หน่วยที่-1

หน่วยท่ี 1การสื่อสารข้อมูลและเครอื ข่ายคอมพวิ เตอรเ์ บอ้ื งต้น เสนอ ครู เพียรวทิ ย์ ขามณี จัดทาโดย นางสาวนา้ ฝน สัตย์จรงิ ปวส.2 คอมพิวเตอรธ์ ุรกจิ (ม.6) เลขท่ี 10

ความรเู้ บือ้ งตน้ เก่ียวกบั เครือข่าย การประดษิ ฐค์ อมพิวเตอรใ์ นสมัยแรกมีจุดประสงค์ เพอื่ จะให้คอมพวิ เตอร์ทางานบางอย่างแทนมนษุ ย์ เชน่ การคานวณเลข เพราะคอมพวิ เตอร์สามารถคานวณได้เรว็ กว่า อกี ท้งั ยังมีความแมน่ ยาและมคี วามผดิ พลาดนอ้ ยกว่ามนุษย์ การทางานน้นั ถา้ จะใหม้ ปี ระสิทธภิ าพสูงจะตอ้ งทาเปน็ หมู่คณะ หรือทีมเวริ ์ค (Teamwork) คอมพิวเตอรก์ ็เชน่ กนั หากทาการเชื่อมตอ่กนั เป็นเครือขา่ ย กย็ อ่ มมปี ระสิทธภิ าพมากกว่าการทางานแบบเดยี่ ว ๆ การทางานเปน็ กลุ่มของคอมพวิ เตอร์นจ้ี ะเรียกวา่“เครอื ขา่ ย” (Network)

ความหมายของเครอื ข่ายและการสื่อสารการสอ่ื สาร(communication) หมายถงึ กระบวนการถา่ ยทอดหรอื แลกเปลย่ี นสารหรอื สอื่ ระหว่างผู้สง่ กับผรู้ บั โดยส่งผ่านช่องทางนาสารหรอื ส่ือเพ่อื ใหเ้ กดิ ความเขา้ ใจซง่ึ กันและกนัการส่ือสารขอ้ มลู (datacommunication) หมายถงึกระบวนการหรือวิธีถา่ ยทอดข้อมูลระหว่างผ้ใู ชก้ ับคอมพวิ เตอร์ที่มักจะอย่หู า่ งไกลกัน และจาเปน็ ตอ้ งอาศัยระบบการสือ่ สารโทรคมนาคม (telecommunication) เปน็ ส่ือกลางในการรับสง่ ขอ้ มลูเครอื ข่ายคอมพิวเตอร์ (computer network) หมายถงึ การเชอ่ื มโยงระหว่างเคร่ืองคอมพิวเตอรต์ ง้ั แต่ 2 เครือ่ งขึน้ ไปเพ่อื ใหส้ ามารถส่ือสารและแลกเปลยี่ นข้อมลู รวมท้ังสามารถใช้อปุ กรณ์คอมพิวเตอรภ์ ายในเครอื ขา่ ยร่วมกนั ได้ เชน่ ฮาร์ดดสิ ก์เครือ่ งพิมพ์ เปน็ ตน้

สว่ นประกอบของระบบส่ือสารข้อมูล 1. ผูส้ ่ง (Sender) เป็นอปุ กรณ์ท่ีใช้ในการส่งขา่ วสาร (Message) เปน็ ต้นทางของการสื่อสารข้อมูลมหี น้าทเี่ ตรียมสร้างขอ้ มลู เชน่ ผ้พู ดู โทรทัศน์ กลอ้ งวดิ โี อ เปน็ ตน้ 2. ผู้รับ (Receiver) เปน็ ปลายทางการส่อื สาร มีหนา้ ทีร่ บั ข้อมูลทส่ี ง่ มาให้ เชน่ ผู้ฟังเครื่องรับโทรทศั น์ เครอ่ื งพมิ พ์ เป็นต้น 3. สอ่ื กลาง (Medium) หรือตวั กลาง เปน็ เส้นทางการสื่อสารเพ่อื นาข้อมลู จากต้นทางไปยงั ปลายทาง สื่อสง่ ข้อมูลอาจเป็นสายคบู่ ดิ เกลียว สายโคแอกเชียล สายใยแก้วนาแสงหรือคลนื่ ที่ส่งผ่านทาง 4. ข้อมูลข่าวสาร (Message) คือสญั ญาณอิเลก็ ทรอนกิ สท์ ี่ส่งผา่ นไปในระบบสอ่ื สาร ซง่ึอาจถูกเรียกว่า สารสนเทศ (Information) โดยแบ่งเป็น 5รปู แบบ ดังน้ี 4.1 ขอ้ ความ (Text) ใช้แทนตัวอกั ขระต่าง ๆ ซึง่ จะแทนดว้ ยรหัสตา่ ง ๆ เช่น รหัสแอสกี เปน็ ตน้ 4.2 ตวั เลข (Number) ใชแ้ ทนตัวเลขต่าง ๆ ซึง่ ตัวเลขไม่ไดถ้ ูกแทนด้วยรหสั แอสกีแต่จะถกู แปลงเปน็ เลขฐานสองโดยตรง 4.3 รปู ภาพ (Images) ขอ้ มลู ของรปู ภาพจะแทนด้วยจุดสเี รียงกันไปตามขนาดของรปู ภาพ 4.4 เสียง (Audio) ขอ้ มูลเสียงจะแตกตา่ งจากขอ้ ความ ตัวเลข และรปู ภาพเพราะขอ้ มูลเสยี งจะเปน็ สญั ญาณตอ่ เน่ืองกนั ไป 4.5 วดิ โี อ (Video) ใช้แสดงภาพเคลอื่ นไหว ซ่ึงเกดิ จากการรวมกนั ของรูปภาพหลายๆ รูป 5. โปรโตคอล (Protocol) คือ วิธีการหรอื กฎระเบียบทใ่ี ช้ในการส่ือสารข้อมูลเพ่ือให้ผู้รับและผ้สู ่งสามารถเขา้ ใจกนั หรอื คยุ กนั ร้เู รื่อง โดยท้งั สองฝัง่ ท้ังผรู้ บั และผูส้ ง่ ได้ตกลงกนั ไว้ก่อนลว่ งหนา้ แลว้

การใชเ้ ทคโนโลยกี ารส่อื สารข้อมูล ในปจั จบุ ันความก้าวหน้าทางเทคโนโลยกี ารส่ือสาร ทาให้เราหนั มาให้ความสาคัญต่อการติดต่อสื่อสารผ่านเครือข่ายคอมพิวเตอร์ ทาให้เราสามารถติดต่อเชื่อมโยงข้อมูลถึงกันได้ท่ัวโลก ไม่ว่าจะอยู่ในรูปของอินเทอร์เน็ต หรือด้านการติดต่อส่ือสารโทรคมนาคมในระยะไกลต่าง ๆก่อให้เกิดการนาเทคโนโลยีการส่ือสารข้อมูลมาใช้ในวงการธุรกิจต่าง ๆเป็นการนาความรู้จากข้อมูลข่าวสารท่ีได้รับมาสร้างทางเลือกในการตัดสินใจในการดาเนินธุรกิจต่าง ๆ ส่งผลให้เราสามารถลดต้นทุน ลดเวลาในการติดต่อส่ือสารส่งเสริมให้เกิดการใช้งานทรัพยากรร่วมกัน ซ่ึงเหมาะกับสภาพขององค์กรในปัจจุบันท่ีต้องการการแข่งขันท่ีค่อนข้างสูง จากจุดเริ่มแรกทาให้มีการใช้บริการด้านการสื่อสารโทรคมนาคมเพ่ิมมากขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการใช้งานผ่านเครือข่ายอินเทอร์เน็ต และเว็บไซต์เพ่ือการพาณิชย์ต่าง ๆ ส่งผลให้เกิดแรงผลักดันในการพัฒนาเทคโนโลยีสมัยใหม่เพ่ิมขึ้นอย่างรวดเร็ว เห็นได้ง่าย ๆ จากการเปลี่ยนแปลงจากการสื่อสารแบบอนาล็อกเป็นเทคโนโลยีเครือข่ายดิจิทัล ทาให้มีความเร็วในการส่งข้อมูลสูงข้ึน และส่งข้อมูลได้เป็นจานวนมาก ลดความผิดพลาดในการส่งข้อมูลซึ่งสามารถส่งสารสนเทศท้ังท่ีเป็นข้อมูลประเภท เสียง และวิดีโอ ไปพร้อมๆ กัน อีกทั้งการใช้ดาวเทียมสื่อสารทาให้สามารถส่งข้อมูลภาพและเสียงข้ามซีกโลกได้อย่างรวดเร็ว รวมทั้งการใช้เซลลูลาห์หรือเครือข่ายไร้สายอน่ื ๆ

