แบบจำลองข้างขึ้น-ข้ามแรม

คมู่ อื การใชส้ ื่อการเรียนการสอนวทิ ยาศาสตร์ เร่อื ง แบบจาลองข้างข้นึ - ข้ามแรม จดั ทาโดย นางสาชลธิชา คงเลิศ รหสั นกั ศกึ ษา 61101208125 นกั ศกึ ษาสาขาวชิ าวทิ ยาศาสตร์ ช้นั ปีที่ 4 คณะครศุ าสตร์ มหาวิทยาลยั ราชภฏั สกลนคร

คานา คมู่ ือสือ่ การจัดการเรียนรู้ เร่อื ง การข้ึนและตกและรปู รา่ งของดวงจนั ทร์ เลม่ น้ี จดั ทาเพอ่ื ประกอบการจดั กิจกรรมการเรียนการสอน กลุ่มสาระการเรียนรู้ วทิ ยาศาสตร์และเทคโนโลยี รายวชิ าวิทยาศาสตร์ ช้นั ประถมศกึ ษาปี ที่ 4 ซ่ึงเป็นสอื่ ที่เหมาะสม เขา้ ใจง่าย และทาให้เหน็ ภาพไดม้ ากขน้ึ สาหรับครสู ามารถนา ประกอบการจัดการเรียนการสอนได้เปน็ อยา่ งดี สาหรบั นักเรียนสามารถใชเ้ ป็น แนวทางในการศกึ ษาหาความรเู้ พม่ิ เติม และสร้างความสนุก เพลิดเพลินได้ ผู้จัดทาหวังเปน็ อย่างยิ่งวา่ แบบจาลองขา้ งขึน้ – ขา้ งแรม จะเป็นประโยชน์ ต่อการจดั การเรยี นนรู้ สามารถนาไปใช้เพ่อื พฒั นาการเรียนรู้ของผเู้ รยี นได้ และชว่ ย ใหผ้ ูเ้ รยี นมีการเพ่มิ พนู ความรู้ ความเข้าใจ รวมถงึ สามารถสร้างความสนใจในการ เรยี นใหเ้ กดิ แกผ่ ู้เรยี นยิง่ ขนึ้ หากผดิ พลาดประการใด ผู้จดั ทาก็ขอ อ ภยั ไวน้ ะทน่ี ี้ด้วย ชลธิชา คงเลิศ

สารบญั หนา้ 4 เรอื่ ง 7 บทนา 8 8 หลักการและเหตุผล 9 วัตถปุ ระสงค์ 10 ประโยชนท์ ผ่ี ู้เรยี นจะได้รบั 12 ลกั ษณะของส่อื 15 อุปกรณ์ที่ใชใ้ นการทาสือ่ 17 วิธีการจัดทาสื่อ 18 งบประมาณในการจดั ทา ระยะเวลาในการจัดทา วิธใี ชส้ อื่

บทนา ชอื่ ส่อื แบบจาลองข้างข้นึ - ข้ามแรม ชื่อผผู้ ลิต นางสาชลธิชา คงเลิศ รหสั นกั ศกึ ษา 61101208125 นกั ศึกษาสาขาวชิ าวทิ ยาศาสตร์ ชนั้ ปที ี่ 4 คณะครศุ าสตร์ มหาวทิ ยาลัยราชภัฏสกลนคร ใช้สาหรับการเรียนการสอนระดบั ช้ัน ประถมศึกษาปที ่ี 4 4

สาระที่ 3 วทิ ยาศาสตร์โลก และอวกาศ มาตรฐาน ว 3.1 เขา้ ใจองคป์ ระกอบ ลกั ษณะ กระบวนการเกิด และววิ ัฒนาการของเอกภพ กาแล็กซี ดาวฤกษ์ และระบบสรุ ิยะ รวมทั้ง ปฏสิ ัมพันธ์ภายในระบบสรุ ิยะท่ีส่งผลต่อ ส่งิ มชี วี ติ และการประยกุ ต์ใชเ้ ทคโนโลยอี วกาศ 5

