การบา้ นวชิ า นวตั กรรมและเทคโนโลยที างวทิ ยาศาสตร์ นาย ประสทิ ธช,ิ ยั มว่ งมติ ร 63120613107 วทิ ยาศาสตร์ศกึ ษา (เคม)ี
การแยกตัวของแผ-นทวปิ เกิดจากอะไร
แผน# ธรณภี าค และการเคลอื่ นท่ี ในป$ พ.ศ. 2458 นกั อุตุนิยมวทิ ยาชาวเยอรมัน ชอื่ ดร.อัลเฟรด เวเกเนอร@ (Dr.Alfred Wegener) ไดตN ั้งสมมตฐิ านวาS ผนื แผนS ดนิ ท้งั หมดบนโลกเดมิ เปนY แผนS ดนิ ผนื เดียวกนั เรียกวาS พันเจยี (Pangaea) ซ่งึ เปYนภาษากรกี แปลวSา แผน# ดินทัง้ หมด
ตอ\" มาเมือ่ ประมาณ 200 ลา1 นปท3 แี่ ล1ว พนั เจียเริ่มแยกออกเป>นทวีปใหญ\" 2 ทวีป คือ ลอเรเซยี ทางตอน เหนือ และ กอนวานา ทางตอนใต1 โดยทวีปทางตอนใต1จะเคลอ่ื นที่แยกจากกันเป>น อนิ เดยี อเมริกาใต1 และอัฟรกิ า ในขณะท่ีออสเตรเลยี ยงั คงเปน> ส\"วนหนง่ึ ของกอนวานา จนเม่ือประมาณ 65 ลา1 นป3ท่ีผ\"านมา มหาสมทุ รแอตแลนตกิ แยกตวั กว1างขึ้น ทำ ให1อฟั รกิ าเคล่ือนที่ห\"างออกไปจากอเมริกาใต1 แตอ\" อสเตรเลยี ยงั คงเช่อื มอยกู\" ับอนั ตารTกติกา และอเมริกาเหนอื กบั ยโุ รปกย็ ังคงตอ\" เนอื่ งกัน ตอ\" มามหาสมุทรแอตแลนติกขยายกว1างขึ้นอีก อเมรกิ าเหนือและยุโรปจึงแยกจากกัน อเมรกิ าเหนอื โคง1 เว1าเข1าเชอ่ื มกบั อเมริกาใต1 ออสเตรเลยี ก็แยกออกจากอันตารTกตกิ า และอินเดยี ไดเ1 คล่อื นไปชนกบั เอเซียจนเกดิ เป>น ภูเขาหิมาลัยซง่ึ ทำให1เกิดแผ\"นดินและมหาสมทุ รดังท่ีเป>นอยใ\"ู นปจX จบุ นั
การแปรสัณฐานแผน# ธรณีภาค (plate tectonic) แมกมาในชั้นฐานธรณภี าคมีท้ังอุณหภมู แิ ละความดนั สงู จึงเกดิ การดนั ตัวข้ึนมาบนชน้ั ธรณีภาค ทำให1 แผน/ ธรณีภาค (Plate) เกดิ การโก\"งตัวขน้ึ อันเน่อื งจากแรงเค<น (Stress) กระทำตอ\" แผ\"นธรณีภาค และจากสมบตั ิ ความแข็งเปาะของแรธ\" าตุตา\" งๆ ซง่ึ เป>นองคTประกอบของแผ\"นธรณภี าคทำให1แผน\" ธรณีภาคเกิดความเครียด (Strain) ทนต\"อแรงดันของแมกมาไดร1 ะยะหน่ึง ในทส่ี ดุ ก็จะแตกออก ทำใหอ1 ุณหภูมแิ ละความดนั ของแมกมาลดลง เพราะแมกมาถา\" ยโอนความรอ1 นออกสูบ\" รรยากาศภายนอกไดอ1 ยา\" งเร็วและมากขนึ้ เปน> ผลใหแ1 ผ\"นธรณีภาคบรเิ วณ นนั้ เกิดการทรดุ ตวั ลงกลายเป>นหุบเขาทรดุ ในระยะเวลาต\"อมามีน้ำไหลมาสะสมกลายเป>นทะเลที่มรี อยแตกอยใู\" ตท1 ะเล ซง่ึ ต\"อมารอยแตกนนั้ กจ็ ะ เกิดเปน> รอยแยกจนกลายเป>นร/องลกึ (Groove) มีสนั ขอบ (Ridge) และทำใหแ1 มกมาในชน้ั ฐานธรณีภาคสามารถ แทรกดันขน้ึ มาตามรอยแยกแลว1 เคล่ือนทม่ี ว1 นตัวออกมาจากรอยแยกจะทำใหแ1 ผน\" ธรณภี าคใตม1 หาสมทุ รเคล่ือนตวั แยกออกไปท้ังสองขา1 งของรอยแยก พน้ื ทะเลจะขยายกว1างออกไปทง้ั สองดา1 น เรยี กกระบวนการนว้ี \"า การขยายตัว ของพ้นื ทะเล (Sea floor spreading) สว\" นบริเวณตรงกลางกป็ รากฏเป>นแนวเทือกเขากลางมหาสมุทร (Mid Oceanic Ridge)
การเคลื่อนท่ีของแมกมาในชนั้ ฐานธรณีภาคอันเนื่องมาจากการถา\" ยโอนความรอ1 น ก\"อใหเ1 กิดการ เคลอื่ นทเ่ี ปน> วงจรการพาความร1อน และเนื่องจากแมกมาในชัน้ ฐานธรณีภาคมีลกั ษณะเป>นพลาสตกิ หยน\"ุ จงึ ทำให1 แผน\" ธรณภี าคดา1 นบนเคล่ือนที่ออกไปจากรอยแตก และมกี ารเสรมิ เนอื้ ขึ้นมาจากด1านล\"าง ดังนัน้ แผ\"นธรณภี าคอกี ดา1 นหน่ึงจึงมุดลงไป เปน> การสูญเสียเนือ้ โลกไป เพอ่ื ใหเ1 กดิ การสมดลุ นัน่ เอง การเคล่ือนทข่ี องแมกมาในชนั้ ฐานธรณภี าคทำใหส1 \"วนทเ่ี ป>นของแข็งในชนั้ ธรณีภาคเคลอื่ นทไ่ี ปด1วย เกดิ เป>นการเคล่ือนทข่ี องแผ\"นธรณีภาค แผ\"นธรณภี าค (Plate) เกิดจากการแตกร1าวของเปลอื กโลก (Crust) ตงั้ แตบ\" รเิ วณผิวโลกลกึ ลงไปจน สน้ิ สุดชน้ั ธรณภี าค แผน\" ธรณภี าคแบง\" ออกเป>น 2 ชนดิ คอื แผ\"นธรณภี าคภาคพ้ืนทวปี และแผ\"นธรณภี าคใตม1 หาสมุทร แผน\" ธรณภี าคเหลา\" น้มี กี ารเคล่ือนทอ่ี ยตู\" ลอดเวลา และจากการสำรวจรอยตอ\" ของแผน\" ธรณภี าคของนกั ธรณวี ทิ ยา พบวา\" มรี อยต\"อเกดิ ขนึ้ แบบเคลือ่ นตวั แยกออกจากกนั รอยตอ\" ท่ีชนกนั หรอื มุดเข1าหากนั หรอื มีลักษณะการเลือ่ นตัว ผ\"านและเฉียดกนั แบบรอยเล่ือนระนาบด1านขา1 งขนาดใหญ\"
