สำนวนสุภาษิต

สำนวน สุภำษิต คำพงั เพย

ความหมายของสุภาษิตไทย สภุ าษิต หมายถงึ คาพดู ท่ีพดู ออกมา ไมว่ า่ จะเป็นทานอง สานวนโวหาร ท่ีมี ความหมายท่ีดี สว่ นใหญ่คนไทยเราจะหยิบยกคาสภุ าษิตมาเป็นตวั อย่างในการ อบรมส่งั สอนลกู หลาน หรอื บางครงั้ ใชแ้ สดงเปรยี บเทียบประกอบการสนทนา สภุ าษิต แบง่ ออกเป็น 2 ประเภท ดงั นี้ 1. คาสภุ าษิตประเภทท่ีพดู อา่ นหรอื เขา้ ใจเนือ้ ความไดท้ นั ที โดยไม่ตอ้ งแปล ความหมาย 2. คาสภุ าษิตประเภทท่ีพดู อา่ นหรอื ฟังแลว้ ตอ้ งนกึ ตรกึ ตรอง ตคี วามหมาย เสยี กอ่ นจงึ จะทราบ

ความหมายของสานวน สำนวน หมำยถึง โวหำร ทำนองพดู ถอ้ ยคำท่ีเรียบเรียง เป็น ลกั ษณะควำมหมำยเชิงอุปมำเปรียบเทียบ ไม่แปลควำมหมำยตำม ตวั อกั ษร จึงฟังแลว้ มกั จะไม่ไดค้ วำมหมำยของตวั มนั เอง ตอ้ งนำไป ประกอบกบั เรื่อง หรือเหตุกำรณ์จึงจะไดค้ วำมหมำยเป็นคติเตือนใจ เช่นเดียวกบั คำที่เป็นสุภำษิต

ความหมายของคาพงั เพย คำพงั เพย หมำยถึง ถอ้ ยคำท่ีเรียบเรียงข้ึนมำเป็นควำมหมำย กลำง ๆ คือ ไม่เนน้ กำรสง่ั สอน แต่กแ็ ฝงคติเตือนใจหรือ ขอ้ คิดสะกิด ใจใหน้ ำไปปฏิบตั ิได้ และ เน้ือหำของใจควำมน้นั กไ็ ม่จำเป็นวำ่ จะตอ้ ง เป็นควำมดี หรือ ควำมจริงแทแ้ น่นอน เพ่ือใหต้ ีควำมเขำ้ กบั เรื่อง มี ควำมหมำยลึกซ้ึงกวำ่ สำนวน มีลกั ษณะติชมหรือแสดงควำมเหน็ ในตวั แต่ยงั ไม่ไดว้ ำงหลกั ควำมจริงอนั เที่ยงแท้ และยงั ไม่เป็นคำสอน เช่น กระต่ำยตื่นตูม ทำนำบนหลงั คน ถี่ลอดตำชำ้ ง ห่ำงลอดตำเลน็ เสีย นอ้ ยเสียยำกเสียมำกเสียง่ำย น้ำถึงไหนปลำถึงน้นั เป็นตน้

สานวน สุภาษติ คาพงั เพย หมวด ก. เกบ็ เบีย้ ใต้ถุนร้าน หมำยถึง เกบ็ เลก็ ผสมนอ้ ย โน่นบำ้ งน่ีบำ้ ง จน สำเร็จเป็ นรูปเป็ นร่ำงข้ึนมำ เกบ็ เลก็ ผสมน้อย หมำยถึง เกบ็ ไวท้ ีละเลก็ ละนอ้ ย เกบ็ หอมรอมริบ หมำยถึง เกบ็ รวบรวมไวท้ ีละเลก็ ละนอ้ ย เกลยี ดตวั กนิ ไข่ เกลยี ดปลาไหลกนิ น้าแกง หมำยถึง เกลียดตวั เขำ แต่อยำกไดผ้ ลประโยชนจ์ ำกเขำ

สานวนสุภาษติ ไทย หมวด ข. เข้าเมืองตาหลวิ่ ต้องหลวิ่ ตาตาม หมำยถึง ประพฤติตนใหเ้ หมำะสมกบั กำลเทศะ เข้ากนั เป็ นป่ี เป็ นขล่ยุ หมำยถึง ถูกคอกนั , เขำ้ กนั ไดด้ ี เข้าด้ายเข้าเขม็ หมำยถึง คบั ขนั , สำคญั เข้าตาจน หมำยถึง หมดทำงไป หมดทำงท่ีจะแกไ้ ข หมดหนทำงหำกิน. เข้าตามตรอก ออกทางประตู หมำยถึง กำรทำตำมธรรมเนียมประเพณี เขยี นเสือให้ววั กลวั หมำยถึง ทำอยำ่ งใดอยำ่ งหน่ึงเพื่อใหอ้ ีกฝ่ ำยหน่ึง เสียขวญั หรือเกรงขำม

สุภาษติ ไทย หมวด ค. คบั ทอ่ี ยู่ได้ คบั ใจอยู่ยาก หมำยถึง ท่ีอยแู่ มจ้ ะคบั แคบกอ็ ยไู่ ดถ้ ำ้ สบำยใจ แต่ถำ้ ลำบำกใจแลว้ แมจ้ ะท่ีอยกู่ วำ้ งขวำงใหญ่โตกอ็ ยไู่ ม่ได้ ไม่น่ำอยู่ เคราะห์หามยามร้าย หมำยถึง เครำะห์ร้ำย โคแก่ชอบกนิ หญ้าอ่อน หมำยถึง ชำยสูงอำยทุ ่ีชอบผหู้ ญิงรุ่นสำว ใครมือยาวสาวได้สาวเอา หมำยถึง ต่ำงคนต่ำงฉวยโอกำส แสวงหำ ประโยชนใ์ ส่ตวั โดยไม่คิดถึงคนอ่ืน คนเดยี วหัวหาย สองคนเพื่อนตาย หมำยถึง เม่ือตอ้ งทำอะไรที่มีควำม เส่ียง ทำสองคนยอ่ มดีกวำ่ คนเดียว คนดผี คี ุ้ม หมำยถึง คนทำดียอ่ มไม่มีภยั

สานวน สุภาษติ คาพงั เพย หมวด ฆ. ฆ้องปากแตก หมำยถึง ปำกโป้ง, เกบ็ ควำมลบั ไม่อย,ู่ ชอบนำควำมลบั ของผอู้ ่ืนไปโพนทะนำ ฆ่าไม่ตายขายไม่ขาด หมำยถึง ตดั เยอ่ื ใยไม่ขำด ฆ่าควายอย่าเสียดายพริก หมำยถึง ทำกำรใหญ่ไม่ควรตระหน่ี ฆ่าช้างเอางา หมำยถึง ทำลำยของใหญ่เพ่อื ใหไ้ ดข้ องเลก็ นอ้ ยซ่ึงไม่ คุม้ ค่ำกนั

สุภาษติ คาพงั เพย หมวด ง. เงียบเป็ นเป่ าสาก หมำยถึง ลกั ษณะที่เงียบสนิท โง่เง่าเต่าตุ่น หมำยถึง โง่ท่ีสุด งมเขม็ ในมหาสมุทร หมำยถึง ทำกิจที่สำเร็จไดย้ ำก งานหลวงไม่ให้ขาด งานราษฎร์ไม่ให้เสีย หมำยถึง ทำงำนไม่ บกพร่องท้งั งำนส่วนรวมและส่วนตวั งกู นิ หาง หมำยถึง เกี่ยวโยงกนั ไปเป็นทอดๆ งู ๆ ปลา ๆ หมำยถึง รู้บำ้ งเลก็ นอ้ ย ไม่ไดร้ ู้จริงในเรื่องน้นั

สุภาษติ สานวนไทย หมวด จ. เจ้าชู้ประตูดิน หมำยถึง เจำ้ ชูม้ ำก จีบไดไ้ ม่เลือกหนำ้ ใจซ่ือมือสะอาด หมำยถึง ดำรงอยใู่ นทำงท่ีชอบ ไม่เอนเอียง ใจดสี ู้เสือ หมำยถึง บงั คบั ใจใหก้ ลำ้ เมื่อพบอนั ตรำย ใจปลาซิว หมำยถึง ใจไม่สู้ ยอมแพง้ ่ำย จระเข้ขวางคลอง หมำยถึง ทำอะไรขดั ขวำงผอู้ ื่น จับเสือมือเปล่า หมำยถึง แสวงหำประโยชนโ์ ดยตวั เองไม่ตอ้ งลงทุน