ตวั ชี้วัด ป. 4/1 อธิบายแบบรูปเสนทางการขน้ึ และ ตกดวงจนั ทร์โดยใชหลกั ฐานเชิงประจกั ษ ป. 4/2 สร้างแบบจาลองทอ่ี ธบิ ายแบบ รูปการเปลีย่ นแปลงรูปปรากฏของดวจันทร์ และพยากรณรปู รา่ งปรากฏของดวงจันทร์ 6

หลักการและเหตุผล วิทยาศาสตรม์ บี ทบาทสาคญั ย่งิ ในสังคมโลกปจั จุบันและอนาคต วิทยาศาสตร์ ช่วยใหม้ นุษย์ได้พัฒนาวิธคี ิด ทั้งความคิดเปน็ เหตเุ ปน็ ผล คิดสร้างสรรค์ คดิ วเิ คราะห์ วจิ ารณ์ มที ักษะสาคญั ในการค้นคว้าหาความรมู้ คี วามสามารถในการแก้ปัญหาอยา่ งเปน็ ระบบ สามารถตดั สินใจโดยใช้ขอ้ มลู ทห่ี ลากหลายและมปี ระจักษ์พยานทีต่ รวจสอบได้ สามารถนาความรไู้ ปใช้อย่างมเี หตผุ ล สร้างสรรค์ และมีคุณธรรม ในการสอน วทิ ยาศาสตร์จงึ จาเปน็ ต้องอาศัยส่อื ในลักษณะตา่ ง ๆ หลาย ๆ อย่างเพอ่ื ชว่ ยใหน้ ักเรียน เขา้ ใจสิ่งตา่ ง ๆ ได้งา่ ยขึ้น อย่างไรก็ตามส่ือวิทยาศาสตรส์ ว่ นใหญม่ ีราคาสงู มอี ปุ สรรคใน การจัดหา การพัฒนาสือ่ การเรยี นการสอนมีราคายอ่ มเยา เหมาะสมกบั สภาพทอ้ งถิ่น นาวสั ดุท่ีหาได้ในท้องถนิ่ มาเปน็ วตั ถดุ ิบในการผลิตจึงเปน็ แนวทางทีน่ ่าจะเกิดประโยชน์ 7

จุดประสงค์ - เขา้ ใจปรากฏการณ์การเกิดข้างขน้ึ -ข้างแรม - สามารถอธบิ ายและพยากรณการเปลี่ยนแปลงรปู รา่ ง ของดวงจันทรใ์ นแต่ละวัน ประโยชนท์ ่นี ักเรียนจะได้รับ ชว่ ยสรา้ งความสนใจ ดงึ ดดู ผ้เู รียน ทาใหผ้ ูเ้ รยี นมคี วาม กระตอื รือร้นในการเรียน มีปฏิสมั พนั ธ์ทีด่ ี สนกุ สนานในการ เรียน มีความเขา้ ใจปรากฏการณก์ ารเกิดขา้ งขึ้น-ขา้ งแรม สามารถอธบิ ายและพยากรณการ เปล่ยี นแปลงรปู รา่ งของดวง จนั ทรใ์ นแต่ละวันได้ 8

ลกั ษณะของสอ่ื ส่ือการเรยี นการสอน“แบบจาลองขา้ งข้นึ – ขา้ มแรม” 9

อปุ กรณ์ที่ใช้ในการทาสื่อ สเปรยส์ ีดา ลกู โลก ลูกปิงปองสีขาว หนังยาง คัตเตอร์ ถา่ น กาวแทง่ กรรไกร กระดาษสี ไมต้ ะเกยี บ 10 ขนาด 1.5 v AA

อปุ กรณท์ ใี่ ชใ้ นการทาสื่อ (ตอ่ ) ไม้อดั รงั ใส่ถา่ น สวิตซ์ กาวร้อน กระดาษท่ปี รน้ิ ภาพดวงจันทร์ กระดาษทราย มอเตอร์ ใบขดั ไม้ กระดาษ A4 กระดาษ 11 เคลอื บใส

ข้นั ตอนวิธีการทาสอ่ื ข้นั ตอนการทาแบบจาลองข้างข้ึน - ข้ามแรง 1. ตัดไมอ้ ัด ความยาว 29.5 ซม. ความกวา้ ง 21 ซม. จานาน 3แผ่น 2. ตัดไม้อดั ขนาด 21×20 จาวน 2 แผ่น 3. ประกอบให้เปน็ กลอ่ ง โดยใชก้ าวรอ้ นเปน็ ตัวติด 4. เจาะรู 1 รู ขนาดเสน้ ผ่าศนู ยก์ ลาง 5.5 ซม. ท่ดี ้านขวาของกลอ่ ง 5. พน้ สเปรยส์ ีดาให้ทั่วกลอ่ ง 6. ทาฐานยึดแป้นติดกับลกู โลก โดยตัดไม้ทาเปน็ กลอ่ งลกู บาศกเ์ ซนติเมตร ขนาด 6×6 จานวน 2 กล่อง 7. นามอเตอร์ไปตดิ ตัง้ เขา้ กบั ฐานรอง 8. ทาแป้นหมุนขนาด เสน้ ผ่าศนู ยก์ ลาง 6 ซม. และ 12 ซม. 9. ตดิ ตั้งเขา้ กบั ฐาน 10. ติดแกนดวงจันทร์เข้ากบั แปน้ หมนุ ขนาด 12 ซม. 12

ขั้นตอนวธิ กี ารทาสื่อ (ตอ่ ) 13 ขัน้ ตอนการทาแบบจาลองข้างข้ึน – ข้ามแรง (ตอ่ ) 11. นาโลกและดวงจันทร์มาใส่เขา้ กบั แกนท่ีทาไว้ 12. ใสส่ ายพานเข้ากับแปน้ หมุน โดยมมี อเตอร์เป็นตัวสง่ กาลัง 13. ตดิ ภาพจาลองการเป็นดวงจนั ทร์ 14. ใสถ่ ่าน เปิดสวิตซ์ ทาการทดลอง ข้ันตอนการทาการด์ วงจนั ทร์ 1. หารูปดวงจนั ทร์ที่ต้องการ 2. ทากรอบสเ่ี หลี่ยม ใหเ้ หมอื นใบการ์ด 3. นารปู ดวงจนั ทรท์ ่ีหาได้ มาตกแตง่ และพิมพ์ข้อมลู ลงในทต่ี อ้ งการลงใน ใบการด์ ตามความตอ้ งการ 4. ทาหนา้ ปกการด์ ดวงจนั ทร์เพือ่ ทจ่ี ะเอาไวต้ ิดกบั การ์ดข้อมูล 5. ตัดการ์ดดวงจนั ทรจ์ ากกระดาษทปี่ ร้ินออกมาทาการ์ดดวงจันทร์ 6. เคลือบการด์ ดวงจนั ทร์ด้วยกระดาษเคลอื บใส 7. ตกแต่งให้สวยงาม

ข้อดีของสื่อการเรยี นการสอน 1. สอ่ื การเรยี นการสอนนี้สามารถประดิษฐ์เองได้ 2. ส่ือการเรยี นการสอนน้สี ามารถดึงดดู ความ สนใจของผูเ้ รียนมากขนึ้ 3. สอื่ การเรยี นการสอนน้ีสามารถใชท้ ากจิ กรรม เพือ่ ใหผ้ ู้เรยี นมีสว่ นร่วมในชน้ั เรียน 4. ส่อื การเรียนการสอนนท้ี าใหผ้ ู้เรียนเหน็ ภาพได้ มากข้นึ 14

งบประมาณในการทาส่อื ลาดบั รายการท่ีซ้อื จานวน ราคา 1 อัน 50 บาท 1 สเปยส์ ดี า 1 อัน 20 บาท 1 ลูก 8 บาท 2 ลกู โลก 1 ถงุ 10 บาท 3 ก้อน 92 บาท 3 ลูกปงิ ปอง 1 หลอด 25 บาท 1 อัน 50 บาท 4 ยาง 5 แผน่ 5 บาท 2 แผ่น 12 บาท 5 ถ่าน 1 กล่อง 32 บาท 1 อัน 6 กาวร้อน - 7 ใบขดั ไม้ 8 กระดาษทราย 9 ปรนิ้ การด์ ดวงจนั ทร์ 10 กล่องใส่การ์ด 11 รังใส่ถา่ น 15

งบประมาณในการทาสอ่ื (ต่อ) ลาดบั รายการทีซ่ ้ือ จานวน ราคา - 12 มอเตอร์ 1 อนั - - 13 ไมอ้ ดั 1 อัน - - 14 คัดเตอร์ 1 เลม่ - - 15 กรรไกร 1 ดา้ ม - - 16 กาวแทง่ 1 แทง่ - 17 กระดาษสี 2 แผน่ 304 บาท 18 กระดาษ A4 5 แผน่ 19 ไม้ตะเกียบ 1 คู่ 20 กระดาษเคลือบใส 1 แผน่ ใหญ่ 21 สวิตซ์ 1 อัน รวม *หมายเหตุ : ของบางสว่ นท่ไี มไ่ ด้ใสร่ าคาไว้ เนือ่ งจากเป็นของท่เี หลือใช้และหาไดจ้ ากในบ้าน 16

ระยะเวลาในการทาสื่อ 1 สปั ดาห์ ตั้งแตว่ ันท่ี 30 สิงหาคม 2564 – 5 กนั ยายน 2564 30 สิงหาคม 2564 1 กนั ยายน 2564 3 กนั ยายน 2564 5 กันยายน 2564 ครั้งที่ 1 ครง้ั ที่ 3 คร้งั ท่ี 5 ครั้งท่ี 7 ครง้ั ที่ 2 ครั้งที่ 4 ครง้ั ที่ 6 31 สงิ หาคม 2564 2 กนั ยายน 2564 4 กันยายน 2564 17

วธิ ีการเลน่ 1. ผเู้ ล่นสามารถเลน่ ได้ 2 คน ผู้ลน่ คนที่ 1 คอื คนท่ีจะหยดุ การหมุนของดวงจนั ทร์ ผู้ลน่ คนที่ 2 คือคนท่จี ะตรวจคาตอบ 2. ใหผ้ ู้เลน่ ทาการเปดิ สวทิ ซ์ไฟ 3. ให้ผู้เล่นคนที่ 1 หยบิ การ์ดดวงจันทร์ แล้วสง่ การด์ ดวงจนั ทรใ์ ห้ผเู้ ลน่ คนที่ 2 4. เมอื่ ผเู้ ล่นคนท่ี 1 หยิบการด์ ดวงจันทร์แลว้ ในการ์ดดวงจันทรจ์ ะบอกว่าผูเ้ ลน่ คนท่ี 1 ตอ้ งหมุนดวงจนั ทรไ์ ปที่ข้างข้ึนหรือขา้ งแรม 5. เมอื่ ผ้เู ล่นทาตามท่ีการ์ดดวงจันทร์บอกแล้ว ใหผ้ เู้ ล่นคนที่ 2 ทาการตรวจว่าถูกหรอื ไม่ 6. หากผูเ้ ลน่ ตอบผดิ ให้ ลบ คะแนนในการเลน่ 1 คะแนน 7. หากผเู้ ล่นตอบถูก ให้ บวก คะแนนในการเล่น 1 คะแนน 8. ผู้เล่นคนไหนทาคะแนนไดส้ ูงสด เปน็ คนชนะ 9. ใชเ้ วลาในการเลน่ เกม 5-10 นาที 18

“ขอบคุณคะ่ ”