ความปลอดภัยทางน้ำ

โรงเรียนปลอดภัยรอบด้าน Survival Skills ความปลอดภยั ทางน้� ำ เรื่อง : สุไลมาน เจะอบุ ง ภาพ : ชาญศิลป์ กิตติโชติ

พ่ีจิก ฟารุส พ่ีตน้ ๒

มมุ มิ น้ องฟาตนิ ๓

น้องฟาตินเดินเตาะแตะเท่ียวรอบบ้าน แมบ่ อกใหม้ มุ มิ คอยดแู ลนอ้ งใหด้ ี ๆ เพราะน้องฟาตินชอบเล่นน้�ำ ๔

แหลง่ นำ�้ ภายในบา้ น กเ็ ปน็ จดุ อนั ตรายส�ำหรับเดก็ เลก็ ๆ ๕

เราตอ้ งไม่ปลอ่ ยให้น้องตวั เล็ก ๆ อย่ตู ามล�ำพงั โดยเฉพาะในทที่ ่ีมีนำ้� แม้วา่ จะเปน็ แอง่ น้ำ� เล็ก ๆ กต็ าม ๖

เพราะว่า... น้องเลก็ ๆ ล้มแลว้ ลกุ ข้นึ ยาก น้องเลก็ ๆ รอ้ งขอ ความชว่ ยเหลอื ไม่เปน็ ๗

วันหนึ่งมุมิมชวนฟารุสไปดูคนงานก�ำลังขดุ สระ ฟารุสเห็นแหลง่ น�้ำที่มหี ลากหลายลักษณะ ๘

เม่ือเดก็ ๆ รู้จักลักษณะของแหลง่ นำ้� จะชว่ ยให้ ระมดั ระวังตนเองได้ หนองน�้ำ แมน่ ้ำ� นำ�้ ตก สระวา่ ยนำ�้ ๙

พ่ีต้นบอกวา่ “เวลาเดนิ ริมนำ้� ตอ้ งระวงั ตล่ิง” ตลง่ิ คือ ดนิ รมิ นำ�้ ชมุ่ น�้ำ มคี วามล่นื บางแหลง่ ตลง่ิ เปราะ ๑๐ อาจพงั ทลายลงมาได้ง่ายหากเดนิ ไม่ระมัดระวัง

“ปา้ ยเตอื นวา่ ห้ามลงเล่นน�้ำ” เราต้องสงั เกตปา้ ยเตอื นและปฏบิ ัตติ าม ๑๑

พี่ตน้ และพี่จิกผ่านการอบรม “ป้องกนั อบุ ตั ิภยั ทางน้ำ� ” มาแล้ว สองคนจึงชว่ ยกนั สอนน้อง ๆ หัดลอยตวั ในนำ้� ฝึกว่ายน้�ำ ใหเ้ ปน็ และแข็งแรง ๑๒

อยา่ ลืมมองหาสง่ิ เหล่านห้ี รือ สวมเสอ้ื ชูชีพทุกคร้ัง ควรมตี ดิ ตัวเสมอเมื่อเดินทางทางนำ้� ท่ีเดินทางทางน�้ำ ห่วงยาง ขวดพลาสติก “สวมแบบน้ีไม่ถูกวิธจี ะ้ ” ถงั โฟม นค่ี อื วิธีสวมเสอ้ื ชูชีพทถี่ ูกต้อง เพ่อื ความปลอดภยั เม่ือใส่เสอ้ื ชูชีพ ต้องลอ็ คในทกุ จดุ รวมท้งั สายคลอ้ งขา ๑๓ *ขอขอบคุณภาพประกอบจากกระทรวงสาธารณะสุข

แม้ว่าพี่ต้นกบั พี่จิกเป็นเด็กแข็งแรงพอท่ีจะ ชว่ ยเหลอื คนตกนำ�้ ไดแ้ ล้ว แตท่ ้ังสองคน เรียนรู้และจดจำ� ข้นึ ใจถงึ ขน้ั ตอนการชว่ ยเหลือ คือ “ตะโกน - โยน - ยื่น” ตอ้ งไมก่ ระโดดลงไปชว่ ย ๑๔ ตะโกนขอความชว่ ยเหลือ

