5 Minutes
SCAMPER
ความคิดสร้างสรรค์ กับ SCAMPER การเห็น สิ่งท่ีทกุ คนมองไมเ่ ห็น การคดิ ส่งิ ทคี่ นอืน่ ไมเ่ คยคดิ และ การทา สงิ่ ที่คนอน่ื ไมก่ ล้าทา ! SCAMPER พัฒนา โดย Bob Eberle เป็นเทคนิคในการหา คาตอบเพือ่ ค้นพบความคิดใหม่ (new ideas) ผลติ ภณั ฑ์ใหม่ (new products) หรือบริการใหม่ (new services)
SCAMPER S = Substitute (การทดแทน) C = Combine (การผสมผสาน) A = Adapt (การปรับใช้) M = Magnify/Modify (การขยาย/การปรับปรงุ ) P = Put to Other Uses (การประยุกต์ใช้) E = Eliminate (การตดั ออก) R = Rearrange/Reverse (การเรยี งใหม่/การยอ้ นกลับ)
การตั้งคาถาม สาหรับ SCAMPER Substitute (การทดแทน): เราสามารถหาส่งิ ใดมาทดแทนได้บา้ ง Combine (การผสมผสาน): เราสามารถนาไปผสมผสานสง่ิ ใดไดบ้ ้าง Adapt (การปรับสง่ิ อืน่ มาใช้): เราสามารถปรบั ส่ิงใดไปใช้ไดบ้ ้าง Modify (การปรับปรุง): เราสามารถปรบั ปรงุ รปู ลกั ษณอ์ ยา่ งไรได้บา้ ง Put to other use (การนาไปใช้กบั ตลาดอน่ื ): จะนาไปใช้ร่วมกับตลาดอืน่ ไดอ้ ย่างไร Eliminate (การตัดออก): เราสามารถตัดตรงไหนออกได้บา้ ง Reverse (การยอ้ นกลบั ): เราสามารถย้อนยุค ปรบั กลับด้านอย่างไรได้บ้าง
S = Substitute (การทดแทน) ลองคิดดูว่า บางส่วนของผลิตภัณฑ์ / กระบวนการ / ปัญหา เราหาส่ิง อ่ืนมาทดแทนได้หรือไม่ เช่น สตาร์บัคส์ใช้กาแฟสายพันธุ์ใหม่ เคร่ืองสาอางใสส่ ารต้านอนุมูลอสิ ระ ไวตามิน สารธรรมชาติ
S = Substitute (การทดแทน) Soy Ink Meat Substitute (From Soya)
คาถามทใ่ี ชถ้ ามเสมอ คอื • อะไรทเ่ี ราจะนามาทดแทน เพือ่ ทาให้ดีขนึ้ ? • จะทดแทนสถานท/ี่ เวลา/วัสดุ/หรือคนได้อย่างไร ? • จะเปล่ียนขอ้ กาหนดตา่ ง ๆ ได้ไหม? • จะใช้ส่วนผสมหรอื วัสดุอ่นื ไดไ้ หม? • จะใชก้ ระบวนการ/ระเบียบปฏบิ ตั อิ น่ื ไดไ้ หม? • จะเปลยี่ นรปู ร่างของมันได้ไหม? • จะเปลีย่ นสี/ความราบเรียบ/เสยี ง/กลน่ิ ไดไ้ หม? • อะไรจะเกดิ ขึ้นถ้าเปลย่ี นชอ่ื มนั ? • จะสลับช้นิ สว่ นกับอนั อ่ืนได้ไหม?
C = Combine (การผสมหรอื ผนวกรวม) เป็นการนาสิ่งสองส่ิงหรือ มากกว่ามารวมกันเพ่ือให้เกิดสิ่งใหม่ แตกต่างไปจาก เดิม เชน่ • การสร้างรถไฮบรดิ (ไฟฟ้า+ปโิ ตรเลยี ม) เพอ่ื การประหยัดและลดมลภาวะ • เมดิคอลสปา (การผนวกรวมแพทย์สมัยใหม่กับแพทย์แผนตะวันออก) เพือ่ ไลฟ์ไสตล์คนรุ่นใหม่
คาถามท่ีใชถ้ ามเสมอคอื • จะใช้วัสดุ/รูปแบบ/กระบวนการ/ คน/ผลิตภัณฑ์/ส่วนประกอบใด มาผนวกรวมกันได้บ้าง • เราจะรวมหรือรวมในแบบใหม่ของเป้าประสงค์การใช้งานของส่วน ต่าง ๆ ไดอ้ ย่างไร • เราจะประกอบหรอื ผสมมนั เข้ากับส่วนอ่นื ๆ ได้ไหม? • อะไรที่เราสามารถนามาประกอบเข้าด้วยกันเพ่ือให้มีการใช้งาน ได้มากข้ึน? • วตั ถุดบิ อะไรทีส่ ามารถจบั มาประกอบกันได้?
A = Adapt (การปรับเปลีย่ นให้กา้ วหนา้ /ดขี น้ึ ) เช่น การปรับเปล่ียน แนวคิดของโรงพยาบาล (ท่ีดูน่ากลัว) ให้มีการ บริการ/ความสวยงามเหมือนโรงแรม ซึ่งเป็นคอนเซ็ปต์ของ Hospitel (Hospital + Hotel)
คาถามท่ีใชถ้ ามเสมอคอื • เราจะเปล่ียนส่วนใดของผลติ ภณั ฑไ์ ดบ้ ้าง? เปลย่ี นไปเพ่อื อะไร? • ถา้ เปลีย่ นแล้วบุคลิกของผลติ ภณั ฑจ์ ะเปลี่ยนไหม? • อะไรท่ีเราสามารถสรา้ งเลยี นแบบได้ • แนวความคดิ อะไรทเ่ี ราสามารถนามารวมกนั เพอื่ ทาให้ดีขึน้ ได้? • กระบวนการอะไรทเ่ี ราสามารถปรบั ใหด้ ขี ้ึนได้? • มุมมองที่แตกต่างอะไรทเ่ี ราสามารถใส่แนวความคดิ ใหม่ ๆ เขา้ ไปได้?
M = Modify/Magnify/Minify การดัดแปลงแก้ไข/การเปล่ียนแปลงรูปแบบคุณสมบัติ/การขยายให้ ใหญข่ ึน้ คณุ ภาพดีขน้ึ /การทาให้เลก็ ลง/เบาลง/ช้าลง ความถ่ีลดลง เช่น การคิดค้นจอ LCD แบบพิเศษท่ีเล็กลง/เบาลงเป็นทั้งจอ TV, จอ Computer, จอวงจรปิด ฯลฯ
Modify • Can you change the item in some way? Change meaning, color, motion, sound, smell, form, shape? Other changes? • Also: Magnify: What can you add? More time? Greater frequency? Stronger? Higher? Longer? Thicker? Extra value? Plus ingredient? Duplicate? Multiply? Exaggerate? • And: 'Minify': What can you remove? Smaller? Condensed? Miniature? Lower? Shorter? Lighter? Omit? Streamline? Split up? Understate?
คาถามท่ใี ชถ้ ามเสมอคือ • จะเกิดอะไรขนึ้ ถา้ เราดดั แปลงกระบวนการบางอย่าง? • จะเกิดอะไรขึน้ ถ้าเราเพมิ่ ส่วนประกอบให้มากขึน้ /ใหญ่ขน้ึ ? • จะเกดิ อะไรขึ้น ถ้าเราทาใหม้ นั สงู ข้นึ /ใหญ่ขึ้น/แขง็ แรงขน้ึ ? • อะไรทเี่ ราสามารถทาซ้าได้? • อะไรที่เราสามารถทาการคดั ลองหลาย ๆ ครัง้ ได้? • อะไรจะเกดิ ขน้ึ ถ้าเราทาให้มัน ใหญ่โต/กลา่ วถงึ มนั เกนิ ความเปน็ จรงิ ? • เราสามารถเพ่ิมลกั ษณะหนา้ ตาหรือคุณค่าให้พเิ ศษออกไปไดไ้ หม?
P = Put to other purposes/uses (การนาไปใชเ้ พ่อื ประโยชนห์ รือวตั ถปุ ระสงค์อื่น) คิดว่าเราจะใช้ผลิตภัณฑ์/กระบวนการท่ีเรามีอยู่ไปใช้ประโยชน์อย่างอื่นอย่างไร หรือนากลับมาใช้ (Reuse) ได้อย่างไร หรือจะนาผลิตภัณฑ์ของเราไปขายใน ตลาดอื่นได้อย่างไร เช่น การนามูลสัตว์มาทากา๊ ซชีวภาพ การนาวัชพืชมาถักทอ เป็นกระเป๋า/เคร่ืองใช้สาหรับตลาดระดับสูง น้ำยำอุทัยทิพย์จำกใส่น้ำดื่มมำเป็น เครื่องสำ้ อำง Lucozade
คาถามทใี่ ชถ้ ามเสมอคอื • มีตลาดอน่ื ไหมทส่ี ามารถใช้ผลติ ภัณฑ์น้ี? เราอาจใช้ผลิตภณั ฑน์ ี้กบั ใคร หรอื คนที่อน่ื ได้อีกไหม ? เดก็ /คนชราใช้ได้ไหม? • เรามวี ิธีการใหม่ ๆ ในการใช้มันบา้ งไหม โดยยังคงรูปรา่ งหรือ รูปแบบในปจั จบุ ัน? • ถา้ ทาการปรบั เปล่ยี นแล้ว เรายังสามารถใช้มันได้ไหม? • ถ้าเราไมร่ อู้ ะไรเกี่ยวกบั มันเลย เราจะคดิ ว่ามันนามาใช้เพอ่ื อะไร? • เราสามารถใชแ้ นวความคดิ น้กี ับตลาด/อุตสาหกรรมอืน่ ได้ไหม?
E = Eliminate (การตัดทิง้ /การขจดั ออก) อะไรจะเกิดข้ึน ถ้าเราตัดบางส่วนของผลิตภัณฑ์/กระบวนการ/ออกไป หรือ อาจจะตัดส่วนน้ันท้ังหมดท้ิง ถ้าเราเปรียบเทียบดูผลิตภัณฑ์ของใช้ในบ้าน เช่น เตียงนอน/รถยนต์ในอดีตและปัจจุบันเราจะเห็นการตัดทิ้งหลายส่วนออกไป ทา ให้ดูง่าย ๆ สวยงาม ไมเ่ ทอะทะ
คาถามทใี่ ชถ้ ามเสมอคือ • จะเกดิ อะไรขน้ึ ถ้าเราตดั บางสว่ นออก • มวี ิธีอ่นื ท่ีจะทาใหเ้ กิดผลได้โดยไมใ่ ช้วิธีการที่เราเคยทาไหม? • เราสามารถขจัดกฎเกณฑท์ ่ใี ชก้ บั มนั ทิง้ ไปได้ไหม? • จะเกิดอะไรข้นึ ถ้าเราทาใหม้ ันเล็กลง • คุณลักษณะใดท่ีเราสามารถทิง้ ไป/ทาใหม้ นั ลดลงไดบ้ า้ ง? • เราแยกมันเปน็ ส่วนยอ่ ยได้ไหม? • เราทาใหม้ ันเลก็ กะทัดรดั ได้ไหม?
R = Rearrange/Reverse (จดั ระบบใหม่/เปลี่ยนทศิ ทาง ลองคดิ ดูวา่ เราจะทาอย่างไร ถ้าบางสใว่ หนขมอ่)งผลติ ภัณฑ์/กระบวนการ/ทางาน กลับทาง หรอื แตกต่างจากระบบเดิม หรอื จะทาอย่างไร ถา้ เราตอ้ งเปลย่ี นระบบ/ วธิ ีการทางานใหม่ เชน่ การใช้นักเรียนสอนนักเรยี น ใช้ตู้เย็นฟอกอากาศ เปน็ ตน้
คาถามทใ่ี ช้ถามเสมอคอื • จะเกดิ อะไร ถา้ กลบั ทศิ ทางการทางาน/หรือลาดบั การทางานใหม่? • จะทาใหเ้ กิดผลในทางตรงกันขา้ มไดอ้ ย่างไร? • สลับเปล่ียนชน้ิ ส่วนไดไ้ หม? • มีรปู แบบ/การจัดเรยี ง/ลาดบั การใช้งานอน่ื ๆ ทน่ี ามาใช้ไดไ้ หม? • สามารถกลับทศิ (บน/ลา่ ง)ได้ไหม? • จะเกิดอะไรขน้ึ ถ้าพิจารณาในทิศทางตรงขา้ ม? • จะเกดิ อะไรขน้ึ ถา้ ทาในสิง่ ตรงข้ามกบั ที่ตง้ั ใจออกแบบมา?
ใครบา้ งท่มี สี ว่ นรว่ มในการสรา้ งนวตั กรรม Model A-F
A ผรู้ ิเร่มิ (Activators) : ผเู้ ริ่มตน้ กระบวนการ คือ ผู้ริเริ่มกระบวนการสร้าง นวัตกรรม โดยไม่พะวงถึงขั้นตอนต่างๆ แต่ในท่ีสุดแล้วพวกเขากอ็ าจจะเป็นผู้ท่ี มอี ทิ ธิพลต่อทีมนวัตกรรม
B ผู้รวบรวมข้อมูล (Browsers) : ผู้สืบค้นข้อมูลให้กบั กลุ่ม ภารกิจของเขา คือการสารวจไปตลอดกระบวนการ และหาข้อมูลเก่ียวข้องกับการเริ่มต้น กระบวนการและการประยุกต์ใช้ไอเดยี ใหม่ๆ
C ผู้สรา้ งสรรคไ์ อเดีย (Creators) : ผู้สร้างสรรค์ไอเดยี ใหก้ บั สว่ นที่เหลือของ กลุ่ม มีหน้าท่ีคิดค้นแนวความคิด หรือหาโอกาสใหม่ๆ และหาทางเลือกใหม่หา กบั จุดใดๆ ในกระบวนการ
D ผู้พัฒนา (Development) : ผู้ แ ป ล ง ไ อ เ ดี ย ใ ห้ เ ป็ น สิ น ค้ า แ ล ะ บริการ หรือทาให้ไอเดียสามารถ จาต้องได้ และร่างแผนการตลาด อย่างคร่าวๆ ข้ึนมา ในขณะท่ีผู้ สร้างสรรค์ไอเดียออกความคดิ
E ผู้ดาเนินการ (Executors) : ผู้ดูแลทุกสิ่งทุกอย่างที่เกี่ยวกับการ นาส่ิงท่ีเกิดจากไอเดียไปปฏบิ ัติ และ ดาเนินการเพื่อสร้างเป็นสินค้าและ บริการทสี่ ามารถออกสู่ตลาดได้
F ผู้อานวยความสะดวก (Facilitators) : ผู้จัดหาส่ิงต่างๆ ที่อานวยความ สะดวกในกระบวนการสร้างนวัตกรรม ไม่ให้เกิดการสะดุด เช่นงบทุนในการ ดาเนินงาน เป็นต้น
หวั ใจของการสรา้ ง/พัฒนาผลิตภณั ฑ์และแบรนด์ • ต้องแตกต่าง • ต้องดีกวา่ • ต้องโดนใจ • ตอ้ งชัดเจน
ทาอยา่ งไรให้แตกตา่ ง? [ How Things Can Be Differentiated? ] • สร้างด้วยการพฒั นาตัวผลิตภัณฑ์ • สรา้ งด้วยการออกแบบบรรจุภณั ฑ์ • สร้างดว้ ยการวางตาแหนง่ ของผลิตภณั ฑ์ (สร้างแบรนด์)
DBM เคล็ดลบั ของความสาเรจ็
Design D ออกแบบ Difference สรา้ งความแตกต่าง
Branding B การสร้างตราสินค้า Benchmark การเปรียบเทยี บ
จุดขายท่แี ตกต่าง คณุ ประโยชน์ รปู แบบ ผลติ ภัณฑ์/แบรนด์ คณุ คา่ คณุ ภาพ
นวัตกรรม ภมู ิปญั ญา Innovation Wisdom คุณคา่ เรอื่ งราวทบ่ี อกเลา่ ความคดิ สรา้ งสรรค์ Story telling Creativity
Marketing M การตลาด Management การบริหารจดั การ
• ตลาดอยทู่ ี่ไหน • ใครคอื ลกู ค้า • คณุ ค่า/จดุ โดดเด่นท่นี ่าสนใจ
Premium คัดสรร เลอื กสรร 10% แบ่งสรร Niche 30% Mass 60%
จากการศึกษา (Stephan Deisenhofer) พบว่ามีส่ิงเร้าท่ีกระตุ้น ความสนใจของมนษุ ยม์ ากทีส่ ุด 4ประการ ได้แก่ 1.ความใหม่ (New) 2.แตกตา่ ง (Different) 3.สนกุ สนาน (Fun) 4.เซ็กซเ่ี รา้ ใจ (Sexy)
หว่ งโซก่ ารซอ้ื ของลูกคา้ คน้ จดุ เด่น สร้างแบรนด์ ชอบ-จดจา เกดิ การซ้อื เกดิ การซ้อื ซ้าครง้ั ต่อๆไป
หวั ใจของการสรา้ งผลิตภณั ฑ์และแบรนด์ • ต้องแตกต่าง • ต้องดกี ว่า • ต้องโดนใจ • ต้องชัดเจน วันนผี้ ลติ ภัณฑแ์ ละแบรนด์ของคณุ เป็นแบบไหน...??? เฉ่ิม หรือ เฉียบ
ใหน้ วตั กรรมเป็นพลงั เปล่ยี นโลก
Search