ผชู ว ยศาสตราจารย ดร. องั สนา บณุ โยภาส แนวทางการปรบั ปรุงภูมิทัศนห าดทรายเพอ่ื กิจกรรมการทองเท่ยี วเมืองพทั ยา1 ผูชว ยศาสตราจารย ดร. อังสนา บณุ โยภาส ภาควิชาภูมสิ ถาปต ยกรรม คณะสถาปต ยกรรมศาสตร จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย [email protected] บทคัดยอ การศกึ ษาแนวทางการปรบั ปรงุ ภมู ทิ ศั นห าดทรายเพอ่ื กจิ กรรมการทอ งเทย่ี วเมอื งพทั ยา เปน สว นหนงึ่ ในโครงการศกึ ษา วางแผนแมบ ทและสาํ รวจออกแบบเพอื่ เสรมิ ทรายชายหาดพทั ยา จงั หวดั ชลบรุ ี ทก่ี รมเจา ทา ไดม อบหมายใหส ถาบนั วจิ ยั ทรัพยากรทางน้ํา จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย ศึกษาหาวิธีในการบูรณะชายหาดพัทยาดวยวิธีการเสริมทราย (beach nourishment) โดยพนื้ ทศ่ี กึ ษาครอบคลมุ บรเิ วณพทั ยาเหนอื จรดทา เรอื แหลมบาลฮี าย ระยะทางประมาณ 27 กโิ ลเมตร พรอ มกบั หาแนวทางปรบั ปรงุ ภมู ทิ ศั นห าดทรายทง้ั ทมี่ อี ยเู ดมิ และทจ่ี ะเกดิ ขนึ้ ใหม เพอ่ื รองรบั กจิ กรรมการทอ งเทยี่ วเมอื ง พัทยา จึงไดมีการศึกษาลักษณะและปญหาของกิจกรรมตางๆ ที่เกิดข้ึนในปจจุบัน โดยเก็บขอมูลจาก เทศบาล การ สงั เกตการณ การวเิ คราะหกรณศี ึกษา การประชมุ ประชาชน รวมทั้งการสมั ภาษณนกั ทอ งเทีย่ ว ผปู ระกอบกจิ การ และ คนในทอ งถิ่น เพอ่ื ใชป ระกอบการกําหนดสวนประกอบโครงการและจัดทํารางแนวความคิดในการปรบั ปรุงภูมิทัศนข อง พื้นทีโ่ ครงการ เพ่ือนําไปในการรับฟงความคดิ เหน็ จากประชาชนและหนวยงานทเ่ี กีย่ วขอ ง แลวทําการแกไ ขปรับปรุงให เหมาะสมและเปนทย่ี อมรับของประชาชนตอ ไป ซงึ่ แนวทางในการปรับปรุงภูมิทัศนท่ีสรุปได คือ (1) การกาํ หนดและ ควบคมุ โซนในการประกอบกจิ กรรม (2) การปรบั ปรงุ เสน ทางการสญั จรเพอ่ื ลดความขดั แยง (3) การสรา งความเชอ่ื ม ตอระหวางพน้ื ท่รี มิ หาดกับพืน้ ทีช่ ายหาด (4) การเพิ่มรมเงา (5) การเพม่ิ สง่ิ อํานวยความสะดวกทจ่ี ําเปน (6) การ ลดปญหาการกัดเซาะชายหาดจากการระบายนาํ้ ผิวดิน และ (7) การลดทอนองคป ระกอบทบี่ ดบงั ทศั นยี ภาพของทะเล คาํ สาํ คญั : การเสริมทรายชายหาด การมีสว นรว มของประชาชน การปรบั ปรุงภมู ทิ ศั นชายหาด 1 เปนสวนหนง่ึ ในโครงการศึกษาวางแผนแมบ ทและสาํ รวจออกแบบเพ่ือเสริมทราย ชายหาดเมืองพัทยา จ.ชลบุรี 241
แนวทางการปรับปรงุ ภูมิทศั นห าดทรายเพ่อื กิจกรรมการทองเท่ียวเมอื งพัทยา Pattaya’s Beach Landscape Improvement for Tourism Activities1 Asst. Prof. Dr. Angsana Boonyobhas Department of Landscape Architecture, Faculty of Architecture, Chulalongkorn University [email protected] ABSTRACT The Aquatic Resources Research Institute, Chulalongkorn University was assigned by the Marine Department to conduct the Study on Pattaya’s Beach Landscape Improvement for Tourism Activities as a part of the Master Plan and Detailed Design Study for Beach Nourishment at Pattaya City, Chon Buri Provience. The objectives of the study were to seek appropriate approaches for beach nourishment to restore Pattaya’s beach and to improve existing and future beach for tourism activities in Pattaya City. The study area covered the beach along North Pattaya down to Bali Hai Pier, approximately 27 kilometers in length. The characteristics and problems of various activities were studied using data and information from various sources, such as, Pattaya Municipality, observations, analysis of case studies, public meetings, and interviews with tourists, entrepreneurs, and local people. The conceptual framework for improving landscape of Pattaya’s beach was designed, formulated, and presented to the public and concerned agencies. The proposal to improve Pattaya’s beach landscape was adjusted and modied so that it was suitable and acceptable according to the public. Finally, the recommendations for Pattaya’s beach landscape improvement were made, including: (1) the demarcation of zoning for various activities; (2) the improvement of circulation system to reduce conict; (3) the creation of linkage between the beach and the adjacent area; (4) the provision of more shading; (5) the increase of necessary facilities; (6) the reduction of erosion from surface water drainage; and (7) the reduction of components that disrupt the ocean vista. Key words: beach nourishment, public participation, landscape improvement of Pattaya’s beach. 1 As a part of the Master Plan and Detailed Design Study for Beach Nourishment at Pattaya City, Chon Buri Provience. 242
ผูช ว ยศาสตราจารย ดร. องั สนา บุณโยภาส บทนํา เปน การลดปรมิ าณตะกอนทจี่ ะตอ งถกู พดั พาเพอ่ื ไปรกั ษา พ้ืนที่ชายหาดในสวนอื่นๆ ทําใหการกัดเซาะชายฝงเกิด พื้นทชี่ ายทะเล (shore) หรอื หาด (beach) เปน พืน้ ที่ท่ี ขยายออกไปเปนวงกวางมากย่ิงขึ้น (ธนวัฒน จารุพงษ อยใู นชว งระหวา งแนวนาํ้ ทะเลลงตาํ่ สดุ ขน้ึ ไปจนถงึ สดุ เขต สกลุ , 2546) ท่มี ตี ะกอนจากคลน่ื ทะเลทับถมอยู ซึ่งประกอบดวยพื้นที่ ชายทะเลสว นในและชายทะเลสว นหนา รวมกัน (เนรมติ ปญหาการกัดเซาะพ้ืนท่ีชายฝงนับวันจะทวีความรุนแรง ศรจี ํานง, 2554) พน้ื ทห่ี าดทเี่ ปนทรายหรือหาดทราย มากขึ้น พื้นท่ีชายหาดทองเท่ียวท่ีสําคัญในประเทศไทย (sandy beach) เปนลักษณะหน่ึงของพ้ืนที่ชายทะเล ที่ ไมวาจะเปน หวั หนิ พทั ยา ระยอง สมยุ ภเู กต็ ลว นแลว ผคู นสามารถเขา ไปใชง านได ตา งจากหาดโคลน หรอื หาด แตมีปญหาเร่ืองการถูกกัดเซาะ เพียงแตความรุนแรงจะ หนิ ทจี่ ะเขา ไปใชง านไดย ากกวา เนอ่ื งจากหาดทรายเปน มาก-นอ ยแตกตา งกนั ไป ในการแกไขปญ หาท่ีผานมา พื้นท่ีรอยตอท่ีอยูระหวางพื้นดินกับทะเลจึงไดรับอิทธิพล นิยมใชโครงสรางทางวิศวกรรมรูปแบบตางๆ ในการ จากทั้งกระแสลมและคล่ืน