ป ยุโรป

Modern World Civilization อารยธรรมโลกสมยั ใหม่ ครูรุจน์ หาเรือนทรง 1

สาระการเรียนรู้ • 1. การฟ้ื นฟศู ิลปวิทยาการ (Renaissance) • 2. การปฏิรูปศาสนา (Reformation) • 3. การปฏิวตั ิวิทยาศาสตร์ (The Scientific Revolution) • 4. สมยั แห่งรัฐชาติ (National State) • 5. ระบอบประชาธิปไตย (Democracy) • 6. การปฏิวตั ิทางภูมิปัญญา (Intellectual Revolution) • 7. Age of Discovery and Exploration • 8. การปฏิวตั ิอุตสาหกรรม (The Industrial Revolution) ครูรุจน์ หาเรือนทรง 2

การฟื้ นฟศู ิลปวิทยาการ (Renaissance) 1.ความหมาย Renaissance = Rebirth การนําเอาศลิ ปวทิ ยาการแบบกรกี โรมนั มาฟ้ืนฟูใหม่ โดยเฉพาะในดา้ นภาษาและวรรณกรรม คลาสสกิ เป็นชว่ งเวลารอยต่อระหวา่ งประวตั ศิ าสตรส์ มยั กลาง และสมยั ใหม่ นํามาสกู่ ารเปลย่ี นแปลงทางดา้ นความคดิ จติ ใจ จากเดมิ ทม่ี งุ่ สนใจทางศาสนาเพยี งอยา่ งเดยี ว เรม่ิ หนั มาสนใจ เรอ่ื งอ่นื ๆ รอบตวั ซง่ึ ทาํ ใหศ้ ลิ ปะ ดนตรี วทิ ยาศาสตรเ์ ฟ่ืองฟู ครูรุจน์ หาเรือนทรง 3

2. พฒั นาการของยคุ ฟื้ นฟศู ิลปวิทยาการมี 4 ระยะ 2.1 Classical Period-Back to Rome ไดอ้ ทิ ธพิ ลเกย่ี วกบั Law and Oder 2.2 Humanistic Period-Back to Athensไดอ้ ทิ ธพิ ลเกย่ี วกบั freedomสนใจความเป็นมนุษยป์ ถุ ุชน 2.3 Religious Period – Back to Jerusalem มกี ารศกึ ษาพระ คมั ภรี ์ 2.4 Northern Renaissance หรอื Reformation เป็นขบวนการกา้ ว ออกจากอดตี มศี นู ยก์ ลางทเ่ี ยอรมนั ครูรุจน์ หาเรือนทรง 4

3. ลกั ษณะสาํ คญั ของการฟื้ นฟขู องศิลปวิทยา 3.1 ความเป็นมนุษยนิยม : ในยคุ กลางคนสนใจเรอ่ื งวญิ ญาณแต่ สมยั ฟ้ืนฟูฯ คนสนใจเรอ่ื งความเป็นมนุษย์ เชน่ เลกิ สนในชวี ติ ทส่ี นั โดษ พอเพยี งแบบศาสนา แต่มงุ่ ใหค้ นแต่งงาน และ แสวงหาความร่าํ รวย 3.2 ความตอ้ งการเป็นอสิ ระ (ไมพ่ ง่ึ ขนุ นางเหมอื นในยคุ กลาง) 3.3 ลทั ธปิ จั เจกนิยม (individualism) เชอ่ื วา่ มนุษยม์ เี หตุผล เชอ่ื มนั่ ในตนเอง ทาํ ใหเ้ กดิ การรจู้ กั วพิ ากษ์วจิ ารณ์ 3.4 ศลิ ปกรรม (ศลิ ปะเพอ่ื ศลิ ปะ) : จติ รกรรม ประตมิ ากรรม วรรณกรรม ครูรุจน์ หาเรือนทรง 5

ศลิ ปินยคุ ฟ้ืนฟูศลิ ปวทิ ยาการ Leonardo da Vinci ,1452-1519 อจั ฉรยิ บคุ คลแหง่ ยคุ Renaissance ครูรุจน์ หาเรือนทรง 6

