การถ่ายภาพสารคดี โอเว่น

การถ่ายภาพสารคดี โดย นายพงศภคั โตมา รายงานนีเ้ ป็ นส่วนหนึ่งของการศึกษา วชิ าเทคโนโลยแี ละสารสนเทศเพ่ือการ จดั การวชิ าชีพรหัสวชิ า 30001-2001 สาขาวชิ าคอมพวิ เตอร์และมลั ติมีเดยี ภาค เรียนท่ี 1 ปี การศึกษา 2564 วทิ ยาลยั อาชีวศึกษานครสวรรค์ สานักงานคณะกรรมการการอาชีวศึกษา



ก คานา การถ่ายภาพสารคดี ฉบบั น้ีเป็ นส่วนหน่ึงของวิชา เทคโนโลยีสารสนเทศ ระดบั ช้นั ปวส.1/1 โดยมี จุดประสงค์เพ่ือการศึกษาความรู้เกี่ยวกบั การสืบคน้ และจดั เก็บขอ้ มูลสารสนเทศ ตลอดจนการประยุกต์ใช้ เทคโนโลยสี ารสนเทศ เพือ่ การจดั การงานอาชีพ ผูจ้ ดั ทาไดเ้ ลือก การถ่ายภาพสารคดี เนื่องจากเป็ นเรื่องท่ีน่าสนใจ รวมถึงเป็ นการจดั ทารายงานคร้ังน้ี จดั ทาข้ึนเพอื่ ใหผ้ เู้ รียนจะไดร้ ับความรู้และประสบการณ์ คิดเป็นทาเป็นและมีความคิดสร้างสรรค์ สามารถแกไ้ ข ปัญหา ขอขอบคุณ นางธารทิพย์ ธนะภกั ด์ิ ผูใ้ ห้ความรู้ และแนวทางการศึกษาดา้ นในการดาเนินงานและเก็บ รายละเอียดของการสืบคน้ สารสนเทศ ที่ให้ ความช่วยเหลือมาโดยตลอด ผูจ้ ดั ทาหวงั ว่ารายงานฉบบั น้ีจะให้ ความรู้ และเป็นประโยชนแ์ ก่ผสู้ นใจทุกท่าน พงศภคั โตมา ...............................

สารบญั ข เรื่อง หนา้ คานา ก สารบญั ข สารบญั รูปภาพ ค การถ่ายภาพสารคดี 1 1.ความหมายของการถ่ายภาพสารคดี 1 2.การเตรียมตวั ในการถ่ายภาพสารคดี 2 3.เทคนิคการถ่ายภาพสารคดี 3 3 3.1 สารคดีหมายถึง การเกิดข้ึนจริง 4 3.2 จบั ภาพผคู้ น และมองหาลกั ษณะความเป็นตวั ตนของแต่ละคน 5 3.3 มองหารายละเอียด 5 3.4 บางภาพไม่จาเป็นตอ้ งแสดงหนา้ ตา 6 3.5 สร้างตานานโดยใหภ้ าพเล่าเร่ือง 7 4.คุณสมบตั ิของช่างถ่ายภาพ 8 5.ลกั ษณะการถ่ายทาสารคดี 9 บรรณานุกรม 10 ภาคผนวก 11 ประวตั ิผทู้ า

สารบัญรูปภาพ ค ภาพที่ หนา้ ภาพท่ี 2 การเตรียมตวั ถ่ายสารคดี 3 ภาพท่ี 3.1 การเกิดข้ึนจริง 3 ภาพท่ี 3.2 จบั ภาพผคู้ น 4 ภาพท่ี 3.3 มองหารายละเอียด 5 ภาพที่ 3.4 บางภาพไม่จาเป็นตอ้ งแสดงหนา้ ตา 5 ภาพท่ี 3.5 สร้างตานานโดยใหภ้ าพเล่าเร่ือง 6

