Important Announcement
PubHTML5 Scheduled Server Maintenance on (GMT) Sunday, June 26th, 2:00 am - 8:00 am.
PubHTML5 site will be inoperative during the times indicated!

Home Explore Ambalaj Tasarım Tarihi

Ambalaj Tasarım Tarihi

Published by maozbay, 2021-01-10 10:17:15

Description: Ambalaj Tasarım Tarihi

Search

Read the Text Version

Chanel (1909) ve LEGO (1932) türünün ilk öncüleri, trend Ambalaj Tasarım Tarihi belirleyicileri ve marka oluşturucularıdır. 1873 Colgate’in; üstte eski alta ise Bu markalar piyasaya sürüldükleri sırada zamanlarının yeni logosu ötesindeydi. Ford Motor Company, herkesten önce Amerikan yapımı, benzinle çalışan araçlar üretti ve Chanel, yalnızca erkek 1886 Coca-Cola giyim olarak düşünüldüğü bir dönemde kadınlar için de takım elbiseler teklif etti. Bu markalar yaratıcı ve türünün ilk örneğiydi, bu Üstte, 1903 Ford Motor Copany’nin ilk da onları anında endüstri lideri yaptı. logosu ve altta en son logosu Dönem boyunca markalar gazete ve dergilerle adından söz ettirdi. Baskı, markaların kendilerini farklılaştırmak için kelimeleri, logoları ve illüstrasyonları kullanabileceği bir alan sağladı. Reklamlar genellikle çok bilgi amaçlıydı ve ürünlerin nasıl çalıştığını ve neler yapabileceğini tam olarak açıklıyordu. Artık üretim daha verimli hale geldi ve şirketler, ürünlerini resmi olarak sahiplenmede değer buluyorlardı, bir sonraki mantıklı adım, potansiyel müşterilerin dinleyeceği bir ortamda onlar hakkında konuşmaktı. 20. yüzyılın başında çoğu radyo istasyonu, işlerini tanıtmak için istasyonlarını çoğunlukla kullanan radyo ekipmanı üreticileri ve perakendeciler tarafından işletiliyordu. 1920’lerde radyo çok daha popüler hale geldi ve istasyon sahipleri işlerini daha sürdürülebilir hale getirmenin bir yolu olarak reklamcılığa yöneldiler. Marka bilinci, radyo jingle’ları, sloganlar ve hedefli mesajlaşma yoluyla hayat buldu. İlk ücretli radyo reklamı 1922’de New York’ta WEAF’te yayınlandı ve bölgedeki yeni bir apartman kompleksinin reklamını yaptı. 1930’a gelindiğinde, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki radyo istasyonlarının neredeyse % 90’ı reklam yayınlıyordu. Bu süre zarfında, üreticiler sadece reklamlara değil, tüm programlara da sponsor olacaklardı. Bu marka kimliğini yepyeni bir düzeye taşıdı. Duyulabilir, akılda kalıcı ve ilişkilendirilebilir hale geldi. Radyodan sonra televizyon geldi. 1 Temmuz 1941’de Bulova Watches, New York beyzbol maçı yayınlanmadan önce ilk televizyon reklamını yayınladı. Sadece 10 saniye uzunluğundaydı ve sadece birkaç bin kişi tarafından görüldü. Tıpkı radyo gibi, 51

Ambalaj Tasarım Tarihi televizyon hızla popülerlik kazandıkça, şirketler şovlara sponsor olarak ve reklamlar yaratarak yeni mecradan yararlanmaya başladı. 1909 Chanel Televizyonla markalar artık insanların evlerine görseller, kelimeler, sesler ve müzikle gelip onları tüketicilere her zamankinden daha Üstte, 1932 Lego’nun ilk logosu ve altta yakın hale getirebiliyordu. şu an kullandıkları logosu. İkinci Dünya Savaşı sonrası dönem, hem ürün üretiminde hem de tüketim kültüründe bir başka dönüştürücü dönemdi. ABD’de otomobil kültürü, orta sınıfın genişlemesi, banliyöleşme ve televizyonun kucaklanması, şirketlerin yeni izleyicilere ulaşmak için rekabet etmeleri için daha fazla fırsat yarattı. 1953’te renkli TV’nin yaratılmasıyla zenginleştirilen büyük, yüksek sesli, oldukça görünür marka tanıma biçimlerini düşünün: reklam panoları, metro işaretleri, yüksek sesli mimari, ürün ambalajı ve daha fazla TV reklamı. Bu süre zarfında şirketler, sektörlerinde daha fazla ve daha iyi rakipler ortaya çıkmaya başladıktan sonra marka yönetimi disiplinini (bugün bildiğimiz şekliyle pazarlamayı büyük ölçüde geliştirdi) geliştirdiler. Kısa süre sonra sayısız ürün benzer şekilde göründü ve işlev gördü. Bir marka yöneticisi, bir ürünü rakiplerinden ayrılması için benzersiz bir kimlik yaratmak üzere görevlendirildi. Marka tekniklerindeki bu değişimi gerçekten karakterize eden şey, daha duygusal reklamcılığa geçiş oldu. Rakipler büyük ölçüde aynı ürünü sundukları için, pazarlamacılar kendilerini başka şekillerde farklılaştırmak zorunda kaldı. Hedef tüketicileri inceledikten sonra, pazarlamacılar hedef kitlelerine ilişkin daha derin bir anlayış geliştirdiler ve bu da onların istek ve ihtiyaçlarından yararlanmalarını sağladı. Pazarlamacılar, doğru görseller ve mesajlaşma ile ürünleri ve tüketicileri arasında duygusal bir bağ oluşturdu. Eğer onlar daha iyi bir ürün varmış gibi tüketicilerine “keçe” benzeri şey sunuyorsa, onu satamazlar. O nedenle markalaşma, bilgi verirken samimi olmaya doğru evrilmiştir. On yıllar içinde markalar geliştikçe, biraz tazelenmeleri, hatta akılda kalmaları, değişen zevklere hitap etmeleri ve sürekli büyüyen bir alanda kendilerini farklılaştırmaları için yeni bir kimlik 52

kazanmaları gerekiyordu. Ambalaj Tasarım Tarihi 1962 yılında Amerika’da kurulan ve bir mağazalar Walmart logosunun Walmart aracılığıyla zinciri olan Walmart logosunun, yıllar içinde nasıl aydınlandığını yıllara göre evrimi düşünün. Daha ulaşılabilir ve taze hale geldi. Logonun yanı sıra mağaza, son yıllarda çalışan üniformalarını da yeniledi . Değişiklik memnuniyetle karşılanıyor ve Walmart örneğinde, yeniden markalama, marka kimliğinin gelişiminde doğal ve çok ihtiyaç duyulan bir adımdı. Kampanya sloganlarını yenilemek, bir markayı yeniden keşfetmede ve bir sonraki seviyeye taşımada da rol oynayabilir. Modern markalaşmanın hızlı temposu, markalara sürekli olarak rakiplerinin önüne geçme ihtiyacı verir. Bazen, marka zaten tanınmış olsa bile, tek gereken harika bir slogan. L’Oreal’in “Çünkü buna değersiniz” (1973’te yazılmış) hakkında düşünün. Veya McDonald’s’ın “McDonald’s’ın harika tadı için iyi bir zaman” (1984). Veya Folgers “Uyanmanın en iyi yanı kupanızdaki Folgers!” (1984). Bu sloganların her biri, zaten öne çıkan bir markayı yeni yolculuğunda, daha tanınabilir bir yere taşıdı. Bu marka evrimi çağı perakende sektörünü de dönüştürmeye başladı. 1990’larda mağazalar, sayısız ürün için onların raftan daha fazlası olduklarını anlamaya başladılar. Şatışlarını artırabilmek için de şirketlerden daha iyi markalaşmayı talep etmeyi savundular. Bunun mükemmel bir örneğini Target verdi ve 20 yılı aşkın bir süredir tasarımcılar, sanatçılar, ünlüler ve etkileyicilerle raflarını ve giyim raflarını alışveriş yapanların başka hiçbir yerde bulamayacakları benzersiz ürünlerle doldurmak için ortaklık kurdu. Daha fazla, daha kaliteli, daha iyi markalı ürünler, daha cazip bir perakende deneyimi yarattı ve daha iyi markalaşma talep ederek, perakendeciler şirketleri yaratmaya ve yenilik yapmaya zorlarken kendi marka itibarlarını artırdı. 2000’ler-Bugün: Temel markalaşmanın ötesinde ne kadar ilerlediğimizi gördük. Peki şimdi neredeyiz ve sonra nereye gidiyoruz? Geleceğe baktığımızda, artık eskiden olduğundan çok daha fazla marka seçeneğimiz olduğunu ve birinin her zaman bir 53

Ambalaj Tasarım Tarihi rakip tarafından kovalandığını belirtmek önemlidir. Dikkat çekmek daha zor olabilir, bu yüzden piyasadaki gürültüyü kırmanın yollarını Warby Parker ve Ray-Ban’ın logoları bulmak önemlidir. 1990’ların sonlarında ve 2000’lerin başlarında dijital çağın başlangıcından bu yana, markalaşma, pazarlama ve reklam uygulamaları birçok yönden tarihi tekniklerden farklıdır. TV reklamcılığı basılı reklamcılığın önüne geçer, ancak sosyal medya reklamcılığı hepsini geride bırakır. Reklamverenler daha fazla güce sahipler (bir Facebook reklamında bir demografiyi hedefleme yeteneği gibi) ve daha fazla veri odaklı ve stratejik hale geliyorlar. Ayrıca, uygulamalar, özel URL’ler ve hiç bitmeyen özel hashtagler (#) aracılığıyla, markaların marka farkındalığını önemli ölçüde artırma konusunda hiçbir sıkıntısı yok. Coca-Cola’nın #ShareACoke kampanyasını nasıl yakaladığına bakın. Ürün ambalajındaki basit bir değişiklikle, müşterilerle kişisel düzeyde bağlantı kurdular ve aynı zamanda onları içerik üretmeye teşvik ediyorlar - ve bununla, hashtag’i 500.000’den fazla kez kullanmayı kastediyoruz. Markanın bağlantıda kalmasına yardımcı oldu ve markalaşmanın geleceği, sürekli bağlantıyı itici bir etki olarak görmeye devam edecek. Bir markanın öne çıkmasına yardımcı olacak teknolojimiz kesinlikle olsa da, şirketler de yıllar önce olmayan büyük bir rekabetle karşı karşıya. Günümüzde marka itibarı sadece ağızdan ağza değil, aynı zamanda bir yorumdur. Amazon, Yelp, Google ve Facebook’taki müşteri incelemeleri artık bir markanın algısını etkileme konusunda muazzam bir güce sahip. Alıcılar ürün derecelendirmelerine göre kararlar verir ve itibar artık her zamankinden daha fazla her şeydir. Markaların tüketicilerin duygusal, “daha iyi” yaşamlarından yararlanırken karmaşadan kurtulmasının bir yolu da misyon temelli markalaşmadır. Starbucks’ın misyon beyanı, “İnsan ruhuna ilham vermek ve onları beslemek - her seferinde bir kişi, bir fincan ve bir mahalle.” Bu, nihayetinde arabaya servis, fast-food zinciri olan şey için iddialı bir hedef, ancak bunu iyi yapıyorlar. İlgi çekici bir mobil uygulama, popüler bir sadakat programı, iyi hazırlanmış perakende 54

