เบส การจัดกิจกรรมพัฒนาผู้เรียนด้วยกระบวนการโครงงาน 2-64เผยแพร่

Best Practice “การจัดกิจกรรมพัฒนาคณุ ภาพผู้เรียนด้วยกระบวนการ โครงงาน นักศกึ ษากศน.ตำบลบก ภาคเรยี นที่ 2/2564” นางสาวดอกออ้ ศริ กิ ุล ครูกศน.ตาบล ศูนยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อาเภอโนนคูณ สานกั งานส่งเสริมการศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั จงั หวดั ศรีสะเกษ

1 ช่ือผลงาน : การจัดกิจกรรมพฒั นาคุณภาพผเู้ รยี นด้วยกระบวนการโครงงาน นกั ศึกษา กศน.ตำบลบก ชอ่ื เจ้าของผลงาน : นางสาวดอกออ้ ศริ กิ ลุ ครกู ศน.ตำบลบก หน่วยงาน/สถานศึกษา : สังกัดศูนยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอำเภอโนนคูณ : สำนกั งานส่งเสรมิ การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศยั จังหวดั ศรีสะเกษ 1.ความเป็นมาและความสำคัญ สอดคล้องกับนโยบายและจุดเนน้ การดำเนินงาน สำนกั งาน กศน. ปี 2565 ด้านท1ี่ ดา้ นการจัดการ เรียนรู้คุณภาพ ข้อ 1.4 ปรับปรุงหลักสูตรทุกระดับทุกประเภทใหสอดรับกับการพัฒนาคน ทิศทางการพัฒนาประเทศ สอดคลองกับบริบทที่เปลี่ยนแปลง ความตองการและความหลากหลายของผู้เรียน/ผู้รับบริการ รวมถึงปรับลด ความ หลากหลายและความซ้ำซอนของหลักสูตร เชน หลักสูตรการศึกษาสำหรับกลุ่มเปาหมายบนพื้นที่สูง พ้ืนที่พิเศษ และ พ้ืนที่ชายแดน รวมทั้งกลุมชาติพันธ ด้านท่ี 2. ดานการสรางสมรรถนะและทักษะคุณภาพ ข้อ2.1 สงเสริมการจัด การศึกษาตลอดชีวิตที่เนนการพัฒนาทักษะที่จำเปนสำหรับแตละชวงวัย และการจัดการศึกษาและการเรียนรูที่ เหมาะสมกับแตละกลุมเปาหมายและบริบทพน้ื ที่ ตามที่สำนักงาน กศน. ได้กำหนดนโยบายด้าน การจัดการศึกษานอกระบบ แผนงานสนับสนุนการจัด การศึกษาขั้นพื้นฐาน เพื่อสร้างโอกาสทางการศึกษาและกระจายโอกาส ทางการศึกษาใน สังคมไทย โดยคำนึงถึงการ สรา้ งความเสมอภาค ความเป็นธรรมใหเ้ กิดขน้ึ แกป่ ระชากร ทกุ กลุ่ม รวมถึงผู้ยากไร้ผู้ดอ้ ยโอกาส ผู้พิการ ผูบ้ กพรอ่ งทาง กาย/ทางการเรียนรู้ชนกลุ่มน้อย โดยสนับสนุน การจัดการศึกษาตามวัยและพัฒนาการอย่างมีคุณภาพต้ังแต่ก่อนวัย เรียนจนจบการศึกษาข้ันพื้นฐาน และ การจัดการศึกษาชุมชนเพ่ือมุ่งให้เกิดสังคมแห่งการเรียนรู้และการศึกษาตลอด ชีวิต และการสร้างสังคมไทย ให้เป็นสังคมแห่งการเรียนรู้ตามปรัชญา \"คิดเป็น\" ด้วยการจัดการศึกษาที่บูรณาการ เนื้อหาในแต่ละวิชาในการจัดการเรียนการสอนในแต่ละภาคเรียน