ลักษณะตลาดสินค้าและบริการ

ลกั ษณะตลาดสนิ คา้ และบรกิ าร ความรู้เก่ียวกั บสนิ คา้ และตลาดสนิ คา้ อุปโภคบริโภค โดยสนิ คา้ (Goods) หมายถึง สงิ่ ท่ีถูกพัฒนาข้ึนเพ่ือ เสนอขายแกผ่ ูบ้ ริโภค ให้ผูบ้ ริโภคเกิดการซ้ือ และสามารถสร้างความพึงพอใจแกผ่ ูบ้ ริโภคได้ หากสงิ่ นั น้ สนองความตอ้ งการของผูบ้ ริโภคไดเ้ ป็นอยา่ งดี สนิ คา้ เป็นสงิ่ ท่ีมีตัวตน และสามารถจับตอ้ งได้ ประเภทของ สนิ คา้ สามารถแบง่ ประเภทของสนิ คา้ ออกเป็น 2 กลุม่ ดังน้ี 1) สินค้าอุปโภคบริโภค (Consumer Goods) เป็นสนิ คา้ ท่ีถูกซ้ือโดยผูบ้ ริโภคคนสุดทา้ ยเพ่ือนำไปสนอง ความตอ้ งการของตนเอง หรือบุคคลในครอบครั ว สนิ คา้ อุปโภคบริโภค สามารถแขง่ เป็นประเภทยอ่ ยๆ ได้ ดั งน้ี 1.1 สินค้าสะดวกซ้ือ (Convenience Goods) เป็นสนิ คา้ ท่ีผูบ้ ริโภคมักซ้ือเป็นประจำ ราคาไมส่ ูง หากตรา ย่ีห้อท่ีตอ้ งการหรือท่ีเคยใชอ้ ยูเ่ ป็นประจำไมม่ ี กส็ ามารถใชต้ ราย่ีห้ออ่ืนทดแทนกั นได้ สนิ คา้ สะดวกซ้ือ ยังแบง่ ยอ่ ยออกเป็นอีก 3 ชนิด ดังน้ี 1.1.1 สินค้าจำเป็ น หมายถึง สนิ คา้ ท่ีผูบ้ ริโภคมีความจำเป็นตอ้ งใช้ มีการวางแผนการซ้ือบา้ ง เลก็ น้อย เชน่ ขนมปั ง อาหารกระป๋ อง ผลไม้ เป็นตน้ สว่ นใหญผ่ ูข้ ายมักวางขายสนิ คา้ ประเภทน้ีบริเวณท่ีผู้ บริโภคผา่ นไปมาเป็นประจำ เชน่ ทางเขา้ หมูบ่ า้ น ปากซอย เป็นตน้ 1.1.2 สินค้าซ้ือเฉพาะหน้ า หมายถึง สนิ คา้ ท่ีซ้ือโดยไมม่ ีการวางแผนมากอ่ น การตัดสนิ ใจซ้ือเกิด จากแรงกระตุน้ หรือจุดเดน่ ของสนิ คา้ นั น้ เชน่ ผูบ้ ริโภคตัดสนิ ใจซ้ือนิตยสาร เพราะพอใจนางแบบท่ีอยูห่ น้า ปก หรือตัดสนิ ใจซ้ือเส้อื เพราะเป็นแบบท่ีชอบ เป็นตน้ 1.1.3 สินค้าท่ีซ้ือเพราะความเร่งด่วน หมายถึงสนิ คา้ ท่ีตัดสนิ ใจซ้ือเพราะสถานการณ์บังคับ ไมม่ ี การวางแผนลว่ งหน้า เชน่ เม่ือประสบอุบัติเหตุเป็นแผล ตอ้ งซ้ือพลาสเตอร์ยาเพ่ือปิดแผลทันที เป็นตน้

1.2 สินค้าเปรียบเทียบซ้ือ (Shopping Goods) เป็นสนิ คา้ ท่ีผูบ้ ริโภคมีการแสวงหา และเปรียบเทียบ เก่ียวกั บ รูปแบบ ราคา สี ขนาด ฯลฯ กอ่ นการตัดสนิ ใจซ้ือ สนิ คา้ เปรียบเทียบซ้ือราคาสูงกวา่ สนิ คา้ สะดวกซ้ือ สนิ คา้ เปรียบเทียบซ้ือแบง่ ออกเป็นประเภทยอ่ ย ไดด้ ังน้ี 1.2.1 สินค้าท่ีเหมือนกั น เป็นสนิ คา้ ท่ีมีรูปร่างคลา้ ยคลึงกั น หรือเหมือนกั น เชน่ โทรทัศน์ ตูเ้ ยน็ เตาแกส๊ เป็นตน้ ผูบ้ ริโภคมักนำเร่ืองเก่ียวกั บตราย่ีห้อมาใชใ้ นการตัดสนิ ใจซ้ือ 1.2.2 