| ส่อื อ่านสรา้ งสขุ เพื่อเดก็ LD
คำนำ แม้ลูกหลานของเราบางคนอาจบกพร่องในดา้ นการอ่าน การสะกดคำ การเขียน อาจขาดทักษะและความเข้าใจด้านการคิดคำนวณ คณิตศาสตร ์ แตเ่ ขาสามารถมีความสุขไดจ้ ากสุนทรยี ศาสตร์ ของหนังสือเด็ก การสร้างและผลิตหนังสือท้ังเพื่อแก้ปัญหาดังที่ว่าข้างต้น พรอ้ มๆ กับการเติมความสขุ ดว้ ยภาพ ดว้ ยเรอื่ งราวท่ีเขาสนใจ เหมาะสมกับช่วงวยั และเหมาะกับการเปิดหนา้ ตา่ งแหง่ การเรยี นร้ ู ดา้ นตา่ งๆ ชว่ ยให้เราสามารถพัฒนาให้เดก็ LD มชี ีวติ เชน่ เดก็ ปกตทิ ัว่ ไป ดว้ ยสอ่ื งา่ ยๆ เครอื่ งมอื ง่ายๆ คือ ‘หนังสอื ’ ขอขอบคุณคณะกรรมการดำเนินงาน และกรรมการ ผู้ทรงคุณวุฒ ิ รวมถงึ องค์กรร่วมจดั ทไ่ี ด้ช่วยกันพัฒนา และ รเิ รม่ิ โครงการส่ืออา่ นสร้างสขุ เพ่ือเดก็ LD ขน้ึ เปน็ ครงั้ แรก และหวังการเตบิ โตในปีตอ่ ๆ ไป โดยเฉพาะอยา่ งยงิ่ นติ ยสาร Mother&Care ทช่ี ่วยบริหาร ดำเนินการ รวมถึงเก็บเก่ียวความรู้ตา่ งๆ มาบนั ทึกไวใ้ น ‘อา่ นสรา้ งสขุ ’ ฉบบั น้ ี หวังเป็นอย่างยิ่งวา่ คณุ พ่อคุณแม ่ คุณคร ู และสังคมไทย จะได้ประโยชนจ์ ากข้อมลู สร้างสุขนี้เพ่อื การพฒั นาเด็ก LD รว่ มกนั สดุ ใจ พรหมเกดิ ผู้จดั การแผนงานสรา้ งเสรมิ วัฒนธรรมการอา่ น สื่ออา่ นสรา้ งสุขเพื่อเดก็ LD |
| ส่อื อ่านสร้างสุขเพ่ือเด็ก LD
ความบกพรอ่ งทางการเรยี นร้ ู (Learning Disabilities : LD) LD เป็นความบกพร่องของกระบวนการ สมอง ทำให้ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของเด็ก เรียนรู้ท่ีแสดงออกมาทางด้านปัญหาการอ่าน ต่ำกว่าศักยภาพท่ีแท้จริง โดยท่ีเด็ก การเขียนสะกดคำ การคำนวณ และเหตุผลเชิง มีสติปัญญาอยู่ในระดับปกต ิ และมีความ คณิตศาสตร ์ เกิดจากการทำงานที่ผิดปกติของ สามารถด้านอ่ืนปกติดี สอ่ื อ่านสร้างสุขเพอื่ เดก็ LD |
LD มีก่ีชนิด LD แบ่งเป็น ๓ ด้าน ได้แก ่ คดวา้ านมกบากรพอร่าอ่นง ดา้ นคกวาารมเขบียกนพสระ่อกงด คำ ดค้าวนาคมณบติกศพารสอ่ ตงร ์ | สื่ออา่ นสรา้ งสุขเพื่อเดก็ LD
ความบกพร่องดา้ นการอ่าน LD ด้านนี้จะพบว่าเด็กมีความ บกพร่องในการจดจำพยัญชนะ สระ และขาดทักษะในการสะกดคำ จึงอา่ น หนงั สอื ไมอ่ อก หรอื อา่ นชา้ อา่ นออกเสยี ง ไม่ชัด ผันเสียงวรรณยุกต์ไม่ได้ อ่านข้าม อ่านเพิ่มคำ จับใจความ เรือ่ งที่อา่ นไม่ได้ เด็กกลุ่มนี้มีความสามารถในการ อ่ า น ห นั ง สื อ ต่ ำ ก ว่ า เ ด็ ก อ่ื น ใ น วั ย เดียวกัน ความบกพร่องด้านการอ่าน เป็นปัญหาท่ีพบได้มากที่สุดของเด็ก LD ท้ังหมด สอ่ื อา่ นสรา้ งสุขเพือ่ เดก็ LD |
ทลักางษกณาระอค่าวนาม บกพร่อง • อา่ นตะกุกตะกกั • มกั อา่ นขา้ มคำ มปี ญั หาการจำพยญั ชนะ ที่มีลกั ษณะคลา้ ยคลึงกัน เชน่ ส และ ล, ผ และ ฝ • จับใจความสำคญั จากเรื่องที่อ่านไม่ได้ • ไมส่ ามารถแยกเสยี งสระได ้ เชน่ แสดง อ่านว่า แส-ลง, แกลง อ่านวา่ แก–ลง, สนิทวงศ์ อ่าน วา่ สะ-น-ิ ทวง • อ่านกลับคำ เช่น จิตใจ อ่านเป็น ใจจติ | ส่ืออา่ นสร้างสขุ เพ่ือเด็ก LD