Ambalaj Tasarım Tarihi deneyimi, imza renkleri ve kusursuz bir logo ile Starbucks, her şeyi tekil misyonlarına göre takip eden sadık bir müşteri oluşturdu. Benzer şekilde Warby Parker, benzersiz, anlamlı marka vaadiyle çığır açan bir marka haline geldi: Satın alınan her gözlükle birlikte ihtiyacı olan birine bir çift dağıtılıyor. Sadece 10 yıl çalıştıktan sonra, markanın değeri 1.7 milyar dolardı . Sosyal sorumluluk ve mükemmel markalaşma sayesinde, bu gözlük markası birden Ray-Ban’dan daha havalı hale geldi. Markalar ayrıca gerçek mekanda faaliyet gösteren perakende mağazalarının bire bir deneyiminden de yararlanıyor. Şu anda birçok önemli kadın spor giyim ve spor giyim markasının var olduğunu hayal edin (Lululemon, Athleta, Fabletics, Under Armour, Adidas by Stella McCartney). Bu markaların yaratıcı olması gerekiyor ve çoğu topluluk katılımı ve katılımı ile öne çıkıyor. Örneğin, Lululemon hem mağazalarında hem de çevrimiçi olarak ücretsiz yoga dersleri sunarak markasını güçlendiriyor. Yenilik ve teknoloji her zaman markalaşmanın geleceğini yönlendirecek olsa da, markalaşmanın bu ilk ilkelerinin çoğu her zaman aynı kalacaktır. Teknolojiyi kucaklamak, duygusal olarak bağlantı kurmak ve tüketicilerle evrim geçirmek gibi basit, uzun süredir devam eden kavramları düşünün. Sektörünüz ne olursa olsun, ürününüz ne olursa olsun, zaman içinde test edilmiş bu teknikler her markaya iyi hizmet edecektir.11 2.2.4 Ürünle Birlikte Gelişen Özgün Ambalaj Tasarımı ve Oluşan Kimlikler Belkide insanlığın ilk ambalaja gereksinim duyduğu yıllardan başlayarak, ürün ve taşıyıcı arasında geliştirdiği bir alışkanlığı olsa gerek, bir Japon tasarımcının sözleri kulağımda takılı kaldı “Turşu kavanozunda sake satamazsınız”. Her ürün için gerek duyulan taşıyıcı biçimi, zamanla yapısına uygun şekilde gelişerek ortaya çıkmıştır. Binlerce yıl Anadolu’da kullanılmış anforalar; şarap için ayrı, zeytin yağı için Lululemon, Athleta, Fabletics, Under Armour ve Adidas’ın Logoları ayrı, bal için ayrı kalıplar içinde kullanmış ve insanlar o taşıyıcıları 11 https://99designs.com/blog/design-history-movements/history-of-branding/ -Yazar: Aviva M. 55 Cantor-

Ambalaj Tasarım Tarihi hep o varsayılan ürünler için kullana gelmiştir. Bu ve de buna benzer yapılanmaları zamanımızda da Antik dönemlerde, içine yukardan aşağıya doğru sıralanmış; zeytin yağı, görmek olası. Örneğin; dünyanın en ünlü şekillerinden biri, Coca- Şarap ve Bal koymak için hazırlanmış Cola şişesinin ikonik kontur yivli çizgileridir. Bir tasarım klasiği olarak tanınan ve ünlü endüstriyel tasarımcı Raymond Loewy anforalar. tarafından tasarlanmış olarak tanımlanan şişe, sanat, müzik ve reklamcılıkta beğeni topladı. Raymond Loewy yapmış olduğu bu tasarım için Coca-Cola’ya yazdığı bir yazıda onun için; “Kola Şişesi bilimsel, işlevsel planlamanın bir başyapıtıdır. malzeme ve bakması hoş. Günün en mükemmel ‘akışkan ambalajı’ ve ambalaj tarihinin klasiklerinden biri.” diye yazmıştır. Amerikalı ünlü sanatçı Andy Warhol, kitle kültürünü kutlamayı temsil edecek bir şekil istediğinde, Volkswagen Beatle’ın şeklinin yanına Coca-Cola şişesini çekip, arabayı şişeyle karşılaştırdı. Marka Coca-Cola’yı koruma arzusuyla başladı ve The Coca-Cola Company ile şişesi arasında ortak bir projeydi. Sonuçta bir marka için şişenin nasıl bu kadar ikonik hale getirile bilineceğini düşünün. Bu ikonik şişenin doğuşu şöyle başladı; 1899’da iki Chattanooga avukatı, Joseph Whitehead ve Benjamin Thomas, bottle Coca-Cola’nın haklarını müzakere etmek için Atlanta’ya gitti. Ürün, yalnızca 13 yıl önce kurulmuş ve giderek daha popüler bir soda içeceği olmuştu. Coca-Cola, 1886’da satılan günden başlayarak ortalama dokuz içkiden biri olup, 1900’e kadar ABD’nin her eyaletinde satılmaya başladı. Thomas ve Whitehead, içeceği dışarıda tüketilmek üzere şişeleyerek bu içeceğin popülerliğinden yararlanmak istedi. İkisinin imzaladığı sözleşme coğrafi bir sözleşmeydi ve Coca-Cola Şişeleme Şirketi, ABD’nin dört bir yanındaki şehirlerde Coca-Cola şişeleme haklarını franchise etmeye başladı. 1920’de 1.200’den fazla Coca-Cola şişeleme operasyonu kuruldu. Şişe satışları artmaya devam etti ve bu popülerlik, onlarca rakibin meşhur Coca- Cola markasını taklit ederek halkı içkilerini satın almaya ikna etmeye çalışmasına yol açtı. O günlerde kullanılan şişeler, genellikle kahverengi veya şeffaf olan basit düz kenarlı şişelerdi. Coca-Cola Company, 56

şişeleyicilerin her şişeye ünlü Coca-Cola logosunu kabartmasını Ambalaj Tasarım Tarihi istedi. Bununla birlikte, Koka-Nola, Ma Coca-Co, Toka-Cola ve hatta Koke gibi rakip markalar, İspanyol yazı logosunu kopyaladı 1906’da The Coca-Cola Company, veya yalnızca biraz değiştirdi. Bu rakip şişeler tüketiciler arasında markasını ihlal edenlerden sıyrılmak için kafa karışıklığı yarattı. The Coca-Cola Company bu ihlallere karşı renkli bir ticari markaya sahip elmas dava açmaya başlarken, davalar genellikle yıllar sürdü ve franchise şeklinde çıkardığı etiket. şişeleyiciler sürekli olarak daha fazla koruma talep ediyorlardı. Coca-Cola şişesinin doğuşuna neden olan Şişeleyicilere yardım etmenin ilk adımı olarak, 1906’da uzun bir şekle ve belirgin kaburgalara The Coca-Cola Company, ihlal edenlerden sıyrılmak için renkli bir sahip bir kakao çekirdeği. ticari markaya sahip elmas şeklinde bir etiket çıkardı. Ne yazık ki, Coca-Cola genellikle etiketlerin soyulmasına neden olacak buz gibi soğuk su fıçılarından satılırdı. Koca-Nola gibi bazı rakipler etiketi bile taklit etti! 1912’ye gelindiğinde, The Coca-Cola Şişeleme Şirketi tüm üyelerine, The Coca-Cola Company’nin ayırt edici bir logosu varken, işlerini korumak için herhangi bir yolu olmadığını belirten bir not gönderdi. Üyelerin hepsinin bir araya gelip ürünleri için “özgün bir ambalaj” geliştirmesini önerdiler. Özel bir şişenin nasıl alınacağını en iyi şekilde belirlemek için The Coca-Cola Company’nin baş avukatı Harold Hirsch ile birlikte çalıştılar. 1914’te Hirsch, şişeleme topluluğunun kendine özgü bir paketin arkasında birleşmeleri için ateşli bir talepte bulundu. 26 Nisan 1915’te Coca-Cola Şişeleme Derneği Mütevelli Heyeti, Coca-Cola’ya özel bir şişe geliştirmek için 500 $ ‘a kadar harcama kararı aldı. Bu nedenle, ABD genelinde sekiz ila 10 cam şirketine yapılan, “karanlıkta bile hissedilecek veya yerde kırılsa bile fark edeceğiniz kadar farklı bir şişe” önerisi, bu şişeyi geliştirme zorluğuna karşı, bu basit yaratıcı özetle rekabet de baş gösterdi. Terre Haute, Indiana’da, Root Glass Company bu brifingi aldı ve tasarımları üzerinde çalışmaya başlamak için bir toplantı yaptı. Ana ekip CJ ve William Root, Alexander Samuelson, Earl Dean ve Clyde Edwards’dan oluşuyordu. Üretimin ustabaşı İsveçli bir göçmen olan Samuelsson, Dean ve Edwards’ı tasarım olanaklarını araştırmaları için yerel kütüphaneye gönderdi. Ekip, uzun bir şekle ve belirgin kaburgalara sahip bir kakao çekirdeği 57

Ambalaj Tasarım Tarihi Root Glass Company, 16 Kasım 1915’te Samuelsson’ın adı altında bir patent tescilinde bulundu. Bu tarih daha sonra şişenin son tasarımındaki harflere eklendi. İlginçtir ki, patent sunumu imza kabartmalı Coca- Colascript harfleri olmadan yapılmıştır. Tasarımın bu şekilde olması nihai müşterinin gizliliğinin korunması istemiyle gerçekleşmiştir. Yanda görülen resim bu resmi tescilin belgesidir. 58

resmine rastladığında, ondan etkilendiler. Ekip şişe fikrini geliştirdi Ambalaj Tasarım Tarihi ve Dean şimdi tanınabilir şekli kalın resim kağıdına dikkatlice çizdi ve Samuelsson’ın yönlendirmesi altında birkaç örnek şişeyle geliştirdi. Yukarıdaki resim, 16 Aralık 1915’te patentlenen ve patent süresi 1923’te Root Glass Company, 16 Kasım 1915’te Samuelsson’ın adı yenilenen Coca-Cola şişesinin üretilmiş altında bir patent tescilinde bulundu. Bu tarih daha sonra şişenin adına “Noel şişesi” denilen ilk şişesi. son tasarımındaki harflere eklendi. İlginçtir ki, patent sunumu imza Aşağıdaki resim ise şimdiye kadar yıllara kabartmalı Coca-Colascript harfleri olmadan yapılmıştır. Tasarımın göre üretilmiş Coca-Cola şişelerini bu şekilde olması nihai müşterinin gizliliğinin korunması içindi. göstermekte. 1916’nın başlarında, şişeleyicilerden ve Şirket yetkililerinden oluşan bir komite şişe tasarımını seçmek için toplandı. Ana versiyonu açık bir şekilde galipti ve The Coca-Cola Company ve Root Glass Company, ABD’deki altı cam şirketinin şişe şeklini kullanması için bir anlaşma yaptı. Sözleşmede, şişelerin daha sonra The Coca-Cola Company’nin ana eyaletine saygı amacıyla “Georgia Green” olarak adlandırılan “Alman Yeşili” ile renklendirilmesi çağrısı yapıldı. Aynı zamanda cam şişenin dibine şehrin adının kabartılması için de sipariş verildi. Bu şehir isimleri tüketicileri onlarca yıldır eğlendirdi ve çocukların kimin şişesinin nesiller boyunca daha uzakta olduğunu karşılaştırmalarına yol açtı. Camın ağırlığı 14,5 onstan az olmayacaktı, bu da 6,5 ​o​ ns Coca- 59

Ambalaj Tasarım Tarihi Cola ile doldurulduğunda her şişenin bir pounddan daha ağır olduğu anlamına geliyordu! Coca-Cola'nın 1918’de Şişesini tanıtmak için çıkardığı ilk takvimi. Şişe 1916’nın başlarında üretime girmiş olsa da, tüm şişeleyiciler cam stoklarını değiştirmek için hemen atlamadı. Birçok şişeleyici için, cam şişeler işlerinin en pahalı kısmıydı ve değişikliği yapmak için ikna edilmeleri gerekiyordu. Şirket bunu, özel şişeyi içeren ulusal reklamlarla yapmaya başladı. Şişeyi içeren ilk ulusal takvim 1918’de yayınlandı ve 1920’de şişeleyicilerin çoğu farklı şişeyi kullanıyordu. 1923’te şişenin patenti yenilendi. Patenti her hafta Salı günü vermek patent ofisinin geleneğiydi. 1923 patenti için, o Salı 25 Aralık’ta düşecekti! Yeni patent yayınlanırken, şişenin yan tarafındaki tarih 25 Aralık 1923 olarak değiştirildi ve şişeye kısa sürede “Noel Şişesi” adı verildi. Patentler 14 yıl sonra sona erdi (şişe patenti 1937’de yeniden yenilendi) 1951’de, şeklin tüm patentlerinin süresi doldu. Şirket Patent Ofisine başvurdu ve şişelerin şekli “belirgin şekilde şekillendirilmiş” o kadar iyi biliniyordu ki, ona Marka statüsü verilmesi gerekiyordu. Ticari bir paketin bu statüye sahip olması oldukça alışılmadık bir durum olsa da, 12 Nisan 1961’de Coca-Cola şişesi bir ticari marka olarak tanındı ve kısmen 1949’da yapılan bir araştırmada Amerikalıların % 1’inden daha azının, sadece şekline göre kola şişesini tanımlayamadığı göstergesindeki gerçekle desteklendi. Şimdi şişenin neden bu kadar benimsenmiş olduğunu biliyorsunuz. Nedeni, yıllar boyunca Amerikan kültürüne nasıl nüfuz ettiğidir.12 Başka bir örneğide Coca-Cola kadar olmasa da Heinz Ketçap için verebiliriz. Heinz sekizgen cam şişesini ilk kez 1889’da tanıttı; şişe 1890’da patentlenmiştir. Diğer cam şişe tasarımları mevcut olmakla birlikte, sekizgen cam şişe hala kullanımdadır ve ambalaj tasarımının “ikonik” bir örneği olarak kabul edilir. Bir başka öykü de 1970’li yıllarda yaşandı. Bu Absolut şişesinin ve markasının hikayesidir. Absolut Vodka, dünyanın en çok satan alkol markalarından biridir. Marka adının ve karakteristik şişesinin arkasındaki hikaye, 60 12 https://www.coca-colacompany.com/news/the-history-of-the-coca-cola-contour-bottle

