อาหารผู้ป่วยเบาหวาน

แนวทางการเลือกอาหารทเี่ หมาะสม สำหรบั ผเู ปนเบาหวาน นำ้ มนั น้ำตาล เกลือ วันละนอยๆ นม วนั ละ 1-2 แกว เนือ้ สตั ว วันละ 6-12 ชอ นโตะ ผกั 4-6 ทพั พี ผลไม วันละ 3-5 สวน กลุมขา ว แปง 8-12 ทัพพี 1. กินอาหารใหหลากหลายและครบทุกหมู คือ ขา ว/แปง /ธัญพืช ผกั ผลไม เนอื้ สตั ว/ ถ่วั นมและไขมัน เพ่อื ใหไดรบั สารอาหารทคี่ รบถวน 2. เลือกอาหารท่มี ใี ยอาหารสงู เชน ขาวกลอ ง ธัญพืชไมขดั สี ผัก และ ผลไม 3. กินอาหารตามปรมิ าณท่นี ักกำหนดอาหารแนะนำโดยกินอาหารแตละหมใู นปริมาณใกลเ คียงกนั ทกุ วนั 4. กินอาหารแตล ะมอ้ื ใหหา งกันประมาณ 4-5 ช่วั โมง 5. ไมง ดอาหารมือ้ ใดมอื้ หนง่ึ 6. กนิ อาหารในเวลาใกลเ คียงกนั ทกุ วนั 7. หลกี เลีย่ งอาหารที่มีไขมนั และน้ำตาลสงู 8. หลีกเลี่ยงขนมหวาน ขนมขบเค้ียว รวมท้งั เครื่องด่มื ที่มีการเติมนำ้ ตาล 9. ดแู ลน้ำหนักตวั ใหอยูในเกณฑท่เี หมาะสม สำหรับผูท น่ี ำ้ หนักเกนิ การลดน้ำหนักลง จากเดมิ รอยละ 5-10 (ประมาณ 3-10 กโิ ลกรัม) จะชวยใหคุมระดับนำ้ ตาลในเลอื ดไดดี

คารโ บไฮเดรต ใหพลงั งานกับรางกาย แบง ไดเ ปน 2 ประเภท คอื 1. คารโบไฮเดรตเชงิ เด่ยี ว (Simple carbohydrate) ไดแกน ้ำตาลกลูโคส น้ำตาลทราย (ซูโครส) น้ำตาลนม (แลคโตส) และนำ้ ตาลผลไม (ฟรุคโตส) 1.2.นำ้ ตาลซูโครส มีผลทำ ใหระดบั นำ้ ตาลในเลอื ดสูงผเู ปนเบาหวานไมค วรรบั ประทานน้ำตาลมาก จนเกนิ ไป เนอื่ งจากนำ้ ตาลใหแตพลงั งานไมม ีสารอาหารอน่ื ทจี่ ำเปน และมีประโยชนต อรางกาย 1.3.น้ำตาลฟรคุ โตส เปนนำ้ ตาลที่ใหความหวานมากท่สี ุด พบมาก ในผลไม และน้ำ ผ้งึ การใชน้ำตาล ฟรคุ โตสใหความหวานแทนนำ้ ตาลซูโครสชวย ใหการคุมระดบั น้ำ ตาลในเลือดดขี น้ึ ได แตก ารใชม าก เกินไปจะทำใหระดบั ไขมนั ไตรกลีเซอไรดส ูงได คารโบไฮเดรตเชิงซอ น (Complex carbohydrate) ไดแกแปง และใยอาหาร พบมากในถว่ั ตา งๆ ผัก ผลไม ธัญพืช ไมขัดสคี ารโบไฮเดรตเชิงซอนจะถูกยอ ยอยา งชาๆ และคอ ยๆ ปลอย พลังงานใหก บั รา งกายและใยอาหารยงั ชวยชะลอการดูดซมึ ของน้ำ ตาลกลโู คส ชว ยในการ คุมระดบั นำ้ ตาลในเลือดและชว ยในการลดระดบั ไขมันไตรกลีเซอไรดในเลอื ดได

โปรตีน ใชใ นการสรางและซอ มแซมเนื้อเย่ือตา งๆ ของรา งกาย รวมถงึ สรางเอนไซมแ ละฮอรโ มนเพอื่ ชว ย ใหรา งกายทำงานไดอยา งปกติ ควรบรโิ ภคปลา เนือ้ ไก ผลติ ภัณฑจ ากนมพรองหรอื ขาดมันเนย แนะนำ ควรบริโภคปลาอยางนอ ย 2 คร้งั /สัปดาห เพ่ือใหไดโ อเมกา 3 ควรหลกี เลย่ี งการบรโิ ภค เนื้อสัตวติดหนงั หรอื ติดมนั และเนอ้ื สตั วแปรรูปตางๆ ไมใชโปรตีนใน การแกไ ขหรอื ปอ งกนั ภาวะน้ำ ตาลในเลือดต่ำ เฉียบพลนั ไขมนั เปนสว นประกอบของผนังเซลลตางๆ ในรางกายและของฮอรโมนบางชนดิ แตไขมันใหพลงั งานสงู การกนิ ไขมนั ปริมาณมากอาจทำ ใหอว น และเพ่มิ ความเส่ียงตอ การเกิดโรคหวั ใจซ่ึงผเู ปน เบาหวานมคี วามเสยี่ งตอ การเกิดโรคหัวใจ มากกวา ผูไมเปน เบาหวานอยแู ลว ดงั นั้น จึงควรจำกดั การบรโิ ภคไขมันทกุ ชนดิ โดยเฉพาะอยางย่ิงไขมัน อิ่มตัวและคอเลสเตอรอล

แอลกอฮอล ผเู ปน เบาหวานควรหลีกเลี่ยงเคร่อื งดื่มแอลกอฮอล หากควบคมุ ระดบั นำ้ ตาลในเลอื ดไดด ี ด่มื แอลกอฮอลเปนครั้งคราวไดโ ดยควรจำกดั ไมเกนิ 1 สวน/วนั สำหรบั ผหู ญิง และไมเกิน 2 สวน/วัน สำหรับผชู าย(1สว น = เบียร 360 มล. หรือ ไวน 150 มล. หรือ เหลา 45 มล.) ไมค วรด่ืม แอลกอฮอล ขณะทอ งวางเพราะอาจทำใหระดบั นำ้ ตาลในเลอื ดต่ำ ได ควรด่มื พรอมกบั การรบั ประทานอาหารเพ่ือ ปอ งกันภาวะนำ้ ตาลในเลือดตำ่ และหลีกเล่ียงการชงกับเครือ่ งดืม่ ท่มี นี ้ำตาล นำ้ ตาลเทียม เปนสารใหค วามหวานทใ่ี ชแ ทนนำ้ ตาลโดยไมมผี ลกบั ระดับน้ำ ตาลในเลือด สารใหค วามหวาน ประเภทนี้ ไดแ ก แอสปารเ ทม อะเซซัลเฟมโปแตสเซ่ยี ม ซคู ราโลส และแซคคารินไดร ับการยอมรับจาก FDA ของประเทศสหรฐั อเมรกิ าวา ปลอดภัยสามารถใชในผปู ว ยเบาหวานไดซ ่งึ ควรใชในปรมิ าณท่ี เหมาะสม โดยน้ำ ตาลเทยี มบางชนดิ ไมท นความรอ นจึงไมควรใชระหวางการประกอบอาหารแตอาจ เติมหลงั จากข้นึ จากเตาแลว