ดควา้ นามกบารกเพขียร่อนงส ะกดคำ สิ่งที่พบมากคือเด็กจะมีความบกพร่องใน เด็กกลุ่มน้ีจึงความสามารถในการเขียน การเขียนพยัญชนะ สระ วรรณยุกต์ไม่ถูกต้อง สะกดคำ ต่ำกว่าเด็กในวัยเดียวกัน ความ บางครั้งเรียงลำดับอักษรผิด จึงเขียนหนังสือ บกพร่องด้านน้ีส่วนใหญ่จะพบรวมกับความ และสะกดคำผิด ทำให้ไม่สามารถแสดงออกผ่าน บกพรอ่ งด้านการอา่ น การเขียนไดต้ ามระดบั ช้ันเรยี น ส่อื อ่านสรา้ งสุขเพอื่ เดก็ LD |
ทลักางษกณาระเคขวยี านม บกพรอ่ ง • ลากเสน้ วนทห่ี วั พยญั ชนะเปน็ เวลานาน ไม่รูจ้ ะลากหัวพยญั ชนะเขา้ หรอื ออกจงึ ลาก วนซำ้ ไปมา • เขียนตวั พยญั ชนะกลบั ด้าน เชน่ ถ - ภ, ด – ค • เขยี นพยัญชนะ ก - ฮ ด้วยตนเองไม่ได้ • เขียนสะกดคำไมถ่ ูกตอ้ ง • เขยี นคำตามเสยี งอา่ น เชน่ สามารถ เปน็ สามาด, ขนม เปน็ ขะหนม • มคี วามยากลำบากในการเขยี นใหอ้ ยใู่ น กรอบหรอื บนเส้นบรรทัด 10 | ส่ืออา่ นสร้างสุขเพ่อื เด็ก LD
ดควา้ นามคบณกิตพศรา่อสงต ร์ ส่วนใหญ่เด็กจะขาดทักษะและความเข้าใจค่าของตัวเลข การนับจำนวน การจำสูตรคูณ การใช้สัญลักษณ์ทาง คณิตศาสตร ์ จงึ ไมส่ ามารถคำนวณคำตอบจากการบวก ลบ คูณ หาร ตามกฎเกณฑ์ทางคณิตศาสตร์ได้ เด็กกลุ่มน้ีจึงมีความสามารถในการคำนวณต่ำกว่าเด็ก ในวยั เดียวกัน สอ่ื อ่านสร้างสขุ เพื่อเดก็ LD | 11
ลทกัางษกณาระคคดิวาคมำนบวกณพร ่อง • ไมเ่ ขา้ ใจพืน้ ฐานทางคณติ ศาสตร ์ • ไมส่ ามารถคิดคำนวณเลขที่สลบั ซบั ซ้อนได ้ • ไมส่ ามารถวเิ คราะห์โจทย์ปัญหาเลขได ้ • ไม่สามารถนับเงนิ ทอนเงนิ ได ้ 1 | ส่ืออ่านสร้างสขุ เพ่ือเด็ก LD
LD เกิดจากสาเหตุทแ่ี ตกตา่ งกนั เชน่ • การทำงานของสมองบางตำแหน่งบกพร่อง เด็ก LD มีปญั หาอะไรอีกบ้าง โดยเฉพาะตำแหน่งท่เี กยี่ วขอ้ งกบั การเรียนรู้ และการใชภ้ าษา เดก็ LD มปี ัญหาทางจติ เวชอืน่ ๆ ที่พบร่วมกันได้ถึงรอ้ ยละ ๔๐-๕๐ เช่น • กรรมพนั ธ:์ุ มีพ่อแมห่ รอื ญาตพิ นี่ อ้ งมีปัญหา โรคสมาธสิ น้ั ความบกพรอ่ งดา้ นภาษา และการส่ือสาร ปัญหากล้ามเน้ือมือ เดียวกนั ประสานสายตา • ความผดิ ปกตขิ องโครโมโซม ปญั หาพฤตกิ รรม และอารมณท์ ีอ่ าจพบร่วมดว้ ย สอื่ อา่ นสรา้ งสขุ เพอ่ื เดก็ LD | 1
พฤตกิ รรมเด็ก LD เดก็ มักรสู้ กึ หงดุ หงดิ และเม่ือเด็ก LD ร้สู กึ วา่ ตนเองทำไมไ่ ดท้ ดั เทียมเพอ่ื น อาจแสดงพฤติกรรม ดังน้ี • หลีกเลี่ยงการอ่าน การเขียน • ไมม่ สี มาธใิ นการเรยี น ทำงานช้า ทำไมเ่ สร็จ ทำงานสะเพร่า • ความจำไมด่ ี เรียนไดห้ น้าลืมหลงั • รูส้ กึ เบ่ือหน่าย ทอ้ แท้ • ไมม่ นั่ ใจในตนเอง มกั ตอบวา่ ทำไมไ่ ด ้ ไม่รู้ • อารมณข์ ึ้นๆ ลงๆ หงดุ หงดิ ง่าย ไมอ่ ดทน เพราะขาดความรูส้ ึกเห็นคุณค่าในตวั เอง • ก้าวรา้ วกบั เพื่อน พ่ีนอ้ ง คร ู หรอื พ่อแม ่ • ขาดความภาคภมู ใิ จในตนเอง 1 | สือ่ อ่านสร้างสขุ เพ่ือเดก็ LD
ไแดพอ้ ทยยา่ ์สงไารม า รถวินิจฉัยเดก็ LD แม้จะมีหลักการทดสอบทางการแพทย์ ด้าน LD แต่การรวบรวมประวัติการเรียน และพัฒนาการด้านการเรียนรู้ของเด็กแต่ละ ด้านของคุณครูและพ่อแม่เป็นข้อมูลสำคัญท่ี ใช้ประกอบการวินิจฉัย รวมท้ังรายงานจาก ครูประจำชนั้ การทดสอบวัดผลสมั ฤทธ์ดิ ้าน การเรียน เทียบกับระดบั สติปญั ญา (IQ) เดก็ LD มีความสามารถในการเรียนรู้ ต่ำกว่านักเรียนในชั้นอย่างชัดเจน และเป็น ปัญหาทก่ี ระทบตอ่ การเรียนอย่างตอ่ เนื่อง สือ่ อ่านสรา้ งสขุ เพื่อเด็ก LD | 1