สงผลใหพลวัตรของพื้นท่ี ปองกันตลิ่งหรือดักทราย เพราะหากกอสรางและดูแล ชายทะเลเกิดขึ้นตลอดเวลา ซึ่งเปนลักษณะปกติของ รักษากําแพงกันตล่ิงเปนอยางดีแลว จะสามารถรักษา กระบวนการชายฝงทะเล (costal processes) ชายฝง พ้ืนที่ชายฝงของตนไวได แตบอยครั้งกลับพบวาวิธีการ ทะเลจงึ มกี ารสะสมตวั และการพดั พาตะกอนอยเู สมอ และ ดังกลา วไมสามารถแกไ ขปญหาไดใ นระยะยาว (ธนวัฒน การงอกของพนื้ ทชี่ ายฝง จะเกดิ ขน้ึ เมอ่ื การสะสมมมี ากกวา จารุพงษส กลุ และคณะ, 2554) และยังเปนการทําลาย การพัดพา ในทางกลับกันหากการพัดพามีมากกวาการ ศกั ยภาพในการเปน พน้ื ทรี่ องรบั การพกั ผอ นหยอ นใจของ สะสมตวั การกดั เซาะหรอื การสญู เสยี พนื้ ทช่ี ายฝง กจ็ ะเกดิ นักทองเที่ยว เน่ืองจากเปนการทําใหพื้นท่ีบนฝงตัดขาด ขน้ึ (Marsh, 2005) จากชายทะเลและตดั ขาดจากทะเล ซ่ึงไมไ ดก อใหเ กิดผล ดีตอการใชงานพ้ืนที่ชายหาดที่พยายามจะรักษาไวแต นอกจากกระบวนการชายฝงทะเลแลว การเปลี่ยนแปลง อยางใด ดังนั้นการแกไขปญหาการกัดเซาะแบบไมใช สภาพพื้นที่และการกอสรางตางๆ ที่เกิดข้ึนบนชายหาด โครงสราง โดยเฉพาะอยางย่ิงดวยวิธีการเสริมทราย หรือลึกขึ้นไปบนฝง ก็มีสวนกระตุนใหเกิดการ (beach nourishment) จึงเปนวิธีในการบูรณะชายหาด เปลยี่ นแปลงชายฝง มากขน้ึ ดว ย เนอื่ งจากเปน การทาํ ให เสื่อมโทรมที่ไดรับความนิยมอยางกวางขวางมากข้ึน ถึง เกิดตะกอนไหลลงสูลํานํ้าแลวมาสะสมตัวบริเวณปาก แมจ ะตอ งมกี ารดแู ลรกั ษาทม่ี ากกวา วธิ กี ารอนื่ กต็ าม (The แมน าํ้ มากขนึ้ ตามปกตติ ะกอนเหลา นจี้ ะถกู กระบวนการ ทางทะเลพัดพาไปสะสมตามชายหาดตางๆ ซ่ึงเปนการ American Shore & Beach Preservation Association ชว ยรกั ษาสมดลุ ของชายหาดตามธรรมชาตทิ างหนงึ่ แต เมอื่ มตี ะกอนมาสะสมตวั บรเิ วณปากแมน า้ํ มากเกนิ กวา ที่ (asbpa): online) กระบวนการทางทะเลจะพัดพาออกไปไดหมด ตะกอน เหลานี้จะกีดขวางการไหลของนํ้าลงสูทะเลและทําใหเกิด โครงการศกึ ษาหาแนวทางการปรบั ปรงุ ภมู ทิ ศั นห าดทราย นา้ํ ทวมขงั ในแผนดิน การขุดลอกตะกอนปากแมน ้ําจึง เพื่อกิจกรรมการทองเที่ยวเมืองพัทยา เปนสวนหน่ึงใน เกิดขึ้นเพื่อนําตะกอนเหลาน้ันข้ึนมาไวบนบกหรือนําไป โครงการศึกษาวางแผนแมบทและสํารวจออกแบบเพ่ือ ทิ้งในทะเลท่ีลึกขึ้น การกระทําดังกลาวทําใหเกิดการ เสรมิ ทรายชายหาดเมอื งพัทยา จังหวัดชลบรุ ี ทเ่ี กดิ จาก ขาดแคลนตะกอนท่ีกระบวนการทางทะเลจะพัดพาไป การทก่ี รมเจา ทา มคี วามตอ งการทจ่ี ะบรู ณะชายหาดเมอื ง สะสมตามชายหาดตางๆ ทําใหเกิดการสูญเสียชายหาด พทั ยา ทม่ี คี วามเสอ่ื มโทรมเนอื่ งจากถกู กดั เซาะและมกี าร ขน้ึ นอกไปจากนกี้ ารสรา งโครงสรา งตา งๆ ยน่ื เขา ไปใน ใชงานที่หนาแนน ใหกลับมามีความสวยงาม สามารถ ทะเล เพอื่ ใชใ นการดกั ตะกอน หรอื แมแ ตก ารสรา งทา เรอื รองรับการทองเที่ยวได โดยพื้นท่ีศึกษาครอบคลุม กจ็ ะทาํ ใหเ กดิ การสะสมตะกอนตามโครงสรา งเหลา น้ี และ บรเิ วณพทั ยาเหนอื จนจรดทา เรอื แหลมบาลฮี าย ระยะทาง ประมาณ 27 กิโลเมตร กรมเจาทาไดมอบหมายให 243
แนวทางการปรับปรงุ ภมู ิทศั นหาดทรายเพ่ือกิจกรรมการทองเที่ยวเมอื งพทั ยา ภาพท่ี 1: แสดงใหเ หน็ ถงึ สภาพของชายหาดหนา ทอน อาํ เภอเกาะสมยุ ชว งทมี่ กี ารสรา งกาํ แพงกนั ดนิ ทท่ี าํ ใหพ น้ื ทชี่ ายฝง ตดั ขาด จากพน้ื ท่ชี ายหาด เม่อื เทยี บกับชวงที่ไมไ ดมกี ารสรางกาํ แพงกันดนิ ทยี่ ังคงมีสภาพหาดธรรมชาตเิ ชอื่ มตอกบั ชายฝง สถาบันวิจัยทรัพยากรทางน้ํา จุฬาลงกรณมหาวิทยาลัย ทรายแบบมีแนวกันชนเปนวิธีที่ทุกฝายยอมรับไดมาก ศกึ ษาหาวธิ ใี นการบรู ณะชายหาดพทั ยาใหม คี วามเหมาะ ทส่ี ดุ โดยทแี่ นวกนั ชนในโครงการนจ้ี ะมลี กั ษณะเปน แนว สมมากทส่ี ดุ โดยไมก อ ใหเ กดิ ผลกระทบตอ สภาพแวดลอ ม ถุงทรายที่นํามาเรียงซอนกันอยูใตชายหาด ซึ่งนอกจาก หรอื เกดิ นอ ยทส่ี ดุ และเปน วธิ กี ารทป่ี ระชาชนยอมรบั ได ทาง จะทาํ ใหห าดทเ่ี หลอื อยมู คี วามมน่ั คงมากขนึ้ แลว ยงั ทาํ ให คณะผดู าํ เนนิ โครงการฯ โดยมี ศ.ดร. ธนวฒั น จารพุ งศส กลุ ทราบวา ถงึ เวลาทตี่ อ งมกี ารเสรมิ ทรายซาํ้ แลว หากเกดิ การ เปน หวั หนา ไดเ สนอวธิ กี ารเสรมิ ทรายหรอื การเตมิ ทราย กดั เซาะมาจนถงึ แนวกนั ชนนี้ ทงั้ นไ้ี ดเ สนอใหเ สรมิ ทราย ซึ่งเปนวิธีที่เห็นผลในเวลารวดเร็ว โดยยังคงรักษาสภาพ ใหชายหาดมีความกวางเพิ่มข้ึนเปน 35 เมตรโดย หาดทรายไวได และไมทําใหเกิดการกัดเซาะพื้นที่อ่ืนๆ ประมาณ ซึ่งจะเทียบเทากับระยะชายหาดพัทยาท่ีเคยมี ตามมา ซงึ่ เปน วธิ ที ป่ี จ จบุ นั นยิ มทาํ กนั อยา งแพรห ลายใน อยเู มอื่ 30 ปก อ น โดยแนวกนั ชนทอี่ ยใู ตช ายหาดจะถกู ตางประเทศ (ธนวฒั น จารพุ งษส กุล และคณะ, 2554) สรา งไวท ร่ี ะยะ 15 เมตรจากแนวกาํ แพงคอนกรตี กนั ตลง่ิ เดมิ ซงึ่ เปนระยะชายหาดท่ีเหลืออยูในปจ จบุ นั ดังแสดง เนื่องจากการเสริมทรายชายหาดเปนการเติมทรายกลับ เปน รูปตดั หาดทรายในภาพที่ 2 เขา สกู ระบวนการพดั พาของตะกอนชายฝง ตามธรรมชาติ จงึ ไมส ามารถหลกี เลย่ี งการกดั เซาะทจี่ ะเกดิ ขนึ้ อกี ได ดงั ผลจากการบรู ณะชายหาดในครงั้ นจ้ี ะทาํ ใหช ายหาดพทั ยา นั้นการดูแลรักษาดวยการเสริมทรายซํ้าจึงเปนส่ิงท่ีหลีก มคี วามกวา งและสวยงามมากขน้ึ ดงั นนั้ ภายใตโ ครงการ เลยี่ งไมไ ด รวมทง้ั อาจจาํ เปน ตอ งมกี ารใชโ ครงสรา งแบบ น้ีจึงไดมีการศึกษาหาแนวทางในการปรับปรุงภูมิทัศน ตา งๆ เขา มาชว ยรกั ษาใหพ น้ื ทที่ ม่ี กี ารเสรมิ ทรายใหค งอยู หาดทรายทัง้ ทีเ่ หลืออยแู ละคาดวาจะเกิดข้นึ ใหม เพอ่ื ให ไดน านขน้ึ ดว ย คณะผดู าํ เนนิ โครงการฯ ไดท าํ การศกึ ษา เกิดการใชงานชายหาดอยางมีความเหมาะสม สามารถ เปรยี บเทยี บขอ ด-ี ขอ เสยี ชว งระยะเวลาในการเสรมิ ทราย รองรับกิจกรรมการทองเท่ียวพักผอนในรูปแบบตางๆ ท่ี ซาํ้ คา ใชจ า ยในการดาํ เนนิ การ และความตอ งการในการ เกิดขึ้นในเมืองพัทยา และมีภาพลักษณที่สวยงามเปน ดูแลรกั ษา ของวิธกี ารเสรมิ ทราย 4 รปู แบบดวยกนั ท้ัง ธรรมชาติ ทเ่ี ปน การเสรมิ ทรายเพยี งอยา งเดยี ว การเสรมิ ทรายแบบ มีแนวกันชน การเสริมทรายแบบมีโครงสรางขนาดเล็ก วตั ถปุ ระสงคแ ละขอบเขตของการศกึ ษา (head land) เพอ่ื ชว ยเกบ็ ทราย ไปจนถงึ แบบมโี ครงสรา ง ขนาดใหญเพ่ือชวยทําใหเก็บรักษาทรายไดนานท่ีสุด เนอื่ งจากในปจ จบุ นั การใชง านของชายหาดพทั ยามคี วาม โดยไดน าํ เสนอแนวทางการเสรมิ ทรายทงั้ 4 รปู แบบ เพอื่ หนาแนนสูง ไมสามารถรองรับการใชงานที่เกิดขึ้นใน รับฟงความคิดเห็นของประชาชนและหนวยงานที่ เกยี่ วขอ ง จากการประชมุ 2 ครง้ั สรปุ ไดว า วธิ กี ารเสรมิ 244
