631081378

จดั ทาํ โดย นายอทิ ธิกร หมะยิ รหัสนิสิ456786598 เสนอ อาจารย์วณี า สุวรรณโณ มหาวทิ ยลยั ทกั ษณิ วทิ ยาเขตสงขลา

สารบัญ หน้า เรื$อง !-3 7-8 !.สาระสาํ คญั ของสญั ญาเช่า 4.แบบของสญั ญาเช่า G 9.หนา้ ท?ีและความรับผดิ ของผเู้ ช่า I - !9 H.ความระงบั ของสญั ญาเช่า !H - !8 3.อายคุ วาม !G - 4M 7.สรุป บรรณานุกรม

1 สาระสําคญั ของสัญญาเช่าซืLอ มาตรา 348 วรรคแรก บญั ญตั ิวา่ “อนั วา่ เช่าซTือนTนั คือสญั ญาซ?ึง เจา้ ของทรัพยส์ ินออกใหเ้ ช่าและใหค้ าํ มน?ั วา่ จะขายทรัพยส์ ินนTนั หรือวา่ จะใหท้ รัพยส์ ินนTนั ตกเป็นสิทธิแก่ผเู้ ช่าโดยเง?ือนไขท?ีผเู้ ช่าไดเ้ ช่าเงินเป็น จาํ นวนเท่านTนั เท่านTีคราว...” ดงั นTนั สญั ญาเช่าซTือ คือ สญั ญาซ?ึงเจา้ ของ ทรัพยส์ ินออกใหเ้ ช่าและใหค้ าํ มน?ั วา่ จะขายทรัพยส์ ินหรือวา่ จะให้ ทรัพยส์ ินนTนั ตกเป็นสิทธิแก่ผเู้ ช่า โดยเงื?อนไขที?ผเู้ ช่าไดใ้ ชเ้ งินเป็นจาํ นวน เท่านTนั เท่านTีคราวเป็นการตอบแทน เม?ือผเู้ ช่าซTือชาํ ระราคาค่าเช่าซTือครบ งวดทTงั หมดแลว้ กรรมสิทธ_ิในทรัพยส์ ินท?ีเช่าซTือกจ็ ะตกเป็นกรรมสิทธ_ิ ของผเู้ ช่าซTือ ตวั อย่างท+ี - นาย ก.มาเรียนต่อระดงั ปริญญาตรีท?ีจงั หวดั สงขลาจึงไดท้ าํ การ เช่าซTือบา้ นขากนาย ข. ผใู้ หเ้ ช่า โดยชาํ ระราคาค่าเช่าซTือกนั เป็นงวดๆ ละ 4M,MMM บาท เป็นระยะเวลา 9M ปี เม?ือนาย ก. ชาํ ระค่าเช่าซTือบา้ นครบงวด ทTงั หมดแลว้ บา้ นหลงั ดงั กวา่ กจ็ ะตกเป็นกรรมสิทธ_ิของนาย ก. เป็น สญั ญาเช่าซTืออสงั หาริมทรัพย์

2 -.-.สัญญษเช่าซื6อเป็ นสัญญาทมี+ คี ู่สัญญษท6งั สองฝ่ าย สญั ญษเช่าซTือเป็นสญั ญาท?ีมีคู่สญั ญษสองฝ่ าย คือ “ผเู้ ช่าซTือ” และ “ผใู้ หเ้ ช่าซTือ”ซ?ึงสญั ญาเช่าซTือนTนั เป็นนิติกรรมสญั ญาอยา่ งหน?ึง การทาํ สญั ญาเช่าซTือจะชอบดว้ ยกฎหมายหรือไม่ นอกจากจะตอ้ งพิจารณาถึงหลกั ทวั? ไปภายใตบ้ งั คบั แห่งประมวลกฎหมายแพง่ และพาณิชยล์ กั ษณะ H วา่ ดว้ ยนิติกรรมแลว้ นTนั บุคคลที?เขา้ ทาํ สญั ญานTนั กจ็ ะตอ้ งมีสภาพบุคคลและ มีความสามารถตามกฎหมาย อนั ส่งผลใหส้ ญั ญาเช่าซTือที?เกิดขTึนนTนั ก่อใหเ้ กิดผลทางกฎหมาย ทTงั ผลในทางหนTีและผลในทางทรัพยจ์ นกวา่ กฎหมายที?กาํ หนดเอาไวจ้ ะใชส้ ิทธิบอกลา้ งสญั ญาภายในกาํ หนด ระยะเวลา

