รายงานความฉลาดทางดิจิทัล DQ

รายงาน เรอื่ ง ความฉลาดทางดิจิทัล (Digital Intelligence Quotient : DQ) จดั ทำโดย นางสาววิไลพร อยสู่ ูง รหัสนกั ศึกษา 634110024 ชั้นปที ี่ 2 สาขาสังคมศึกษา หมู่ 1 เสนอ อาจารย์ สธุ ิดา ปรีชานนท์ รายงานฉบบั นเ้ี ปน็ สว่ นหนงึ่ ของวิชา นวตั กรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศเพอ่ื การศกึ ษา PC62506 ภาคเรียนที่ 1 ปกี ารศึกษา 2564 คณะมนษุ ยศาสตรแ์ ละสังคมศาสตร์ มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั หมบู่ ้านจอมบงึ

คำนำ รายงานเล่มนี้จัดทำขึ้นเพื่อเป็นส่วนหนึ่งของวิชา นวัตกรรมและเทคโนโลยีสารสนเทศ เพื่อการศึกษา PC62506 เพื่อให้ได้ศึกษาหาความรู้ในเรื่องราวของ ความฉลาดทาง ดิจิทลั DQ โดยได้ศึกษาผา่ นแหล่งความรู้ต่างๆ อาทิเชน่ แหล่งความ รจู้ ากเว็บไซต์ตา่ งๆ โดยรายงานเลม่ นี้ต้องมีเน้อื หาเก่ยี วกบั ความฉลาดทางดิจทิ ัล DQ ผู้จัดทำคาดหวังเป็นอย่างยิ่งว่าการจัดทำเอกสารฉบับนี้จะมีข้อมูลที่เป็น ประโยชนต์ ่อผู้ทส่ี นใจศกึ ษาความฉลาดทางดจิ ิทัล DQ เปน็ อย่างดี

สารบญั เรอื่ ง หน้า ก1 ข2 ความฉลาดทางดจิ ทิ ัล (DQ: Digital Intelligence) 3 ทำไมต้องเพม่ิ ทกั ษะความฉลาดทางดิจิทัล 4 ความเป็นพลเมืองดจิ ทิ ลั 5 ทกั ษะในการรกั ษาอัตลกั ษณ์ทดี่ ขี องตนเอง (Digital Citizen Identity) 6-14 เอกสารอ้างอิง 15 บรรณานกุ รม 16

ความฉลาดทางดจิ ทิ ลั (DQ: Digital Intelligence) คอื อะไร ความฉลาดทางดิจิทลั (DQ: Digital Intelligence Quotient) คอื กลมุ่ ความสามารถทางสังคมอารมณ์ และการรับรู้ ท่จี ะทาให้คนคนหน่ึง สามารถเผชิญกบั ความทา้ ทายของชีวติ ดิจิทลั และสามารถปรับตวั ใหเ้ ขา้ กบั ชีวติ ดิจิทลั ได้ ความฉลาดทางดิจิทลั ครอบคลุมท้งั ความรู้ ทกั ษะ ทศั นคติและคา่ นิยม ทีจ่ าเป็นต่อการใชช้ ีวิตในฐานะสมาชิกของโลกออนไลน์ กลา่ วอกี นยั หน่ึงคือ ทกั ษะการใชส้ ่ือและการเขา้ สังคมในโลกออนไลน์ ความฉลาดทางดิจิทลั เป็น ผลจากศกึ ษาและพฒั นาของ DQ institute หน่วยงานท่ีเกิดจากความ ร่วมมือกนั ของภาครัฐและเอกชนทวั่ โลกประสานงานร่วมกบั เวิลดอ์ โี คโนมิก ฟอร่ัม (World Economic Forum) ที่มงุ่ มนั่ ให้เด็กๆ ทุกประเทศ ไดร้ ับการศกึ ษาดา้ นทกั ษะพลเมอื งดิจิทลั ทีม่ คี ณุ ภาพและใชช้ ีวิตบนโลก ออนไลนอ์ ยา่ งปลอดภยั ดว้ ยความกา้ วหนา้ ของเทคโนโลยสี มยั ใหม่ อยา่ งไรก็ ตาม ระดบั ทกั ษะความฉลาดทางดิจิทลั ของเด็กไทยตามรายงาน DQ report 2018 ยงั อยใู่ นระดบั ต่าอยู่ ท้งั น้ีเนื่องจากสานกั งานส่งเสริมเศรษฐกิจดิจิทลั (ดีป้า) กระทรวงดิจิทลั เพอื่ เศรษฐกิจและสังคม, สานกั งานคณะกรรมการ การศึกษาข้นั พ้นื ฐาน (สพฐ.) กระทรวงศกึ ษาธิการ และ DQ Institue ร่วมกนั ทาโครงการ DQEveryChild โดยศกึ ษาเด็กไทยอายุ 8-12 ปี ทว่ั ประเทศ 1,300 ผ่านแบบสารวจออนไลน์ DQ Screen Time Test ชุด เดียวกนั กบั เดก็ ประเทศอื่นๆ รวมกล่มุ ตวั อยา่ งทวั่ โลกท้งั สิ้น 37,967 คน ผล การศึกษาพบว่า เด็กไทยมคี วามเส่ียงจากภยั ออนไลน์ถึง 60% ในขณะท่คี ่าเฉล่ีย ของการศกึ ษาคร้งั น้ีอยทู่ ี่ 56% (จาก 29 ประเทศทว่ั โลก) ภยั ออนไลน์ทพ่ี บจาก การศึกษาชุดน้ีประกอบไปดว้ ย การกลน่ั แกลง้ บนโลกออนไลน,์ ถูกล่อลวง ออกไปพบคนแปลกหนา้ จากส่ือสังคมออนไลน์, ปัญหา การเล่นเกม เดก็ ติดเกม

, ปัญหาการเขา้ ถงึ ส่ือลามกอนาจาร, ดาวน์โหลดภาพหรือวิดีโอท่ียว่ั ยอุ ารมณ์ เพศและพูดคยุ เรื่องเพศกบั คนแปลกหนา้ ในโลกออนไลน์ ดงั น้นั ทกั ษะความ ฉลาดทางดิจิทลั จึงควรทจี่ ะถกู นามาใชใ้ นการพฒั นาคุณภาพและความสามารถ ของเยาวชนไทย ทาไมตอ้ งเพิม่ ทกั ษะ ความฉลาดทางดิจิทลั เด็กๆ และเยาวชนในยคุ ไอทีเติบโตมาพร้อมกบั อปุ กรณ์ดิจิทลั และอินเทอร์เน็ต ด้วย ลกั ษณะการสอ่ื สารท่ีรวดเร็ว อสิ ระ ไร้พรมแดน และไมเ่ ห็นหน้าของอกี ฝ่าย ทาให้การ รับรู้และการใช้ชวี ิตของเดก็ รุ่นใหม่มีลกั ษณะท่ีแตกตา่ งจากเจนเนอเรชนั่ รุ่นกอ่ นๆ มาก ทกั ษะชีวติ ใหม่ๆ ต้องได้รับการเรียนรู้และฝึกฝนเพอื่ ทีเ่ ดก็ ทเ่ี ติบโตมาในยคุ ทีเ่ ตม็ ไป ด้วยข้อมลู ข่าวสารและเทคโนโลยีสามารถนาไปใช้ในชีวติ ประจาวนั การใช้ชวี ติ ของคน รุ่นใหมย่ งั ผกู ติดกบั เครือขา่ ยอนิ เทอร์เนต็ และส่อื ออนไลน์เกือบตลอดเวลา ไมว่ า่ จะ เป็นการรบั ขา่ วสาร ความบนั เทงิ หรือการซอื ้ ขายสนิ ค้าและบริการ และการทาธุรกรรม การเงิน ในอดตี ตวั ชวี ้ ดั อย่าง IQ ได้ถกู นามาใช้พฒั นาระดบั ทกั ษะทางสตปิ ัญญาของ มนษุ ย์ ในขณะท่ี EQ ได้นามาศกึ ษาเพื่อพฒั นาระดบั ทกั ษะความฉลาดทางอารมณ์ แต่ด้วยบริบททางสงั คมทีเ่ ปล่ียนไป ปัจจบุ นั ทกั ษะความฉลาดทางปัญญาและทาง อารมณ์ ไมเ่ พยี งพอต่อสิ่งทีเ่ ยาวชนต้องเผชญิ ในโลกไซเบอร์ ย่ิงไปกวา่ นนั้ อินเทอร์เน็ต และอปุ กรณ์ดิจทิ ลั ถึงแม้จะเพม่ิ ความสะดวกสบาย แตก่ ็แฝงด้วยอนั ตรายเช่นกนั ไม่ ว่าจะเป็น อนั ตรายต่อสขุ ภาพ การเสพตดิ เทคโนโลยี หากใช้งานสื่อดจิ ิทลั มากเกินไป หรืออนั ตรายจากมจิ ฉาชพี ออนไลน์ การคกุ คามทางไซเบอร์ และการกลนั่ แกล้งทางไซ เบอร์ พลเมอื งยคุ ใหมจ่ ึงต้องรู้เท่าทนั สื่อ สารสนเทศ และมีทกั ษะความฉลาดทาง ดิจทิ ลั เพ่ือท่ีจะใช้ชวี ิตอยใู่ นสงั คมออนไลน์และในชวี ิตจริงโดยไมท่ าตวั เองและผ้อู นื่ ให้

เดอื ดร้อน ดงั นนั้ ครอบครัว โรงเรียน ทางภาครัฐ และองค์กรท่เี กยี่ วของ ควรร่วม ส่งเสริมให้เยาวชนเป็น ‘พลเมอื งดิจทิ ลั ’ ทม่ี คี วามรู้ความเข้าใจในเร่ือง ทเ่ี ก่ยี วข้องกบั การใช้งานอินเทอร์เนต็ ความเป็นพลเมอื งดิจิทลั (Digital Citizenship) คอื อะไร ความเป็นพลเมืองดิจิทลั คือพลเมืองผ้ใู ช้งานส่อื ดจิ ิทลั และสอื่ สงั คมออนไลน์ท่ีเข้าใจ บรรทดั ฐานของการปฏิบตั ิตวั ให้เหมาะสมและมีความรับผิดชอบในการใช้เทคโนโลยี โดยเฉพาะอย่างย่งิ การสือ่ สารในยคุ ดิจิทลั เป็นการส่ือสารทีไ่ ร้พรมแดน สมาชิกของ โลกออนไลน์คอื ทกุ คนที่ใช้เครือขา่ ยอินเทอร์เนต็ บนโลกใบนี ้ผ้ใู ช้สอ่ื สงั คมออนไลน์มี ความหลากหลายทางเชอื ้ ชาติ อายุ ภาษา และวฒั นธรรม พลเมอื งดิจทิ ลั จงึ ต้องเป็น พลเมืองทีม่ คี วามรับผดิ ชอบ มีจริยธรรม เห็นอกเห็นใจและเคารพผ้อู ่ืน มสี ่วนร่วมและ มงุ่ เน้นความเป็นธรรมในสงั คม การเป็นพลเมืองในยคุ ดิจิทัลนนั้ มที กั ษะทีส่ าคญั 8 ประการ

1.ทกั ษะในการรกั ษาอตั ลกั ษณ์ท่ีดีของตนเอง (Digital Citizen Identity) ต้องมคี วามสามารถในการสร้างสมดลุ บริหารจดั การ รกั ษาอตั ลกั ษณ์ทด่ี ีของตนเอง ไว้ให้ได้ทงั้ ในส่วนของโลกออนไลน์และโลกความจริงโดยตอนนปี ้ ระเด็นเรื่องการ สร้างอตั ลกั ษณ์ออนไลน์ถือเป็นปรากฏการณ์ใหม่ ทที่ าให้บคุ คลสามารถแสดงออกถงึ ความเป็นตวั ตนตอ่ สงั คมภายนอก โดยอาศยั ช่องทางการสอ่ื สารผ่านเวบ็ ไซตเ์ ครือขา่ ย สงั คมในการอธิบายรูปแบบใหมข่ องการสือ่ สารแบบมีปฏิสมั พนั ธ์ทางอินเทอร์เนต็ ซง่ึ เป็นการแสดงออกเกย่ี วกบั ตวั ตนผ่านเว็บไซต์เครือข่ายสงั คมต่างๆ

2.ทกั ษะในการรักษาข้อมลู ส่วนตวั (Privacy Management) ดลุ พินจิ ในการบริหารจดั การข้อมลู ส่วนตวั โดยเฉพาะการแชร์ข้อมลู ออนไลน์เพ่ือ ป้องกนั ความเป็นสว่ นตวั ทงั้ ของตนเองและผ้อู ื่นเป็นสง่ิ สาคญั ท่ตี ้องประกอบอยใู่ น พลเมอื งดจิ ิทลั ทกุ คนและพวกเขาจะต้องมีความตระหนกั ในความเทา่ เทียมกนั ทาง ดจิ ิทลั เคารพในสิทธิของคนทกุ คนรวมถึงต้องมีวจิ ารณญาณในการรกั ษาความ ปลอดภยั ของข้อมลู ตนเองในสงั คมดิจทิ ัล รู้วา่ ข้อมลู ใดควรเผยแพร่ ข้อมลู ใดไมค่ วร เผยแพร่ และต้องจดั การความเสี่ยงของข้อมลู ของตนในสื่อสงั คมดจิ ทิ ลั ได้ด้วย

3.ทกั ษะในการคดิ วิเคราะหม์ วี จิ ารณญาณที่ดี (Critical Thinking) ความสามารถในการวเิ คราะห์แยกแยะระหว่างข้อมลู ทถ่ี กู ต้องและข้อมลู ทผ่ี ดิ ข้อมลู ท่ี มีเนอื ้ หาดแี ละข้อมลู ทเี่ ข้าข่ายอนั ตราย รู้วา่ ข้อมลู ลกั ษณะใดทถ่ี กู ส่งผ่านมาทาง ออนไลน์แล้วควรตงั้ ข้อสงสยั หาคาตอบให้ชดั เจนกอ่ นเชื่อและนาไปแชร์ ด้วยเหตนุ ี ้ พลเมอื งดจิ ทิ ลั จงึ ต้องมคี วามรู้ความสามารถในการเข้าถงึ ใช้ สร้างสรรค์ ประเมิน สงั เคราะห์ และสือ่ สารข้อมลู ข่าวสารผ่านเคร่ืองมือดจิ ทิ ลั ซง่ึ จาเป็นต้องมีความรู้ด้าน เทคนิคเพอ่ื ใช้เครื่องมอื ดจิ ทิ ลั เชน่ คอมพิวเตอร์ สมาร์ตโฟน แท็บเลต็ ได้อย่าง เชี่ยวชาญ รวมถงึ มีทกั ษะในการรู้คิดขนั้ สงู เช่น ทกั ษะการคิดอยา่ งมีวจิ ารณญาณ ท่ี จาเป็นตอ่ การเลอื ก จดั ประเภท วิเคราะห์ ตีความ และเข้าใจข้อมลู ข่าวสาร มีความรู้ และทกั ษะในสภาพแวดล้อมดจิ ิทลั การรู้ดจิ ทิ ลั โดยมงุ่ ให้เป็นผ้ใู ช้ที่ดี เป็นผ้เู ข้าใจ บริบททีด่ ี และเป็นผ้สู ร้างเนอื ้ หาทางดจิ ิทลั ที่ดี ในสภาพแวดล้อมสงั คมดจิ ทิ ัล

4.ทกั ษะในการจดั สรรเวลาหน้าจอ (Screen Time Management) ทกั ษะในการบริหารเวลากบั การใช้อปุ กรณ์ยคุ ดจิ ทิ ลั รวมไปถึงการควบคมุ เพอ่ื ให้เกิด สมดลุ ระหว่างโลกออนไลน์และโลกภายนอก นบั เป็นอีกหนึ่งความสามารถที่บ่งบอก ถงึ ความเป็นพลเมอื งดิจิทลั ได้เป็นอย่างดีเพราะเป็นทีร่ ู้กนั อย่แู ล้วว่าการใช้เทคโนโลยี สารสนเทศทข่ี าดความเหมาะสมยอ่ มสง่ ผลเสียตอ่ สขุ ภาพโดยรวมทงั้ ความเครียดต่อ สขุ ภาพจิตและเป็นสาเหตกุ ่อให้เกิดความเจบ็ ป่วยทางกายซงึ่ นาไปสกู่ ารสญู เสีย ทรพั ย์สนิ เพอ่ื ใช้รกั ษา และเสยี สขุ ภาพในระยะยาวโดยรู้เท่าไม่ถึงการณ์

5.ทกั ษะในการรับมือกบั การคกุ คามทางโลกออนไลน์(Cyberbullying Management) จากข้อมลู ทางสถติ ิลา่ สดุ สถานการณ์ในเรื่อง Cyber bullying ในไทย มีค่าเฉล่ยี การ กลนั่ แกล้งบนโลกออนไลน์ในรูปแบบตา่ งๆ ท่สี งู กวา่ คา่ เฉลยี่ โลกอยทู่ ี่ 47% และเกดิ ใน รูปแบบที่หลากหลาย อาทิ การดา่ ทอกนั ด้วยข้อความหยาบคาย การตดั ตอ่ ภาพ สร้าง ข้อมลู เทจ็ รวมไปถงึ การตงั้ กล่มุ ออนไลน์กีดกนั เพ่อื นออกจากกล่มุ ฯลฯ ดงั นนั้ วา่ ที่ พลเมืองดจิ ิทลั ทกุ คน จึงควรมีความสามารถในการรบั รู้และรบั มอื การคกุ คามข่มขบู่ น โลกออนไลน์ได้อยา่ งชาญฉลาดเพอ่ื ปอ้ งกนั ตนเองและคนรอบข้างจากการคกุ คาม ทางโลกออนไลน์ให้ได้

6.ทกั ษะในการบริหารจดั การข้อมลู ท่ผี ้ใู ช้งานทงิ ้ ไว้บนโลกออนไลน์(Digital Footprints) มีรายงานการศกึ ษาวจิ ยั ยืนยนั ว่า คนรุ่น Baby Boomer คอื กล่มุ Aging ทีเ่ กิดตงั้ แตป่ ี พ.ศ. 2487 – 2505 มกั จะใช้งานอปุ กรณ์คอมพิวเตอร์หรือโทรศพั ท์เคล่ือนท่ีของผ้อู ื่น และเปิดใช้งาน WiFi สาธารณะ เสร็จแล้วมกั จะละเลย ไมล่ บรหสั ผา่ นหรือประวตั ิการ ใช้งานถงึ 47% ซึ่งเส่ยี งมากทจ่ี ะถกู ผ้อู ื่นสวมสิทธิ ขโมยตวั ตนบนโลกออนไลน์ และ เข้าถึงข้อมลู ส่วนบุคคลได้อยา่ งง่ายดาย ดงั นนั้ ความเป็นพลเมืองดิจิทลั จงึ ต้องมี ทกั ษะความสามารถทจี่ ะเข้าใจธรรมชาติของการใช้ชีวติ ในโลกดจิ ิทัล ว่าจะหลงเหลือ ร่องรอยข้อมลู ทงิ ้ ไว้เสมอ รวมไปถึงต้องเข้าใจผลลพั ธ์ที่อาจเกดิ ขนึ ้ เพ่อื การดแู ลส่ิง เหลา่ นอี ้ ย่างมคี วามรบั ผิดชอบ

7.ทกั ษะในการรักษาความปลอดภยั ของตนเองในโลกออนไลน์(Cybersecurity Management) ความสามารถในการป้องกนั ข้อมลู ด้วยการสร้างระบบความปลอดภยั ท่เี ข้มแข็งและ ปอ้ งกนั การโจรกรรมข้อมลู ไมใ่ ห้เกดิ ขนึ ้ ได้ ถ้าต้องทาธุรกรรมกบั ธนาคารหรือซอื ้ สินค้า ออนไลน์ เช่น ซอื ้ เสอื ้ ผ้า ชดุ เดรส เป็นต้น ควรเปล่ียนรหสั บอ่ ยๆ และควรหลกี เล่ยี งการ ใช้คอมพิวเตอร์สาธารณะ และหากสงสยั วา่ ข้อมลู ถกู นาไปใช้หรือสญู หาย ควรรีบแจ้ง ความและแจ้งหน่วยงานท่ีเกย่ี วข้องทนั ที

8.ทกั ษะในการใช้เทคโนโลยีอยา่ งมจี ริยธรรม (Digital Empathy) ความสามารถในการเหน็ อกเห็นใจและสร้างความสมั พนั ธ์ที่ดกี บั ผ้อู ่ืนบนโลกออนไลน์ พลเมอื งดิจทิ ลั ทีด่ จี ะต้องรู้ถึงคณุ คา่ และจริยธรรมจากการใช้เทคโนโลยี ต้องตระหนกั ถึงผลพวงทางสงั คม การเมือง เศรษฐกจิ และวฒั นธรรม ทเ่ี กดิ จากการใช้อนิ เทอร์เนต็ การกดไลก์ กดแชร์ ข้อมลู ข่าวสาร ออนไลน์ รวมถงึ รู้จกั สทิ ธิและความรบั ผดิ ชอบ ออนไลน์ อาทิ เสรีภาพในการพดู การเคารพทรัพย์สินทางปัญญาของผ้อู ื่น และการ ปกปอ้ งตนเองและชมุ ชนจากความเสีย่ งออนไลน์ เช่น การกลน่ั แกล้งออนไลน์ ภาพ ลามกอนาจารเด็ก สแปม เป็นต้น