ผชู วยศาสตราจารย ดร. องั สนา บุณโยภาส ภาพที่ 2: รูปตัดแสดงใหเ หน็ ถึงลักษณะการเสริมทรายและตาํ แหนงแนวถงุ ทรายที่ใชเปนแนวกนั ชนทีเ่ สนอสาํ หรับหาดพทั ยา ที่มา: ธนวฒั น จารุพงษส กุล และคณะ, 2554 ปจจบุ ันไดอยา งเหมาะสม มีการทาํ กิจกรรมทปี่ ะปนและ ภูมิทศั นชายหาด ซ่งึ ประกอบไปดวยขั้นตอนตา งๆ ดังน้ี ขดั แยง กนั จนทาํ ใหก ารใชง านไมส ะดวก ดงั นนั้ การศกึ ษา หาแนวทางปรับปรุงภูมิทัศนชายหาดเมืองพัทยา จึงมี 1) สํารวจพ้ืนที่โครงการเพ่ือทําความเขาใจกับ วัตถุประสงคหลักในการหาแนวทางการพัฒนาที่จะชวย บรบิ ทของพนื้ ท่ี วเิ คราะหห าลกั ษณะภมู ทิ ศั น และประเมนิ แกปญหาการใชงานที่เกิดขึ้นในพื้นท่ีชายหาดพัทยา ความสัมพันธระหวางการใชท่ีดินในปจจุบันกับประเภท ทาํ ใหส ามารถรองรบั กจิ กรรมการทอ งเทย่ี วพกั ผอ นหยอ น ของกจิ กรรมริมชายหาดทเ่ี หมาะสมในพนื้ ท่ศี ึกษา ใจทม่ี อี ยหู ลากหลายไดเ หมาะสมขน้ึ เพอื่ ชว ยรกั ษาพนื้ ท่ี ชายหาดทเ่ี พม่ิ ขนึ้ ใหค งอยไู ดน านทส่ี ดุ และเปน แนวทาง 2) สํารวจปญหาทางกายภาพท่ีเกิดขึ้น และ ท่ีประชาชนยอมรับไดมากท่ีสุด โดยขอบเขตของการ วเิ คราะหห าศกั ยภาพในการพฒั นาเพอื่ ใหส ามารถกาํ หนด ศึกษาครอบคลุมการวิเคราะหพ้ืนที่โครงการ ท่ีมีความ แนวทางการใชประโยชนพื้นที่ในสวนตางๆ ไดอยาง กวา งจากถนนเลียบหาด ไปถงึ พนื้ ทร่ี มิ หาดทอ่ี ยหู ลงั แนว เหมาะสม กาํ แพงกนั ตลงิ่ ทปี่ จ จบุ นั ทมี่ กี ารพฒั นาเปน พน้ื ทด่ี าดแขง็ ใหนักทองเท่ียวไดใชงาน และพื้นที่หนาแนวกําแพงกัน 3) ศึกษาแนวทางการพัฒนาและใชงานพื้นที่ ตลิ่งซ่ึงเปนพ้ืนท่ีหาดทรายท่ีเหลือ ซึ่งใชเปนท่ีตั้งเตียง ชายหาดทมี่ กี ารเสรมิ ทราย จากกรณศี กึ ษาทม่ี บี รบิ ทใกล ผา ใบและรม โดยมคี วามยาวตง้ั แตพ ทั ยาเหนอื จรดทา เรอื เคียงกับชายหาดพัทยาเพ่ือประเมินหากิจกรรมท่ีมีความ แหลมบาลีฮาย ทั้งนไ้ี ดม ีการกําหนดใหเสนอแนะแนว เหมาะสม ที่จะสามารถนํามาปรับใชงานกับชายหาด ทางการปรับปรุงภูมิทัศนเฉพาะพื้นที่ในชวงที่สามารถ พทั ยาได เสริมทรายไดเ ปน หลัก 4) สํารวจและเก็บขอมูลความตองการในการใช วิธีการดําเนนิ โครงการ งานและกิจกรรมตางๆ ที่ตองการใหเกิดขึ้น โดยใชการ สอบถามความคดิ เหน็ ในชว งทมี่ กี ารจดั ประชมุ ประชาชน การดาํ เนนิ โครงการเปน การ ศกึ ษา สาํ รวจ และวเิ คราะห การสงั เกต และการสุมสัมภาษณผมู สี ว นเก่ยี วของที่พบ ขอมูลดานตางๆ ของพ้ืนท่ีชายหาดเดิม ผนวกเขากับ ในพนื้ ทศี่ กึ ษาเพม่ิ เตมิ อกี จาํ นวน 100 ตวั อยา ง แบง ออก ชายหาดท่ีเพิ่มข้ึนใหม เพ่ือจัดทําสวนประกอบโครงการ เปนนักทองเท่ียวชาวไทยและชาวตางชาติ ผูประกอบ ในการออกแบบ และเสนอแนะแนวทางในการปรับปรุง กิจการ และคนในทองถ่ินหรือผูอยูอาศัยในพื้นที่กลุมละ 25 ตวั อยา ง 245
แนวทางการปรับปรุงภูมทิ ัศนห าดทรายเพ่อื กิจกรรมการทอ งเทีย่ วเมอื งพทั ยา 5) วิเคราะหแบบสอบถามและสรุปความตองการ 2) พ้ืนที่ยา นพาณิชยกรรม คือ บรเิ วณตง้ั แตถ นน เพอื่ นาํ ไปกาํ หนดสว นประกอบโครงการ ทจี่ ะใชอ อกแบบ พัทยากลางมาจนถึงทางเขาถนนคนเดิน บริเวณน้ีมีการ ตอไป ใชง านทห่ี นาแนน มนี กั ทอ งเทยี่ วมาใชบ รกิ ารเปน จาํ นวน มากตลอดวนั มรี า นคา บารเ บยี ร รานอาหาร อาคาร 6) จดั ทาํ รา งแนวความคดิ ในการออกแบบปรบั ปรงุ พาณชิ ยข นาดใหญแ ละเลก็ และโรงแรมขนาดเลก็ กระจกุ ภูมทิ ศั นของพื้นทชี่ ายหาด อาทิ การกําหนดโซนพืน้ ท่ใี น ตัวอยูในพ้ืนที่น้ีเปนจํานวนมาก กิจกรรมท่ีเกิดข้ึนบน การใชง าน การปรบั ปรงุ เสน ทางการสญั จร สรา งการเชอื่ ม ชายหาดบริเวณนีจ้ ึงมีความหนาแนนตามไปดวย ตอระหวางพ้ืนท่ีริมหาดกับพ้ืนท่ีชายหาด และเสนอ แนะแนวทางการปรับปรุงองคประกอบถนน และสิ่ง 3) พื้นที่ยานถนนคนเดิน คือ บริเวณตลอดแนว อาํ นวยความสะดวกตางๆ เปน ตน ถนนคนเดนิ มลี ักษณะเปน พื้นทรี่ ิมแนวกําแพงกนั ตลิง่ ท่ี มีการปลูกสรางอาคารพาณิชยขนาดกลางทั้ง 2 ฝงทาง 7) นําขอเสนอแนะที่เกิดขึ้นจากการศึกษา มา เดิน และปลูกสรางรุกล้ําเขาไปในทะเล ปดบังมุมมองสู ประชุมหารือเพ่ือรับฟงความคิดเห็นจากประชาชน ทะเล มีการใชงานพื้นทเ่ี ปน สถานบันเทงิ รานอาหาร เทศบาลและหนว ยงานทเ่ี กยี่ วขอ ง และนาํ ความคดิ เหน็ ที่ รานขายของที่ระลึกอยางหนาแนนจนกลายเปนจุดเดน ไดม าทาํ การแกไ ขปรบั ปรงุ แนวทางในการพฒั นาภมู ทิ ศั น ของพนื้ ทีน่ ้ี การเสริมทรายในบรเิ วณนจ้ี งึ ทาํ ไดยากและ ชายหาดพัทยาใหเหมาะสมและเปนท่ียอมรับของ เปนประโยชนแกสาธารณะนอย คณะทาํ งานฯ จึงไมได ประชาชนตอไป เสนอใหม กี ารเสรมิ ทรายในชว งนี้ จนกวา จะมกี ารดาํ เนนิ การทางกฎหมายได อยางไรก็ตามในอนาคตหากจะมี การศึกษาสภาพโดยรอบพนื้ ท่ีโครงการ การเสริมทรายในบริเวณนี้ กิจกรรมที่ควรจะเกิดขึ้นควร จะเปน กิจกรรม ทีเ่ นนความบนั เทิง สนุกสนาน สาํ หรบั จากการสํารวจสภาพโดยรอบพ้ืนท่ีโครงการต้ังแตพัทยา นกั ทอ งเท่ยี ว เหนอื จรดทา เรอื แหลมบาลฮี าย สามารถแบง พน้ื ทศ่ี กึ ษา ตาม การใชป ระโยชนท ด่ี นิ และลกั ษณะทางภมู ทิ ศั น ออก ไดเปน 4 สว น ดังแสดงในภาพที่ 3 1) พน้ื ทย่ี า นโรงแรม คอื บรเิ วณตงั้ แตโ รงแรมดสุ ติ ภาพที่ 3: แผนท่ีแสดงโชนการใชประโยชนท ด่ี ินในปจ จบุ ัน ธานมี าจนถงึ ถนนพทั ยากลาง สว นใหญม กี ารใชป ระโยชน ที่มา: ธนวฒั น จารพุ งษส กลุ และคณะ, 2554 ทด่ี นิ ในลกั ษณะทเี่ ปน โรงแรม รสี อรท ขนาดใหญ และทพ่ี กั อาศยั พนื้ ทบี่ รเิ วณนม้ี คี วามสงบมากกวา สว นอน่ื ๆ เพราะ เปน ทพี่ กั และอยไู กลจากแหลง บนั เทงิ เนอื่ งจากเปน พน้ื ที่ ติดกับชายหาด ซึ่งมีทิวทัศนท่ีสวยงาม กิจกรรมการใช ชายหาดท่ีเกิดข้ึนในพื้นท่ีชวงนี้จึงเปนการพักผอนหยอน ใจแบบสงบ และมกั จะเกดิ ขน้ึ ในชว งสายไปจนถงึ กลางวนั และกลบั มามกี ารใชง านมากขนึ้ อกี ครงั้ ในชว งเยน็ สว นใน เวลากลางคนื จะมกี ารใชง านนอ ย ดงั นน้ั สภาพชายหาด และทะเลท่ีมีความสวยงามเปนธรรมชาติ จึงมีความ สําคัญเปนอยา งมาก 246
