นวัตกรรม-วอลเลย์บอล

แบบฝึกทกั ษะพลศกึ ษา เรื่องกีฬาวอลเลย์บอล ชั้นมธั ยมศึกษาปีที่ 4/5 (สายเลือกกีฬา) โดย นางสาวณัฐธดิ า แก้วคาศรี กลุ่มสาระการเรยี นรู้ สุขศกึ ษาและพลศึกษา โรงเรียนราชประชานุเคราะห์ 31 อาเภอแมแ่ จ่ม จังหวดั เชียงใหม่ สังกัดสานักบรหิ ารงานการศกึ ษาพเิ ศษ สานักงานคณะกรรมการการศึกษาข้นั พ้ืนฐาน

คานา แบบฝึกเสริมทักษะพลศึกษา กลุ่มสาระการเรียนรู้พลศึกษา ชั้นมัธยมศึกษาปีท่ี ฉบับน้ี ผู้ศึกษาได้ พัฒนาข้ึนเพอื่ ใช้ในการจดั การเรยี นรูใ้ หแ้ ก่นักเรียนชน้ั มธั ยมศึกษาปีที่ ผ้ศู กึ ษาขอกราบขอบพระคุณ เพอื่ นครู ครูผู้อาวุโส ครูชานาญการ ศึกษานิเทศน์ และผู้อานวยการ โรงเรียนท่ีได้กรุณาให้คาแนะนาและตรวจสอบความถูกต้องของแบบฝึกเสริมทักษะพลศึกษา เรื่องกีฬา วอลเลย์บอล กล่มุ สาระการเรียนรู้พลศึกษา ชน้ั มธั ยมศกึ ษาปีท่ี ฉบบั น้ีด้วยดี และขอบใจนักเรียนทุกคนท่ีให้ ความร่วมมอื ในการเรยี นและชว่ ยแกไ้ ขข้อผดิ พลาดบางประการจนทาให้เอกสารฉบับน้ีสมบูรณ์มากยิ่งข้ึน นางสาวณัฐธิดา แกว้ คาศรี ผจู้ ัดทา

คาแนะนาสาหรบั ครกู ารใชแ้ บบฝกึ เสรมิ ทักษะพลศกึ ษา 1. ครูผ้สู อนควรใหค้ าแนะนาข้นั ตอนการใชแ้ บบฝึกเสริมทกั ษะพลศึกษา เร่ืองกีฬาวอลเลยบ์ อล กลมุ่ สาระการเรียนรู้พลศกึ ษาแก่นักเรยี นอย่างละเอยี ด เพื่อให้นักเรยี นแตล่ ะคนเข้าใจตรงกัน รวมทงั้ การให้คะแนน ทง้ั การทดสอบก่อนเรยี นหลงั เรยี น และคะแนนจากแบบฝึกเสริมทักษะแตล่ ะกิจกรรม 2. แบบฝึกเสรมิ ทกั ษะฉบับน้ี นอกจากการใชส้ อนตามแผนการจดั การเรียนร้แู ลว้ ยังสามารถนาใช้สอน เสริมนอกเวลาเรยี นปกติ หรือตามความเหมาะสม 3. ครผู สู้ อนตอ้ งอธบิ ายข้ันตอนการใชแ้ บบฝึกเสริมทกั ษะน้กี ับนักเรียนทีละข้ันตอน โดยใหน้ กั เรยี นทา แบบทดสอบกอ่ นศึกษาเนื้อหาและทาแบบฝึกเสริมทักษะครจู ะตอ้ งบันทึกคะแนนทุกครงั้ ไว้ด้วย 4. ครผู ู้สอนจัดกจิ กรรมการเรียนการสอนตามความเหมาะสม โดยใชแ้ บบฝึกเสริมทักษะ กลุ่มสาระการ เรยี นรู้พลศกึ ษา เปน็ สือ่ ในการจัดการเรียนรู้ 5. ครูผสู้ อนให้นักเรียนศกึ ษาองคค์ วามรู้ ท่ีอยใู่ นแบบฝึกเสริมทกั ษะโดยศึกษา ทาความเข้าใจอธบิ าย ซกั ถาม ประกอบแลว้ จึงใหน้ ักเรียนทาแบบฝึกเสรมิ ทกั ษะในแต่ละกิจกรรม 6. กอ่ นทาแบบฝึกเสรมิ ทักษะในแต่ละกจิ กรรม ครูผ้สู อนควรเน้นให้นักเรยี นอา่ นและทาความเขา้ ใจกับ คาชแ้ี จงใหช้ ดั เจน 7. ครูผู้สอนตรวจแบบฝึกเสรมิ ทักษะท่ีนกั เรียนได้ทาใบกจิ กรรมพร้อมบนั ทกึ คะแนนทกุ คร้ังให้ เรยี บรอ้ ย 8. ครผู สู้ อนประเมนิ ตามเกณฑก์ ารประเมิน

คาแนะนาสาหรบั นักเรยี นการใชแ้ บบฝึกเสรมิ ทักษะพลศกึ ษา แบบฝึกเสรมิ ทักษะพลศกึ ษา กลุม่ สาระการเรยี นรู้พลศกึ ษาฉบบั นี้ จดั ทาข้ึนเป็นนวัตกรรมสาหรับ จัดการเรยี นรู้ให้กบั นักเรยี นชน้ั มัธยมศึกษาปีท่ี 6 เพือ่ ให้มีความรู้ ความเข้าใจในเรอื่ งกีฬาวอลเลยบ์ อล ซ่งึ จะช่วย ให้นักเรียนใช้ได้ถูกต้อง ดังนนั้ เพื่อให้เกดิ ประสิทธภิ าพในการจดั การเรยี นรู้ ให้ปฏิบัติตามคาแนะนาดังต่อไปนี้ 1. นกั เรียนควรฟงั คาแนะนาวิธีการใช้แบบฝึกเสริมทักษะ เกณฑ์การวัดผลและประเมินผลจากครูผู้สอนใหเ้ ข้าใจ 2. นกั เรยี นควรอ่านและทาแบบทดสอบก่อนเรียนตามที่กาหนดไวใ้ นแบบฝึกเสรมิ ทักษะใหค้ รบทกุ กิจกรรม 3. นักเรยี นควรตั้งใจศึกษาและทาความเขา้ ใจคาชแี้ จง และคาสั่งก่อนท่ีจะลงมือปฏบิ ตั กิ จิ กรรมในแบบฝึกเสรมิ ทักษะต่างๆ ตามท่ีกาหนดไวใ้ นแบบฝกึ เสริมทักษะ 4. นักเรียนควรอ่านทบทวนแบบฝึกเสรมิ ทกั ษะแตล่ ะแบบฝึกทท่ี าทกุ ครั้งก่อนสง่ ครู เพอ่ื ตรวจทานความถกู ต้อง 5. นกั เรยี นควรสารวจตนเองวา่ ทาคะแนนในแบบฝกึ เสริมทักษะในแตล่ ะแบบฝึกและแบบประเมนิ ต่างๆ ผา่ น เกณฑ์อยใู่ นระดับใด เพ่ือแก้ไขขอ้ บกพรอ่ งและพัฒนาตนเองให้มีความสามารถมากขึน้ 6. ถ้านักเรยี นมขี ้อสงสยั เก่ยี วกบั การเรยี นการสอนโดยการใชแ้ บบฝึกเสรมิ ทักษะ เร่ืองกีฬาวอลเลย์บอลกล่มุ สาระ การเรยี นรู้พลศึกษาฉบับนี้ ควรสอบถามจากครูผสู้ อนทกุ เร่ือง

สารบัญ หนา้ 1 เรอ่ื ง 2 คานา 3 คาแนะนาสาหรับครูการใช้แบบฝึกเสรมิ ทักษะพลศึกษา 4 คาแนะนาสาหรับนักเรียนการใชแ้ บบฝกึ เสรมิ ทักษะพลศึกษา 5 แบบทดสอบก่อนเรียน 6 ใบงานที่ 1 7 ใบงานท่ี 2 8 ใบงานที่ 3 9 ใบงานท่ี 4 10 แบบทดสอบหลังเรียน แบบบนั ทึกคะแนน

แบบทดสอบกอ่ นเรียน ชอ่ื ชนั้ เลขที่ คาชแ้ี จง : ใหน้ ักเรยี นเลอื กคาตอบท่ีถูกต้องทสี่ ดุ เพียงข้อเดียว 1. กฬี าวอลเลยบ์ อลใช้ผ้เู ลน่ ฝา่ ยละกคี่ น 6. ในการเสริ ์ฟลกู มอื ลา่ ง ถา้ ผเู้ ล่นถนัดมือซา้ ยจะต้องวาง ก. 5 คน ข. 6 คน เทา้ ในลักษณะใด ค. 7 คน ง. 8 คน ก. เทา้ ชดิ ตดิ กัน 2. การเล่นวอลเลยบ์ อลต้องอาศัยคณุ ธรรมข้อใดมากท่สี ุด ข. เท้าท้งั สองขา้ งเสมอกนั ก. ความอดทน ค. เท้าขวาก้าวออกไปขา้ งหน้า ข. ความสามคั คี ง. เทา้ ซ้ายกา้ วออกไปข้างหนา้ ค. ความรอบคอบ 7. ในการเล่นวอลเลยบ์ อล ผเู้ ล่นตอ้ งใชส้ ่วนใดของ ง. ความกลา้ หาญ รา่ งกายมากทีส่ ดุ 3. ทักษะพ้นื ฐานในข้อใดที่ใช้มากทสี่ ดุ ในการเล่น ก. มอื ข. เทา้ วอลเลย์บอล ค. ศรี ษะ ง. ลาตัว ก. การตบ 8. อปุ กรณ์ข้อใดสาคญั ท่สี ดุ ในการเลน่ วอลเลยบ์ อล ข. การเสิร์ฟ ก. ลูกบอล รองเทา้ ค. การแตะชลู ูกบอล ข. ตาขา่ ย เสาหลกั ง. การเล่นลูกสองมอื ลา่ ง ค. รองเทา้ ตาข่าย 4. ข้อใดไม่ใช่กติกาในการเล่นวอลเลย์บอล ง. ลูกบอล ตาข่าย ก. ผู้เล่นใช้มือจับลูกบอลโยนได้ 9. การตบลูกใช้สว่ นใดของมือ ข. ฝา่ ยท่รี บั ลูกไม่ได้จะเสยี 1 คะแนน ก. ฝ่ามือ ค. การพักระหวา่ งเซต จะพักไดไ้ มเ่ กิน 3 นาที ข. ข้อมือ ง. ผู้เล่นคนเดยี วจะเลน่ บอลติดกัน 4 ครงั้ ไม่ได้ ค. หลงั มอื 5. การเสริ ฟ์ ลกู วอลเลยบ์ อล ควรเปน็ หนา้ ที่ของผเู้ ล่น ง. ปลายนิว้ มือ ตาแหนง่ ใด 10. ในเซตท่ี 2 ถา้ คะแนนเสมอกันท่ี 24 ตอ่ 24 ผู้ชนะตอ้ ง ก. ผ้เู ลน่ หลังขวา ได้คะแนนเทา่ ไร ข. ผูเ้ ลน่ หนา้ ขวา ก. 25 : 24 ค. ผ้เู ล่นหนา้ ซา้ ย ข. 26 : 24 ง. ผ้เู ลน่ หลังซา้ ย ค. 27 : 24 ง. 28 : 24 เฉลย 1. ข 2. ข 3. ง 4. ง 5. ก 6. ค 7. ก 8. ง 9. ก 10. ข

ประวัติกฬี าวอลเลย์บอล กีฬาวอลเลย์บอลถือกาเนิดข้ึนในปี ค.ศ. 1896 โดยนายวิลเลียม จี. มอร์แกน และนายเจมส์ พี. ซัลลิแวน ผูอ้ านวยการฝา่ ยพลศกึ ษาของสมาคม Y.M.C.A. เมืองฮอลโยค รฐั แมสซาชูเซตส์ ประเทศอเมริกา ซึ่งได้เกิดข้ึนเพียง 1 ปี ก่อนการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกสมัยใหม่ คร้ังท่ี 1 ณ กรุงเอเธนส์ โดยเขามีความคิดท่ีต้องการให้มีกีฬาสาหรับเล่น ในชว่ งฤดหู นาวแทนกีฬากลางแจง้ เพอ่ื ออกกาลังกายพักผ่อนหย่อนใจยามหิมะตก เขาได้เกดิ แนวความคิดทีจ่ ะนาลักษณะและวธิ ีการ เลน่ ของกีฬาเทนนิสมาดัดแปลงใช้เล่น จึงใช้ตาข่ายเทนนิส ซ่ึงระหว่างเสาโรงยมิ เนเซียม สงู จากพื้นประมาณ 6 ฟุต 6 น้ิว และใช้ยางในของลูกบาสเกตบอลสูบลมให้แน่น แล้วใช้ มือและแขนตีโต้ข้ามตาข่ายกันไปมา แต่เนื่องจากยางในของลูกบาสเกตบอลเบาเกินไป ทาให้ลูกบอลเคลื่อนที่ช้าและ ทิศทางทีเ่ คลอ่ื นไปไมแ่ น่นอน จงึ เปลีย่ นมาใช้ลูกบาสเกตบอล แต่ลูกบาสเกตบอลก็ใหญ่ หนักและแข็งเกินไป ทาให้มือ ของผู้เลน่ ไดร้ บั บาดเจบ็ จนในท่สี ดุ เขาจงึ ใหบ้ ริษัท Ant G. Spalding and Brother Company ผลิตลูกบอลท่ีหุ้มด้วย หนังและบุด้วยยาง มีเสน้ รอบวง 25-27 นว้ิ มีนา้ หนกั 8-12 ออนซ์ หลังจากทดลองเล่นแล้ว เขาจึงช่ือเกมการเล่นนี้ว่า \"มนิ โทเนตต์\" (Mintonette) ค.ศ. 1896 ได้มีการประชุมสัมมนาผู้นาทางพลศึกษาท่ีวิทยาลัยสปริงฟิลด์ (Spring-field College) นายวิลเลียม จี มอรแ์ กน ไดส้ าธติ วิธีการเล่นต่อหน้าท่ีประชุมหลังจากที่ประชุมได้ชมการสาธิต ศาสตราจารย์ อัลเฟรด ที เฮลสเตด (Alfred T. Helstead) ได้เสนอแนะให้มอร์แกนเปลี่ยนจากมินโทเนตต์ (Mintonette) เป็น \"วอลเลย์บอล\" (Volleyball) โดยให้ความเห็นว่าเป็นวิธีการเล่นโต้ลูกบอลให้ลอยข้ามตาข่ายไปมาในอากาศ โดยผู้เล่นพยายามไม่ให้ ลูกบอลตกพน้ื ค.ศ. 1928 ดร.จอร์จ เจ ฟิเชอร์ (Dr. George J. Fisher) ได้ปรับปรงุ และเปล่ยี นแปลงกติกาการเล่นวอลเลย์บอล เพ่ือใช้ในการแข่งขันกีฬาวอลเลย์บอลในระดับชาติ และได้เผยแพร่กีฬาวอลเลย์บอลจนได้รับสมญานามว่า บิดาแห่ง กฬี าวอลเลยบ์ อล การเข้ามาในประเทศไทย วอลเลยบ์ อลไดแ้ พรเ่ ขา้ มาในประเทศไทยต้งั แต่ช่วงไหนนัน้ ยงั ไมม่ หี ลักฐานแนช่ ัด แต่ชาวไทยบางกลุ่มเร่ิมเล่นและ แข่งขนั วอลเลยบ์ อลในชว่ งสงครามโลกคร้ังที่สอง ปี 2477 กรมพลศึกษาได้จัดพิมพ์กติกาเผยแพร่โดย อาจารย์นพคุณ พงษ์สวุ รรณ ซ่งึ จดั ใหม้ ีการแขง่ ขันกฬี าประจาปี และ บรรจุกีฬาวอลเลย์บอลหญิงเข้าไว้ในรายการแข่งขันเป็นครั้งแรก

โดยใช้กติกาการเล่นระบบ 9 คน และตั้งแต่น้ันมากีฬาวอลเลย์บอลก็พัฒนาข้ึนมาโดยตลอด ต่อมาเม่ือปี 2500 ได้มี การประชุมหารือพิจารณาจัดตั้งสมาคมขึ้นมารับผิดชอบ จนกระท่ังมีการจัดต้ังสมาคมวอลเลย์บอลสมัครเล่นแห่ง ประเทศไทย (Amateur Volleyball Association of Thailand) อย่างเป็นทางการข้ึนเมื่อวันที่ 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2502 และเปลี่ยนระบบการแข่งขันเป็น 6 คน และต่อมาได้บรรจุเข้าในหลักสูตรช้ันมัธยมศึกษาตอนต้นเม่ือปี 2521 หลักสูตรช้ันมัธยมศกึ ษาตอนปลายเมอ่ื ปี 2524 กตกิ า กฏ วอลเลย์บอล วอลเลย์บอล เป็นกีฬาที่ได้รับความนิยมท่ัวโลกและได้เข้ามาในไทยตั้งแต่ปี 2477 ทางกรมพลศึกษาได้จัดพิมพ์ กติกาหลังจากนั้นก็ได้มีการแข่งขันเรื่อยมากทาให้กีฬาวอลเลย์บอลสามารถเล่นได้ทุกเพศทุกวัย และในปี 28 กรกฎาคม พ.ศ. 2502 ได้มีการจัดตั้งสมาคมวอลเลย์บอลสมัครเล่นแห่งประเทศไทยอย่างเป็นทางการ ปัจจุบันได้ถูก เพ่ิมเป็นหลักสูตรการศึกษาวิชาพละศึกษาทาให้สามารถเรียนรู้ กฏ วอลเลย์บอล , กติกาวอลเลย์บอล, วิธีการเล่น วอลเลย์บอล อย่างถูกวิธกี าร, สัญญาณมอื กรรมการอลเลยบ์ อล

กติกาวอลเลย์บอลและอุปกรณก์ ารเลน่ สนามแข่งขัน - จะต้องเปน็ พื้นไม้หรือพืน้ ปูนทม่ี ลี กั ษณะเรียบ ไมม่ สี ิ่งกีดขวาง - เปน็ รูปสเ่ี หลีย่ มผืนผา้ กว้าง 9 เมตร ยาว 12 เมตร ความสูงจากพนื้ ประมาณ 7 เมตร มบี ริเวณโดยรอบห่างจาก สนามประมาณ 3 เมตร - แต่หากเป็นสนามมาตรฐานในระดับนานาชาติ กาหนดให้รอบสนามห่างจากสนามประมาณ 5 เมตร ด้านหลัง ห่าง 8 เมตร และมคี วามสงู 12.5 เมตร - เส้นรอบสนาม (Boundary lines) ทุกเส้นจะต้องกว้าง 5 เซนติเมตร เป็นสีอ่อนตัดกับพ้ืนสนาม มองเห็นได้ ชดั เจน - เส้นแบ่งเขตแดน (Center line) ทอ่ี ยูต่ รงกลางสนาม จะตอ้ งอยู่ใตต้ าข่าย หรอื ตรงกับเสาตาขา่ ยพอดี ตาขา่ ย - จะต้องมคี วามสูงจากพื้น 2.43 เมตร กว้าง 1 เมตร ยาว 9.5 – 10 เมตร - ตารางในตาขา่ ยกวา้ ง 10 เซนติเมตร ผูต้ ิดไวก้ บั เสากลางสนาม - ตาขา่ ยสาหรับทีมหญิงสงู 2.24 เมตร ลูกวอลเลย์บอล - เปน็ ทรงกลมมเี สน้ รอบวงประมาณ 65-67 เซนติเมตร น้าหนัก 260-280 กรมั - ทาจากหนงั สังเคราะห์ทย่ี ืดหยุ่นได้ - ซ่ึงในการแขง่ ขนั ระดับโลกจะใชล้ กู บอล 3 ลกู ต่อการแขง่ ขัน เพือ่ ความต่อเนือ่ งหากบอลออกนอกสนาม ผ้เู ล่น - ในทีมจะตอ้ งมีผู้เลน่ ไม่เกนิ 12 คน ผู้ฝกึ สอน 1 คน ผชู้ ว่ ยผูฝ้ ึกสอน 1 คน เทรนเนอร์ 1 คน และแพทย์ 1 คน - ผ้เู ลน่ จะลงเล่นในสนามได้ครัง้ ละ 6 คน โดยแบง่ ออกเปน็ หน้าตาขา่ ย 3 คน และดา้ นหลงั อีก 3 คน - สามารถเปล่ียนตัวผู้เล่นครั้งละก่ีคนก็ได้ โดยผู้เล่นเดิมท่ีถูกเปล่ียนออก สามารถเปลี่ยนกลับมาเล่นในสนามได้ อกี - การแตง่ กายในชดุ แข่งขัน ตอ้ งแต่งกายเหมือนกันท้ังทมี ประกอบไปด้วย เส้ือสวมคอ กางเกงขาสั้น ถุงเท้า และ รองเท้าผ้าใบพ้ืนยางท่ีไม่มีส้น โดยผู้เล่นแต่ละคนจะต้องติดหมายเลขกากับไว้ท่ีเสื้อ กาหนดให้ใช้เลข 1-18 เท่านั้น สาหรับหวั หนา้ ทมี จะต้องมีแถบผ้าขนาด 8×2 เซนติเมตร ติดอยใู่ ตห้ มายเลขบรเิ วณอกเส้อื ดว้ ย วธิ กี ารเล่นกฬี าวอลเลย์บอล - ทมี ท่ีได้เสริ ฟ์ จะตอ้ งใหผ้ ู้เลน่ ทอี่ ยู่ในตาแหน่งขวาหลัง เป็นผู้เสิร์ฟเพื่อเปิดเกม จากน้ันผู้เล่นทุกตาแหน่งจะขยับ ตาแหนง่ วนไปตามเข็มนาฬกิ า - การเสิรฟ์ จะต้องรอฟงั สัญญาณนกหวีดก่อน และใหเ้ ริ่มเสริ ฟ์ ลกู บอลภายใน 5 วินาที - ทมี ทไี่ ดค้ ะแนนจะเปน็ ผูไ้ ดเ้ สริ ์ฟ จนกวา่ จะเสียคะแนนให้ฝา่ ยตรงข้ามจงึ จะเปลีย่ นเสริ ฟ์ - เมอ่ื ลูกเขา้ มาในเขตแดนของทมี จะสามารถเลน่ บอลไดม้ ากท่ีสุด 3 ครัง้ เทา่ น้ัน

- สามารถบล็อคลูกบอลจากฝ่ายตรงข้ามท่ีหน้าตาข่ายได้ แต่หากผู้เล่นล้าเข้าไปในแดนของฝ่ายตรงข้ามจะถือว่า ฟาวล์ - สามารถขอเวลานอกได้ 2 ครัง้ ต่อ 1 เซต ใหเ้ วลาคร้งั ละ 30 วนิ าที - ทุกครัง้ ท่ีแขง่ ขนั จบ 1 เซต จะตอ้ งมีการเปล่ียนฝ่งั การคิดคะแนนกฬี าวอลเลย์บอล - ทีมจะได้คะแนนเมอื่ ลกู บอลตกลงในเขตสนามของฝ่ายตรงข้าม โดยนับเป็นลูกละ 1 คะแนน และหากมีการเสีย คะแนน จะต้องเปลี่ยนใหท้ มี ทีไ่ ดค้ ะแนนเปน็ ผู้เสิร์ฟ - หากทีมไหนได้คะแนนครบ 25 คะแนนก่อน ก็จะเป็นผู้ชนะในเซตน้ันไป แต่หากคะแนนเสมอกันท่ี 24-24 จะต้องมีการดิวซ์ (Deuce) หมายถึงต้องทาคะแนนให้มากกว่าอีกฝ่าย 2 คะแนน ถึงจะเป็นผู้ชนะ เช่น 26-24 หรือ 27-25 เปน็ ตน้ - ตอ้ งแข่งขนั กนั ให้ชนะ 3 ใน 5 เซต จงึ จะเปน็ ผูช้ นะในเกมน้นั แนะนาการดูวอลเลย์บอล วอลเลย์บอล เป็นกีฬาที่เล่นโดยทีม 2 ทีมบนสนามท่ีแบ่งแดนด้วยตาข่าย ลักษณะการเล่นอาจแตกต่างกันได้ ตามสภาพท่ีจาเป็นเพ่ือให้ทุกคนเล่นกันได้แพร่ หลาย กีฬาชนิดน้ีจัดเป็นกีฬานันทนาการท่ีได้รับความนิยมเป็นอันดับ 3 ของโลก จุดมุง่ หมายของการแข่งขันกค็ อื การส่งลูกข้ามตาขา่ ยให้ตกลงบนพื้นทีใ่ นแดนของทีมตรงข้าม และป้องกันไม่ให้ ทมี ตรงขา้ มส่งลูกข้ามตาข่ายมาตกบนพ้ืนที่ในเขตแดนของตน แต่ละทีมจะสัมผัสลูกบอลได้มากที่สุด 3 คร้ัง ในการส่ง ลูกบอลไปยังแดนของทีมตรงข้ามสัมผัสบอลแค่คร้ังเดียวก็ได้ โดยปกติแล้วการสัมผัสลูกบอลคร้ังแรกก็คือ การรับลูก เสิร์ฟ จากฝ่ายตรงข้าม ครั้งท่ี 2 คือ การ set บอลข้ึนบนอากาศ เพื่อให้ครั้งท่ี 3 ซึ่งปกติจะใช้ตบลูกบอลทาได้อย่าง สะดวก การเล่นจะเร่ิมต้นเม่อื ทาการเสิรฟ์ ลกู บอล โดยผู้เสริ ฟ์ ส่งลกู บอลขา้ มตาขา่ ยไปยังทีมตรงข้าม การเล่นจะดาเนิน ไปจนลูกบอลตกลงบนพ้ืนในเขตสนามหรือนอกเขตสนาม หรือทีมไม่สามารถส่งลูกกลับไปยังทีมตรงข้ามได้อย่าง ถูกต้องตามกตกิ า ส่วน การนับคะแนนนั้น การแข่งขัน วอลเลย์บอล จะมีการได้คะแนนทุกคร้ังท่ีมีการเล่นลูกถ้าฝ่ายรับลูกเสิร์ฟ ชนะการเลน่ ลกู นนั้ ก็จะไดส้ ทิ ธทิ าการเสริ ฟ์ และผเู้ ลน่ ท้ังหมดตอ้ งหมนุ ตามเข็มนาฬิกา 1 ตาแหน่ง จะมีผเู้ ล่นอยู่ในทีมๆละอย่างมาก 12 คน และอย่างน้อย 6 คน แต่จะลงสนามได้ทีมละ 6 คน ผู้เล่นทั้ง 6 คน ใน สนามอาจจะเล่นตลอดเกมหรืออาจเปลี่ยนตวั ได้ตลอด ผูเ้ ล่นที่เปน็ ผ้เู สิร์ฟจะเปน็ ตาแหน่งหลงั ขวาสุด ซ่ึงตาแหน่งของผู้ เลน่ ทกุ คนจะไมส่ ามารถเปลย่ี นไดต้ ามใจชอบ แตจ่ ะต้องหมุนเวยี นแบบทวนเขม็ นาฬิกาเมื่อได้สิทธิเปล่ียนเสิร์ฟ ยกเว้น ก็ต่อเมื่อขณะที่กาลังเล่นลูกอยู่ นอกจากน้ีในส่วนของนักกีฬา ยังมีผู้เล่นตัวรับอิสระ (Libero player) ซึ่งเป็นผู้เล่น 1 ใน 12 คน แตส่ วมเส้อื ท่มี หี มายเลขและสีแตกต่างจากผู้เล่นคนอื่นๆ อย่างเห็นได้ชัด สามารถเปล่ียนตัวไปแทนผู้เล่นที่ อยูใ่ นแดนหลงั ได้เมือ่ ลกู ตายและก่อนทีผ่ ู้ ตดั สินจะเปา่ นกหวดี ให้ทาการเสริ ฟ์ โดยไม่นับเปน็ การเปล่ียนตวั เข้าออกปกติ สาหรับผู้ตัดสินวอลเลย์บอล จะมี 2 คน คือ ผู้ตัดสินที่ 1 จะทาหน้าท่ีชี้ขาดอยู่บนเก้าอ้ีตัดสิน และผู้ตัดสินที่ 2 อย่ดู ้านล่างตรงขา้ มกบั ผู้ตัดสนิ ที่ 1 ขณะเดียวกนั จะมผี ้กู ากบั เส้นอีก 4 คน

การนบั คะแนน แรลล่ีพอยต์ หรือนับทุกลูกที่ลูกตาย จากเซ็ตท่ี 1 ถึง เซ็ตที่ 4 กรณีที่เล่น 3 ใน 5 ฝ่ายเสิร์ฟ เล่น ลูกจะนับทีละ 1 คะแนน แต่ถ้าฝ่ายเสิร์ฟทาเสียหรือฟาวล์ จะเสียคะแนนและจะต้องเปลี่ยนให้ฝ่ายตรงข้ามเล่น โดย นับคะแนนลักษณะเดียวกัน จนกว่ามีทีมใดได้ครบ 25 คะแนนก่อน เป็นทีมชนะในเซ็ตน้ัน หลังจากน้ันเริ่มต้นเล่นกัน ใหม่ จนกวา่ จะรู้ผลแพช้ นะซึง่ โดยปกติจะแข่งกันหาผู้ชนะ 3 ใน 5 เซต การแข่งขนั ในเซตตัดสนิ (เซตที่ 3 หากแขง่ ขันระบบ 2 ใน 3 หรือ เซตท่ี 5 ในระบบ 3 ใน 5 จะแข่งขันแบบแรลลี่ พอยต์ หรือนับแต้มทุกแต้มที่ฝ่ายหนึ่งฝ่ายใดทาลูกเสีย ไม่ว่าจะเป็นฝ่ายเสิร์ฟหรือไม่ก็ตาม ฝ่ายใดทาลูกเสียหรือผิด กติกา จะเสยี แตม้ และเสียสิทธเิ สริ ฟ์ ดว้ ย เซตน้จี ะเกมท่ี 15 แต้ม ไวแ้ ตม่ ีกรณดี วิ ส์ จะตอ้ งมีแตม้ ห่างกนั 2 แต้ม นอกจากนย้ี งั มีกติกา เบื้องต้นบางอย่างทค่ี วรรบั รู้ เช่น ตาแหนง่ การเสริ ฟ์ ไดเ้ ปล่ียนใหม่ นักกีฬาสามารถเสิร์ฟจุด ใดกไ็ ด้ โดยจะต้องไมเ่ หยียบเสน้ หลงั สนามเท่าน้ัน ในส่วนของผูฝ้ ึกสอน ปัจจุบันอนุญาตให้ผู้ฝึกสอนเพียงคนเดียว ยืน เดิน และให้คาแนะนาแก่นักกีฬาได้ท่ีบริเวณ ดา้ นหน้ามา้ น่งั ในแดนตัวเองระหวา่ งเส้น เขตรกุ ถงึ เขตอบอุน่ ร่างกาย โดยไม่ถือเป็นการรบกวนการปฏิบัติหน้าที่ของผู้ ตัดสนิ ค้นหาเรื่องทเ่ี กีย่ วขอ้ งกับ กตกิ า วอลเลยบ์ อล กติกาวอลเลยบ์ อล







ขนาดสนามมาตรฐานวอลเลย์บอล วิธีการจดั วางตัวผู้เล่น

ใบงานท่ี 1 เลขท่ี ชอื่ ชนั้ คาช้แี จง : ให้นกั เรียนตอบคาถามต่อไปน้ี 1. จงอธบิ ายประวัตกิ ีฬาวอลเลย์บอลในประเทศไทย 2. จงอธบิ ายหลักแหงความปลอดภยั ในการเลนกีฬาวอลเลยบอลมาอยางนอย 5 ขอ

ใบงานที่ 2 เลขท่ี ชอ่ื ช้นั คาชแ้ี จง : ให้นักเรียนตอบคาถามต่อไปน้ี 1. จงอธิบายประโยชน์ของการเลน่ กฬี าวอลเลย์บอลมาอยางนอย 5 ขอ 2. จงอธิบายมารยาทของผ้เู ล่นกีฬาวอลเลยบ์ อลท่ดี ีมาอยางนอย 5 ขอ

ใบงานท่ี 3 เลขท่ี ชือ่ ชน้ั คาชแ้ี จง : ให้นกั เรยี นตอบคาถามต่อไปนี้ 1. จงอธิบายมารยาทของผูช้ มกฬี าวอลเลยบ์ อลทด่ี ีมาอยางนอย 5 ขอ 2. ใหนกั เรยี นเขียนวิธีการบารุงรกั ษาอปุ กรณ์กีฬาวอลเลยบอลมาอยางนอย 5 ขอ

ใบงานท่ี 4 เลขที่ ชอ่ื ช้นั คาชแี้ จง : ให้นักเรยี นจบั กลุ่มกันแลว้ ฝกึ ทักษะวอลเลย์บอลตามรูป 1. เกมการขวา้ งลูกบอลข้ามตาขา่ ย 2. ส่งบอลข้ามตาข่าย

ข้ันตอนการฝึกเล่นลกู มือบน 1. ลักษณะการวางมอื และการสัมผัสบอล 2. ฝกึ เสรฟิ จากระยะตา่ งๆ คือ 3 เมตร 6 เมตร และ 9 เมตร

1. ยนื ส่งบอลระดบั หน้าอก 2. สง่ บอลลอดขาแลว้ รับบอลเหนือศีรษะ 3. บดิ ลาตัวส่ง-รบั บอล 4. กระโดดข้ามหลังรบั บอลโดยไม่ตกลงพ้นื

แบบทดสอบหลังเรยี น ชอ่ื ชนั้ เลขที่ คาชแ้ี จง : ใหน้ ักเรยี นเลอื กคาตอบท่ีถูกต้องทสี่ ดุ เพียงข้อเดียว 1. กฬี าวอลเลยบ์ อลใช้ผ้เู ลน่ ฝา่ ยละกคี่ น 6. ในการเสริ ์ฟลกู มอื ลา่ ง ถา้ ผเู้ ล่นถนัดมือซา้ ยจะต้องวาง ก. 5 คน ข. 6 คน เท้าในลักษณะใด ค. 7 คน ง. 8 คน ก. เทา้ ชดิ ตดิ กัน 2. การเล่นวอลเลยบ์ อลต้องอาศัยคณุ ธรรมข้อใดมากท่สี ุด ข. เท้าท้งั สองขา้ งเสมอกนั ก. ความอดทน ค. เท้าขวาก้าวออกไปขา้ งหน้า ข. ความสามคั คี ง. เทา้ ซ้ายกา้ วออกไปข้างหนา้ ค. ความรอบคอบ 7. ในการเล่นวอลเลยบ์ อล ผเู้ ล่นตอ้ งใชส้ ่วนใดของ ง. ความกลา้ หาญ ร่างกายมากทีส่ ดุ 3. ทักษะพ้นื ฐานในข้อใดที่ใช้มากทสี่ ดุ ในการเล่น ก. มอื ข. เทา้ วอลเลย์บอล ค. ศรี ษะ ง. ลาตัว ก. การตบ 8. อุปกรณ์ข้อใดสาคญั ท่สี ดุ ในการเลน่ วอลเลยบ์ อล ข. การเสิร์ฟ ก. ลกู บอล รองเทา้ ค. การแตะชลู ูกบอล ข. ตาขา่ ย เสาหลกั ง. การเล่นลูกสองมอื ลา่ ง ค. รองเทา้ ตาข่าย 4. ข้อใดไม่ใช่กติกาในการเล่นวอลเลย์บอล ง. ลูกบอล ตาข่าย ก. ผู้เล่นใช้มือจับลูกบอลโยนได้ 9. การตบลูกใช้สว่ นใดของมือ ข. ฝา่ ยท่รี บั ลูกไม่ได้จะเสยี 1 คะแนน ก. ฝา่ มือ ค. การพักระหวา่ งเซต จะพักไดไ้ มเ่ กิน 3 นาที ข. ขอ้ มือ ง. ผู้เล่นคนเดยี วจะเลน่ บอลติดกัน 4 ครงั้ ไม่ได้ ค. หลงั มอื 5. การเสริ ฟ์ ลกู วอลเลยบ์ อล ควรเปน็ หนา้ ที่ของผเู้ ล่น ง. ปลายนิว้ มือ ตาแหนง่ ใด 10. ในเซตท่ี 2 ถา้ คะแนนเสมอกันท่ี 24 ตอ่ 24 ผู้ชนะตอ้ ง ก. ผ้เู ลน่ หลังขวา ได้คะแนนเทา่ ไร ข. ผูเ้ ลน่ หนา้ ขวา ก. 25 : 24 ค. ผ้เู ล่นหนา้ ซา้ ย ข. 26 : 24 ง. ผ้เู ลน่ หลังซา้ ย ค. 27 : 24 ง. 28 : 24 เฉลย 1. ข 2. ข 3. ง 4. ง 5. ก 6. ค 7. ก 8. ง 9. ก 10. ข

แบบบันทึกคะแนน การทดสอบก่อนเรยี น / หลังเรยี น และแบบฝึกทักษะ เรือ่ งกฬี าวอลเลย์บอล ชอื่ ................................................................................................ชั้น..........................................เลขท.่ี ................... โรงเรยี น............................................................................ สังกดั ........................................................................ แบบทดสอบ/แบบฝึก คะแนนเต็ม คะแนนที่ได้ หมายเหตุ แบบทดสอบก่อนเรียน 10 แบบทดสอบหลงั เรยี น 10 แบบฝกึ ทกั ษะใบงานท่ี 1-3 30 รวมคะแนนทง้ั หมด 50 ลงชื่อ......................................................ครผู สู้ อน ( ....................................................... ) คร.ู ...............................................