โยนสงิ่ ของท่ลี อยน�้ำได้ ใหค้ นตกน�ำ้ ยื่นวัสดทุ ี่มคี วามยาว เพือ่ ให้เกาะแล้วลากเข้าหาฝ่ัง ๑๕

มุมิมและฟารุสรู้จักระมัดระวังและป้องกัน อนั ตราย ทั้งคจู่ �ำสง่ิ ท่ีพี่ต้น พี่จิกสอนเสมอว่า ๑๖ ถ้าฝนตกหนักมาก ๆ ให้รีบหาทางกลับบา้ นเร็วท่ีสดุ

อย่าเดนิ ตดั สายนำ�้ ตรง ๆ แมก้ ระแสน�ำ้ จะไม่แรง ให้เดนิ ลกั ษณะเฉียงไปตามน�ำ้ และเมื่อกลับถึงบ้านอย่างปลอดภัยแล้ว ๑๗ ยงั พบว่าระดับน�้ำยังเพมิ่ สูงข้ึนเรื่อย ๆ

ปะ๊ จึงบอกใหท้ ุกคนเตรียมตัวอพยพ และก�ำหนดจุดนดั หมายสำ� หรับครอบครัว ๑๘

สง่ิ ทต่ี ้องเตรียมในการอพยพ เชือก ไฟฉาย บตั รประจำ� ตัว น�้ำดื่ม ไมค้ ้ำ� เสบียง ยาประจ�ำตัว อาหารแห้ง นกหวดี ๑๙

เมื่อนำ้� ท่วมหนกั ทุกคนต้องอาศัยอยู่ใน สถานพักพิงช่วั คราว ระหว่างรอน้�ำลด มุมมิ ช่วยดแู ลน้อง มะเตรียมนมให้ ฟารุสมีหนงั สอื มาอา่ น น้องฟาตนิ อยา่ งเพียงพอ ๒๐

พี่ต้นกับพ่ีจิกไปช่วยดูแลผู้สูงอายุ แมจ้ ะล�ำบากสักหนอ่ ย แต่ทุกคนรู้ดีว่า อกี ไม่นานน้ำ� กล็ ด และสามารถกลบั บา้ นไดอ้ ย่างปลอดภยั ๒๑

เมื่อนำ้� ลด ทุกคนกลบั เขา้ บา้ น ป๊ะบอกวา่ “ปะ๊ ตอ้ งเขา้ ไปส�ำรวจภายในบา้ นก่อน เดก็ ๆ อย่าเพงิ่ เขา้ บา้ นนะ” ปะ๊ สำ� รวจวา่ มสี ตั วอ์ นั ตราย มาอาศัยอยหู่ รือไม่ ตรวจดูระบบไฟฟ้า ตรวจว่า ๒๒ ถังแกส๊ รั่วไหม

“ปลอดภยั แล้ว เดก็ ๆ” ทกุ คนดี ใจท่ี ไดก้ ลบั บ้าน และช่วยกนั ท�ำความสะอาดทันที ๒๓

กิจกรรมประเมนิ แหลง่ เส่ียง AROUND ME : ถา้ หนูรู้ หนจู ะรอดและปลอดภัย ตวั อย่าง ภาพจากกจิ กรรมในพ้นื ที่ ๑. ให้นกั เรียนวาดรปู ตัวเองลงไปในกระดาษ พรอ้ มกับ เขียนชื่อ-สกุล ๒. ลองคิดและวิเคราะห์วา่ มจี ุดใดบ้างท่ีเปน็ อนั ตราย ไม่ปลอดภัย และมีความเสี่ยงตอ่ การจมน้ำ� หรือตกน้�ำ และเขียนลงไปรอบ ๆ รปู ตัวเอง - ในบริเวณบ้าน เช่น ห้องน�้ำ อ่างน�ำ้ ถงั น�้ำ - รอบบริเวณบ้าน เชน่ คูน�้ำ อา่ งเกบ็ น้ำ� น้�ำขงั - ในโรงเรียน เช่น สระน้�ำ บ่อน�้ำ - ในชุมชน เชน่ คลอง บอ่ ขดุ แมน่ �ำ้ หนอง บึง ๓. หลังจากเขียนเสรจ็ เรียบร้อยแล้ว คุณครหู รือ ผู้ปกครอง ชวนคุยเร่ืองแหล่งเสยี่ งรอบ ๆ ตวั เอง ท้ัง เร่ืองอันตราย ความเสี่ยง และความไม่ปลอดภัย ควร หลกี เลี่ยง หรือหากอยากเลน่ ต้องมีอุปกรณ์ช่วย เชน่ เส้ือชูชีพ หรือมผี ปู้ กครองอยู่ด้วยทุกคร้ัง ทกุ เวลา ๒๔