ผูชว ยศาสตราจารย ดร. องั สนา บณุ โยภาส 4) พื้นที่ยานทาเรือ คือ บริเวณตั้งแตชวงปลาย อยา งหนาแนน มีพ้นื ท่ีทาํ กิจกรรมกฬี าชายหาดและกีฬา ถนนคนเดินมาทางตอนใตจนถึงทาเรือแหลมบาลีฮาย ทางน้ําเพียงเล็กนอย ดังแสดงในภาพที่ 4 ซึ่งคณะผู ชายฝงบริเวณนี้มีความชันมากและเปนที่ต้ังของทาเรือ ศกึ ษาฯ ไดเ สนอใหม กี ารเสรมิ ทรายตง้ั แตบ รเิ วณหลงั แนว และตัดขาดจากทะเล จึงไมเหมาะกับการเสริมทราย กําแพงกันตลิ่งเดิมไปออกไป 30 เมตรโดยสรางแนว นอกไปจากน้บี ริเวณนี้ยงั มพี ืน้ ทีก่ วา ง มที วิ ทัศนท่เี ปด โลง กันชนไวท่ีระยะหาดทรายเดิมคือ 15 เมตร ดังนั้นจึงมี สวยงาม ปจจุบันมีการใชงานพ้ืนที่บางสวนเปนสวน หาดทรายใหมเ กิดเพมิ่ ข้นึ อกี 15 เมตร สาธารณะ และลานอเนกประสงคสําหรับการพักผอน หยอ นใจ และจัดงานสําคญั ตา งๆ จุดเดนทสี่ ําคญั ของ การศกึ ษา สาํ รวจ และวิเคราะหพ ้ืนที่ สถานท่ีนี้คือปายตัวอักษรขนาดใหญคําวา “PATTAYA CITY” ที่ติดตั้งสูงมองเห็นไดจากระยะไกล เปนจุด ไดม กี ารสาํ รวจลกั ษณะทางกายภาพของพนื้ ทโี่ ครงการใน หมายตาทีส่ าํ คญั ของหาดพัทยา ประเด็นตา งๆ ไดแ ก ระบบการสัญจร ความสัมพันธของ การใชง านถนนเลียบหาดและพ้ืนท่ชี ายหาด มุมมอง พชื ความกวา งของพน้ื ทศ่ี กึ ษาแบง 2 ออกเปน สว นดว ยกนั คอื พรรณเดิมในพื้นท่ีโครงการ ระบบสาธารณูปโภค พน้ื ทรี่ มิ หาดระยะตง้ั แตข อบถนนจนถงึ แนวกาํ แพงกนั ตลงิ่ สาธารณูปการ และส่ิงอํานวยความสะดวกและองค มคี วามกวา งอยใู นชว ง 7-22 เมตร แตกตา งกนั ไปตลอด ประกอบถนน รวมถึงกิจกรรมริมหาดเดิม จากนั้นได ความยาวของพ้ืนท่ีศึกษา ซึ่งปจจุบันเปนพื้นที่ดาดแข็งที่ วิเคราะหถึงปญหาท่ีพบรวมกับขอมูลท่ีไดจากเทศบาล รองรับกิจกรรมตา งๆ ทเ่ี กดิ อยางหนาแนน และพน้ื ทอ่ี กี และที่ประชุมประชาชน ซ่ึงสามารถสรุปเปนประเด็น สวนเปนหาดทรายซึ่งอยูหนากําแพงกันตลิ่งมีความกวาง หลักๆ ทีต่ องแกไ ขได ดังนี้ 15 เมตรโดยประมาณ ปจ จบุ นั เปน ทต่ี ง้ั เตยี งผา ใบและรม ภาพท่ี 4: ลักษณะของพน้ื ทีศ่ ึกษาที่เปน พื้นที่ดาดแขง็ ดา นหลังกําแพงกนั ตลิง่ ท่ีปจจบุ นั ใชใ นการประกอบกิจกรรมตางๆ และพ้ืนที่ หาดทรายดานหนากาํ แพงกันตลิง่ ท่ใี ชใ นการต้ังเตยี งผาใบและรม ที่มา: ธนวฒั น จารุพงษสกุล และคณะ, 2554 247
แนวทางการปรับปรงุ ภูมิทัศนห าดทรายเพอื่ กิจกรรมการทอ งเทย่ี วเมอื งพทั ยา ปญหาความไมสะดวกในเขาถึงและการเดินเทา หาดแลว ไหลลงสูท ะเล ซ่ึงเปน สาเหตหุ ลักประการหน่งึ ท่ี เนอื่ งจากการเดินเขา ถงึ พ้ืนท่ชี ายหาดตอ งขา มถนนเลยี บ ผปู ระกอบการบนชายหาดเหน็ วา เปน ตน เหตขุ องการกดั หาด ซง่ึ มกี ารจราจรคอ นขา งหนาแนน เกอื บตลอดวนั และ เซาะชายหาด หากไมท าํ การแกไ ขชายหาดใหมท เี่ กดิ จาก จดุ ทางขา มตา งๆ ไมไ ดม กี ารออกแบบไวใ หร องรบั การเขา การเสรมิ ทรายกจ็ ะถกู กัดเซาะออกไปดวยเชน กัน ถงึ ทาํ ใหเ มอื่ ขา มถนนมาแลว ในบางจดุ ไมส ามารถเขา มา ในพื้นทีร่ มิ หาดไดโดยตรง การเดินเลน ในพื้นที่ริมหาด กิจกรรมการใชชายหาดจากกรณีศกึ ษา จากชว งพทั ยาเหนอื ไปยงั บรเิ วณทา เรอื กไ็ มม คี วามสะดวก เน่ืองจากเสนทางเดินในแตละชวงไมตอเนื่องกันและใน ไดมีการศึกษากิจกรรมบนพ้ืนท่ีหาดทรายท่ีมีการบูรณา เสนทางเดียวกันมีท้ัง การเดิน ข่ีจักรยาน เลน สเกต็ และ การดวยการเสริมทรายจากกรณีศึกษาตางๆ เพื่อนํามา ว่ิงออกกําลังกาย ทําใหเกิดความขัดแยงกันของการทํา ประยุกตใชกับหาดพัทยา ซ่ึงพบวาการเสริมทราย กิจกรรม รวมทั้งพบวาพ้ืนผิวทางเดินอยูในสภาพทรุด ชายหาดมีท้ังแบบที่มีและไมมีโครงสรางในการดักทราย โทรม ขาดการดูแล และทางเช่ือมลงสหู าดถกู กดั เซาะจน กจิ กรรมจงึ มที งั้ แบบทเี่ กดิ ขน้ึ บนหาดทรายและเกดิ ขน้ึ บน เกิดการทรดุ และพงั ทลาย โครงสรา งในการดกั ทราย ซง่ึ กรณศี กึ ษามจี าํ นวน 6 แหง ดงั น้ี โครงการ Harbourfront Parks and Open Space ปญหาปริมาณและสภาพของสิ่งอํานวยความสะดวก เมอื งโทรอนโต ประเทศแคนาดา โครงการสวนสาธารณะ และองคป ระกอบถนน ทถ่ี งึ แมว า จะมปี รมิ าณทพี่ อเพยี ง East Coast Park ประเทศสิงคโปร โครงการทาเรือ แตข าดการดแู ลทด่ี ี ทาํ ใหม สี ภาพทชี่ าํ รดุ ทรดุ โทรม อกี ทงั้ Santa Monica Pier ชายหาดแคลฟิ อรเ นยี เมอื งลอสแอน ยังมีรูปแบบและขนาดทห่ี ลากหลาย ไมกลมกลนื กัน เจลิส ประเทศสหรัฐอเมริกา และอีก 3 โครงการใน ประเทศออสเตรเลีย คือ The Gold Coast Shoreline ปญ หาการบดบงั มมุ มองสทู ะเล เนอื่ งจากมอี งคป ระกอบ Management Plan เมืองโกลดโคสต โครงการ ถนนและส่ิงอํานวยความสะดวกหลายอยางที่มีขนาดที่ Maroochydore Sand Renourishment เมืองซันชายน ใหญเกินจําเปนและมีเปนจํานวนมาก และถูกจัดวางอยู โคสต และโครงการ St Kilda Beach เมอื งเมลเบริ น ผล ในตําแหนงที่ไมเหมาะสม ไมวาจะเปน ประติมากรรม การศกึ ษาพบวา กจิ กรรมการใชพ นื้ ทชี่ ายหาดสว นใหญม ี รม ผา ใบเสาไฟฟา ปาย และตน ไม ฯลฯ ทาํ ใหบดบงั มมุ ความคลายคลึงกัน ถึงแมจะมีรูปแบบในการออกแบบที่ มองออกสูทะเล ซึง่ เปนการทําลายการรบั รูถึงเอกลกั ษณ หลากหลาย ซง่ึ ไดแ ก การนั่งเลน การอาบแดด การเลน ของพน้ื ท่ี กองทราย การปกนิก การตกปลา การขายของ การขี่ จักรยาน การว่ิง/เดนิ เลน ลานกิจกรรม ลานออกกําลัง ปญ หาการมกี จิ กรรมบนชายหาดทไี่ มเ หมาะสม เชน มี กาย ลานกฬี าผาดโผน ลานแสดงกลางแจง การเลน กฬี า เตียงผาใบและรมจํานวนมาก มีการประกอบอาหารบน บนชายหาด การเลนกฬี าทางนํ้า ชงิ ชา สวรรค และการ ชายหาด การเรขายของใหแกนักทองเท่ียวท่ีบอยครั้งจน ชมทิวทศั นทะเล เปน ตน เปน การรบกวนการพกั ผอ น รวมถงึ การมกี จิ กรรมทคี่ กึ คกั (active) และสงบ (passive) เกดิ ขน้ึ ปะปนกันทาํ ใหเ กิด ความตอ งการในการใชง านและ ความขัดแยง และไมส ะดวกในการใชง านพืน้ ท่ี กิจกรรมตา งๆ ในพน้ื ท่ี ปญหาการระบายน้ําฝนผานพื้นท่ีชายหาด เน่ืองจาก เพื่อใหแนใจวากิจกรรมท่ีเสนอใหมีการออกแบบรองรับ ระบบระบายนํ้าของเมืองพัทยาไมมีประสิทธิภาพดีพอ ทาํ ใหเ มอ่ื เวลาฝนตกหนกั นา้ํ จะเออ ลน บรเิ วณทางเดนิ รมิ 248