The Virgin of the Rocks Mona Lisa ครูรุจน์ หาเรือนทรง by Leonardo da Vinci 7

Vitruvian Man Studies of embryos ครูรุจน์ หาเรือนทรง by Leonardo da Vinci 8

• The Last Supper ครูรุจน์ หาเรือนทรง 9

• Sandro Botticelli ,1444-1510 ครูรุจน์ หาเรือนทรง 10

• The Birth of Venus ครูรุจน์ หาเรือนทรง 11

• Primavera ครูรุจน์ หาเรือนทรง 12

• Michelangelo, 1475-1564 ครูรุจน์ หาเรือนทรง 13

Pieta David ครูรุจน์ หาเรือนทรง by Michelange14lo

• The Last Judgment • by Michelangelo ครูรุจน์ หาเรือนทรง 15

• Creation of Adam ครูรุจน์ หาเรือนทรง by Michelange16lo

• Raffaello Sanzio da Urbino, 1483 –1520 ครูรุจน์ หาเรือนทรง 17

The School of Athens ครูรุจน์ หาเรือนทรง Stanza della Segnatura 18

The Disputation of the Sacrament Stanza della Segnatura ครูรุจน์ หาเรือนทรง 19

The Parnassus ครูรุจน์ หาเรือนทรง Stanza della Segnatura 20

Sistine Madonna ครูรุจน์ หาเรือนทรง 21

นกั มนุษนิยมยคุ ฟ้ืนฟูศลิ ปวทิ ยาการ 22 Francesco Petrarch,1304-1374 : ถกู ยกยอ่ งเป็น บดิ าแหง่ วรรณกรรมสมยั ฟ้ืนฟูศลิ ปวยิ าการ และ บดิ าแหง่ มนุษยนิยม และมชี อ่ื เสยี งในการแตง่ รอ้ ย กรองและใชภ้ าษาอติ าเลย่ี นในการเขยี น ผลงาน สาํ คญั เชน่ - Letters to Ancient Dead - Secret (กลา่ วถงึ การโจมตกี รงุ โรมของพวก วซิ โิ กธ) - Lives of Illustrious Men(ชวี ติ ของบุรษุ เรอ่ื ง นาม 31 คน) - Gentle Spirit (แสดงความคดิ ทย่ี กยอ่ งโรมนั สมยั โบราณ) ครูรุจน์ หาเรือนทรง

• Geovanni Boccaccio,1313-1375 : เป็นตวั แทนของ ชนชนั้ กลางยคุ ใหมใ่ นอติ าลี มคี วามสามารถในการเขยี น รอ้ ยแกว้ ผลงานสาํ คญั ไดแ้ ก่ Decameron (เรอ่ื งเลา่ จากชายหญงิ 10 คน ทห่ี นีโรคระบาดจากเมอื งฟลอ เรนซ)์ ครูรุจน์ หาเรือนทรง 23

Niccolo Machiavelli,1469-1527 The Pince เป็นนักปรชั ญานักเขียน และนักรฐั ศาสตร์ 24 ชาวอิตาลีนับเป็ นหน่ึ งในบิดาแห่ง รฐั ศาสตรย์ คุ ใหม่ เช่น Divide and Rule The Pince ซ่ึงเล่าถงึ ทฤษฎีทางการเมือง แบบท่ีเป็นจริง แต่งานเขียนของมาเคีย เวลลีไม่ได้รบั การตีพิมพจ์ นกระทงั่ หลงั จากเขาเสียชีวิตแล้ว โดยมากเขาจะ ส่งกนั อ่านในหมเู่ พ่ือนฝงู เท่านัน้ งาน เขียนเพียงชิ้นเดียวท่ีได้รบั ตีพิมพใ์ น ระหว่างที่เขามีชีวิตอย่คู ือ The Art of War ครูรุจน์ หาเรือนทรง

Michael de Cervantes, Desiderius Erasmus • มเิ กล เดอ เซอรบ์ นั เตส นกั มนุษย • นกั มนุษยนิยมชาวครสิ ต์ เป็นผู้ นิยมชาวสเปน แตง่ วรรณกรร กระตุน้ ใหเ้ กดิ คาํ ถามเกย่ี วกบั พระ ลอ้ เลยี น เรอ่ื ง Don Quixote ศาสนจกั ร ผลงานสาํ คญั เชน่ In Praise of Folly ครูรุจน์ หาเรือนทรง 25

Sir Thomas more, 1477-1535 Utopia เป็นงานเขียนร้อยแก้วพรรณนาถึง สงั คมบนเกาะในจินตนาการแห่งหน่ึง เล่า เรอ่ื งเก่ียวกบั ศาสนา ความเช่ือ ลกั ษณะทาง สงั คมและการปกครองบนเกาะแห่งนัน้ ยโู ท เปี ยมีความหมายว่า \"ดินแดนท่ีไม่มีจริง\" ครูรุจน์ หาเรือนทรง 26

