นิทานเวตาลเรื่องที่ 10

นิทานเวตาล เร่ืองที่ ๑๐ ภาลินี สนิ ทอง

ประวตั ิผูแ้ ต่ง พระราชวรวงศเ์ ธอ กรมหม่ืนพทิ ยาลงกรณ ทรงชานาญด้านภาษาและวรรณคดเี ป็นพเิ ศษ ไดน้ ิพนธ์หนังสอื ไวม้ ากมายโดยใช้ นามแฝง “น.ม.ส.”

• มหาอามาตย์โท พระราชวรวงศ์เธอ กรมหม่นื พทิ ยาลงกรณ์ มพี ระนามเดมิ วา่ พระองค์เจา้ รัชนีแจ่มจรสั หรอื นาม ปากกวา่ น.ม.ส. พระนามเดิมว่า พระองคเ์ จา้ รชั นีแจ่มจรัส • เปน็ ปราชญแ์ หง่ กรุงรตั นโกสินทร์ เป็นพระบิดาแหง่ การสหกรณไ์ ทย

งานนิพนธม์ ีทงั้ ๒ ประเภท ดงั นี้ ๑.ประเภทรอ้ ยแกว้ ได้แก่ จดหมายจางวางหร่า นิทานเวตาล สืบราชสมบัติ ตลาดเงินตรา พระนาง ฮองไทเฮา และท่ีได้รับความนิยมเปน็ อยา่ งมาก ได้แก่ บทความหนา้ ๕ ในหนงั สือประมวญวนั ๒.ประเภทรอ้ ยกรอง ไดแ้ ก่ กนกนครคากลอน พระนล คาฉนั ท์ สามกรุง

ที่มาของเรอื่ ง นทิ านเวตาล ฉบับนิพนธ์ พระราชวงศเ์ ธอ กรมหม่ืนพิทยาลงกรณ มีทม่ี าจากวรรณกรรม “เวตาลปัญจวงิ ศติ”สนั สกฤตของอินเดยี โดยมชี ื่อเดิมวา่ศิวทาสไดแ้ ต่งไวใ้ น สมยั โบราณ ต่อมาได้มผี ู้นานิทานเวตาลทั้งฉบบั ภาษาสันสกฤต และภาษาฮนิ ดี มาแปลเปน็ ภาษาองั กฤษ โดยรอ้ ยเอก เซอร์ รชิ าร์ด เอฟ. เบอร์ตัน ก็ไดน้ ามาแปล และเรียบเรยี งแต่งแปลงเป็นสานวนภาษาของตนเองให้คนองั กฤษอา่ น แต่ไม่ครบท้ัง 25 เรือ่ ง

ทีม่ าของเรื่อง กรมหมนื่ พิทยาลงกรณ ได้ทรงแปลนทิ านเวตาลจากฉบับของเบอรต์ ัน จานวน 9 เรอ่ื ง และจากฉบับแปลสานวนของ ซี. เอช. ทอวน์ ยี ์ อกี 1 เรื่อง รวมเป็นฉบับภาษาไทยของ กรมหมน่ื พิทยาลงกรณ 10 เรอื่ ง เมือ่ พ.ศ. 2461 นทิ านเวตาลเปน็ นทิ านทม่ี ลี กั ษณะเปน็ นทิ านซบั ซอ้ นนิทาน คอื มีนทิ านเรื่องยอ่ ยซ้อนอยู่ในนิทานเรอื่ งใหญ่

ลักษณะการแต่ง นิทานเวตาล แต่งเป็นรอ้ ยแก้ว โดยนาทานองเขยี นรอ้ ยแกว้ ของฝรั่งมาปรบั เข้ากับสานวนไทย ได้อยา่ งกลมกลืน และไม่ทาให้เสยี อรรถรส แตก่ ลับทาใหภ้ าษาไทยมชี วี ิตชีวา จึงไดร้ บั ยกย่องเป็น สานวนรอ้ ยแกว้ ท่ใี หมท่ ่สี ดุ ในยคุ นั้น เรยี กว่า “สานวน น.ม.ส.”

จุดมุ่งหมายในการแต่ง แตง่ เพอ่ื สอนให้มนุษย์รู้จักคิดให้รอบคอบ ไตร่ตรอง ให้ดี การใช้ปัญญาอย่างเดียวไม่สามารถแก้ไขปัญหาได้ ตลอด ตอ้ งมีสตกิ ากบั ปญั ญา จึงจะผา่ นปัญหาตา่ งๆไปได้

เนื้อเรื่อง เวตาลเมืองอุเชยินี พระวกิ รมาทติ ย์ เมอื งธรรมปรุ ะ โยคศี านตศิ ีล ท้าวมหาพล ท้าวจนั ทรเสนพระราชบุตรทา้ วจันทรเสน พระมเหสแี ละพระธิดาของทา้ วมหาพล

เน้อื เร่อื งเร่อื งท่ี ๑๐

พอ่ จันทรเสน ลูกสกุลทา้ วมหาพล ลกู ท้าวจันทรเสน แม่สกุลท้าวมหาพล ...ลกู เป็นแมเ่ ลีย้ งของผวั ตวั เอง แม่เปน็ ลกู สะใภ้ของผวั ลูกตน...