ผชู ว ยศาสตราจารย ดร. อังสนา บณุ โยภาส เปนท่ีตองการของผูใชชายหาดอยางแทจริง จึงไดมีการ วาเหมาะสมกับชายหาดพัทยาเรียงลําดับจากมากไปหา หารือและแจกแบบสอบถามผูเขารวมการประชุม นอย โดยแสดงผลเปนรอยละของจํานวนผูตอบ ประชาชน ซงึ่ สว นใหญเหน็ วาหาดทรายทเี่ กิดใหมค วร แบบสอบถามท้ังหมด ไดดังน้ี นั่งเลนรอยละ 93 รกั ษาใหเ ปน หาดธรรมชาติ เพอ่ื รองรบั การทอ งเทย่ี ว การ อาบแดดรอยละ 81 ศนู ยขอ มูลนักทอ งเทย่ี วรอ ยละ 79 นนั ทนาการ และกฬี าทางนา้ํ ควรมกี ารปรบั ปรงุ ชายหาด ปอ มรกั ษาความปลอดภยั รอ ยละ 78 วงิ่ /เดนิ เลน รอ ยละ เดมิ ใหส อดคลอ งกบั การใชท ด่ี นิ ขา งเคยี ง จดั การสญั จรให 73 ทจี่ อดรถรอยละ 72 กฬี าทางนาํ้ รอยละ 65 ลาน เปนระเบียบ จัดท่ีจอดรถ จัดระบบระบายน้ํา ควบคุม ออกกําลังกายรอยละ 64 ปกนิกรอยละ 62 หอชม จาํ นวนเตยี งผา ใบและรม และจดั การกบั มลภาวะตา งๆ ที่ ทวิ ทศั นร อ ยละ 61 ขจี่ กั รยานรอ ยละ 59 เลน กองทราย เกดิ ขน้ึ นอกไปจากนไ้ี ดม กี ารจดั ทาํ แบบสอบถามแจกผู 56 ลานกจิ กรรม 54 กฬี าบนชายหาดรอ ยละ 54 ขาย ที่พบในพ้นื ทอ่ี ีกจํานวน 100 ชดุ เพื่อใชส อบถามความ ของรอ ยละ 50 ตกปลารอยละ 46 ลานแสดงกลางแจง คดิ เหน็ ของผทู เี่ กยี่ วกบั การใชช ายหาด โดยแบง กลมุ เปา รอยละ 33 ลานกีฬาผาดโผนรอยละ 31 และชิงชา หมายออกเปน 4 กลุมไดแ ก นักทองเท่ียวชาวไทย นกั สวรรคร อ ยละ 24 ตามลาํ ดบั ดงั แสดงในกราฟภาพท่ี 5 ทองเท่ียวชาวตางชาติ คนทองถิ่น และผูประกอบการ ซ่ึงขอมูลนี้มีความสอดคลองกับผลที่ไดจาการสอบถามผู บรเิ วณชายหาด โดยแบบสอบถามนแ้ี บง ออกเปน 3 สว น เขา รว มประชมุ ประชาชน ทส่ี ว นใหญเ หน็ วา กจิ กรรมทค่ี วร ดังนี้ เกดิ ขนึ้ หลงั มกี ารเสรมิ ทรายแลว ควรเปน กจิ กรรมการพกั ผอนหยอ นใจที่ใหค วามสาํ คัญกบั ชายหาดอยางเชน การ สว นท่ี 1 เปน การสอบถามความคดิ เหน็ ตอ กจิ กรรม ทไ่ี ด นง่ั เลน เดนิ เลน นอนอาบแดด การเลน กฬี าชายหาดและ มาจากกรณศี กึ ษา และจากการวเิ คราะหก จิ กรรมทจ่ี าํ เปน กีฬาทางนา้ํ เปน ตน เพมิ่ เตมิ โดยใหผ ตู อบแบบสอบถามประเมนิ ความเหมาะ สมของกจิ กรรม พรอ มทง้ั ใหล าํ ดบั ความสาํ คญั ของกจิ กรรม หากวิเคราะหถึงความคิดเห็นของคนในแตละกลุมพบวา นั้นๆ และเสนอแนะตําแหนงท่ีเหมาะสมสําหรับการทํา สวนใหญมีความคิดเห็นไปในทิศทางเดียวกัน มีบาง กจิ กรรมตางๆ ใน 4 พ้ืนท่ตี ามภาพที่ 3 กิจกรรมท่มี คี วามคดิ เห็นแตกตางบางเล็กนอ ย ขนึ้ อยกู ับ จดุ ประสงคใ นการใชง านพน้ื ทท่ี แ่ี ตกตา งกนั โดยในกลมุ สวนท่ี 2 เปนคาํ ถามปลายเปด ที่สอบถามถงึ กจิ กรรมท่ี นักทองเที่ยวใหความสําคัญกับกิจกรรมเกี่ยวของกับการ กลมุ เปา หมายทาํ ในพน้ื ทต่ี า งๆ ปญ หาของชายหาดพทั ยา พกั ผอ นหยอนใจและการใชห าดทราย แตกตา งจากกลมุ ที่พบในปจจุบันน้ี และกิจกรรมท่ีตองการใหเกิดบน ผปู ระกอบการและคนทอ งถนิ่ ทใี่ หค วามสาํ คญั เรอ่ื งความ ชายหาดพทั ยาหลงั การบรู ณะชายหาด รวมทง้ั ยงั ใหเ สนอ สะดวกในการใหบริการ และกิจกรรมท่ีเอื้อตอการ แนะการปรบั ปรงุ ภมู ทิ ศั นช ายหาดทเ่ี หน็ วา เหมาะสมเพมิ่ ประกอบอาชพี เตมิ ดวย เมอื่ พจิ ารณาผลของคา เฉลยี่ การใหล าํ ดบั ความสาํ คญั ของ สวนท่ี 3 เปนการสอบถามขอมูลสวนตัวของผูตอบ กจิ กรรมตางๆ พบวา มคี วามสอดคลองกับการจดั ลาํ ดบั แบบสอบถามในประเดน็ เรอื่ ง เพศ อายุ การศกึ ษา อาชพี กิจกรรมท่ีมีความเหมาะสมกับชายหาดพัทยา โดย และภูมิลําเนา เพื่อใชเปนพื้นฐานของผูใหความคิดเห็น กจิ กรรมทมี่ คี วามเหมาะสมมากผตู อบแบบสอบถามจะจดั ประกอบการวเิ คราะห ใหอยูในอันดับความสําคัญแรกๆ ท้ังน้ีคาเฉล่ียอันดับ ความสาํ คัญแสดงในกราฟภาพท่ี 6 โดยแกนนอนแสดง เมื่อนําผลจากแบบสอบถามมาประมวลผลทางสถิติดวย กจิ กรรมตา งๆ สว นแกนตงั้ แสดงคา เฉลย่ี การจดั อนั ดบั ซงึ่ โปรแกรม SPSS ไดผ ลสรปุ ของกจิ กรรมทคี่ นสว นใหญค ดิ กิจกรรมที่มีคานอยแสดงวามีความสําคัญมากกวา 249
แนวทางการปรับปรุงภมู ทิ ัศนห าดทรายเพ่อื กจิ กรรมการทอ งเที่ยวเมอื งพัทยา ภาพท่ี 5: กราฟแสดงระดับความเหมาะสมของกิจกรรมตางๆ ท่มี า: ธนวฒั น จารพุ งษส กุล และคณะ, 2554 ภาพท่ี 6: กราฟแสดงคาเฉลี่ยลําดบั ความสาํ คญั ของกจิ กรรมตางๆ ท่มี า: ธนวัฒน จารพุ งษสกุล และคณะ, 2554 กจิ กรรมทม่ี คี า มาก โดยสามารถเรยี งตามลาํ ดบั กจิ กรรม ตางกันข้ึนอยูกับลักษณะการใชงาน และบรรยากาศของ ที่มีความสําคัญจากมากไปหานอยไดดังน้ี คือ นั่งเลน บรบิ ทโดยรอบ โดยสรปุ เปนประเด็นหลักๆ ไดดังน้ี อาบแดด ศูนยขอมูลทองเท่ียว ปอมรักษาความ ปลอดภัย ที่จอดรถ การว่ิงและเดินเลน ปก นิก เลน – กิจกรรมท่ีสัมพันธกับชายหาด เชน น่ังเลน กองทราย ลานกจิ กรรม ลานออกกาํ ลงั กาย บริการ นอนอาบแดด เลน กองทราย กีฬาบนชายหาด และกีฬา ขายของ ขี่จักรยาน กฬี าทางน้ํา หอชมทวิ ทัศน กฬี า ทางนาํ้ มีความเหมาะสมกบั พน้ื ทท่ี ี่ 1 และ 2 (ในภาพท่ี บนชายหาด ตกปลา ลานแสดงกลางแจง ลานกฬี า 3) นอกจากน้ีตามคําแนะนําของผูตอบแบบสอบถาม เอก็ ซต รมี และชงิ ชา สวรรค เปน ลาํ ดบั สดุ ทา ย กจิ กรรม พนื้ ทท่ี ง้ั สองยงั ตอ งการพนื้ ทจ่ี อดรถมากกวา พนื้ ทอี่ นื่ ๆ อกี ทั้งหลายเหลาน้ีมีความเหมาะสมกับพื้นท่ีรองรับที่แตก ดวย 250