เอกสารอ้างองิ 6 เหตกุ ารณ์ สะเทอื นใจ!! จากภยั Cyberbullying - จส. 100 [Online]. แหล่งทม่ี า http://www.js100.com/en/site/post_share/view/25700 [4 มกราคม 2561] 9 ข้อควรปฏบิ ตั ิของพลเมอื งดิจทิ ลั ยคุ ใหม่ [Online]. แหล่งทีม่ า http://www.okmd.or.th/ okmd-opportunity/digital-age/258/ [2 มกราคม 2561] ดปี ้าจบั มอื พนั ธมติ รขบั เคลอ่ื นความฉลาดทางดจิ ิทลั ให้เด็กไทยเทยี บเทา่ มาตรฐาน [Online]. แหล่งทมี่ า http://www.ryt9.com/s/prg/2778991 [3 มนี าคม 2561] โจไ๋ ทยเมินออกกาลงั กาย 40% อยากเล่นเน็ต-เกมมากกว่า [Online]. แหลง่ ที่มา http://www. manager.co.th/qol/viewnews.aspx?NewsID=9560000154824 [2 มกราคม 2561] ผลวจิ ยั ชวี ้ ยั รุ่นอยู่ ‘หน้าจอ’ นาน ยง่ิ ผูกพนั กับพอ่ แม่-เพอื่ นลดลง [Online]. แหล่งทมี่ า http://www. manager.co.th/Around/ViewNews.aspx?NewsID=9530000030132 [24 มกราคม 2561] วิทยา ดารงเกียรตศิ กั ด์ิ. พลเมืองดจิ ทิ ลั [Online]. แหลง่ ที่มา http://www.infocommmju.com/ icarticle/images/stories/icarticles/ajwittaya/digital/Digital_Citizenship.pdf [1 กมุ ภาพนั ธ์ 2561] วิวรรณ ธาราหิรญั โชต.ิ ทกั ษะทางดิจิตอลท่ีจาป็นสาหรบั เดก็ ในอนาคต [Online]. แหล่งทมี่ า http://www.bangkokbiznews.com/blog/detail/642553 [3 มกราคม 2561] สานกั งานคณะกรรมการกิจการกระจายเสยี ง กิจการโทรทศั น์ และกจิ การโทรคมนาคมแห่งชาติ. ค่มู ือ Cyber Security สาหรับประชาชน [Online]. แหลง่ ทม่ี า https://www.nbtc.go.th/ getattachment/News/รวมบทความ-(1)/คมู่ ือ-Cyber-Security-สาหรบั ประชาชน/ค่มู ือ-Cyber- Security-สาหรับประชาชน.pdf.aspx [12 มกราคม 2561] Digital Southeast Asia / Thailand In 2017 – An Overview [Online]. แหล่งทม่ี า http://my-thai.org/digital-southeast-asia-thailand-2017-overview/ [12 มกราคม 2561] Digital Intelligence (DQ) A Conceptual Framework & Methodology for Teaching and Measuring Digital Citizenship [Online]. แหลง่ ทม่ี า https://www.dqinstitute. org/wp-content/uploads/2017/08/DQ-Framework-White-Paper-Ver1-31Aug17.pdf [16 มกราคม 2561]

บรรณานุกรม พมิ พ์ครงั้ ที่ 3 : มกราคม 2563 จานวนการพมิ พ์ : 1,000 เลม่ เขียนและเรียบเรียง : ดร.สรานนท์ อนิ ทนนท์ บรรณาธิการ : เข็มพร วริ ุณราพนั ธ์, ลกั ษมี คงลาภ ฝ่ายศิลป์ /ออกแบบรูปเล่ม : อรสมุ น ศานติวงศส์ กุล จดั พิมพ์และเผยแพร่ : มลู นิธิส่งเสริมสอ่ื เด็กและเยาวชน (สสย.) 6/5 ซอยอารีย์ 5 พหลโยธิน แขวงสามเสนใน เขตพญาไท กรุงเทพฯ โทรศพั ท์ 02-617-1919 E-mail : [email protected] Website : www.childmedia.net, cclickthailand.com/ พมิ พ์ที่ : บริษทั วอล์ค ออน คลาวด์ จากดั 77/62 หมู่ 6 หม่บู ้านแก้วขวญั 1 ถนนลาลกู กา11 ตาบลคคู ต อาเภอลาลกู กา จงั หวดั ปทมุ ธานี 12130 โทรศพั ท์ 02-987-4031 แฟกซ์ 02-987-4913 E-mail : [email protected]