ขอ้ คิด หากมนุษยร์ ู้จักใชป้ ญั ญาคิดไตร่ตรองอยา่ งถีถ่ ้วยและรอบดา้ น แม้ปญั หาจะยากเย็นซับซ้อน เพียงใดก็สามารถแกไ้ ขหรือทาความเข้าใจได้เสมอ แตก่ ารใช้ปญั ญาเพยี งอยา่ งเดยี วมอิ าจแก้ปญั หา ทกุ สิ่งไดเ้ สมอไป มนุษย์ต้องมีสตกิ ากับปัญญาของตนด้วยการใชส้ ตปิ ญั ญาควบค่กู นั ไป คอื หลักสาคัญ ในการนามนุษยไ์ ปสคู่ วามสาเรจ็ อีกทั้งคาพูดของมนษุ ยม์ ีความสาคญั ย่งิ เพราะคาพูดเป็นสง่ิ ท่ีตอ้ งรกั ษา ดงั น้ันหาพดู ออกมาโดยมิได้ใช้สตปิ ัญญาไตร่ตรองใหร้ อบด้านเสยี ก่อน กจ็ ะนาหายนะหรือปญั หาซ่งึ ยาก จะแกไ้ ขมาสู่ตนได้ ความกลา้ หาญมุ่งม่ันและความเพียรเป็นคุณลักษณะท่นี า่ ชน่ื ชม

บทวเิ คราะห์

ดา้ นกลวิธกี ารแตง่ สานวนโวหาร การใช้สานวนโวหาร นิทานเวตาล ฉบับพระราชวรวงศเ์ ธอ กรมหม่นื พทิ ยาลงกรณ์ มีการใชส้ านวนโวหารเปรียบเทยี บท่ีไพเราะและทาใหเ้ ห็นภาพ แจ่มชัดขึ้น กวีโวหาร การใช้กวโี วหาร ทรงแปลนทิ านเวตาลดว้ ยภาษาทีก่ ระชับ อา่ นงา่ ย มบี าง ตอนที่ทรงใชส้ านวนภาษาบาลี ซ่ึงไมค่ ุน้ หูผูอ้ ่านในยคุ น้ี มี สานวนเปรียบเทียบท่ีใช้ภาษาสละสลวย แฝงดว้ ยข้อคดิ ทาให้ ผอู้ า่ นเกดิ ความร้สู ึกคลอ้ ยตามไดอ้ ยา่ งแนบเนยี น

คุณค่าด้านปญั ญาและความคดิ 添ส加ติ สติเปน็ สิ่งที่สาคญั เพราะเปน็ พ้ืนฐานของสมาธแิ ละปัญญา ถา้ ไม่มี สติอาจสง่ ผลร้ายเกนิ กวา่ จะประเมนิ ได้ 标题 ผู้ท่ีมีความชานาญมีเลห่ ์เหลี่ยมในกลศกึ มากกวา่ ย่อมได้ชยั ชนะ ชนะ เวตาลมกั ยั่วยใุ หพ้ ระวกิ รมาทิตย์แสดงความคิดเห็นออกมา ทาให้พระองค์ 添加 ตอ้ งกลบั ไปปีนตน้ อโศกเพ่ือจับเวตาลใส่ยา่ มหลายครงั้ เ标พ题ียร พระองค์ตอ้ งใช้สตปิ ระกอบกับปญั ญาควบคูก่ นั ไปจงึ เอาชนะเวตาลได้ ป添标ัญ题加 ญา เตือนใจ เครื่องประดบั เป็นส่ิงทีท่ าใหไ้ ดร้ ับอนั ตรายจากโจรผู้รา้ ย แมจ้ ะเปน็ ชายที่มี อดทน ฝีมอื เชน่ ท้าวมหาพลก็ตาม เมื่อตกอย่ใู นหม่โู จรเพียงคนเดียว ยอ่ มเสียทไี ด้ เมอ่ื ไม่ตอบปัญหาในเร่อื งท่ี 10 เวตาลจึงกลา่ วชมวา่ ทรงต้งั พระราชหฤทยั ดีนัก พระปัญญาราวกับเทวดาและมนุษยอ์ นื่ ทม่ี ปี ัญญา จะหามนษุ ย์เสมอมไิ ด้

คุณค่าดา้ นความรู้ การอ่านนทิ านเวตาลทาให้ไดร้ ู้ ถึงวฒั นธรรมและคา่ นยิ มของชาวอินเดยี ในยุคโบราณ เช่น คา่ นยิ มท่ชี ายจะมี ภรรยาได้หลายคนโดยเฉพาะชายสงู ศักดิ์ เพราะถือว่า เรือนท่ีอบอนุ่ จะตอ้ งมีแมเ่ รอื น

เนื้อเรือ่ งไม่ได้เร่ิมมาจากเรา แตจ่ ะสามารถสบื ทอดตอ่ ไปไดจ้ ากเราค่ะ สวัสดคี ่ะ