ผูช ว ยศาสตราจารย ดร. อังสนา บุณโยภาส – กจิ กรรมทเี่ กยี่ วขอ งกับการออกกาํ ลังกาย เชน หลัก และประเดน็ สดุ ทา ย เปนขอ เสนอแนะเพ่ิมเตมิ ใน ลานออกกําลังกาย ลานกีฬาเอก็ ซต รมี น้ันเหมาะสมกับ การปรับปรุงภูมิทัศน เชน การดูแลรักษาความสะอาด ทั้งพ้ืนทท่ี ่ี 1 พ้นื ที่ที่ 2 และพืน้ ทท่ี ี่ 4 การจดั ระเบยี บ การขยายพื้นทชี่ ายหาดใหก วา งข้นึ การ เพ่ิมรมเงา ปรับปรุงสิ่งอํานวยความสะดวกและองค – กิจกรรมที่เนนการรวมตัวของกลุมคนมากๆ ประกอบถนนใหใชงานได และการเปดมุมมองใหเห็น เชน ลานกจิ กรรม ลานแสดงกลางแจง และปกนกิ พื้นที่ ชายหาด เปน ตน ท่ี 2 มคี วามเหมาะสมมากทส่ี ุด และเหมาะกบั การเปน จุดต้ังศูนยบ รกิ ารขอมูลใหแ กนักทอ งเท่ยี วอกี ดว ย เกณฑในการออกแบบ – ในพนื้ ทท่ี ี่ 2 และ 3 เปน ยา นทมี่ คี วามหนาแนน ผลจากแบบสอบถามสรุปไดวา กิจกรรมบนชายหาด มากจงึ เหมาะกับกจิ กรรมการขายของมากท่ีสดุ พัทยาควรเปนกิจกรรมการพักผอนท้ังแบบสงบและแบบ คกึ คกั เชน นงั่ เลน อาบแดด วงิ่ และเดนิ เลน และกจิ กรรม – สวนพื้นที่ที่ 4 นั้นเปนพื้นที่ท่ีมองเห็นไดจาก เสรมิ ทีด่ งึ ดูดความสนใจ เชน กฬี าชายหาดและกีฬาทาง ตลอดแนวชายหาดอยางชัดเจน คนสวนใหญจึงเห็นวา นาํ้ และการแสดงกลางแจง ตามเทศกาล รวมถงึ ตอ งมสี ง่ิ พน้ื ทนี่ ค้ี วรเปน ทตี่ งั้ ของหอชมทวิ ทศั น อกี ทง้ั ยงั เหมาะกบั อาํ นวยความสะดวกบริการนักทองเที่ยว เชน ศนู ยขอมูล กจิ กรรมตกปลาดว ย เพราะมลี กั ษณะชายหาดทชี่ นั และมี ทอ งเที่ยว ปอมรักษาความปลอดภยั หอ งนา้ํ และที่จอด ทา เรอื ทส่ี ามารถเดนิ ทางออกไปตกปลาในทะเลไดส ะดวก รถ ใหเพยี งพอ จากการวเิ คราะหศักยภาพและขอจํากัด นอกไปจากน้ีคนสวนใหญเห็นวาหากจะมีการสรางชิงชา ของพนื้ ทโ่ี ครงการในดา นตา งๆ และการวเิ คราะหก จิ กรรม สวรรค พ้ืนทน่ี ี้จะมีความเหมาะสมมากท่ีสดุ ท่ีมีความเหมาะสมกับชายหาดพัทยาจากการประชุม ประชาชนและจากแบบสอบถาม สามารถนํามาสรปุ เปน – สําหรับกิจกรรมที่มีความเหมาะสมและจําเปน เกณฑใ นการออกแบบชายหาดพทั ยาได ดังนค้ี อื กับทุกพ้ืนที่ คือ ทางเดิน หรือวิ่ง และทางขี่จักรยานท่ี จาํ เปน จะตอ งเชอ่ื มตอ กบั ทกุ สว นในพนื้ ทโ่ี ครงการ และสง่ิ - จดั สรรพน้ื ทที่ าํ กจิ กรรมใหม คี วามสอดคลอ งกนั ท่สี ําคัญท่ีสุด คอื ปอมรกั ษาความปลอดภัย ซึง่ จาํ เปนจะ ลดความขัดแยง ของการทาํ กจิ กรรมตา งๆ ใหน อยลงจาก ตอ งมใี นทกุ พนื้ ทเี่ พอื่ ดแู ลความปลอดภยั ใหไ ดอ ยา งทวั่ ถงึ เดมิ นอกจากนก้ี จิ กรรมทเี่ กดิ ขนึ้ บนพน้ื ทชี่ ายหาดนนั้ ควร สอดคลองกับการใชประโยชนที่ดินฝงตรงขามถนนดวย คําถามในสวนที่ 2 แบง ออกเปน 4 ประเด็นคือ ประเด็น เนนการใชประโยชนพ้ืนท่ีหนึ่งๆ ใหมีความหลากหลาย แรก กิจกรรมที่คนสวนใหญทําในพ้ืนท่ีตางๆ ซ่ึงมักเปน และยืดหยุน สามารถปรบั เปลีย่ นไดต ามความจําเปน กิจกรรมที่เกี่ยวของกับการพักผอนหยอนใจ ประเด็นท่ี สอง เกี่ยวกับปญหาของชายหาดพัทยาในปจจุบัน ซึ่งมี - ออกแบบเสนทางสัญจรใหเกิดการเชื่อมตอ ปญ หาหลกั ในเรอ่ื งความสกปรก ไมเ ปน ระเบยี บ ขาดพนื้ ท่ี พ้ืนที่ตางๆ ตลอดแนวชายหาด และสรางจุดเขาถึงจาก ในการทํากิจกรรมบนหาด และท่ีจอดรถไมเพียงพอ พื้นที่ฝงตรงขามถนน เพื่อใหเกิดความสะดวกและ ประเดน็ ถัดไป คือ กจิ กรรมทคี่ วรเกิดข้ึนหลังการพัฒนา ปลอดภยั รวมทั้งแยกเสน ทางสัญจรชายหาดจากพ้ืนที่ ชายหาด ซ่ึงโดยสวนใหญเห็นวาควรเปนกิจกรรมที่สง กิจกรรม และการพักผอนอยางชัดเจน เพื่อไมใหการ เสรมิ หรอื บริการการทองเท่ยี ว ท่เี นนความตอเนือ่ ง เปน สญั จรรบกวนกิจกรรมการพักผอ น ระเบียบเรียบรอย และความสวยงามของชายหาดเปน 251
แนวทางการปรับปรุงภูมิทศั นหาดทรายเพ่ือกจิ กรรมการทองเที่ยวเมืองพัทยา - เนนความรมรื่นจากรม เงาตนไมใหญ และเปด ซ่ึงในการเสนอแนะแนวทางในการออกแบบภูมิทัศน มี มมุ มองใหเ หน็ ทะเลจากถนนและทางเดนิ ทเ่ี ขา มาในพนื้ ท่ี ปจ จยั ทางกายภาพทมี่ ผี ลตอ การออกแบบ คอื พนื้ ทร่ี มิ หาด ที่ความกวางที่ไมเทากนั คอื มรี ะยะต้งั แต 7-22 เมตร - เพ่ิมระบบรักษาความปลอดภัย และเพิ่มจุด สงผลตอความสามารถในการรองรับกิจกรรมที่แตกตาง บรกิ ารนักทองเที่ยวใหท ัว่ ถึงทั้งชายหาด กนั ไปแตอ ยา งไรกต็ ามจะมพี นื้ ทนี่ ง่ั พกั ผอ นทมี่ คี วามรม รนื่ ไวรองรับคนท่ีมาใชงานพ้ืนที่กระจายอยูตลอดแนว - จัดการระบบระบายและกักเก็บนํ้าฝน โดยไม ชายหาดนอกจากน้ีจะตองมีจุดจอดเรืออยูใกลกับพ้ืนที่ ปลอ ยใหไ หลผา นหาดทรายเพอื่ เปน การลดปญ หาการกดั สาํ หรบั เลน กีฬาทางนา้ํ มีที่จอดรถอยูบรเิ วณจุดเชอื่ มตอ เซาะชายหาด และจัดการกับน้ําท่ีฝนเกิดข้ึนใหมี กับถนนพัทยาเหนือและถนนพัทยาใตซ่ึงเช่ือมตอกับชวง ประสิทธภิ าพ โดยการเกบ็ ไวใชรดนา้ํ ตนไมแ ละทําความ ถนนคนเดิน และมีจุดชมทิวทัศนในรูปแบบตางๆ ซึ่ง สะอาดพนื้ ที่ สามารถมองเหน็ ทวิ ทศั นข องตวั เมอื งพทั ยาไดใ นบรเิ วณที่ มีมุมมองสวยงามจึงกําหนดใหและแผนผังการกําหนด แนวความคดิ ในการออกแบบภูมิทศั น ตาํ แหนง ของกจิ กรรมตา งๆ แสดงในภาพที่ 8 ซง่ึ จะเหน็ ชายหาดพทั ยา ไดวาบางพ้ืนที่สามารถรองรับกิจกรรมไดมากกวา 1 ประเภท จงึ มีแถบสขี องกจิ กรรมซอ นกนั อยูห ลายสี จากการศกึ ษาพบวา สามารถทาํ การเสรมิ ทรายพนื้ ทหี่ าด กจิ กรรมตา งๆ ทปี่ รากฏในภาพท่ี 8 ตอ งการพน้ื ทรี่ องรบั พทั ยาไดแ คช ว งตง้ั แตโ คง โรงแรมดสุ ติ ธานถี งึ ทางเขา ถนน ทีแ่ ตกตางกนั เชน บนชายหาด หรอื พ้นื ทด่ี าดแข็ง หรือ คนเดนิ เทาน้นั เน่อื งจากในชว งถนนคนเดนิ ซึง่ สรา งรุก บางกิจกรรมตองมีสิ่งปลูกสรางที่ตองยึดอยูบนพ้ืนที่มี ลา้ํ เขา ไปในทะเล มปี ระเดน็ สาํ คญั ทางดา นกฎหมายทคี่ วร ตองดําเนินการกอนการวางแผนในเร่ืองอ่ืนๆ และพ้ืนที่ ในสวนที่ 4 เปน ทา เรอื ทยี่ งั ไมมีนโยบายท่ชี ดั เจนในการ เปล่ียนแปลง จึง ทําใหขอบเขตพ้ืนที่เสนอแนะปรับปรุง ภูมิทัศนใ นเบ้อื งตน ลดลงเหลอื เพยี งพ้ืนท่ีสวนที่ 1และ 2 ตามภาพที่ 7 สว นที่ 1 เนนการใชงานแบบสงบ โดยกจิ กรรมทีเ่ หมาะ สมกบั พนื้ ที่ ไดแ ก อาบแดด นง่ั เลน นอนเลน วา ยนา้ํ โดย สามารถมีพ้ืนท่ีเพื่อรองรับกิจกรรมท่ีไมขัดยังกัน เชน สถานีออกกําลังกาย พื้นท่ีสอนกีฬาทางน้ําใหแกเด็ก และผูสนใจ เพื่อดึงดูดใหนักทองเท่ียวเขามาใชงานพ้ืนท่ี มากข้นึ สวนท่ี 2 เนนการใชงานแบบคึกคัก มากกวาสวนที่ 1 ภาพท่ี 7: แสดงขอบเขตพืน้ ทเ่ี สนอแนะปรับปรุงภูมทิ ศั น โดยมกี ิจกรรมที่หลากหลาย เนนความสนกุ สนาน ใหกบั ทีม่ า: ธนวฒั น จารุพงษสกลุ และคณะ, 2554 นกั ทอ งเทย่ี ว รวมทง้ั มพี นื้ ทร่ี องรบั การเลน หรอื การแขง ขนั กีฬาทางน้ํา พื้นท่ีสําหรับเลนกีฬาบนชายหาด พ้ืนท่ี รองรับแสดงกลางแจง ทจ่ี ะเกิดขึ้นในโอกาสพเิ ศษตางๆ 252