ขอ้ มลู ชวนร้เู ก่ียวกับเด็ก LD เด็กที่มีความบกพร่องทางการเรียนร ู้ ส่วนใหญ่พบในระดับช้ันประถมศึกษา คิด เป็น ๗๕% ของเด็กท่ีมีความบกพร่อง ทางการเรยี นรู้ทงั้ หมด ท่ีคดั แยกได้ • เด็กที่มีความบกพร่องทางการเรียนรู้ เปน็ ชายมากกวา่ หญงิ ในอตั ราสว่ น ๓ ตอ่ ๑ • เด็กที่มีความบกพร่องทางการเรียนร ู้ ส่วนมากมีระดับสติปัญญาเฉลี่ย ประมาณ ๙๔ – ๙๘ 1 | สอ่ื อา่ นสรา้ งสขุ เพอื่ เด็ก LD
• เด็กทีม่ คี วามบกพรอ่ งทางการเรยี นร ู้ ข้ันรนุ แรง จะตรวจพบในระดับชัน้ ประถม ศกึ ษา โดยเฉพาะอยา่ งยิ่งในชั้น ป.๓ และ ป.๔ • เมื่อเดก็ เขา้ เรียนระดบั มัธยมศึกษา ความบกพร่องทางการเรยี นรลู้ ดลง และ พฒั นาการเรยี นดขี ึน้ • เด็กทมี่ ีความบกพร่องทางการเรียนรู้ สว่ นหนึ่ง (ประมาณ ๑๕%) มปี ญั หาทาง พฤติกรรม • เดก็ ทมี่ คี วามบกพร่องทางการเรยี นรู้ บางคนมปี ญั หาสมาธิส้นั ร่วมดว้ ย สื่ออ่านสร้างสขุ เพ่ือเด็ก LD | 1
เราจะชว่ ยเด็ก LD ได้อยา่ งไร การช่วยเหลือจากครอบครัว • เปลี่ยนพฤติกรรมจากการตำหนิ ลงโทษ • ควรอธิบายให้เด็กเข้าใจ สมาชิกใน เป็นความเข้าใจ และสนับสนุนในการส่งเสริม ครอบครัวให้การยอมรับ เรียนร ู้ และเข้าใจถึง ทกั ษะการเรียนรู้ของเดก็ ปัญหาความบกพร่องเฉพาะด้านของเด็ก รวม ท้ังความรู้สึกของเด็กท่ีมีต่อผลสัมฤทธ์ิทางการ • ช่นื ชมเมอื่ เด็กทำสำเรจ็ แม้เป็นเร่อื งเลก็ น้อย เรียนตำ่ เพื่อให้เด็กเกดิ ความภาคภูมใิ จในตนเอง 1 | สื่ออ่านสร้างสขุ เพอื่ เดก็ LD
ทกาารงใกหา้ครศวากึ มษชา่ว ยเหลอื • โรงเรียนควรจัดทำแผนการเรียนรายบุคคล ให้สอดคล้องกับระดับความบกพร่องของเด็ก แต่ละด้าน โดยทำความเข้าใจกับครูถึงปัญหา และความบกพรอ่ งของเดก็ เนน้ การสอนเสริมใน ทักษะทีบ่ กพรอ่ ง เชน่ การสะกดคำ อา่ น เขยี น ฯลฯ • มีการจัดการสอนเป็นกลุ่มย่อยหรือตัวต่อตัว ครงั้ ละ ๔๕-๖๐ นาที สัปดาหล์ ะ ๔-๕ วัน มี การช่วยอ่านบทเรียนให้ฟัง เพื่อให้เด็กได้เนื้อหา ความรู้ได้เร็วขึ้น มีการให้เวลาในการสอบเพ่ิม ขึ้น เพ่ือให้เด็กมีเวลาเพียงพอในการอ่านโจทย์ และเขยี นตอบ จะชว่ ยให้เด็กเรียนไดด้ ขี ้นึ • ควรส่งเสริมทักษะด้านอื่นๆ ที่เด็ก สนใจ เชน่ ดนตร ี กฬี า ศิลปะ เพอ่ื ให้ เด็กเกิดความภาคภมู ิใจในตนเอง ส่ืออา่ นสร้างสขุ เพ่อื เด็ก LD | 1
ชเพ่วมิ่ ยโเอหกลาือสแกตา่เรนเิ่นรยีๆน รู้ใหเ้ ดก็ LD หากผู้ปกครองหรือครูเข้าใจถึงพฤติกรรม ช่วยเพ่ิมโอกาสให้เด็กได้เรียนรู้ถึง ๘๐ ต่างๆ ของเด็ก LD อย่างลึกซ้ึง เดก็ ก็จะได้รบั เปอร์เซ็นต ์ แต่ถ้าเริ่มให้การช่วยเหลือในระดับ การช่วยเหลือที่ถูกต้อง ซึ่งจะทำให้เด็กสามารถ ชั้น ป.๔ โอกาสท่ีจะเรียนร ู้ มีเพียงประมาณ พฒั นาไปได้ตามศกั ยภาพของตนเอง เชน่ ถา้ ได้ ๔๒ เปอร์เซ็นต์ และถ้าเริ่มในระดับชั้น ม.๑ รบั การดูแลตั้งแต่เด็กอยู่ชน้ั ป.๑ และ ป.๒ จะ โอกาสเรียนรู้จะมีแค่ ๕ - ๑๐ เปอร์เซ็นต ์ เท่านน้ั 0 | ส่ืออา่ นสรา้ งสขุ เพอื่ เดก็ LD
ด วดา้ ธิ้านกีกนาารตอร่าา่ นชง –ว่ๆ เยข ยี เน ห ลอื เด็ก LD ๑. สอนให้เด็กรู้จักตัวอักษร หัดจับคู่ตัวอักษรท่ี ๒. ให้เด็กหัดออกเสียงตามพยัญชนะต้น เหมอื นกนั และแยกตวั อกั ษรทมี่ ลี กั ษณะคลา้ ยกนั ตัวสะกด สระเสียงส้ัน ยาว ให้ได้ เช่น ถ - ภ, ค – ด, ผ - ฝ ส่ืออา่ นสรา้ งสขุ เพื่อเดก็ LD | 1
