะช่วยย่อยสลายฟางแล้ว สรรพคุณยังสามารถช่วยในการ บาบดั นา้ เสียอีกด้วย 3) การทาแบบในกลอ่ งลวด สามารถทาบนพ้ืนดินได้ หรือสามารถทาที่ท่านา้ ได้ เพราะจะทาให้สามารถ เหยียบหรอื กดใหแ้ น่นได้สะดวกกวา่ ทาเปน็ เสวียนแซนดว์ ิซในนา้ โครงการตลาดนัดความรงู้ านพัฒนาชุมชน (KM Market) ประจาปงี บประมาณ พ.ศ.2564 : โดย ศพช.เพชรบรุ ี

5 ขอ้ เสนอแนะ 1) การทาแซนด์วิซปลาสามารถทาได้ทง้ั แบบบนบกคือทาเป็นกอ้ นแบบน้ี และทาแบบในนา้ คือใชไ้ มไ้ ผ่ ผา่ ซกี ปักไว้ริมน้าเป็นคอกก้ัน แลว้ นาฟาง เศษหญา้ มาอัดในชอ่ งไม้ไผ่ทีก่ ั้นไว้ กดให้แน่น 2) ควรมเี ชือกผูกก้อนแซนด์วิซทีน่ าลงไปในน้า เพ่ือปอ้ งกนั การลอยไปท่ีอื่น และสามารถดงึ สารวจ ปริมาณได้ 3) ต้องทาให้แนน่ ทสี่ ุดเท่าท่ีจะสามารถทาได้ เพื่อใหใ้ ช้ได้นาน และไม่จมลงไปใต้นา้ โครงการตลาดนดั ความรูง้ านพัฒนาชุมชน (KM Market) ประจาปงี บประมาณ พ.ศ.2564 : โดย ศพช.เพชรบรุ ี

ขอขอบคุณ... คณุ ทนิ ภัทร ฤทธ์ิจนั ทร์ “ไรส่ ขุ ใจ ณ บา้ นเฮา” เป็นอย่างสงู มา ณ โอกาสน้ี.... ...ศูนย์ศกึ ษาและพฒั นาชุมชนเพชรบรุ ี... โครงการตลาดนดั ความร้งู านพฒั นาชุมชน (KM Market) ประจาปีงบประมาณ พ.ศ.2564 : โดย ศพช.เพชรบรุ ี

โครงการตลาดนดั ความรู้งานพัฒนาชุมชน (KM Market) ประจาปงี บประมาณ พ.ศ.2564 : โดย ศพช.เพชรบรุ ี