รำวง

นายสยาม อาบจะบก มหาวิทยาลยั ราชภฏั นครราชสมี า

ประวตั ิและความเป็นมาของราวงมาตรฐาน “ราวงมาตรฐาน” เป็นการแสดงที่มีวิวัฒนาการมาจาก “โทน” เป็นการราและ การร้องของชาวบ้าน ซ่ึงมีผู้ราทั้งชายและหญิง รากันเป็นคู่ ๆ รอบ ๆ ครกตาข้าวที่วาง คว่าไว้ หรือไม่ก็รากันเป็นวงกลม โดยมีโทนเป็นเคร่ืองดนตรีประกอบจังหวะ ลักษณะการรา และรอ้ งเป็นไปตามความถนัด ไมม่ แี บบแผนกาหนดไว้ การแสดงราโทนโคราช

ประวัติและความเป็นมาของราวงมาตรฐาน เมื่อปีพ.ศ.2487 ในสมัยจอมพล ป. พิบูลสงคราม เป็นนายกรัฐมนตรี รัฐบาลตระหนักถึงการละเล่นรื่นเริง ป ร ะ จ า ช า ติ แ ล ะ เ ห็ น ว่ า ค น ไ ท ย นิ ย ม เ ล่ น ร า โ ท น กั น อย่างแพร่หลาย จึงได้มอบหมายให้กรมศิลปากรปรับปรุง ราโทนข้ึนใหม่ให้เป็นมาตรฐาน เม่ือปรับปรุงแบบแผนการเล่น ราโทนแลว้ จึงมกี ารเปลย่ี นช่อื ราโทนเปน็ “ราวงมาตรฐาน” จอมพล ป. พบิ ลู สงคราม

ผู้ประพันธค์ ารอ้ งเพลงราวงมาตรฐาน จม่ืนมานิตยน์ เรศ (เฉลมิ เศวตนนั ท)์ ไดป้ ระพันธบ์ ทรอ้ งขนึ้ มาใหม่ 6 เพลง คอื หวั หน้ากองการสังคีต กรมศิลปากร เพลงดวงจันทร์วนั เพ็ญ ได้ประพนั ธบ์ ทรอ้ งขึน้ ใหม่ 4 เพลง คือ เพลงดอกไม้ของชาติ เพลงหญิงไทยใจงาม เพลงงามแสงเดือน เพลงดวงจนั ทร์ขวัญฟ้า เพลงชาวไทย เพลงยอดชายใจหาญ เพลงราซิมารา เพลงบูชานกั รบ เพลงคืนเดือนหงาย

ผูป้ ระดษิ ฐ์ท่าราวงมาตรฐาน ครมู ัลลี คงประภัศร์ หม่อนครูต่วน ครลู มลุ ยมะคุปต์ นางศภุ ลักษณ์ ภทั รนาวกิ ซงึ่ เป็นผู้เชย่ี วชาญการสอนนาฏศิลป์ไทย วทิ ยาลัยนาฏศิลป สว่ นผคู้ ดิ ประดิษฐ์จังหวะเทา้ ของเพลงดวงจนั ทรว์ ันเพญ็ คอื นางจติ รา ทองแถม ณ อยุธยา

ลักษณะละรปู แบบการแสดงราวงมาตรฐาน ราวงมาตรฐาน เป็นการราหมู่ประกอบด้วยผู้แสดง 8-10 คน ท่าราประดิษฐ์ข้ึน จากท่ารามาตรฐานในเพลงแม่บท ความสวยงามของการราอยู่ที่กระบวนท่าราท่ีมี ลักษณะเฉพาะในแตล่ ะเพลง และเครอ่ื งแต่งกายไทยสมัยต่าง ๆ รวมทั้งรูปแบบการแสดง ในลกั ษณะการแปรแถวเปน็ วงกลม

ผู้ประพนั ธ์ทานองเพลงราวงมาตรฐาน อาจารย์มนตรี ตราโมท ครูเอื้อ สุนทรสนาน ไดแ้ ตง่ ทานองไว้ 6 เพลง คอื ไดแ้ ต่งทานองไว้ 4 เพลง คอื เพลงงามแสงเดือน เพลงหญิงไทยใจงาม เพลงชาวไทย เพลงดวงจันทรข์ วญั ฟา้ เพลงราซมิ าราฃิ เพลงยอดชายใจหาญ เพลงคนื เดอื นหงาย เพลงบชู านกั รบ เพลงดวงจนั ทรว์ นั เพ็ญ เพลงดอกไมข้ องชาติ

เคร่อื งดนตรี เดมิ น้นั ราโทนมีเครื่องดนตรปี ระกอบ คอื ฉิ่ง กรบั ฉาบ และโทน เมื่อมีการพัฒนาการราขน้ึ จึงได้พัฒนาเครื่องดนตรที ่ีใช้โดยใช้วงดนตรีสากล บรรเลงแทน วงดนตรีไทยทใ่ี ช้ในการบรรเลงราวง