Ambalaj Tasarım Tarihi 17 Haziran 1890’da patentlenmiş olan reklam ve tasarım tarihi içinde önemli bir bölümdür. Şişe aynı Heinz şişesi. zamanda geçmişe bir bağlantıdır. Her Absolut şişesinin mührü, kesinlikle saf bir votka yapmak için yola çıkan LO Smith’i gösteriyor. 19. yüzyılda LO Smith, neredeyse 100 yıl sonra tanınmış ve başarılı Absolut votkasının yaratılmasına ilham veren temeli attı. 1970’lerde, LO Smith’in mirası, İsveç’teki şarap ve alkollü içecek perakende satışından sorumlu halka açık bir şirket olan Vin & Sprit (AB Vin- & Spritcentralen) tarafından yönetildi. Stockholm’ün merkezindeki küçük bir ada olan Reimersholme’de Vin & Sprit tarafından işletilen fabrika, LO Smith’in 1870’lerde “kesinlikle saf votka” arayışına başladığı yerdir. 1970’lerde İsveçlilerin güçlü Sprit’lere olan tercihlerini yitirdikleri anlaşılıyordu. Çeşitli kampanyalarla ülkenin içme alışkanlıklarını değiştirmeye çalışan devlete ait içki mağazası Systembolaget’te satışlar düşüyordu. Şarap daha iyi bir alternatif 61

Ambalaj Tasarım Tarihi 1880’den başlıyarak 1910 yılına kadar olarak sunuldu, örneğin akşam yemeği partilerinde ve benzeri kullanılmış Heinz sişesi ve etiket durumlarda tercih edilen içecek seçimi olarak. 1970’lerin başında, tasarımları. “Spola kröken” olarak bilinen bir kampanya, insanları güçlü likörü tamamen içmeyi bırakmaya teşvik etti. Vin & Sprit ’in CEO’su Lars Lindmark, İsveç Sprit üretiminin başının dertte olduğunu gördü. ABD gibi önemli pazarlara İsveç votkası ihraç etme fikrini ortaya attı. Amerika’da votka, tüketicilerin ödemeye istekli olduğu birinci sınıf bir ürün olarak kabul edildi. Lindmark, son derece rekabetçi Amerikan pazarında başarılı olmak için şık bir tasarıma ve akıllı pazarlamaya sahip olmanın çok önemli olacağını da fark etti. Carlsson & Broman reklam ajansında efsanevi pazarlamacı Gunnar Broman ile temasa geçti. Carlsson & Broman, 62

Ambalaj Tasarım Tarihi AB Pripps Bryggerier’de yönetim kurulu başkanı olarak bulunduğu süre boyunca Lindmark’a yardım etmişti. Kısa süre sonra İsveç bira pazarının yüzde 40’ını fetheden Pripps Blå markasını geliştirdiler. Lindmark’ın görevi yeni bir konsept İsveç votkası ihraç etmek için bir konsept geliştirmekti. Şişe bu süreçte çok önemli bir rol oynadı. Gunnar Broman mükemmel modeli - bir eczane şişesi - Stockholm’ün Eski Kent’indeki bir antika dükkanında buldu. Bir eczaneyle olan bağlantı mantıklıydı. 16. ve 17. yüzyıllarda votka eczanelerde ilaç olarak satılıyordu. Ama Amerikan pazarına nasıl girecekler? New York’taki reklam ajansı Ayer’de önde gelen yaratıcı ekiple bir toplantıda Broman, beş farklı konsept sundu. Birçok fikirden geçtiler; öneriler hızlı bir şekilde yapıldı ve daha da hızlı reddedildi. O zamanlar, bol miktarda altın, gümüş ve gösterişli süslemelere sahip birinci sınıf şişeler tasarlamak yaygındı. Broman’ın aklında çok farklı bir şey vardı: sade, şeffaf ve özgün. Sıradışı şekline sahip şeffaf şişe, taze ve yeni bir şey sundu ve paradoksal bir şekilde izleyicinin dikkatini ürün aracılığıyla barmene veya arkasındaki mağaza rafına çekti. Uzaktan bakıldığında, bir dizi Mutlak vakumlu şişe gibi göründü. Bir başka ustaca numara da şişeyi eski moda bir reklam olarak tasarlamaktı. Ürün adı başlık olarak üstte, ardından tarih ve geleneklerle ilgili metin içeren ve doğrudan şişenin üzerine basılmış bir etiket. Her şey, 1870’lerde LO Smith tarafından üretilen kesinlikle saf votkaya kadar izlenebilir. Daha fazla ayrıntı olarak, şişeye gümüş mühür şeklinde bir LO Smith portresi eklendi. Mühür, uzun geleneklerin ve tarihi mirasın bir hatırlatıcısı olarak hizmet etti. Aynı zamanda Amerikalılara ve onların daha dekoratif bir tasarım tercihine de hitap etti. İsimle ilgili hararetli tartışmalar da oldu. İlk öneri olan “Absolute Pure Vodka”, “mutlak” gibi bir sıfatın ABD’de marka olarak tescil edilememesi nedeniyle söz konusu bile olamazdı. Bunun yerine isim, İsveççe yazılışı olan “Absolut” olarak kısaltıldı. Şişeye gümüş mühür şeklinde eklenen LO Smith portresi ile Absolut Vodka “Saf ” da yasal nedenlerle kullanılamaz. Ürün ismine “İsveç Ülkesi” sloganı eklenerek İsveç bağlantısı güçlendirildi.13 ambalajı. 13 https://www.losmith.se/en/articles/the-story-of-the-absolut-bottle/ 63

Ambalaj Tasarım Tarihi Ürün koruyucu ve taşıyıcısı olarak tercih edilen ambalajlarda, ürün kimliği ile birlikte gelişerek taşıyıcıların bir kimlik kazanmasında ve tüketici tarafından benimsenmesini sağlamanın en büyük etkisinden biri de reklamlara verilen ağırlıktır. Burada sunduğumuz üç ürün üzerinde en fazla taşıyıcı kimliğini lanse ederek reklamlarda kullanan marka Absolut’tur. Tarihi süreç içinde, ürün ve ambalajla ilgili markalaşma konusuna daha bir çok örnek verilebilir. Burada örnaklamata çalıştığımız sadece bir kaçıdır. Ürün koruyucu ve taşıyıcısı olarak tercih edilen ambalajlarda, ürün kimliği ile birlikte gelişerek taşıyıcıların bir kimlik kazanmasında ve tüketici tarafından benimsenmesini sağlamanın en büyük etkisinden biri de reklamlara verilen ağırlıktır. 64

Ambalaj Tasarım Tarihi 3. Bölüm 3.1 Ambalajda Yeni Yüzyılın İhtiyaçları ve Gelişen Teknelojileri İnsanın yeryüzündeki varlığından bu yana alışkanlıkları, ihtiyaçları, sosoyo-kültürel ve üretim yönünden çok şeyleri değişti. var olanlar yeniden biçimlendi ve yeni ihtiyaçlar içinde yeni oluşumlar ortaya çıktı. Hayal gücü, daha önce bilinmeyen yeni şeylerin keşfedilmesine ve dolayısiyle yaşamı içine girmesine aracı oldu. Ortaya çıkan dijital teknoloji yaşam zinciri içindeki bir çok şeyi değiştirdi. İnsanın toplumun bir ferdi olarak içiçe yaşamını kırdı ve bireysel yaşamı öne çıkaran bir yapılanmanın da mimarı oldu. Bireye indirgenen bir yaşam düzeni içinde her şey minimalize oldu. Bu döngü içerisinde hiç şüphesizdir ki ambalaj da bu yeni yaşama ayak uydurarak evrimleşme sürecine girmek ihtiyacı duymuştur. Bu nedenden dolayı, ambalaj ve üretimi konusunda gelecekteki araştırmaların temel alanları da şu şekilde ortaya çıkacaktır: • Paket minimalizasyonu, • Raf ömrünün uzatılması, • İzleme ve izlenebilirlik, 65

Ambalaj Tasarım Tarihi • Aktif ve akıllı konseptler, • Geliştirilmiş işlevsellik, Yukarda görünen resim; • Yeni baskı teknolojileri, COLOURFORM™, ısıyla • Biyobozunurlar. şekillendirilmiş, plastik içermeyen, Dünyadaki bir çok ülkede ambalaj endüstrisi yalnızca kalıplanmış elyaf ambalajda yeniliği sınırlı miktarda Ar-Ge yapmaktadır. Bununla birlikte, bir temsil eden kurumun ürünüdür. çok ambalaj ortaklığı, ambalaj tedarik zincirinin ihtiyaçlarına Aşağıdaki resimlerde bir başka göre üniversiteye dayalı araştırmaları yürüten, devlet destekli girişimlerden de yaralanmaktadır. ürünleri. Çağımızda ambalaj, genellikle ekonomik gelişme ve performans için iyi bir barometre olarak görülür. Batı Avrupa, Kuzey Amerika ve Japonya gibi gelişmiş pazarlarda kişi başına ambalaj harcaması dünyanın geri kalanına göre çok daha yüksektir. Tersine, büyüme oranları - çok daha düşük bir tabandan olsa da - Doğu Avrupa, Latin Amerika ve Asya Pasifik gibi gelişmekte olan bölgelerde tipik olarak daha yüksektir. Modern ambalajın evrimi, en çok plastik ambalajdaki gelişmelerle yakından tanımlanabilir. Plastik endüstrisi, yalnızca diğer geleneksel malzemelerin ikame edilmesinden değil, aynı zamanda ambalaj kullanımındaki küresel artışın ana yararlanıcısı olmuştur. Teknolojik değişimler için bir katalizör görevi görmüş, bu da diğer malzeme sektörlerini teknolojik ilerlemeyi teşvik ettimiştir. Demografik ve teknolojik değişiklikler, etkileri her zaman tek tip olmadığı için verimlilik ve kıyaslama açısından önemlidir. ABD, bu değişikliklerin ön saflarında yer alır ve sosyal değişimleri farklı bir hızda benimseyen ve yakın zamana kadar ulusal ölçekte faaliyet gösteren Avrupalı ​r​ akiplerinden çok daha büyük bir pazar ölçeğinde faaliyet gösterir. Bu faktörler, İngiltere ve Avrupa sektörünün büyüklüğünü ve üretkenliğini de şekillendirmiştir. Pek çok endüstride olduğu gibi, piyasanın emtia unsurları, özellikle daha ucuz hammadde ve işçilik oranlarına erişimi olan Asya’daki gelişmekte olan ülkelerden gelen küresel baskılara giderek daha duyarlı hale geliyor. Artık koruyucu kutular kayboluyor, kılıfları ise iPad’ler 66

Ambalaj Tasarım Tarihi için güç kaynağına dönüşen ve değişen malzemeleri şekillendiren Starcom’un Starbucks’ın sıvı ürünleri elektrikli, ambalajların önümüzdeki on yıl içinde kendisini yeniden için geliştirdiği deniz yosunlarından icat edeceği tahmin edilen yollardan sadece birkaçı. elde edilmiş ambalajları. Gelecekteki etkilerin ambalajın rolünü nasıl elden geçireceğini keşfetmek için yenilenebilir, geri dönüştürülebilir ve biyolojik olarak parçalanabilir olan plastiğe alternatif olarak tanımlanan bir ambalaj üreticisi COLOURFORM ile birlikte çalışan gelecek bilimci Dr. Ian Pearson’a göre, yenilikçi ileri dönüşüm, mantarlardan yetiştirilen atık içermeyen malzemeler, entegre bilgisayar ekranları ve artırılmış gerçeklik kullanımı devreye girmeye hazır görünüyor. COLOURFORM iş geliştirme müdürü Hannah March şunları söylüyor: “Yeni ambalaj malzemeleri, hem işlevsellik hem de marka değeri açısından ürün ve ambalaj arasındaki sınırı ortadan kaldırarak ‘kutu’ statüsünü yükseltip, örneğin, yeni bir akıllı telefon şarj cihazında veya taşınabilir klavyesinde paketlenmiş olarak karşımıza çıkabilir. Aşina olduğumuz malzemelerin parametrelerinin dışında düşünmek, tasarımcıların düşüncelerini de genişletecek ve karşılığında tüketicilerin beklentilerini artıracaktır. Örneğin, şekil hafızalı alaşımlar, yeniden kullanılabilir plastikler ve polimerler, 67