๓. อ่านพยัญชนะ หรือคำคู่กับภาพ จนเด็กจำคำได ้ จากน้ันปิดรูปแล้ว ใหเ้ ดก็ อา่ น เพอื่ จำตัวพยญั ชนะ และ คำให้ได ้ ๔. เขียนพยัญชนะ หรือคำให้เด็ก เขียนตาม พร้อมกับอ่านออกเสียง ถ้าเป็นคำให้สะกดคำ พยัญชนะต้น สระ ตวั สะกด | สื่ออ่านสรา้ งสขุ เพ่อื เด็ก LD
๕. ช่วยให้เด็กฝึกแยกช่องไฟ ใน แต่ละประโยค ๖. ช้ีให้เด็กเห็นความแตกต่าง ร ะ ห ว่ า ง พ ยั ญ ช น ะ ท่ี มี รู ป ร่ า ง ลักษณะคล้ายกัน เช่น ถ - ภ ‘ถ’ มีหัวพยัญชนะ เข้าข้างใน ‘ภ’ มีหัวพยัญชนะ ออกนอก และฝกึ เขยี นพยญั ชนะทคี่ ลา้ ยคลงึ บ่อยๆ เพื่อใหเ้ ขยี นคลอ่ งข้นึ สื่ออ่านสร้างสขุ เพ่ือเด็ก LD |
๗. ใช้หลกั ‘ยำ้ ซ้ำๆ’ ทั้งการอ่าน และ การเขยี น ๘. ถ้าเด็กอ่านได ้ ถูกตอ้ งหรอื ดขี ้นึ ให้ ชมเชยทนั ท ี | สอ่ื อา่ นสร้างสุขเพอ่ื เดก็ LD
ด้านคณิตศาสตร์ ๑. ใหเ้ ดก็ มโี อกาสใชท้ กั ษะ การบวก ลบ คูณ หาร ซ่ึงเป็นทักษะการคำนวณพ้ืนฐานบ่อยๆ เช่น หัดให้ เด็กนับสมุดที่ต้องไปแจกเพ่ือนๆ หรือแบ่งของให้ เพ่ือนในกลุ่ม เชื่อมโยงกิจกรรมในชีวิตประจำวัน เข้ากับการบวก ลบ คณู หาร เพอ่ื ให้เด็กเข้าใจ และ สามารถนำไปใช้ได้จรงิ ๒. เน้นความเข้าใจมากกว่าการจำ เช่น เลข ๓ หมายถงึ เดก็ ตอ้ งเขา้ ใจถงึ จำนวนของส่งิ ของ ๓ ช้ิน เด็กท่องสูตรคูณได้ ต้องเข้าใจความหมายของ การคณู สื่ออ่านสร้างสุขเพอ่ื เด็ก LD |
๓. ควรสอนเด็กเปน็ ข้นั ๆ โดยเรมิ่ จากการใช้ ของที่เป็นรูปธรรมและจับต้องได้ เช่น วัตถุ ต่างๆ เหรียญ บอล แล้วค่อยมาใช้ของก่ึง รูปธรรม เช่น วาดรูปส้มลงในสมุด ตามโจทย์ และในทสี่ ดุ เดก็ กจ็ ะคิดเลข โดยใช้ ตัวเลขโดดๆ ได้ | ส่อื อา่ นสร้างสขุ เพอ่ื เดก็ LD
สกาำรหเรตบั รเียดมก็ ต Lวั Dเข า้ โรงเรียน ๑. พ่อแม่ต้องเตรียมตัว เตรียมใจให้พร้อม ต้องลดเร่ืองความกังวลของตนเอง ปรับ ทศั นคตใิ หด้ ี ๒. ถา้ เด็กตอ้ งเรยี นร่วมกับเด็กปกติ คุณครู ไม่ควรว่า หรือตอกย้ำให้เด็กรู้สึกอายจนไม่ อยากเรยี นอีก ๓. คุณครูควรให้กำลังใจว่าเด็กต้องทำได ้ ถึงแม้ว่าเด็กจะทำไม่ได้ก็ตาม แต่การสร้าง กำลังใจที่ดี และตั้งความหวังให้กับเด็กน้ันๆ จะช่วยทำใหเ้ ดก็ อยากท่ีจะเรียนหนงั สอื และ พยายามที่จะทำให้ไดเ้ ท่ากับคนอื่น สื่ออ่านสรา้ งสขุ เพอื่ เด็ก LD |
อัจฉรยิ ะ LD กม็ ี มีบคุ คลทีม่ ีชอื่ เสียงจำนวนมาก ไ ด้ ถู ก วิ นิ จ ฉั ย ว่ า เ ป็ น บุ ค ค ล ท่ี ไ ม่ สามารถในการอ่าน หรือมีความ บกพร่องทางการเรียน (Students with Learning Disabilities - LD) ตั้งแต่วัยเด็ก เช่น อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ (Albert Einstein) นักทฤษฎีฟิสิกส์ ถูกไล่ออกจาก โรงเรียน โดยอาจารย์กล่าวว่า อัลเบิร์ต ไอน์สไตน์ (Albert Einstein) เป็นนักเรียนท่ีเรียนไม่ดี เบี่ยงเบนความสนใจได้ง่าย เข้า สังคมไม่ได้ ไม่เป็นระเบียบ แต่มี ความสร้างสรรคอ์ ่ืนๆ กวา้ งไกล | สอื่ อ่านสรา้ งสขุ เพือ่ เดก็ LD