และความรู้ใน 4 สหวิทยาการ ได้แก่ วิทยาศาสตร์ วิศวกรรม เทคโนโลยี และคณิตศาสตร์ โดยเน้นการนำความรู้ไปใช้แก้ปัญหาในชีวิตจริง รวมท้ังการพัฒนา กระบวนการหรือผลผลิตใหม่ ท่ีเป็นประโยชน์ต่อการดำเนินชีวิต และการทำงาน การปฏิบัติให้เห็นจริงควบคู่กับการ พัฒนาทักษะ การคิด แก้ปัญหา และการหาข้อมูล และวิเคราะห์ข้อค้นพบใหม่ๆ พร้อมท้ังสามารถนำเสนอผลงานทาง วิชาการ รว่ มแลกเปลยี่ นเรยี นรู้รว่ มกันโดยใชก้ ระบวนการโครงงานสามารถนำไปบรู ณาการกับชวี ิตประจำวันได้ 2. วตั ถปุ ระสงค์ 1. เพอื่ ให้นกั ศึกษามคี วามรู้ความเข้าใจทักษะกระบวนการจดั การเรยี นรู้ด้วยโครงงาน 2. เพ่ือให้นักศึกษามีความรู้เกี่ยวกับการบรูณาการเนื้อหาสาระรายวิชาทักษะการเรียนรู้ ผ่านกระบวนการทำ โครงงานและสามารถนำเสนอผลงานทางวชิ าการได้

2 3. เปา้ หมาย 3.1 เชงิ ปริมาณ นกั ศกึ ษากศน.ตำบลบก จำนวน 31 คน 3.2 เชิงคณุ ภาพ รอ้ ยละ 80 นกั ศึกษา มีความรู้ความเข้าใจทักษะ กระบวนการคิด กระบวนการทำโครงงาน การทำงาน เป็นกลุ่ม แสดงออกถึงความสามารถ ความถนัด ความสนใจ ของแต่ละบุคคล และสามารถนำเสนอผลงานทางวิชาการ ได้ 4. วธิ ีการดำเนินงาน ในการจัดกิจกรรมพัฒนาคณุ ภาพผู้เรยี นด้วยกระบวนการโครงงาน กศน.อำเภอโนนคณู ไดน้ ำวงจร ( Deming Cycle) PDCA มาใช้ในการวางแผนการดำเนนิ งานดังน้ี 4.1 ขัน้ ตอนการดำเนนิ งาน/วางแผน (Plan) P ขั้นตอนที่ 1 ศกึ ษาสภาพปญั หาความตอ้ งการ ผบู้ รหิ าร และบคุ ลากร ศนู ยก์ ารศกึ ษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศัยอำเภอโนนคูณ ร่วมกันประชุมวาง แผนการจดั กิจกรรมโครงการ พฒั นาคุณภาพผู้เรยี นดว้ ยกระบวนการโครงงาน กศน.อำเภอโนนคูณ จากการรายงานผลการดำเนินงานการโครงงานท่ีผ่านมาของ ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัย อำเภอโนนคูณ นกั ศกึ ษายงั ขาดความรู้ความเขา้ ใจทักษะกระบวนการทำโครงงานมาใช้อย่างเต็มรปู แบบ เชน่ รปู แบบข้นั ตอนการ ทำรูปเลม่ โครงงาน และ การนำเสนอโครงาน มกี ารประชาสัมพันธ์การดำเนนิ กจิ กรรมโครงการโครงงาน ให้นกั ศึกษาทราบ

3 ขัน้ ตอนที่ 2 การศกึ ษาวเิ คราะห์ความตอ้ งการ ผูบ้ รหิ ารและคณะครู ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอโนนคูณ ได้เล็งเห็น ถึงความสำคัญของการดำเนินโครงการโครงงาน มาใช้ในการพัฒนาผู้เรียนและบุคลากรมีความรู้ความเข้าในการทำ โครงงาน จึงไดด้ ำเนนิ การจัดโครงการโครงงาน ขน้ึ ในภาคเรยี นท่ี 2 ปกี ารศกึ ษา 2564 ขัน้ ตอนที่ 3 กำหนดกลุ่มเป้าหมาย กำหนดกลมุ่ เป้าหมายนกั ศกึ ษา กศน.อำเภอโนนคณู ทั้ง 5 ตำบล ดงั นี้ - กศน.ตำบลเหล่ากวาง จำนวน 20 คน - กศน.ตำบลบก จำนวน 20 คน - กศน.ตำบลหนองกงุ จำนวน 20 คน - กศน.ตำบลโนนค้อ จำนวน 20 คน - กศน.ตำบลโพธิ์ จำนวน 20 คน ข้นั ตอนท่ี 4 ศกึ ษาขอ้ มูลกิจกรรม กศน.และวางแผนการจดั กิจกรรมร่วมกนั ผู้บริหารและคณะครู ศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอโนนคูณ ได้ประชุม ประชุมและวางแผนการจัดกิจกรรมร่วมกันรวมถึงบทบาทหน้าที่ความรับผิดชอบของบุคลากร ลักษณะการดำเนิน กจิ กรรมโครงการ จึงได้จดั โครงการอบรมทักษะวชิ าการดว้ ยกระบวนการโครงงาน ภาคเรยี นที่ 2 ปกี ารศกึ ษา 2564 ขึ้น 4.2 การดำเนนิ การจดั กจิ กรรม (Do) D ผูบ้ รหิ ารและคณะครู ศนู ยก์ ารศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอธั ยาศยั อำเภอโนนคูณ ไดด้ ำเนินการจดั กิจกรรมโครงการอบรมทักษะวิชาการด้วยกระบวนการโครงงาน ภาคเรียนท่ี 2 ปีการศกึ ษา 2564 ในวันที่ 18 กมุ ภาพันธ์ 2565 ไดป้ ระสานงาน ทำหนังสือเชิญวทิ ยากร และประชมุ ช้ีแจ้งมอบหมายภารกิจก่อนดำเนนิ การดงั นี้

4 4.2.1 กิจกรรมฐานการเรียนรู้ มีดังนี้ ฐานที่ 1 การเรียนรู้ดว้ ยกระบวนการ“สะเต็มศกึ ษา” (Stem Education) เพ่ือใหน้ ักศกึ ษา รู้จักบ รณู าการและเช่ือมโยงเน้ือหาสาระความร้ใู น 4 สหวทิ ยาการได้แก่วทิ ยาศาสตร์ วิศวกรรม เทคโนโลยี และคณิตศาสตร์ โดยเนน้ การนำความรู้ไปใช้แก้ปัญหาในชีวิตประจำวนั รวมท้ังการพัฒนากระบวนการหรอื ผลผลติ ใหมท่ ่ีเป็นประโยชน์ต่อ การดำเนนิ ชวี ิตและการทำงาน สามารถทำโครงงานได้ ฐานท่ี 2 ฐานการเรยี นรู้การพัฒนาทกั ษะวชิ าการด้วยกระบวนการโครงงาน เพื่อใหน้ ักศึกษาเข้า ทกั ษะทักษะกระบวนการเขียนโครงงานและการนำเสนอโครงงาน ซ่งึ มกี ระบวนการการทำโครงงาน ดังน้ี บทท่ี 1 บทนำ - ท่มี าและความสำคัญของโครงงาน - จุดประสงค์ - สมตุ ฐิ าน - ตัวแปร - ขอบเขตการศึกษา - ระยะเวลา - ผลทีค่ าดวา่ จะไดร้ บั - คำนิยามศัพท์ บทที่ 2 เอกสารทเ่ี กี่ยวขอ้ งกับการศึกษาค้นคว้า คือสง่ิ ท่ีต้องเขียน เชน่ ความหมายของเรอ่ื งที่ทำ เนื้อหาท่ีนำมาอา้ งอิง เพ่ือใหโ้ ครงงานสมบรู ณใ์ นเชงิ วิชาการ บทท่ี 3 วธิ ีการดำเนนิ การ - วสั ดุ อุปกรณ์ - วธิ ดี ำเนนิ งาน บทท่ี 4 ผลการดำเนินการ - สรปุ ผลการดำเนินการ บทที่ 5 สรุป อภปิ รายผล และข้อเสนอแนะ - สรุปผลการดำเนนิ การ - ข้อเสนอแนะ - ประโยชน์ที่ได้รับ จากการจัดกจิ กรรมโครงการอบรมทักษะวชิ าการด้วยกระบวนการโครงงาน นักศึกษามีความรู้และความเข้าใจ เกี่ยวกบั การทำโครงงาน ซึง่ ผเู้ ข้าร่วมโครงการนส้ี ว่ นมากเป็นเยาวชนสามารถนำความร้ไู ปใช้ในชวี ติ ประจำวนั

5 ได้ เชน่ เร่อื งการรูจ้ ักคิด วเิ คราะหแ์ กป้ ัญหาเป็น รู้จักการทำงานเป็นทีม รจู้ กั ความรับผิดชอบ และสามารถนำเสนอ ผลงานโครงงานได้ ซึ่งนำไปความสำเรจ็ และรางวลั ให้กบั นักศกึ ษาใน กศน.ตำบลบก

6 4.3 การตรวจสอบและประเมนิ ผล (Check) C 4.3.1 สรุปผลการดำเนินงาน ขอ้ เสนอแนะและหาทางแกไ้ ขพฒั นา 4.3.2 แบบประเมนิ ความพึงพอใจของนกั ศกึ ษา ครู และวทิ ยากร 4.3.3 ประเมนิ จากสภาพจรงิ โดยบคุ ลากรได้สงั เกตติดตาม 4.3.3 สรุปผลการดำเนินกิจกรรมโครงการ 4.3.5 เผยแพรผ่ ลงานแนวปฏิบตั ทิ ี่ดี เผยแพรผ่ ลงานผ่านส่ือออนไลน์ เช่น เวบ็ ไซต์ กศน.อำเภอโนนคูณ และ เครอื ข่าย เพจ กศน.ตำบลบก เป็นต้น 4.4 การปรบั ปรุงและพัฒนาผลการปฏิบตั ิงาน (Act) A นำขอ้ เสนอแนะของบุคลากร ของ จากการประชุมหลักการจัดกิจกรรมโครงการ และการสรุปจากรายงาน โครงการมาแกไ้ ขแลเป็นแนวทางในการพฒั นาต่อไป 5 .ตัวช้ีวัดความสำเร็จ 5.1 นกั ศึกษากศน.ตำบลบกมีความรู้ความเข้าใจทักษะเกี่ยวกบั กระบวนการจดั การทำโครงงาน ดว้ ย การบรณู าการเน้ือหารายวชิ าและสามารถนำเสนอผลงานทางวิชาการได้ 5.2 นกั ศึกษา กศน.ตำบลบก มคี วามรู้ เขา้ ใจสามารถนำกระบวนการทำโครงงานไปประยุกต์ใชใ้ นการ ดำรงชีวิตและการทำงานสามารถอยรู่ ่วมกับผ้อู นื่ ได้อยา่ งมคี วามสุข 5.3 นกั ศึกษา กศน.ตำบลบก มผี ลสัมฤทธ์ิทางการเรียนดีขน้ึ 5.4 นักศกึ ษากศน.ตำบลบก มีความรับผดิ ชอบและเข้าสอบเปอร์เซน็ ตม์ ากขน้ึ 6. การประเมินผลและเคร่ืองมอื การประเมินผล จากแบบประเมินผลความพึงพอใจและการการติดตามของครู 7. ผลการดำเนินงาน (นกั ศกึ ษาเขา้ รว่ มโครงการและผ่านการอบรม จำนวน 31 คน) 7.1 ผลท่ีเกดิ กบั ผรู้ ับบริการ(นักศกึ ษา) 7.1.1 ผู้เรียนมคี วามเขา้ ใจเก่ยี วกระบวนการทำโครงงาน 7.1.2ผู้เรียนมีส่วนรว่ มในการเข้ารว่ มกิจกรรมเกดิ ความรักความสามัคคีมคี วามรับผิดชอบและ ทำงานร่วมกบั ผู้อนื่ ได้ 7.1.3 ผูเ้ รียนสามารถถ่ายทอดความรู้จากการเข้าร่วมโครงการได้ 7.1.4 ผู้เรียนสามารถนำเสนอผลงานทางวชิ าการและสามารถต่อยอดได้ 7.1.5 นักศึกษามคี วามพึงพอใจในผลงานของตนเอง 7.2 ผลท่เี กิดกับกศน.ตำบล 7.2.1 กศน.ตำบลบก มีสว่ นร่วมในการทำกิจกรรม และผลงานเปน็ ท่ียอมรับเชื่อถือในการดำเนินการ

7 7.2.2 กศน.ตำบลบก มีความรูเ้ กยี่ วกบั กระบวนการทำโครงงานมากขึน้ 7.2.3 กศน.ตำบลบก สามารถเป็นแบบอยา่ งของการพัฒนาให้กับคนอื่นได้ 7.3 ผลท่เี กดิ กบั สถานศึกษากศน.อำเภอโนนคณู 7.3.1 ได้รบั การยอมรบั เช่อื ม่ัน จากนกั ศึกษาและประชาชน 7.3.2 สามารถเปน็ แบบอย่างของการพัฒนา กศน.ให้กับหนว่ ยงานอื่นได้ 7.4 ผลทเ่ี กดิ กับชุมชน สงั คม 7.4.1 ชุมชนได้รับการพัฒนาเยาวชน การทำงานร่วมกบั ผู้อื่น การอย่รู ่วมกัน 7.4.2 ชมุ ชนมีความรกั สามคั คี รจู้ ักแบง่ ปนั เออ้ื เฟ้ือเผือ่ แผ่ ดแู ลกัน 7.4.3 ชุมชนมี กศน.ตำบลเปน็ เครอื ข่าย ท่ีปรกึ ษาและร่วมพฒั นางานต่อไป 7.4.4 ชมุ ชนมีเยาวชน เปน็ กำลังสำคญั ในการพฒั นาสังคม มจี ติ อาสา ทำงานรว่ มกบั ผู้อ่ืนได้ 8. กลยุทธห์ รือปจั จัยที่ทำให้ประสบความสำเร็จ 8.1 การมีส่วนรว่ มของครู และนักศึกษากศน.ตำบลบก ในการจดั กิจกกรมการอบรมทกั ษะวชิ าการดว้ ย กระบวนการโครงงาน ในภาคเรยี นต่อไป 8.2 การมเี ครือขา่ ยที่เข้มแขง็ ในการดำเนินกิจกรรมโครงการอบรมทักษะวิชาการดว้ ยกระบวนการโครงงาน ทำให้ผ้เู รียนไดร้ บั ความรู้อยา่ งเต็มท่ี 8.3 สรา้ งความเข้าใจในเรอื่ งโครงงาน และนำทางไปสกู่ ารปฏบิ ตั ิ 8.4 กจิ กรรมครั้งนไ้ี ด้ดำเนินงานวงจรคุณภาพ เดมมิ่ง (PDCA) ซึ่งมีการดำเนนิ การอย่างเปน็ ระบบตามแผน สามารถตรวจสอบได้ เปน็ ท่ยี อมรบั ของชุมชนสังคม จึงทำให้ได้รับความร่วมมือร่วมใจ พัฒนานักศึกษา กลา้ แสดงออก ในทางที่ถูกต้อง 9. ขอ้ เสนอแนะ 9.1 ควรมีการดำเนินการอยา่ งตอ่ เนื่อง และขยายผลกิจกรรม กลมุ่ เปา้ หมายอน่ื อกี ด้วย 9.2 จดั กจิ กรรมดา้ นอน่ื เพ่ือพัฒนาอย่างต่อเน่อื ง เชน่ จัดนิทรรศการโครงงานทกุ กศน.ตำบล 10. เอกสารอ้างอิง สำนักงานส่งเสริการศกึ ษานอกระบบและการศกึ ษาตามอธั ยาศยั .นโยบายและจุดเน้นการดำเนินงาน สำนักงาน กศน. ประจำปงี บประมาณ พ.ศ.2565. (ระบบออนไลน)์ https://www.lertchaimaster.com ลงชื่อ.......................................................ผ้รู ายงาน (นางสาวดอกอ้อ ศริ กิ ุล) ลงชอื่ .............................................................ผู้รับรองขอ้ มลู (นางสาวลลี าวดี สีหบัณฑ)์ ผ้อู ำนวยการศูนย์การศึกษานอกระบบและการศึกษาตามอัธยาศัยอำเภอโนนคูณ