William Shakspeare,1564-1616 นกั ประพนั ธช์ าวองั กฤษทม่ี ชี อ่ื เสยี ง และมอี ทิ ธพิ ลทส่ี ดุ ในโลก บทละคร ของเขามหี ลายรสทงั้ ขบขนั เศรา้ เชน่ - Julius Caesar - Hamlet - Romeo and Julius - Antony and Cleopatra ect. ครูรุจน์ หาเรือนทรง 27

การปฏิรปู ศาสนา (Reformation) 1. ความหมาย : การปฏริ ปู ศาสนา คอื การแตกแยกของศาสนาครสิ ต์ ทเ่ี ดมิ มศี นู ยก์ ลางอยทู่ พ่ี ระสนั ตะปาปาทโ่ี รม พวกทต่ี ่อตา้ นเรยี ก ตนเองวา่ พวกปฏริ ปู ทต่ี อ้ งการแกไ้ ขขอ้ บกพรอ่ งทม่ี าจากการใชอ้ าํ นาจ บรหิ ารของพระสนั ตะปาปา ครูรุจน์ หาเรือนทรง 28

2.สาเหตกุ ารปฏิรปู ศาสนา 2.1 ด้านศาสนา-เกดิ ความเสอ่ื มในวงการศาสนา พระ สนั ตะปาปามงุ่ เรอ่ื งทางโลก หรอื ไมก่ ต็ กอยใู่ ตอ้ ทิ ธพิ ลของฝา่ ย อาณาจกั ร 2.2 ด้านการเมือง - ศาสนจกั รขดั ขวางความเจรญิ เตบิ โตของ รฐั ชาติ เพราะ ศาสนจกั รมศี าลพเิ ศษทางศาสนาและอา้ งวา่ กฎหมายของศาสนจกั รอยเู่ หนือกฎหมายของรฐั และกษตั รยิ ์ หรอื เจา้ ผคู้ รองรฐั ตอ้ งการมอี าํ นาจทางการเมอื งมากขน้ึ และ อจิ ฉาความมงั่ คงั่ ของศาสนจกั ร ครูรุจน์ หาเรือนทรง 29

2.3 ด้านเศรษฐกิจ - ภาษบี าํ รงุ ศาสนจกั ร และการทศ่ี าสน จกั รไดร้ บั การยกเวน้ ไมต่ อ้ งเสยี ภาษี ความไมพ่ อใจของนกั ธรุ กจิ 2.4 ด้านความคิด - ปญั ญาชนเกดิ ความสงสยั เกย่ี วกบั คาํ สอนและอาํ นาจของศาสนจกั ร จงึ ทา้ ทาย ศาสนจกั รดว้ ยการ สอนวชิ าดาราศาสตร์ ประวตั ศิ าสตร์ และการแปลความหมาย จากคมั ภรี ไ์ บเบล้ิ *สรปุ สาเหตุ คอื เป็นผลมาจากการฟ้ืนฟูศลิ ปวทิ ยาการ 30 ครูรุจน์ หาเรือนทรง

3. นักปฏิรปู คนสาํ คญั 3.1 จอหน์ วิคริพ (John Wycliffe) - ตาํ หนิความมงั่ คงั่ ของศาสนจกั รนิกายโรมนั คาทอลกิ และ ความหมกมนุ่ ทางโลกยี ข์ องบาทหลวง - ไมย่ อมรบั อาํ นาจสงู สดุ ของพระสนั ตะปาปา - สงสยั ในหลกั คาํ สอน - Bible คอื อาํ นาจสงู สดุ ทางศาสนาและครสิ ตศ์ าสนิกชนจะ เขา้ ถงึ พระเจา้ ไดด้ ว้ ยตนเอง ครูรุจน์ หาเรือนทรง 31

• 3.2 จอหน์ ฮสั (John Huss) 1369-1415 –เป็นชาวเชกอยใู่ นโบฮเี มยี ไดร้ บั อทิ ธพิ ลของจอหน์ วคิ รพิ –ไดโ้ จมตกี ารขายใบไถ่บาป เรยี กรอ้ งใหม้ กี ารปฏริ ปู ภายในศาสนจกั ร –เน้นศรทั ธาในพระคมั ภรี ์ –ค.ศ.1414 ถูกบพั พาชนียกรรม และ ปี ค.ศ.1415 ถกู เผา ทงั้ เป็น ครูรุจน์ หาเรือนทรง 32