สินค้าท่ีมีความแตกต่างกั น เป็นสนิ คา้ ชนิดเดียวกั นท่ีมีความแตกตา่ งกั นในบางเร่ือง เชน่ คุณภาพ แบบ วัตถุดิบท่ีใชท้ ำ เป็นตน้ โดยผูบ้ ริโภคนำความตอ้ งการของตนเอง ความจำเป็นในการใชง้ าน หรือรสนิยมของตนเอง มาใชใ้ นการตัดสนิ ใจซ้ือ 1.3 สินค้าเจาะจงซ้ือ (Specialty Goods) เป็นสนิ คา้ ท่ีผูบ้ ริโภคตัง้ ใจซ้ือ โดยมานำเร่ืองราคามาเป็นสงิ่ สำคัญ แตม่ ักพิจารณาเก่ียวกั บตราย่ีห้อท่ีตอ้ งการ หรือคุณสมบัติตามท่ีตอ้ งการ เชน่ หากตอ้ งการซ้ือรถยนต์ ตอ้ งเป็นย่ีห้อเบนซ์ หรือตอ้ งการซ้ือโทรศัพทม์ ือถือย่ีห้อ Apple เทา่ นั น้

1.4 สินค้ามิได้แสวงซ้ือ (Unsought Goods) เป็นสนิ คา้ ท่ีผูบ้ ริโภคอาจไมร่ ู้จัก จะตอ้ งอาศัยผูม้ ีความรู้ ความชำนาญมาช้ีแนะ หรือนำเสนอให้เกิดความตอ้ งการ สนิ คา้ มิไดแ้ สวงซ้ือ แบง่ ออกได้ ดังน้ี 1.4.1 Regular Unsought Goods เป็นสนิ คา้ ท่ีมีขายอยูแ่ ลว้ แตผ่ ูบ้ ริโภคไมไ่ ดใ้ สใ่ จ ท่ีจะแสวงหา ซ้ือ เชน่ ประกั นชีวติ เป็นตน้ 1.4.2 New product Unsought Goods เป็นสนิ คา้ ท่ีผลิตข้ึนมาใหม่ หรือสนิ คา้ ท่ีเคยมีอยูใ่ น ทอ้ งตลาด แตไ่ ดม้ ีการพัฒนาให้มีคุณสมบัติท่ีแปลกใหม่ ไมเ่ คยมีมากอ่ น หรือผลิตภั ณฑท์ ่ีไมเ่ คยมีใน ทอ้ งตลาดมากอ่ น เชน่ แอร์เคล่ือนท่ี กลอ้ งถา่ ยรูปท่ีสามารถอัพรูปข้ึน Face book ไดท้ ันที เป็นตน้ 2) สินค้าอุตสาหกรรม (Industrial Goods) เป็ นสินค้าท่ีผู้ซ้ือเป็ นผู้ใช้ทางอุตสาหกรรม ซ้ือเพ่ือใช้ เป็ นวั ตถุดิบในการผลิต หรือใช้เป็ นสว่ นประกอบ เพ่ือให้เกิดเป็ นสินค้าสำเร็จรูป แบ่งเป็ นประเภท ย่อยได้ดั งนี้ 2.1 วัตถุดิบ (Raw Materials) หมายถึง สนิ คา้ ท่ีเกิดข้ึนตามธรรมชาติ หรือเกิดจากการทำ เกษตรกรรม เชน่ ป่ าไม้ แร่ธาตุ ดิน ทราย ผัก ผลไม้ สัตวเ์ ล้ียง เป็นตน้ 2.2 วัสดุและช้ินสว่ น (Fabricating Materials and Parts) ผลิตภั ณฑอ์ ุตสาหกรรมท่ีเป็น ช้ินสว่ น สำหรั บผลิตภั ณฑส์ ำเร็จรูป วัสดุประกอบจะกลาย เป็นสว่ นหน่ึงของผลิตภั ณฑ์ เชน่ แผน่ ยางพารา ดา้ ย แป้ ง ช้ินสว่ นประกอบ ซ่ึงจะนำไปทำเป็นยางรถยนต์ และอะไหลร่ ถยนต์ จะไมม่ ีการเปล่ียนแปลงรูปร่างสูก่ ระบวน การผลิต 2.3 สงิ่ ติดตัง้ (Installations) หมายถึง สนิ คา้ ประเภททุน (Capital Item) มีความสำคัญในกระบวน การผลิต มีอายุการใชง้ านนาน มูลคา่ สูง เชน่ เคร่ืองจักร อาคาร ฯลฯ 2.4 อุปกรณ์ประกอบ (Accessory Equipment) หมายถึง เคร่ืองมือท่ีใชใ้ นการประกอบการดำเนิน การผลิต