ผชู ว ยศาสตราจารย ดร. อังสนา บณุ โยภาส ภาพท่ี 8: แผนผงั และแสดงการกาํ หนดตาํ แหนง กจิ กรรมตา งๆ แนวคิดและรูปแบบตางๆ ในการพัฒนาหาดทรายไดถูก ในพน้ื ทศี่ ึกษา นําเสนอใหประชาชนและผูเกี่ยวของไดพิจารณาใหความ ท่มี า: ธนวัฒน จารุพงษสกุล และคณะ, 2554 คิดเห็น เพื่อนําขอเสนอแนะที่ไดมาปรับปรุงแนวทางใน การพัฒนาใหเหมาะสม โดยในภาพรวมไดกําหนดใหมี ทางเดนิ ทางจกั รยาน และทางวงิ่ เชอื่ มตอ กนั ในทกุ บรเิ วณ ในบางชวงอาจผนวกทางเดนิ เขาไปกบั ลานกจิ กรรม จัด ใหมีท่นี ง่ั พักรูปแบบตางๆ ตลอดแนวทางเดิน เนน การ ปลูกตนไมใหมีบรรยากาศท่ีรมร่ืน โดยใชพรรณไมที่ไม ผลดั ใบ สามารถข้ึนดีในดินทราย ทนไอเคม็ ทนลมแรง มีทรงพุมแผกวาง และไมมีดอกหรือผลท่ีรวงหลนจนกอ ใหเ กดิ ปญ หา มกี ารออกแบบเพ่ือควบคมุ พ้นื ทใี่ นการตัง้ เตยี งผา ใบและรม ไมใ หข ยายรกุ เขา ไปในชายหาดใหมห รอื กระจายออกไปตลอดแนวชายหาด มกี ารจดั กลมุ กจิ กรรม รมิ หาดกบั บนหาดทรายทม่ี คี วามสอดคลอ งตอ เนอ่ื งกนั ไว ในชวงเดียวกัน สวนชายหาดใหมใหใชสําหรับ การ อาบแดด ปก นคิ เลน กฬี าชายหาดหรือกีฬาทางน้าํ ซ่ึง สามารถสรปุ ตวั อยา งรปู แบบตา งๆ ในการพฒั นาได ดงั น้ี คอื ความมน่ั คงแขง็ แรงมารองรบั จงึ ไดก าํ หนดใหพ น้ื ทรี่ องรบั รปู แบบที่ 1 เปน รปู แบบทเี่ หมาะกบั พนื้ ทร่ี มิ หาดทมี่ รี ะยะ กิจกรรมท่ีตองการมีส่ิงปลูกสรางและองคประกอบถาวร หลงั แนวกาํ แพงกนั ตลง่ิ อยใู นชว ง 7- 9 เมตร ซง่ึ เปน ชว ง ตางๆ อยูบนพ้ืนท่ีริมหาดหลังแนวกําแพงกันตลิ่งเดิม ท่แี คบทส่ี ดุ ของชายหาด จึงสามารถใชไดเปนเพียงแค ท่ี (ชว ง 7-22 เมตร) เนือ่ งจากเปน บริเวณท่ีความเสถยี ร นงั่ พกั ผอ น ทางเดนิ และทางจกั รยานเทา นน้ั สว นพนื้ ที่ และไมม กี ารกดั เซาะ สาํ หรบั พนื้ ทช่ี ายหาดเดมิ ดา นหนา ชายหาดเดมิ กาํ หนดใหเ ปน พน้ื ทนี่ งั่ เลน เลน กฬี าชายหาด แนวกําแพงกันตลิ่ง (กวางประมาณ 15 เมตร) เปน หรอื ตง้ั เตยี งผา ใบไดแ ตใ หใ ชต น ไมแ ทนรม เพอ่ื ทาํ ใหร สู กึ บรเิ วณทรี่ องรบั กจิ กรรมทต่ี อ เนอ่ื งจากพน้ื ทรี่ มิ หาดลงมา วา พน้ื ทร่ี มิ หาดมคี วามกวา งมากขน้ึ โดยตน ไมท เ่ี ลอื กใช จึงควรใชรองรับกิจกรรมที่ไมตองการส่ิงปลูกสรางหรือ นนั้ นอกจากจะตองสามารถทนสภาพแวดลอมไดแ ลว ยงั องคป ระกอบถาวร สว นพน้ื ทหี่ าดทรายใหมท เี่ กดิ จากการ ควรมลี กั ษณะโปรง พอใหแ สงสามารถสอ งลงมาพนื้ ลา งได เสริมทราย กําหนดใหใชรองรับกิจกรรมประเภทที่ไม เพื่อใหเขากับบรรยากาศของชายทะเลที่ยังตองการ ตองการสง่ิ อํานวยความสะดวกใดๆ เพื่อเปนการปกปอง แสงแดดบาง ชายหาดจากการเปล่ยี นแปลงท่ีไมจ ําเปน จากเกณฑด งั กลาวไดนํามาพัฒนาเปนแนวความคิดในการใชงานรูป รปู แบบที่ 2 จะเหมาะกบั พนื้ ทร่ี มิ หาดทกี่ วา งขนึ้ เลก็ นอ ย แบบตางๆ ท่ีสอดคลองกบั ความกวา งของชายหาด และ คือ 10- 12 เมตร ซงึ่ มคี วามกวา งมากพอท่จี ะแบงทาง เนื่องจากในชวงความกวางหน่ึงๆ พื้นท่ีอาจมีความสั้น- เดนิ และทางจักรยานออกจากกนั ได สว นพ้นื ทชี่ ายหาด ยาวแตกตา งกนั ไป จงึ อาจมรี ปู แบบการพฒั นาไดม ากกวา เดมิ ใหต งั้ เตยี งผา ใบและรม ได โดยสามารถทาํ เปน พนื้ ยก 1 รปู แบบทมี่ คี วามแตกตางกนั ไปไดบา งเล็กนอย ภาพ ลอยคลายแครเพ่ือใชตง้ั เตยี งผา ใบและรม ซึง่ พ้ืนน้จี ะย่นื ท่ี 9 แสดงตัวอยางรูปแบบในการพัฒนาพ้ืนท่ีตามชวง ออกจากแนวกาํ แพงกนั ตล่งิ เดิมประมาณ 10 เมตร และ ความกวางของชายหาด ยกใหอยใู นระดบั เดียวกับทางเดินริมหาด ซึ่งนอกจาก 253
แนวทางการปรับปรงุ ภูมิทศั นหาดทรายเพอ่ื กจิ กรรมการทอ งเท่ยี วเมอื งพทั ยา รปู แบบที่ 1 กรณพี น้ื ทร่ี ิมหาดกวาง 7-9 เมตรสามารถใชใ นการเดนิ เลน และใชพื้นที่หาดทรายเดิมในการตัง้ เตยี งผาใบและรม รูปแบบท่ี 2 กรณพี น้ื ที่รมิ หาดกวาง 10-12 เมตรสามารถใชในการเดินเลน ขีจ่ ักรยาน และต้งั เตียงผา ใบและรมบนพ้นื ทีห่ าดทรายเดมิ รปู แบบที่ 3 กรณีพืน้ ทร่ี ิมหาดกวาง 13-17 เมตรสามารถใชท ําทางเดิน ทางจักรยาน ตั้งซมุ ขายของ ศูนยข อ มลู หรอื ปอมยาม 254
ผชู ว ยศาสตราจารย ดร. อังสนา บณุ โยภาส รูปแบบท่ี 4 กรณีพืน้ ทีร่ ิมหาดกวา ง 18-22 เมตรสามารถใชท ําทางเดิน ทางจักรยาน ลานและเวทแี สดงกลางแจง และเลน กฬี าชายหาด รูปแบบที่ 5 กรณพี นื้ ท่กี วา ง 18-22 เมตรและเปนตําแหนง ทีม่ ีมุมมองสทู ะเล สามารถใช เดนิ เลน ขี่จกั รยาน ลานกิจกรรม และจดุ ชมววิ รปู แบบที่ 6 กรณพี นื้ ท่รี มิ หาดกวา ง 15-17 เมตรและอยูในตําแหนงที่ตองมที ีจ่ อดรถ สามารถใชเ ดนิ เลน ขจ่ี กั รยาน และจอดรถยนต แนวกนั ชนระหวา งหาดทรายเดมิ ทเี่ หลืออยแู ละหาดท่ีมีการเสรมิ ทรายเขา ไปใหม แนวกาํ แพงกันตลิง่ ทม่ี อี ยูในปจ จบุ นั ภาพที่ 9: ภาพตัดแสดงแนวความคดิ เบือ้ งตน ในการจัดพ้นื ทีใ่ ชสอยใหเ หมาะกบั ความกวางของพน้ื ท่ชี ายหาด ทม่ี า: ธนวัฒน จารพุ งษส กลุ และคณะ, 2554 255
แนวทางการปรับปรงุ ภมู ิทศั นห าดทรายเพื่อกิจกรรมการทอ งเท่ียวเมอื งพัทยา ภาพที่ 10: แสดงแนวทางในการจดั ระบบระบายนาํ้ ผวิ ดนิ โดยการกกั เกบ็ ไวใ ตพ น้ื ทโี่ ครงการ ทง้ั รปู แบบทใี่ ชพ น้ื ผวิ ทใี่ หน าํ้ สามารถ ซึมผา นไดและรูปแบบท่ใี ชรางระบายนาํ้ ที่มา: ธนวฒั น จารพุ งษสกุล และคณะ, 2554 จะเปน การขยายพืน้ ทีร่ มิ หาดใหไ มอดึ อัดแลว ยงั เปนการ มายังชายหาด ดังน้ันการออกแบบจงึ เนน เปน ลานเปด จาํ กดั พนื้ ทต่ี งั้ เตยี งผา ใบและรม และไมท าํ ใหร ม บงั มมุ มอง โลงท่ีสามารถประกอบกิจกรรมตางๆ และสามารถมอง ออกไปยังทะเลอกี ดวย ผานพื้นท่อี อกไปเหน็ ทะเลไดอ ยางชัดเจน ควรเลอื กใช พืชพันธุท่ีมีทรงพุมโปรง มีลําตนสูง และไมใหมีองค รูปแบบท่ี 3 เปนรูปแบบท่ีเสนอสําหรับพื้นที่ริมหาด ประกอบทางภมู ิทศั นใดๆ ขวางมุมมอง บรเิ วณรอยตอ 13-17 เมตร ซงึ่ สามาถทาํ ทางเดนิ และทางจกั รยานแยก ระหวางลานกับหาดทรายนั้นสามารถออกแบบใหเปนท่ี กันได และยังมีพ้ืนที่สําหรับตั้งซุมขายของ ปอมรักษา น่ังขั้นบันได เพ่ือสรางใหเกิดการเชื่อมตอกันระหวางทั้ง ความปลอดภัย ศูนยขอมูลนักทองเท่ียว หรือหองนํ้าได 2 พ้นื ท่ี ดว ย โดยกาํ หนดใหว างซมุ ไวบ รเิ วณรอยตอ ระหวา งพนื้ ที่ ริมหาดและพื้นที่หาดทราย เพ่ือใหสามารถใชงานได รูปแบบที่ 6 เปน รปู แบบที่เสนอในชวงที่ตองการทีจ่ อด สะดวก มีลานโลงเปดกวางที่สามารถนั่งเลนและทํา รถยนต โดยบรเิ วณทสี่ ามารถพฒั นาตามรปู แบบนไี้ ดค วร กจิ กรรมตางๆ ได สวนชายหาดเดมิ ใหตัง้ เตียงผา ใบและ จะมคี วามกวา งอยรู ะหวาง 15-17 เมตร ซึ่งจะสามารถ รมได ทาํ ทางเดนิ และทางจกั รยานแยกจากกนั ได