นอกจากนั้น ยังมีบุคคลสำคัญใน ด้านต่างๆ ที่มีลักษณะ LD และไม่ ประสบความสำเร็จในการเรียนใน โรงเรียน เช่น โทมัส เอดิสัน (Thomas Edison) นักประดิษฐ์, เนลสัน ร็อกกี้เฟลเลอร์ (Nelson Rockefeller) รองประธานาธบิ ดอี เมรกิ า คนท่ี ๔๑ และ นีลส์ บอร์ (Niels Bohr) นกั ฟสิ กิ ส ์ เป็นต้น ทม่ี าของขอ้ มลู : + ภาควชิ าจิตเวชศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธบิ ดี มหาวทิ ยาลัยมหิดล + ผศ.อญั ชริ า เศรษฐลทั ธ ์ ศนู ยว์ จิ ยั การศกึ ษาเพือ่ เดก็ ทตี่ ้องการความ ชว่ ยเหลือพเิ ศษ โรงเรยี นสาธติ แหง่ มหาวทิ ยาลัย เกษตรศาสตร์ ศนู ย์วิจยั และพฒั นาการศกึ ษา สือ่ อา่ นสรา้ งสขุ เพ่อื เดก็ LD |
0 | ส่อื อา่ นสรา้ งสขุ เพื่อเดก็ LD
คในวปามระเขเทา้ ศใจไเทกยย่ี ว กบั เด็ก LD สำหรับปัจจุบัน เด็ก LD ในมุมมองของนักการศึกษา ถือว่าดีขึ้นเล็กน้อย เพราะเม่ือก่อนไม่มีใครรู้จักว่าเด็ก LD เป็นอย่างไร ทุกวันนี ้ เริ่มรู้ว่าการที่เด็กอ่านไม่ออก ไม่ได้ แปลวา่ เด็กโงเ่ สมอไป หรือกระทัง่ ท่ชี อบเปรียบเทียบวา่ เด็ก LD คือเด็กปัญญาอ่อน ทุกวันนี้จะทราบกันมากข้ึนว่า เด็ก LD แม้ว่าจะอ่านไม่ออกก็จริง แต่ไม่ได้หมายความว่า คือ เด็กปญั ญาอ่อน ส่อื อา่ นสรา้ งสุขเพ่อื เดก็ LD | 1
ภาพรวมในสังคมจึงมีความเข้าใจและต่ืนตัว ดังน้ัน ในสถานการณ์ปัจจุบันคือมีคนรู้จัก มากขึ้น ทั้งแวดวงการศึกษา วงการแพทย ์ LD มากข้ึน แต่ก็ยังต้องใช้เวลาสำหรับการ และสาธารณสุข ตา่ งก็ช่วยกนั หาวิธเี พอื่ ใหส้ งั คม พฒั นาเดก็ LD ทง้ั การพฒั นา อา่ นออก เขยี นได ้ เข้าใจตรงกันว่าเด็ก LD เป็นอย่างไร และ ให้เท่ากับเด็กปกติ จนสามารถเรียนจนจบ เด็ก LD ไม่ได้แปลว่าโง ่ ถ้าหลายฝ่ายเข้าใจ ปริญญาตรี โท เอก และดำรงชีวิตได้ปกติสุข ตรงกัน หาทางแก้ไขร่วมกัน การพัฒนาไป เหมือนเดก็ ท่ัวไป อีกขัน้ กจ็ ะง่ายขึน้ | ส่อื อา่ นสร้างสขุ เพอื่ เด็ก LD
บเดก็กพ LรDอ่ ง ปดรา้ ะนมกาาณรอ ๘า่ น๐ เปอร์เซน็ ต์ สว่ นใหญข่ องเดก็ LD ประมาณ ๘๐ เปอร์เซ็นต ์ มักบกพร่องทาง ด้านการอ่าน ท่ีเหลือเป็นการ บกพร่องท้ังด้านการอ่านและเขียน และบกพร่องทางด้านคณิตศาสตร์ ความบกพร่องนั้นจะเริ่มต้ังแต่ช่วง อนบุ าล ประถม เร่อื ยไปจนถงึ ระดับ มัธยม จะมีปัญหาในวิชาภาษาไทย ภาษาอังกฤษ และคณิตศาสตร ์ สือ่ อ่านสรา้ งสขุ เพื่อเด็ก LD |
ในภาษาไทยตัวอักษรที่ใกล้เคียงกัน เด็กมักจะจำไม่ได้ว่าตัวไหนเป็นตัวไหน หรืออาจจะเปน็ อา่ นคำไมไ่ ด ้ ถา้ บางคน อ่านได้ก็ไม่เข้าใจความหมาย อ่าน จับใจความไม่ได้ เด็กที่เปน็ LD นน้ั ไมส่ ามารถรกั ษา ให้หายขาดได ้ แต่ก็จะดีขึ้น หรือเรียน ทันเพ่ือนได้แทบปกต ิ ถ้าเร่ืองนั้นเป็น เร่ืองที่อ่านบ่อยๆ หรือมีความคุ้นเคย แต่ก็จะเกิดปัญหาได้ ถ้าต้องเปล่ียนไป อ่านเรอ่ื งที่ยากมากข้นึ เพราะฉะน้นั เดก็ LD ไมส่ ามารถ รกั ษาใหห้ ายขาดได ้ แตก่ ม็ โี อกาสอยา่ งมาก ท่ีจะสามารถเรียน ทำงานได้เท่าคนปกติ ท่วั ไป | ส่อื อ่านสร้างสขุ เพือ่ เด็ก LD