Ambalaj Tasarım Tarihi başka bir amaç için, yani bir stand veya şarj cihazı gibi bir şekle yeniden yapılandırılmadan önce ambalaj görevini de üstlenecektir. Örnek olarak, elektro-aktif polimerler şu anda hızla gelişmektedir. Bu malzeme şu anda çok kırılgan olmakla birlikte, gelecekte talep üzerine -ister dokunma ister ses yoluyla olsun- şekil değiştirme kapasitesine sahip olabilir. Ambalajı esneterek büyütmek zaten mümkün. Bu konuda mantarları kullanan son gelişmeler, kullanımdan sonra hızla biyolojik olarak bozunan bir dizi mantar ipliğinden herhangi bir şekil alabilen karışımlarla sonuçlanmış. Diğer harika yenilikler arasında Skipping Rocks Lab’ın yenilebilir ve biyolojik olarak parçalanabilir deniz yosunu ambalajı gibi ürünler yer alıyor. Starcom, “insanların neyi sevip neyi konuşacağını belirlemek için önce insan yaklaşımı” dediği şeyi benimsedi ve Starbucks şişeleri kesinlikle bu fikre uyuyor. Zincirin yarı yarıya sürdürülebilirliği sağlamayacağını düşünen Starcom, “tüm Starbucks’ın soğuk içeceklerini barındıracak” yenilebilir baloncuklar “yaratmak için en son teknoloji sıvı ambalaj teknolojisini seçti.” Doğal bir deniz yosunu özünden yapılan bu kabarcıklar, ısırılabilen veya yeniden kullanılabilir kapaklı büyük şişelerden oluşmaktadır. Doldurulduktan ve mühürlendikten sonra, “ürün tüketilmezse dört ila altı hafta içinde tamamen biyolojik olarak bozulacaktır”, diye açıklıyor Starcom. “Sipariş vermek yerine, bu içeceklerin önceden paketlenmesi daha verimli olacak, böylece her restoran ekipmana ihtiyaç duymayacak ve soğuk Starbucks balonları mağazalarda satılabilecektir.” Bunun gibi yeni malzemeler, yakında sıradan plastiklerin yerini alabilir ve markaların, her zaman seçici tüketicinin beklediği çevre dostu kimlik bilgilerini güçlendirmelerine yardımcı olabilir. Daha da ileri gidersek, besinler ve tohumlar içeren organik paketleme, faunayı ve bitkileri filizlendirerek mutfağın temelini oluşturabilir. Hannah, Artırılmış Gerçekliğin-Augmented Reality- (AR) günlük teknoloji haline gelmesi an meselesi, ancak perakendeciler alışveriş yapanlara kıyafetlerin nasıl göründüğünü 68

Ambalaj Tasarım Tarihi gösterebilmenin ve paketlerin bilgileri başka bir yere taşımasını sağlamanın ötesinde, AR önemli bir satış sonrası fırsat sunuyor. Tüketiciye ‘sırada ne var’ı gösterebilir. Ürünün doğru bir şekilde ambalajlandığında, onun yolculuğundaki yürüyüşünde ya da ikinci kullanım seçeneklerindeki yeteneklerini vurgulamak olsun, ürünün tam potansiyelini nasıl deneyimleyeceğini de gösterir. Hannah sözlerine şöyle devam ediyor: “Günümüz dünyasında, ambalaj için ikinci bir yaşam yaratmak, kendisini belirli pazar sektöründe bir fırsatı ödünç verir. Örneğin, bazı markalar halihazırda ürünü muhafaza edilmesi amaçlanan ambalajlar sunmaktadır, ancak gelecekte bunun tüm sektörlerde herhangi bir brief için bir ön koşul olmasını bekleyebiliriz.” Örnekler arasında bir parfüm şişesi veya ambalajı, yukarı dönüştürülmüş ve süs olarak ikinci bir kullanım ömrü, fırçaları tutmak için kap veya yeniden doldurulmuş ürün olabilir. Bununla birlikte, moda ve içecek endüstrisi gibi diğer sektörlerin de tek kullanımlık yaşam döngüsünü kırmaya adapte olmasını bekleyebiliriz; Giysiler, pantolonların şort olacağı veya yeni bir elbisenin aksesuara dönüştüğü ambalajı ile kolay sökülüp ikinci kullanım için tasarlanabilir. Hannah tahminlerinden şu sonuca varıyor: “Özellikle hızlı bir değişim zamanında geleceği tasavvur etmek, aynı ölçüde ilginç ve zordur. Şu anda, birkaç küresel mega trend, gıda tüketme ve paketleme yöntemlerini etkiliyor, bu da değişimin ufukta olduğu anlamına geliyor. Sürdürülebilirlik dürtüsü ambalajı giderek daha fazla etkiliyor. Tek kullanımlık plastikler ve çöplükte sonuçlanan ambalaj atıklarıyla ilgili endişeler veya daha da kötüsü, doğası gereği, hem kamuoyunda tartışmalara hem de düzenleyici eylemlere yön vermeye devam ediyor. Tüketiciler, genel olarak ambalaj atığını ve özel olarak da plastik atıkları azaltmak için daha bilinçli ve harekete geçme konusunda daha istekli. Aynı zamanda, şehirleşme oranı artmaya devam ediyor ve uygun paket servis ve hazır yemek kültürü ve e-ticaret gibi ilgili fenomenler, ambalajlı tüketim mallarına olan talebin artmasıyla sonuçlanıyor. 69

Ambalaj Tasarım Tarihi Ambalaj değer zinciri, bu sürdürülebilirlik ve kaynak verimliliği zorluklarına geleceğe dönük çözümler bulmada önemli bir role sahiptir. Bir kimya tedarikçisi ve elyaf bazlı ambalaj değer zincirinin bir parçası olan ve merkezi Finlandiya Helsinki’de bulunan Kemira, bugün piyasada gördüğümüz trendlerin gösterdiği olası gelecekleri araştırmak istedi.” 14 Kemira, on yıl içinde gıda ve ambalajlarının nasıl görünebileceğinin bir resmini çizmek için endüstri uzmanlarına, araştırmacılara ve önemli paydaşlara ulaştı: kağıt ve karton üreticileri, ambalaj dönüştürücüleri, marka sahipleri ve düzenleyici uzmanlar. Onlarla yapılan görüşmeler sonucunda Gıda Ambalajının Geleceği: 2030 için Dört Senaryo raporu oluşturuldu. 1. Senaryo; En üst düzeyde bireysellik. Bu senaryoda, gıda endüstrisi, çok çeşitli niş tüketici zevklerine ve ilgi alanlarına hizmet etmek için parçalara ayrılıyor. “Ne yiyorsan osun”, insanların *(orijinal olarak Hinduizm yaşadığı mantra*dır. Seçtiğimiz yiyecekler, kim olduğumuzu ve Budizm’de) meditasyonda tanımlar ve bizler, deneyimler için yakıcı bir arzuya dayalı seçimler konsantrasyona yardımcı olmak için tekrarlanan bir kelime veya ses. yaparız. Marka farklılığı adına “kötü” malzeme seçimleri bile yapılabilir. Geri dönüşüm zorlu olacak ve bireysel tüketicinin sorumluluğunda olacaktır. 2. Senaryo; tamamen çevreci bir deneyim. Bu senaryoda, iklim dostu olma deneyimi marka sadakatinden daha önemli olacaktır. Aşırı paketleme ve plastik kullanımı hoş karşılanmayacaktır. İnsanlar ambalajsız mağazalardan daha fazla yiyecek alacak ve kendi kaplarınızı getirmeniz norm olacaktır. Geri dönüşüm, tüketici için gerekli ve basit olacaktır - gıda ambalajının kendisi bile yenilebilir olabilir. 3. Senaryo; hareket halindeyken pratiklik. Bu senaryoda, pratiklik ve rahatlık, gıda ve ambalajın sürdürülebilirliğinden daha önemli hale gelecektir. Dijital hizmetler hayatı olabildiğince sorunsuz hale getirecek. Yiyecek ambalajları hafif ve taşıması kolay olacaktır. Geri dönüşüm uygun olmaktan başka her şey olacak ve tüketiciler bitki ve iklim konuşması konusunda şüpheci olacak. 4. Senaryo; zahmetsiz kapalı döngü, Bu senaryoda, iklim dostu seçimler yapmak o kadar kolay olacak ki çoğu insan 14 https://packagingeurope.com/beyond-the-box-%E2%80%93-the-future-of-packaging/ 70

Ambalaj Tasarım Tarihi bunu yaptığının farkına bile varmayacak. Tüketiciler, markaların iklim değişikliğiyle mücadele etmek için işlerini yaptıklarına güveniyor. Tüketicinin bir teslimat acentesine iade edebileceği yeniden kullanılabilir, dayanıklı paketler, gıda dağıtımında yaygın olacaktır. Geri dönüşüm iyi yağlanmış bir makine olacak ve çöpler geçmişte kalacak. Kimyanın rolü: görünmeyeni görün. Sürdürülebilir çözümlere yönelik artan talep, elyaf bazlı ambalaj endüstrisi için altın bir fırsatı temsil ediyor çünkü kağıt ve karton doğası gereği yenilenebilir ve geri dönüştürülebilir. Kimya, işlevsel elyaf bazlı paketleme için görünmez bir etkinleştiricidir. Onsuz kağıt ve karton amaca uygun ambalaja dönüştürülemez: gerekli sertliğe, mukavemete, dönüştürülebilirliğe veya hidrofobikliğe sahip olamazlar, ne ürünü korurlar ne de hijyenik ve kullanımı güvenli olurlar. Birlikte çalışma zamanı. Pek çok faktör devreye girdiği için geleceği tahmin etmek zordur. Bu nedenle, senaryolar tahmin değildir ve hiçbirinin gerçekleşme olasılığı diğerinden daha fazla değildir. Aksine, tüketici davranışını zaten etkileyen gelişmelerin olası sonuçlarını keşfetmenin bir yoludur. Birincisi ve en önemlisi, senaryolar tartışma başlatıcı ve düşündürücü rol oynar ve umarız değer zinciri boyunca işbirliğine ilham verir. Gıda ambalajlamasının geleceği, on yıl sonra yazılı değil ve tüm endüstrinin birlikte yarattığı bir hikaye Bir kimya tedarikçisi ve elyaf bazlı ambalaj olacak. Sürdürülebilir ambalaj için parlak bir gelecek için birlikte değer zincirinin bir parçası olan ve merkezi çalışmanın zamanı geldi.15 Finlandiya Helsinki’de bulunan Kemira https://pakfactory.com’da “ambalajın geleceği: 10 yıl ve sonrasında teknoloji ve tasarım” konusunda oldukça ilgin bir makale vardı. Şöyle başlayarak devam ediyor: Ambalajın geleceğini görebilecek bir dürbünümüz olsaydı, on yıl sonra nasıl görünürdü? Şimdiye kadar bildiklerimize dayanarak hayal etmesi o kadar da zor değil. Gelişen teknolojiyi, küresel ambalaj trendlerini ve pazar tahminlerini analiz ederek, ambalajın 2028 ve sonrasında potansiyel olarak nasıl görüneceğine oldukça iyi bir bakış atabiliriz. 15 https://www.forbes.com/sites/businessreporter/2020/06/04/the-future-of-food-packaging-- 71 four-scenarios/#503a94d55122