• 3.3 Martin Luther –Wittenburg University ,Saxony –คาํ ประทว้ ง 95 ขอ้ เป็นภาษา ลาตนิ โจมตกี ารขายใบไถ่บาป –ค.ศ. 1520 ถกู บพั พาชนียกรรม –เอกสาร 3 ฉบบั เรยี กรอ้ งให้ ครสิ ตศ์ าสนิกชนเยอรมนั เป็น อสิ ระจากสนั ตะปาปา ครูรุจน์ หาเรือนทรง 33

3.4 จอหน์ คาลแวง (John Calvin)1509-1564 34 –ไดร้ บั อทิ ธพิ ลของซวงิ ซี –เชอ่ื เรอ่ื งพรหมลขิ ติ ชวี ติ น้ีพระเจา้ ลขิ ติ (Predestination)แลว้ เน้นสวดมนตภ์ าวนา และทาํ งานเพอ่ื ศาสนา คนทไ่ี ดร้ บั การปลด เปลอ้ื งบาป คอื เป็นผทู้ พ่ี ระเจา้ เลอื ก (The Elect) –ตอ้ งมธั ยสั ถ์ หา้ มการบนั เทงิ สง่ เสรมิ การศกึ ษา สง่ เสรมิ เศรษฐกจิ ครูรุจน์ หาเรือนทรง

• 3.5 จอหน์ นอกซ์ (John Knox) –Presbyterian Church ในสก๊อตแลนด์ –Mary Stuart 1561-1567 • ทฤษฎีทางการเมือง • รฐั บาล เป็นสง่ิ จาํ เป็นเพราะมนุษยม์ บี าป แต่อาํ นาจมกั ถกู ใชอ้ ยา่ งผดิ ๆ เสมออนั ตรายน้ีแกไ้ ขได้ ถา้ อาํ นาจทางโลกและ ศาสนาถกู รวมเขา้ ดว้ ยกนั และควบคมุ สง่ิ ต่างๆ ทจ่ี าํ เป็น 2 อาํ นาจทาํ งานแยกจากกนั แต่กจิ กรรมฆราวาสควรอยใู่ ตอ้ าํ นาจ ฝา่ ยบรรพชติ ครูรุจน์ หาเรือนทรง 35

• 3.6 นิกายแอลิกนั Anglican Church – Henry VIII 1509-1547 ผกู้ อ่ ตงั้ นิกายแอลกิ นั ในตอนแรกทรงไดร้ บั การประกาศเกยี รตคิ ณุ จากพระสนั ตะปาปา วา่ ทรงเป็นผปู้ ้องกนั พธิ รี บั ศลี ทงั้ 7 อคั รศาสนูปถมั ภกแหง่ ความเช่อื – แต่เมอ่ื พระองคต์ อ้ งการหยา่ กบั ราชนิ ี Catherine เพอ่ื แต่งงานใหม่ กบั Anne Boleyne ซง่ึ ขดั ต่อหลกั ศาสนา และทางกรงุ โรมไม่ อนุญาตพระองคจ์ งึ ทรงทาํ การปฏริ ปู ศาสนาและก่อตงั้ นิกาย แอลลกิ นั ในองั กฤษ ครูรุจน์ หาเรือนทรง 36

4. ผลของการปฏิรปู ของศาสนา 4.1 ทาํ ให้ความเป็นอนั หน่ึงอนั เดียวกนั ของคริสตศ์ าสนา สิ้นสดุ ลง • มสี ว่ นทาํ ใหเ้ กดิ สงครามศาสนาขน้ึ ในชว่ งศตวรรษท่ี 16-17 – สงครามกลางเมอื งในเยอรมนั 1521-1555 จบลงดว้ ย Peace of Augsburg – การปฏวิ ตั เิ นเธอรแ์ ลนด์ 1567-1609 – สงคราม Armada ระหวา่ งสเปนกบั องั กฤษ 1587-1588 – สงครามกลางเมอื งในฝรงั่ เศส จบลงดว้ ย Edict of Nantes – สงครามสามสบิ ปี 1618-1648 สญั ญา Peace of Westphalia ครูรุจน์ หาเรือนทรง 37

