ความลับของดอกไม้1

ส่วนประกอบของดอก กลบี ดอก ละอองเรณู ยอดเกสรเพศเมีย อบั เรณู เกสรเพศผู้ เกสรเพศเมยี ก้านชูอบั เรณู ก้านเกสรเพศเมยี กลบี เล้ยี ง

ส่วนประกอบของดอก 4 ส่วนดงั น้ี 1. กลีบเลีย้ ง ประกอบดว้ ยกลบี เลีย้ ง มรี ูปร่างคลา้ ยใบ สเี ขียว อยู่วงนอกสดุ ซง่ึ ก็คือชน้ั นอกสุดของ ตาดอก ทาหน้าท่ีหอ่ หุ้มสว่ นของดอกที่อย่ขู ้างในขณะที่ดอกยังออ่ น เพ่ือปอ้ งกันแมลงมากัด กินดอก เรียงตัวอยู่ชัน้ นอกสดุ มีสเี ขยี วคล้ายใบ 2. กลีบดอก ประกอบดว้ ยกลีบดอกอยถู่ ดั เขา้ ไปจากวง รปู รา่ ง คล้ายใบ มีสีสนั ตา่ งๆ ทาหน้าท่ีชว่ ยในการลอ่ แมลงที่ช่วยผสมเกสรวงกลบี เล้ียงและกลบี ดอก เปน็ ชั้นท่ีไมไ่ ดท้ าหน้าที่เกีย่ วขอ้ งในการสืบพนั ธ์ุ แตจ่ ะมหี นา้ ที่ปอ้ งกนั อวัยวะสืบพันธ์ุ และดึงดดู แมลงทชี่ ่วยในการผสมพนั ธุ์ วงทัง้ 2 ชน้ั นี้จะ เรียกรวมกันวา่ วงกลบี รวม ในพืชบางชนดิ มีวงกลีบรวมท่มี ลี ักษณะของกลบี เล้ยี งและกลีบดอก เหมือนกันจนแยกไมอ่ อก

3. เกสรเพศผู้ ทาหนา้ ท่ีสรา้ งเซลลส์ บื พันธเ์ุ พศผู้ ประกอบดว้ ยเกสรเพศผู้ ซงึ่ เกสรเพศผู้แตล่ ะอัน ประกอบดว้ ยอับเกสรตัวผู้ บรรจลุ ะอองเรณู และก้านชูอบั เรณู 4. เกสรเพศเมยี หนา้ ที่สรา้ งเซลลส์ บื พันธุ์เพศเมีย ประกอบด้วยเกสรเพศเมยี ตง้ั แต่ 1 ถงึ หลายอัน ซึ่งเกสรเพศเมียแตล่ ะอนั ประกอบดว้ ยรงั ไข่ (ovary) ไข่ (ovule) กา้ นเกสรเพศเมยี (style) และยอดเกสรตัวเมยี (stigma)

การจาแนกดอกไม้ ใช้สว่ นประกอบของดอกเป็นเกณฑ์ ใช้อวยั วะสืบพันธ์เุ ปน็ เกณฑ์ ดอกครบสว่ น (complete flower) ดอกสมบูรณ์เพศ (perfect flower) กุหลาบ อญั ชัน บานบรุ ี ชงโค มะลิ พรกิ ชบา มะเขอื ดอกไม่ครบสว่ น(incomplete flower) ดอกไม่สมบรู ณเ์ พศ (imperfect flower) ตาลงึ ฟกั ทอง หนา้ วัว เฟอ่ื งฟา้ กล้วยไม้ มะละกอ ขา้ วโพด จาปี

การจาแนกดอกไม้ ใชจ้ านวนท่ีอยู่บนกา้ นเปน็ เกณฑ์ ใช้ตาแหนง่ ของรังไขเ่ ป็นเกณฑ์ ดอกเดี่ยว (solitary flower) ดอกทร่ี ังไข่อยเู่ หนือฐานรองดอก (hypogyhous flower) จาปา บวบ มะเขือ พริก มะละกอ บวั ชบา ดอกท่ีมรี ังไข่ระหวา่ งฐานรองดอก (perigyhous flower) ดอกช่อ (inflorescence flower) กุหลาบ เชอรี่ อินทนิล เข็ม ทานตะวนั ดอกท่ีมรี ังไข่อยูใ่ ต้ฐานรองดอก (epigyhous flower) ดาวเรือง บานไม่รู้โรย กล้วย ฟักทอง ชมพู่

ดอกครบส่วน (complete flower) ดอกไมท้ ี่องคป์ ระกอบครบทั้ง 4 สว่ น คอื กลบี เลีย้ ง กลีบดอก เกสรตัวผู้ เกสรตวั เมีย อย่ภู ายในดอกเดยี วกนั

ดอกไมค่ รบส่วน (incomplete flower) ดอกไม้ท่ีมีองค์ประกอบไมค่ รบทง้ั 4 สว่ น โดยขาดส่วนใดสว่ นหนึง่ ไป หนา้ ววั ฟักทอง บานเยน็ ขาดกลบี เลีย้ งและกลบี ดอก ขาดเกสรเพศผู้หรอื เกสรเพศเมยี ขาดกลีบดอก

ดอกสมบรู ณเ์ พศ (perfect flower) ดอกไมท้ ่ีมีเกสรเพศผ้แู ละเกสรเพศเมียอยใู่ นดอกเดียวกนั

ดอกไมส่ มบรู ณเ์ พศ (imperfect flower) ดอกไม้ที่มเี กสรเพศผู้และเกสรเพศเมยี อยคู่ นละดอก ดอกฟักทองตวั ผู้ ดอกฟักทองตัวเมีย มะละกอตัวผู้ มะละกอตัวเมยี

ดอกเดย่ี ว (solitary flower) ดอกที่เกิดอยูบ่ นก้านดอกเพียงดอกเดยี ว จาปี ชบา กหุ ลาบ

ดอกชอ่ (inflorescence flower) กลุ่มของดอกทีเ่ กิดอยู่บนกา้ นดอกเดียวกนั แตล่ ะดอกบนก้านดอกเรยี กว่า ดอกย่อย (floret) ทานตะวนั เข็ม ผกากรอง

ดอกทร่ี งั ไข่อยเู่ หนอื ฐานรองดอก (hypogyhous flower) ดอกที่กลีบเลย้ี งกลบี ดอกและเกสรเพศผู้ ตดิ อยู่บน ฐานรองดอกทีต่ ่า กวา่ รังไข่ของเกสรเพศเมยี รังไข่แบบน้ี เรยี กว่า superior ovary มะละกอ ถว่ั ลนั เตา มะเขอื

ดอกท่ีมรี งั ไข่ระหวา่ งฐานรองดอก (peigyhous flower) ดอกทก่ี ลีบเลีย้ ง กลีบดอกและเกสรเพศผตู้ ิดอยู่บนฐานรองดอก ในระดับ เดยี วกับรังไข่ของเกสรเพศเมีย เน่ืองจากฐานรองดอกมีขอบโคง้ เป็นรปู ถ้วยอยู่ รอบรงั ไข่ รังไขแ่ บบนเี้ รยี กว่า half-inferior ovary เชอรี่ อนิ ทนลิ กุหลาบ

ดอกท่ีมรี งั ไข่อยใู่ ตฐ้ านรองดอก (eprigyhous flower) ดอกทีก่ ลบี เลยี้ ง กลีบดอก และเกสรเพศผู้ ติดอยู่บนฐานรองดอกสูงกวา่ รังไขข่ องเกสรเพศเมยี เน่ืองจากฐานรองดอกมขี อบโค้งขึน้ ไปหมุ้ รงั ไขไ่ ว้หมด รังไขแ่ บบน้เี รยี กว่า inferior ovary กล้วย แอปเป้ลิ ฝรงั่

ทม่ี า : https://ngthai.com/science/15348/flowersclassified/ https://sites.google.com/site/suxsngserimkarreiynru/chnid-khxng-dxk ขอขอบคุณค่ะ