3 -.>.สัญญาเช่าซื6อเป็ นสัญญาทเี+ จ้าของทรัพย์สินออกให้เช่าและใช้ คาํ มน+ั ว่าจะขายทรัพย์สินน6ันหรือว่าจะให้ทรัพย์สินน6ันตกเป็ นสิทธิ แก่ผู้เช่า สญั ญาเช่าซTือเป็นสญั ญาท?ีเจา้ ของทรัพยส์ ินออกใหเ้ ช่าและให้ คาํ มน?ั วา่ จะขายทรัพยส์ ินนTนั หรือวา่ จะใหท้ รัพยส์ ินนTนั ตกเป็นสิทธิแก่ ผเู้ ช่า ซ?ึงคาํ วา่ “ตกเป็นสิทธิ” หมายถึง เม?ือผเู้ ช่าซTือไดช้ าํ ระเงินใหแ้ ก่ผู้ เช่าซTือครบถว้ นแลว้ ใหท้ รัพยส์ ินตกเป็นกรรมสิทธ_ิแก่ผเู้ ช่าซTือ หรือผู้ เช่าซTืออาจสงั? ใหโ้ อนแก่ผใู้ ด กย็ อ่ มเป็นสิทธิของผเู้ ช่าซTือ ทTงั นTี เม?ือ สญั ญาเช่าซTือมีวตั ถุประสงคท์ ?ีจะมุ่งโอนกรรมสิทธ_ิในทรัพยส์ ินท?ีเช่า หากผเู้ ช่าซTือชาํ ระราคาทรัพยส์ ินที?เช่าซTือครบถว้ นแลว้ ดงั นTนั ใน สญั ญาเช่าซTือ ผใู้ หซ้ Tือจึงตอ้ งเป็นผมู้ ีกรรมสิทธ_ิในทางทรัพยส์ ินอนั เป็นวตั ถุแห่งสญั ญาเช่าซTือ

4 -.O.สัญญาเช่าซื6อมที รัพย์สินเป็ นวตั ถุแห่งสัญญา สาํ หรับวตั ถุแห่งสญั ญาเช่าซTือ คือทรัพยส์ ิน ซ?ึงหมายความรวมทTงั ทรัพยแ์ ละวตั ถุไม่มีรูปร่าง ซ?ึงอาจมีราคาและอาจถือเอาได้ เช่น ลิขสิทธ_ิ สิทธิบตั ร เครื?องหมายการคา้ และหากพิจารณาคาํ วา่ “ทรัพยส์ ิน” ตาม สญั ญาเช่าซTือขายในบทมาตรา H37 แลว้ อาจแบ่งทรัพยส์ ินออกไดเ้ ป็น อสงั หาริมทรัพย์ สงั หาริมทรัพยพ์ เิ ศษ และสงั หาริมทรัพย์ โดยมีรายระ เอียดดงั นTี - อสงั หาริมทรัพย์ หมายถึง ท?ีดินและทรัพยส์ ินอนั อยตู่ ิดกบั ที?ดินมี ลกั ษณะเป็นการถาวรหรือประกอบเป็นอนั เดีวกบั ท?ีดินนTนั และหมานค วามรวมถึงทรัพยส์ ิทธิอนั เกี?ยวกบั ท?ีดินหรือทรัพยอ์ นั ติดอยกู่ บั ท?ีดิน หรือประกอบเป็นอนั เดียวกบั ท?ีดินนTนั ดว้ ย - สงั หาริทรัพยพ์ ิเศษ หรมายถึง สงั หาริทรัพยบ์ างอยา่ งซ?ึงหากทาํ สญั ญาซTือขายกนั จะตอ้ งทาํ เป็นหนงั สือและจดทะเบียนต่อพนกั งาน เจา้ หนา้ ที? เรียกวา่ “สงั หาริมทรัพยพ์ ิเศษ” ซ?ึงคาํ วา่ สงั หาริทรัพยพ์ ิเศษนTี เป็นการเรียกชื?อกนั เองของนกั กหมาย ไม่ใช่ถอ้ ยคาํ ที?บญั ญตั ิเอาไวใ้ น ประมวลกฎหมายแต่อยา่ งใด สงั หาริมทรัพยสงั หาริมทรัพยพ์ ิเศษ ไดแ้ ก่ เรือมีระวางแต่หา้ ตนั ขTึนไป แพ และสตั วพ์ าหนะ

5 - สงั หาริทรัพย์ หมายถึง ทรัพยส์ ินอ?ืนนอกจากอสงั หาริมทรัพย์ จะมี รูปร่างหรือไม่มีรูปร่างกไ็ ด้ และหมายความรมถึงสิทธฺเกี?ยวกบั ทรัพยส์ ินนTนั ดว้ ยมาตรา 140 เช่น รถยนต์ โทรทศั น์ โทรศพั ทม์ ือถือ ทองคาํ รูปประ พรรณ พระเคร?ือง เงินบราณ สุนขั เป็นตน้ 1.4.เป็ นสัญญาทผ+ี ู้ได้ใช่เงนิ เป็ นจาํ นวนเท่าน6ันเท่านีค6 ราว สญั ญาเช่าซTือเป็นสญั ญาท?ีผเู้ ช่าไดใ้ ช่เงินเป็นจาํ นวนเท่านTนั เท่านTี คราวแก่ผใู้ หเ้ ช่าซTือ ซ?ึงจะจ่ายกนั เป็นงวดๆ โดยไม่จาํ ตอ้ งกาํ หนดกาผอ่ น ชาํ ระเป็นรายเดือน รายวนั หรือรายสปั ดาห์แต่อยา่ งใด และเม?ือชาํ ระค่าเช่า ซTือครบตามงวดที?ตกลงกนั ครบถว้ นแลว้ ผเู้ ช่าซTือกไ็ ดก้ รรมสิทธ์ใน ทรัพยส์ ินนTนั

6 >. แบบของสัญญาเช่าซื6อ การทาํ สญั ญาโดยทว?ั ไปนTนั คู่สญั ญาตอ้ งการความคล่องตวั และ อิสระ หากมีการไปกาํ หนดกฎเกณฑห์ รือระเบียบต่างๆ อนั ส่งผลให้ เกิดขอ้ ยงุ่ ยากกจ็ ะเป็นอุปสรรคระหวา่ งคู่สญั ญาแต่การทาํ สญั ญาเช่าซTือ นTนั กฎหมายมองวาเป็นเร?ืองสาํ คญั อนั จะตอ้ งเขา้ มาคุง้ ครองคู่สญั ญา เพื?อใหเ้ กิดความเป็นธรรม ไม่วา่ จะเป็นการทาํ สญั ญาเช่าซTือ อสงั หาริมทรัพย์ สงั หาริมทรัยพื ิเศษ หรือสงั หาริมทรัพยก์ ต็ าม สาํ หรับ “แบบ” ของสญั ญาเช่าซTือนTนั บญั ญตั ิเอาไวใ้ นมาตรา 572 วรรคสองวา่ “ สญั ญาเช่าซTือนTนั ถา้ ไม่ทาํ เป็นหนงั สือ ท่ายวา่ เป็น โมฆะ” ซ?ึงเมื?อพิจารณาบทมาตรา 572 วรรคสองแลว้ นTนั จงสามารถ ทราบไดว้ า่ การทาํ สญั ญาเช่าซTือนTนั คู่สญญาจะตอ้ งทาํ เป็น “หนงั สือ” เสมอไม่วา่ หนงั สือนTนั จะใชแ้ บบพิมพ์ เขียนเองทTงั ฉบบั หรือทTงั สอง ผสมกนั โดยจะตอ้ งมีสาระสาํ คญั ครบถว้ นอนั เป็นองคป์ ระกอบของ สญั ญาเช่าซTือตามที?ไดอ้ ธิบายเอาไวแ้ ลว้ ขา้ งตน้ ทTงั นTี สญั ญาเช่าซTือนTนั ไม่จาํ เป็นตอ้ งไปจดทะเบียนต่อพนกั งานเจา้ หนา้ ที?แต่อยา่ งใด

7 การทาํ เป็ นหนังสือ การทาํ เป็นหนงั สือ หมายถึง การทาํ สญั ญาขTึนเป็นลายลกั ษณ์อกั ษร มีสาระสาํ คญั ต่างๆอนั ป็นองคป์ ระกอบของสญั ญาเช่าซTือครบถว้ น และในหนงั สือสญั ญาเช่าซTือนTนั จะตอ้ งลงลายมือชื?อของคู่สญั ญา กล่าวคือ ลามมือช?ือของผเู้ ช่าซTือและผใู้ หเ้ ช่าซอ้ ตวั อย่าง นาย ก. เช่าซTือบา้ นจากนาย ข. ผใู้ หเ้ ช่า โดยชาํ ระราคาค่าเช่า ซTือกนั เป็นงวดๆ ละ 20,000 บาทเป็นระยะเวลา 30 ปี ดงั นTนั สญั ญาเช่าซTืออสงั หาริมทรัพยด์ งั กล่าวนTนั กจ็ ะตอ้ งทาํ เป็นหนงั สือ กล่าวคือ ตอ้ งทาํ ขTึนเป็นลายลกั ษณ์อกั ษร และในหนงั สือสญั ญานTนั จะตอ้ งมีการลงลายมือช?ือของทTงั นาย ก. ผเู้ ช่าซTือและนาย ข. ผใู้ หเ้ ช่า ซTือ

8 3.หน้าทแี+ ละความรัผดิ ชอบผู้เช่าและผู้ให้เช่า เนื?องจากประมวลกฎหมายเพง่ และพาณิชยไ์ ดบ้ ญั ญตั ิสาระสาํ คญั ของ สญั ญาเซTือเอาไวเ้ พียงสามมาตราเท่านTนั ( มาตรา 572 - 574 ) เช่น ความหมายของสญั ญาเช่าซTือ แบบของสญั ญาเซTือ และการบอกเลิก สญั ญาเช่าซTือของคู่สญั ญาเท่านTนั ไม่ไดบ้ ญั ญตั ิถึงสิทธิ หนา้ ท?ี และความ รับผดิ ของูเ้ ช่าอละผใู้ หเ้ ช่าไวแ้ ต่อยา่ งใด ดงั นTนั จะตอ้ งนาํ เอาบทบญั ญตั ิ ลกั ษณะเช่าทรัพยแ์ ละลกั ษณะซTือายมาใชบ้ งั คบั แก่สญั ญาเช่าซTือไดเ้ ท่าท?ี ไม่ขดั หรือแยง้ กนั คาํ พพิ ากษาทเี+ กยี+ วข้อง คาํ พิพากษาฎีกาท?ี HGI/43M8 โจทกซ์ ?ึงเป็นผเู้ ช่าตึกจากจาํ เลยถูก รบกวนขดั สิทธิในอนั จะไดค้ รอบครองทรัพยส์ ินโดยปกติสุข เพราะ บุคคลภายนอกมีสิทธิในการเช่าเหนือทรัพยส์ ินดีกวา่ โจทก์ ดงั นTี ไดถ้ ือ วา่ โจทกผ์ เู้ ช่าถูกรอนสิทธิตามมาตรา H38 ประกอดว้ ยมาตรา 3HI คาํ พิพากษาฎีกาท?ี IHG /4393 สญั ญาเช่าซTือเป็นสญั ญาเช่าทรัพย์ ประเภทหน?ึงจึงตอ้ งนาํ บทบญั ญตั ิลกั ษณะเช่าทรัพยม์ าใชบ้ คั บั ดว้ ย เมื?อ รถยนตท์ ?ีเซTือสูญหาย สญั ญาเช่าซTือยอ่ มระงบั ตTงั แต่วนั ที?รถยนตส์ ูญหาย ตามมาตรา 378 ผเู้ ช่าซTือไม่ตอ้ งรับผดิ ชาํ ระค่าเช่าซTือต่อไป

9 V.ความระงบั ของสัญญาเช่าซื6อ วามระงบั ของสญั ญาเช่าซTืออาจเกิดขTึนไดห้ ลายกรณี เช่า เมื?อผเู้ ช่าซTือ บอกเลิกสญั ญา เม?ือผใู้ หเ้ ช่าซTือบอกเลิกสญั ญา และการระงบั สญั ญา ดว้ ยเหตุอื?นๆ โดยมีรายละเอียดดงั นTี V.-.สัญญาเช่าซื6อระงบั เม+ือผู้เช่าซื6อบอกเลกิ สัญญา มาตรา 389 “ผเู้ ช่าจะบอกเลิกสญั ญาในเวลาใดเวลาหน?ึงกไ็ ด้ ดว้ ยส่งมอบทรัพยส์ ินกลบั คืนแก่เช่าของโดยเสียค่าใชจ้ ่ายของตนเอง” ดงั นTนั ในสญั ญาเช่าซTือ ผเู้ ช่าซTือสามารถบอกเลิกสญั ญาในเวลาใดๆ ก็ ไดด้ ว้ ยส่งมอบทรัพยท์ ี?เช่าซTือกลบั คืนใหแ้ ก่ผใู้ หเ้ ช่าซTือ โดยผเู้ ช่าซTือ จะตอ้ งรับผดิ ชอบค่าใชจ้ ่ายในการคืนทรัพยน์ Tนั ดว้ ย ตวั อย่าง นาย ก. ไดท้ าํ การเช่าซTือบา้ นจากนาย ข. ผใู้ หเ้ ช่า โดยชาํ ระค่าเช่า ซTือกนั เป็นงวดๆ ละ 4M,MMM บาท เป็นระยะเวลา 4M ปี ภายหลงั จากเช่า บา้ นไปไดเ้ พียง 3 ปี นายก. ไม่สามารถส่งใชจ้ าํ นวนเงินงวดไดอ้ ีก ต่อไป จึงตดั สินใจบอกเลิกสญั ญาเช่าซTือ ดงั นTี นาย ก. ผเู้ ช่าซTือจะตอ้ ง มอบทรัพยส์ ิน (บา้ น) กลบั คืนแก่นาย ข. ผใู้ หเ้ ช่าซTือ

10 V.>.สัญญาเช่าซื6อระงบั เมื+อผู้เช่าซื6อบอกเลกิ สัญญา มาตรา 38H บญั ญตั ิวา่ “ในกรณีผดิ นดั ไม่ใชเ้ งินสองคราวติดๆกนั หรือกระทาํ ผดิ สญั ญาในขอ้ ที?เป็นส่วนสาํ คญั เจา้ ของทรัพยส์ ินจะบอก เลิกสญั ญาเสียกไ็ ด้ ถา้ เช่านTนั บรรดาเงินที?ใชม้ าแลว้ แต่ก่อน ใหร้ ิบเป็น ของเจา้ ของทรัพยส์ ินและเจา้ ของทรัพยส์ ินชอบที?จะกลบั เขา้ ครอง ทรัพยส์ ินนTนั ไดด้ ว้ ย อน?ึง ในกรณีกระทาํ ผดิ สญั ญาเพราะผดิ นดั ไม่ใชเ้ งินซ?ึงเป็นคราว ท?ีสุดนTนั ท่านวา่ จา้ ของทรัพยส์ ินชอบที?จะริบบรรดาเงินท?ีไดใ้ ชม้ า แลว้ แต่ก่อนและกลบั เขา้ ครองทรัพยส์ ินไดต้ ่อเมื?อระยะเวลาใชเ้ งินไดพ้ น้ กาํ หนดไปอีกงวดหน?ึง” สาํ หรับมาตรา 38H นTนั เป็นกรณีท?ีผเู้ ช่าซTือไม่ชาํ ระเงินค่าเช่าซTือ ซ?ึง อาจแบ่งออกไดส้ องกรณี โดยมาตรา 38H วรรคแรกเป็นกรณีการผดิ นดั ไม่ชาํ ระเงินค่าเช่าซTือสองคราวติดๆ กนั เจา้ ของทรัพยส์ ินจะบอกเลิก สญั ญาเช่าซTือเสียกไ็ ด้ และบรรดาเงินที?ไดใ้ ชม้ าแลว้ ก่อนนTนั กใ็ หร้ ิบเป็น ของเจา้ ของทรัพยส์ ินและเจา้ ของทรัพยส์ ินชอบท?ีจะกลบั เขา้ ครอง ทรัพยส์ ินนTนั ไดด้ ว้ ย