ส่อื อ่านช่วยเดก็ LD ได้อย่างไร ปัจจัยสำคัญประการหน่ึงในการช่วยให้เด็ก • คุณพอ่ คณุ แม่ชว่ ยสร้างบรรยากาศการอ่าน LD พัฒนาความสามารถในการอา่ นได้ดขี น้ึ คอื ที่ด ี จากเดิม ถ้าลูกอ่านหนังสือให้ฟังก็มักจะ เด็กมีโอกาสได้อ่านหนงั สือ เช่น สร้างบรรยากาศตึงเครียดให้กับลูก ก็เปล่ียน • เด็กบางคนสนใจเรื่องบางเรื่องมาก จึง เป็นการสร้างบรรยากาศท่ีผ่อนคลาย ทำให้ดึง จำเป็นต้องอ่านเพราะอยากรู้เน้ือหา ซึ่งระหว่าง ลูกมาอ่านหนังสือได้มากขึ้นเร่ือยๆ และแสดง ทอ่ี ่าน ก็มีการพฒั นาการอ่านดีข้นึ เร่ือยๆ ความชื่นชม จนในทสี่ ดุ เดก็ ก็อ่านไดด้ ขี ึน้ สือ่ อ่านสรา้ งสขุ เพือ่ เดก็ LD |
• คุณครูมีส่วนช่วยเปิดโอกาสและฝึกฝน ใหเ้ ด็กอา่ นได้คล่องมากข้ึน ดังนั้น จะเห็นไดว้ า่ การเปิดโอกาสให้ เด็กได้อ่านหนังสือมากข้ึน จะช่วยพัฒนา การอ่านของเด็กได้ดีข้ึน และเป็นฐาน สำคญั ของกระบวนการเรียนรู้ด้านอื่นๆ | ส่อื อ่านสรา้ งสุขเพื่อเดก็ LD
ใวหธิ ้มกี พีารฒั ชนว่ ยากเดาก็ร ดLา้ Dน กทาอ่ี รา่ อนา่ ไนมดไ่ ดขี ้ ้นึ • ผู้ปกครองต้องเปล่ียนบรรยากาศในการอ่าน • ค่อยๆ กระตนุ้ ใหเ้ ด็กอา่ นมากขน้ึ เชน่ จาก หนังสือของเด็กให้มีความรื่นรมย ์ เพลิดเพลิน ที่คร้ังแรกๆ อ่านได้ ๒ บรรทัด ครั้งต่อไปก็ คอ่ ยเพมิ่ เปน็ ๔ บรรทดั มคี วามสขุ ทำให้เด็กมีความร้สู กึ ดที จ่ี ะอ่าน • ชน่ื ชมเมื่อเดก็ อา่ นไดแ้ ม้เพียงเลก็ นอ้ ย • พอ่ แมต่ อ้ งไมต่ งั้ ความหวงั วา่ ลกู จะตอ้ งอา่ นให้ • ใหเ้ ดก็ เลน่ บา้ งเพื่อผอ่ นคลาย ไดเ้ ท่ากับเดก็ ในวัยเดียวกัน • พอ่ แม่ต้องเปลี่ยนทศั นคติและรอใหล้ กู พรอ้ ม ชื่นชมกบั ความสำเร็จแตล่ ะขนั้ ของลกู สื่ออ่านสรา้ งสขุ เพื่อเด็ก LD |
หควนรงั เสปอื ็นสอำยหา่ รงับไรเด ก็ LD เด็ก LD จะมีลักษณะพิเศษในการรับรู้ที่ เด็กเหล่านี้ได้ เพียงแต่ต้องช่วย แตกต่างจากเด็กทั่วไป การทำหนังสือซึ่งเป็น สอื่ สารใหเ้ ด็กเข้าใจ แตถ่ า้ เป็นสือ่ สื่ออ่านที่สำคัญนั้น จึงต้องรู้ว่าเขามีความ ท่ีเฉพาะน้ัน ก็จะยิ่งทำให้เด็ก บกพร่องอย่างไร แล้วจึงค่อยคิดออกแบบส่ือท่ีมี LD มกี ารพฒั นาได้เร็วย่ิงข้นึ ความเฉพาะ เหมาะสมกบั เดก็ เหลา่ น ี้ แตใ่ นเบอ้ื งตน้ การมีหนังสือหรือสื่ออะไรก็ตามที่มีอยู่แล้ว ไม่จำเป็นต้องเป็นส่ือเฉพาะ ก็สามารถใช้พัฒนา | สอื่ อ่านสรา้ งสุขเพ่ือเดก็ LD
ใสห่ือ้กอับ่านเดชก็ ่วไยดส้อรย้าา่ งงสไรุน ทรียศาสตร์ ในสื่ออ่านของเด็กน้ัน ไม่ได้มีเพียงแค่ตัว สุนทรียศาสตร์ และถ้าภาพมีเร่ืองราว หนังสือ แต่ยังมีภาพศิลปะต่างๆ อยู่ในน้ันด้วย มีตัวละคร ก็จะทำให้เด็กสามารถ เพราะฉะน้ัน อิทธิพลของงานศิลปะไม่ว่าจะเป็น พัฒนาการคิด จินตนาการ และสร้าง ลายเส้น โทนส ี หรือรูปทรง จะส่งผลกับ เรื่องราว ซ่ึงอาจจะไม่ตรงกับตัวหนังสือ อารมณ์ของเด็ก ซ่ึงก็คือการพัฒนาด้าน กไ็ ด ้ สื่ออ่านสร้างสุขเพ่อื เดก็ LD |
เพราะฉะนั้น หนงั สือของเด็ก LD กค็ วรจะมีตวั หนังสอื นอ้ ยๆ และมภี าพเยอะกว่า เพอ่ื บอกเร่ืองราวแทนตวั หนังสือ อาจจะมีตัวหนังสือบางตัวสำหรับคำท่ีเด็กมีปัญหาเอามาใส่ไว้ และให้เด็กทำความเข้าใจจากภาพที่ได้เห็นแทน ให้เด็กได้ใช้ จนิ ตนาการมากๆ และเขา้ ใจในสว่ นทตี่ อ้ งการเน้น 0 | สื่ออา่ นสร้างสขุ เพือ่ เดก็ LD