การแต่งกายของราวงมาตรฐาน มิ ไ ด้ ก า ห น ด เ ฉ พ า ะ เ จ า ะ จ ง ว่ า ต้ อ ง แ ต่ ง ชุ ด ไ ท ย อ ย่ า ง ใ ด อ ย่ า ง ห น่ึ ง แ น่ น อ น แตส่ ามารถแตง่ ได้หลากหลายแบบ ดว้ ยจะมีการแต่งกายดงั นี้ แบบที่ 1 แบบชาวบ้าน แบบท่ี 2 แบบรชั กาลท่ี 5 แบบท่ี 3 แบบสากลนยิ ม แบบที่ 4 แบบราตรสี โมสร การแต่งกาย

การแต่งกายของราวงมาตรฐาน แบบท่ี 1 แบบชาวบ้าน ชาย นงุ่ ผา้ โจงกระเบน สวมเสื้อคอพวงมาลยั เอวคาดผ้าหอ้ ยชายด้านหน้า หญิง นงุ่ โจงกระเบน หม่ ผา้ สไบอดั จบี ปล่อยผม ประดับดอกไมท้ ีผ่ มดา้ นซ้าย คาดเข็มขัด ใส่เครื่องประดบั

การแต่งกายของราวงมาตรฐาน แบบที่ 2 แบบรชั กาลที่ 5 ชาย นุ่งโจงกระเบน สวมเสอื้ ราชประแตน ใส่ถุงเท้า ร้องเทา้ หญิง นงุ่ โจงกระเบน สวมเสื้อลกู ไม้ สไบพาดบ่าผกู เปน็ โบว์ ทงิ้ ชายไวข้ ้างลาตวั ด้านซ้ายใส่เครอ่ื งประดบั มกุ

การแตง่ กายของราวงมาตรฐาน แบบท่ี 3 แบบสากลนยิ ม ชาย นงุ่ กางเกง สวมสูท ผูกไท้ หญงิ น่งุ กระโปรงปา้ ยข้าง ยาวกรอมเทา้ ใสเ่ ส้ือคอกลม แขนกระบอก

การแต่งกายของราวงมาตรฐาน แบบที่ 4 แบบราตรสี โมสร ชาย นุ่งกางเกง สวมเส้อื พระราชทาน ผา้ คาดเอวห้อยชายด้านหนา้ หญิง น่งุ กระโปรงยาวจีบหนา้ นาง ใส่เส้อื จบั เดรป ชายผ้าหอ้ ยจากบ่าลงไป ทางดา้ นหลงั เปดิ ไหล่ขวา ศรี ษะทาผมเกลา้ เป็นมวยสงู ใสเ่ กยี้ วและเคร่ืองประดบั

บทรอ้ งและท่าราวงมาตรฐาน 1. เพลงงามแสงเดือน งามใบหนา้ มามาอยู่วงรา (ซ้า) เปลอ้ื งทุกไม่วายระกา งามแสงเดือนมาเยอื นส่องหล้า เพือ่ สามคั คีเอย เราเล่นกนั เพื่อนสนุก ขอใหเ้ ล่นฟ้อนรา ท่าสอดสรอ้ ยมาลา การสาธติ ท่ารา

บทรอ้ งและท่าราวงมาตรฐาน 2. เพลงชาวไทย ขออยา่ ละเลยในการทาหน้าท่ี เปล้ืองทกุ ขส์ บายอย่างน้ี ชาวไทยเจา้ เอ๋ย มีเอกราชสมบรู ณ์ การทเี่ ราได้เล่นสนกุ ให้เก่งกาจเจิดจารญู เพราะชาติเราไดเ้ สรี ของชาวไทยเอย เราจงึ ควรชว่ ยชูชาติ เพือ่ ความสุขเพ่มิ พนู การสาธติ ท่ารา ท่าชกั แปง้ ผัดหนา้

บทร้องและท่าราวงมาตรฐาน 3. รามาซิมารา เริงระบากันใหส้ นกุ ไมล่ ะไม่ท้งิ จะเกิดเข็ญขกุ รามาซมิ ารา ตามเชงิ เช่นเพอื่ ใหส้ ร่างทุกข์ ยามงานเราทางานจริงๆ เล่นสนกุ อย่างวัฒนธรรม ถึงยามว่างเราจงึ ราเลน่ ใหง้ ามให้เรยี บจึงจะคมขา ตามเยีย่ งอยา่ งตามยุค มาเล่นระบาของไทยเราเอย เล่นอะไรใหม้ รี ะเบยี บ มาซิมาเจ้าเอ๋ย มาฟอ้ งรา การสาธิตทา่ รา ท่าราสา่ ย

บทรอ้ งและทา่ ราวงมาตรฐาน 4. เพลงคืนเดอื นหงาย เยน็ พระพายโบกพลิว้ ปลวิ มา เท่าเย็นผูกมิตรไม่เบือ่ ระอา ยามกลางคนื เดือนหงาย เยน็ ยง่ิ น้าฟ้ามาประพรมเอย เย็นอะไรกไ็ มเ่ ยน็ จิต เยน็ รม่ ธงไทย ปกไทยท่วั หล้า การสาธติ ท่ารา ทา่ สอดสร้อยมาลาแปลง