Ambalaj Tasarım Tarihi Bu makalede, tasarımdan (akıllı paketleme) üretime (makine otomasyonu) operasyonlara (AI ve blockchain teknolojisi) kadar Artırılmış gerçekliğin-Augmented her şeyi gözden geçireceğiz. Reality (AR) ortaya çıkmasıyla birlikte, Mağaza İçi Tasarım Nedir? ambalaj tasarımının geleceğinde Önümüzdeki on yıl içinde, ürün satıcıları değil, hizmet etkileşimli teknolojinin nasıl bir rol sağlayıcılar hüküm sürecek. Sonuç olarak, geleceğin tüketicileri kapsamlı deneyimler yaşayacak. oynayacağını görmeye başladık. Örneğin, birkaç markalı saç ve güzellik ürünü yerine, markanın ötesine geçen ve tüketicileri zihinsel, duygusal ve duygusal olarak meşgul eden tam kapsamlı kişisel bakım deneyimleri sunmak geleneksel olacaktır. Yeni teknolojik gelişmelerle birlikte, seri üretimden yenilikçi ve özel marka ambalajlara doğru bir geçiş olacak. Artırılmış gerçekliğin- (AR) ortaya çıkmasıyla birlikte, ambalaj tasarımının geleceğinde etkileşimli teknolojinin nasıl bir rol oynayacağını görmeye başladık. Önümüzdeki on yıl içinde, şirketler marka tanınırlığı oluşturup yeni eğlence biçimleri sunarken, tüketiciler ürünleri sanal olarak test edebilecek, paketleme seçeneklerini inceleyebilecek ve oyun öğeleriyle etkileşime girebilecek. Bu teknolojik çılgınlığa damgasını vurmaya başlayan şirketlerden biri de Zappar. AR, yalnızca ürününüzün etkileşimini geliştirmekle kalmayacak, aynı zamanda müşterilere daha ölçülebilir sonuçlar ve faydalar sağlamaya yardımcı olabilecek tonlarca tüketici verisi sağlayacaktır. Bu, her bir tüketici için daha kişiselleştirilmiş bir deneyim sağlamaya yardımcı olacak ve gelecekteki ürün lansmanlarını ve pazarlama çabalarını daha alakalı ve hedefli hale getirecektir. Esasen AR, müşterilerinizin ne istediğini daha iyi anlamanızı sağlayacaktır. Akıllı ve aktif paketleme olarak da bilinen akıllı paketlemede, muazzam bir büyüme görüyor. Grand View Research’e göre, akıllı ambalaj gelirleri 2015 yılında 10,8 milyar dolar oldu ve 2024 yılına kadar 26,7 milyar dolara ulaşması bekleniyor. Tüketici açısından bakıldığında, akıllı paketleme, gelişmiş kutudan çıkarma deneyimi, göz alıcı görseller, ürün koruma ve 72

Ambalaj Tasarım Tarihi koruma, kimlik doğrulama, güvenlik ve bağlanabilirlik dahil olmak üzere birçok katma değerli avantaj sunar. Markalar ve şirketler için yeni bir iletişim dünyası açılıyor. Gelecekte, iki temel teknolojinin uygulanmasını göreceğiz: basılı elektronik ve nanoteknolojisi. Basılı elektronikler, yakın alan iletişimi (Near Field Communication-NFC) şeklinde görülür; radyo frekansı kullanarak nesneleri tekil ve otomatik olarak tanıma yöntemi (Radio Frequency Identification-RFID); ortam zekası; akıllı LED’ler / OLED’ler; ve kompakt güç kaynakları, ekranlar, sensörler ve veri depolaması tüketicilere daha önce hiç görülmemiş düzeyde bir etkileşim sunuyor. Akıllı LED’lere / OLED’lere sahip gelişmiş malzemeler ve basılı elektronik cihazlar, yeni bir ürün etkileşimi, bilgi-eğlence, Tıpa kompostlanabilir plastik ambalaj dijital satış yardımları ve çevrimiçi bağlantı düzeyi getirecek. Son zamanlarda, Karl Knauer ve INURU GmbH, basılı OLED’leri kullanarak aydınlatılmış bir Coca-Cola etiketi oluşturmak için ortaklık kurdu ve yenilikçi çalışmaları için Alman Tasarım Ödülü’nü aldı. 2028’e yaklaştıkça, artırılmış gerçeklik teknolojisi, üreticiler için prototip oluşturma ve üretim kalitesini ve müşteriler için deneyimi büyük ölçüde artırmada, görsel, dokunsal ve işitsel öğelerden oluşan bir iltifat sunarak ambalajlama yolunu bulacak. Nanoteknoloji ile nanokaplamanın piyasa paketleme dahil olmak üzere çeşitli sanayi için, listenin tepesinde parmak izi nano kaplama ile yaklaşık %25 yıllık bileşik en önemli bir büyüme, görmektir. Nanoteknoloji, biyolojik olarak parçalanamayan, petrol bazlı plastiğin yerini alma potansiyeline sahip biyo-nano kompozitlerle ambalaj atıklarının azaltılmasında da kullanılacak. Örneğin, bir kartın kaydırılması veya akıllı bir cihazın taranması ile Son zamanlarda, Karl Knauer ve paketleme, gelişmiş izleme, hırsızlık koruması, ek bilgiler, dinamik INURU GmbH, basılı OLED’leri görseller, çevrimiçi bağlantı, entegre ürün etkileşimi, aktif izleme ve kullanarak aydınlatılmış bir Coca-Cola bir dizi başka yenilikçi özellik sağlayacaktır. etiketi oluşturmak için ortaklık kurdu ve yenilikçi çalışmalarından dolayı da Önümüzdeki birkaç yıl içinde, koruyucu özelliklere sahip Alman Tasarım Ödülü’nü aldı. nanomateryaller, özellikle tıbbi, farmasötik ve gıda ürünleri için 73

Ambalaj Tasarım Tarihi hijyenik ve antibakteriyel ambalajlamada kullanılacaklar. Lityum iyon pillerin üretiminde atılan ambalaj yongalarının kullanılması gibi yeniliklerin yanı sıra, nanoteknoloji ile buzdağının sadece tepesini görüyoruz. Önümüzdeki on yıl içinde, çevre dostu ambalaj girişimleri her zamankinden daha güçlü olarak ortaya çıkacaklar. Artık daha yüksek düzeyde eko-sorumluluk bekleyen bilgili tüketicilerle birlikte çevre koruma görevini üstlenen daha fazla şirket ile sürdürülebilirlik, ambalaj endüstrisinde şimdiden güçlü bir odak haline gelmekte. Mevcut uygulamalar arasında atık azaltma, kutu alanının verimli kullanımı, daha düşük karbon ayak izi ve ileri dönüşüm yer alıyor. Gelecek ne vaat ediyor? Artış görecek bir alan kompostlanabilir ambalajdır. Özellikle, kompostlanabilir plastik ambalajlar gelecekte de büyük bir talep görecek. TKBB, PBS-polytetramethylene succinate, PLA- Polylactic acid ve PHA-Polyhydroxyalkanoates gibi malzemelerden oluşan bu ambalaj malzemesi, yiyecek, içecek ve farmasötik ürünler için üstün koruma sunarken biyolojik olarak son derece parçalanabilir bir seçenek sunmakta. 2028 %6.4’lük bir bileşiği yıllık büyüme oranı (CAGR)- Compound Annual Growth Rate ‘yıllık bileşik büyüme oranı’- görmek için, gübreleşebilen plastik ambalaj pazarı tahmin edilmekte. Suda çözünür kapsüllerin ambalajlanmasında daha da önemli bir büyüme görmesi beklenen bir başka yenilik, hem çevre dostu hem de kolaylık sağlıyor (kozmetik ve deterjan paketlerini düşünün). Future Market Insights’a göre, küresel suda çözünür kapsül ambalaj pazarının önümüzdeki on yıl içinde % 16,4’lük bir YBBO -Yıllık Bileşik Büyüme Oranı- göreceği tahmin ediliyor. Modülerliğin evrimi ve yaratıcı yeniden kullanım dahil olmak üzere mevcut girişimlerle birleştiğinde, ambalaj endüstrisindeki sürdürülebilirlik çabaları muhteşem bir artış görmeye devam edecek. Future Market Insights’a göre, koruyucu ambalaj pazarı 2026’ya kadar neredeyse iki katına çıkacak. Koruyucu ambalaj, 74

Ambalaj Tasarım Tarihi ürünlerin güvenli ve verimli bir şekilde teslimatı için gereklidir. Bu, engelleme, destekleme, sarma, yalıtım, yastıklama ve boşluk doldurmaya yardımcı olan malzemeler kullanılarak elde edilir. Talepteki büyük artışla birlikte, çevre dostu malzemeler kullanan ve koruyucu ambalajın miktarını, hacmini ve ağırlığını azaltırken geri dönüşümü teşvik eden daha yeşil koruyucu ambalajlarda yeniliği göreceğiz. Geleceğe yaklaştıkça, şişirilebilir ambalaj, kağıt bazlı malzemeler ve ambalaj atıklarında azalma önemli bir artış görecek. Biyomimikri, yani doğa gözleme, özellikle tasarım söz konusu olduğunda en büyük öğretmenimizdir. Biyomimikri ile öykünme ve tasarım doğa dahil -organik şekiller-, yapılar ve sürdürülebilir malzemelerden ilham alır. Doğanın cevabı zaten varken neden tekerleği yeniden icat etmeye çalışalım? Gelecekte, mevcut ambalaj malzemeleri, üstün güç, koruma, özelleştirme ve sürdürülebilirlik sunanlarla değiştirilecek. Bu grafiğin mükemmel bir örneğidir. Yaklaşan akıllı paketleme elemanları için ideal olan yüksek hafif, sağlam ve iletken alternatif sunmaktadır. Nanoteknoloji, doğada bulunan en verimli unsurlara dayalı olarak “canlı paketleme” seçenekleri de sağlayacaktır Bu, meyve ve diğer çabuk bozulan ürünler gibi ürünlerin yeterince izlenmesini ve korunmasını sağlamaya yardımcı olacaktır. Alıcılar, hayvanların, bitkilerin, ağaçların ve çeşitli organik formların güzelliğini ve karmaşıklığını yansıtan çarpıcı ve karmaşık tasarımlardan memnun kalacaklar. Herşey için gelecek oluklu mukavvalar için de parlak bakıyor. 2017’de 155 milyar dolar değerinde olan küresel pazarın, 2017’den 2025’e % 4,6’lık bir YBBO ile 2025 yılına kadar ikiye katlanması bekleniyor. Bu muazzam büyüme, büyük olasılıkla harcanabilir gelirdeki bir artışa ve kutu ambalajından belirli bir kalite seviyesi bekleyecek olan anlayışlı tüketicilere bağlanacak. Sürdürülebilir çabalara olan talep, oluklu malzemeler için artan uygulamalar ve düşürülen fiyatlar ile birleştiğinde, oluklu 75

Ambalaj Tasarım Tarihi Yapılan biomimikrik ambalajlarla alıcılar, gelecekte hayvanların, bitkilerin, ağaçların ve çeşitli organik formların güzelliğini ve karmaşıklığını yansıtan çarpıcı ve karmaşık tasarımlardan memnun kalacaklar. kutu ambalajı için büyük bir kazanç sağlayacaktır. Oluklu malzeme güçlü, uygun maliyetli ve geri dönüştürülebilir, ancak gelecek için mükemmel değil. Şu anda, bozulabilir malların taşınması için Yeniden Kullanılabilir Plastik Konteynerlerin (RPC’ler) kullanıldığını görüyoruz. Bu fırsattan yararlanmak isteyen Aeroclay , Biome3D ve UFP Technologies gibi şirketler, oluklu mukavva yerine yenilikçi 76

ve biyolojik olarak parçalanabilir malzemeler geliştiriyor. Ambalaj Tasarım Tarihi 3D Baskılı Katmanlı üretim teknolojisi, talep üzerine Robotik süreç otomasyonu-Robotic karmaşık şekiller ve tasarımlar yaratma kabiliyetiyle son birkaç Process Automation (RPA) ve yıldır hayal gücümüzü ele geçirdi; bu, aksi takdirde ulaşılamaz kognitif bilgi işlem hizmetlerinin veya geleneksel üretim uygulamaları yoluyla çılgınca yoğun kaynak entegrasyonunun sipariş karşılamada gerektirir. devrim yaratmaya başladığını görüyoruz. Gelecekte, 3D baskı, sipariş üzerine baskı üretimi yoluyla çıtayı yükseltmeyi vaat ediyor. Ambalaj prototipleri için 3D baskı, mevcut yöntemlere göre çok daha üstün bir seçenek sunacak ve tasarım ve üretimi birleştirecek esneklik, verimlilik ve maliyet azaltma sağlayacak. Önümüzdeki on yıl içinde baskı kalitesi, hızı ve malzeme seçenekleri artarken, üretim ve depo tesislerinin entegrasyonunu göreceğiz. Bu, büyük olasılıkla, ürünler ve ambalajlar için büyük ölçekli baskı kullanan ve aşağıdakiler gibi akıllı depo unsurlarıyla birlikte daha küçük ve daha akıllı alanlara yol açacaktır: 1. robotik süreç otomasyonu (RPA) ‘Robotik süreç 77