พน้ื ทชี่ ายหาด เดมิ กาํ หนดใหเ ปน พน้ื ทนี่ งั่ เลน ตง้ั เตยี งผา ใบ โดยใชต น ไม รูปแบบที่ 4 เปน รูปแบบที่เหมาะสมกบั พื้นที่กวาง 18- ใหรม เงาแทนรม 22 เมตร ซง่ึ จะใกลเ คยี งกบั รปู แบบท่ี 3 คอื มี ซมุ ขายของ รกั ษาความปลอดภัย หรือศูนยขอ มลู และอาจมีลานโลง แนวคิดในการจัดการระบบระบายนาํ้ ใน และเวทีสําหรับจัดกิจกรรมตางๆ ในรูปแบบนี้ไดรวม พน้ื ท่ีโครงการ ทางเดนิ เขา ไปกบั พน้ื ทลี่ าน และไดม กี ารยกระดบั พน้ื บาง สว นเพอื่ ใชท นี่ งั่ พกั ผอ นและเปน เวทใี นการจดั งานหรอื การ ตามที่ไดรับทราบจากท่ีประชุมประชาชนวา ปญหานํ้า แสดงตางๆ บรเิ วณรอยตอระหวา งลานรมิ หาดกับหาด ทว มเปน อกี สาเหตหุ ลกั ทาํ ใหเ กดิ การกดั เซาะชายหาด จงึ ทรายไดอ อกแบบใหเ ปน บนั ไดทางลง ทส่ี ามารถใชน ง่ั ชม จําเปนตองจัดการระบายฝนนํ้าที่ไหลลนลงมายังพ้ืนท่ี กีฬาและการแสดงตางๆ ทเ่ี กิดข้ึนบนชายหาดได ชายหาด ซงึ่ ไดเ สนอแนวคดิ ในการกกั เกบ็ นา้ํ ฝนไวใ ตพ น้ื ที่ ริมหาด แลวควบคุมจุดระบายน้ําใหออกในตําแหนงท่ี รูปแบบท่ี 5 เปน รูปแบบที่เหมาะกบั พื้นท่รี ะยะ 18-22 เหมาะสมเพอื่ ใหด แู ลรกั ษาไดง า ย และไมส รา งปญ หาการ เมตรคลา ยรูปแบบท่ี 4 แตเปนบริเวณท่ตี อ งการเปด มุม กดั เซาะชายหาดทบ่ี รู ณะขน้ึ มาใหม นาํ้ ทเี่ กบ็ ไวส ามารถ มองออกสูทะเล ซ่ึงสวนใหญจะเปนชวงจุดตัดถนนที่ตรง 256
ผชู วยศาสตราจารย ดร. องั สนา บณุ โยภาส นํามาใชรดน้ําตนไมและทําความสะอาดพื้นผิวตางๆ ใน หาดทอ งเทย่ี วทเ่ี ปน ธรรมชาตทิ สี่ วยงามกเ็ ปน สงิ่ ทจี่ าํ เปน โครงการไดอ กี ดว ย โดยโครงสรา งทใ่ี ชเ กบ็ นา้ํ ใตด นิ ควร อยางยิง่ เชนกนั เปน โครงสรา งเบาทเี่ รยี กวา ตะแกรงระบายนาํ้ (drainage cell) ซง่ึ มลี กั ษณะเปน โครงพลาสตกิ แขง็ ทรงลกู บาศกว าง สําหรับแนวทางในการปรับปรุงภูมิทัศนหาดทรายเพื่อ ตอ กันในพ้นื ทท่ี ่จี ะทาํ การเกบ็ นาํ้ แลว หอ ตะแกรงระบาย การทองเที่ยวท่ีมีการใชงานหนาแนนเชน หาดพัทยานี้ นาํ้ ทง้ั หมดดว ยแผน ใยสงั เคราะห (geotextile) โดยพน้ื ท่ี ควรเนนการออกแบบเพื่อรองรับกิจกรรมการพักผอนใน เก็บนํ้าน้ีจะตองเช่ือมกับแนวทอระบายน้ําฝนของถนน รปู แบบทห่ี ลากหลายเปน หลกั โดยมกี ารจดั โซนกจิ กรรม เลยี บหาด เมอ่ื เกบ็ นา้ํ ไดถ งึ ระดบั สงู สดุ จะสามารถระบาย ตา งๆ ใหเ หมาะสมกบั สภาพแวดลอ มและการใชป ระโยชน ออกจากทางทอ นา้ํ ลน หรือนําไปใชง านได สว นพืน้ ที่อยู ที่ดินท่ีเปนอยู ควบคุมกิจกรรมการใชงานดวยการ ดานบนของโครงสรางเก็บน้ําน้ันหากสามารถทําใหเปน ออกแบบเพื่อลดปญหาท่ีจะเกิดขึ้นจากการแยงใชพ้ืนที่ พน้ื ผวิ ทน่ี าํ้ ซมึ ผา นไดจ ะทาํ ใหส ามารถจดั เกบ็ ไดไ ดอ ยา งมี และทําใหยังรักษาความสงบของพื้นท่ีบางบริเวณไวได ประสิทธิภาพ แตหากพน้ื ดานบนเปนพ้ืนท่ดี าดแข็งทนี่ ้าํ ในกระบวนการออกแบบตองใหความสําคัญกับผูใชพ้ืนท่ี ไมสามารถซึมผานได จําเปนจะตองมีรางนํ้าเพื่อรับน้ํา และผปู ระกอบการ เสรมิ สรา งการมสี ว นรว มของทกุ ภาค ทง้ั หมดบนพนื้ แลว ตอ ทอ สง นา้ํ มาเกบ็ ในพนื้ ทเี่ กบ็ นา้ํ ดา น สวน ใหเขา ใจถงึ ปญหาและขอจํากดั ของแตล ะฝาย อันจะ ลาง ดงั แสดงระบบการระบายในภาพที่ 10 นาํ มาซงึ่ การยอมรบั การเปลยี่ นแปลงและเงอื่ นไขตา งๆ ที่ จะเกดิ ขนึ้ เพอ่ื ใหส ามารถใชง านและรว มมอื รว มใจกนั ดแู ล บทสรปุ รกั ษาและอนรุ ักษพ ืน้ ทีห่ าดทรายไวใ หคงอยูตลอดไปได หาดทรายทกี่ วา งขนึ้ จากการเสรมิ ทรายจะสามารถรองรบั บรรณานุกรม นกั ทอ งเทยี่ วไดม ากขน้ึ และเปด โอกาสใหน กั ทอ งเทยี่ วได สัมผัสทองทะเลและหาดทรายท่ีสวยงาม ทําใหการทอง ธนวฒั น จารุพงษส กลุ . 2546. กระบวนการชายฝงและ เท่ียวพัทยามีความสอดคลองกับบริบทที่ควรจะเปน พนื้ ทอ งทะเล สาระวทิ ยาศาสตรท างทะเล โครงการ มากกวา ท่เี กิดข้ึนในปจ จบุ นั การศึกษานเี้ ปน เพียงการ นําทะเลมาสูหองเรียน. กรุงเทพฯ: สํานักงานคณะ เสนอแนวคิดในการพัฒนาในข้ันตน โดยไดกําหนด กรรมการวิจยั แหงชาต.ิ แนวทางการใชป ระโยชนท พี่ น้ื ที่ กจิ กรรมทเ่ี หมาะสม และ รปู แบบแนวทางการปรับปรงุ ภมู ทิ ศั นใ นภาพรวมไว เพอื่ ธนวฒั น จารพุ งษสกุล และคณะ. 2554. โครงการศกึ ษา ใหห นว ยงานทเี่ กย่ี วขอ งจดั สามารถกาํ หนดทศิ ทางในการ วางแผนแมบ ทและสาํ รวจออกแบบเพอื่ การเสรมิ ทราย พฒั นาพน้ื ทไ่ี ดอ ยา งเหมาะสม จดั เตรยี มแผนและนโยบาย ชายหาดพทั ยา จังหวัดชลบรุ .ี กรงุ เทพฯ: กรมเจา ทา . ในการบริหารจัดการและจัดระเบียบพื้นท่ี รวมไปถึงจัด เตรียมงบประมาณท่ีตองใชในการพัฒนาและดูแลรักษา เนรมติ ร ศรจี าํ นง. 2554. ศพั ทส ง่ิ แวดลอ มเชงิ ภมู ศิ าสตร. พื้นท่ีใหมีความสะอาด เปนระเบียบเรียบรอย และ กรุงเทพฯ: ดวงกมล. สวยงามอยเู สมอ มกี ารควบคมุ ดแู ลใหผ เู ขา มาใชพ น้ื ทที่ งั้ ที่มาเที่ยวและผูใหบริการใหอยูในกฎเกณฑทางสังคมท่ี Marsh, W.M. 2005. Landscape Planning : Environmental เหมาะสม เพอ่ื เตรยี มความพรอมและลดปญหาความขดั Applications. 4th ed. Hoboken, NJ.: John Wiley & แยง ทีอ่ าจเกิดขนึ้ ตามมา รวมทัง้ การขอความรวมมือให Sons. ทกุ สว นรว มมอื รว มใจกนั ดแู ลรกั ษาชายหาดพทั ยาใหเ ปน 257
แนวทางการปรับปรงุ ภูมิทัศนห าดทรายเพื่อกิจกรรมการทองเทีย่ วเมอื งพัทยา “How Beach Nourishment Project Works?” 2007. Available: http://www.asbpa.org/publications/ factsheets Retrieved December 7, 2010. “HTO Urban Beach”. (n.d.). Available: http://www. claudecormier.com/project Retrieved December 7, 2010. “East Coast Park”. 2010. Available: http://www.nparks. gov.sg Retrieved December 7, 2010. “Gold Coast Shoreline Management Plan”. (n.d.). Available: http://www.goldcoast.qld.gov.au/ documents Retrieved December 7, 2010. “Visit Sunshine Coast”. (n.d.). Available: http://www. visitsunshinecoast.com.au/see-and-do Retrieved December 7, 2010. “Visit St Kilda”. (n.d). Available: http://www. stkildamelbourne.com.au/things-to-do/parks- gardens-and-seaside Retrieved December 7, 2010. 258
Search
Read the Text Version
- 1 - 18
Pages: