Rectilinear motion

หนงั สอื เรยี น E-BOOK การเคล่ือนที่แนวตรง ฟิสิกส์ 1 Rectilinear motionจัดทาโดย1 ) นายปณั ณ์ วีระวัฒนานันท์ #52 ) นายฉายะวชิ ญ์ บุนนาค #203 ) นางสาวธนญั ญา นันท์จันทร์แสง #214 ) นายธีร์จุฑา อกั ษรดี #225 ) นางสาวพฃิ ฃาภา บวรไกรศรี # 45

ความหมายของการเคลื่อนที่ความหมายของการเคลอ่ื นที่– การเคล่อื นที่ (Motion) หมายถงึ ขบวนการอย่างหน่งึทาใหม้ ีการเปลย่ี นแปลงตาแหน่งอยา่ งต่อเน่ืองตามเวลาผ่านไป โดยมีทิศทางและระยะทาง

การเคล่อื นทใ่ี นแนวเส้นตรงหมายถงึ การเคล่ือนที่ของวตั ถทุ ี่เปน็ แนวเสน้ ตรงซง่ึ ความสัมพนั ธร์ ะหวา่ งความเร็ว เวลา ความเรง่และระยะทางท่วี ัตถเุ คลอื่ นที่ไปได้ ลักษณะการเคลื่อนทใ่ี นแนวเส้นตรง สง่ิ ตา่ ง ๆ ที่อยู่รอบตวั ซ่งึ มกี ารเคลอ่ื นท่ีน้นัจะมกี ารเคลื่อนที่แตกตา่ งกนั ออกไป เช่นการเคล่อื นทใ่ี นแนวตรง แนวโค้ง เปน็ วงกลม หรอืกลบัไปกลบั มาในการทเ่ี ราจะพิจารณาว่าวตั ถุมีการเคลื่อนที่หรอื ไม่ พจิ ารณาท่ี มกี ารเปลี่ยนตาแหนง่ หรือไม่ถา้ มีการเปลีย่ นตาแหนง่ ถือเปน็ การเคล่ือนท่ี

การเคลื่อนท่ีในแนวเส้นตรง แบ่งเปน็ 2 แบบ1. การเคล่อื นที่ในแนวเสน้ ตรงทีไ่ ปทิศทางเดียวกนั ตลอด เช่น โยนวตั ถขุ ึ้นไปตรงๆ รถยนต์ กาลังเคลื่อนทีไ่ ป ข้างหนา้ ในแนวเสน้ ตรง2. การเคล่ือนที่ในแนวเสน้ เสน้ ตรง แตม่ ีการเคล่อื นทีก่ ลบั ทศิด้วย เช่น รถแล่นไปข้างหนา้ ในแนวเส้นตรง เมอ่ื รถมกี ารเลย้ี วกลบั ทศิ ทาง ทาใหท้ ศิ ทางในการเคล่อื นทตี่ รงข้ามกัน

การเคล่ือนท่ีในแนวเส้นตรง ในขณะทรี่ ถยนต์เริ่มเคลื่อนท่บี นถนนตรง คนขบั จะเหยียบคนั เร่งทาใหร้ ถเคลื่อนท่เี ร็วขน้ึ ถา้ สงั เกตท่ีเข็มวดัอตั ราเรว็ บนหน้าปัดของรถ จะพบวา่ เขม็ เบนมากขึ้น แสดงว่ารถเคล่ือนท่ีด้วย อตั ราเรว็ (speed) เพิ่มข้นึ และถา้ พิจารณาทสิ ของการเคลอ่ื นท่ีด้วย ความเร็ว (velocity) เพ่ิมขึ้น ดงั รูป

การเคลื่อนท่ีในแนวเส้นตรงปรมิ าณท่เี กยี่ วขอ้ งกบั การเคล่อื นทแี่ นวตรง1. ตาแหน่ง (position)คอื จุดที่บอกใหท้ ราบวา่ วตั ถหุ รอื สงิ่ ของอยู่ทีใดเมือ่ เทียบกบั จดุ อ้างองิ 2. ระยะทาง (distance) คือ ความยาวท่วี ดั ตามเส้นทางการเค ของวัตถจุ ากตาแหน่งเรม่ิ ตน้ ถึงตาแหน สุดทา้ ย จดั เป็นปรมิ าณสเกลลาร์ มีหน่วยเป็นเมตร ( m )

การเคลื่อนท่ีในแนวเส้นตรง3. การกระจัด (displacement)คือ ระยะทว่ี ดั เปน็ เส้นตรงจากจดุ ตงั้ ตน้ ของการเคลอ่ื นท่ีตรงไปยังตาแหนง่ สดุ ทา้ ยทวี่ ตั ถุอยูใ่ นขณะนั้นโดยไมส่ นใจวา่ วัตถุจะมีเสน้ ทางการเคล่ือนท่ีเป็นอย่างไร จดั เปน็ ปรมิ าณเวกเตอร์มหี นว่ ยเป็นเมตร ( m )ข้อสังเกต การเคลอ่ื นท่ีโดยทวั่ ๆไป ระยะทางจะมากกวา่ การกระจดั เสมอยกเว้นเมอ่ื วตั ถเุ คลอ่ื นทเี่ ปน็เสน้ ตรงการกระจดั จะมขี นาดเทา่ กบัระยะทาง 4. เวลา คือ เวลาทใ่ี ช้ในการเคลอ่ื นท่ี ตามเส้นทาง มีหนว่ ยเปน็ วินาที ( s )

การเคลื่อนที่ในแนวเส้นตรง สตู รการคานวณต่างๆ1. อตั ราเรว็คือ ระยะทางทว่ี ัตถุเคลอ่ื นทีไ่ ด้ในหนึ่งหน่วยเวลา จัดเปน็ ปริมาณสเกลลาร์ หน่วยในระบบเอสไอ มีหน่วยเป็น เมตรต่อวนิ าที ( ������ ������ ) 2. ความเรว็ คอื ขนาดของการกระจัดที่วตั ถุ เคลอ่ื นท่ไี ดใ้ นหน่งึ หน่วยเวลา จดั เปน็ ปรมิ าณเวกเตอร์ ใช้ หนว่ ยเดยี วกบั อัตราเร็ว มี หน่วยเป็นเมตรตอ่ วนิ าที ( ������ ������)

การเคล่ือนที่ในแนวเส้นตรง3. อตั ราเรว็ เฉล่ยีเปน็ ปริมาณสเกลาร์ คานวณหาจากระยะทางท้งั หมดของการเคลื่อนทีใ่ นหนง่ึ หนว่ ยเวลาของการเคลื่อนท่ี 4. ความเรว็ เฉลีย่ เป็นปรมิ าณเวกเตอร์ คานวณ หาจากกระจดั ของการเคล่อื นที่ ในหน่งึ หนว่ ยเวลา

การเคล่ือนที่ในแนว เส้ นตรงความเรว็ และอตั ราเรว็ ขณะใดขณะหน่งึ ความเร็วขณะใดขณะหนึ่ง (Instantaneousvelocity) กค็ ือความเร็วของวตั ถใุ นชว่ งเวลาท่ี ส้ันมากขณะผ่านจดุ จุดหน่งึ หรือที่เวลาใดเวลาหนึง่ หรอื พดู สน้ั ๆว่าเป็นความเรว็ ในช่วงเวลาที่สน้ั มาก นนั้ คือ

การเคล่ือนท่ีในแนวเส้นตรงความเร่ง คอื ความเรว็ ท่เี ปลย่ี นไปในหนง่ึ หนว่ ยเวลาเปน็ ปรมิ าณเวกเตอรห์ รอื อัตราการเปลย่ี นความเรว็เมอื่ วตั ถมุ คี วามเรง่ ในชว่ งเวลา ความเรง่ มนี ยิ ามวา่หนง่ึ ความเรว็ ของมนั จะเปลย่ี นแปลง \"อัตราการเปลยี่ นแปลงไป ความเรว็ ของวตั ถใุ นความเรง่ อาจมคี า่ เปน็ บวกหรอื ลบก็ได้ ซงึ่ เรามกั วา่ เรยี ก ความเรง่ ชว่ งเวลาหนงึ่ \"(+a) กบัความหนว่ ง (-a) ตามลาดบั โดยสามารถเขยี นเปน็ ความสมั พนั ธร์ ะหวา่ งความเรว็ และเวลาได้ว่า มหี น่วยเป็น เมตรตอ่ วนิ าท2ี ( ������ ������2

การเคลื่อนท่ีในแนวเส้นตรงสตู รการคานวณเกยี่ วกบั การเคลอื่ นท่ี