บทรอ้ งและท่าราวงมาตรฐาน 5. เพลงดวงจนั ทร์วันเพญ็ ดวงจันทรว์ นั เพ็ญ ลอยเด่นอยใู่ นนภา ทรงกลดสดสี รัศมที อแสงงามตา ทา่ แขกเต้าเข้ารงั ท่าผาลาเพยี งไหล่ แสงจนั ทรอ์ รา่ ม ฉายงามสอ่ งฟา้ ไม่งามเท่าหน้า นวลน้องยองใย งามวงพักตรย์ ิ่งด้วยจนั ทรา จริตกริ ยิ านิ่งนวลละไม วาจากงั วาน อ่อนหวานจบั ใจ รูปทรงสมสว่ น ย่ัวยวนหทยั สมเปน็ ดอกไม้ ขวญั ใจชาติเอย การสาธติ ทา่ รา

บทรอ้ งและท่าราวงมาตรฐาน 6. เพลงดอกไมข้ องชาติ ขวัญใจดอกไมข้ องชาติ งามวลิ าศนวยนาฏรา่ ยรา (ซ้า) เอวองค์ออ่ นงาม ตามแบบนาฏศลิ ป์ ชีช้ าติไทยเนาถนิ่ เจริญวฒั นธรรม (สรอ้ ย) งานสกุ ส่งิ สามารถ สรา้ งชาตชิ ่วยชาย ดาเนนิ ตามนโยบาย ส่ทู นเหนอ่ื ยยากตรากตรา (สรอ้ ย) ทา่ รายั่ว การสาธิตทา่ รา

บทร้องและท่าราวงมาตรฐาน 7. เพลงหญงิ ไทยใจงาม เดอื นพราว ดาวแวววาวระยา แสงดาวประดบั ส่องใหเ้ ดอื นงามเดน่ ดวงหน้าหน้าโสภาเพยี งเดือนเพญ็ คณุ ความดีที่เหน็ เสริมให้เดน่ เลิศงาม ขวัญใจหญงิ ไทยส่งศรีชาติ รูปงามพลิ าศใจกล้ากาจเรงิ นาม เกยี รติยศกอ้ งปรากฏทั่วคาม หญงิ ไทยใจงาม ยิ่งเดือนดาวพราวแพรว การสาธิตทา่ รา ทา่ พรหมสหี่ นา้ ท่ายูงฟ้อนหาง

บทร้องและท่าราวงมาตรฐาน 8. เพลงดวงจันทร์ขวัญฟ้า ดวงจนั ทร์ขวญั ฟ้า ชืน่ ชีวาขวญั พ่ี จนั ทร์ประจาราตรี แต่ขวัญพ่ีประจาใจ ที่เทิดทนู คือชาติ เอกราชอธปิ ไตย ถนอมแบบสนทิ ใน คอื ขวญั ใจพเ่ี อย ท่าชา้ งประสานงา ทา่ จันทรท์ รงกลดแปล การสาธิตทา่ รา

บทร้องและท่าราวงมาตรฐาน 9. เพลงยอดชายใจหาญ โอ้ยอดชายใจหาญ ขอสมานไมตรี น้องขอร่วมชีวี กอบกรณีย์กิจชาติ แมส้ ดุ ยากลาเค็ญ ไม่ขอเว้นเดินตาม นอ้ งจักสู้พยายาม ทาเตม็ ความสามารถ ทา่ ผหู้ ญงิ “ชะนีรา่ ยไม”้ ท่าผ้ชู าย “จอ่ เพลิงกาฬ” การสาธิตทา่ รา

บทรอ้ งและท่าราวงมาตรฐาน 10. เพลงบูชานักรบ ทม่ี ัง่ คงกล้าหาญ ทา่ ผู้หญิง “ขดั จางนาง” สมศักด์ชิ าตินักรบ ท่าผชู้ าย “จนั ทร์ทรงกลด” นอ้ งรกั รกั บูชาพ่ี ทมี่ านะอดทน เป็นนักส้เู ชยี่ วชาญ นอ้ งรกั รกั บูชาพ่ี เกยี รตพิ ขี่ จรจบ หนกั แสนหนกั พ่ผี จญ นอ้ งรกั รักบชู าพี่ ทข่ี ยนั กจิ การ บากบั่นสรา้ งหลักฐาน นอ้ งรัก รกั บชู าพ่ี ทาทุกด้าน ทาทกุ ด้านครนั ครบ เลือดเน้อื พ่ี พลอี ุทิศ ทีร่ ักชาตทิ ร่ี กั ชาตยิ งิ่ ชีวี ชาติยงอยู่ ยงอยู่คู่พิภพ ท่าผ้หู ญงิ “ลอ่ แก้ว” ทา่ ผ้ชู าย “ขอแกว้ ” การสาธติ ทา่ รา

ขอบคณุ ครบั /คะ่