1 การถ่ายภาพสารคดี 1.ความหมายของการ ถ่ายภาพสารคดี 2.การเตรียมตวั ในการถ่ายภาพ 3.เทคนิคการถ่ายภาพสารคดี 4.คุณสมบตั ิของช่างถ่ายภาพ 5.ลกั ษณะการถ่ายทาสารคดี ถ่ายภาพสารคดี การถ่ายภาพในเชิงสารคดี คือ การบนั ทึกปรากฏการณ์ ขอ้ เทจ็ จริงเพ่อื บอกเล่าความจริง ตามความ เป็นจริง โดยไม่บิดเบือน และไม่ถ่ายภาพนาความคิดหรือความรู้สึกของผคู้ น โดยเฉพาะประเดน็ เร่ืองที่ ค่อนขา้ งละเอียดอ่อน เช่น เร่ืองเกี่ยวกบั การเมือง ศาสนา และความเช่ือ แต่ท้งั น้ีท้งั น้นั วิธีการเล่าเร่ืองกข็ ้ึนอยู่ กบั เรื่องท่ีตอ้ งการจะเล่าดว้ ย หากเป็นประเดน็ ละเอียดอ่อน หรือเป็นปรากฏการณ์ท่ียงั เป็นท่ีถกเถียงกนั อยใู่ น สงั คม ช่างภาพจาเป็นจะตอ้ งถ่ายทอดขอ้ เทจ็ จริงอยา่ งตรงไปตรงมา ถ่ายภาพใหค้ รอบคลุมทุกดา้ น โดยไม่ใช้ เทคนิคหรือจดั ภาพที่ผดิ ธรรมชาติ แต่หากเป็นประเดน็ ที่ชดั เจนแลว้ อยา่ งเช่น ยาเสพติด เดก็ เร่ร่อน อุบตั ิภยั ฯลฯ ช่างภาพอาจตอ้ งถ่ายทอดใหเ้ ห็นอารมณ์ ความรู้สึกในภาพ เพื่อใหค้ นดูรู้สึกร่วมกบั ภาพและเรื่องน้นั ได้ ถ่ายภาพเบ้ืองตน้ http://siripongphoto.blogspot.com/2014/11/ สืบคน้ วนั ที่ 15/08/2564) 1.ความหมายของการ ถ่ายภาพสารคดี งานเขียนสารคดีคือการนาเอาขอ้ เทจ็ จริงท่ีเป็น ขอ้ มูลความรู้ในเชิงวชิ าการมาเรียบเรียงเขียนใหอ้ ่าน ง่ายข้ึน โดยใชเ้ ทคนิคของงานวรรณกรรมเขา้ มาช่วย ใหผ้ อู้ ่านใชว้ จิ ารณญาณในการตดั สิน เพอ่ื ใหเ้ ขา้ ถึง ความดี ความจริง และความงามดว้ ยตนเอง บางคร้ังการใชต้ วั อกั ษรเป็นส่ือเพยี งอยา่ งเดียวกไ็ ม่สามารถบอก เล่า “สาร” หรือเรื่องราวไดท้ ้งั หมด ภาพถ่ายจึงเป็นองคป์ ระกอบท่ีสาคญั ของงานเขียนสารคดี และอาจ สาคญั ไม่นอ้ ยไปกวา่ ตวั หนงั สือเลย ดงั คากล่าวที่วา่ “ภาพหน่ึงภาพ แทนคาลา้ นคา” ความหมาย https://www.facebook.com/notes/387254519070222/ สืบคน้ วนั ที่ 15/08/2564)

2 2.การเตรียมตวั ในการถ่ายภาพสารคดี 1. ปรับช่วงเลนส์ไปที่ระยะกวา้ งสุด 2. หาจุดถ่ายท่ีเป็นแนวยาว มีความเขม้ แสงท่ีไม่ต่างกนั มาก 3. จุดยนื ตอ้ งมน่ั คง 4. ไม่ควรถ่ายในที่มีการเคลื่อนไหว 5. การถ่ายแต่ละคร้ังไม่ควรทิ้งเวลาไปนานๆ เพราะความต่างแสงจะเปลี่ยนไป ดงั น้นั เพ่อื ท่ีใหภ้ าพของเราเกิดการสนั่ ไหวนอ้ ยที่สุดและไม่ตอ้ งดนั ISOสูงๆเพอ่ื ลดการเกิด Noise ในภาพเรา ควรจะมีอุปกรณ์เสริม เช่น ขาต้งั กลอ้ ง สายลน่ั ชตั เตอร์ (Remote Control) แฟลช การเตรียมตวั ในการถ่ายภาพ http://siripongphoto.blogspot.com/2014/11/ สืบคน้ วนั ที่ 15/08/2564)

3 3.เทคนิคการถ่ายภาพสารคดี 3.1 สารคดีหมายถึง การเกิดข้ึนจริง ในสภาพแวดลอ้ มน้นั ๆ การถ่ายภาพแนวสารคดี จะถ่ายกนั ในสถานท่ีจริง เรื่องราวเกิดข้ึนจริง เทคนิคการถ่ายภาพจะเป็นการถ่าย บุคคลสวนมาก เพราะคน เป็นตวั สร้างเร่ืองราว ใหเ้ กิดข้ึนนนั่ เอง ก่อนจะถ่ายภาพ ใหศ้ ึกษาเรื่องราว หรือ ประวตั ิของเรื่องราวท่ีจะถ่ายก่อน อาจจะใชเ้ วลาดว้ ยกนั กบั คนทอ้ งถิ่น ฟังเรื่องท่ีเคา้ เล่า เพ่อื จะไดเ้ รื่องราวที่ สมบูรณ์ที่สุด