ประโยชน์ของเครือข่ายคอมพิวเตอร์1. ความสะดวกในการจดั เก็บขอ้ มลู การจดั เก็บขอ้ มลู ซึง่ อยู่ในรูปของสญั ญาณอเิ ล็กทรอนกิ สส์ ามารถจดั เกบ็ ไว้ในแผน่ บันทกึ ทม่ี ีความหนาแน่นสงู ได้2. ความถกู ต้องของขอ้ มลู โดยปกติมีการส่งข้อมลู ด้วยสัญญาณอเิ ล็กทรอนกิ ส์จากจุดหน่ึงไปยังอีกจดุ หน่งึ ดว้ ยระบบดจิ ทิ ลั3. ความเรว็ ของการทางาน สัญญาณทางไฟฟ้าจะเดนิ ทางดว้ ยความเรว็ เท่าความเรว็ แสงทาให้การใช้คอมพวิ เตอรส์ ่งขอ้ มูลจากซีกโลกหนึ่งไปยงั อีกซกี โลกหน่งึ4. ประหยดั ตน้ ทนุ ในการสือ่ สารขอ้ มลู การเชอื่ มต่อคอมพวิ เตอรก์ ันเปน็ เครอื ขา่ ยเพอ่ื สง่ หรอื สาเนาขอ้ มลู ไมส่ ูงนกั เมอื่ เทยี บกบั การจดั ส่งแบบวิธีอนื่5. สามารถเกบ็ ข้อมูลเปน็ ศนู ยก์ ลาง สามารถมีขอ้ มูลเพียงชดุ เดยี วในระบบเครอื ขา่ ยซึ่งถอื เป็นข้อมลู สว่ นกลาง โดยในแตล่ ะแผนกในบริษัทสามารถดงึ ไปใชไ้ ด้จากท่เี ดยี วกนั6. การใชท้ รัพยากรธรรมชาติ ในระบบเครือขา่ ยน้นั จะทาให้สามารถใชอ้ ุปกรณ์คอมพิวเตอรร์ ว่ มกนั ได้ โดยทอ่ี ปุ กรณต์ ัวน้ัน อาจตอ่ อยกู่ บั เครอื่ งใดเครอ่ื งหนง่ึ ในเครอื ขา่ ย7. การทางานแบบกลุ่ม สามารถใชร้ ะบบเครอื ขา่ ยในการทางานในแผนกหรือกลุ่มงานเดียวกันได้เป็นอยา่ งดี

การสื่อสารโทรคมนาคม การสอื่ สารโทรคมนาคม (Telecommunication) หมายถงึ การตดิ ตอ่ สื่อสารดว้ ยการรบั สง่ ขอ้ มลู ขา่ วสารระหว่างตัวประมวลผล โดยผา่ นสอื่ กลางทเี่ ชื่อมตน้ ทางและปลายทางทีห่ ่างกัน โดยใช้อุปกรณ์อเิ ลก็ ทรอนกิ ส์หลายรปู แบบ ตามกฎเกณฑ์หรอื ระเบียบวิธีการท่ีกาหนดขน้ึ ในแต่ละอุปกรณ์ เครือขา่ ยคอมพวิ เตอร์ (Computer Network) หมายถึง การเชอ่ื มต่อเครอ่ื งคอมพิวเตอร์ตง้ั แตส่ องเครื่องขึ้นไป เพื่อขยายขีดความสามารถทม่ี จี ากัด ทาให้เกิดการแลกเปล่ียนขอ้ มูล หรอื แบ่งปันทรพั ยากรใหม้ กี ารใช้งานรว่ มกัน โปรโตคอล (Protocol) หมายถงึ ระเบยี บวิธีการ มาตรฐาน หรอื กฎเกณฑ์ในการตดิ ตอ่ สอ่ื สาร ระหวา่ งกนั ของเครอ่ื งมอื อปุ กรณ์คอมพิวเตอรต์ า่ ง ๆ หรือ วธิ ีทถ่ี ูกกาหนดขึน้ เพอื่ การสอื่ สารขอ้ มลู ซึง่ ผู้ส่งขอ้ มลู จะตอ้ งส่งข้อมูลในรปู แบบตามวิธกี ารสอ่ื สารท่ตี กลงไวก้ ับผ้รู ับขอ้ มลู จึงจะสามารถสอื่ สารขอ้ มลู กันได้ อนิ เทอรเ์ น็ต (Internet) หมายถึง การเช่อื มโยงเครอื ข่ายคอมพวิ เตอร์เข้าดว้ ยกัน ตามโครงการของอาร์ปา้ เน็ต (ARPAnet = Advanced ResearchProjects Agency Network) เปน็ หนว่ ยงานสงั กดั กระทรวงกลาโหมของสหรัฐ(U.S.Department of Defense - DoD) ถูกก่อต้ังเมอ่ื ประมาณ ปคี .ศ.1960(พ.ศ.2503) และไดถ้ ูกพฒั นาเรอ่ื ยมา

ความนา่ เชือ่ และมาตรฐานเครือขา่ ยความนา่ เชอ่ื ถอื ของระบบเครอื ข่าย สามารถประเมินไดจ้ ากความถ่ีของความล้มเหลวเครือขา่ ยทกุ ระบบมีโอกาสลม่ ได้เสมอ อยา่ งไรก็ตามเครอื ข่ายทไี่ ด้รับการออกแบบทด่ี ี หากเครือขา่ ยเกิดขอ้ ขัดข้องหรือล้มเหลวดว้ ยประการใดก็ตาม ควรส่งผลกระทบตอ่ ผูใ้ ช้งานให้น้อยทสี่ ดุ เท่าทเ่ี ปน็ ไปไดแ้ ละหากเครอื ขา่ ยมคี วามถีใ่ นการล้มเหลวอยบู่ อ่ ยคร้งั นน่ั หมายถึงเครอื ขา่ ยนัน่ มคี วามน่าเชือ่ ถอื ต่าระยะเวลาในการกู้คืนระยะเวลาในการกคู้ ืนระบบ กรณีเครอื ขา่ ยล่มหรอื เกิดขอ้ ขัดข้องใด ๆ หากการกู้คืนระบบสามารถแกไ้ ขได้ดว้ ยระยะเวลาอนั สัน้ ย่อมดกี ว่าการก้คู นื ระบบที่ต้องใช้ระยะเวลายาวนาน โดยการกคู้ นื หมายถึงการกรู้ ะบบใหก้ ลับคนื สภาพเดมิ ท่ีสามารถใช้งานได้ รวมถงึ การกู้คืนข้อมลู กรณที ขี่ ้อมลู เกดิ ความสญู เสยีความคงทนต่อขอ้ ผิดพลาดเครอื ขา่ ยท่ดี ีจะตอ้ งมรี ะบบป้องกันภยั ตา่ ง ๆ ทอ่ี าจเกิดขน้ึ จากเหตกุ ารณใ์ ด ๆ ท่ีไม่คาดคิดไดเ้ สมอไมว่ า่ จะเป็นระบบไฟฟ้า รวมถงึ ภัยธรรมชาตทิ ่ไี ม่สามารถคาดการณล์ ว่ งหนา้ ได้ ดังนั้นระบบเครือขา่ ยทดี่ จี ึงตอ้ งไดร้ ับการออกแบบใหม้ ีระบบสารองขอ้ มลู ที่นา่ เช่อื ถอื รวมถึงอปุ กรณส์ าคญั ของระบบ หากทางานขัดขอ้ ง อปุ กรณต์ ัวแทนสารถทางานแทนไดท้ นั ที เป็นต้น