4.2 ทาํ ใหก้ ษตั รยิ ห์ รอื เจา้ ผคู้ รองรฐั มอี าํ นาจเพมิ่ ขน้ึ - กษตั รยิ ร์ บิ สมบตั วิ ดั และเกบ็ ภาษวี ดั ไดเ้ ตม็ ท่ี และอาํ นาจ อสิ ระของศาสนาหมดไป 4.3 สง่ เสรมิ การศกึ ษา 4.4 เป็นการเรมิ่ ตน้ ในการใหเ้ สรภี าพในการนบั ถอื ศาสนา 4.5 สง่ เสรมิ ขบวนการชาตนิ ิยม ครูรุจน์ หาเรือนทรง 38

5. การต่อต้านการปฏิรปู ศาสนา (Counter Reformation or Religious Reform ) เป็นการปฏริ ปู ในวงการคาทอลกิ 5.1 ประชมุ สงั คายนา แหง่ เทรนต์ (Council of Trent) ไดก้ ําหนด ขอ้ คาํ สอนของลเู ธอรร์ นั ท่ี องคก์ รคาทอลกิ ไมไ่ ดแ้ ละตกลงปฏริ ปู ภายในอยา่ งจรงิ จงั 5.2 ปรบั ปรงุ ระเบยี บวนิ ยั ของนกั บวชทม่ี อี ยแู่ ลว้ ทงั้ หมด และตงั้ คณะนกั บวชใหมๆ่ เพอ่ื การปฏริ ปู โดยเฉพาะ เชน่ คณะเยซอู ติ (Jesuit) กาํ หนดใหม้ หี ลกั สตู รการอบรมนกั บวชขน้ึ โดยใหม้ กี ารศกึ ษา ปรชั ญา ก่อนศกึ ษาเทววทิ ยาหรอื คมั ภรี ์ และมกี ารอบรมฝึกฝนชวี ติ เป็นหมคู่ ณะเป็นขนั้ เป็นตอน ครูรุจน์ หาเรือนทรง 39

การปฏิวตั ิวิทยาศาสตร์ (The Scientific Revolution) สาเหตขุ องการปฏิวตั ิวิทยาศาสตร์ 1. การฟ้ืนฟูศลิ ปะวทิ ยาการ 2. การสาํ รวจทางทะเล 3. ความเจรญิ ทางการคา้ และอุตสาหกรรม ครูรุจน์ หาเรือนทรง 40

แนวทางการปฏิวตั ิวิทยาศาสตร์ 1. เริ่มจากการปฏิวตั ิความร้ดู ้านดาราศาสตร์ Nicolaus Copernicus ,1473-1543 : การปฏิวตั ิระบบจกั รวาล (On the Revolution of the Heavenly Spheres) 2. แนวการศึกษาวิทยาศาสตรส์ มยั ใหม่ 2.1 การศึกษาแนวคณิตศาสตร์ เช่ือว่า สรรพสิ่งสามารถ อธิบายได้ด้วยคณิตศาสตร์ เรียกว่าภาษาคณิตศาสตร์ 2.2 แนวการทดลอง เช่ือว่าความรเู้ กิดจาก การสงั เกต รวบรวมข้อมลู ตงั้ สมมติฐาน และตรวจสอบสมมติฐาน ไม่ จาํ เป็นต้องปรากฏเป็นสตู รคณิตศาสตรเ์ สมอไป ครูรุจน์ หาเรือนทรง 41

ความสาํ คญั ของการปฏิวตั ิวิทยาศาสตร์ 1. เกดิ ความกา้ วหน้าทางวทิ ยาศาสตรแ์ ละทาํ ใหเ้ กดิ สง่ิ ประดษิ ฐ์ คดิ คน้ อยา่ งไมห่ ยดุ ยงั้ 2. ทาํ ใหม้ นุษยเ์ ชอ่ื มนั่ ในความสามรถของตนเอง อนั เป็นพน้ื ฐาน ของความเชอ่ื มนั่ ต่อเหตุผลในยคุ Age of Enlightenment ศตวรรษท่ี 18 3. ทาํ ใหม้ นุษยม์ คี วามเชอ่ื มนั่ ในความกา้ วหน้าและเปลย่ี นแปลง ในชวี ติ ในทางทด่ี ขี น้ึ 4. ชว่ ยใหช้ าวตะวนั ตกชา่ งสงสยั ไมง่ มงาย เชอ่ื อะไรงา่ ยๆ ครูรุจน์ หาเรือนทรง 42