11 คาํ พพิ ากษาฎกี าท+ี X-Y/>[>[ ผเู้ ช่าซTือผดิ สญั ญา เมื?อมีการเลิกสญั ญาเช่าซTือแลว้ ผใู้ หเ้ ช่าซTือยอ่ มมี สิทธิรับเงินค่าเช่าซTือที?รับไวแ้ ลว้ ทTงั หมด กบั สิทธิเรียกร้องค่าสินไหม ทดแทนความเสียหายท?ีผเู้ ช่าซTือไดใ้ ชท้ รัพยข์ องผใู้ หเ้ ช่าซTือตลอดระนะ เวลาท?ีผเู้ ช่าซTือครอบครองทรัพยด์ งั กล่าวอยู่ คาํ พพิ ากษาฎกี าที+ --\\[/>[-- กรณีจาํ เลยผเู้ ช่าซTือผดิ นดั มาตรา 38H มิไดบ้ ญั ญตั ิใหส้ ิทธิโจทกไ์ ช โดยแจง้ ชดั นกเหนือจากการกลบั เขา้ ครอบครองทรัพยส์ ินและรับเงินที? จาํ เลยส่งแลว้ ถา้ โจทกย์ งั มีสิทธิเรียกเงินค่าเสียเช่าซTือที?คา้ งชาํ ระจนเตม็ จาํ นวนดว้ ย กไ็ ม่มีเหตุท?ีกฎหมายจะบญั ญตั ิไวเ้ พียงใหร้ ับเงินท?ีส่งใชแ้ ลว้ ก่อนเลิกสญั ญา เมื?อมาตรา 38H มิไดบ้ ญั ญตั ิไว้ ยอ่ มแสดงวา่ กฎหมาย ประสงคป์ ล่อยใหค้ วามรับผดิ ของจาํ เลยอยภู่ ายใตบ้ ทบญั ตั ิในเรื?องหนTี โดยทว?ั ไปป กล่าวคือ โจทกม์ ีสิทธิไดร้ ับค่าสินไหมทดแทน เพราะจาํ เลย ไม่ชาํ ระหนTี จนะป็นเหตุใหโ้ จทกบ์ อกเลิกสญั ญา

12 V.O.สัญญาเช่าซื6อระงบั ด้วยเหตุอ+ืน นอกจากสญั ญาเช่าซTือจะสามารถระงบั ลงไปดว้ ยเม?ือผเู้ ช่าซTือบอก เลิกสญั ญา หรือเม?ือผใู้ หเ้ ช่าซTือบอกเลิกสญั ญาแลว้ นTนั สญั ญาเช่าซTือยงั สามารถระงบั ลงไปเม?ือวตั ถุแห่งสญั ญาเช่าซTือนTนั สูญหาย ทTงั นTี เป็นไป ตามบทมาตรา 378 ซ?ึงบญั ญตั ิวา่ “ ถา้ ทรัพยส์ ินซ?ึงใหเ้ ช่าสูญหายไป ทTงั หมดไซร้ ท่านวา่ สญั ญาเช่ากย็ อ่ มระงบั ลงไปดว้ ย” ดงั นTนั เม?ือ ทรัพยส์ ินตามสญั ญาเช่าซTือสูญหายไปทTงั หมด สญั ญาเช่าซTือกร็ ะงบั ไป ดว้ ย คาํ พพิ ากษาฎกี า -[XY/>[>[ สญั ญาเช่าซTือเป็นสญั ญาเช่าทรัพยป์ ระเภทหน?ึง จึงนาํ บทบญั ญตั ิ ลกั ษณะเช่ามาใชบ้ งั คบั ดว้ ย เม?ือรถยนตท์ ?ีเช่าซTือสูญหาย สญั ญาเช่าซTือ ยอ่ มระงบั ลงไปตามมาตรา 378 จาํ เลยท?ี ! จึงมีหนา้ ที?ชาํ ระค่าเช่าซTือ เฉพาะงวดที?รถยนตย์ งั ไม่สามารถ