ในป$ พ.ศ.2509 นกั ธรณีวิทยาชาวแคนาดาช่อื จอหน@ ทโู ซ วิลสัน (John Tuzo Wilson) ไดNตง้ั สมมตฐิ านวSา เปลอื กโลกถกู ทำลายและสราN งข้ีนใหมSในลักษณะรีไซเคลิ ทุกๆ 500 ลNานป$ เนอ่ื งจากโลกของเรามีเสนN รอบวงยาวประมาณ 40,000 กโิ ลเมตร จงึ คำนวณไดวN าS เปลอื ก โลกเคลอื่ นทีด่ วN ยความเรว็ ปล$ ะ 4 เซนติเมตร ดังน้นั เปลือกโลกซ่ึงแยกตวั ออกจากกนั ในซีกโลก หน่งึ จะเคลอื่ นทไ่ี ปชนกนั ในซีกโลกตรงขาN มโดยใชเN วลาประมาณ 500 ลNานป$
เปลอื กโลกมหาสมทุ รเกิดขน้ึ ใหม\"จากการโผล\"ขน้ึ ของหนิ หนดื ในจดุ รอ1 น (Hot spot) ใตเ1 ปลอื กโลก หิน หนดื จากฐานธรณีภาคดันเปลอื กทวีปทั้งสองใหแ1 ยกจากกัน และเคล่อื นที่ไปชนกบั เปลือกโลกมหาสมุทรในซกี โลกฝงpX ตรงข1าม ซ่งึ มีอณุ หภมู ิต่ำกว\"าให1จมตวั ลง การชนกนั ทำใหม1 หาสมุทรทางดา1 นตรงขา1 มมีขนาดเลก็ ลง ดังภาพท่ี 4 (ก) จากน้นั เปลือกโลกทวีปเคลอ่ื นท่ไี ปชนกัน ทำให1เกดิ มหาทวีปในซกี โลกหน่ึง (เชน\" พันเจีย) และเกดิ มหาสมุทร ขนาดใหญใ\" นซกี ตรงข1าม ดังภาพที่ 4 (ข) เม่อื เวลาผา\" นไป หนิ หนดื ที่เกิดจากจุดรอ1 นใตเ1 ปลอื กโลก ดันให1เปลอื กโลกทวีปเแยกออกจากกัน เกดิ เปลอื ก โลกมหาสมทุ รขน้ึ มาใหม\" ดนั เปลือกทวปี ให1แยกตวั จากกัน และเคล่อื นทไี่ ปชนกบั เปลือกโลกมหาสมุทรในซกี ตรง ขา1 ม มหาสมทุ รจึงมขี นาดเลก็ ลง ดงั ภาพท่ี 4 (ค) และท1ายท่ีสดุ เปลือกทวีปท้งั สองก็จะชนกันเปน> มหาทวีปอกี ครง้ั กระบวนการเช\"นนีเ้ รยี กวา\" วฏั จักรวิลสนั (Wilson's cycle)
ลักษณะการเคลอื่ นทขี่ องแผ#นธรณีภาค 1. ขอบแผ/นธรณภี าคแยกออกจากกนั รอยต\"อแผ\"นธรณีเคลอื่ นทอ่ี อกจากกัน (Divergent plate boundaries) เกดิ ข้ึนเนอ่ื งจากแรงดนั ในชั้น ฐานธรณภี าค ดันใหแ1 ผน\" ธรณโี กง\" ตัวขึ้นจนเกดิ รอยแตก แมกมาอยูภ\" ายในดันตวั ออก ทำใหแ1 ผน\" ธรณเี คล่อื นทีแ่ ยก จากกัน การเคลื่อนทข่ี องแผน\" ธรณใี นลกั ษณะนี้ทำใหเ1 กดิ แผ\"นดนิ ไหวไมร\" นุ แรง โดยมีศนู ยกT ลางอย\"ูในระดบั ตืน้ รอยต\"อซง่ึ เกดิ จากแผ\"นธรณีเคลือ่ นท่อี อกจากกนั มี 2 ลักษณะ คอื แผน/ ธรณที วปี เคลอ่ื นท่อี อกจากกัน และแผน/ ธรณีมหาสมุทรเคล่ือนทอ่ี อกจากกัน
แผน# ธรณที วปี เคลอ่ื นทอี่ อกจากกัน แรงดันในชั้นฐานธรณภี าคดนั ให1แผ\"นธรณีทวีปโก\"งตวั ส\"วนยอดของรอยโกง\" ยืดตัวออกและบางลงจนเกิด รอยแตก และทรุดตัวลงกลายเป>น \"หบุ เขาทรดุ \" (Rift valley) แมกมาผลกั ให1แผ\"นธรณแี ยกออกจากกัน ตัวอย\"างเช\"น ทะเลสาบมาลาวี ในทวีปแอฟริกา และ ทะเลแดง ซง่ึ กันระหว/างทวีปแอฟริกากับคาบสมุทรอาหรับ แผน# ธรณีมหาสมทุ รเคลื่อนที่ออกจากกนั แรงดันในชัน้ ฐานธรณภี าคดนั ใหแ1 ผ\"นธรณมี หาสมุทรยกตวั ข้นึ เป>นสันเขาใต1สมทุ ร (Mid oceanic ridge) แล1วเกดิ รอยแตกทส่ี ว\" นยอด แมกมาผลกั ใหแ1 ผ\"นธรณมี หาสมทุ รแยกออกจากกนั ตัวอยา\" งเช\"น สันเขาใตม< หาสมุทร แอตแลนตกิ
2. ขอบแผ#นธรณีภาคเคลอ่ื นเขVาหากัน แนวท่ีแผน\" ธรณภี าคชนหรือมดุ ซอ1 นกันเปน> ไปได1 3 แบบ คือ แผน/ ธรณภี าคภาคพน้ื ทวีปชนกบั แผ/นธรณภี าคภาคพน้ื ทวีป (Continental convergence) แผน\" ธรณภี าคท้งั สองมีความหนามาก เมอ่ื เคล่อื นทม่ี าชนกนั จงึ ทำใหแ1 ผ\"นธรณีภาคแผน\" หนง่ึ มดุ ซอ1 นลง ใต1อกี แผ\"นหนึ่ง ทำให1แผ\"นธรณีภาคที่เกยอย\"ดู 1านบน ถูกยกขึ้นเปน> ภเู ขา ทำใหเ1 กิดเทอื กเขาท่ีสำคญั ตวั อย\"างเช\"น แผ\"นธรณีภาคแผ\"นอนิ เดียเคล่อื นทเี่ ขา1 มุดชนกันกบั แผน\" ธรณภี าคแผ\"นยเู รเซยี ทำให1เกิด เทอื กเขาหมิ าลัย ในประเทศเนปาล, เทอื กเขาแอลปl ในทวปี ยุโรป
แผน# ธรณีภาคใตVมหาสมทุ รเคล่ือนทมี่ ุดชนกับแผน# ธรณภี าคภาคพืน้ ทวีป (Oceanic - continental convergence) องคTประกอบทางเคมีของแผน\" ธรณภี าคใตม1 หาสมทุ รสว\" นใหญค\" ือ กลม\"ุ ซิลิเกตของธาตุซลิ คิ อนและ แมกนเี ซียมไหลเติมเต็มขึ้นมาตามร\"องลึกใตม1 หาสมทุ ร จงึ มมี วลมากกว\"าแผน\" ธรณภี าคภาคพ้ืนทวีป ซึง่ องคปT ระกอบ สว\" นใหญ\"เป>นกลม\"ุ ซลิ เิ กตที่มธี าตซุ ลิ ิกอนกับอลูมิเนียม ถงึ แมว1 า\" แผ\"นธรณีภาคภาคพืน้ ทวปี จะมคี วามหนามากกวา\" ก็ ตาม ดงั นน้ั เม่อื เคลอ่ื นทีช่ นกนั แผน\" ธรณภี าคใตม1 หาสมุทรทม่ี ีมวลมากกว\"าจะมดุ ลงดา1 นลา\" งทำใหแ1 ผ\"นธรณีภาค ภาคพ้ืนทวีปซ่งึ เบากว\"าเกิดรอยคดโค1งอยูด\" า1 นบน เกิดเปน> เทือกเขาอย\"ดู า1 นในของแผน\" ทวีป ตวั อยา\" งเชน\" แผ/นธรณีภาคแผ/นนาสกาชนและมดุ ลงใต<แผ/นอเมริกาใต< เกดิ เทอื กเขาแอนดสี อยท/ู าง ตอนเหนอื ของทวีปอเมรกิ าใต< และเนือ่ งจากแผ\"นธรณภี าคใตม1 หาสมทุ รมกั มีหนิ ตะกอนทับถมอยตู\" อนบน และมจี ุด หลอมเหลวต่ำ เมอื่ มดุ ตวั ลงใต1แผน\" อเมริกาใต1 ซึ่งเปน> แผ\"นธรณภี าคภาคพ้ืนทวีป จงึ หลอมละลายเป>นแมกมา แล1ว พน\" ทะลุออกมาบนพ้นื ผวิ ในเทอื กเขาแอนดสี เปน> แนวภูเขาไฟที่ปจX จบุ นั ยังคกุ รุน\" อยู\" นอกจากน้ี ถ1าแผ\"นธรณีภาคใต1มหาสมุทรชนและมดุ ลงใตแ1 ผ\"นธรณภี าคภาคพื้นทวปี จะเกดิ เป>นหุบเหว ลึกเปน> แนวยาว เรียกแนวน้วี \"า ร/องลกึ กน< สมุทร (Trench) ซง่ึ แนวน้ีส\"วนใหญ\"จะเปน> แนวทภี่ เู ขาไฟและแผ\"นดินไหว เกิดขึน้
แผน# ธรณีภาคใตมV หาสมทุ รชนกบั แผน# ธรณภี าคใตVมหาสมุทร (Oceanic - oceanic convergence) แผ\"นธรณีภาคแผน\" ใดแผ\"นหนง่ึ จะมดุ ลงใต1อีกแผ\"นหนึง่ เกิดแนวรอ\" งลึกกน1 สมทุ ร และแนวภเู ขาไฟใต1 ทะเล อนั เน่ืองมาจากแผน\" ธรณีภาคที่จมลงจะหลอมละลายกลายเปน> แมกมา แล1วปะทุข้นึ มาบนแนวเทือกเขาทเี่ กิด จากรอยย\"นของการชนกันของแผน\" ธรณีภาคท้ังสอง ตัวอย\"างเชน\" แผ\"นธรณีภาคแปซิฟก€ ชนและมุดลงใตแ1 ผน\" ยเู รเซยี เกิดเป>นร\"องลกึ กน1 สมทุ ร และแนวภูเขา ไฟ ตวั อยา\" งหมูเ\" กาะภูเขาไฟทเ่ี กดิ ขน้ึ ด1วยกระบวนการนี้ ได1แก\" หมู/เกาะฟลq ิปปqนสr และ หมเ/ู กาะญปี่ ุtน
3. ขอบแผ#นธรณีภาคเคลือ่ นที่ผ#านกัน เนือ่ งจากอัตราการเคลอ่ื นตัวของแมกมาในชั้นเนอื้ โลกไมเ\" ทา\" กนั ทำให1แผ\"นธรณภี าคในแต\"ละส\"วนมี อตั ราการเคลอ่ื นทไี่ มเ\" ท\"ากันด1วย ทำให1เปลือกโลกใตม1 หาสมทุ รและบางส\"วนของเทอื กเขาใต1มหาสมุทรไถลเลอ่ื น ผ\"านและเฉอื นกัน เกดิ เป>นรอยเลื่อนเฉือนระนาบดา1 นขา1 งขนาดใหญ\"ขนึ้ สนั เขากลางมหาสมุทรถูกรอยเลอ่ื นขึ้นตดั เฉือนเปน> แนวเหลอื่ มกนั อย\"ู มีลกั ษณะเปน> แนวรอยแตกแคบยาวมที ิศทางตั้งฉากกับเทือกเขากลางมหาสมุทรและ รอ\" งใต1ทะเลลึก มักจะเกดิ แผ\"นดนิ ไหวรุนแรงในระดบั ตื้นๆ ระหวา\" งขอบของแผน\" ธรณภี าคท่ีซ1อนเกยกนั ในบรเิ วณ ภาคพน้ื ทวปี หรือมหาสมทุ ร ตวั อย\"างแผ\"นธรณีเคลื่อนที่ผ\"านกันในมหาสมุทร ได1แก\" บริเวณสันเขากลางมหาสมทุ ร แอตเลนตกิ ตวั อยา/ งแผ/นธรณีเคลือ่ นที่ผ/านกนั บนแผ/นดนิ ได<แก/ รอยเล่ือนซานแอนเดรยี ในรัฐแคลฟิ อรrเนีย ประเทศสหรัฐอเมริกา
แผน# ดนิ ไหว เกิดจากการเคลอ่ื นที่ของเปลือกโลกตามแนวรอยต\"อของแผน\" ธรณีภาค จนชนั้ หนิ แตกหัก/เลื่อนตัวแล1ว ถ\"ายโอนพลงั งานศักยใT หช1 ัน้ หินอืน่ ท่ตี ดิ กนั ในรปู ของคลื่นไหวสะเทอื น - ตำแหน\"งของจดุ กำเนิดแผ\"นดินไหว เรยี กว\"า ศนู ยTเกิดแผ\"นดนิ ไหว สว\" นตำแหนง\" บนผวิ โลกที่อยเ\"ู หนือศนู ยเT กิด แผ\"นดินไหวเรียกว\"า จดุ เหนอื ศนู ยเT กิดแผ\"นดนิ ไหว - เคร่ืองตรวจวัดและบันทึกการเกิดแผน\" ดนิ ไหวเรียกว\"า ไซสโมกราฟ ทำงานโดยรับคลื่นไหวสะเทือนแลว1 แปลงเป>น สัญญาณไฟฟาƒ - มาตราเมอรTคัลลี่ เปน> มาตราทนี่ กั ธรณวี ิทยาแผ\"นดนิ ไหว ชาวอติ าเลยี น กเิ ชปเป เมอรTคลั ล่ี เปน> ผคู1 ิดคน1 สำหรับใช1 ในการวดั ความรุนแรงของแผน\" ดนิ ไหว - มาตราวดั ขนาดของแผน\" ดนิ ไหว เรยี กวา\" มาตราริคเตอรT เป>นมาตราท่ีนักธรณีวทิ ยาแผน\" ดนิ ไหว ซ.ี เอฟ.ริคเตอรT เปน> ผูค1 ดิ คน1 สำหรับใชใ1 นการกำหนดขนาดของแผน\" ดนิ ไหว
สิ่งทตี่ อV งปฏิบัตหิ ากเกิดภูเขาไฟระเบดิ - คอยรับฟXงขา\" วเตือนภัยเกี่ยวกบั ภเู ขาไฟทอ่ี อกโดยหน\"วยสงั เกตการณTสภาพอากาศ - หาช\"องทางตดิ ตอ\" สอ่ื สารเมื่อเกดิ เหตฉุ กุ เฉิน ตกลงกันในครอบครัวว\"าจะตดิ ต\"อกนั อย\"างไรดว1 ยวธิ ีไหน ถ1าเกดิ เหตุการณTฉกุ เฉนิ จะไปเจอกนั ทีไ่ หน - ในสถานการณทT ภี่ ูเขาไฟสงบลงแลว1 จะมีเถ1าภเู ขาไฟ กล่นิ ของซลั เฟอรT อาจส\"งผลตอ\" หลอดลม ทำให1 หายใจไมส\" ะดวก และระคายตา จงึ ควรหลีกเลย่ี งการอย\"ูกลางแจ1ง หรือนอกอาคาร - ป€ดประตูและหนา1 ตา\" งใหส1 นิท โดยอาจใชผ1 า1 เป3ยกปด€ ขอบประตแู ละหนา1 ต\"างอกี ช้ันหนึ่ง - สวมหนา1 กากกรองอากาศและแวน\" ตาเพื่อกนั ฝ…นุ - สาํ รวจตรวจสอบสถานทหี่ ลบภัย และเสน1 ทางหลบภัย - เมอ่ื มปี ระกาศใหอ1 พยพหลบภัย ควรรีบอพยพโดยด\"วน - จัดของใชเ1 ฉพาะที่จาํ เป>น เอาตดิ ตวั ไปด1วยตอนอพยพ เชน\" ยาสำหรับโรคประจำตวั อาหารยามฉุกเฉนิ นำ้ ด่มื เป>นตน1 - ขบั รถด1วยความระมัดระวงั เป€ดไฟเพอื่ เพ่มิ ทศั นวสิ ัย เถ1าภเู ขาไฟท่ีปกคลมุ อาจทำให1ผวิ ถนนลืน่ ควร ปฏิบัตติ ามมาตรการและคำแนะนำด1านการจราจรอยา\" งเคร\"งครัด - หลกี เลีย่ งการเปด€ เครือ่ งปรับอากาศในรถยนตT - เม่ือเถา1 ภูเขาไฟท่ีรวมตัวกบั นำ้ ฝน เมอื่ มีปรมิ าณมาก นำ้ หนกั ของเถ1าภูเขาไฟอาจทาํ ให1หลังคาบ1านพัง ลงมาได1
สิง่ ทีต่ Vองปฏิบัตหิ ากเกิดแผน# ดนิ ไหว ภัยแผน\" ดินไหวจะเกิดการส่นั สะเทอื นอยา\" งรุนแรง โดยไม\"มีสิง่ บอกเหตุล\"วงหน1า เมือ่ เกดิ แผน\" ดินไหว อยา\" งรุนแรงมกั มีเหตุอาฟเตอรTช็อกตามมาอีกหลายครงั้ อาจเกิดแผ\"นดนิ แยก แผ\"นดนิ ถล\"ม และอาคารอาจไม\" พังทลายในทันทีแต\"อาจจะพังทลายภายหลัง ข<อควรปฏบิ ัติเบ้อื งตน< - ออกจากอาคารไปส\"ูท่ีโลง\" แจ1งในทันที - หากมคี นอย\"จู ำนวนมากอย\"าแยง\" กันออกที่ประตู เพราะจะเกดิ อันตรายจากการเหยียบกนั - หากออกจากอาคารไม\"ได1ใหห1 มอบอยใ\"ู ต1โต‡ะ หรอื ยืนชิดติดกบั เสาท่แี ข็งแรง - คลมุ ศีรษะไว1จนกระทง่ั แผน\" ดนิ ไหวหยดุ เอง - ถ1าอย\"ใู นตกึ สงู ให1อยทู\" ่ชี น้ั เดิม อยา\" ใชล1 ิฟตT - เตรียมพรอ1 มเพอื่ ใช1ระบบเตอื นภัยและระบบดบั เพลิง - หากขับข่ยี านพาหนะให1รบี จอดยานพาหนะ ในทโี่ ลง\" แจง1 หา1 มหยุดใตส1 ะพาน ใตท1 างด\"วน ใตส1 าย ไฟฟƒาแรงสงู และ ให1อย\"ภู ายในรถยนตT การเตรียมพรอ< มรับมอื ควรตรวจสอบดวู \"าท่พี ักอาศยั นน้ั ต้งั อยู\"ในเขตพื้นท่ีเสยี่ งภัย แผน\" ดินไหวหรอื ไม\" เสรมิ บ1าน หรอื อาคารใหม1 ่นั คงแขง็ แรงมากข้นึ เพ่ือต1านแผน\" ดนิ ไหว ทำท่ยี ดึ ตู1และเฟอรนT ิเจอรTไว1ไม\"ให1ล1ม ตดิ ยึดชุดโคมไฟบน เพดานใหม1 ั่นคง จดั การปอƒ งกันไมใ\" หแ1 กส‡ รว่ั ไหล โดยใชส1 ายทอ\" แก‡สทย่ี ืดหยุน\" ได1 หลกี เลยี่ งการอยู\"ใกล1หนา1 ต\"างหรอื ผนงั ห1อง และมไี ฟฉาย วิทยุ ไวใ1 กล1ตัว เป>นต1น