Ambalaj Tasarım Tarihi Blockchain teknolojisi aracılığıyla büyük bir kesintisiz depolama işleminin başlangıcına tanık oluyoruz. Bu sistem merkezi olmayan bir dijital defter sunarak, blok zinciri, aracı nakliye ücretleri, evrak işleri ve diğer verimsiz / savunmasız / israflı uygulamalara olan ihtiyacı ortadan kaldırıyor. otomasyonu, normalde bilgi çalışanları tarafından gerçekleştirilen, fazlasıyla yinelemeye dayalı rutin görevlerin otomatikleştirilmesi için yazılım robotlarının kullanılmasıdır.’ 2. bilişsel bilgi işlem (yapay zeka ve makine öğrenimi) 3. nesnelerin interneti (IoT) bağlantısı. ’Fiziksel nesnelerin birbirleriyle “konuşmasına” izin veren görünmez dil.’ Şu anda, 3D baskı emekleme aşamasında. Yakında, her tür endüstri için sınırlı özel üretimden ölçeklenebilir baskıya bir geçiş göreceğiz. 2028 ve sonrasında, katmanlı üretim süreçleri, yalnızca hayal gücüyle sınırlı kişiselleştirilmiş isteğe bağlı paket çözümleri sunacak. Akıllı Depolama ile gelecekteki tüketiciler, sipariş üzerine hazırlanan ürünlerin hızlı bir şekilde sevk edilmesini bekleyecek. Daha önce bahsedildiği gibi, bilişsel bilgi işlem, robotik, IoT bağlantısı ve diğer yenilikçi teknolojiler, akıllı depolama yoluyla bu talebi karşılamak için kapsamlı yerine getirme çözümleri oluşturmak için bir araya gelecek. Bugünün yavaş süreçlerinden yarının daha hızlı, daha akıllı uygulamalarına geçiş, birçok yeniliğe dayanacaktır. Bu yenilikler şunları içerir: kestirimci bakım (bir şeyin bozulmasını beklemek yerine, sistemler buna göre öngörecek ve ilgilenecektir) kobotlar (insanlarla birlikte çalışacak robotlar), IoT standardizasyonu (etkili ağ bağlantısına izin verir) sipariş üzerine 78

Ambalaj Tasarım Tarihi baskı üretiminin entegrasyonu. Robotlar daha fazla görev üstlenmeye başladıkça, yapay zeka- (AI-Artificial Intelligence) ve makine öğrenimi- (ML- Machine Learning) makine otomasyonu dünyasında daha da öne çıkacak. Şu anda akıllı depodan yararlanan bir şirket, e-ticaret devi Alibaba. Otomatik depo robotları 500 kg’a kadar taşıyabilir ve depo zemini etrafındaki ambalaj yerleşimlerini koordine edebilir. Robotik süreç otomasyonu-(RPA) ve kognitif bilgi işlem hizmetlerinin entegrasyonunun sipariş karşılamada devrim yaratmaya başladığını görüyoruz. Önümüzdeki on yıl içinde hangi 2028 ve sonrasında, bildiğimiz şekliyle yeniliği sunacaklarını hayal edin! teslimat değişecek.Son zamanlarda bir kayanın altında yaşamamış olan herkes, Muhtemelen tutunacak bir başka yenilik de talep dönen dronlar ve gürleyen sürücüsüz üzerine depolamadır. Bir örnek, e-ticaret tüccarlarının depolama araçlarla dolu bir geleceğe uyanacaklar. maliyetlerinden tasarruf etmelerine ve kullanılmayan depo alanlarını kullanarak ABD’nin hemen her yerine ertesi gün teslimat sağlamalarına yardımcı olan bir şirket olan Flexe’dir. Tıpkı Airbnb’de olduğu gibi, şirketler en son teknoloji ile optimize edilmiş depo alanını kiralayacak, bu da daha büyük verimlilik ve devasa verimsiz tesisler edinme ve sürdürme, eski modeline güvenmek zorunda kalmadan genişleme yeteneği sağlayacaktır. Şu anda Bitcoin’in spekülatif çılgınlığını unutun. Blok zinciri üzerine inşa ettiği teknoloji, ambalaj endüstrisi de dahil olmak üzere her şeyi bozmaya hazırlanıyor. Amerika Birleşik Devletleri’nde lojistik maliyetler yılda 1,5 trilyon dolara ulaşıyor ve büyüme devam ederken, iki önemli sorun sektörü rahatsız ediyor: birisi, sistematik verimsizlik ve diğeri ise dolandırıcılık. Blockchain teknolojisi aracılığıyla büyük bir kesintisiz depolama işleminin başlangıcına tanık oluyoruz. Bu sistem merkezi olmayan bir dijital defter sunarak, blok zinciri, aracı nakliye ücretleri, evrak işleri ve diğer verimsiz / savunmasız / israflı uygulamalara olan ihtiyacı ortadan kaldırıyor. Bu, daha önce hiç görmediğimiz bir düzeyde izleme, güvenlik, şeffaflık, sahtecilikten korunma ve maliyet etkinliği sağlarken süreci kolaylaştıracaktır. 79

Ambalaj Tasarım Tarihi Örneğin UPS, blockchain teknolojisi aracılığıyla akıllı lojistiğe yatırım yapmaya başladı. Paket teslimat devinin yatırım Geleceğin süper taşıyıcılarından biri yaptığı bir başlangıç, tüm nakliye sürecinde devrim yaratacak de dron’lar olacak. merkezi olmayan bir nakliye ve lojistik platformu oluşturan ShipChain’dir. Gelecek hızlı geliyor ve blockchain’i şimdi benimseyenler lojistik devriminin bir parçası olacaklar. Blockchain teknolojisi nedir? Sistemi değiştirmeyi, hacklemeyi veya aldatmayı zor veya imkansız hale getiren bir bilgi kaydetme sistemidir. Bir blok zinciri, esasen, blok zincirindeki tüm bilgisayar sistemleri ağında çoğaltılan ve dağıtılan işlemlerin dijital bir defteridir. Göndericilerden ve taşıyıcılardan komisyonculara, satıcılara ve tüketicilere kadar tüm taraflar, yakında bu dönüştürücü teknolojinin yükselişine tanık olacaklar. Tuğla ve harç hala pazara hakim olabilir, ancak yakında e-ticaret kral olacak. Hızlı büyüme ve düşük pazar payı ile birlikte 2020’ye kadar orta sınıfa katılan yaklaşık 1,5 milyar küresel tüketiciyle, e-ticaret 2028 yılına kadar ambalaj endüstrisi üzerinde önemli bir etki yaratmaya hazırlanıyor. Amazon gibi devlerin şu anda pazara hakim olmasına rağmen, e-ticaret hala başlangıç ​a​ şamasındadır. Özellikle çoğunlukla kullanılmayan uluslararası pazarda, zemin kattan içeri girmek için harika bir fırsat var. Bu alana giren ve e-ticaret stratejilerini uygulayanlar artık önemli bir rekabet avantajının tadını çıkaracaklar. 2028 ve sonrasında, bildiğimiz şekliyle teslimat değişecek. Son zamanlarda bir kayanın altında yaşamamış olan herkes, dönen dronlar ve gürleyen sürücüsüz araçlarla dolu bir geleceğe uyanacaklar. Amazon’un drone girişimi ve kendi kendini süren Uber’ler gibi yenilikçi projeler sayesinde, otomatik eve teslim hızlı bir şekilde gerçeğe dönüşüyor. 2016 yılında, Uber tarafından satın alınan sürücüsüz girişim Otto, 2.000 kasa bira dağıtmak için 120 mil başarıyla gitti. Bu, otonom teknolojiyle yapılan ilk ticari teslimat oldu ve güvenliği, hızı ve verimliliği ile dünya çapındaki şirketlerin dikkatini çekti. Dünya Ekonomik Forumu’na göre, otomatik teslimatın 80

Ambalaj Tasarım Tarihi kullanılması kazaları % 70’e kadar azaltacak, yakıt tüketimini % 20 azaltacak ve on yıl boyunca 1,2 milyar saate kadar nakliye süresinden tasarruf sağlayacaktır. Son kilometre çözümlerinin başında drone teslimatı var, ancak teknolojinin sorunları yok. Birçoğu, özellikle kalabalık kentsel alanlarda, kapıdan kapıya hizmetin karmaşıklığıyla ilgileniyor. Diğerleri, potansiyel hırsızlık, mülk hasarı, veri toplama yoluyla mahremiyetin ihlali, güvenlik (tüm bu ağır Amazon paketlerini düşünün) ve bu tür savunmasız teknolojiyle ilgili lojistik kabus hakkında spekülasyonlar yaplıyor. Şu anda incelenen bazı alternatifler arasında yeraltı ulaşım tüpleri, otonom hava taksileri, mürettebatsız kargo gemileri ve nehir servisleri ve kaldırım teslim robotları bulunuyor. Bununla birlikte mühendisler, teslimatın geleceğini yönlendirmeye yardımcı olmak için yazılım, sensörler, yapay zeka teknolojisi, araçtan araca iletişim (V2V), araçtan altyapıya iletişim (V2I) ve akıllı kilitli dolaplar ve kutular geliştiriyor. Tabii ki, su yollarımızda ve eyaletlerarası yollarımızda seyahat eden havai ve kendi kendine giden robotların otonom teknolojinin kabulü kamuoyuna kadar inecek. Bazıları neşeyle onu kucaklayacak, bazıları ise daha az hevesli olacak. Her halükarda, şimdi bilim kurgu gibi görünen şey, yakında günlük bir gerçeklik haline gelecektir. Böylece; Dünya daha gelişmiş ve sürdürülebilir yöntemlere doğru ilerlerken, ambalaj üreticileri ve tüketiciler, müşteri deneyiminde, üretim ve nakliye ile çevre korumasında devrim yaratacak çabalardan yararlanacak. Gelecekteki bu eğilimleri tahmin edebilen ve bunları ambalaj stratejilerine dahil edebilen şirketler ve markalar, eğrinin ilerisinde olmanın avantajlarından yararlanacaklar.16 16 https://www.forbes.com/sites/businessreporter/2020/06/04/the-future-of-food-packaging- 81 -four-scenarios/#503a94d55122

Ambalaj Tasarım Tarihi 4. Bölüm 3.1 Ambalajda Grafik Tasarım Hareketlerinin Başlaması Gıda ürününleri üzerinde, markayı tanımlayan ve iletişimle pazarlama yönünden anlamlı olan ambalajları, 19. yüzyılda matbaa ve kağıt üretiminin makineleşmesi ile başlatabiliriz. On yıllar geçtikçe teknoloji ve pazarlama kurallarının değişmesi, grafik tasarımı da giderek daha karmaşık hale getirdi. Şekil, renk ve tipografi, tüketiciyi uyaran, çeken ve onunla iletişim kuran kendi başına bir kod görevi görürken; lüks bir pazar için ürün, artık daha mütevazı bütçeler için olanla aynı tasarıma sahip olmayacaktı. 3.1.1 Viktorya Dönemi (1837-1901) 1837’de İngiltere ve İrlanda kraliçesi olan Victoria’nın uzun saltanatı, on dokuzuncu yüzyılın büyük bir bölümünü kaplar. Viktorya dönemi, genellikle Kraliçe Victoria’nın görevdeki dönemi olan 1837’den 1901’e kadar olan yıllar olarak tanımlanır. Bu yıllarda sanayi devriminin ivmesi çoktan başlamıştır, ancak sanayileşmenin tüm etkileri Viktorya döneminde kendini hissettirir. Teknolojik devrimler ile birlikte, Sanayi Devrimi’nin 82

Ambalaj Tasarım Tarihi suçu, kentsel yoksulluğu ve rahatına düşkün yükselişi getirmesiydi ve bu da sonradan görme (yeni zengin) sınıfına kaynak oluşturdu. Zenginlik motive edici bir kültürel güç haline geldi. Zenginlerden yeni orta sınıfa sınırsız rahatlık arzusu yayıldıkça, süsleme ve gösteriş zevki hakim tarz haline geldi. Abartılı süsleme mimariye, mobilyalara, giysilere uygulandı ve grafik tasarımda ayrıntılı sınırlar ve harfler olarak ortaya çıktı. Duygusallık, nostalji ve idealize edilmiş güzellik, genç kadınların, çiçeklerin, çocukların, yavru ve yavru kedilerin basılı görüntüleri ile ifade edildi. 1851’de Kraliçenin kocası Prens Albert, tüm endüstriyel ülkelerden 13.000 katılımcıyla Büyük bir Sergiye ev sahipliği yaptı. 6 milyondan fazla ziyaretçi çekti ve Sanayi Devrimi’nin zirvesinde teknoloji ve tasarımın vitrini oldu. 3.1.2 Sanayi Devrimi (1750-1850) 1890’lı yıllarda İngilterede üretilmiş, Sanayi Devrimi olarak bilinen dönem, tarımda, imalatta, tostlu bisküvi için hamsi ezmesi ulaşımda ve sosyal yapıda köklü değişimlerin yaşandığı bir ambalajıyla, altta Taddy & Comp dönemdi. İngiltere’de başlayan bu dönem gerçek bir “devrim” İhracat için tütün ve enfiye toptancısı idi, çünkü eski iş yapma biçimini tamamen yok etti. El emeği ve satıcısının ambalajı. yetenekli zanaatkârlara dayalı bir ekonominin yerini sanayi, makine ve seri üretimin hakim olduğu bir ekonomi aldı. Enerji, tarım toplumundan endüstriyel bir topluma bu dönüşüm için büyük bir itici güçtü. James Watt buhar makinesini 1775’te mükemmelleştirene kadar hayvan ve insan gücü birincil enerji kaynaklarıydı. Buharla çalışan makinelerin (kömürle çalışan) piyasaya sürülmesi, üretimde ve daha fazla makinenin imalatında dramatik artışların kapısını açtı. Sanayi Devrimi’ni teşvik eden koşullar, artan gıda ve hammadde arzıyla sonuçlanan tarım teknikleri ve uygulamalardaki gelişmelerdi. Teknoloji ve endüstriyel organizasyondaki değişiklikler, artan üretim, verimlilik ve karlarla sonuçlandı. Yolların, kanalların ve nihayetinde demiryollarının inşası ticaretin genişlemesini sağladı. Bu koşulların birçoğu o kadar yakından ilişkiliydi ki, birinde artan aktivite, diğerinde aktivitede 83

Ambalaj Tasarım Tarihi bir artışı teşvik etti. Sanayi Devrimi ilk olarak İngiltere’de meydana gelmesine rağmen, Amerika’da ve Avrupa’nın çoğunda da radikal bir sosyal ve ekonomik değişimin oluşumuna sebep oldu. 3.1.3 Baskıda Oluşan Devrim Bilinen odur ki; Johannes Gutenberg 1440’lı yıllarda bulduğu matbaa tekniği matbaanın tarihsel gelişiminde çok önemli bir dönüm noktasıdır. Ancak tarihi süreç içerisinde yaşanan en çarpıcı gelişim, Litografik baskının Alois Senefelder tarafından 1796’da Almanya’da geliştirilmesiydi. Litografi , belirli bir kireçtaşı türü üzerine yağlı mum boya ile çizilmiş bir görüntünün birden fazla çoğaltılmasına izin veren bir baskı tekniğidir. Doğal olarak emici olan taş baskıdan önce ıslandığında, baskı mürekkebi gres içeren alanlarda tutulur ve diğer tüm alanlarda itilir. Bu baskı tekniğinin özelliği, görüntü alanı ve görüntü olmayan alanın mürekkebin varlığına farklı şekilde tepki vermesidir. Litografi, eski rölyef ve çukur baskı tekniklerine katıldı ve basılabileceklerin kapsamını büyük ölçüde genişletti. 1851 Büyük Sergisi’nde (Kristal Saray Sergisi olarak da bilinir) sergilenen teknolojilerden biri, yeni renkli baskı yöntemi; kromolitografidir. Litografi yaygınlaşmasına rağmen, başlangıçta 1796’da Alois Senefelder tarafından Almanya’da icat edilmiş ilk litografi baskı makinesi. 84

Ambalaj Tasarım Tarihi tek renkli bir baskı yöntemiydi. Renkli litografi ile ilgili ilk deneyler, 1837’de bir Fransız matbaacı kromolitografi adlı bir işlemi patentlediğinde mükemmelleştirildi. Orijinal konunun içerdiği renkleri analiz ettikten sonra, basım için bunları bir dizi baskı kalıbına ayırdı ve bu bileşen renklerini tek tek bastı. Bu sürecin güzelliği, çoğunlukla sulu boyayla orijinal tasarımları yaratan yetenekli sanatçılar ve orijinal sanatı litografik taşlarına aktaran yetenekli ustalardan kaynaklanmaktaydı. Pek çok görüntü beş, on, yirmi ve hatta daha fazla renk gerektiriyordu. Bu taşlara uygulanan renkli mürekkepler, orijinalin yüzlerce veya binlerce parlak kopyasını yeniden oluşturarak mükemmel bir şekilde bir araya geldi. Bireysel sanatçılar veya zanaatkârlar yerine litografi firması kromolitograflar itibar gördü ve bu sanatçıların çoğunun adı tarihe karıştı. Renkli baskının gelişi büyük sosyal ve ekonomik sonuçları olmasına rağmen, ambalaj grafiğinin üretimi gibi alanlarda da önemli bir fırsatı beraberinde getirmiştir. Sanat reprodüksiyonlarından, reklam grafiklerine kadar, milyonlarca renkli baskı matbaalardan döküldü. Punch ve Harpers New Monthly Magazine, sırasıyla 1841 ve 1850’de yayınlanmaya başladıklarında dergi dönemi de açılmış oldu. Her ikisinde de 1837 yılında ise Godefroy Engelmann tarafından geliştirilen çok renkli litografi makinesi. 85

Ambalaj Tasarım Tarihi birçok gravür veya oyma illüstrasyon ve metal tip kullanılmıştır. Yükselen okuryazarlık dalgası, azalan üretim maliyetleri ve reklam gelirlerindeki artış, ABD’de 1830 ile 1860 arasında yayınlanan gazete ve dergi sayısını 800’den 5.000’e çıkardı. Dergilerin büyümesine sıkı sıkıya bağlı reklam ajanslarının gelişmesiydi. İlk gerçek reklam ajansı 1841’de Philadelphia’da açıldı. Satıcılar, alıcıları ürün ve hizmetlerin erdemleri konusunda eğitmeye çalışırken, Sanayi Devrimi’nin yarattığı mal fazlası, pazarda rekabetin artmasına neden oldu. Bu amaçla, metin ve görüntünün aynı anda basılmasındaki gelişmeler, reklam adı verilen yeni ortamı teşvik etti.17 1890’larda kozmetikten, 1900’lerde sigaradan 2000’li yıllara kadar tüm vitrinlerde ikonik marka ambalajlarını bulabiliriz. 1900’lü yıllarda başlayan ve artık dijitalleşen dünyamızda, bizi çeken teknolojinin hakim olduğu yeni ve olağan üstü ambalajların varlığı geleceğe farklı bakmamızı da sağlıyor. Pazarlamanın ekseninde farklı oluşumlar ve farklı yapılanmaları, ambalajla birlike yeniden inşa edildiğini görmek hiç de uzak değil. Oskar Schlemmer tarafından 3.1.4 American Art Deco Grafik Tasarımları ve 1930’ların tasarlanan Bauhaus amblemi 1921’de Ambalaj Grafikleri Staatliches Bauhaus, yaygın olarak bilinen Bauhaus kabul edildi. Alman sanat okulu 1933-1919 mimar Walter Gropius tarafından Weimar’da kurulmuştur. Tüm sanatların sonunda bir araya Art Deco tasarlanmış bir ambalaj getirileceği bir Gesamtkunstwerk “kapsamlı sanat eseri” yaratma fikrine dayanıyordu. Bu el sanatlarıyla güzel sanatların bir araya getirildiği operasyonel kombine bir güzel sanatlar okuludur. Okul, seri üretim ilkelerini bireysel sanatsal vizyonla birleştirmeye çalışan ve aynı zamanda estetiği günlük işlevle birleştirmeye çalışan tasarım yaklaşımıyla ünlendi. Bu okul ve çalışmaları kısa zamanda Avrupaya, daha sonra da Amerikaya kadar yayıldı. Tasarım dünyasında, üretim sürecinde, nispeten basit parçalarda değişimi dahil etmek kolaydır ve yeni stile geçişse hızlıdır. Bauhaus’la başalyan bu yeni sanat hareketi 20’li ve 30’lu yıllarda Avrupa’yı kasıp kavuran Art deco sanat akımına ulaştı, daha sonra da 17 https://visualartsdepartment.wordpress.com/the-victorian-era/ 86

Ambalaj Tasarım Tarihi 1805’li yıllarda ‘Konserve Babası’ olarak bilinen Nicolas Appert, yiyecekleri korumak için bir yöntem icat ettiğinden bu yana 1920’li yıllara kadar teneke kutularda kullanılan tütün pürüzsüz ve yumuşaktı. Tpografi yaratıcı, çirkin, keyifli, vatansever ve her zaman çekiciydi. Rafları dolduran ürünlerdeki grafik tasarımlar dönemini yansıtan bir tarz içinde gelişmişti. ABD’ye sıçradı ve kısa süre sonra baskıda grafik alanların bir ifadesi olarak bazı tasarımlarda bunun işaretleri görüldü. 1920’lerin sonlarında, dergilerde ve diğer yayın türlerinde düz çizgiler ve geometrik tasarımlar ortaya çıktı ve art deco’nun parlak renkleri ve cüretkar düzenleri ambalaj tasarımları dahil her tür medyaya yayıldı. Ekonomik ve medya gelişimiyle birlikte ilk aşamaların oldukça zarif tarzı, kısa sürede değişti ve renkli 87

Ambalaj Tasarım Tarihi baskının yaygınlaşmasıyla orijinal ve çok doğrudan bir şey oldu. Şu anda ABD’de, grafik tasarım güzel bir süsleme sanatı olarak değil, güçlü bir çekiciliği olan mükemmel bir iletişim aracı olarak değerlendirildi. 1930’ların başında, Roosevelt büyük ölçekli bir ekonomik iyileşme programı geliştirdi ve grafik tasarım olanakları daha da geniş çapta tanındı. WPA (Works Progress Administration- Çalışmaları İlerletme Dairesi) bünyesinde yer alan sanatçı destek programı, turizm ve diğer endüstrilerin tanıtımına yönelik reklam çalışmaları için sanatçıları kullandı ve sonuçta birçok güzel poster ortaya çıktı. Şüpesiz ki bu çalışmaların etkisi ambalaj tasarımlarının üzerine de yansımıştır. Jerome Roth’un See America ve Blanche 1930’lu yıllarda Amerikada yapılmış Anish’in Sanatta Eğitimi gibi basit geometrik şekillerden oluşan Original Tin Kazoo için bir ambalaj tasarımı. posterler, mesajlarında güçlü, ancak yapılarında son derece cilalı sunumlara katkıda bulunmuştur. Bu dönemi temsil eden diğer posterler, 1933 Chicago Worlds Fuarı ve 1939 New York Worlds Fuarı için olanlar ve hiçbiri göz ardı edilemeyen fuarlar için diğer resmi posterlerdir. Özellikle New York Worlds Fair için ekonomik bir canlanmayı başarmış bir Amerika’nın modernizmiyle dolu afişlerindeki görüntüler hem ABD’de hem de yurtdışında etkileyiciydi. Tema Yarının Dünyası idi ve dünyanın ilk televizyon yayını gerçekleştirildi. Bu fuar için pek çok hediyelik eşya üretildi, ancak tasarımları ve reklam malzemelerindeki görseller de kaçırılmayacak kadar çekiciydi. Sanatçıların ve tasarımcıların şu anda bu tür pozisyonlara verilmesinin önemi çok büyük; tasarımın toplumdaki etkisi ve rolü kabul edildi ve Amerikan toplumunda geniş çapta kabul gördü. Çalışmaları, resmi basılı materyal tasarlamanın ötesine geçti; ürün ambalajı için grafik tasarım bir strateji olarak vurgulandı ve bazen üreticilerin ve markaların imajlarını oluşturdu.18 1940’lı yıllarda tasarlanmış iki ambalaj 3.1.5 1940 ve 1960 Yılları Arası Ambalaj Grafiği tasarımı örneği. Tasarımları Grafik tasarımın gerçek amacı iletişim kurmaktır. Bir 88 18 http://www.idcn.jp/en/archives/custom_column/vol11-30s-graphics