“รู้ รอด ปลอดเดก็ จมน้� ำ” หนงั สอื นทิ านภาพชุดโรงเรียนปลอดภยั รอบด้าน ตอน “ความปลอดภยั ทางนำ�้ ” ซึ่ง สภานักเรียนโรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอสิ ลามจังหวดั ชายแดนใต้ (Deep South Student Council : DSC) ได้จัดพมิ พ์ขนึ้ โดยการสนบั สนนุ จากกองทนุ พัฒนาส่ือปลอดภยั และ สรา้ งสรรค์ และแผนงานสร้างเสริมวฒั นธรรมการอ่าน (Reading Culture Promotion Program) สำ� นกั งานกองทุนสนบั สนนุ การสรา้ งเสริมสุขภาพ (สสส.) เพ่อื สอ่ื สารเนือ้ เรื่อง และภาพวาดที่ม่งุ เนน้ ใหเ้ ด็กและเยาวชนมคี วามปลอดภัย ท้ังเกดิ เป็นสอ่ื หลักในการเสริมสร้าง ความรแู้ ละทักษะชีวิตใหแ้ กเ่ ด็กและเยาวชนผา่ นการอ่าน ตลอดจนผลกั ดนั ใหเ้ กดิ วฒั นธรรม ความปลอดภัยในบ้าน ชุมชน และโรงเรียน เนื่องด้วยสถติ ิการจมนำ้� ในเด็กและเยาวชนในประเทศไทยมีสถิตทิ ี่สงู มาก โดยในปี ๒๕๖๑ พบวา่ มเี ดก็ จมนำ�้ เสียชีวิตท้ังสิ้น กวา่ ๗๐๐ ราย โดยกลุ่มท่ีจมน�้ำมากท่ีสดุ เป็นกลมุ่ เด็กในช่วงอายุ ๕-๙ ปี ทั้งท่ีเกิดจากแหล่งนำ�้ ตามธรรมชาติและแหล่งเสี่ยงที่เกิดจาก น้�ำมอื มนษุ ย์ ได้แก่ รอ่ งน�ำ้ บอ่ ขุด (นักเรียนหญิง ม.๑ วัย ๑๔ ปี ที่พัทลงุ จมน�ำ้ เสยี ชีวิตหลงั แอบไปเล่นนำ้� กับเพอื่ นในบอ่ ขุดลึกกว่า ๑๐ เมตร) เนอ่ื งจากรู้เท่าไม่ถึงการณ์ และขาดทักษะชีวิตในการเอาตัวรอดและการปอ้ งกันตนเองจากสถานการณฉ์ ุกเฉนิ ดงั กล่าว จากประสบการณก์ ารทำ� งานขับเคล่อื นสร้างความปลอดภัยแกเ่ ด็กในพ้ืนท่ีชายแดนภาคใต้ หวงั ให้เด็กและเยาวชนท่ี ไดอ้ า่ น มีความรู้ ความเข้าใจ รู้จักการปอ้ งกนั ตนเอง และมวี ิธีการเอาตวั รอดเมื่อพบเจอสถานการณฉ์ กุ เฉนิ โดยเน้ือหา ตวั ละคร และสถานท่ี มคี วามใกลเ้ คยี งกบั ชีวิตจริงของเดก็ ทำ� ให้เด็ก ๆ เขา้ ถึงเนื้อเรื่องไดง้ ่ายขนึ้ ตลอดจนม่งุ เนน้ การสง่ เสริมปลกู ฝงั นสิ ัยรักการอา่ นในวิถีชีวิต อันเปน็ ตน้ ทนุ สำ� คัญของการพัฒนาเด็กและเยาวชนในพนื้ ที่จังหวัดชายแดนภาคใต้ ขอขอบคณุ คณุ สไุ ลมาน เจะอุบง ผจู้ ัดการโครงการสรา้ งสรรค์ส่อื สร้างสรรคท์ ี่ปลอดภยั รูเ้ ทา่ ทันภัยพิบตั ิ ผู้สรา้ งสรรค์งานเขียน เรื่องนดี้ ้วยความต้ังใจ และคุณชาญศลิ ป์ กติ ตโิ ชติพาณิชย์ ท่ี ได้เติมเตม็ จินตนาการด้วยภาพในหนงั สอื ภาพเล่มนอ้ี ยา่ งเตม็ ศกั ยภาพ ขอขอบคณุ กองทนุ พัฒนาส่ือปลอดภยั และสรา้ งสรรค์ และแผนงานสร้างเสริมวฒั นธรรมการอ่าน สสส. รวมถึงผมู้ สี ่วนรว่ ม สรา้ งสรรคท์ ุกทา่ น ที่สนบั สนนุ ให้มีการด�ำเนนิ โครงการ เกดิ สอ่ื สร้างสรรค์ และเกิดนเิ วศสอื่ ท่ีดี ในสงั คม หนังสอื นทิ านภาพชุดโรงเรียนปลอดภยั รอบด้าน ตอน “ความปลอดภัยทางนำ�้ ” จะถกู ส่งตอ่ เพอ่ื ให้กระจายไปยงั กลุ่มเปา้ หมาย และสง่ มอบเปน็ อภนิ นั ทนาการแกส่ ถานศกึ ษาและชุมชน หวังเป็นอย่างยิ่งวา่ หนังสอื ภาพเล่มนจี้ ะเป็นสว่ นหน่งึ ของกิจกรรมการ เรียนรู้ การเสริมสรา้ งทักษะชีวิต ดว้ ยกิจกรรมการอ่านในสถานศึกษา ชุมชน และครอบครัว สง่ เสริมสายสัมพันธค์ วามรักตอ่ กนั เพ่อื ให้ เด็ก ๆ มีชีวิตท่ีปลอดภยั มากขนึ้ นางสาววรรณกนก เปาะอแิ ตดาโอะ ๒๕ นายกสมาคมเดก็ และเยาวชนเพอื่ สันติภาพชายแดนใต้ (กลุ่มลกู เหรียง)

สุไลมาน เจะอุบง สรา้ งสรรค์เรอื่ ง การศึกษา - ระดบั ประกาศนยี บัตรวิชาชีพชน้ั สงู (ปวส.) สาขาวิชาการตลาด วิทยาลยั อาชีวศกึ ษาปตั ตานี - ปริญญาตรี บริหารธุรกจิ บณั ฑติ (การตลาด) คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลยั เทคโนโลยีราชมงคลศรีวิชัย สงขลา (เกยี รตินยิ มอนั ดบั ๑) รางวัล/ผลงาน - ไดร้ ับเข็มพระราชทานเยาวชนนกั พัฒนาคณุ ธรรม จริยธรรม สภาองค์การพัฒนาเด็กและเยาวชน ในพระราชูปถมั ภส์ มเด็จ พระเทพรัตนราชสดุ า ฯ สยามบรมราชกุมารี และกรมกิจการเด็กและเยาวชน กระทรวงการพัฒนาสงั คมและความมั่นคงของมนษุ ย์ จัดโดยสภาองค์การพัฒนาเด็กและเยาวชนในพระราชปู ถัมภ์ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา สยามบรมราชกุมารี (สอ.ดย.) - ได้รับรางวลั Social Enterprise New Gen Awards (แผนธรุ กจิ เพื่อพัฒนาสังคม) และรางวัล Wonderfruit Awards (การออกแบบนวตั กรรมเพ่อื สง่ิ แวดลอ้ ม) ในโครงการประกวดผลงานนวตั กรรมเพอ่ื สงั คม “Thailand Social Innovation Platform” และกจิ กรรม “Youth Co: Lab National Dialogue Thailand” จัดโดยส�ำนกั งานโครงการพัฒนาแหง่ สหประชาชาติ (United Nations Development Programme: UNDP) - ได้รับรางวลั ชมเชยอนั ดับ 1 กบั การคน้ หาจิตอาสาต้นแบบและปลกุ พลงั เยาวชนคดิ บวกเพอื่ สรา้ งพลเมอื งสายพันธุ์ใหม่ ในโครงการทูตความดีแหง่ ประเทศไทย ปี 3 ภายใต้แนวคดิ พลังจิตอาสาเปลยี่ นประเทศ (Generative Active) จัดโดยมูลนธิ ิธรรมดี ชาญศิลป์ กิตติโชตพิ าณิชย์ สรา้ งสรรค์ภาพ นกั วาดภาพประกอบและนกั แต่งนทิ าน-หนงั สือสำ� หรับเดก็ เปน็ คนแมก่ ลอง จังหวัดสมุทรสงคราม ร่�ำเรียนทางด้านนเิ ทศศิลป์และศลิ ปศึกษาตามลำ� ดับ รักการวาดภาพมาตงั้ แตย่ ังเด็ก ชอบวาดภาพไว้ในหนังสอื เรียน ชอบแวะเวยี นแผงหนงั สอื ใกล้ ๆ บ้าน รักหนังสือสวยงามทกุ แขนง ๒๖ โตขึน้ มาจงึ รว่ มเป็นส่วนหนงึ่ ในการสร้างสรรค์หนังสือดีและสวยงามใหก้ บั เดก็ ๆ

ประวัติ สภานั กเรยี นโรงเรยี นเอกชนสอนศาสนาอิสลาม จงั หวดั ชายแดนใต้ (Deep South Student Council : DSC) สภานกั เรียนโรงเรียนเอกชนสอนศาสนาอิสลามจังหวัดชายแดนใต้ (Deep South Student Council : DSC) จัดตั้งขน้ึ ในปี ๒๕๕๖ โดยสมาคมเด็กและเยาวชนเพ่ือสนั ติภาพชายแดนใต้ (กลุม่ ลูกเหรียง) และหนว่ ยเฉพาะกจิ สันติสุข มกี ารดำ� เนนิ กจิ กรรมต่อเน่ืองก้าวสปู่ ีท่ี ๖ สภานักเรียน ฯ เป็นกล่มุ องคก์ รธรรมาภบิ าล มีเปา้ หมายสำ� คัญเพอ่ื เสริมสร้างและพัฒนา ศักยภาพผูน้ �ำสภานักเรียนใน ๓ จังหวัดชายแดนใต้ โดยส่งเสริมและสนบั สนนุ ใหเ้ ขา้ ถึงโอกาส ทางการศกึ ษา สนับสนนุ กจิ กรรมการเรียนรู้ การอยู่รว่ มกนั ภายใตส้ ังคมสนั ติสุข เน้นกระบวนการ มีส่วนรว่ มของเด็ก กระบวนการทำ� งานเปน็ ทีม ทักษะการเป็นผ้นู �ำ การพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์ การพัฒนาบุคลิกภาพ และพัฒนาแนวคดิ เรื่องพลเมอื งชายแดนใต้ ตลอดจนเป็นกระบอกเสยี งเพ่อื การปกป้อง คมุ้ ครองเดก็ และเยาวชนในพืน้ ท่ีชายแดนใต้ นำ� ไปสกู่ ารพัฒนาสนั ติสขุ อย่างยั่งยืน ปจั จุบนั มโี รงเรียนเป้าหมายในเครือข่าย มากกวา่ ๗๐ โรงเรียน มีสมาชิกมากกว่า ๑๐,๐๐๐ คน ทั้งในพ้ืนท่ี ๓ จังหวดั ชายแดนใต้ และ ๔ อ�ำเภอ ในจังหวัดสงขลา ๒๗

กลุม่ ลูกเหรยี ง เตบิ โตขึ้นในปี ๒๕๔๕ ความปลอดภัย จากการรวมตัวของเยาวชนในจังหวัดยะลา ทางนำ้ � ดำ�เนินกิจกรรมเพ่ือสังคมประเด็นยาเสพติด อนามัยเจรญิ พันธ์ุ และ HIV/Aids จนกระทั่ง ISBN : 978-616-93426-0-1 ปี ๒๕๔๗ เกิดความรนุ แรงในพ้ืนท่ี เมื่อลงเย่ียม เรือ่ ง สุไลมาน เจะอบุ ง ภาพ ชาญศลิ ป์ กติ ติโชติพาณิชย์ บา้ นผู้รับผลกระทบ ไดพ้ ูดคุยกับเด็ก ๆ หลาย บรรณาธิการ ระพีพรรณ พัฒนาเวช สุดใจ พรหมเกิด คนพบวา่ เดก็ ๆ เก็บกด และฝังความแค้นไว้ กองบรรณาธิการ หทยั รัตน์ พนั ตาวงษ์ นนั ทพร ณ พัทลงุ เต็มหวั ใจ จงึ ได้เร่ิมทำ�งานโดยมุ่งเนน้ ในประเด็น สิราภรณ์ ชาวหนา้ ไม้ นติ ยา หอมหวาน ปนัดดา สังฆทพิ ย์ เร่ืองความไม่สงบในจังหวัดชายแดน โดยเฉพาะ ตรั มซี ี อาหามะ นศิ ารัตน์ อำ�นาจอนันต์ สุธาทพิ ย์ สรวยลำ้ � ในมิตขิ องการปอ้ งกัน คุ้มครอง สงเคราะห์ จนั ทมิ า อนิ จร การช่วยเหลือเยียวยาท้ังทางกายและจิตใจ ออกแบบและจดั หนา้ น้ำ�ฝน และส่งเสรมิ พัฒนาเด็กและเยาวชน เพอื่ ให้ ประสานงานการผลิต สริ ิวลั ย์ เรืองสรุ ัตน์ เติบโตพร้อมพลงั สร้างสรรค์ เป็นแกนนำ�ของ พมิ พค์ ร้ังท่ี ๑ : กันยายน ๒๕๖๒ จำ�นวน ๑,๐๐๐ เลม่ เดก็ และเยาวชนในพ้นื ที่ และเปน็ กำ�ลังสำ�คญั จดั พมิ พแ์ ละเผยแพร่โดย สภานักเรียนโรงเรียนเอกชนสอน ในการชว่ ยเหลือเด็กคนอ่ืน ๆ ตอ่ ไป ศาสนาอสิ ลามจังหวดั ชายแดนใต้ (Deep South Student Council : DSC) รว่ มกบั กองทนุ พฒั นาสอ่ื ปลอดภัยและ สรา้ งสรรค์ และมูลนิธสิ ร้างเสรมิ วัฒนธรรมการอ่าน สสส. พมิ พ์ท่ี : บริษัท ธรรมสาร จำ�กดั โทรศัพท์ : ๐ ๒๒๒๑ ๐๓๗๔, ๐ ๒๒๒๖ ๒๕๙๙ แผนงานสรา้ งเสรมิ วฒั นธรรมการอา่ น บริหารงานโดย “มูลนธิ ิสร้างเสริมวัฒนธรรมการอ่าน” ได้รบั การสนับสนุนจากสำ�นักงานกองทนุ สนบั สนุน การสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ดำ�เนนิ งานด้านประสานกลไก นโยบาย และปัจจยั ขยายผลจากทั้งภาครฐั ภาคประชาสงั คม และภาคเอกชน ให้เออ้ื ตอ่ การขบั เคลื่อนการสรา้ งเสริมพฤตกิ รรมและวฒั นธรรมการอ่านใหเ้ ขา้ ถึงเดก็ เยาวชน และครอบครวั โดยเฉพาะกลุ่มทขี่ าดโอกาสในการเข้าถึงหนงั สือ และกลมุ่ ทม่ี ีความตอ้ งการพเิ ศษ รว่ มสนบั สนนุ การขับเคล่ือนนโยบาย โครงการ และกจิ กรรมสร้างเสริมวฒั นธรรมการอ่านเพอื่ สรา้ งสังคมสขุ ภาวะได้ที่ ๔๒๔ หมบู่ า้ นเงาไม้ ซอยจรญั สนิทวงศ์ ๖๗ แยก ๓ ถนนจรญั สนิทวงศ์ แขวงบางพลดั เขตบางพลดั กรงุ เทพ ฯ ๑๐๗๐๐ โทรศัพท์ : ๐ ๒๔๒๔ ๔๖๑๖ โทรสาร : ๐ ๒๘๘๑ ๑๘๗๗ Email : [email protected] Website : www.happyreading.in.th http://www.facebook.com/Happyreadingnews (วัฒนธรรมการอา่ น Happyreading)