โดยไมเ่ ก่ียวกั บกระบวนการผลิต เชน่ เคร่ืองถา่ ยเอกสาร เคร่ืองพิมพด์ ีด โทรสาร โตะ๊ เกา้ อ้ี เป็ นตน้ 2.5 วัสดุสน้ิ เปลือง (Operating Supplies) หมายถึง สนิ คา้ ท่ีใชใ้ นการดำเนินงานซ่ึงมีอายุการใช้ งานสัน้ มูลคา่ ต่ำ ผูซ้ ้ือใชค้ วามพยายามในการซ้ือน้อย เชน่ กระดาษ แฟ้ ม ตัวหนีบ เป็นตน้ 2.6 บริการทางอุตสาหกรรม (Service) หมายถึง หน่วยงานท่ีชว่ ยอำนวยความสะดวก หรือ สนั บสนุนการดำเนินงานของธุรกิจ เชน่ บริการทำความสะอาด บริการตรวจสภาพเคร่ืองจักร สำนั กงาน กฎหมาย เป็นตน้

ลั กษณะของผู้ซ้ือสินค้าอุตสาหกรรมผู้ซ้ือสินค้าอุตสาหกรรม หรือผู้ใช้ทางอุตสาหกรรม มีลั กษณะ สำคั ญดั งนี้ 1) จำนวนผูซ้ ้ือ ผูซ้ ้ือสนิ คา้ อุตสาหกรรมมีจำนวนน้อยกวา่ เม่ือเปรียบเทียบกั บจำนวนของผูบ้ ริโภค 2) ขนาดของผูซ้ ้ือ ถึงแมว้ า่ จำนวนของผูซ้ ้ือจะมีจำนวนน้อยกวา่ จำนวนของผูบ้ ริโภค แตป่ ริมาณการ ซ้ือแตล่ ะครั ง้ จะซ้ือจำนวนมาก โดยเฉพาะกิจการขนาดใหญ่ มีปริมาณการซ้ือแตล่ ะครั ง้ มากกวา่ กิจการขนาด เลก็ 3) ท่ีตัง้ ของผูซ้ ้ือ ผูซ้ ้ือสนิ คา้ อุตสาหกรรมจะอยูก่ ั นอยา่ งหนาแน่นในบางพ้ืนท่ี เฉพาะในเขตท่ีเป็นท่ี ตัง้ ของพ้ืนท่ีอุตสาหกรรม หรือเขตท่ีมีธุรกิจอยูเ่ ป็นจำนวนมาก ซ่ึงผูจ้ ัดจำหน่ายจะตอ้ งศกึ ษาท่ีตัง้ ของผูซ้ ้ือ เพ่ือ การวางแผนชอ่ งทางการจัดจำหน่าย ให้เหมาะสม 4) การตลาดแนวนอนและการตลาดแนวยืน การตลาดแนวนอน เป็นตลาดท่ีมีผูซ้ ้ือจำนวนมาก ตัวอยา่ งการตลาดแนวนอน เชน่ ผลิตภั ณฑท์ ำความสะอาด เป็นสนิ คา้ ท่ีทุกกิจการจะตอ้ งใช้ จึงมีลูกคา้ จำนวน มาก เป็นตน้ สว่ นการตลาดแนวยืน เป็นการผลิตสนิ คา้ เพ่ือกลุม่ ลูกคา้ เฉพาะกลุม่ ใดกลุม่ หน่ึง เชน่ ผูผ้ ลิต เคร่ืองมือจับปลา จะขายให้เฉพาะกั บผูท้ ่ีประกอบกิจการดา้ นการจับปลาเทา่ นั น้ เป็นตน้ ดังนั น้ เม่ือ เปรียบเทียบ การตลาดแนวนอนจะสามารถขายสนิ คา้ กั บผูซ้ ้ือจำนวนมากรายกวา่ ทำให้การจัดการการตลาด แนวยืนทำไดย้ ากกวา่ การตลาดแนวนอน การตลาดแนวยืนจะตอ้ งรวบรวมลูกคา้ และวางแผนกระจายสนิ คา้ อยา่ งเหมาะสม ซ่ึงเป็นเร่ืองท่ีคอ่ นขา้ งลำบากและยุง่ ยาก 5) อำนาจซ้ือ ฐานะของกิจการ เป็นสงิ่ แสดงถึงอำนาจซ้ือของกิจการ ซ่ึงฐานะของกิจการนั น้ อาจ คำนวณจากปริมาณการขาย เปรียบเทียบกั บคา่ ใชจ้ า่ ย หรืออาจวัดไดจ้ ากปริมาณลูกคา้ ของกิจการนั น้ ๆ วา่ มี มากน้อยเพียงใด กิจการท่ีมีลูกคา้ มาก มักมีอำนาจซ้ือมากกวา่ กิจการท่ีมีลูกคา้ น้อยกวา่