4 3.2 จบั ภาพผคู้ น และมองหาลกั ษณะความเป็นตวั ตนของแต่ละคน การท่ีจะรู้ถึงความเป็นตวั ตนและการสื่ออกมาเพ่อื ใหค้ นอื่นเขา้ ใจสมั ผสั ไดอ้ ยา่ งที่เราสมั ผสั ตอ้ งอาศยั ระยะเวลา สารคดีเก่ียวกบั คน กต็ อ้ งใชเ้ วลากบั คน เพือ่ ดูลกั ษณะและพฤติกรรม เพื่อจะเห็นความโดดเด่น และใชเ้ รื่องราวเหล่าน้นั เพอื่ แสดงใหเ้ ห็นถึงความเป็นตวั ตนของตวั แบบ หรือจุดเด่นของเร่ืองราวที่เกิดข้ึน อีกดว้ ย

5 3.3 มองหารายละเอียด มองหาเรื่องราวและรายละเอียด ถ่ายภาพรวมและระยะใกลเ้ พอื่ ใหเ้ ห็นรายละเอียดชดั ข้ึน เพราะการถ่ายสาร คดี ไม่จะเป็นตอ้ งเห็นหนา้ ของตวั แบบทุกรูปแต่รายละเอียดเช่น การจบั หรือจดั วางสิ่งของหรือกระบวนการ กท็ าใหเ้ รื่องราวไดถ้ ูกถ่ายทอดไดช้ ดั เจนมากข้ึน 3.4 บางภาพไม่จาเป็นตอ้ งแสดงหนา้ ตา ไม่ใชท้ ุกรูปท่ีจะตอ้ งเห็นหนา้ ตาชดั เจนแต่องคป์ ระกอบรอบ ๆ ตวั แบบ จะแสดงออกใหเ้ ห็นเองวา่ ทาอะไร เกิดอะไรข้ึนโดยไมจ่ ะเป็นตอ้ งถ่ายหนา้ ตาอาจจะลองถ่ายเฉพาะเทา้ หรือเห็นบางส่วนกไ็ ดภ้ าพหลายภาพท่ี โด่งดงั กไ็ ม่มีภาพของใบหนา้ ข้ึนมาเลย แต่กส็ ามารถสื่อเร่ืองราวออกมาอยา่ งชดั เจน

6 3.5 สร้างตานานโดยใหภ้ าพเล่าเร่ือง การเล่าเรื่องเป็นศาสตร์และศิลป์ จากเทคนิคที่กล่าวมาก่อนหนา้ จะช่วยภาพแสดงออกใหร้ ู้วา่ กาลงั เกิด สถานการณ์อะไรและมีความรู้สึกอยา่ งไร แต่ช่างภาพจะตอ้ งพยายามเกบ็ รายละเอียดดว้ ย เทคนิคการถ่ายภาพ https://www.photoschoolthailand.com/5- %E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%81%E0 %B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%96%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%A0%E0% B8%B2%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8 %B2/ สืบคน้ วนั ที่ 15/08/2564)

7 4.คุณสมบัตขิ องช่างถ่ายภาพ 1. ตอ้ งรู้จกั ผอู้ ่าน วธิ ีที่จะทาใหร้ ู้จกั หรือเขา้ ใจผอู้ ่านในข้นั แรกคือดูวา่ ภาพถ่ายใหห้ นงั สือพิมพป์ ระเภทไหน เช่น หนงั สือพมิ พร์ ายวนั รายสปั ดาห์ หนงั สือพิมพม์ หาวทิ ยาลยั หรือส่ิงพมิ พเ์ พอื่ คนกลุ่มใดกลุ่มหน่ึง เพ ประเภทของหนงั สือพิมพจ์ ะช่วยใหท้ ราบประเภทของผอู้ ่านที่มีความตอ้ งการและความสนใจแตกต่างกนั 2. ตอ้ งมีความรู้เร่ืองเน้ือหาขา่ วสาร (message) งานของช่างภาพคือการบอกผดู้ ูวา่ เกิดอะไรข้ึน ดงั น้นั ก่อนที่ จะบอกหรือส่ือสารเร่ืองราวตาง ๆ ไปยงั ผดู้ ูหรือผอู้ ่าน ช่างภาพตอ้ งเขา้ ใจและรู้เร่ืองท่ีเกิดข้ึนดีกวา่ และ มากกวา่ คนอ่ืน ๆ การเร่ิมตน้ ดว้ ยการสารวจวิจยั (research) และหาขอ้ มูลดว้ ยการอ่านและแลกเปล่ียนความ คิดเห็นกบั ผรู้ ู้หรือผเู้ กี่ยวขอ้ งต่าง ๆ ใหม้ ากท่ีสุดก่อนลงมือทางานกเ็ ป็นวิธีท่ีดี 3. ตอ้ งมีทกั ษะหรือความสามารถในการคาดหมาย ซ่ึงแบ่งออกเป็น 3 ระดบั คือ 3.1 การคาดหมาย ในระยะเวลาท่ียาวนานหรือแนวโนม้ ต่าง ๆ (trend) เช่น สงั เกตเห็นความผดิ ปรกติของลม ฟ้าอากาศที่ร้อนมากข้ึนทุกปี หรือผคู้ นในชุมชนเจบ็ ป่ วยดว้ ยโรคบางอยา่ งมากข้ึนอยา่ งเห็นไดช้ ดั ช่างภาพ อาจตอ้ งคิดล่วงหนา้ ถึงส่ิงท่ีจะเกิดข้ึนและผลกระทบต่าง ๆ รวมท้งั การแกไ้ ขปัญหาของผทู้ ่ีมีหนา้ ที่เก่ียวขอ้ ง 3.2 การคาดหมายเกี่ยวกบั เหตุการณ์ท่ีจะเกิดข้ึนเป้นการเฉพาะ (specific event) ในระยะเวลาไม่นานนกั เช่น ใน ก่อนเปิ ดภาพเรียนกค็ าดหมายไดว้ า่ เม่ือถึงเวลาปิ ดภาค ผปู้ กครองและบุตรหลานจะมีกิจกรรมอะไรบา้ ง จึงควรเตรียมตวั และเครื่องมือเครื่องใช้ อุปกรณ์ต่าง ๆ ล่วงหนา้ ซ่ึงอาจใชเ้ วลาเป็นสปั ดาห์หรือแค่วนั เดียว เพื่อใหพ้ ร้อมท่ีจะทางานไดท้ นั ทีเม่ือมีกิจกรรมหรือเกิดเหตุการณ์ข้นึ 3.3 การคาดหมายขณะอยใู่ นเหตกุ ารณ์น้นั (moment within event) หมายถึงสญั ชาตญาณในการคาดเดา เหตุการณ์ท่ีจะเกิดข้ึนในวนิ าทีน้นั 4.ตอ้ งแสดงใหเ้ ห็นผลกระทบที่เก่ียวขอ้ งกบั ผคู้ น เม่ืออยใู่ นเหตุการณ์อยา่ ลืมถ่ายภาพที่เป็นหวั ใจสาคญั ของ เรื่องราวที่ตอ้ งการจะบอกหรือสื่อสารไปยงั ผดู้ ูหรือผอู้ ่าน และที่สาคญั ควรถ่ายภาพใหเ้ ห็นวา่ กิจกรรมหรือ เหตุการณ์ท่ีเกิดข้ึนน้นั สร้างผลกระทบโดยตรงต่อพวกเขาอยา่ งไร คุณสมบตั ิของช่างถ่ายภาพ http://www.portfolios.net/m/group/discussion?id=2988839%3ATopic%3A279940 สืบคน้ วนั ที่ 15/08/2564)