การปฏิวตั ิวทิ ยาศาสตร์ (The Scientific Revolution) นักวทิ ยาศาสตร์ท่สี าํ คัญคริสต์ศตวรรษท่ี 16-18 เช่น o Nicholas Copernicus o Galileo Galilei o Johann Kepler o Sir Francis Bacon o Sir Isaac Newton ฯลฯ ครูรุจน์ หาเรือนทรง 43

นักวิทยาศาสตรท์ ี่สาํ คญั คริสตศ์ ตวรรษท่ี 16-18 Nicholas Copernicus,1473-1543 เป็นนกั ดาราศาสตรท์ เ่ี สนอทฤษฎี ดวงอาทติ ยเ์ ป็นศนู ยก์ ลางซง่ึ ขดั กบั ทฤษฎโี ลกเป็นศนู ยก์ ลางของ อรสิ โตเตลิ และทอเลมโี ดยถอื วา่ การ เสนอทฤษฎนี ้ี เป็นการปฏวิ ตั ทิ าง ความรคู้ รงั้ สาํ คญั ทส่ี ดุ ในประวตั ศิ าสตร์ มนุษย์ ครูรุจน์ หาเรือนทรง 44

Galileo Galilei \"บิดาแห่งดาราศาสตรส์ มยั ใหม่“ \"บิดาแห่งฟิ สิกสส์ มยั ใหม่“ \"บิดาแห่งวิทยาศาสตร“์ \"บิดาแห่งวิทยาศาสตรย์ คุ ใหม“่ ครูรุจน์ หาเรือนทรง 45

Johann Kepler,1517-1630 46 กฎแห่งวงรี: ดาวเคราะหโ์ คจรเป็นรปู วงรรี อบดวง อาทติ ย์ โดยมดี วงอาทติ ยอ์ ยทู่ จ่ี ดุ โฟกสั จุดหน่ึง กฎแห่งการกวาดพืน้ ท่ี: ในเวลาทเ่ี ทา่ กนั ดาว เคราะหจ์ ะมพี น้ื ทท่ี เ่ี สน้ รศั มจี ากดวงอาทติ ยถ์ งึ ดาวเคราะหก์ วาดไปเทา่ กนั หรอื dA/dt มี คา่ คงท่ี กฎแห่งคาบ: คาบในการโคจรรอบดวงอาทติ ย์ กาํ ลงั สองแปรผนั ตรงกบั ระยะครง่ึ แกนเอกของ วงโคจรกาํ ลงั สาม ครูรุจน์ หาเรือนทรง

Sir Francis Bacon o การแสวงหาความรโู้ ดยใช้ ประสาทสมั ผสั ทงั้ 5 ของมนุษย์ o กอ่ ตงั้ สมาคมบณั ฑติ ยสถาน หลายแหง่ ทส่ี าํ คญั คอื ราชบณั ฑติ ยสถานขององั กฤษ ครูรุจน์ หาเรือนทรง 47

Sir Isaac Newton,1763-1724 o แนวคดิ จกั รกลนิยม(Mechanism) o Law of Gravitation o วางวิธีการศกึ ษาวทิ ยาศาสตร์สมยั ใหม่ (Scientific Method) ครูรุจน์ หาเรือนทรง 48

วธิ กี ารทางวทิ ยาศาสตรข์ องนิวตนั ขนั้ ท่ี 1 อาศยั การสงั เกตและทดลอง เพอ่ื สรา้ งขอ้ สรปุ ทวั่ ไป (empiricism + induction) ขนั้ ท่ี 2 ใชส้ ตู รคณติ ศาสตรเ์ พอ่ื บรรยายขอ้ สรปุ ทวั่ ไป ขนั้ ท่ี 3 ใชว้ ธิ นี ิรนยั (deduction) ตรวจสอบ ขอ้ มลู ทวั่ ไปและสตู ร ทางคณติ ศาสตร์ ครูรุจน์ หาเรือนทรง 49

การปฏิวตั ิวทิ ยาศาสตร์ 50 (The Scientific Revolution) นักวิทยาศาสตรท์ ี่สาํ คญั คริสตศ์ ตวรรษที่ 19-20 o Charles Robert Darwin o Gregar Johann Mendall o Louis Pasteur o James Watt o Sigmund Freud o Alfred Bernhard Nobel o Albert Einstein ครูรุจน์ หาเรือนทรง