Ambalaj Tasarım Tarihi tasarıma bakmak güzel olabilir, ancak doğru mesajı vermezse hiçbir şey başaramaz. Grafik tasarım tarihine, özellikle reklamlara baktığınızda, tasarımların o dönemde dünyada olup bitenleri büyük ölçüde yansıttığını fark edeceksiniz. İzleyicilerin ihtiyaçları farklı olduğu için tasarım stilleri de farklılık gösterir. Örneğin, 80’lerin neon geometrik desenlerini alıp II.Dünya Savaşı’ndan sonra insanlara vatanseverlik duygusu aşılamak için kullanamazsınız. On yıllar boyunca bazı ikonik tasarımlara bir göz attığımızda, çevremizdeki dünya değiştikçe grafik tasarımın ne kadar geliştiğini görmek kolaydır. İşte her on yıl içinde (daha iyi veya daha kötü) öne çıkan bazı gelişmeler olabilir. 1940’lı yılların en dikkat çekici grafik tasarım örnekleri iki gruba ayrılabiliriz. II. Dünya Savaşı, özellikle propaganda posterleri ve savaşı takip eden reklam patlaması tasarımların yer aldığını görebiliriz. Genel olarak bu süre zarfında tasarım, grafikler, ikonlar ve metin açısından daha çok karşımıza çıkar. Daha az kopya dahil ediliyorsa da bunun yerine reklamlar büyük ve genellikle şaşırtıcı sloganlara dayanarak ortaya çıkıyordu. Vatanseverlik teması yalnızca İkinci Dünya Savaşı sırasında değil, sonraki yıllarda da öne çıktı. Reklamlar bittikten sonra yıllarca hala savaştan söz etse de, tasarımlar biraz daha iyimser bir hal aldı. Ekonominin yükselişte olmasıyla birlikte, reklam ve ambalaj tasarımlarına daha fazla ihtiyaç vardı ve reklamcılar olumlu, genellikle vatansever mesajlarla kanatlarda beklediler. 1950’li yılların tasarımında her şeyden biraz vardı. On yılın tamamı ilginç ve çoğu zaman tuhaf tasarımlarla doluydu. Reklamcılıkta seks, özellikle Playboy dergisinin ilk sayısının yayınlanmasıyla trajı çok büyüdü. Sigaradan çoraplara kadar her şeyi satmak için sık sık seks kullanılıyordu. Reklamcılıkta genel bir “mutlu, güzel insanlar” teması vardı, bu yüzden seksi bir kadının satamayacağı bir ürün varsa, yemek masasının etrafında gülümseyen bir aile işi yapıyor gibi görünüyordu. Kitschier-Kalitesiz-o kadar iyi! Bu yılların tasarım açısından en iyi bölümlerinden 89

Ambalaj Tasarım Tarihi biri, grafik tasarımcı Saul Bass’in yükselişiydi. Bass, film başlık sekansları ve Amerikan tarihinin en ikonik logolarından bazıları ile tanınır. Bass, sıradan, sıradışı yapmak için akıllıca yollar bulmasıyla biliniyordu ve benzersiz tarzı o zamandan beri tasarımcıları etkiledi. 1960’lar için en dikkate değer olan bir tasarım türünü seçmeye çalışmak son derece zor olurdu. Kültürel savaşlar ve aktivizm her yerdeydi ve insan haklarından uyuşturuculara ve çevreye kadar her şey hararetle tartışılıyordu. Bir yandan, bazı “Don Draper-esque” kavramlarının gün ışığına çıktığını gördükçe, reklamcılık daha modern bir hal alıyordu. Cesur resimler ve sloganlardan ziyade akıllı fikirler ve büyük kavramlar görüyorduk. Yelpazenin diğer ucunda ise, özellikle müzik endüstrisinde parlak renkler ve saykodelik* grafikler görmeye başlamıştık.19 3.1.6 Ambalaj Tasarımı Grafiğinde 1970 ve 1990’lı Yıllara Kadar Olan Değişimler Yaşanan iki dünya savaşının bir sonucu olarak, bu göz alıcı tasarımların yerini motivasyonel sanat form imgelerine bıraktığı zamandı. 2. Art deco sanat formundan ve konstrüktivizmden (sanatın sosyal bir yapıya sahip olduğunu vurgulayan bir Rus sanat hareketi ve ondan ilham alan Sovyet propaganda sanatçıları) bu dönemde ortaya çıkan en ilginç tasarımlardan bazılarına sahipti. Gerçekçi çizimler, düzensiz düzenler, minimal renk paletleri, görünür fırça darbeleriyle, esprili sanat formuyla ve zengin renklerle köklerini zemine oturtuyor, hepsi savaş döneminde kara bulutların gümüş kaplaması olarak ortaya çıkıyordu. Ticari reklamcılık da sanat formunda gençlik ve heyecan verici bir hareket duygusuna sahip olmak için bazı neşeli resimlere tanık oluyordu. Bu, bireylerin görüşlerini müzik, sanat ve moda yoluyla ifade etmeye başladıkları zamandı. Dolayısıyla pop kültürünün ve toplumsal hareketlerin başlangıcının bu dönemden çıktığı tam olarak anlaşılmaktadır. Bu dönemde fotoğraf, dergi ve reklam Yukarıda, Amerikalı grafik sanatçısı tasarımı için en baskın seçenek olarak ortaya çıktı ve 1970’ler Saul Bass ve aşağıda tasarladığı afiş boyunca illüstrasyon arka koltukta kaldı. Bu dönem, daha retro tarzı tasarımı ile bir ambalaj tasarımı. bir görünüme sahip olmanın sınırlarını zorlayan kelimelerde üç 19 https://roundpeg.biz/2014/10/evolution-graphic-design/ 90

Ambalaj Tasarım Tarihi boyutlu etkilerle devrim niteliğinde tipografi tarzını ortaya çıkardı. 1970’ler o zamanın bazı kültürel eğilimlerine tanık oldu - Punk, * mental olarak duyusal algı Disco ve 1980’lerle birlikte trendleri ileriye taşıyan ve onları daha yoğunlaşmasıdır. ilk çıkışı 1950’lerde da abartan hippi hareketi başladı. bazı uyuşturuculara verilen isimledir. ancak modern zamanlarda bu kelime 1969 tarihli Beyaz Saray Gıda, Beslenme ve Sağlık anlamını genişletmiş müzik, resim gibi Konferansı, ihtiyaç sahiplerine gıda teminine ilişkin tavsiyelerinin alanlara yayılmıştır. ve uyuşturucu ötesinde, gıda ambalajları hakkında bilgi sağlanması konusunda anlamı ikinci plana geçmiştir. ancak bir dizi tavsiyede bulunmuştur (WHC, 1970). Nihai raporu, tahmin edileceği üzere bunlar birbirini FDA’nın gıdanın besinsel niteliklerini belirlemek için bir sistem tamamlayan kavramlar olduğundan bu dalı icra edebilmek için psychedelic uyuşturucular katalizör olarak kullanılır. geliştirmeyi düşünmesini tavsiye etti. Rapor, tüketicilerin önerilen diyet rejimlerini takip etmelerini sağlamak için üreticilerin ürünler hakkında doğru beslenme bilgileri vermeleri gerektiğini belirtti. Diğer öneriler, bilgi ihtiyaçlarını ve etiketlemeyi kullanma yeteneklerini belirlemek için çeşitli tüketici türlerini araştırma ve tüketicilere gıda ve beslenme bilgilerini nasıl kullanacaklarını öğretmek için bir eğitim kampanyası geliştirme ihtiyacını içeriyordu. Geçtiğimiz on yılda, aseptik işleme, Amerika Birleşik Devletleri’nde yaygın olarak soğutulmuş hazır gıdalar olarak bilinen bu teknolojiyi benimsemeye yönelik artan baskı ile Japonya ve Avrupa’da yaygın olarak kullanılmaya başladı. 1980’lerde tüketiciler 1980’li yıllarda tüketime sunulan arasında ürün kalitesine olan ilginin artması, gurme ürünler ve donmuş gıdalar, ambalaj sektöründe gıda üretimne yeni bir boyut kazandırdı. dondurulmuş mezeler gibi yeni nesil lüks yiyeceklere yol açtı. Henüz genel olarak perakende ürünlere uygulanmamasına rağmen, gıda ışınlamasının daha geniş kullanımı onaylanmıştır. Kahve ve çay ürünlerini kafeinsizleştirmek için doğal maddeler (su ve bitkisel yağlar gibi) ve süper kritik karbondioksit dahil yeni organik olmayan çözücü teknikler geliştirilmiştir. Evde mikrodalga pişirmenin artan kullanımı, gıda endüstrisinin yeni ürünler tasarlayarak ve mevcut ürünleri bu yöntemle pişirilen veya sadece ısıtılan ürünlere olan talebi karşılayacak şekilde uyarlayarak yanıt vermesine neden oldu. 1978’de ABD evlerinin yüzde onunda mikrodalga fırın vardı, bu oran 1989’da yüzde 75’di; 2000 yılına gelindiğinde Amerikan evlerinin yüzde 90’ında olması muhtemeldir. Gıda ambalajlarında plastik kullanımında görülen büyük büyüme, şu anda geliştirme aşamasında olan ve gelecek için çok 91

Ambalaj Tasarım Tarihi sayıda ambalaj seçeneği sunan potansiyel olarak binlerce plastik bileşen kombinasyonuyla sonuçlanmıştır. Bununla birlikte, çevresel kaygılar insanları bu gelişmelere etki ederek daha ‘’ çevre dostu ‘’ kombinasyonlar üretmeye sevketmiştir. Alışkanlıkların değişimi, teknolojik gelişmelerin insan yaşamına etkisiyle değişir ve gelişir. 1980’lerin ortalarında orijinal Macintosh bilgisayarın piyasaya sürülmesiyle birlikte ambalaj grafiğinde de tasarım endüstrisi bugün bildiğimiz dünyaya doğru bir rotaya girdi. İlk 1984 yılında MAC’ın geliştirdiği bir grafik kullanıcı arayüzü, yerleşik ekran ve fare içeren ilk kitlesel pazar 1970’li yıllarda Rus konstrüktivizmden kişisel bilgisayarı haline geldiği yıldı. Daha sonra, 1985 yılında, etkilenerek tasarlanmış bir ambalaj grafiği örneği. Adobe sistemlerinden John Warnock, Charles Geschke, lazer yazıcılar gibi çıktı aygıtlarını kontrol etmek için bir programlama dili PostScript yarattı. 1990’da photoshop’un ortaya çıkışı, tasarımcıların yeni tasarımlar ve fotoğraf manipülasyonlarıyla daha fazla deney yapma becerisini geliştirdi ve tasarım eskisinden daha kolay hale geldi. Tasarımda dijitalleşme bir çok şeyi kolaylaştırmasına rağmen grafik tasarımın arkasındaki gerçek düşünce pek değişmedi. 20. yüzyıl olarak bildiğimiz modern çağın başlangıcı, teknolojilerin yeni yeteneklere doğru evrimleştiği 19. yüzyılın tam bir hanedanıdır. 19. yüzyıl sayesinde bugün izlediğimiz şey aslında bu yeteneklerden yararlanarak daha sanatsal amaçlara sahip olmaktır. Trendler yıllardan yıllara ve aylardan aylara değişiyor ancak grafik endüstrisinde ve de ambalaj tasarımında kalacak olan şey daha kişiselleştirilmiş ve etkileşimli tasarımların kullanılması olacak. Tasarımın bundan sonra nereye giderse gitsin ve hangi on yıla girersek girelim, Kullanıcı deneyimi tasarımları kesinlikle bizimle birlikte ilerleyecektir. Teknoloji daha da gelişecek ve dijitalleşme bizden sadece bir adım önde olacak. 1984 yılında bir grafik kullanıcı arayüzü Binlerce yıllık tarih ve başka bir bin yıl ve çok daha ile geliştirilen MAC’ın, yerleşik ekran ve fare içeren ilk kişisel bilgisayarı. fazlasıyla. Grafik tasarım endüstrisi, yoluna çıkan ve önümüzdeki dönemde tasarım tekniklerindeki yeni ilerlemeyle bizi şaşırtmaya devam edecek olan yeni teknikleri benimsemenin değişen doğası ile bizi her zaman şaşırtmıştır. 92

Ambalaj Tasarım Tarihi 93


Like this book? You can publish your book online for free in a few minutes!
Create your own flipbook