8 5.ลกั ษณะการถ่ายทาสารคดี 1. ไม่มีกาลเวลา (Timelessness) สารคดีส่วนใหญ่ไม่ไดม้ ีคุณค่าเพราะความทนั ต่อเวลาหรือความสดใหม่ แต่ มกั ทาใหผ้ อู้ ่านรู้สึกว่าเรื่องน้นั สดใหม่และทนั สมยั อยเู่ สมอ ต่างจากภาพข่าวท่ีตอ้ งเป็ นเร่ืองหรือเหตุการณ์ที่ เกิดข้ึนสด ๆ ร้อน ๆ แต่จะเก่าและลา้ สมยั อยา่ งรวดเร็ว 2. เป็ นส่วนหน่ึงของชีวิต (Slice of Life) ถา้ เป็ นภาพข่าวคุณค่าของภาพจะมีมากข้ึนถา้ ซบั เจคมีช่ือเสียง และ กิจกรรมหรือเหตุการณ์ท่ีเกิดข้ึนมีความสาคญั หรือรุนแรงซ่ึงก่อใหเ้ กิดความรู้สึกต่าง ๆ เช่น สะเทือนใจ หรือ เศร้าสลด แต่สารคดีจะตรงกนั ขา้ ม เพราะสารคดีจะบนั ทึกสิ่งต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็ นผคู้ น สถานท่ี หรือสิ่งของ ธรรมดา ๆ ที่เห็นไดห้ รือเป็ นส่วนหน่ึงของชีวิตประจาวนั เช่น เร่ืองเด็กในสถานรับเล้ียงเด็ก หรือการออก กาลงั กายในสวนสาธารณะ 3. สารคดีจากข่าว (Featuring the News) เมื่อเกิดความเสียหายร้ายแรงจากไฟไหม้ ภาพข่าวอาจถ่ายให้เห็น ตารวจหรือเจา้ หนา้ ที่ดบั เพลิง และอาสาสมคั รกาลงั ช่วยชีวิตผปู้ ระสบภยั โดยมีอาคารท่ีถูกไฟไหมเ้ ป็ นพ้ืน หลงั และบรรยายความเสียหายท่ีเกิดจากไฟไหม้ พร้อมรายช่ือผบู้ าดเจบ็ และเสียชีวิต แต่สารคดีจากข่าวหรือ สารคดีเชิงข่าว (news feature) น้นั อาจถ่ายภาพตารวจดบั เพลิงที่กาลงั ช่วยชีวิตสุนขั และตีพิมพค์ ู่กนั กบั ภาพ ผบู้ าดเจบ็ และความเสียหายของอาคารโดยทวั่ ไป นกั เขียนบางคนใหค้ านิยามคาวา่ “สารคดี” วา่ หมายถึงอะไรกไ็ ดท้ ่ีไม่ใช่ขา่ ว แต่แมว้ า่ สารคดีจะรวมทุกสิ่งทุก อยา่ งท่ีไม่ใช่ข่าวหรือกีฬา แต่การแยกและระบุประเภทวา่ หมายถึงอะไรบา้ งน้นั ทาไดย้ าก เพราะมีหมวดหมู่ กวา้ งขวางมาก ท่ีสาคญั กวา่ การแยกและระบุประเภทคือตอ้ งรู้วา่ จะนาเสนอดว้ ยวิธีใดจึงจะทาใหผ้ ดู้ ูสนใจ ลกั ษณะการถ่ายทา http://www.portfolios.net/m/group/discussion?id=2988839%3ATopic%3A279940 สืบคน้ วนั ที่ 15/08/2564)

9 บรรณานุกรม ถ่ายภาพเบ้ืองตน้ http://siripongphoto.blogspot.com/2014/11/ สืบคน้ วนั ท่ี 15/08/2564) ความหมาย https://www.facebook.com/notes/387254519070222/ สืบคน้ วนั ท่ี 15/08/2564) การเตรียมตวั ในการถ่ายภาพ http://siripongphoto.blogspot.com/2014/11/ สืบคน้ วนั ท่ี 15/08/2564) เทคนิคการถ่ายภาพ https://www.photoschoolthailand.com/5- %E0%B9%80%E0%B8%97%E0%B8%84%E0%B8%99%E0%B8%B4%E0%B8%84%E0%B8%81%E0 %B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%96%E0%B9%88%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B8%A0%E0% B8%B2%E0%B8%9E%E0%B9%80%E0%B8%8A%E0%B8%B4%E0%B8%87%E0%B8%AA%E0%B8 %B2/ สืบคน้ วนั ที่ 15/08/2564) คุณสมบตั ิของช่างถ่ายภาพ http://www.portfolios.net/m/group/discussion?id=2988839%3ATopic%3A279940 สืบคน้ วนั ที่ 15/08/2564) ลกั ษณะการถ่ายทา http://www.portfolios.net/m/group/discussion?id=2988839%3ATopic%3A279940 สืบคน้ วนั ท่ี 15/08/2564)

10 ภาคผนวก

11 ประวตั ผิ ู้ทา ชื่อ – นามสกลุ นายพงศภัค โตมา ช่ือเล่น เว่น วนั เดือน ปี เกดิ 23 พฤษภาคม พ.ศ.2544 ประวตั ิการศึกษา สาเร็จการศึกษาระดบั ประกาศนยี บตั รวชิ าชีพ (ปวช.) สาขาวชิ าคอมพวิ เตอร์กราฟิ กวทิ ยาลยั อาชีวศึกษานครสวรรค์ ปัจจุบนั กาลงั ศึกษา ระดบั ประกาศนียบตั รวชิ าชีพช้ันสูง (ปวส.) สาขาวชิ า คอมพวิ เตอร์กราฟิ กวทิ ยาลยั อาชีวศึกษานครสวรรค์