การทำแบบนี้อาจจะแก้ปัญหาในเรื่องการอ่านได้เฉพาะคำ หรือก่ีคำก็ตาม แต่ส่ิงท่ีได้มากกว่าการอ่านก็คือ การสร้าง เรื่องราว การสร้างจินตนาการของเด็ก ซ่ึงคือพลังของส่ือ ควรนำศาสตร์ของศิลปะเป็นตัวช่วยแก้ปัญหาให้กับเด็กด้วย เพราะเด็ก LD หลายคนมีปญั หาด้านการอ่าน แต่มพี รสวรรค์ ในด้านของศิลปะ สือ่ อ่านสรา้ งสขุ เพื่อเด็ก LD | 1
ในชีวิตประจำวันของคนเรา บางคร้ังแทบไม่ได้ใช้ทักษะ ในการอ่าน แต่อาจต้องใช้ทักษะอย่างอื่น เพราะฉะน้ัน ถา้ เด็กมคี วามบกพรอ่ งทางด้านการอ่าน เรากค็ วรหาความ ถนัดทางอื่นมาเสริมให้เด็ก ดึงจุดเด่นของเด็กออกมาให้ได้ เพือ่ ใหเ้ ดก็ พฒั นาตนเองได้อยา่ งถกู ทาง เรียบเรียงจาก การเสวนา หวั ขอ้ ‘สอ่ื อ่านสร้าง สุนทรียศาสตร์ให้เด็ก LD ได้อย่างไร’ ในงาน ประกาศผลรางวัลรอบชิงชนะเลิศ โครงการส่ืออ่าน สร้างสขุ เพื่อเด็ก LD วันท่ี ๑๙ ธนั วาคม ๒๕๕๕ | สือ่ อ่านสร้างสุขเพื่อเดก็ LD
ขปอระงโสยอ่ื ชอน่า ์นต่อเดก็ LD “ในประเทศไทย พบวา่ มเี ดก็ LD ถงึ ร้อยละ ๕ ของเด็กวัยเรียน และจากการ สำรวจเมื่อปี พ.ศ. ๒๕๕๑ พบเด็ก ป.๓ อา่ นไมไ่ ด้ร้อยละ ๔.๑๘ “จากการศึกษาของต่างประเทศพบว่า เด็กที่อ่านไมค่ ลอ่ ง มีอัตราการอา่ นหนังสอื เฉล่ียประมาณ ๘,๐๐๐ คำต่อป ี แต่เด็กท่ี อ่านคล่อง อ่าน ๑,๘๐๐,๐๐๐ คำต่อป ี หรืออาจกล่าวว่า ปริมาณคำท่ีเด็กอ่าน ไม่คล่อง อ่านท้ังปีเท่ากับท่ีเด็กอ่านคล่อง อ่านเพียง ๒ วัน ดังน้ัน ส่ือการอ่าน ท่ีสร้างแรงจูงใจให้เด็กกลุ่มน้ีอ่านมากข้ึน จะเป็นประโยชน์ต่อการพัฒนาศักยภาพ การอา่ นใหก้ บั เดก็ LD ส่อื อา่ นสรา้ งสุขเพ่อื เดก็ LD |
“ดังนั้น การทเี่ ดก็ ไดอ้ ่านหนงั สือ ท่ีมีเนื้อหาตรงกับความสนใจตามวัย ความยาวพอเหมาะ การนำเสนอมี รูปแบบน่าติดตาม ทำให้เด็กสนุก เข้าใจเน้ือหา และสามารถอ่านได้เอง จนจบ จะทำให้เด็กเกิดความ ภาคภูมิใจท่ีทำได้สำเร็จ เพลิดเพลิน และจดจ่อมีสมาธ ิ ได้สะสมความรู้ และคณุ ธรรมจากเนอื้ เรอ่ื ง เกดิ ความคดิ สรา้ งสรรค ์ เกดิ จนิ ตนาการขณะทอี่ า่ น ร ว ม ทั้ ง เ รี ย น รู้ ก า ร มี ค ว า ม สุ ข ดว้ ยตนเองโดยไมต่ อ้ งอาศยั การเลน่ เกม ซ้ือวัตถุ หรือเรียกร้องความสนใจ จากคนภายนอก เมื่อเด็กมีความสุข จากการอ่าน เด็กจะอ่านมากขึ้น การพัฒนาทางปัญญาก็จะมีมากข้ึน ตามไปดว้ ย” ผศ.นพ.มนัท สงู ประสทิ ธิ์ ภาควชิ าจติ เวชศาสตร์ คณะแพทยศาสตร์ โรงพยาบาลรามาธิบด ี | สือ่ อ่านสรา้ งสขุ เพ่อื เด็ก LD
สจุดร้ามงุ่งหหนมงั าสยือขแอลงะกสา่อืร เพือ่ เดก็ “จุดมุ่งหมายของการสร้างหนังสือ และสื่อเพื่อเด็ก คือพัฒนาเสริมสร้าง ศักยภาพ และแก้ไขข้อบกพร่อง แต่ ด้วยความตั้งใจ ปรารถนาดีของ ผู้ใหญ่ มักจะสร้างสื่อที่มุ่ง ‘สอน’ มากเกนิ ไป โดยอาจลืมคิดถงึ ‘การ เรียนรู้’ ของเด็ก ซ่ึงต้องเข้าใจ ธรรมชาติการเรียนรู้ของเด็กท่ีมีท้ัง นิสัยบางอย่างเหมือนกัน หรือจริตที่ แตกต่างกัน หากผู้สร้างส่ือมีความ เป็นเด็กอยู่ในตัว และดึง ‘หัวใจของ ความเป็นเด็ก’ ออกมาใช ้ ก็จะ สามารถสร้างสรรค์หนังสือ และส่ือ เพ่ือพัฒนา และเสริมการเรียนรู้ สำหรับเด็กได้อย่างมีชีวิตชีวา เหมาะ กับเดก็ ทกุ คนอย่างแทจ้ ริง” อ. ชีวัน วิสาสะ นกั แต่งนทิ าน นักเล่านทิ าน และนกั สร้างสรรค์สือ่ อา่ นสำหรับเดก็ ส่อื อา่ นสรา้ งสขุ เพ่อื เด็ก LD |
คหือนรังาสกือฐทาี่ดนี สำคญั ของชีวิต “การดูแลลูกด้วยความเช่ือม่ันว่าหนังสือท่ีดี ชั่วโมง เพอ่ื ใหส้ งบและหลบั ลกู ทัง้ สองคนจึงได้ จะเป็นรากฐานของวิธีคิดและทัศนะคติของคน ซึมซับสิ่งที่อยากสอนผ่านทางหนังสือ ทั้ง จึงพยายามปลูกฝังการรักการอ่านหนังสือให้ลูก คติธรรม คุณธรรม ขนบธรรมเนียมประเพณี โดยอ่านหนงั สือให้ลกู ฟงั ตั้งแตแ่ รกเกดิ ประกอบ ปรัชญาการคิด และมนี สิ ยั รกั การอ่าน” กบั ลูกทงั้ สองคนซนกวา่ เดก็ คนอื่น และนอนยาก การได้อ่านหนังสือกับลูกก่อนนอนวันละ ๒ คณุ นิตยา ปรีชายทุ ธ คณุ แม่ลกู สอง จากครอบครวั เดก็ LD | ส่ืออา่ นสร้างสขุ เพือ่ เดก็ LD
แสนอื่ สวำคหิดรกบั าเรดจก็ ดั ทLำD หขอลงักกกาารรอสอำกคแัญบ บสื่อเพ่ือเดก็ LD ๑. ทำให้สอดคล้องกบั ลักษณะการเรยี นรขู้ องเด็ก LD ๒. ทำใหส้ อดคลอ้ งกบั ลกั ษณะความบกพรอ่ งของเดก็ LD • สอดคล้องกับความบกพร่องด้านการรับและแปร ผลข้อมูลของเด็ก LD เช่น การมองเห็นสิ่งท่ีเหมือน กันเอามารวมกลุ่มกันได้ การมองเห็นและจำแนกสิ่งที่ ต่างกันได้ การฟังเสียงท่ีคล้ายกันและแยกแยะได ้ และการเรียนการสอนท่ีอาจใช้ความคิดรวบยอด (Concept) นำ โดยเรียนส่วนรวมก่อนส่วนย่อย เปน็ ตน้ • สอดคล้องกับทักษะด้านวิชาการ ได้แก ่ การอ่าน เขยี น ท้ังในวิชาภาษาไทย วิชาภาษาองั กฤษ และวิชา คณติ ศาสตร์ รวมทั้งสาระการเรียนรู้อ่ืนๆ ด้วย สือ่ อา่ นสร้างสุขเพือ่ เด็ก LD |
แกานรวอคอดิ ก แบบสอ่ื สำหรบั เดก็ LD สสอำ่ื หอรา่ บันเ ด็ก LD • ใช้หลัก UDL (Universal Design Learning) คอื • ควรเว้นวรรคในคำ ออกแบบสื่อท่ีทำให้เด็ก LD เรียนรู้ได้ แล้วเด็กทุกคนก็ หรือประโยค ในลักษณะ สามารถเรียนรู้จากสื่อนั้นๆ ได้เอง ยกตัวอย่าง เหมือน ของการขดี การเวน้ ชอ่ งวา่ ง กับการออกแบบห้องน้ำท่ีเอ้ือผู้สูงอาย ุ คนพิการใช้ได้ แน่นอนวา่ คนปกติกจ็ ะใชไ้ ด้เอง • การใชส้ แี ละภาพประกอบ • ควรเป็นสื่อที่เด็กได้ใช้ประสาทสัมผัสต่างๆ ทั้งการ เ พื่ อ ช่ ว ย เ ชื่ อ ม โ ย ง กั บ การอ่านจับใจความของ มองเห็น การได้ยิน การสัมผัส และสอดคล้องหลักสูตร เด็ก LD เพราะเด็ก LD ในทุกสาระการเรยี นร้ ู จะคิดออกมาเป็นภาพ เช่น ถ้านึกถึงกรุงเทพฯ ให ้ ภ า พ สั ญ ลั ก ษ ณ์ เ ป็ น พ ร ะ ป ร า ง ค์ วั ด อ รุ ณ เป็นตน้ ศ.ดร.ผดงุ อารยะวิญญู ประธานหลักสูตรศึกษาศาสตรดุษฎีบัณฑิต สาขาวิชาการบริหาร การศกึ ษาพเิ ศษ มหาวทิ ยาลยั ราชภฏั สวนดสุ ติ และนายกสมาคมแอลดี แห่งประเทศไทย | ส่อื อ่านสรา้ งสุขเพ่ือเดก็ LD
ส่อื อา่ นสรา้ งสุขเพ่อื เด็ก LD |
ทีม่ าของโครงการ คุณสุดใจ พรหมเกิด ผู้จัดการ “เรามีพ้ืนฐานความเช่ือที่ว่า เด็กท่ีมีความบกพร่อง แผนงานสร้างเสริมวัฒนธรรมการอ่าน ทางการเรียนรู้ทุกคน สามารถเรียนรู้และพัฒนาได้ สสส. กล่าวถึงการดำเนินโครงการ หากพ่อแม ่ ตลอดจนครูผู้สอนมีความร ู้ ความเข้าใจ ประกวดสื่อการอ่านสร้างสุขเพ่ือเด็ก จะทำให้สามารถช่วยเหลือเด็กได ้ และย่ิงได้ผลเร็วขึ้น LD ครงั้ แรกน ี้ หากเด็กได้รับโอกาสในการเรียนรู้ที่เหมาะสม และมีสื่อท่ี ชว่ ยกระตุ้นความคิดสร้างสรรค ์ การพฒั นาที่เข้าถึงได้” 0 | ส่อื อ่านสรา้ งสขุ เพ่อื เดก็ LD
Search