13 คาํ พพิ ากษาฎกี าท+ี V[\\O/>[O- เมื?อรถยนตท์ ี?เช่าซTือสูญหายสญั ญาเช่าซTือยอ่ มระงบั ไปตTงั แต่วนั ท?ี รถยนตส์ ูญหายตามมาตรา 378 ผใู้ หเ้ ช่าซTือจะเรียกร้องค่าเช่าซTือที?ยงั คา้ ง ชาํ ระอยตู่ Tงั แต่วนั ท?ีรถยนตท์ ?ีเช่าสูญหายไปหาไดไ้ ม่ เม?ือสญั ญาเช่าซTือ กาํ หนดใหผ้ เู้ ช่าซTือชาํ ระเงินเช่าซTือจนครบในกรณีที?รถยนตท์ ?ีเช่าซTือถูก โจรภยั แมผ้ เู้ ช่าซTือไม่ตอ้ งชาํ ระค่าเช่าซTือนบั แต่วนั ที?รถยนตท์ ?ีเข่าสูญ หายกถ็ ือไดว้ า่ ผเู้ ช่าซTือไดต้ กลงที?จะชาํ ระค่าเสียหายใหแ้ ก่ผใู้ หเ้ ช่าซTือไว้ ดว้ ย ซ?ึงศาลมีอาํ นาจกาํ หนดใหต้ ามที?เห็นสมควร

14 [.อายุความ การใชส้ ิทธิเรียกร้องหรือการบงั คบั ชาํ ระหนTีดว้ ยการฟ้องร้อง เพื?อใหศ้ าลบงั คบั ใหต้ อ้ งกระทาํ ในระยะเวลาท?ีกฎหมายกาํ หนดไว้ ดว้ ย สาํ หรับระยะเวลาท?ีกฎหมายกาํ หนดนTี เราเรียกวา่ อายคุ วาม ซ?ึง อายคุ วาม จะมีระยะเวลาสTนั หรือยาวนTนั กค็ งแลว้ แต่ประเภทของ การใชส้ ิทธ_ิเรียกร้อง หากไม่ไดใ้ ชส้ ิทธ_ิเรียกร้องภายในกาํ หนด ระยะเวลาท?ีกฎหมายกาํ หนด สิทธ_ิเรียกร้องนTนั กเ็ ป็นอนั ขาดอายุ ความ ในบางกรณีกฎหมายไม่ไดก้ าํ หนดอายคุ วามเอาไวเ้ ป็นการ เฉพาะ กใ็ หใ้ ชอ้ ายคุ วามทวั? ไปคือสิบปี ตามมาตรา !I9 /9M ซ?ึง บญั ญตั ิวา่ “ อายคุ วามนTนั ถา้ ประมวลกฎหมายนTีหรือกฎหมายอ?ืน มิไดบ้ ญั ญตั ิเอาไวโ้ ดยเฉพาะ ใหม้ ีกาํ หนดสิบปี ”

15 อายุความของสัญญาเช่า สาํ หรับอายคุ วามของสญั ญาเช่าซTือนTนั ประมวลกฎหมายแพง่ และ พาณิชยไ์ ม่ไดม้ ีการบญั ญตั ิเอาไวเ้ ป็นการเฉพาะ ดงั นTนั จึงตอ้ งพิจารณา ในเร?ืองอายคุ วามทวั? ไปมาใชบ้ งั คบั แก่กรณีเช่น หากผใู้ หเ้ ช่าซTือเป็น ผปู้ ระกอบการใหเ้ ช่าอสงั หาริมทรัพยย์ อ่ มมีสิทธ_ิท?ีจะเรียกร้องค่าเช่า ซTือท?ียงั คา้ งชาํ ระภายในกาํ หนดอายคุ วามสองปี ตามมาตรา !I9 /9H หากผใู้ หเ้ ช่าซTือไม่ไดเ้ ป็นผปู้ ระกอบการใหเ้ ช่าอสงั หาริมทรัพยย์ อ่ มมี สิทธ_ิที?จะเรียกร้องค่าเช่าซTือท?ียงั คา้ งชาํ ระภายในกาํ หนดอายคุ วามหา้ ปี ตามมาตรา !I9/99 (9) เป็นตน้ แต่หากเป็นการฟ้องเรียกค่าเสียหาย ตามสญั ญาเช่าซTืออนั เป็นผลมาจากการเลิกสญั ญา ฟ้องเรียกเอา ทรัพยส์ ินท?ีเช่าซTือคืน เรียกเอาค่าเสียหายกรณีทรัพยส์ ินท?ีเช่าสูญหาย ซ?ึงไม่มีกฎหมายกาํ หนดอายคุ วามไวโ้ ดยเฉพาะ จึงมีอายคุ วาม !M ปี ตามมาตรา !I9/9M

16 คาํ พพิ ากษาฎกี าที+ Y]-/>[-O การฟ้องร้องเรียกค่าเสียหายเพราะการท?ีผเู้ ช่าซTือใจซบั ถุงผใู้ หเ้ ช่า ซTืออยตู่ ลอดเวลาที?ยงั คงครอบครองสิทธ_ิของผใู้ หเ้ ช่าซTืออยมู่ ีอายคุ วาม เรียกร้อง !M ปี คาํ พพิ ากษาฎกี าท+ี -Y^[/>[-\\ ผเู้ ช่าซTือผดิ สญั ญาแลว้ ไม่คืนรุจในสภาพเรียบร้อยตอ้ งใช้ ค่าเสียหายตามสญั ญาซ?ึงมีอายคุ วาม !M ปี คาํ พพิ ากษาฎกี าที+ OO[^/>[O] ประมวลกฎหมายแพง่ และพาณิชย์ บรรพ 9 ลกั ษณะ 3 วา่ ดว้ ยการ เช่าซTือ ไม่ไดบ้ ญั ญตั ิเรื?องอายคุ วามไวโ้ ดยตรง แต่ค่าเช่าซTือกเ็ ป็นค่าเช่า ในการใชท้ รัพยส์ ินอยา่ งหน?ึง ดงั นTนั หากผใู้ หเ้ ช่าซTือซ?ึงเป็นพอ่ คา้ ฟ้อง เรียกร้องเอาค่าเช่าซTือสงั หาริมทรัพยท์ ี?คา้ งชาํ ระอยู่ จึงตอ้ งฟ้องเสีย ภายในอายคุ วามสองปี ตามมาตรา !I9/9H

17 ดงั นTนั การใชส้ ิทธ_ิเรียกร้องหรือการบงั คบั ชาํ ระหนTีดว้ ยการ ฟ้องร้องเพื?อใหศ้ าลบงั คบั ใหต้ อ้ งกระทาํ ภายในระยะเวลาท?ีกฎหมาย กาํ หนดไว้ เรียกวา่ “อายคุ วาม” หากไม่ไดใ้ ชส้ ิทธ_ิเรียกร้องภายใน กาํ หนดระยะเวลาที?กฎหมายกาํ หนด สิทธ_ิเรียกร้องนTนั กเ็ ป็นอนั ขาดอายุ ความ อนั ส่งผลใหเ้ จา้ หนTีไม่อาจใชส้ ิทธ_ิเรียกร้องหรือทวงถามให้ ลูกหนTีชาํ ระหนTีได้ หากเจา้ หนTีใชส้ ิทธ_ิเรียกร้องท?ีขาดอายคุ วาม ลูกหนTี สามารถยกเอาอายคุ วามขTึนเป็นขอ้ ต่อสูไ้ ด้

18 Y.สรุป สญั ญาเช่าซTือเป็นสญั ญาที?มีคู่สญั ญาสองฝ่ ายคือ “ผเู้ ช่าซTือ” และ “ผใู้ หเ้ ช่าซTือ” ซ?ึงสญั ญาเช่าซTือนTนั เป็นนิติกรรมสญั ญาอยา่ งหน?ึง กล่าวคือ สญั ญาคือสญั ญาที?เจา้ ของทรัพยส์ ินออกใหเ้ ช่าและให้ คาํ มน?ั วา่ จะขายทรัพยส์ ินนTนั หรือวา่ จะใหท้ รัพยส์ ินนTนั ตกเป็นสิทธ_ิ แก่ผเู้ ช่า ซ?ึงคาํ วา่ “ตกเป็นสิทธ_ิ” หมายถึง เมื?อผเู้ ช่าซTือไดช้ าํ ระเงิน แก่ผเู้ ช่าซTือคุกงวดแลว้ ใหท้ รัพยส์ ินตกเป็นเป็นกรรมสิทธ_ิแก่ผเู้ ช่า ซTือ หรือผเู้ ช่าอาจสง?ั ใหโ้ อนเกมผใู้ ดกย็ อ่ มเป็นสิทธ_ิของผเู้ ช่าซTือ ดงั นTนั ในสญั ญาเช่าซTือ ผใู้ หเ้ ช่าจึงตอ้ งเป็นผมู้ ีกรรมสิทธ_ิใน ทรัพยส์ ินอนั เป็นวตั ถุแห่งสญั ญาเช่าซTือ สาํ หรับวตั ถุแห่งสญั ญาเช่าซTือ ไดแ้ ก่ ทรัพยส์ ิน ซ?ึงหมายความ รวมทTงั ซบั และวตั ถุไม่มีรูปร่าง ซ?ึงอาจมีราคาและอาจถือเอาได้ และหากพิจารณาคาํ วา่ “ทรัพยส์ ิน” ตามสญั ญาซTือขายจากบทร มาตรา H37 แลว้ อาจเป็นทรัพยส์ ินออกไดเ้ ป็นอสงั หาริมทรัพย์ สงั หาริมทรัพยพ์ เิ ศษ และสงั หาริมทรัพย์

19 อยา่ งไรกด็ ี ทรัพยส์ ินบางอยา่ งนTนั ไม่สามารถท?ีจะนาํ มาทาํ สญั ญาเช่าซTือ ระหวา่ งกนั ได้ เช่น ทรัพยน์ อกพาณิชย์ ดงั นTนั เม?ือทรัพยส์ ินบางอยา่ งไม่ สามารถที?จะนาํ มาทาํ สญั ญาเช่าซTือระหวา่ งกนั ได้ เพราะตอ้ งหา้ มมิให้ โอนกนั ตามกฎหมาย สญั ญาเช่าซTือจึงตกเป็นโมฆะเพราะมี วตั ถุประสงคเ์ ป็นการพน้ วสิ ยั เละตอ้ งหา้ มชดั แจง้ โดยกฎหมาย อยา่ งไรก็ ดี หากทรัพยส์ ินตามสญั ญาเช่าซบั นTนั จะตอ้ งมีการปิ ดทะเบียนการพดู กบั ประสิทธ_ิคู่สญั ญาจะตอ้ งปฏิบตั ิตามนTนั ดงั นTนั เมผเู้ ช่าซTือจะไดเ้ ป็น เจา้ ของกรรมสิทธ_ิรถท?ีเช่าซTือเพราะไดผ้ อ่ นชาํ ระค่าเช่าซTือใหอ้ ีกฝ่ าย ครบถว้ นแลว้ กต็ าม แต่เมื?อสญั ญาเช่าซTือกาํ หนดใหผ้ ใู้ หเ้ ช่าซTือจดั การ โอนทะเบียนรุจใหเ้ กบ็ ผเู้ ช่าซTือดว้ ยการท?ีพดู ใหเ้ ช่าซTือไม่ไดด้ าํ เนินการ ดงั กล่าว ผใู้ หเ้ ช่าไปซTือจึงเป็นฝ่ ายผดิ สญั ญา ทา้ ยท?ีสุด สญั ญาเช่าซTือเป็นสญั ญาที?ผเู้ ช่าไดใ้ ชเ้ งินเป็นจาํ นวนเท่านTนั เท่านTีคราวแก่ผใู้ หเ้ ช่าซTือ ซ?ึงอาจจะจ่ายกนั เป็นงวดๆ และซTือเมื?อชาํ ระค่า เช่าซTือครบตามงวดที?ตกลงกนั ครบถว้ นแลว้ ผเู้ ช่าซTือโกส้ ไดก้ รรมสิทธ_ิ ในทรัพยส์ ินนTนั อน?ึง การส่งใชเ้ งินฟิ นงวดๆ เช่นนTียอ่ มเป็นจาํ นวนเงิน ท?ีสูงกวา่ ค่าเช่าปกติธรรมดา กฎหมายจึงไม่เรียกวา่ ค่าเช่ากฎหมายจึงไม่ เรียกวา่ ค่าเช่า แต่เรียกวา่ การใชเ้ งิน

20 อน?ึง ไดอ้ ธิบายเอาไวใ้ นสญั ญาเช่าทรัพยส์ ินแลว้ วา่ ในสญั ญา เช่าทรัพยน์ Tนั ถือเอาคุณสมบตั ิของผเู้ ช่าเป็นสาระสาํ คญั ของสญั ญา เนื?องจากผใู้ หเ้ ช่าจะตอ้ งคาํ นึงถึงคุณสมบตั ิของผเู้ ช่าเป็นสาํ คญั ใน การไวว้ างใจใหเ้ ป็นบุคคลผไู้ ดใ้ ชห้ รือไดร้ ับประโยชนร์ วมถึงการ ดูแลทรัพยส์ ินที?ทายาท แต่ในสญั ญาเช่าซTือนTนั วตั ถุประสงคแ์ ห่ง สญั ญาไม่ไดม้ ุ่งไปท?ีการไดใ้ ชห้ รือไดร้ ับประโยชนจ์ ากทรัพยส์ ินท?ี เช่า แต่เป็นสญั ญาเช่าซบั ที?มีคาํ มน?ั วา่ จะขายทรัพยโ์ ดยมีเง?ือนไขการ ชาํ ระเงินเป็นครTังคราวรวมอยดู่ ว้ ย หากผเู้ ช่าซTือชาํ ระเงินแก่ผใู้ หเ้ ช่า ซTือครบถว้ นตามเง?ือนไข กจ็ ะไดก้ รรมสิทธ_ิในทรัพยส์ ินนTนั ดงั นTนั หากผเู้ ช่าซTือถึงแก่ความตายสญั ญาเช่าซTือไม่ระงบั ทายาทสืบสิทธ_ิ ของผเู้ ช่าซTือได้

บรรณานุกรม ผศ.ธีรยทุ ธ ปักษา.(437H).คาํ อธิบายประมวลกฎหมายแพง่ และพาณิชย์ ซTือขาย แลกเปลี?ยน ให้ เช่าทรัพย์ เช่าซTือ . กรุงเทพมหานคร. สาํ นกั พมิ พน์ ิติธรรม.