ตารางมาตรารคิ เตอร@ จดั อย0ใู นระดับ ผลกระทบ อตั ราการเกิดท่ัวโลก ไมร* ู-สึก(Micro) ไม*มี 8,000 ครั้ง / วัน ตัวเลขรคิ เตอร+ เบามาก(Minor) 1,000 ครงั้ / วัน 1.9 ลงไป เบามาก(Minor) คนท่วั ไปมกั ไมร* ส-ู กึ แต*ก็สามารถรูส- กึ ได- 49,000 คร้งั / ปW 2.0-2.9 บ-างและตรวจจบั ได-งา* ย 3.0-3.9 เบา(Light) 6,200 คร้งั / ปW คนสว* นใหญร* ู-สกึ ได- และบางครั้งสามารถ 4.0-4.9 ปานกลาง(Moderate) สร-างความเสียหายได-บ-าง 800 คร้ัง / ปW 5.0-5.9 แรง(Strong) ข-าวของในบา- นสั่นไหวชดั เจน สามารถ 120 คร้งั / ปW รุนแรง(Major) สร-างความเสยี หายไดป- านกลาง 18 คร้งั / ปW 6.0-6.9 รุนแรงมาก(Great) 1 ครง้ั / ปW 7.0-7.9 รุนแรงมาก(Great) สรา- งความเสียหายยบั เยินให-กับ 1 ครงั้ / 20 ปW 8.0-8.9 ทำลายล-าง(Epic) สิ่งกอ* สร-างที่ไม*มนั่ คง แตก* ับส่งิ ก*อสรา- ง 9.0-9.9 0 10.0 มน่ั คงนน้ั ไมม* ปี ญe หา สร-างความเสยี หายค*อนข-างรุนแรงได-ใน รศั มีประมาณ 80 กม. สามารถสรา- งความเสียหายรุนแรงใน บรเิ วณทกี่ ว-างกวา* สามารถสร-างความเสียหายรุนแรงใน รศั มเี ปmนร-อยกโิ ลเมตร “ลา- งผลาญ”ทุกสง่ิ ทกุ อย*างในรศั มเี ปmนพัน กิโลเมตร ไมเ* คยเกดิ จึงไม*มบี นั ทึกความเสยี หายไว-
ธรณพี บิ ตั ิ Ò ดนิ ถลม่ Ò ตลงAิ ทรุดตวั Ò แผน่ ดนิ ไหว Ò คลนืA สนึ ามิ Ò หลุมยุบ Ò รอยดนิ แยก
ดนิ ถลม่ 1.หนิ แตกไหล 2.ดนิ ถลม่ เนอื/ งจากการสร้างถนน 3.ดนิ ถลม่ ใต้น9าํ 4.หนิ ร่วง หรอื หนิ หลน่ 5.เศษตะกอนไหลเลอ/ื นตามทางน9าํ 6.หนา้ ผาผุกร่อน 7.ตลงิ/ พงั 8.ดนิ ถลม่
แนวทางในการป้องกนั หลกี เลย/ี งการอยู่อาศยั บรเิวณทลี/ าดชนั และพน9ื ทเี/สยี/ งภยั พน9ื ทที/ เ/ีคยถูกน9าํ ป่าไหลห่ ลากและท่วมบ่อย ศกึ ษาขอ้ มูลสภาพอากาศและตดิ ตามขา่ วสาร
หลุมยุบ
รอยดนิ แยก 1.ดินแยกบนภเู ขาท/ีมคี วามลาดชัน !. ดินแยกท,ีเกิดข0ึนบนพ0นื ราบ
ดนิ แยกบนพนGื ราบ ดนิ แยกแบบระแหงโคลน ดนิ แยกทเี/กดิ ขน9ึ ก่อนการเกดิ หลุมยุบ ดนิ แยกแผน่ ดนิ ทเ/ีกดิ จากผลของการสูบน9าํ บาดาล ดนิ แยกทเ/ีกดิ จากแผน่ ดนิ ไหวขนาดใหญ่
สนึ ามภิ ยั จากแผน่ ดนิ ไหว
ประวตั คิ วามเป็นมาของสนึ ามิ
ประวตั คิ วามเป็นมาของสนึ ามิ
สนึ ามิ
ความแตกต่างระหว่างคลนKื ปกตกิ บั สนึ ามิ
การเกดิ สนึ ามิ
วธิ คี ดิ ค้นป้องกนั ภยั พบิ ตั จิ ากธรรมชาติ
วธิ คี ดิ ค้นป้องกนั ภยั พบิ ตั จิ ากธรรมชาติ
Search
Read the Text Version
- 1 - 37
Pages: