Next
สารบัญ หนา้ 1 เรอ่ื ง 1-3 ความหมายของการแปล ความหมายการแปล ความหมายตาํ รบั อาหาร 4 จอหน วายคลิฟ (John Wycliffe) กลาววา การ กลวธิ ีการแปลงานวจิ ยั 5-15 แปล คอื การแปลประโยคใหไ ดความชดั เจนโดยใช กลวธิ ีการแปลเรอ่ื งขา้ วยาํ 16-22 ภาษาของคนสามญั ปัญหาและวิธีการแก้ 23-31 ภาคผนวก 32-35 มารต ิน ลูเธอร (Martin Luther) กลาววา การแปล คอื การสามารถ back ถา ยทอดวญิ ญาณตน ฉบบั โดยสามารถ ทําใหสามัญชนเขา ใจได Next
2 3 สรุป การแปล (Translation) คอื การถา ยทอด ยูจนี ไนดา (Eugene A. Nida) ผูเ ชยี่ วชาญทฤษฎี ความหมายจากภาษาตน ฉบบั ไปเปน อีกภาษาหน่งึ และให การแปลชาวอเมรกิ ัน กลาววา การแปล คอื การ ความหมายเทากนั หรือใกลเคยี งกับภาษาตน ฉบับมาก ถา ยทอดความหมายของขอ ความจากภาษาหน่ึงไปยังอกี ภาษาหน่ึง โดยรักษารปู แบบของขอความไวไดต รงตาม ที่สุด ตนฉบับ Next ดานิกา เซเลสโกวติ ซ (Danica Seleskovitch) ผูเช่ียวชาญเรื่องการแปล และการสอนวิทยาการแปล กลาววา สิ่งสาํ คญั ในการแปลมี 3 อยา ง ไดแก ขอ ความ ความหมายแฝง และการถา ยทอด ความหมายออกมาเปนภาษาแปลตามธรรมชาติ back
ความหมายของตาํ รบั อาหาร 4 5 กลวิธจี ากงานวจิ ัยการแปล ตํารบั อาหารมาตรฐาน (Standard Recipe) ตาม การแปลคาํ ทางวฒั นธรรมจากภาษาไทยเปน ภาษาองั กฤษ ความหมายของพระราชบญั ญัติอาหาร พ.ศ. 2522 หมายความวา รายการของวตั ถุท่ใี ชเปนสว นประกอบอาหาร เรือ่ งจันดารา แตงโดย อษุ ณา เพลงิ ซง่ึ ระบนุ ้าํ หนกั หรอื ปริมาตรของแตละรายการ เรื่อง สแี่ ผนดนิ โดย สตรรี ัตน ไกรออ น คณุ ลักษณะของตํารบั อาหาร มี 5 กลวธิ ี ตาํ รบั อาหาร คือ การประกอบอาหารใหไ ดผ ลดตี อ ง Next อาศัยปจ จยั หลายอยางดว ยกนั ปจ จยั หนึง่ ทีม่ คี วามสําคญั และ จําเปน ท่จี ะขาดมไิ ดเปน อันดบั แรก คอื ตาํ รบั อาหารโดยเฉพาะ ตํารบั อาหารมาตรฐาน ซงึ่ เปนตาํ รับอาหารท่ผี า นการทดลอง มาแลวอยา งไดผ ล และเม่ือนํามาใชป ระกอบอาหารออกมามี คุณภาพหรือผลท่ดี ีคงเดมิ เชนเดยี วกันเสมอ back
6 7 1. การแปลแบบตรงตัว 2. การแปลแบบเอาความ คําในภาษาตน ฉบบั : คนเครอ่ื ง คาํ ในภาษาตนฉบบั : ขา วพระถวายพระพุทธ คาํ ในภาษาฉบับ แปล: Cook’s assistant คาํ ในภาษาฉบับแปล: A ritual offering to คําวา “คนเครือ่ ง” หมายถึง ขา หลวงที่ทํา the spirit of the Lord Buddha หนาที่ชวยเหลืองานในครวั ของวงั หลวง ชวย คาํ วา “ขาวพระถวายพระพทุ ธ” หมายถึง จัดเตรียมเครือ่ งครวั เคร่ืองเสวยหรือสาํ หรับ อาหารท่ีจัดเปนสํารับขนาดเลก็ พอเปน พิธี ไว อาหารใหแกพ ระมหากษัตริยแ ละบรมวงศานุ สาํ หรบั ถวายพระพุทธรูปซึง่ ถอื เปนรูปทส่ี รา งขน้ึ วงศ แทนองคสมเดจ็ พระสัมมาสัมพุทธเจา ในศาสนา พทุ ธ back Next
8 9 3. การทับศัพทประกอบการแปลแบบตรงตัว 4. กลวิธีการแปลโดยใชการแทนทดี่ วยสิง่ ท่ีมใี น คําในภาษาตน ฉบบั : กระทง วฒั นธรรมปลายทาง คําในภาษาฉบบั แปล: Banana leaf Kratong ตน ฉบบั : วา แตเ ขาอิเหนาเปน เอง! ถอยเปรยี บเปรยคนุ หเู มอ่ื back เด็กๆผดุ ขึน้ ในหัว ฉบับแปล: ‘The pot calling the kettle black. ’The old saying I had heard since childhood flashed across my mind. หมายถึง ตาํ หนผิ อู ื่นเรือ่ งใดแลว ตนกลบั ทาํ เร่ืองนั้นเสียเอง ซง่ึ ในวัฒนธรรมปลายทางมีสานวนเทยี บเคียง Next
10 11 ส่ิงท่ีมใี นวัฒนธรรมปลายทางวา The pot 5.กลวิธกี ารแปลโดยการละ calling the kettle black ตน ฉบบั : นึกวา ตวั เองจะไดลงเรอื กลบั Oxford: Used to convey that the โรงพกั ที่ตวั เมอื ง กโ็ ดนยิงทงิ้ ดว ยปน ร.ศ. criticisms a person is aiming at ฉบบั แปล: thought they were to be someone else could equally well apply taken by boat to the police station to themselves (คาํ วจิ ารณท ่ีใชว าคนอืน่ in town, shot dead อาจจะเปน คาํ วิจารณท ี่ใชว าตนเองได ปน ร.ศ.121 เรยี กวา Siamese M1903 เชนกัน) ปน ร.ศ.123 เรยี กวา Siamese M1905 back Next
การแปลวรรณกรรม 12 13 เร่ือง “คนตัวจว๋ิ ” โดย ณฐั ิปญ เฟอ งระยา 1.กลวิธกี ารปรบั บทแปลระดับคาํ นครเทพ ทพิ ยศุภราษฎร แบงออกเปน 2 กลวิธี 1.1 การใชว ลีหรอื ประโยคแทนคํา เปน กลวิธที ีใ่ ชใ นการแกปญ หาเร่อื งไมม ี 1.กลวธิ ีการปรับบทแปลระดบั คํา คําศพั ทเทยี บเคียง เน่อื งจากแตล ะวฒั นธรรมจะมี 1.1 การใชว ลหี รือประโยคแทนคํา เอกลักษณเฉพาะตวั เหมาะสมสาํ หรบั การถา ยทอด ความหมายใหผอู า นเขา ใจตรงตามตนฉบับอยางชัดเจน 1.2 การใชค ําทอี่ า งองิ ถึงความหมายที่กวา งขนึ้ สอดคลองกบั เนื้อเร่ืองและบริบทของเหตกุ ารณ แทนคําเฉพาะ 2.การปรับบทแปลระดับโครงสรา งภาษา ตนฉบับ: Onion ring ฉบับแปล: หอมหัวใหญทห่ี ันเปน แวน 2.1 การปรบั ระเบียบวิธีเรียงคําในวลีหรือ ประโยค Next back
14 15 1.2 การใชคาํ ทีอ่ า งองิ ถงึ ความหมายท่กี วางขน้ึ 2. การปรับบทแปลระดับโครงสรา งภาษา แทนคาํ เฉพาะ 2.1 การปรับระเบียบวิธเี รียงคาํ ในวลีหรือประโยค กลวธิ ีนเี้ ปนกลวิธีทีใ่ ชเ ม่อื คาํ ในภาษาตนฉบบั ไม • เพ่อื ตองการลดปญหาอันเกิดจากความแตกตา งของ เปน ทรี่ จู ักในสังคมภาษาฉบบั แปล จึงตอ งใช คาํ กวางเพื่อใหเ นื้อหากระชบั นา อา นแลว เขา ใจ โครงสรางของภาษา งา ย และยงั คงไวซง่ึ อรรถรส • เพอื่ ใหก ารเรยี ง ละดับคําในประโยคเปน ไปตาม ตน ฉบับ: Jerseys ฉบับแปล: เสอื้ โครงสรางไวยากรณภาษาไทย ตน ฉบับ: “she felt, creeping up from her toes, a back glow of happiness like a glow of warmth” ฉบับแปล: เธอรูสกึ ถงึ ความอบอุน อันแสนสุขทแ่ี ผซ า นจาก ปลายเทา Next
กลวิธที ีใ่ ชใ นการแปลฉบบั 16 17 สดุ ทาย เรอ่ื ง ขา วยาํ 1.การแปลแบบตรงตวั 1.การแปลแบบตรงตวั 2.การแปลทบั ศัพท ตวั อยางที่ 1 3.การแปลโดยการใชแ ทนทด่ี วยสง่ิ ท่ีมีใน ตน ฉบบั : อา เดี๋ยวขาบอกสตู รให วฒั นธรรมปลายทาง ฉบับแปล: Ahh, I will tell you the recipe. 4.การแปลโดยการละ 5.การแปลเอาความ ตัวอยางที่ 2 6.การแปลทับศัพทประกอบการแปลแบบตรง ตน ฉบบั : นมี่ ันเกิดอะไรขึน้ ทหาร! ไปตามหมอหลวงมาซิ! ตัว ฉบับแปล: What happened? Guard!! Call the physician right now. back คําอธบิ าย: ผูแปลแปลประโยคนโ้ี ดยใชก ลวิธกี ารแปลแบบตรง ตัวเน่ืองจากวา ตนฉบับไมมีความซบั ซอนของประโยคโดยกลวธิ ี การแปลแบบตรงตัวใหความหมายไดถ กู ตอ งทสี่ ุด Next
2. การแปลทบั ศัพท 18 19 ตัวอยางท่1ี 3.การแปลโดยการใชแทนท่ีดวยสิ่งท่ีมี ตนฉบับ: ขา วยาํ ในวฒั นธรรมปลายทาง ฉบับแปล: Khao Yum ตวั อยางท1่ี คําอธบิ าย: ผแู ปลไดแปลคาํ วา “ขาวยํา” โดยใชก ลวธิ กี ารแปลทับศัพท เนื่องจาก ขาวยาํ เปน ชอ่ื อาหารพน้ื บานประจาํ วัฒนธรรมของสามจงั หวดั ชายแดนภาคใต และ ตนฉบบั : งมั่ ๆๆๆ (เสยี งเคย้ี ว) เปนทร่ี ูจ ักโดยกวางขวาง ดงั นัน้ กลวธิ กี ารแปลทบั ศพั ทจึงเหมาะสมท่สี ุด ตัวอยางท2่ี ฉบับแปล: Chomp Chomp Chomp ตนฉบบั : สลุ ตา น ฉบับแปล: Sultan ตนฉบบั : โอยย! ปวดทอ งจังเลย… คาํ อธิบาย: ผูแปลแปลคําวา “สลุ ตาน” โดยใชก ลวธิ ที บั ศัพท เน่ืองจาก ฉบับแปล: Ouch! I have a stomachache… สลุ ตานเปนคาํ ที่ใชเ รียกกษตั ริย หรอื ผูครองนครท่นี ับถอื ศาสนาอิสลาม ซึง่ มอี ยูหลายประเทศ เชน บรูไน มาเลยเซยี เปนตน ซึง่ คาํ ๆนี้เปนที่ คําอธิบาย: ผูแปลแปล “ง่ัมๆๆ” ในภาษาไทยทห่ี มายถงึ รจู ักและใชกนั อยา งแพรห ลาย ผแู ปลจงึ เลือกใชก ลวธิ ีการแปลทับศัพทใน การแปลคาํ น้ี เสียงเค้ียวอาหาร ในขณะท่ีภาษาองั กฤษใชอกี รูปแบบหน่ึง เชนเดียวกบั คาํ วา โอย! ในภาษาไทย ซง่ึ มรี ูปแบบการเขยี นที่ แตกตางกบั ภาษาอังกฤษ แตยงั คงความหมายเดิม ดงั น้ัน ผู แปลจงึ ใชก ลวิธีการแปลโดยการใชแ ทนทด่ี ว ยสง่ิ ทีม่ ใี น วัฒนธรรมปลายทาง เน่อื งจากภาษาปลายทางก็มคี ําทตี่ องใช back เปน ภาษาของตนเอง Next
20 5. การแปลเอาความ 21 4.การแปลโดยการละ ตวั อยา งท่ี 1 ตวั อยางท่ี 1 ตนฉบับ: โอย!! ปวดทองจังเลย ทาํ เย่ยี งไรดี ใครก็ได ตนฉบับ: แลวอยาลืมทาํ ตามกนั ละ ชวยขา ที ฉบบั แปล: and you should try it. ฉบับแปล: Ouch! I have a stomachache, please help me. คําอธบิ าย: ผูแปลแปลประโยคนีโ้ ดยใชก ลวธิ ีการละ คาํ อธิบาย: ผูแปลแปลประโยคน้ี โดยใชกลวธิ ี เนื่องจากคําวา ทําเย่ยี งไรดี เปน การแสดงถึงความ การแปลเอาความ เนือ่ งจากคําวา ทําตาม เจบ็ ปวดอยูแลว ซึ่งไดพ ดู ไปแลว กอ หนานนั้ ดงั นัน้ สามารถแปลโดยการใชค าํ วา Follow แต คาํ ถาม ทาํ เย่ยี งไรดี จงึ ไมม คี วามเปน ที่จะตองแปลอกี เนอ่ื งจากการทาํ อาหาร หากตองการใหผูอาน เพราะสดุ ทายกย็ งั คงความหมายเดมิ ทําตาม ควรใชคําวา Try it จงึ จะเหมาะสมกวา back Next
22 23 6.การแปลทับศพั ทป ระกอบการแปล ปญหา แบบตรงตวั และ วิธกี ารแกปญหา ตวั อยา งท่ี 1 ตนฉบบั : นํ้าบูดู Next ฉบับแปล: Fermented fish sauce Budu คาํ อธิบาย: ผแู ปลแปลคําวา “นํ้าบูดู” โดยใชก ลวธิ ีการ แปลทบั ศพั ทประกอบการแปลแบบตรงตวั เนื่องจาก บดู ู เปน ชือ่ อาหารชนดิ หนึง่ ของทางภาคใต และผแู ปลไดแ ปล โดยเพม่ิ คาํ อธบิ ายเพื่อใหเขา ใจและเห็นภาพไดม ากขึน้ ดังนั้น กลวิธีการแปลนถี้ ือเปน วธิ ีทีด่ ีท่ีสดุ สาํ หรับการแปล นาํ้ บูดู back
1. ปญ หาระดบั คาํ 24 25 ตวั อยางเชน คําท่ี2 ตน ฉบับ: ขา วยํา ตนฉบับ: พระยานคร ปญหา: ผูแปลแปลคาํ วาขา วยําเปน Mixed rice ปญ หา: ผูแปลแปลคาํ นี้เปน Marquis เพราะเขา ใจวา เน่อื งจากผแู ปลใชกลวธิ ีการแปลตามตัว แตเ ปนวิธีท่ีผดิ พระยานครเปนผูค รองเมืองเมอื งหนึง่ ในสมัยกอ น แต เนอ่ื งจากขาวยําเปนอาหารวฒั นธรรมของคนสามจังหวดั ไมท ราบวา คนสมัยกอ นกบั สมยั นต้ี าํ แหนงหรอื ยศยงั ชายแดนภาคใต และเปน ท่รี จู กั กันอยางแพรห ลายในช่ือนี้ เหมือนเดิมอยูหรอื ไม วิธกี ารแกปญหา: ผแู ปลจงึ ใชว ิธกี ารคนควา หาขอมลู จาก วธิ ีการแกปญ หา: ผูแปลจงึ หาขอมูลเพ่ิมเติม และไดพบ อนิ เตอรเ น็ตโดยการพิมพคําวา Khao Yum แลว ก็พบ เวบ็ ไซตหนึง่ ทอี่ ธบิ ายเกี่ยวกบั ทมี่ าของขา วยาํ และได รูปภาพขา วยํา ดังนัน้ จงึ ม่ันใจไดว า คาํ วา “ขาวยํา” ควร พบวาอยูในชวงปกครองของสุลตา น ดงั น้นั จงึ สรปุ ได ใชก ลวิธกี ารแปลทับศัพทจ งึ จะถกู ตอ งและเหมาะสมทส่ี ุด วา ขาวยาํ เกดิ ในชวงที่ถกู ปกครองโดยกษตั รยิ เราจงึ เปลย่ี นจากคาํ วา พระยานคร เปน สุลตาน และใช back วธิ กี ารทบั ศพั ทแ ปลคําๆนี้ Next
26 27 2.ปญหาระดับวลี คาํ ท่ี 2 ตนฉบับ: อาหารเต็มโตะ ตน ฉบบั : ไกช ิ้นโตๆ ปญหา: ผูแปลแปลวลีนว้ี าThere are a lot of ปญหา: ผแู ปลแปลคําน้วี า Large pieces of chicken foods on the table. โดยใชก ลวิธกี ารเพิ่มประธาน ซึ่งเปนการแปลทีผ่ ิด เน่อื งจากผพู ูดตอ งการพดู ใหด มู ี วางไปในประโยค แตไมเ ปน ธรรมชาติ เนื่องจากผพู ูด น้ําเสยี งทตี่ กใจหรือคําอทุ าน ซ่ึงการแปลดังกลา วอาจจะ พูดในเชงิ คาํ อุทาน ซ่งึ ประโยคดงั กลา วยงั ไมถูกตอง ยังไมส งถึงอารมณของผูพูด วิธกี ารแกป ญหา: ผูแปลไดเ จอคําอทุ านในวลีท่ใี ห วธิ กี ารแกป ญหา: ผูแปลจึงหาวิธีอ่ืน โดยการคนหาจาก ความหมายวามีอาหารเต็มอยบู นโตะ ดวยคําวา Good อนิ เตอรเ น็ตเกี่ยวกับคาํ อทุ าน เราจงึ พบวา ฝรัง่ มักจะใช grief! lots of foods ซง่ึ ใหค วามหมายกระชบั และ What a+ Adjective +noun! แสดงถึงการอทุ านตอ ธรรมชาติ ส่งิ ๆหนึง่ จากน้นั ผูแปลจงึ ใชก ลวิธนี ี้ในการแปล ไกช ิ้น โตๆ ไดวา What a big chicken! Next back
3.ระดับประโยค 28 29 ตนฉบบั : โดยตามหลกั จริยวตั รหรือซนุ นะหของทา น 4.ปญ หาระหวางการทาํ งานกลุม ศาสดามฮู ัมหมัด (ศ.ล) น้ัน ทา นแนะนําใหละศลี อดดวย อินทผลัมและนํา้ กอ นรบั ประทานอาหารหนกั 4.1 วัตถดุ ิบท่ใี สในขา วยํา ปญหา: เน่ืองจากในภาษาไทยนยิ มใชป ระธานซอ น เพือ่ เนื่องจากขาวยําตาํ รับชาววงั เปนอาหารท่ใี ช ความสละสลวยของบทความ ในขณะเดยี วกนั กลับเปนที่ ในสมยั กอ น วตั ถุดิบจําพวกผักแตล ะชนิด ตอ งหา มในภาษาอังกฤษ เพราะโครงสรางภาษาองั กฤษ จึงคอ นขางหายาก เพราะคนสมัยนไ้ี มคอ ย เนน ส้นั ๆเขา ใจงาย นิยมรับประทาน ดังนน้ั เราจงึ ตองคนหา วิธแี กปญ ญา: ผแู ปลแปลประโยคนวี้ า According to the ขอ มลู อยางหนกั วาช่ือผกั แตละชนิดท่ีหา ยาก ในปจจบุ นั ไดเ ปลี่ยนเปน ชอ่ื อะไร จน Prophet's traditions, breaking the fast on dates and ในทส่ี ุดเราก็พบคาํ ตอบ water before a heavy meal is recommended. ซง่ึ ไมได Next แปลประธานซอ น แตค วามหมายยงั คงเดิมและกระชับ back
30 31 4.2 เนือ้ หายาวเกนิ ไปจนทาํ ใหต้ ้องตดั ตอ่ 4.3 การส่ือสารระหวา่ งการทาํ การต์ นู วดี โิ อใหม่ เพราะกลัวน่าเบอื่ แอนิเมช่นั แก้โดย: ปรบั เปล่ียน เน่ืองจาก พีท่ ีร่ ับจางทําการตูนเปนคน เนื้อหาใหม่ทั้งหมด และ ตางศาสนกิ จึงไมเขา ใจรปู แบบการตูน หรือ ถ่ายทาํ ใหมท่ ง้ั หมดอีกครงั้ ตวั ละครในส่ิงทเ่ี ราตอ งการ เราจึงจําเปน ตอ ง อธิบายเขาอยางละเอยี ด และหาขอ มูลเก่ยี วกับ back ตัวละครใหเขาทงั้ หมด เพราะเขาไมเขาใจความ เปน ตัวละครมสุ ลมิ Next
32 33 back Next
Video 34 Video 35 back Next
จดั ทาํ โดย นางสาวยสั มี สะมะแอ 592424059 นางสาวนรู ยาณี บดนิ ทรร์ กั ษ์ 592424111 back
Search
Read the Text Version
- 1 - 20
Pages: